bài tập học kỳ “Phân tích sự tác động của thông tin đại chúng và dư luận xã hội đến hoạt động thực hiện pháp luật ở nước ta hiện nay

MỞ BÀI
Dư luận xã hội và thông tin đại chúng là một hiện tượng đặc biệt trong đời sống
xã hội. Trên bình diện chung, nó biểu thị những mối quan tâm, tâm tư, nguyện
vọng, được thể hiện dưới dạng ý kiến phán xét, đánh giá của đông đảo người dân
về một hiện tượng, quá trình, sự kiện nào đó xảy ra trong xã hội. Trong bất kỳ xã
hội nào, dư luận xã hội, thông tin địa chúng luôn có những tác động nhất định,
mạnh mẽ đến các quá trình chính trị – xã hội của đất nước, đến việc lãnh đạo và
quản lý người dân. Đối với hoạt động thực hiện pháp luật, dư luận xã hội và thông
tin đại chúng cũng mang tầm ảnh hưởng khá sâu sắc. Để làm rõ vấn đề này, em xin
chọn đề tài số 5 làm baì tập lớn của mình: “Phân tích sự tác động của thông tin
đại chúng và dư luận xã hội đến hoạt động thực hiện pháp luật ở nước ta hiện
nay”.

NỘI DUNG
I. Những vấn đề lý luận chung
1. Dư luận xã hội.
“Dư luận xã hội là hiện tượng thuộc mặt tinh thần của đời sống xã hội. Dư luận xã
hội đã xuất hiện và tồn tai từ lâu trong lịch sử, tồn tại và phát triển cùng với quá
trình vận động, phát triển của bản thân xã hội loài người”.[1]
Dư luận xã hội là tập hợp các ý kiến, thái độ có tính chất phán xét, đánh giá
của các nhóm xã hội hay của xã hội nói chung trước những vấn đề mang tính
thời sự, có liên quan tới lợi ích chung, thu hút được sự quan tâm của nhiều người
và được thể hiện trong các nhận định hoặc hành động thực tiễn của họ. Trong
thời kỳ công sản nguyên thủy, khi chưa có nhà nước, chưa có pháp luật dư luận
1[] trường đại học Luật Hà Nội, Tập bài giảng Xã hội học, Nxb công an nhân dân 2010, tr 2005

1


xã hội đã từng được sử dụng để điều hòa các mối quan hệ xã hội, định hướng
hành vi của con người.

Dư luận là hiện tượng tâm lý bắt nguồn từ một nhóm người, biểu hiện bằng
những phán đoán, bình luận, quan điểm về một vấn đề nào đó kèm theo thái độ
cảm xúc và sự đánh giá nhất định, được truyền từ người này tới người kia, nhóm
này sang nhóm khác. Nó có thể được truyền đi một cách tự phát hoặc được tạo
ra một cách cố ý. Nếu được lan truyền rộng rãi và lặp lại thì trở thành dư luận xã
hội. Dư luận cũng có thể hình thành từ những định kiến xã hội hay là từ
những tác động truyền thông, phong trào,....
Dư luận có mặt tích cực và tiêu cực dựa vào các nguồn tin mà từ đó nó hình thành.
Nếu nó hình thành dựa vào nguồn tin xác thực thì sẽ trở thành thông tin hữu ích khi
nói lên những gì mà mọi người nghĩ về sự việc đó, còn nếu hình thành khi không
có căn cứ hoặc dựa vào nguồn thông tin không rõ ràng cho dù là cố ý hay vô ý, nó
có thể tạo tin đồn nhảm và có thể bị sử dụng cho một mục đích nào đó. Dư luận đôi
khi có thể xâm phạm rất mạnh vào quyền riêng tư của cá nhân cho dù là đúng hay
không.
2. Thông tin đại chúng.
Thông tin đại chúng là nội dung của truyền thông đại chúng, thông tin đại chúng
được truyền qua các phương tiện truyền thông đại chúng.
Truyền thông đại chúng được hiểu chung là một quá trình có định hướng nhằm
truyền đạt thông tin đại chúng tới những đối tượng mục tiêu đại chúng bằng các
phương tiện truyền thông đại chúng để phục vụ mục đích đã được đề ra.
Các phương tiện thông tin đại chúng là các phương tiện truyền tải thông
tin đến công chúng, bao gồm: báo, tạp chí, đài truyền hình, đài phát
thanh, internet… Theo nghĩa rộng, các phương tiện thông tin đại chúng là các thiết
chế xã hội đặc thù với sự trợ giúp của các công cụ kỹ thuật đặc biệt nhằm chuyển
tải thông tin đến đông đảo công chúng. Các phương tiện thông tin đại chúng như
2


