BIỆN PHÁP QUẢN lý HOẠT ĐỘNG NGHIÊN cứu KHOA học kỹ THUẬT ở các TRƯỜNG THPT THÀNH PHỐ đà lạt, TỈNH lâm ĐỒNG

BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT
ĐỘNG NGHIÊN CỨU KHOA
HỌC KỸ THUẬT Ở CÁC
TRƯỜNG THPT THÀNH PHỐ
ĐÀ LẠT, TỈNH LÂM ĐỒNG


- Nguyên tắc đề xuất biện pháp quản lý hoạt động nghiên
cứu khoa học kỹ thuật ở các trường trung học phổ thông
- Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống
Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống đòi hỏi khi xem xét, sự
vật và hiện tượng trong mối quan hệ phổ biến và sự tác động
qua lại theo các quy luật nhất định. Quản lý hoạt động nghiên
cứu KHKT là quá trình chịu sư tác động của nhiều yếu tố vì vậy
giữa các biện pháp có mối liên hệ với nhau, là điều kiện và bổ
sung cho nhau, tạo nên một thể thống nhất, đó chính là nguyên
tắc tính hệ hống của các biện pháp. Mỗi biện pháp giải quyết
một mặt, một nội dung và là một bộ phận các biện pháp tổng
thể. Đây là tính hệ thống các mối quan hệ bộ phận và tổng thể.
Mỗi biện pháp đề xuất sau khi xem xét tính khả thi và hiệu
quả của nó còn phải tính toán đến sự tác động của biện pháp đối
với các biện pháp khác và ngược lại, đảm bảo các biện pháp trở
thành một chỉnh thể thống nhất hiệu quả.
- Nguyên tắc đảm bảo tính đồng bộ, khách quan
Tính đồng bộ trong các biện pháp quản lý hoạt động
nghiên cứu KHKT phải đảm bảo hài hòa các mối quan hệ của
các bên có liên quan đến hoạt động này: từ mối quan hệ các cấp
lãnh đạo trực tiếp như Sở GD&ĐT, các trường THPT đến mối
quan hệ gián tiếp như chính quyền địa phương trong quá trình

thực hiện nhiệm vụ chính trị, chuyên môn theo sự chỉ đạo của
ngành giáo dục.
Ngay trong nhà trường, khi xây dựng các biện pháp quản lí
hoạt động nghiên cứu KHKT cũng cần so sánh, đối chiếu và
xem xét các mối quan hệ xung quanh để bảo đảm sự thống nhất
và đồng bộ trong quá trình vận dụng: Từ công tác tổ chức, bố trí
sắp xếp đội ngũ GV hướng dẫn, CBQL vào từng công việc cụ
thể phù hợp với năng lực và yêu cầu, nhiệm vụ đến cơ sở vật
chất, thiết bị, phòng thí nghiệm, thực hành phục vụ cho hoạt
động nghiên cứu KHKT của HS; đặc biệt quan tâm đến chỉ đạo
hoạt động bồi dưỡng, tập huấn cho GV, phương pháp học cho
HS, xây dựng chế độ, chính sách khuyến khích sự sáng tạo, đam
mê tìm tòi nghiên cứu và vận dụng tốt kiến thức các môn học
trong hoạt động nghiên cứu KHKT trong nhà trường.
Nguyên tắc này đòi hỏi các biện pháp đề xuất có sự ăn
khớp giữa tất cả giữa các bộ phận hoặc các khâu, tạo nên một sự
hoạt động nhịp nhàng của chỉnh thể, nhằm tác động tới nhiều
mặt khác nhau của hoạt động nghiên cứu KHKT của HS. Dựa
vào tất cả các phương diện như đã trình bày trong phần thực
trạng, từ đó xác định các yếu tố, điều kiện thuận lợi, cơ hội,
thách thức, khó khăn, xác định các nhân tố khách quan, chủ
quan tác động đến hoạt động nghiên cứu KHKT và trên cơ sở
đó để đưa ra, đề xuất các biện pháp phù hợp.


- Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả, khả thi
Các biện pháp đưa ra phải phù hợp với khả năng của cán
bộ, GV và các điều kiện hoàn cảnh của các trường THPT (điều
kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị, kinh phí, tài liệu, nhân lực…)
để tiến hành triển khai trong thực tế. Đồng thời mỗi giải pháp

đưa ra phải xác định rõ chủ thể thực hiện và các điều kiện ràng
buộc rõ ràng.
Biện pháp quản lí hoạt động nghiên cứu KHKT đòi hỏi
phải có sự đầu tư các nguồn lực xác định, do vậy cần có những
chi phí về vật chất và tinh thần của các lực lượng tham gia vào
công tác này. Hơn nữa, các biện pháp đề xuất là nhằm làm cho
công tác này được tốt hơn, nếu không như vậy, các biện pháp
được đề xuất sẽ trở nên tốn kém và vô ích. Do vậy, cần chú
trọng tới nguyên tắc tính hiệu quả khi đề xuất và thực hiện các
biện pháp quản lý hoạt động nghiên cứu KHKT:
- Những biện pháp này phải đưa đến sự phù hợp hơn,
thuận lợi hơn cho những người tổ chức và tham gia công tác
này.
- Các biện pháp phải thiết thực phục vụ và mang lại hiệu
quả cao cho việc nâng cao hiệu quả quản hoạt động nghiên cứu
KHKT hiện nay ở các trường THPT, trực tiếp là đẩy mạnh việc
say mê, hứng thú trong nghiên cứu KHKT của GV và HS.
Các biện pháp được xây dựng căn cứ nguyên tắc, cơ sở lý


luận và thực tiễn đã nghiên cứu ở chương I và chương II.
- Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn
Quan điểm thực tiễn trong quản lý hoạt động nghiên cứu
KHKT đòi hỏi nghiên cứu KHKT bám sát thực tiễn, phục vụ
cho sự nghiệp GD&ĐT của nhà trường của ngành GD&ĐT và
phục vụ cho cuộc sống. Nghiên cứu KHKT nhằm khám phá các
hiện thực các vấn đề của cuộc sống tìm ra bản chất, quy luật
phát triển của chúng, để cải tạo chúng phục vụ cho mục đích
giáo dục của nhà trường. Thực tiễn GD&ĐT là nguồn gốc của
các đề tài nghiên cứu, các mâu thuẫn của thực tiễn là những gợi

ý cho các đề tài. Những yêu cầu của thực tiễn GD&ĐT nhằm
nâng cao chất lượng giáo dục là động lực thúc đẩy quá trình
triển khai nghiên cứu. Thực tiễn giáo dục đào tạo là tiêu chuẩn
để đánh giá hoạt động nghiên cứu KHKT. Kết quả hoạt động
nghiên cứu KHKT được ứng dụng nhằm cải tạo thực tiễn
GD&ĐT. Vì vậy, thực tiễn GD&ĐT là nguồn gốc, là động lực,
là tiêu chuẩn chân lí đánh giá của toàn bộ quá trình hoạt động
nghiên cứu KHKT từ việc xác định mục đích nghiên cứu, tổ
chức nghiên cứu, đánh giá sản phẩm nghiên cứu đến việc ứng
dụng các kết quả nghiên cứu.
Xây dựng các biện pháp quản lý hoạt động nghiên cứu
KHKT phải xuất phát trước hết từ sự phân tích tình hình thực
tiễn hoạt động nghiên cứu KHKT. Khi tiến hành khảo sát thực


trạng cần chú ý phân tích, đánh giá một cách cụ thể các hoạt
động nghiên cứu KHKT phân tích những mặt thuận lợi và khó
khăn của công tác tổ chức quản lí của nhà trường, của đội ngũ
GV làm công tác hướng dẫn và chất lượng của HS. Các biện
pháp cần bám sát mục tiêu, nội dung, chương trình, phương
thức tổ chức các quá trình đào tạo của trường sư phạm nói
chung và các môn khoa học giáo dục khác nói riêng.
- Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa và phát triển
Khoa học là một thể thống nhất các tri thức của nhân loại
về thế giới, về xã hội và tư duy, hệ thống khoa học không ngừng
được tích lũy, bổ sung, hoàn thiện trong tiến trình lịch sử. Mỗi
thành tựu nghiên cứu KHKT đạt được hôm nay là kết quả của
sự cố gắng liên tục của những hoạt động trước đó. Trong quá
trình xây dựng các biện pháp quản lý hoạt động nghiên cứu
KHKT, cần xuất phát từ kết quả nghiên cứu thực tiễn, kết hợp

với lý thuyết khoa học từ nhiều công trình nghiên cứu khác
nhau. Theo nguyên tắc này, cần dựa trên hoạt động tư duy sáng
tạo và sự hình thành kỹ năng nghiên cứu KHKT, phải thường
xuyên nghiên cứu, tiếp thu, khái quát kinh nghiệm hoạt động
nghiên cứu KHKT, kinh nghiệm quản lý và áp dụng có kết quả
vào quá trình quản lý hoạt động nghiên cứu KHKT.
Nguyên tắc này đặt ra là phải có một kế hoạch quản lý
hoạt động nghiên cứu KHKT thống nhất, từng bước tăng dần


