Luận văn thạc sỹ - Nâng cao chất lượng tín dụng cá nhân tại Ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
----------------

VŨ THỊ NGỌC

NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG CÁ NHÂN
TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN Á CHÂU

Chuyên ngành: Kinh tế, Tài chính - Ngân hàng

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH DOANH VÀ QUẢN LÝ

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
TS. PHAN HỒNG MAI

HÀ NỘI, NĂM 2015


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan rằng: Luận văn “Nâng cao chất lượng tín dụng cá
nhân tại Ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu’’ là công trình nghiên cứu
của riêng cá nhân tôi. Các nội dung nghiên cứu và kết quả trình bày trong
luận văn là hoàn toàn trung thực và rõ ràng. Các thông tin, tài liệu trích dẫn
trong luận văn đã được ghi rõ nguồn gốc.
Hà Nội, ngày 16 tháng 11 năm 2015
Tác giả luận văn

VŨ THỊ NGỌC


MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
DANH MỤC BẢNG, BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ
TÓM TẮT LUẬN VĂN......................................................................................i
MỞ ĐẦU..............................................................................................................1
CHƯƠNG 1: LÝ LUẬN CHUNG VỀ CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG CÁ
NHÂN TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI....................................................4
1.1. TÍN DỤNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI...............4
1.1.1. Tổng quan về Ngân hàng thương mại.................................................4
1.1.2. Tín dụng cá nhân tại ngân hàng thương mại.......................................9
1.2. CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN
HÀNG THƯƠNG MẠI............................................................................15
1.2.1. Khái niệm chất lượng tín dụng cá nhân............................................15
1.2.2. Các chỉ tiêu đo lường chất lượng tín dụng cá nhân..........................17
1.3. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG
CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI.........................................20
1.3.1. Các nhân tố thuộc về ngân hàng.......................................................21
1.3.2. Các nhân tố về môi trường hoạt động...............................................24
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG CÁ NHÂN
TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN Á CHÂU...........................26
2.1. GIỚI THIỆU SƠ LƯỢC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
CỔ PHẦN Á CHÂU.................................................................................26
2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển.......................................................26
2.1.2. Kết quả hoạt động kinh doanh trong thời gian gần đây....................31


2.2. THỰC TRẠNG TÍN DỤNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG
THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN Á CHÂU..........................................................36
2.2.1.Sản phẩm tín dụng cá nhân tại Ngân hàng thương mại cổ phần Á

Châu............................................................................................................36
2.2.2. Quy trình cấp tín dụng cá nhân tại ngân hàng thương mại cổ phần Á
Châu............................................................................................................47
2.2.3. Quy mô cấp tín dụng cá nhân tại ngân hàng thương mại cổ phần Á
Châu............................................................................................................52
2.3.THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN
HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN Á CHÂU.............................................55
2.3.1.Tỷ lệ nợ quá hạn................................................................................55
2.3.2.Tỷ lệ nợ xấu.......................................................................................56
2.3.3.Tỷ trọng thu lãi từ hoạt động tín dụng cá nhân so với tín dụng
chung...........................................................................................................58
2.3.4.Tỷ lệ sinh lời của tín dụng cá nhân....................................................59
2.4.ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG CÁ
NHÂN TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN Á CHÂU............60
2.4.1.Kết quả đạt được................................................................................60
2.4.2.Hạn chế..............................................................................................60
2.4.3.Nguyên nhân của hạn chế..................................................................61
CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG CÁ
NHÂN TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN Á CHÂU..............69
3.1.ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN TÍN DỤNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN
HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN Á CHÂU GIAI ĐOẠN 2015 -2020...69
3.2.GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG CÁ NHÂN
TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN Á CHÂU........................70
3.2.1.Giải pháp kỹ thuật để nâng cao chất lượng sản phẩm tín dụng cá nhân


....................................................................................................................70
3.2.2.Hoàn thiện quy trình cấp tín dụng cá nhân........................................73
3.2.3.Nâng cao trình độ và hoàn thiện cơ chế sử dụng nguồn nhân lực.....77
3.2.4.Mở rộng mạng lưới ngân hàng..........................................................81

3.2.5.Tăng cường marketing cho dịch vụ tín dụng cá nhân........................81
3.2.6.Nâng cao công nghệ ngân hàng, tự động hóa theo dõi hồ sơ tín
dụng............................................................................................................82
3.3.MỘT SỐ KIẾN NGHỊ.............................................................................84
3.3.1.Về phía ngân hàng nhà nước.............................................................84
3.3.2.Về phía Chính phủ.............................................................................86
KẾT LUẬN.......................................................................................................88
TÀI LIỆU THAM KHẢO................................................................................89


DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
ACB

: Ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu

Eximbank

: Ngân hàng thương mại cổ phần xuất nhập khẩu Việt Nam

Techcombank : Ngân hàng thương mại cổ phần Kỹ thương Việt Nam
Sacombank

: Ngân hàng thương mại cổ phần Sài Gòn thương tín

VAMC

: Công ty quản lý tài sản của tổ chức tín dụng Việt Nam

CIC

: Trung tâm thông tin tín dụng

TDCN

: Tín dụng cá nhân

TD

: Tín dụng

NHTMCP

: Ngân hàng thương mại cổ phần

TMCP

: Thương mại cổ phần


DANH MỤC BẢNG, BIỂU ĐỒ,SƠ ĐỒ
BẢNG:
Bảng 2.1:

Tổng tài sản hợp nhất của NHTMCP Á Châu từ năm 2010 đến
năm 2014.....................................................................................32

Bảng 2.2 :

Tổng vốn huy động hợp nhất của NHTMCP Á Châu từ năm
2010 đến năm 2014.....................................................................33

Bảng 2.3 :

Tổng dư nợ cho vay nói chung của NHTMCP Á Châu từ năm
2012 đến năm 2014.....................................................................34

Bảng 2.4:

Tổng lợi nhuận trước thuế của NHTMCP Á Châu từ năm 2010
đến năm 2014..............................................................................35

Bảng 2.5:

Tăng trưởng dư nợ tín dụng cá nhân NHTMCP Á Châu từ năm
2012 đến năm 2014.....................................................................53

Bảng 2.6:

Tỷ lệ nợ quá hạn tín dụng cá nhân của NHTMCP Á Châu từ
năm 2012 đến năm 2014.............................................................55

Bảng 2.7:

Tỷ lệ nợ xấu tín dụng cá nhân của NHTMCP Á Châu từ năm
2012 đến năm 2014.....................................................................56

Bảng 2.8:

Tỷ trọng thu lãi từ tín dụng cá nhân của NHTMCP Á Châu từ
năm 2012 đến năm 2014.............................................................58

Bảng 2.9:

Tỷ lệ sinh lời tín dụng cá nhân của NHTMCP Á Châu từ năm
2012 đến năm 2014.....................................................................59

BIỂU ĐỒ:
Biểu đồ 2.1: Số lượng Chi nhánh và Phòng giao dịch theo vùng....................28
Biều đồ 2.2: Cơ cấu tín dụng NHTMCP Á Châu từ năm 2012 đến năm 2014
.....................................................................................................53
Biểu đồ 2.3:

Dư nợ tín dụng cá nhân của một số ngân hàng năm 2014.........54

SƠ ĐỒ:
Sơ đồ 2.1:

Cơ cấu tổ chức của Ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu......30


Sơ đồ 2.2:

Quy trình cấp tín dụng cá nhân tại NHTMCP Á Châu................48


TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
----------------

VŨ THỊ NGỌC

NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG CÁ NHÂN
TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN Á CHÂU

Chuyên ngành: Kinh tế, Tài chính - Ngân hàng

TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ

HÀ NỘI, NĂM 2015


i

TÓM TẮT LUẬN VĂN
Thị trường tín dụng cá nhân ở nước ta hiện nay đang chứng kiến sự
cạnh tranh sôi động giữa các ngân hàng. Tiềm năng để phát triển thị trường
này là rất lớn. Điểm thuận lợi là quy mô thị trường với dân số đông, trên 90
triệu dân. Đa số trong đó có độ tuổi trẻ, thu nhập không ngừng được cải thiện,
phong cách sống hiện đại và nhu cầu mua sắm cao. Vì vậy mảng kinh doanh
này đang đem lại những cơ hội lớn cho cả các Ngân hàng và khách hàng.
Hoạt động tín dụng luôn là hoạt động mang lại nhiều lợi nhuận cho
khách hàng nhưng cũng là hoạt động tiềm ẩn nhiều rủi ro nhất. . Vì thế muốn
phát triển hoạt động tín dụng cá nhân một cách bền vững và có lợi nhất cho
ngân hàng, mỗi ngân hàng cần phải thực hiện nâng cao chất lượng tín dụng
cá nhân, nhằm đảm bảo an toàn và khả năng sinh lời của nguồn vốn tín dụng.
Những năm qua hoạt động tín dụng cá nhân của ngân hàng thương
mại cổ phần Á Châu tuy có phát triển về qui mô dư nợ tín dụng cá nhân
nhưng chất lượng tín dụng cá nhân chưa thực sự được nâng cao thể hiện ở
kết quả của hoạt động tín dụng cá nhân như: thu lãi từ tín dụng cá nhân
không cao, tỷ lệ nợ xấu tín dụng cá nhân có xu hướng tăng, các sản phẩm
tín dụng cá nhân tuy đa dạng nhưng chưa thực sự tập trung vào nhu cầu

của khách hàng,...Trong môi trường cạnh tranh như hiện nay, các ngân
hàng đối thủ trong nước và nước ngoài cũng tập trung vào thị trường tín
dụng cá nhân màu mỡ tại Việt Nam và không ngừng nâng cao cải thiện
chất lượng tín dụng cá nhân, vì vậy dẫn đến nhu cầu cấp thiết đó là phải
nâng cao chất lượng tín dụng cá nhân tại ngân hàng thương mại cổ phần Á
Châu để ngân hàng có thể khẳng định lại thương hiệu, tiến tới vị trí ngân
hàng dẫn đầu tại Việt Nam.
Xuất phát từ thực tiễn đó, học viên đã chọn đề tài “Nâng cao chất
lượng tín dụng cá nhân tại Ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu” nhằm
giải quyết các vấn đề cấp thiết đã đặt ra ở trên.