truyền hình, đài phát thanh, báo chí và gần đây là máy vi tính tạo ra những mắt
xích quan trọng nối người này với người khác. Những phương tiện này có một đặc

tính quan trọng là có khả năng truyền đạt nhiều thông điệp từ một nguồn đơn lẻ
đến rất nhiều người khác nhau trong cùng một lúc.
3. Hoạt động thực hiện pháp luật
Thực hện pháp luật là hoạt động có mục đích nhằm hiện thực hóa các quy định của
pháp luật, làm cho chúng đi vào cuộc sống, trở thành những hành vi thực tế hợp
pháp của các chủ thể pháp luật.[2]
Các hình thức thực hiện pháp luật rất phong phú, đa dạng. Căn cứ vào tính chất của
các hoạt động thực hiện các quy phạm pháp luật, khoa học pháp lý xác định những
hình thức thực hiện pháp luật sau:
Tuân thủ pháp luật là hình thức thực hiện pháp luật, trong đó các chủ thể pháp luật
tự kiềm chế để không thực hiện những hành vi, hoạt động mà pháp luật ngăn cấm.
Tuân thủ pháp luật biểu hiện cách xử sự thụ động của các chủ thể, song nó cũng
thể hiện sự tự giác thực hiệ pháp luật.
Thi hành pháp luật là hình thức thực hiện pháp luật, trong đó các chủ thể pháp luật
thực hiện nghĩa vụ pháp lý của mình bằng hành động tích cực. Chẳng hạn việc
hăng hái thực hiện nghĩa vụ quân sự của nam thanh niên trong độ tuổi bắt buộc
thực hiện nghĩa vụ quân sự theo luật là việc thi hành pháp luật.
Sử dụng pháp luật là hình thức thực hiện pháp luật, trong đó các chủ thể pháp luật
thực hiện quyền, tự do pháp lý của mình (thực hiện những hành vi mà pháp luật
cho phép). Theo đó, chủ thể có quyền thực hiện hoặc không thực hiện những hành
vi đó.
Áp dụng pháp luật là hình thức thực hiện pháp luật, trong đó nhà nước thông qua
các cơ quan nhà nước hoặc nhà chức trách có thẩm quyền tổ chức cho các chủ thể
của pháp luật thực hiện những quy định của pháp luật hoặc tự mình căn cứ vào các
2[] Ts. Ngọ văn Nhân, Xã hội học pháp luật, Nxb Hồng Đức 2012, tr 308

3


quy định của pháp luật tạo ra các quyết định làm phát sinh, thay đổi, đình chỉ hoặc