những yêu cầu chung. Quản lý hoạt động nghiên cứu KHKT
được tiến hành dựa vào những kết quả đã có để có thể tiếp tục
phát huy những thành quả đã đạt được, làm chuyển biến những
tác động của hoạt động nghiên cứu KHKT thành ý thức và thói
quen của người làm công tác khoa học. Những kết quả hoạt
động nghiên cứu KHKT của HS trong nhà trường phải được
tiếp nối bằng những tác động của nhà trường cho các thế hệ tiếp
theo từ thực tiễn ngành nghề và các kết quả nghiên cứu.
Tuy nhiên, trước những thay đổi do thực thi các mục tiêu
của đổi mới giáo dục, phương pháp dạy học trong các nhà
trường THPT, hoạt động nghiên cứu KHKT cần phải được quan
tâm, đầu tư, đẩy mạnh hơn nữa.
Những thay đổi này là sự kế thừa những thành tựu từ giai
đoạn trước đồng thời có sự sáng tạo, đổi mới phù hợp với giáo
dục trong giai đoạn hiện nay. Các biện pháp quản lý hoạt động
nghiên cứu KHKT được đề xuất mang tính kế thừa theo hướng:
Phát huy những mặt tích cực của hoạt động nghiên cứu KHKT
trong giai đoạn vừa qua, bổ sung, thay đổi những yếu tố chưa
hợp lý nhằm phát huy hơn nữa vai trò của công tác này, phù hợp
với yêu cầu của giáo dục THPT hiện nay trên địa bàn thành phố

Đà Lạt.
Việc tuân thủ nguyên tắc này giúp hạn chế công sức
nghiên cứu đồng thời các biện pháp đề xuất không bị trùng lặp


và phù hợp với đối tượng nghiên cứu và địạ bàn nghiên cứu đã
xác định ban đầu.
- Biện pháp quản lý hoạt động nghiên cứu khoa học kỹ
thuật ở các trường trung học phổ thông thành phố Đà Lạt,
tỉnh Lâm Đồng
- Tổ chức nâng cao nhận thức cho các lực lượng giáo
dục và học sinh về tầm quan trọng của hoạt động nghiên
cứu khoa học kỹ thuật trong bối cảnh đổi mới giáo dục
- Mục tiêu biện pháp
Tăng cường tuyên truyền để nâng cao nhận thức của
CBQL, GV, HS cha mẹ HS và toàn xã hội về mục đích, ý nghĩa
của hoạt động nghiên cứu KHKT của HS, nhằm tạo động cơ
đúng đắn cho HS nghiên cứu KHKT tăng cường sự sáng tạo của
HS, đồng thời tránh những ảnh hưởng tiêu cực đến sự hình
thành và phát triển phẩm chất của HS.
Tạo điều kiện cho các CBQL từ cấp tổ bộ môn tới cấp
trường, lãnh đạo, GV và HS nhận thức đúng đắn hơn về hoạt
động nghiên cứu KHKT, xác định đây là một nhiệm vụ quan
trọng trong thực hiện mục tiêu, nội dung giáo dục ở bậc học
THPT hiện nay.
Nâng cao nhận thức về trách nhiệm của các cấp quản lý
trong việc tổ chức, quản lý hoạt động nghiên cứu KHKT ở các


trường THPT trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng.

- Nội dung biện pháp
Nghiên cứu KHKT là một hoạt động có ý nghĩa đối với
quá trình giảng dạy của GV và quá trình học tập của HS trong
hệ thống các trường THPT, góp phần nâng cao chất lượng và
hiệu quả giáo dục của giáo dục phổ thông trên địa bàn tỉnh Lâm
Đồng.
Trước tầm quan trọng của việc tổ chức và quản lí hoạt
động nghiên cứu KHKT cho HS và thực hiện chủ trương của Bộ
GD&ĐT, đội ngũ CBQL các cấp của ngành Giáo dục từ các cơ
sở giáo dục của ngành giáo dục.
Đồng thời các cấp quản lý cũng nhận thức đầy đủ vai trò
và trách nhiệm của mình trong quá trình tổ chức, quản lý hoạt
động nghiên cứu KHKT của HS với các hình thức và mức độ
khác nhau theo đúng yêu cầu hướng dẫn của Bộ GD&ĐT.
Các GV cũng cần nhận thức đầy đủ vai trò trách nhiệm của
mình trong quá trình trang bị những kiến thức, những kỹ năng
nghiên cứu KHKT cho HS, hướng dẫn HS tiến hành một công
trình nghiên cứu đảm bảo khoa học.
HS ở các trường THPT cần nhận thức được ý nghĩa và tầm
quan trọng của hoạt động nghiên cứu KHKT đối với bản thân
họ, tập làm quen với việc nghiên cứu KHKT sẽ giúp HS khám