ii

Mục đích nghiên cứu đề tài: Hệ thống hóa lý luận đánh giá chất lượng
tín dụng cá nhân tại ngân hàng thương mại; Phân tích đánh giá thực trạng chất
lượng tín dụng cá nhân tại Ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu. Từ đó đề
xuất một số biện pháp và kiến nghị nhằm nâng cao chất lượng tín dụng cá nhân
tại ngân hàng này.
Đối tượng và phạm vi nghiên cứu: Đối tượng nghiên cứu: Chất lượng
tín dụng cá nhân tại Ngân hàng thương mại trên giác độ nhà quản lý ngân
hàng. Phạm vi nghiên cứu: Chất lượng tín dụng cá nhân tại Ngân hàng thương
mại cổ phần Á Châu từ năm 2012 -2014.
Phương pháp nghiên cứu: Phân tích số liệu thu thập từ các báo cáo tài
chính, báo cáo thường niên của Ngân hàng; tổng hợp tính toán, so sánh sự
tăng giảm, mức độ tăng giảm giữa các năm, tính toán các tỷ lệ từ dữ liệu thu
thập được để có nhận xét về vấn đề nghiên cứu.
Kết cấu của luận văn:
Chương 1: Lý luận chung về chất lượng tín dụng cá nhân tại ngân hàng
thương mại.

Chương 2: Thực trạng chất lượng tín dụng cá nhân tại Ngân hàng
thương mại cổ phần Á Châu.
Chương 3: Giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng cá nhân tại Ngân
hàng thương mại cổ phần Á Châu.

Chương 1. LÝ LUẬN CHUNG VỀ CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG
CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
Luận văn đưa ra khái niệm về chất lượng tín dụng cá nhân và các chỉ tiêu
đo lường chất lượng tín dụng cá nhân tại ngân hàng thương mại.
Khái niệm tín dụng cá nhân: Tín dụng cá nhân là hình thức tín dụng
mà trong đó ngân hàng thương mại đóng vai trò là người chuyển nhượng
quyền sử dụng vốn cho khách hàng là cá nhân hoặc hộ gia đình sử dụng


iii

trong một thời hạn nhất định phải hoàn trả cả gốc và lãi với mục đích
phục vụ đời sống hoặc phục vụ sản xuất kinh doanh và các nhu cầu hợp
pháp khác.
Khái niệm chất lượng tín dụng cá nhân tại ngân hàng thương mại: Một
khoản tín dụng của ngân hàng được coi là có chất lượng khi nó mang lại lợi
ích kinh tế cho cả ngân hàng và khách hàng, tức là vốn vay đưa vào quá
trình sản xuất kinh doanh tạo ra một số tiền đủ lớn để trang trải chi phí, trả
được gốc và lãi cho ngân hàng và có lợi nhuận, góp phần vào sự tăng
trưởng chung của nền kinh tế.
- Từ phía khách hàng: Chất lượng tín dụng từ phía khách hàng là sự thỏa
mãn nhu cầu của họ về khoản tín dụng trên các phương diện: lãi suất, quy
mô, thời hạn, phương thức giải ngân, phương thức thu nợ,...
- Từ phía ngân hàng: Trên góc độ xem xét từ phía ngân hàng, chất lượng
tín dụng được hiểu là mức độ an toàn và khả năng sinh lời của ngân hàng do

hoạt động tín dụng mang lại.
- Từ phía nền kinh tế: Chất lượng tín dụng từ phía nền kinh tế là huy
động mức tối đa vốn tiền tệ tạm thời nhàn rỗi trong nền kinh tế để cung ứng
kịp thời cho các chủ thể kinh tế trong xã hội nhằm đáp ứng đúng mục tiêu
phát triển kinh tế xã hội mà Nhà nước đề ra.
Một số chỉ tiêu đo lường chất lượng tín dụng cá nhân :
Tỷ lệ nợ quá hạn
Tỷ lệ nợ quá hạn TDCN =

× 100%

Tỷ lệ nợ quá hạn tín dụng cá nhân cao chứng tỏ chất lượng tín dụng cá
nhân thấp và ngược lại, tỷ lệ nợ quá hạn tín dụng cá nhân thấp chứng tỏ chất
lượng tín dụng cá nhân cao.