chấm dứt các quan hệ pháp luật cụ thể.[3]
II. Tác đông của dư luận xã hội và thông tin đại chúng đối với hoạt động thực
hiện pháp luật
1. Tác động của dư luận xã hội đối với hoạt động thực hiện pháp luật
Dư luận xã hội có tác động đáng kể đối với việc thực hiện pháp luật
Thứ nhất, dư luận xã hội là sự thể hiện lợi ích chung thông qua tiếng nói chung của
nhân dân, nên nó là điều kiện cần thiết để các tầng lớp nhân dân phát huy quyền
làm chủ, mở rộng nền dân chủ xã hội, tích cực tham gia vào hoạt động thực hiện
pháp luật.
Thứ hai, dư luận xã hội là nguồn thông tin phản hồi có ý nghĩa rất quan trọng và
thiết thực đối với hoạt động thực hiện pháp luật. Mọi chủ trương, chính sách phát
luật khó có thể trở thành hiện thực nếu như không hợp lòng dân, không được nhân
dân ủng hộ, dẫn đến việc thực hiện pháp luật trở nên khó khăn hơn. Mọi vướng
mắc, lệch lạc trong quá trình triển khai thực hiện pháp luật đều được bộc lộ qua dư
luận xã hội. Dư luận xã hội là một trong những cơ sở thông tin phản hồi giúp các
cơ quan nhà nước có thẩm quyền thực hiện pháp luật một cách linh hoạt có hiệu
quả,
Thứ ba, dư luận xã hội giúp cho việc nhận thức và ý thức thực hiện pháp luật của
con người được nâng cao hơn. Dư luận xã hội giáo dục con người có khi còn mạnh
hơn biện pháp hành chính. Khi đã hình thành, nó tác động vào ý thức con người,
chi phối ý thức cá nhân. Đại đa số người trong cộng đồng đều quan tâm tới dư luận
xã hội đánh giá hành vi của mình, có khuynh hướng giữ gìn, bảo vệ những đánh
giá tốt, sửa chữa sai sót đáp ứng những đòi hỏi của dư luận xã hội đối với bản thân
mình. Từ đó, dư luận xã hội có thể khen hoặc chê, động viên hay phê phán, khuyến
3

[] xem thêm />
4

khích hoặc công kích những biểu hiện đạo đức hoặc hành vi cá nhân của nhóm
người trong xã hội, phòng ngừa các hành vi phạm pháp, buộc cá nhân phải thu
mình vào khuôn khổ đạo đức, pháp luật.[4]
Ví dụ, một quan chức nhà nước không làm tròn bổn phận, nghĩa vụ của mình sẽ bị
du luận xã hội bàn tán, ảnh hưởng tới uy tín, danh dự không chỉ người đó mà còn
của cả gia đình. Như vậy nếu không muốn bị dị nghị, người đó phải hoàn thành
chức trách của mình.
Thứ tư, Thông qua dư luận xã hội, ý thức thực hiện pháp luật của người dân
dần nâng cao. Như việc trung cầu ý dân về Hiến pháp chẳng hạn. Việc công khai
tạo điều kiện cho nhân dân tham gia một cách đông đảo vào việc đóng góp ý kiến
về văn bản pháp luật có hiệu lực pháp lý cao nhất đem lại hiệu quả trong việc
tuyên truyền pháp luật của nhà nước, huy động được trí tuệ tập thể và phát huy
quyền làm chủ của nhân dân, phát huy tính tích cực nâng cao ý thức pháp luật
của người dân.
Thứ năm, dư luận xã hội giúp đấu tranh phòng chống các biểu hiện tiêu cực xã
hội. Dư luận xã hội là một phương tiện giáo dục có hiệu quả, đồng thời là một
nhân tố phòng ngừa vi phạm pháp luật. Sự pháp xét, đánh giá tập thể ảnh hưởng
rất lớn đến việc hình thành cách xử sự hợp pháp của mọi người dân. Không có ai
có thể sống ngoài dư luận, bởi vậy cũng không ai có thể thực hiện những hành vi
bất hợp pháp mà không bị bàn luận. Đối với đại đa số quần chúng nhân dân, lợi ích
quốc gia, dân tộc luôn có tầm quan trọng hàng đầu.. Mỗi khi quyền lợi, các giá trị
của quốc gia, dân tộc bị xâm hại thì du luận xã hội lập tức xuất hiện với thái độ lên
án, phản đối gay gắt. Mỗi khi các cá nhân hoặc nhóm xã hội nào đó có hành vi xâm
phạm đến lợi ích quốc gia, dân tộc, dư luận xã hội cũng lập tức lên án, gây sức ép
nhằm ngăn chặn hành vi đó. Chẳng hạn, những vụ phạm pháp hình sự đặc biệt
4[] xem thên />
5


