Luận văn thạc sỹ - Hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ taị Công ty Cổ phần Nhựa- Bao bì Vinh
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (717.34 KB, 137 trang )
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
TRƯƠNG THỊ HOÀI
HOÀN THIỆN HỆ THỐNG KIỂM SOÁT
NỘI BỘ TẠI CÔNG TY CỔ PHÂN NHỰA BAO BÌ VINH
CHUYÊN NGÀNH: KẾ TOÁN, KIỂM TOÁN VÀ PHÂN TÍCH
Người hướng dẫn khoa học:
TS. NGUYỄN THỊ HỒNG THÚY
Hà Nội - 2015
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan Luận văn với đề tài “Hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội
bộ taị Công ty Cổ phần Nhựa- Bao bì Vinh” là do tôi tự nghiên cứu và hoàn thiện
dưới sự hướng dẫn của TS.Nguyễn Thị Hồng Thuý. Các nội dung nghiên cứu và kết
quả trong Luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất cứ công
trình nào.
Tôi xin cam đoan và hoàn toàn chịu trách nhiệm về lời cam đoan này.
Hà Nội, tháng 9 năm 2015
Tác giả
Trương Thị Hoài
LỜI CẢM ƠN
Tác giả xin bày tỏ sự biết ơn sâu sắc tới TS.Nguyễn Thị Hồng Thuý – người
hướng dẫn khoa học, đã tận tình hướng dẫn tác giả trong suốt quá trình thực hiện
Luận văn.
Tác giả xin trân trọng cảm ơn sự giúp đỡ nhiệt tình và quý báu của Ban lãnh
đạo, tập thể nhân viên phòng Kế toán, phòng Kế hoạch, phòng Quản trị hành chính,
các nhân viên và quản lý tại các bộ phận đã cung cấp số liệu thực tế, giúp đỡ tác giả
trong quá trình tìm hiểu thực tế, khảo sát số liệu tại Công ty để tác giả hoàn thành
Đề tài nghiên cứu này.
Tác giả của Luận văn
Trương Thị Hoài
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN
LỜI CẢM ƠN
MỤC LỤC
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ
TÓM TẮT LUẬN VĂN................................................................................................i
CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU VỀ ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU...........................................1
1.1.Tính cấp thiết của đề tài....................................................................................1
1.2.Tổng quan các công trình nghiên cứu về hệ thống kiểm soát nội bộ trong
doanh nghiệp sản xuất.............................................................................................2
1.3. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài........................................................................5
1.4. Câu hỏi nghiên cứu...........................................................................................5
1.5. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài...................................................5
1.6.Phương pháp nghiên cứu...................................................................................6
1.7. Ý nghĩa của đề tài nghiên cứu..........................................................................7
1.8. Kết cấu của đề tài nghiên cứu..........................................................................7
CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ
TRONG DOANH NGHIỆP........................................................................................8
2.1. Kiểm tra, kiểm soát trong hệ thống quản lý doanh nghiệp............................8
2.2. Hệ thống kiểm soát nội bộ trong doanh nghiệp............................................12
2.2.1. Bản chất của hệ thống kiểm soát nội bộ....................................................12
2.2.2. Vai trò của hệ thống kiểm soát nội bộ.......................................................14
2.2.3. Các yếu tố cơ bản của hệ thống kiểm soát nội bộ.....................................16
CHƯƠNG 3: PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ
TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN NHỰA- BAO BÌ VINH.................................................29
3.1. Tổng quan về Công ty Cổ phần Nhựa- Bao bì Vinh............................29
3.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển của Công ty............................................29
3.1.2. Đặc điểm của Công ty Cổ phần Nhựa- Bao bì Vinh có ảnh hưởng đến hệ
thống kiểm soát nội bộ........................................................................................32
3.2. Tình hình tổ chức và hoạt động của hệ thống kiểm soát nội bộ tại Công ty
Cổ phần Nhựa- Bao bì Vinh..................................................................................39
3.2.1. Môi trường kiểm soát................................................................................39
3.2.2. Hệ thống thông tin....................................................................................58
3.2.3. Các thủ tục kiểm soát................................................................................65
3.2.4. Kiểm toán nội bộ......................................................................................78
CHƯƠNG 4: THẢO LUẬN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ GIẢI PHÁP NHẰM
HOÀN THIỆN HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN
NHỰA- BAO BÌ VINH................................................................................................80
4.1. Thảo luận thực trạng hệ thống kiểm soát nội bộ tại Công ty Cổ phần
Nhựa- Bao bì Vinh..................................................................................................80
4.1.1.Những mặt đạt được..................................................................................80
4.1.2.Những hạn chế...........................................................................................83
4.2. Các giải pháp hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ tại Công ty Cổ phần
Nhựa- Bao bì Vinh..................................................................................................87
4.2.1. Hoàn thiện môi trường kiểm soát..............................................................87
4.2.2. Hoàn thiện về hệ thống thông tin..............................................................91
4.2.3. Hoàn thiện về thủ tục kiểm soát................................................................92
4.2.4. Các giải pháp xây dựng kiểm toán nội bộ...............................................101
4.3. Đóng góp của đề tài nghiên cứu...................................................................103
4.4. Những hạn chế của đề tài nghiên cứu và một số gợi ý cho các nghiên cứu
trong tương lai......................................................................................................104
KẾT LUẬN..............................................................................................................105
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO.................................................................106
PHỤ LỤC
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
COSO
IFAC
ISA
ISO
HTKSNB
VSA
Committee of Sponsoring Organization
Hiệp hội các tổ chức tài trợ
International Federation of Accountants
Liên đoàn Kế toán quốc tế
International Standard Auditing
Chuẩn mực kiểm toán quốc tế
International Organization of Standardization
Tổ chức tiêu chuẩn hoá quốc tế
Hệ thống kiểm soát nội bộ
Vietnamese Standard Auditing
Chuẩn mực kiểm toán Việt Nam
DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ
BẢNG BIỂU:
Bảng 3.1.