iv

Tỷ lệ nợ xấu
Tỷ lệ nợ xấu TDCN =

× 100%

Tỷ lệ nợ xấu tín dụng cá nhân càng thấp chứng tỏ chất lượng tín dụng cá
nhân tại ngân hàng hàng càng cao và ngược lại.
Thực tế, rủi ro trong kinh doanh là không tránh khỏi, nên ngân hàng
thường chấp nhận một tỷ lệ nhất định được coi là giới hạn an toàn. Mức dưới
3% có thể coi là ngưỡng khá tốt trong hoạt động ngân hàng (Theo thông tư số
36/2014/TT – NHNN, khoản 2, điều 20)
Tỷ trọng lợi nhuận từ tín dụng cá nhân

Tỷ trọng lợi nhuận từ TDCN =

× 100%

Chỉ tiêu này cho biết hoạt động tín dụng cá nhân đóng góp bao nhiêu vào
tổng lãi từ hoạt động tín dụng. Tỷ trọng này còn giúp ngân hàng trong việc
xây dựng định hướng phát triển hoạt động tín dụng cá nhân. Nếu chính sách
tín dụng của ngân hàng tập trung vào hoạt động tín dụng cá nhân, thì tỷ trọng
này càng cao chứng tỏ hoạt động tín dụng cá nhân mang lại lợi nhuận cao, các
khoản vay được thu hồi cả gốc và lãi, đảm bảo an toàn vốn vay, chứng tỏ tập
trung vào tín dụng cá nhân là sự lựa chọn phù hợp trong chính sách tín dụng
của ngân hàng.
Tỷ lệ sinh lời của tín dụng cá nhân
Tỷ lệ sinh lời của TDCN =

×100%

Chỉ tiêu này càng cao chứng tỏ chất lượng tín dụng cá nhân tốt.


v

Chương 2. THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG CÁ NHÂN
TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN Á CHÂU
Ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu (ACB) được thành lập theo Giấy
phép số 0032/NHGP do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cấp ngày 24/4/1993,
và Giấy phép số 533/GP-UB do Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh
cấp ngày 13/5/1993. Ngày 04/6/1993, Ngân hàng Á Châu chính thức đi vào
hoạt động.
Sau hơn 20 năm phát triển, Ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu đã

nhiều lần tăng vốn điều lệ nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển. Vốn điều lệ tại
thời điểm 31/12/2104 là 9.376,96 tỷ đồng, được đánh giá là một trong những
ngân hàng có vốn điều lệ cao trong hệ thống ngân hàng tại Việt Nam. Về
mạng lưới kênh phân phối, tính đến 31/12/2014 Ngân hàng thương mại cổ
phần Á Châu có 346 chi nhánh và phòng giao dịch đang hoạt động tại 47 tỉnh
thành trên cả nước.
Kết thúc năm 2014 tổng tài sản của Ngân hàng thương mại cổ phần Á
Châu ở mức 179.610 tỷ đồng; tổng quy mô huy động tiền gửi khách hàng đạt
164.025 tỷ đồng; dư nợ tín dụng đạt 116.324 tỷ đồng; lợi nhuận trước thuế là
1.215 tỷ đồng. Tỷ lệ chia cổ tức của ACB năm 2014 là 7% bằng tiền mặt. Kết
quả lợi nhuận 2014 so với năm 2013 đã có sự tăng nhẹ, do nền kinh tế đã có
những biến chuyển tích cực và bản thân ngân hàng Á Châu cũng đã có những
bước tiến mới trong hoạt động kinh doanh.
Về hoạt động tín dụng cá nhân, Ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu
có đưa ra ba nhóm sản phẩm chính dành cho cá nhân và hộ gia đình đó là: cho
vay kinh doanh, cho vay mua nhà và cho vay tiêu dùng với nhiều sản phẩm vay
khác nhau đáp ứng nhu cầu đa dạng của người vay.
Nhìn chung hoạt động tín dụng cá nhân của ngân hàng tương mại cổ
phần Á Châu có xu hướng phát triển trong những năm vừa qua. Năm 2013 dư


vi

nợ tín dụng cá nhân chỉ tăng xấp xỉ 2,7% so với năm 2012 đạt 45.547 tỷ đồng
( chiếm 42,5% tổng dư nợ). Năm 2014, tín dụng cá nhân đã có tăng trưởng
khá hơn năm 2013, dư nợ tín dụng cá nhân 2014 đạt 52.400 tỷ đồng (tương
đương tăng 6.853 tỷ đồng xấp xỉ tăng 15,05% so vớinăm 2013).
Quy mô dư nợ tín dụng cá nhân tại ngân hàng có sự tăng trưởng tốt, tuy
nhiên chất lượng tín dụng cá nhân tại ngân hàng lại chưa đạt được như kỳ
vọng. Thông qua những phân tích về thực trạng chất lượng tín dụng cá nhân