nghiêm trọng, như vụ giết người ở Bình Phước, hay Trung Quốc ngang nhiên

chiếm Hoàng Sa, Trường Sa của Việt Nam với lời lẽ bao biện xảo trá… mới đây
khiến cho dư luận xã hội hết sức công phẫn, đòi trừng phạt nghiêm khắc kẻ phạm
tội. Điều đó cho thấy, dư luận xã hội có tác đụng củng cố, bảo vệ tính dân chủ,
tính khoa học và tính xã hội của hệ tư tưởng pháp luật. Từ đó ngăn ngừa các biểu
hiện tiêu cực trong sử dụng quyền lực của nhà nước, áp dụng pháp luật, bảo vệ
quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân cũng như của cả dân tộc.
Ngày nay, Nhân dân trực tiếp đấu tranh chống tiêu cực thông qua việc khiếu
nại, tố cáo và thông qua các diễn đàn nhân dân, nhất là bằng các phương tiện
thông tin đại chúng. Ngoài việc đóng góp ý kiến trực tiếp với cán bộ, đảng viên
ở các cấp, ngành, người dân còn gửi thư, đơn đến các cơ quan chức năng, cơ
quan thông tin báo chí ở Trung ương và địa phương góp ý, phát hiện những sai
phạm về kinh tế, tham nhũng, tiêu cực. Sự tham gia của nhân dân vào công tác
đấu tranh chống tiêu cực còn thể hiện thông qua các diễn đàn nhân dân như báo
nói, báo viết, báo hình. Nhờ có sự tham gia tích cực và rộng rãi của nhân dân
vào công tác thanh tra, giám sát trực tiếp hoặc gián tiếp mà nhiều vụ tham
nhũng, tiêu cực được phát hiện và đưa ra xử lý
Bên cạnh đó, vì áp lực của xã hội, những vụ “bê bối” của cán bộ được phanh
phui, đảm bảo sự công bằng, nghiêm minh của pháp luật, hạn chế tình trạng cậy
chức, cậy quyền “đổi trắng thay đen”. Và từ đó, dư luận góp phần răn đe những
nhà cầm quyền khác hạn chế những vấn nạn như tham nhũng, mua quan bán
chức... Ví dụ vụ án ông Nguyễn Thanh Sơn, Tỉnh ủy viên Hà Tĩnh, Bí thư
Huyện ủy Vũ Quang bị cách chức vì “nhận tiền chạy việc” 75 triệu đồng của
một phụ nữ để “chạy” vào chân tạp vụ nấu ăn tại huyện ủy và còn nhiều vụ tai
tiếng khác được dư luận đưa ra ánh sáng. Nếu không có sự lên tiếng của dư luận
có lẽ những hành vi này sẽ chìm mãi trong bóng tối, như con sâu đục khoét tàn
bạo bộ máy nhà nước.
6


Thứ sáu, dư luận xã hội có thể đánh giá các quy định của pháp luật từ đó làm cho

hoạt động thực hiện pháp luật linh hoạt và hiệu quả hơn, phát huy quyền của nhân
dân tron việc thực hiện pháp luật. Các qui định của pháp luật kể từ khi ban hành
đến khi thực hiện trong cuộcsống là một khoảng thời gian dài. Để những qui định
đó phát huy hiệu quả thì phải thông qua dư luận xã hội. Qua việc nghiên cứu dư
luận xã hội, những thôngtin thu thập được qua điều tra, thăm dò sẽ cung cấp cho
chúng ta những đánh giáđúng - sai, thật - giả, mặt tích cực - mặt tiêu cực của
những qui định pháp luật, của việc thực hiện pháp luật...
Ví dụ năm 2008, bộ Y tế đưa ra dự thảo Thông tư liên tịch quy định tiêu
chuẩn sức khỏe người lái xe, khám sức khỏe định kỳ đối với người lái ôtô và
quy định về cơ sở y tế khám sức khỏe của người lái xe (dự thảo) đề ngày 7/8,
người dân muốn đủ điều kiện lái ôtô và xe máy phải đáp ứng được 83 tiêu chuẩn
về sức khỏe. Dự thảo vô lí này ngay lập tức tạo nên làn song phản đối mạnh mẽ
và hiển nhiên bản dự thảo này không được thông qua. Trên cơ sở của sự phán xét,
đánh giá về các sự kiện, hiện tượng pháp luật tiễn ra trong đời sống xã hội, dư luận
xã hội làm nảy sinh trong nhận thức của mọi người những khái niệm cơ sở, mang
tính bề ngoài, ngẫu nhiên và sau đó lànhững tri thức phản ánh đúng đắn bản chất
của pháp luật. Từ đó, hình thành nên các quan điểm, quan niệm, tư tưởng phản ánh
những vấn đề có liên quan đếnpháp luật và các hiện tượng pháp luật một cách sâu
sắc, có tính hệ thống trong xã hội. Điều đó nói lên sự tác động mạnh mẽ của dư
luận xã hội đối với quá trình nhận thức pháp luật. Một khi nhận thức đúng đắn về
pháp luật, ý thức pháp luật được nâng cao tất yếu sẽ dẫn tới việc thực hiện pháp
luật một cách tự giác và đồng đều.
Thứ bảy, Hoạt động giám sát của dư luận xã hội đối với việc thực hiện pháp luật.
Đối với việc tuân thủ pháp luật: Nhờ sự giám sát của dư luận xã hội, buộc
các chủ thể phải kiềm chế không tiến hành các hoạt động mà pháp luật cấm, nếu
không sẽ ngay lập tức bị lên án, trở thành trung tâm cho xã hội bàn luận. Nhờ
7