So sánh một số chỉ tiêu tài chính của công ty Cổ phần Nhựa – Bao
bì Vinh................................................................................................31
Bảng 3.2:
Cơ cấu trình độ lao động của Công ty................................................44
Bảng 3.3:
Bảng xếp loại lao động........................................................................50
Bảng 3.4:
Đánh giá kết quả hoạt động kinh doanh của Công ty năm 2014............54
Biểu 3.1:
Cơ cấu doanh thu từ năm 2010-2014....................................................68
Bảng 3.4:
Theo dõi tình hình chất lượng sản phẩm của công nhân tại phân xưởng
2 (Phân xưởng dệt) Tháng 3 năm 2015................................................71
Bảng 4.1:
Định mức lượng nguyên vật liệu trực tiếp..........................................94
Bảng 4.2:
Dự toán chi phí NVLTT.....................................................................96
Bảng 4.3:
Dự toán chi phí nhân công trực tiếp...................................................96
SƠ ĐỒ:
Sơ đồ 3.1:
Sơ đồ bộ máy quản lý ở Công ty cổ phần Nhựa - Bao bì Vinh...........41
Sơ đồ 3.2:
Quy trình ghi sổ theo hình thức chứng từ ghi sổ và trên phần mềm
Cyber Accounting...............................................................................61
Sơ đồ 3.3:
Sơ đồ tổ chức bộ máy kế toán............................................................63
Sơ đồ 3.4:
Quy trình sản xuất liên tục tại Công ty CP Nhựa- Bao bì Vinh..........69
Sơ đồ 3.5:
Sơ đồ quy trình luân chuyển chứng từ trong quá trình sản xuất........69
Sơ đồ 3.6:
Quy trình sản xuất bao bì tại Công ty Cổ phần Nhựa- Bao bì Vinh...........72
Sơ đồ 3.7.
Quy trình bán hàng- thu tiền từ cung cấp sản phẩm bao bì...................75
Sơ đồ 4.1:
Tổ chức bộ máy công ty có xây dựng thêm phòng kiểm toán nội bộ...102
trƯờNG ĐạI HọC KINH Tế QUốC DÂN
trơng thị hoài
hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội
bộ
tại công ty cổ phân nhựa - bao bì
vinh
Chuyên ngành: kế toán, kiểm toán và phân tích
ii
Hµ Néi - 2015
i
CHƯƠNG 1
GIỚI THIỆU VỀ ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU
1.1. Tính cấp thiết của đề tài
Hệ thống kiểm soát nội bộ là hệ thống chính sách và thủ tục do đơn vị thiết
kế nhằm đảm bảo cho doanh nghiệp đạt được các mục tiêu: bảo vệ tài sản, bảo đảm
độ tin cậy của hệ thống thông tin, bảo đảm tuân thủ các quy định của nhà nước và
của chính bản thân đơn vị, và quan trọng là đảm bảo hiệu quả của các hoạt động
trong đơn vị. Thực tế các doanh nghiệp có hệ thống kiểm soát nội bộ thực sự phát
huy hiệu lực là không nhiều, chưa thực sự có quy trình kiểm soát cụ thể cho từng
phần hành. Tuy nhiên nhiều nhà quản lý hiện nay đã nhận thức được tầm quan
trọng của hệ thống kiểm soát nội bộ, đã quan tâm đến việc xây dựng một cách có hệ
thống các quy định thủ tục, cũng như việc thực hiện các quy định thủ tục kiểm soát
trong đơn vị. Kết quả đạt được rất quả quan, các đơn vị đều nâng cao hiệu quả trong
kinh doanh, kiểm soát chi phí, đảm bảo được hiệu quả hoạt động...
Ngành sản xuất công nghiệp, đặc biệt là ngành bao bì là một trong những
ngành đi đầu của nền kinh tế, có vai trò quan trọng trong sự nghiệp công nghiệp
hóa, hiện đại hóa của đất nước cũng như trong chiến lược xuất khẩu hàng hóa của
Việt Nam ra thị trường thế giới. Cùng với các ngành công nghiệp khác như xi măng,
phân bón, đường thì đây là ngành công nghiệp phụ trợ quan trọng, cung cấp vỏ bao
cho các ngành công nghiệp khác với khối lượng lớn, đáp ứng yêu cầu tăng trưởng
của nền kinh tế.
Công ty Cổ phần Nhựa – Bao bì Vinh là một công ty sản xuất bao bì lớn trên
địa bàn tỉnh Nghệ An, từ khi thành lập đến nay công ty đã gặt hái được nhiều thành
tựu đáng tự hào trong lĩnh vực sản xuất bao bì các loại. Công ty đã niêm yết cổ
phiếu trên sàn giao dịch Hà Nội (HNX) từ năm 2010 với mã cổ phiếu là VBC, hiện
nay giá trị vốn hóa thị trường là 105 tỷ đồng. Công ty chuyên sản xuất các loại bao
bì nhựa công nghiệp theo đơn đặt hàng của khách hàng như bao xi măng, bao nông
sản các loại, bao đường với nguồn nguyên liệu ngoại nhập, công suất thiết kế là 84
triệu vỏ bao/năm.
ii
Tuy đã gặt hái được nhiều thành công những hiện nay công ty đang gặp một
số khó khăn cần được khắc phục và hoàn thiện: nhân sự làm việc trực tiếp thường
xuyên biến động nên hiệu quả chưa cao, ảnh hưởng đến doanh thu của đơn vị. Thủ
tục kiểm soát không hiệu quả, các khoản nợ dài hạn đến hạn trả nhưng công ty chưa
có kế hoạch để trả nợ... Để giải quyết những vấn đề trên đòi hỏi công ty phải có một
hệ thống kiểm soát nội bộ tốt để thực hiện chức năng giám sát, quản lý, tạo một hệ
thống thông tin đúng đắn và tin cậy. Tuy nhiên hệ thống kiểm soát nội bộ của công ty
còn chưa đồng bộ về quy định thủ tục và bộc lộ nhiều yếu kém. Việc hoàn thiện hệ
thống kiểm soát nội bộ được ban lãnh đạo công ty quan tâm và mong muốn tìm ra
những giải pháp hữu hiệu cho vấn đề quan trọng này.