tại Ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu thời gian qua, có thể rút ra những
thành công về chất lượng tín dụng cá nhân của ngân hàng như sau :
Về tỷ lệ nợ xấu chung của ngân hàng đã được kiểm soát và có xu hướng
giảm. Đây là kết quả trong nỗ lực của ngân hàng về việc cải thiện bộ máy và
thực hiện chính sách cho vay chặt chẽ thời gian qua.
Tỷ lệ nợ xấu tín dụng cá nhân dưới 3%, đạt mức trung bình so với các
ngân hàng tương đương, được đánh giá là ngưỡng an toàn so với quy định của
Ngân hàng nhà nước.
Tỷ trọng lãi thu từ hoạt động tín dụng cá nhân cũng đạt xấp xỉ gần 50%
tổng lãi thu từ tín dụng, điều này chứng tỏ lãi thu từ tín dụng cá nhân đã đóng
góp giá trị đáng kể vào tổng thu lãi tín dụng, góp phần tăng lợi nhuận của
ngân hàng.
Bên cạnh những thành công đã đạt được, chất lượng tín dụng cá nhân tại
ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu vẫn còn một số hạn chế sau:
Tỷ lệ nợ quá hạn tín dụng cá nhân tại ngân hàng chưa ổn định, năm
2014 lại có xu hướng tăng lên, chứng tỏ chất lượng tín dụng cá nhân tại ngân
hàng chưa thực sự tốt.
Tỷ lệ nợ xấu tín dụng cá nhân cũng có xu hướng tăng, nợ xấu tăng chứng
tỏ khả năng thu hồi vốn khó khăn, khả năng mất vốn tăng, không thu được


vii

gốc vã lãi không chỉ ảnh hưởng đến lợi nhuận và còn ảnh hưởng đến nguồn
vốn kinh doanh của ngân hàng. Mặc dù tỷ lệ nợ xấu chung của ngân hàng đạt
mức an toàn nhưng xét riêng tỷ lệ nợ xấu tín dụng cá nhân, thì kết quả này
không tốt. Chứng tỏ công tác kiểm soát, thu hồi nợ những khoản tín dụng cá
nhân tại ngân hàng chưa thực sự được nâng cao, làm cho chất lượng tín dụng
cá nhân giảm sút.
Thu lãi từ tín dụng cá nhân tuy có tăng nhưng tăng rất nhẹ, mặc dù quy

mô dư nợ tín dụng cá nhân năm 2014 tăng lên rất nhiều so với 2013. Nguyên
nhân cũng chính là do tỷ lệ nợ quá hạn và tỷ lệ nợ xấu tín dụng cá nhân vẫn
tăng, do vậy mà ngân hàng không thu hồi hết được nợ gốc và lãi vay, nên thu
lãi từ tín dụng cá nhân đạt kết quả không cao.
Tỷ lệ sinh lời từ tín dụng cá nhân cũng giảm qua các năm, chứng tỏ công
tác quản lý chi phí ngân hàng chưa cao. Thu lãi từ tín dụng cá nhân không
cao, hơn nữa số lượng khách hàng cá nhân nhỏ lẻ và số lượng lớn nên gây tốn
nhiều chi phí cho các công tác thẩm đinh, kiểm tra giám sát thu hồi nợ, làm
cho tỷ lệ sinh lời tín dụng cá nhân bị giảm sút. Ngân hàng chưa tân dụng được
tăng trưởng của quy mô tín dụng cá nhân để tìm kiếm lợi nhuận, nâng cao kết
quả hoạt động kinh doanh của ngân hàng.
Nguyên nhân của những hạn chế trên bao gồm:
Nguyên nhân từ phía ngân hàng
Thứ nhất, chiến lược phát triển tín dụng cá nhân chưa phù hợp. Các sản
phẩm tín dụng cá nhân tuy đa dạng nhưng ngân hàng chưa tận dụng được thị
hiếu phát triển của thị trường để tập trung phát triển đúng sản phẩm tín dụng
mục tiêu.
Thứ hai, công tác tổ chức, đặc biệt hoạt động quản lý chi phí chưa đạt
mục tiêu. Về công tác tổ chức, khâu quản lý chi phí của ngân hàng chưa thực
sự tốt, dù dư nợ tín dụng cá nhân và tỷ lệ nợ xấu ở mức trung bình được kiểm
soát, nhưng do chi phí hoạt động của tín dụng cá nhân cao dân đến tỷ suất


viii

sinh lợi tín dụng cá nhân chưa được cải thiện.
Thứ ba, trình độ và đạo đức của cán bộ, nhân viên còn hạn chế.
Có thể nói, nguồn nhân lực của Ngân hàng Á Châu trong thời gian qua
đã và đang không ngừng được tăng cường cả về số lượng và chất lượng. Tuy
nhiên bên cạnh đó nguồn nhân lực của ngân hàng cũng đang bộc lộ một số