phá ra những tri thức mới. Bởi chỉ khi HS có nhận thức đầy đủ
và đúng đắn, thì họ mới có nhu cầu và hứng thú thực sự trong
hoạt động nghiên cứu KHKT và tiến hành nghiên cứu đạt được
hiệu quả cao.
- Cách thức thực hiện
Các trường THPT trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng cần đưa ra
các hình thức tổ chức, nội dung cụ thể, định hướng cho HS tích

cực tham gia vào hoạt động nghiên cứu KHKT do Bộ GD&ĐT
tổ chức hàng năm.
Tổ chức các hội nghị chuyên đề về tổ chức và quản lý hoạt
động nghiên cứu KHKT của HS. Đây là hoạt động quan trọng
quyết định đến số lượng, chất lượng của các đề tài, công trình
nghiên cứu. Vì vậy ngay từ đầu năm học, cần tổ chức các hội
nghị chuyên đề về quản lý hoạt động nghiên cứu KHKT của HS
để có thể rút ra những thành công cũng như nhận diện những
vấn đề còn tồn tại trong quá trình quản lý hoạt động này. Trên
cơ sở đó, xây dựng kế hoạch tổ chức, quản lý hoạt động nghiên
cứu KHKT của HS trong năm học hợp lý hơn và đạt kết quả cao
hơn.
Trong kế hoạch đầu năm, các tổ chuyên môn, các trường
THPT cần tổ chức các hội nghị, hội thảo đổi mới phương pháp
dạy và học trong nhà trường. Trên cơ sở đó các tổ chuyên môn
xây dựng kế hoạch cụ thể cho hoạt động nghiên cứu KHKT của


tổ mình, nhằm góp phần thực hiện mục tiêu chung của nhà
trường.
Các trường THPT cần tăng cường tổ chức giao lưu, trao
đổi kinh nghiệm về nghiên cứu KHKT với các trường THPT
trong và ngoài tỉnh để học tập kinh nghiệm lẫn nhau. Thành lập
các câu lạc bộ KHKT ở các đơn vị trường học. Câu lạc bộ
KHKT là môi trường hết sức thuận lợi để HS giữa các khối lớp
cùng tham gia học tập, trao đổi kinh nghiệm và phương pháp
nghiên cứu khoa học. Đồng thời thông qua mô hình hoạt động
này sẽ kích thích được nhu cầu và hứng thú tham gia nghiên cứu
KHKT của HS. Bên cạnh đó còn giúp cho các cấp quản lý triển
khai tốt kế hoạch hoạt động nghiên cứu KHKT cho HS bậc

THPT và giám sát, đánh giá kết quả nghiên cứu.
Đội ngũ CBQL các cấp, đội ngũ GV THPT cần có nhận
thức đầy đủ và đúng đắn về ý nghĩa của hoạt động nghiên cứu
KHKT của HS và vai trò quản lý trong việc nâng cao chất lượng
của hoạt động này. Lãnh đạo các trường THPT, các tổ bộ môn
cần huy động tối đa các nguồn lực cho hoạt động nghiên cứu
KHKT của HS. Đội ngũ GV trong hệ thống các trường THPT
cần thể hiện sự nhiệt tâm nghề nghiệp trong công tác đào tạo thế
hệ trẻ, đặc biệt là làm quen với hoạt động nghiên cứu KHKT ở
trường THPT.
Học sinh trường THPT cần có nhận thức đúng đắn và nỗ


lực hết mình trong quá trình học tập và tiến trình nghiên cứu
khoa học. Phòng ban của Sở, Lãnh đạo các trường THPT và GV
cần nhận thức đúng đắn về ý nghĩa của hoạt động HS bậc THPT
tham gia nghiên cứu KHKT là một nhiệm vụ công tác trọng
tâm.
- Điều kiện thực hiện
Triển khai một cách đồng bộ và hiệu quả Nghị quyết số 29NQ/TW về “Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo,
đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện
kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập
quốc tế”.
Xây dựng kế hoạch tổ chức chuyên đề về hoạt động nghiên
cứu KHKT, đưa hoạt động nghiên cứu KHKT vào chương trình,
kế hoạch hoạt động trong các hoạt động chuyên môn của các
cấp quản lí.
Đẩy mạnh việc đổi mới nội dung, phương pháp tuyên
truyền cũng như phối hợp với các hoạt động khác nhằm nâng
cao hiệu quả tuyên truyền.