Xuất phát từ đòi hỏi thực tế trên, hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ trở
thành vấn đề cấp bách trong quản lý của đơn vị. Qua khảo sát thực tế tại công ty kết
hợp với việc sử dụng kiến thức của bản thân, nghiên cứu các tài liệu chuyên ngành
có liên quan, tác giả đã lựa chọn đề tài “Hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ tại
Công ty Cổ phần Nhựa- Bao bì Vinh” nhằm nghiên cứu thực tế hệ thống kiểm soát
nội bộ (HTKSNB) của đơn vị và từ đó vận dụng những kiến thức lý luận về
HTKSNB để đánh giá và hoàn thiện hệ thống.
1.2.Tổng quan các công trình nghiên cứu về hệ thống kiểm soát nội bộ
trong doanh nghiệp sản xuất
Trên thế giới, các nghiên cứu về kiểm soát nội bộ trong mối quan hệ với
quản trị doanh nghiệp đã được thể hiện ở rất nhiều tác phẩm: Tác giả Merchant, K.A
(1985) về «Kiểm soát trong tổ chức kinh doanh»; Tác giả Anthony, R.N và
Dearden, J. Bedford (1989) về «Kiểm soát quản lý». Một số tác giả sau này có xu
hướng nghiên cứu kiểm soát nội bộ trong phạm vi hẹp theo các vấn đề liên quan
đến doanh nghiệp, chẳng hạn như Tác giả Laura F. Spira và Micheal Page (2002)
nghiên cứu về Quản trị rủi ro trong mối quan hệ với kiểm soát nội bộ; Tác giả
Faudizah, Hasnah và Muhamad (2005) nghiên cứu mối quan hệ giữa chiến lược
kinh doanh của doanh nghiệp với kiểm soát nội bộ; Tác giả Yuan Li, Yi Liu,
Youngbin Zhao (2006) nghiên cứu về vai trò định hướng thị trường của doanh
nghiệp và kiểm soát nội bộ có tác động đến hoạt động phát triển sản phẩm mới...
iii
Ở Việt Nam, nghiên cứu về Hệ thống kiểm soát nội bộ được nhiều tác giả
quan tâm. Tác giả Ngô Trí Tuệ và cộng sự với Đề tài «Xây dựng hệ thống KSNB
với việc tăng cường quản lý tài chính tại TCT Bưu chính – Viễn thông Việt Nam»
(Năm 2004), tập trung vào xây dựng và hoàn thiện KTNB hay hệ thống KSNB
trong một đơn vị cụ thể. Đề tài Luận án Tiến sỹ kinh tế của tác giả Phạm Văn Nhiên
(2007) «Hoàn thiện hệ thống kiểm tra, kiểm soát cấp tỉnh trong lĩnh vực kinh tế –
tài chính ở Việt Nam» tập trung vào những vấn đề kiểm tra, kiểm soát ở một cấp
quản lý hành chính. Thạc sĩ Nguyễn Thị Mỹ (2004) với đề tài «Hoàn thiện hệ thống
kiểm soát nội bộ của Trung tâm Bưu chính- Công ty Viễn thông quân đội Viettel».
Thạc sĩ Nguyễn Thị Minh Dung (2006) với đề tài «Hoàn thiện hệ thống kiểm soát
nội bộ tại công ty vận tải đa phương thức». Thạc sĩ Nguyễn Anh Vũ (2006) với đề
tài «Hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ tại công ty Cổ phần giao thông vận tải và
thương mại». Thạc sĩ Trương Viết Dũng (2005) với đề tài «Hoàn thiện hệ thống
kiểm soát nội bộ tại Tổng công ty Xăng dầu Việt Nam»...
Trong chuyên ngành kế toán, Công ty Cổ phần Nhựa – Bao bì Vinh cũng thu
hút sự quan chú ý của một số nhà nghiên cứu. Bài báo «Hoàn thiện tổ chức hệ
thống chứng từ kế toán với việc tăng cường kiểm soát nội bộ tại công ty cổ phần
nhựa – bao bì Vinh», tác giả Nguyễn Thị Thanh Hòa đăng trên tạp chí Kế toán &
kiểm toán số tháng 8/2012 đã nêu ra thực trạng về hệ thống chứng từ kế toán tại
công ty và đưa ra một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác chứng từ kế toán phục
vụ cho hoạt động kiểm soát nội bộ tại đơn vị. Tuy nhiên tác giả chưa đi sâu và đề
cập cụ thể thực trạng hệ thống kiểm soát nội bộ của đơn vị và giải pháp hoàn thiện
hệ thống kiểm soát nội bộ của đơn vị.
1.3.Mục tiêu nghiên cứu
- Hệ thống hoá những vấn đề lý luận về hệ thống kiểm soát nội bộ trong
doanh nghiệp;
- Phân tích và đánh giá thực trạng hệ thống kiểm soát nội bộ của Công ty Cổ
phần Nhựa- Bao bì Vinh;
- Thông qua nghiên cứu thực tế đưa ra các giải pháp nhằm hoàn thiện hệ
iv
thống kiểm soát nội bộ tại Công ty.
1.4.Câu hỏi nghiên cứu
Câu 1: Các nội dung cơ bản của hệ thống kiểm soát nội bộ là gì?
Câu 2: Thực trạng hệ thống kiểm soát nội bộ ở Công ty Cổ phần Nhựa- Bao
bì Vinh như thế nào?
Câu 3: Những giải pháp nào cần đưa ra nhằm hoàn thiện hệ thống kiểm soát
nội bộ ở Công ty Cổ phần Nhựa- Bao bì Vinh?
1.5.Phạm vi nghiên cứu
- Phạm vi về không gian: Đề tài nghiên cứu tại Công ty Cổ phần Nhựa- Bao
bì Vinh
- Phạm vi về thời gian:Số liệu trong đề tài được thu thập từ năm 2011 đến
năm 2014;
- Phạm vi về nội dung: Đề tài nghiên cứu việc tổ chức và hoạt động của hệ
thống kiểm soát nội bộ tại đơn vị.