yếu điểm:
- Nguồn nhân lực chưa đáp ứng kịp thời yêu cầu kinh doanh.
- Rủi ro con người, rủi ro đạo đức mà ngân hàng phải đối mặt đang
tăng dần.
- Ý thức nâng cao chất lượng dịch vụ của nhân viên chưa cao.
- Nhận thức và tuân thủ kỷ luật của các giám đốc kênh phân phối và một số
đơn vị nghiệp vụ trong kinh doanh chưa tương xứng với rủi ro mà ngân hàng đang
đối mặt.
Thứ tư, mạng lưới hoạt động phân bổ chưa hợp lý. Ngân hàng chưa chú
trọng phát triển mạng lưới tại những nơi quan trọng như khu công nghiệp, khu
chế xuất, chưa phủ sóng mạng lưới trên diện rộng, mà mới chỉ tập trung ở
những khu vực thành phố lớn. Điều này sẽ ảnh hưởng đến cơ hội tìm kiếm và
khai thác khách hàng của ngân hàng.
Thứ năm, hoạt động marketing chưa được triền khai rộng khắp cả
nước. Về hoạt động marketing, quảng bá thương hiệu, các chương trình
truyền thông do ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu có trụ sở tại thành
phố Hồ Chí Minh, nên các hoạt động này mới chủ yếu phát triển mạnh mẽ tại
đây mà chưa phát triển trên diện rộng.
Thứ sáu, chưa tích cực áp dụng công nghệ tiên tiến trong quản lý tín
dụng cá nhân dẫn đến không giảm được chi phí, khối lượng hồ sơ tồn động,
tỷ lệ nợ xấu cá nhân vẫn tăng, chất lượng tín dụng cá nhân chưa được tốt
Ngoài ra còn một cố số nguyên nhân từ phía bên ngoài ngân hàng đó là:
điều kiện kinh tế đất nước chưa hoàn toàn hồi phục và Mức độ cạnh tranh gay


ix

gắt trong lĩnh vực tín dụng cá nhân cũng gây nhiều khó khăn trong việc phát
triển hoạt động tín dụng nói chung và hoạt động tín dụng cá nhân nói riêng tại
ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu.

Chương 3. GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG CÁ
NHÂN TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
CỔ PHẦN Á CHÂU
Học viên đưa ra một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng tín dụng cá
nhân tại ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu.
Thứ nhất, nhóm giải pháp kỹ thuật để nâng cao chất
lượng sản phẩm tín dụng cá nhân:
Tăng cường liên kết với đối tác để đáp ứng tốt hơn nhu cầu khách hàng cá nhân.
Đa dạng hóa các sản phẩm tín dụng và xây dựng sản phẩm riêng biệt
cho từng khu vực.
Thứ hai, giải pháp hoàn thiện quy trình cấp tín dụng
cá nhân:
Tín dụng cá nhân có độ rủi ro cao do các yếu tố mang tính chất chủ
quan trong quá trình thẩm định, xét duyệt cấp tín dụng. Để đảm bảo tính
an toàn cho các khoản tín dụng đã cấp, ngân hàng cần xây dựng cải thiện
quay trình tín dụng cá nhân thích hợp, theo hướng chuyên môn hóa từng
khâu và đặc biệt phải chú trọng tới công tác thẩm định, giám sát sau vay
và công tác kiểm soát nội bộ.
Thứ ba, giải pháp nâng cao trình độ và hoàn thiện cơ
chế sử dụng nguồn nhân lực:
Thực tiễn cho thấy nếu sự phát triển của hệ thông ngân hàng được hỗ trợ
bởi sự phát triển tương xứng của nguồn nhân lực, đặc biệt là nhân lực chất
lượng cao thì sẽ tạo nên sự bền vững trong ngành ngân hàng nói riêng và nền
kinh tế nói chung. Trong hoạt động kinh doanh hiện đại, nguồn nhân lực là
một trong các yếu tố quan trọng nhất quyết định sự thành công và khác biệt


x

hóa của mỗi doanh nghiệp.