đó, pháp luật được tuân thủ tốt hơn, đảm bảo quyền và nghĩa vụ của mọi công

dân.
Đối với việc thi hành pháp luật: Cùng với các cơ quan nhà nước, sự giám
sát của dư luận xã hội buộc các chủ thể pháp luật phải tích cực thực hiện nghĩa
vụ pháp lý của mình với nhà nước. Nhân dân đã tham gia tích cực vào việc tiến
hành thanh tra như cử đại diện tham gia đoàn thanh tra, cung cấp tài liệu, chứng
cứ, tham gia góp ý kiến, thông qua kết luận thanh tra và xử lý sau thanh tra, góp
phần quan trọng trong việc phát hiện ra các vụ việc tham nhũng, tiêu cực, giải
quyết ổn định tình hình cơ sở ở các địa phương.
Đối với việc sử dụng pháp luật: nếu khồng có dư luận xã hội, bộ máy cưỡng
chế của nhà nước sẽ không quản lí hết được mọi cấp, mọi ngành, nhờ có dư luận
xã hội mà tình trang lạm chức lộng quyền giảm đáng kể. một khi có biểu hiện,
dư luận sẽ lên án, từ đó các cơ quan thi hành sức mạnh cưỡng chế có cơ sở để
điều tra, trả lời cho dân biết. Ví dụ, ông Nguyễn Văn Nên (nguyên Phó thủ
trưởng Cơ quan CSĐT Công an Tiền Giang) bị truy tố về tội Lợi dụng chức vụ,
quyền hạn trong thi hành công vụ cùng với hai cựu sĩ quan Ngô Thanh Phong
(nguyên Trưởng phòng CSĐT tội phạm về kinh tế và chức vụ công an tỉnh Tiền
Giang) và Phạm Văn Út (nguyên Đội trưởng Đội tham mưu Văn phòng Cơ quan
CSĐT Công an Tiền Giang) trong vụ án lấy tiền tang vật của nhóm buôn xăng
dầu Trần Thế Hùng (Hùng “Xì Tẹc”) gửi ngân hàng lấy lãi chia nhau. Ngay lập
tức, vụ án được dư luận bàn luận sôi nổi, buộc Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Tiền
Giang phải vào cuộc, điều tra tới cùng.
Đối với hoạt động áp dụng pháp luật: không chỉ ảnh hưởng tới cơ quan
nhà nước, dư luận xã hội còn là tiếng nói để bảo vệ quyền con người, quyền
công dân, tránh tình trạng áp dụng pháp luật tùy tiện, kém hiệu quả.
2,. Tác động của thông tin đại chúng tới việc hoạt động pháp luật