1.6.Phương pháp nghiên cứu
Xuất phát từ mục đích và câu hỏi nghiên cứu. Tác giả đã sử dụng các phương
pháp để thu thập thông tin và xử lý số liệu như sau:
- Phương pháp thu thập thông tin:
+ Phương pháp quan sát: Tác giả trực tiếp đến quan sát các hoạt động của
Công ty từ hoạt động quản lý đến quá trình sản xuất sản phẩm tại các phân xưởng
sản xuất từ tháng 1/2015 đến tháng 3/2015 để thấy được quy trình sản xuất sản
phẩm của công ty. Tác giả quan sát quá trình lập và luân chuyển chứng từ, nhập dữ
liệu vào phần mềm kế toán tất cả các phần hành trong thời gian nêu trên để hiểu rõ
quy trình kế toán tại Công ty Cổ phần nhựa – bao bì Vinh.
+ Phương pháp phỏng vấn: Trong tháng 3/2015 tác giả phỏng vấn sâu, gọi điện
thoại và điều tra thực tế tại đơn vị để tìm hiểu thực trạng về hệ thống kiểm soát nội
bộ tại đơn vị như cơ cấu tổ chức, chính sách nhân sự, công tác kế hoạch các thủ tục
tiến hành kiểm soát...
-
Phương pháp phân tích, xử lý số liệu:
Để thực hiện nghiên cứu, tác giả sử dụng hai bộ dữ liệu là sơ cấp và thứ cấp.
v
+ Dữ liệu sơ cấp là những dữ liệu chính để hoàn thành nghiên cứu, bao gồm
những thông tin trong cuộc phỏng vấn sâu và các cuộc khảo sát thực tế tại đơn vị.
Đối chiếu các thông tin sơ cấp mà tác giả thu thập được từ quan sát và phỏng vấn
với các thông tin do công ty cung cấp để thấy được các yếu kém còn tồn tại trong
Công ty.
+ Dữ liệu thứ cấp là những dữ liệu thu được ở các nguồn khác nhau như trên
báo chí, mạng internet, dữ liệu của cơ quan thống kê, của các công trình nghiên cứu
khoa học, luận văn thạc sĩ và tiến sĩ trong nước. Phân tích các thông tin thứ cấp thu
thập được từ website của công ty, sử dụng thông tin về công ty được lưu trữ trong
công
ty
chứng
khoán
FTS
được
công
bố
tại
địa
chỉ
( nhằm phân tích
tình hình tài chính hiện nay của công ty.
Về phương pháp xử lý dữ liệu nhằm khái quát lý luận, tổng kết thực tiễn đề
từ đó đề ra các giải pháp hoàn thiện thực tiễn. Đối chiếu các thông tin sơ cấp mà tác
giả thu thập được từ quan sát và phỏng vấn và so sánh với tài liệu đơn vị cung cấp
nhằm xem xét tình hình hệ thống kiểm soát nội bộ thực tế, đi sâu phân tích những
chính sách trong đơn vị nhằm tìm ra những hạn chế, bất cập ; Phân tích các thông
tin thứ cấp thu thập được từ website của công ty nhằm phân tích tình hình tài chính
hiện nay của công ty; Phương pháp so sánh: Tác giả tiến hành so sánh giữa thực tế
việc xây dựng và hoạt động của hệ thống kiểm soát nội bộ tại công ty với những
kiến thức lý luận mà tác giả nghiên cứu qua giáo trình, văn bản pháp luật, các đề tài
nghiên cứu liên quan để thấy được hiệu quả hoạt động và những hạn chế của hệ
thống kiểm soát nội bộ tại đơn vị.
1.7. Ý nghĩa của đề tài nghiên cứu
Trên cơ sở mục đích nghiên cứu. Đề tài “ Hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội
bộ tại Công ty Cổ phần Nhựa- Bao bì Vinh” có các ý nghĩa sau:
Về mặt lý luận: Hệ thống hoá những vẫn đề lý luận về hệ thống kiểm soát
nội bộ, đồng thời chỉ ra những đặc điểm của doanh nghiệp thương mại, dịch vụ tác
động đến hệ thống kiểm soát nội bộ.
vi
Về mặt thực tiễn: Phân tích đánh giá cụ thể thực trạng hệ thống kiểm soát nội
bộ tại Công ty Cổ phần Nhựa- Bao bì Vinh; Đề xuất một số phương hướng và giải
pháp hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ tại Công ty Cổ phần Nhựa- Bao bì Vinh.
1.8. Kết cấu của đề tài nghiên cứu
Ngoài phần mở đầu và kết luận, kết cấu của đề tài gồm 4 chương:
Chương 1: Giới thiệu về đề tài nghiên cứu
Chương 2: Cơ sở lý luận về hệ thống kiểm soát nội bộ trong doanh nghiệp
sản xuất
Chương 3: Thực trạng hệ thống kiểm soát nội bộ tại Công ty Cổ phần NhựaBao bì Vinh.
Chương 4: Thảo luận kết quả nghiên cứu và giải pháp nhằm hoàn thiện hệ
thống kiểm soát nội bộ tại Công ty Cổ phần Nhựa- Bao bì Vinh.
CHƯƠNG 2
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ
TRONG DOANH NGHIỆP
2.1. Kiểm tra, kiểm soát trong hệ thống quản lý doanh nghiệp
Theo chức năng của hoạt động quản lý, GS.TS Nguyễn Quang Quynh cho
rằng “Quản lý là một quá trình định hướng và tổ chức thực hiện các hướng đã định
trên cơ sở các nguồn lực xác định nhằm đạt hiệu quả cao nhất” [34, tr8]. Quá trình
này bao gồm nhiều giai đoạn từ khi đưa ra định hướng trên cơ sở dự báo các nguồn
lực và mục tiêu cần có và có thể đạt tới, cho đến khi những định hướng này được
thiết kế thành các kế hoạch cùng chương trình hành động và cuối cùng chúng được
tổ chức thực hiện trong thực tế.