Thứ tư, giải pháp mở rộng mạng lưới ngân hàng:
Ngân hàng cần nghiên cứu để mở rộng mạng lưới của mình tới những
khu công nghiệp, đại bàn các khu vực phát triển làng nghề,.., ngân hàng
cần tính toán kỹ lưỡng để đảm bảo hiệu quả hoạt động trong tương lai.
Thứ năm, tăng cường marketing cho dịch vụ tín
dụng cá nhân:
Hoạt động xúc tiến – truyền thông ngân hàng tạo điều kiện cho ngân
hàng tiếp cận trên diện rộng đến khách hàng đặc biệt với số lượng lớn
khách hàng cá nhân và hộ gia đình rộng khắp trên tất cả các vùng miền.
Việc quảng bá hình ảnh, thương hiệu của ngân hàng cũng như giới thiệu
các sản phẩm mà ngân hàng cung cấp tới khách hàng là vô cùng quan
trọng trong môi trường cạnh tranh gay gắt như hiện nay.
Thứ sáu, nâng cao công nghệ ngân hàng, tự động hóa
theo dõi hồ sơ tín dụng:
Số lượng khách hàng của tín dụng cá nhân là tương đối lớn, số lượng các
khoản vay lớn khiến cho công tác giám sát thu nợ gây nhiều chi phí. Trên
nền tảng công nghệ đã có như SMSbanking, e-banking cùng với sự phát
triển của hệ thống ATM và máy POS, ngân hàng Á Châu cần tận dụng các
lợi thế này nhằm hỗ trợ công tác tín dụng cá nhân trong việc tự động hóa
khâu theo dõi hồ sơ tín dụng bằng việc: nhắc nợ tự động qua tin nhắn,
email và thu nợ tự động qua giao dịch chuyển khoản trên máy ATM hoặc
thanh toán nợ vay bằng máy POS. Tự động hóa các công việc như trên
giúp giảm thiểu thao tác tác nghiệp cho cán bộ tín dụng, tiết kiệm công sức
và tiền bạc, đồng thời đem lại tiện ích tối đa cho khách hàng.
Học viên cũng đã đưa ra một số kiến nghị với Chính phủ và Ngân
hàng nhà nước để tạo điều kiện cho Ngân hàng thương mại cổ phần Á
Châu nói riêng và các ngân hàng thương mại khác nói chung có điều kiện


xi

nâng cao chất lượng tín dụng cá nhân tại ngân hàng mình.


TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
----------------

VŨ THỊ NGỌC

NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG CÁ NHÂN
TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN Á CHÂU

Chuyên ngành: Kinh tế, Tài chính - Ngân hàng

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH DOANH VÀ QUẢN LÝ

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
TS. PHAN HỒNG MAI

HÀ NỘI, NĂM 2015


1

MỞ ĐẦU
1.

Tính cấp thiết của đề tài
Thị trường tín dụng cá nhân ở nước ta hiện nay đang chứng kiến sự

cạnh tranh sôi động giữa các ngân hàng. Tiềm năng để phát triển thị trường
này là rất lớn. Điểm thuận lợi là quy mô thị trường với dân số đông, trên 90
triệu dân. Đa số trong đó có độ tuổi trẻ, thu nhập không ngừng được cải thiện,
phong cách sống hiện đại và nhu cầu mua sắm cao. Vì vậy mảng kinh doanh
này đang đem lại những cơ hội lớn cho cả các Ngân hàng và khách hàng.
Hoạt động tín dụng luôn là hoạt động mang lại nhiều lợi nhuận cho
khách hàng nhưng cũng là hoạt động tiềm ẩn nhiều rủi ro nhất. Hơn nữa đặc
điểm khách hàng của tín dụng cá nhân là số lượng lớn, dàn trải, ngân hàng
khó kiểm soát thông tin nên nguy cơ tiềm ẩn rủi ro càng lớn. Vì thế muốn
phát triển hoạt động tín dụng cá nhân một cách bền vững và có lợi nhất cho
ngân hàng, mỗi ngân hàng cần phải thực hiện nâng cao chất lượng tín dụng
cá nhân, nhằm đảm bảo an toàn và khả năng sinh lời của nguồn vốn tín dụng.
Với hơn 20 năm hình thành và phát triển, Ngân hàng thương mại cổ
phần Á Châu cũng đã có được tên tuổi trong thị trường. Tuy nhiên sự cố tài
chính năm 2012 cùng những yếu tố biến động của thị trường đã khiến cho
ngân hàng không còn khẳng định được vị trí số 1 trong khối ngân hàng
thương mại cổ phần ngoài Nhà nước như trước đây. Trên con đường phát
triển và khẳng định lại vị thế của mình, ngân hàng thương mại cổ phần Á
Châu cũng đã chuyển hướng kinh doanh tập trung vào đối tượng khách
hàng là cá nhân và doanh nghiệp vừa và nhỏ với kỳ vọng lợi nhuận từ đối
tượng khách hàng này chiếm 60-65% tổng lợi nhuận. Những năm qua hoạt
động tín dụng cá nhân của ngân hàng tuy có phát triển về qui mô dư nợ tín


2

dụng cá nhân nhưng chất lượng tín dụng cá nhân chưa thực sự được nâng
cao thể hiện ở kết quả của hoạt động tín dụng cá nhân như: thu lãi từ tín
dụng cá nhân không cao, tỷ lệ nợ xấu tín dụng cá nhân có xu hướng tăng,
các sản phẩm tín dụng cá nhân tuy đa dạng nhưng chưa thực sự tập trung

vào nhu cầu của khách hàng,...Trong môi trường cạnh tranh như hiện nay,
các ngân hàng đối thủ trong nước và nước ngoài cũng tập trung vào thị
trường tín dụng cá nhân màu mỡ tại Việt Nam và không ngừng nâng cao
cải thiện chất lượng tín dụng cá nhân, vì vậy dẫn đến nhu cầu cấp thiết đó
là phải nâng cao chất lượng tín dụng cá nhân tại ngân hàng thương mại cổ
phần Á Châu để ngân hàng có thể khẳng định lại thương hiệu, tiến tới vị
trí ngân hàng dẫn đầu tại Việt Nam.
Xuất phát từ thực tiễn đó, học viên đã chọn đề tài “Nâng cao chất
lượng tín dụng cá nhân tại Ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu” nhằm
giải quyết các vấn đề cấp thiết đã đặt ra ở trên.