8


Thứ nhất, thông tin đại chúng giúp cho việc tuyên truyển cho nhân dân về các quy

định của pháp luật. Đó yêu cầu cơ bản, tiên quyết, đồng thời là trọng tâm để bảo
đảm sự thành công của việc thực hiện pháp luật có sự tham gia của nhân dân. Giáo
dục công dân giúp người dân có thể tham gia hoạt động này một cách có ý nghĩa,
đồng thời giúp các cá nhân, nhóm và tổ chức hiểu về quy trình, các vấn đề đang
được thảo luận cũng như cách thức đưa ra ý kiến với các nhà lập pháp, giúp cho
người dân hiểu biết về pháp luật, thông tin cho công chúng về nội dung quan trọng
có ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống của người dân, về các quyền và nghĩa vụ của
công dân, về việc thực thi pháp luật và trách nhiệm của các chủ thể có liên quan.
Thứ hai, thông tin đại chúng cung cấp thông tin tương đối đầy đủ và đa dạng về
các sự kiện, sự việc, hiện tượng pháp lý xảy ra trong hoạt động thực hiện pháp luật.
Cung cấp những tri thức, hiểu biết pháp luật cần thiết
Thứ ba, các phương tiện truyền thông đại chúng đăng tải những chính sách pháp
luật của nhà nước, các văn bản pháp luật, đưa các thông tin đó đến với đông dảo
quần chúng nhân dân
Thứ tư, các thông tin đại chúng có vai trò định hướng, định hướng điều chỉnh quá
trình hình thành dư luận thông qua các nguồn tin thông tin pháp luật
III. Thực tiền áp dụng và một số giải pháp hoàn thiện vận dụng sự tác động
của thông tin đại chúng và dư luận xã hội đến hoạt động thực hiện pháp luật ở
nước ta hiện nay.
Thời gian qua việc Nhà nước ta áp dụng dư luận xã hội vào thực hiện pháp luật ở
thể hiện ở một số hành động, việc làm cụ thể như: thực hiện trưng cầu ý dân cho
Hiến pháp 2013; khi một văn bản pháp luật hay một chủ trương, chính sách của
Đảng được Nhà nước ban hành ra gặp phải sự phản ứng trái chiều của người dân
thì Nhà nước đã tổ chức các hội thảo để bàn ,tìm cách giải quyết kịp thời; thực hiện
dân chủ cho nhân dân bằng cách tổ chức các chương trình chất vấn về pháp luật
như “dân hỏi bộ trưởng trả lời”, “tìm hiểu về pháp luật Việt Nam”, “tư vấn pháp
9


luật”, đưa pháp luật vào giảng dạy ở các trường trên cả nước….; các vụ việc xét

xử sai, chưa đúng với Luật quy định hay chưa công bằng bị xã hội lên tiếng, phản
ánh thì Nhà nước đã điều tra và tiếp thu ý kiến của dư luận, xin lỗi và tìm các biện
pháp giải quyết kịp thời…
Tuy nhiên việc áp dụng dư luận xã hội ở nước ta chưa thật sự triệt để, giải quyết
vấn đề một cách thờ ơ cho qua chuyện nhằm làm dịu lại dư luận xã hội ở thời điểm
đó. số vụ việc tiêu cực được phát hiện tuy có giảm song lại có chiều hướng diễn
biến phức tạp gây tác hại trên nhiều mặt, hậu quả nghiêm trọng, ảnh hưởng trực
tiếp đến an ninh trật tự và phát triển kinh tế, xã hội. Những thế lực thù địch có thể
lợi dụng dư luận để truyền bá những tư tưởng phản động chống lại nhà nước, xúi
giục phản động. Trong việc thực hiện phương châm: dân biết dân bàn, dân tham
gia góp ý kiến và dân kiểm tra thì việc tổ chức để dân giám sát, kiểm tra còn yếu,
cơ chế cho việc kiểm tra chưa rõ. Công tác xây dựng Đảng, chính quyền và các tổ
chức đoàn thể nhân dân chưa được coi trọng thường xuyên, đấu tranh phê bình và
tự phê bình, thực hiện dân chủ công khai một số nơi còn hạn chế; tình trạng mất
dân chủ, quan liêu trong một số cơ quan, đơn vị cơ sở xã phường chậm được khắc
phục sửa chữa
Phát huy vai trò của dư luận xã hội phải gắn chặt với công tác xây dựng hệ
thống chính trị: xây dựng chỉnh đốn Đảng; cải cách thủ tục hành chính, xây dựng,
củng cố cơ quan tư pháp; phát huy vai trò chủ động của các tổ chức quần
chúng và Mặt trận Tổ quốc.
Trong lĩnh vực pháp luật: Nhà nước phải có một cơ chế hợp lý để nắm bắt
kịp thời những thông tin mà dư luận xã hội phản ánh về những hành vi tiêu cực,
vi phạm pháp luật trong xã hội:
Tổ chức các cuộc họp định kì để nhân dân phát biểu; Công tác điều tra cũng
phải được công khai; Nhà nước phải có biện pháp cổ vũ,động viên dư luận xã hội
tích cực phát hiện các trường hợp vi phạm pháp luật.Ngược lại, có biện pháp răn
10