Với quan điểm nghiên cứu về kiểm soát trong kiểm soát quản lý, TS Nguyễn
Thị Phương Hoa đã đưa ra khái niệm về kiểm soát: “ Kiểm soát là quá trình đo
lường, đánh giá và tác động lên đối tượng kiểm soát nhằm đảm bảo mục tiêu, kế
hoạch của tổ chức được thực hiện một cách có hiệu quả” [23, tr14]
Bản chất và tác dụng chính của kiểm soát nhằm đảm bảo quá trình quản
vii
lý đạt được các mục tiêu. Kiểm soát được sử dụng như là một công cụ để đảm
bảo cho tất cả các thành viên trong một tổ chức thực hiện các hoạt động mà tổ
chức đó mong muốn.
Trên cơ sở phân tích những quan điểm về kiểm tra, kiểm soát. Kiểm soát là
một chức năng của quản lý, gắn liền với quản lý, ở đâu có quản lý thì ở đó có kiểm
tra, kiếm soát. Xã hội càng phát triển thì vai trò của quản lý càng lớn, nội dung của
quản lý càng phức tạp, do đó càng có những yêu cầu cao hơn đối với kiểm tra, kiếm
soát. Để đảm bảo hiệu quả hoạt động, mỗi đơn vị phải tự xây dựng hệ thống kiểm
tra, kiếm soát mọi hoạt động của mình trong tất cả các khâu của quản lý, từ định
hướng đến tổ chức thực hiện. Chức năng kiểm tra kiểm soát trong doanh nghiệp
được thực hiện bởi hệ thống kiểm soát nội bộ.
2.2. Hệ thống kiểm soát nội bộ trong doanh nghiệp
2.2.1. Bản chất của hệ thống kiểm soát nội bộ
Có nhiều quan điểm về hệ thống kiểm soát nội bộ được đưa ra, tác giả đã chỉ
ra các quan điểm về hệ thống kiểm soát nội bộ của COSO, chuẩn mực Kiểm toán
quốc tế, Liên đoàn kế toán quốc tế.
Theo PGS.TS Ngô Trí Tuệ và các cộng sự thì: “Hệ thống kiểm soát nội bộ là
hệ thống các chính sách và thủ tục được thiết lập nhằm đảm bảo được bốn mục tiêu
cơ bản: bảo vệ tài sản của đơn vị; đảm bảo độ tin cậy của các thông tin; đảm bảo
việc thực hiện các chế độ pháp lý và đảm bảo hiệu quả các hoạt động”[3,41]
Khái niệm đã trình bày một cách khái quát cũng như toàn diện về các mục
tiêu của hệ thống kiểm soát nội bộ. Trên cơ sở cách tiếp cận hệ thống kiểm soát nội
bộ hướng tới mục tiêu giúp tác giả nhìn nhận một cách khái quát nhất hệ thống của
soát nội bộ cũng như đánh giá được hiệu quả hoạt động, những mặt đạt được những
hạn chế của hệ thống kiểm soát nội bộ của Công ty Cổ phần Nhựa- Bao bì Vinh.
2.2.2. Vai trò của hệ thống kiểm soát nội bộ
Vai trò của hệ thống kiểm soát nội bộ chính là đảm bảo cho các mục tiêu của
nhà quản lý được hoàn thành. Các mục tiêu của hệ thống kiểm soát nội bộ bao gồm:
Bảo vệ tài sản của đơn vị; Bảo đảm độ tin cậy của thông tin; Bảo đảm tuân thủ các
viii
chế độ pháp lý; Bảo đảm hiệu quả hoạt động và hiệu năng quản lý.
Trong thực tế không có một hệ thống kiểm soát nội bộ có thể ngăn ngừa,
phát hiện kịp thời tất cả mọi sai phạm. Doanh nghiệp phải luôn ý thức được điều
này để ngăn ngừa, giảm thiểu bớt các hạn chế tiềm ẩn trong hệ thống nhằm phát huy
hết vai trò của hệ thống kiểm soát nội bộ trong đơn vị.
2.2.3. Các yếu tố cơ bản của hệ thống kiểm soát nội bộ
Thứ nhất: Môi trường kiểm soát. Môi trường kiểm soát bao gồm toàn bộ các
nhân tố bên trong và bên ngoài đơn vị có tính môi trường tác động đến việc thiết kế,
hoạt động, xử lý dữ liệu của các loại hình kiểm soát nội bộ. Các nhân tố trong môi
trường kiểm soát bao gồm: đặc thù về quản lý, cơ cấu tổ chức, chính sách nhân sự,
công tác kế hoạch, uỷ ban kiểm soát, môi trường bên ngoài. Trong đó nhân tố quan
trọng và chủ yếu là nhận thức về hoạt động kiểm tra, kiểm soát và điều hành hoạt
động của nhà quản lý trong doanh nghiệp. Đây cũng là nhân tố quyết định đến hiệu
quả hoạt động liên tục, tính hữu hiệu của hệ thống kiểm soát nội bộ.
Thứ hai: Hệ thống thông tin. Hệ thống thông tin trong đơn vị bao gồm các
yếu tố có quan hệ với nhau, nhằm cung cấp thông tin phục vụ cho nhu cầu quản lý.
Trong hệ thống thông tin kế toán của đơn vị có hệ thống thông tin nhân sự, hệ thống
thông tin sản xuất, hệ thống thông tin về tài chính, hệ thống thông tin kế toán và hệ
thống thông tin marketing. Hệ thống thông tin kế toán đóng vai trò trung tâm, chủ
yếu và kết nối các hệ thống thông tin khác.
Thứ ba: Thủ tục kiểm soát. Các thủ tục kiểm soát được nhà quản lý thiết kế
nhằm thực thi và ngăn ngừa tới mức thấp nhất các rủi ro có thể xảy ra trong quá
trình thực hiện các nghiệp vụ. Các thủ tục kiểm soát do nhà quản lý xây dựng dựa
trên ba nguyên tắc cơ bản: nguyên tắc bất kiêm nhiệm, nguyên tắc phân công phân
nhiệm rõ ràng và nguyên tắc uỷ quyền phê chuẩn. Ngoài những nguyên tắc cơ bản
trên, các thủ tục kiểm soát còn bao gồm việc qui định chứng từ sổ sách phải đầy đủ,
quá trình kỉêm soát vật chất đối với tài sản và sổ sách và kiểm soát độc lập việc thực
hiện các hoạt động của đơn vị.