2.

Mục tiêu nghiên cứu
Mục tiêu nghiên cứu của đề tài là đánh giá thực trạng chất lượng tín

dụng cá nhân tại Ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu nhằm nâng cao chất
lượng tín dụng cá nhân tại Ngân hàng. Mục tiêu cụ thể:
- Hệ thống hóa lý luận đánh giá chất lượng tín dụng cá nhân tại ngân
hàng thương mại.
- Phân tích đánh giá thực trạng chất lượng tín dụng cá nhân tại Ngân
hàng thương mại cổ phần Á Châu.
- Đề xuất một số biện pháp và kiến nghị nhằm nâng cao chất lượng tín
dụng cá nhân tại ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu.

3. Đối tượng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu là: Chất lượng tín dụng cá nhân tại Ngân hàng
thương mại trên giác độ nhà quản lý ngân hàng.
Phạm vị nghiên cứu là: Chất lượng tín dụng cá nhân tại Ngân hàng

3

thương mại cổ phần Á Châu từ năm 2012 -2014.

4. Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp thu thập số liệu: Thu thập số liệu qua các báo cáo
thường niên, báo cáo tài chính tại ngân hàng. Ngoài ra còn thu thập thông
tin qua các phương tiện thông tin khác: giáo trình, tạp chí, sách chuyên
khảo, trang thông tin điện tử,...
Phương pháp xử lý số liệu: Phương pháp so sánh liên hoàn các số liệu,
các tỷ số tài chính đồng thời kết hợp với thực tiễn tình hình hoạt động kinh
doanh của ngân hàng qua các năm để đánh giá.

5.

Kết cấu đề tài
Ngoài phần mở đầu và kết luận, luận văn được chia thành 3 chương:
- Chương 1: Lý luận chung về chất lượng tín dụng cá nhân tại ngân hàng

thương mại.
- Chương 2: Thực trạng chất lượng tín dụng cá nhân tại Ngân hàng
thương mại cổ phần Á Châu.
- Chương 3: Giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng cá nhân tại Ngân
hàng thương mại cổ phần Á Châu.


4

CHƯƠNG 1

LÝ LUẬN CHUNG VỀ CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG CÁ NHÂN
TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
1TÍN DỤNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
1.1.1. Tổng quan về Ngân hàng thương mại
1.1.1.1. Khái niệm ngân hàng thương mại
Khái niệm về ngân hàng được hiểu theo nhiều cách khác nhau ở các
nước trên thế giới.Theo Peter S.Rose (2003): “Ngân hàng là loại hình tổ chức
tài chính cung cấp một danh mục các dịch vụ tài chính đa dạng nhất – đặc biệt
là tín dụng, tiết kiệm và dịch vụ thanh toán – và thực hiện nhiều chức năng tài
chính nhất so với bất kỳ một tổ chức kinh doanh nào trong nền kinh tế.”
Ở Việt Nam, Ngân hàng thương mại được quy định rõ trong khoản 3,
điều 4 luật tổ chức tín dụng: “Ngân hàng thương mại là loại hình ngân hàng
được thực hiện tất cả các hoạt động ngân hàng và các hoạt động kinh doanh
khác theo quy định của Luật này nhằm mục tiêu lợi nhuận” (QH12, 2010).
Cũng theo Luật này tại khoản 12, điều 4 “Hoạt động ngân hàng là việc kinh
doanh, cung ứng thường xuyên một hoặc một số các nghiệp vụ sau đây: Nhận
tiền gửi; Cấp tín dụng; Cung ứng dịch vụ thanh toán qua tài khoản”.
Như vậy, Ngân hàng thương mại một định chế tài chính có vai trò quan
trọng đối với nền kinh tế, cung cấp đa dạng các dịch vụ tài chính với nghiệp
vụ cơ bản là nhận tiền gửi, cho vay và cung ứng các dịch vụ thanh toán.
Ngoài ra, Ngân hàng thương mại còn cung cấp nhiều dịch vụ khác nhằm thỏa
mãn tối đa nhu cầu về sản phẩm dịch vụ của xã hội.
1.1.1.2. Chức năng của ngân hàng thương mại
Ngân hàng thương mại có các chức năng chủ yếu sau:
- Chức năng trung gian tín dụng: Đây là chức năng cơ bản và đặc trưng