đe, cảnh báo các cá nhân tổ chức phải thực hiện đúng theo quy định của pháp

luật. Nhà nước phải có những biện pháp ngăn chặn kịp thời những dư luận xã hội
không đúng, tránh gây sự hoang mang lo sợ hoặc đánh giá không đúng vấn đề, dẫn
đến thực hiện hành vi vi phạm pháp luật.
Trong các lĩnh vực xã hội: Lãnh đạo các tổ chức, đơn vị trước hết phải nắm
bắt kịp thời các sự kiện, hiện tượng mang tính thời sự liên quan đến tổ chức, đơn
vị mình, các sự kiện, hiện tương liên quan đến lợi ích của giai cấp, quốc gia dân
tộc cũng như nắm bắt và làm chủ được dư luận xã hội về sự kiện, hiện tượng đó
để làm cơ sở cho việc định hướng dư luận xã hội.
Đánh giá khách quan hệ quả và sự tác động của báo chí, các phương tiện truyền
thông đại chúng đối với các nhóm công chúng và dự báo được những phát sinh từ
hệ quả tác động của báo chí. Những tình huống có thể phát sinh bao
gồm cả những phản ánh tích cực hay phản ánh tiêu cực, đồng thuận hay không
đồng thuận, ủng hộ hay phản đối … về một nôi dung thông tin nào đó được
cung cấp đến công chúng
Đẩy mạnh công tác nghiên cứu, nắm bắt dư luận xã hội, trong đó việc
nghiên cứu cần phải làm rõ tính quy luật và những nhân tố ảnh hưởng đến quá
trình phát sinh các luồng ý kiến khác nhau cũng như cơ sở khoa học để đánh giá,
phán xét một luồng ý kiến nào đó, nâng cao vai trò chức năng dự báo, chức năng
phản biện xã hội trong các nghiên cứu dư luận xã hội.
Định hướng dư luận xã hội cũng là việc minh bạch hoá các nguồn thông tin,
hạn chế nhận thức sai lệch và loại bỏ tin đồn thất thiệt trong xã hội. Nâng cao khả
năng dự báo, tham mưu trong quá trình nghiên cứu nắm bắt dư luận xã hội.

11


KẾT LUẬN
Như vậy, dư luận xã hội và thông tin đại chúng có vai trò rất lớn trong hoạt động
thực hiện pháp luật ở nước ta hiện nay. Tuy nhiên, bên cạnh những tác động tích
cực đến hoạt động pháp luật còn có những mặt tác động tiêu cực, khuyết điểm cần

chú trọng cần được xóa bỏ để hoạt động thực hiện pháp luật được nâng cao và đạt
hiệu quả tốt. Nhưng đồng thời, mỗi người chúng ta cũng cần nâng cao ý thức, bảo
vệ sự tốt đẹp của dư luận xã hội, không để kẻ xấu lợi dụng nó làm phương tiện để
gây khó khăn cho nước nhà. Muốn vậy, mỗi người cần có những hiểu biết nhấn
định về pháp luật, sao cho đủ hiểu, không đơm đặt, thêm thắt, xuyên tạc sự thật
đảm bảo quyền lợi của mọi người. Bài làm dù đã cố gắng nhưng không tránh khỏi
những thiếu sót rất mong được quý thầy cô góp ý để bài làm được hoàn thiện hơn,

12


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Tập bài giảng xã hội học, Nxb công an nhân dân 2010
2. Ts. Ngọ văn Nhân, “Xã hội học pháp luật”, Nxb Hồng Đức 2012
3. />4. />
13


MỤC LỤC

14