Thứ tư: Kiểm toán nội bộ là một bộ phận độc lập của đơn vị, thực hiện chức
ix
năng kiểm tra và đánh giá các hoạt động phục vụ yêu cầu quản trị nội bộ đơn vị. Bộ
phận kiểm toán nội bộ hữu hiệu sẽ giúp cho doanh nghiệp có được những thông tin kịp
thời và xác thực về các hoạt động trong doanh nghiệp, chất lượng của hoạt động kiểm
soát nhằm kịp thời điều chỉnh và bổ sung các qui chế kiểm soát thích hợp và hiệu quả.
CHƯƠNG 3
PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG HỆ THỐNG KIỂM SOÁT
NỘI BỘ TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN NHỰA- BAO BÌ VINH
3.1. Tổng quan về Công ty Cổ phần Nhựa- Bao bì Vinh.
3.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển của Công ty Cổ phần Nhựa- Bao bì Vinh
Công ty Cổ phần nhựa - bao bì Vinh, tiền thân là Nhà máy nhựa - bao bì
thuộc Công ty Hợp tác kinh tế - Quân khu 4, được thành lập theo quyết định số
1531/QĐ/QP ngày 31/8/1996 của Bộ Quốc phòng phê duyệt dự án đầu tư nhà máy
sản xuất bao bì PE/PP là công ty con của Tổng Công ty hợp tác kinh tế QK4 - Bộ
Quốc Phòng sau một thời gian trực thuộc và ổn định. Đầu năm 1997 đơn vị chính
thức đi vào hoạt động và đến năm 2002 nhà máy được chuyển thành Công ty Cổ
phần Nhựa – Bao bì Vinh theo quyết định số 144/2002/QĐ-BQP của bộ trưởng bộ
Quốc phòng, đây là loại hình doanh nghiệp tiên tiến hiện nay với khả năng huy
động vốn lớn.
3.1.2. Đặc điểm của Công ty Cổ phần Nhựa- Bao bì Vinh có ảnh hưởng đến hệ
thống kiểm soát nội bộ
Doanh nghiệp sản xuất là doanh nghiệp sử dụng lực lượng sản xuất và tư liệu
sản xuất kết hợp với công nghệ phù hợp (khoa học kỹ thuật) để sản xuất ra sản
phẩm hàng hóa đáp ứng nhu cầu của thị trường.
Đặc điểm về sản phẩm hàng hóa doanh nghiệp cung cấp cho khách hàng
Đặc điểm về nguyên vật liệu, hàng hoá mua về.
Đặc điểm về vốn đầu tư trong doanh nghiệp.
Đặc điểm sử dụng số lượng lao động trực tiếp tương đối lớn, chất lượng lao
động lành nghề đóng vai trò quan trọng trong chất lượng hàng hóa, thành phẩm
x
cung cấp.
Đặc điểm về lĩnh vực kinh doanh trong cơ chế thị trường với muôn vàn cơ
hội tìm kiếm lợi nhuận và cũng chứa đựng nhiều rủi ro ảnh hưởng đến HTKSNB.
Đặc điểm của loại hình doanh nghiệp sản xuất có ảnh hưởng rất lớn đến việc
thiêt kế và xây dựng hệ thống kiểm soát nội bộ trong đơn vị. Ngoài ra công ty cũng
có những đặc điểm riêng khác ảnh hưởng đến hệ thống kiểm soát nội bộ đang tồn
tại ở công ty.
Thứ nhất: Loại hình doanh nghiệp là công ty cổ phần. Đây là công ty cổ phần
và hiện đang niêm yết trên sàn chứng khoán, nên hệ thống kiểm soát nội bộ của
công ty được thiết kế khá hợp lý.
Thứ hai: Đặc điểm về quy trình sản xuất của Công ty trải qua 4 giai đoạn liên
tục, rủi ro xảy ra ở giai đoạn này sẽ ảnh hưởng dây chuyền đến các giai đoạn tiếp theo.
Do đó nhà quản lý phải kiểm soát chặt chẽ tất cả các giai đoạn mới đảm bảo quá trình
sản xuất được trôi chảy và có hiệu quả.
Thứ ba: Đặc điểm về tổ chức quản lý, nhận thức về HTKSNB đối với mỗi cấp
quản lý và cá nhân trong đơn vị là hoàn toàn khác nhau. Nên khi triển khai các quyết
định quản lý, các qui chế kiểm soát nội bộ thường mất nhiều thời gian và khó có thể
thực hiện theo đúng kế hoạch.
3.2. Tình hình tổ chức và hoạt động của hệ thống kiểm soát nội bộ tại Công ty Cổ
phần Nhựa- Bao bì Vinh.
3.2.1. Môi trường kiểm soát
Đặc thù về quản lý: Ban lãnh đạo đã xây dựng hệ thống kế hoạch hàng năm
cho đơn vị. Tuy nhiên lại chưa chú trọng đến tính đồng bộ và đầy đủ trong việc xây
dựng các quy trình này.
Cơ cấu tổ chức: chức năng nhiệm vụ của các phòng ban chưa được rõ ràng vẫn
có sự kiêm nhiệm.
Chính sách nhân sự: Công ty thực hiện tốt chính sách tiền lương, đóng bảo hiểm
cho người lao động. Tuy nhiên lương vẫn còn thấp.
Công tác kế hoạch: Có xây dựng kế hoạch hàng năm, tuy nhiên việc thực hiện
xi
kế hoạch vẫn chưa đảm bảo khoa học, sát với tình hình thực tế.
Ban kiểm soát: có thực hiện theo điều lệ công ty, tuy nhiên vẫn có sự kiêm
nhiệm các công tác khác trong đơn vị.
Môi trường bên ngoài: bên cạnh sự cạnh tranh và các rủi ro chung. Công ty
nhận được sự quan tâm của ban ngành tỉnh, của nhà nước.
3.2.2. Hệ thống thông tin
Hệ thống kế toán theo QĐ15/2006/QĐ-BTC. Việc vận dụng hệ thống chứng từ,
báo cáo sổ sách, báo cáo kế toán trong doanh nghiệp tuân theo quy định của Luật
pháp. Từ năm 2015, Công ty áp dụng Thông tư số 200/2014/TT-BTC về hướng dẫn
Chế độ kế toán doanh nghiệp thay thế Quyết định số 15/2006/QĐ-BTC ngày 20
tháng 3 năm 2006 của Bộ trưởng Bộ Tài chính và Thông tư số 244/209/TT-BTC ngày
31 tháng 12 năm 2009 của Bộ Tài chính trong việc ghi sổ, lập và trình bày Báo cáo
tài chính.
Ở đơn vị áp dụng phần mềm Cyber Accounting 2005. Phần mềm có phân quyền
và kiểm soát nên dễ dàng để cập nhập thông tin nhanh chóng và quản lý. Phần mềm
của công ty không thống nhất với phần mềm chung của Tổng Công ty nên sẽ có khó
khăn khi hợp nhất Báo cáo tài chính. Công ty nên đầu tư phần mềm quản lý nhân sự để
nâng cao công tác quản lý nhân sự tại Công ty.
3.2.3. Các thủ tục kiểm soát
Về cơ bản công ty thực hiện theo các nguyên tắc, tuy nhiên vẫn có sự vi phạm
các nguyên tắc bất kiêm nhiệm trong quá trình thực hiện nhiệm vụ. Thành viên của uỷ
ban kiểm soát kiêm nhiệm thêm chức năng của phòng tổ chức hành chính.
Các hoạt động kiểm soát của công ty đã được điều tra bao gồm: quy sản xuất
bao bì, quy trình bán hàng thu tiền từ cung cấp sản phẩm bao bì, chu trình hàng tồn
kho, quản lý công nợ. Kết quả cho thấy các quy trình này vẫn còn tồn tại nhiều thiếu
sót, lỗ hổng trong kiểm soát.
CHƯƠNG 4
GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN HỆ THỐNG KIỂM SOÁT
NỘI BỘ TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN NHỰA- BAO BÌ VINH
xii
4.1. Thảo luận thực trạng hệ thống kiểm soát nội bộ kết quả nghiên cứu
4.1.1.Những mặt đạt được
Môi trường kiểm soát: Về đặc thù quản lý: có nhận thức rõ ràng về vai trò của
hệ thống kiểm soát nội bộ; Về cơ cấu tổ chức theo hướng nhẹ nhàng và hiệu quả, có sự
tách bạch về chức năng của các bộ phận giảm đi tính chồng chéo giữa các bộ phận
phòng ban; Về chính sách nhân sự: luôn quan tấm đến cán bộ công nhân viên, thực
hiện tốt trách nhiệm với cán bộ công nhân viên, có chính sách đào tạo tốt. Về công tác
kế hoạch luôn theo sát định hướng phát triển của công ty; Về ban kiểm soát, thực hiện
theo đúng nhiệm vụ của công ty, trưởng ban kiểm soát là người có kinh nghiệm lâu
năm trong kế toán.
Hệ thống thông tin: Công ty có đội ngũ nhân viên kế toán có năng lực và giỏi
chuyên môn, có hệ thống phần mềm quản lý cập nhập nhanh chóng và kịp thời theo
các thông tin trong đơn vị.
Thủ tục kiểm soát: Công ty đã chú trọng đến việc ban hành các quy chế về tài
chính, quy chế chi tiêu nội bộ trong công ty, nội quy lương thưởng, các văn bản ban
hành về kiểm soát nghiệp vụ cơ bản cho hoạt động chung của công ty.
4.1.2. Những hạn chế
Môi trường kiểm soát
Cơ cấu tổ chức: Thực tế các phòng ban đang phải kiêm nhiệm quá nhiều
công việc. Phòng Quản trị hành chính có nhân viên đảm nhiệm thêm vị trí uỷ viên
Ban kiểm soát.
Chính sách nhân sự: Chế độ khen thưởng chưa thực sự linh động chủ yếu
dựa vào mức lương cơ bản để tính, khen thưởng đang mang tính chung chung chưa
có sự phân hoá để khuyến khích nhân viên.
Công tác kế hoạch: Việc lập kế hoạch tại đơn vị chủ yếu là lập kế hoạch kinh
doanh, các kế hoạch về nhân sự, đầu tư, mua mới trang thiết bị chưa được cân nhắc
kỹ. Ngoài ra trong quá trình lập kế hoạch vẫn chưa toàn diện, dẫn đến nảy sinh
những khó khăn trong quá trình thực hiện. Số liệu kế hoạch và thực hiện vẫn có
xiii
nhiều chênh lệch, không sát thực với tình hình.
Ban kiểm soát: các thành viên trong ban kiểm soát vẫn chưa phát huy được
vai trò được giao. Thành viên trong ban kiểm soát bị thiếu tính độc lập. Có sự kiêm
nhiệm về chức vụ quản lý, uỷ viên kiểm soát đang đảm nhiệm thêm vị trí ở phòng
tổ chức hành chính.
Môi trường bên ngoài: Biến động về giá cả, hệ thống luật pháp chưa hoàn
thiện, các rủi ro về thiên nhiên cũng mang đến những bất lợi cho đơn vị.
Hệ thống thông tin
Hệ thống thông tin còn tồn tại nhiều hạn chế, chưa có sự liên kết thông tin
giữa các phòng ban, cung cấp thông tin còn có độ trễ. Kiểm soát chứng từ vẫn có lỗ
hồng ở nhiều nơi. Khi gửi số liệu để hợp nhất báo cáo kế toán thường mất nhiều
thời gian để lấy số liệu và đưa vào biểu mẫu chung của Tổng Công ty, vấn đề sai sót
trong quá trình cập nhập số liệu có thể xảy ra.
Thủ tục kiểm soát
Các thủ tục chưa được thiết kế đầy đủ, vẫn có nhiều lỗ hổng trong kiểm soát.
Những rủi ro có thể nhận thấy nhất: quản lý công nợ, đơn vị chưa xây dựng định
mức, dự toán đối với nguyên vật liệu, công cụ dụng cụ, chi phí nhân công và các chi
phí khác. Vi phạm nguyên tắc bất kiêm nhiệm. Thiếu vắng hệ thống tiêu chí đánh
giá chất lượng hoạt động trong đơn vị.
Kiểm toán nội bộ
Đơn vị vẫn chưa có phòng kiểm toán nội bộ.
4.2. Các giải pháp xây dựng hệ thống kiểm soát nội bộ
Môi trường kiểm soát: Về cơ cấu tổ chức: Hệ thống lại cơ cấu tổ chức theo
hướng hợp lý tránh vi phạm các nguyên tắc; Chính sách nhân sự: xây dựng quy chế
lương chức danh rõ ràng, công bố quy định khen thưởng phạt để nhân viên nắm rõ,
đào tạo chuyên môn, tiếng anh, quy trình tuyển dụng công khai, tìm người phù hợp với
công việc, lập bảng mô tả công việc; Công tác kế hoạch: xây dựng quy trình lập kế
hoạch sát với thực tế.
Hệ thống thông tin: Nâng cấp phần mềm hiện đang sử đụng, mua thêm phần
xiv
mềm quản lý nhân sự.
Thủ tục kiểm soát: rà soát và hoàn thiên các quy trình trong đơn vị. Đặc biệt là
quy trình quản lý công nợ, doanh thu thu tiền; Xây dựng hệ thống quản lý chất lượng.
Kiểm toán nội bộ: hướng tới xây dựng phòng kiểm toán nội bộ, nghiên cứu về
tổ chức bộ máy và chức năng của phòng kiểm toán nội bộ.
4.3. Đóng góp của đề tài nghiên cứu
Về lý luận: Luận văn đã hệ thống hoá được lý luận chung về hệ thống kiểm
soát nội bộ, trên cở sở đó cụ thể hoá lý luận chung vào hệ thống kiểm soát nội bộ
của doanh nghiệp sản xuất.
Về thực tiễn: Luận văn đã khảo sát, phân tích các yếu tố : môi trường kiểm
soát, hệ thống thông tin, thủ tục kiểm soát trong Công ty Cổ phần Nhựa- Bao bì
Vinh nhằm làm rõ được hệ thống kiểm soát nội bộ trong Công ty Cổ phần NhựaBao bì Vinh.
4.4. Những hạn chế của đề tài nghiên cứu và một số gợi ý cho các nghiên cứu
trong tương lai
Những hạn chế của luận văn: Thứ nhất: mới chỉ đưa ra tầm quan trọng cũng
như các lưu ý cho nhà quản lý trong quá trình xây dựng kế hoạch tài chính tại đơn
vị. Chưa đưa ra từng bước cụ thể cho nhà quản lý; Thứ hai: Chưa đi vào giải thích
rõ tầm quan trọng của việc xây dựng phòng kiểm toán nội bộ trong hệ thống kiểm
soát chất lượng đối với công ty, và vai trò của phòng kiểm toán nội bộ trong việc
hoàn thiện các thủ tục kiểm soát trong đơn vị.
Một số gợi ý cho hướng nghiên cứu trong tương lai: Hướng nghiên cứu thứ
nhất: Tác giả sẽ đi vào nghiên cứu lý luận chung về lập kế hoạch tài chính, lập dự
án. Phân tích các yếu tố ảnh hưởng trong quá trình lập kế hoạch tại Công ty Cổ
phần Nhựa- Bao bì Vinh. Đưa ra quy trình lập kế hoạch hiệu quả đảm bảo tính
chính xác cao trong công tác lập kế hoạch ở đơn vị; Hướng nghiên cứu thứ hai
KẾT LUẬN
Hiện nay đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động, tăng cường công tác quản
lý trong đó có việc hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ là nhiệm vụ quan trọng của
xv
các doanh nghiệp. Hệ thống kiểm soát nội bộ tại Công ty đã được quan tâm xây
dựng trong thời gian gần đây, tuy nhiên cùng với quá trình phát triển đã khiến cho
hệ thống kiểm soát nội bộ ở đây bộc lộ nhiều hạn chế, chưa theo kịp với sự phát
triển của Công ty. Vì vậy hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ là yêu cầu thường
xuyên và cấp thiết đối với Công ty trong giai đoạn hiện nay.
Trong khuôn khổ phạm vi và mục đích nghiên cứu đã xác định, Đề tài “Hoàn
thiện hệ thống kiểm soát nội bộ tại Công ty Cổ phần Nhựa- Bao bì Vinh” đã nêu và
giải quyết được những vấn đề cơ bản sau: Hệ thống được cơ sở lý luận về hệ thống
kiểm soát nội bộ làm tiền đề nghiên cứu thực trạng của công ty. Đi sâu phân tích
thực trạng, chỉ ra những điểm đạt được và những hạn chế cần khắc phục hoàn thiện
của hệ thống kiểm soát nội bộ tại đơn vị. Trên cơ sở nghiên cứu về lý luận và thông
qua thực trạng hệ thống kiểm soát nội bộ tại đơn vị. Luận văn đã đề xuất những giải
pháp hoàn thiện về môi trường kiểm soát, hệ thống thông tin và thủ tục kiểm soát tại
đơn vị.
Hy vọng rằng, kết quả nghiên cứu của Đề tài sẽ góp phần hoàn thiện
HTKSNB tại Công ty, nâng cao chất lượng công tác quản lý và hiệu quả sản xuất
kinh doanh, nhanh chóng đưa Công ty thành một doanh nghiệp lớn, gặt hái nhiều
thành công trong quá trình hoạt động.
Mặc dù đã có nhiều cố gắng những luận văn có thể còn có nhiều thiếu sót.
Tác giả rất mong muốn có được sự đóng góp về ý kiến của các thầy giáo, cô giáo và
các nhà khoa học để luận văn hoàn thiện hơn.
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
TRƯƠNG THỊ HOÀI
HOÀN THIỆN HỆ THỐNG KIỂM SOÁT
NỘI BỘ TẠI CÔNG TY CỔ PHÂN NHỰA BAO BÌ VINH
CHUYÊN NGÀNH: KẾ TOÁN, KIỂM TOÁN VÀ PHÂN TÍCH
Người hướng dẫn khoa học:
TS. NGUYỄN THỊ HỒNG THÚY
Hà Nội - 2015