- Xác lập cơ chế phối hợp tốt giữa các lực lượng tham
gia quản lý hoạt động nghiên cứu khoa học kỹ thuật ở
trường trung học phổ thông
- Mục tiêu biện pháp


Để tổ chức, quản lý và triển khai hoạt động nghiên cứu
KHKT trong hệ thống các trường THPT một cách toàn diện,
hiệu quả, từ cấp Sở đến các trường THPT đặc biệt đến các đối
tượng quản lí trong quản lí hoạt động nghiên cứu KHKT của HS
là GV và HS cần phải kiện toàn bộ máy quản lí và triển khai
hoạt động nghiên cứu KHKT của HS. Xây dựng cơ chế phối
hợp tốt giữa các lực lượng tham gia quản lí hoạt động nghiên
cứu KHKT để đẩy mạnh hoạt động nghiên cứu KHKT của HS
cũng như mục đích của hoạt động này.
- Nội dung biện pháp
Hoạt động nghiên cứu KHKT của HS là quá trình nghiên
cứu lâu dài có sự phối hợp chặt chẽ từ các bộ phận có liên quan
như: Việc định hướng, xây dựng và phát triển ý tưởng tưởng
nghiên cứu, theo dõi, hỗ trợ quá trình tiến hành nghiên cứu của
GV hướng dẫn; sự giúp đỡ, hỗ trợ của các nhà khoa học ở các
trường đại học, các trung tâm nghiên cứu; việc tạo điều kiện về
kinh phí, tinh thần của cha mẹ HS; sự ủng hộ của các cấp quản
lí… Do đó, việc quản lí hoạt động nghiên cứu KHKT của HS
cần phải xây dựng được cơ chế phối hợp nhịp nhàng giữa các
bên liên quan trong quản lí để tạo những điều kiện tốt nhất cho
HS nghiên cứu KHKT cũng như phải đảm bảo rằng sự phối hợp
này tạo nên sự vận hành một cách đồng bộ trong các khâu quản
lí để dẫn đến sự thành công của quá trình nghiên cứu KHKT từ
việc bắt đầu hình thành ý tưởng cho đến quá trình nghiên cứu,

báo cáo kết quả nghiên cứu và đảm bảo thời gian theo qui định.
Việc xây dựng cơ chế phối hợp giữa các lực lượng tham gia
quản lí hoạt động nghiên cứu KHKT của HS là cần thiết.
- Cách thức thực hiện
Tổ chức tuyên truyền rộng rãi mục đích, ý nghĩa của hoạt
động nghiên cứu KHKT của HS trung học và các quy định,
hướng dẫn của Bộ GD&ĐT về cuộc thi KHKT cấp quốc gia đến
CBQL, GV, HS, cha mẹ HS và cộng đồng xã hội.
Thành lập Ban chỉ đạo, trong đó hiệu trưởng là trưởng ban,
các tổ trưởng chuyên môn là thành viên. Ban chỉ đạo có nhiệm
đôn đốc chỉ đạo bộ môn đưa hoạt động hướng dẫn HS nghiên
cứu KHKT vào kế hoạch hoạt động của từng bộ môn. Đôn đốc
giám sát tiến độ và hiệu quả thực hiện ở từng tổ bộ môn trong
các nhà trường.
Xây dựng kế hoạch, tổ chức triển khai hoạt động nghiên
cứu KHKT cho HS phù hợp với điều kiện thực tế của đơn vị,
đặc điểm của địa phương, đối tượng HS, chương trình, nội dung
dạy học của cơ sở giáo dục.
Khai thác hiệu quả tiềm lực của đội ngũ GV hiện có, đặc
biệt là GV có năng lực và kinh nghiệm nghiên cứu KHKT, GV
đã hướng dẫn HS nghiên cứu KHKT, GV đã thực hiện đề tài
NCKH sư phạm ứng dụng; đưa nội dung hướng dẫn HS nghiên
cứu KHKT vào sinh hoạt của tổ/nhóm chuyên môn để định


hướng, hình thành ý tưởng về dự án nghiên cứu của HS.
Tổ chức cuộc thi nghiên cứu KHKT của HS THPT ở các
nhà trường, cơ sở phù hợp với điều kiện thực tế; chọn cử và tích

cực chuẩn bị các dự án tham gia cuộc thi KHKT cấp quốc gia.
Hiệu trưởng phân công GV hướng dẫn HS nghiên cứu
KHKT. GV hướng dẫn HS tham gia nghiên cứu KHKT có chế
độ ưu tiên khi làm việc theo quy định. Đối với GV có nhiều
đóng góp tích cực và có HS đạt thành tích cao trong cuộc thi thì
được xem xét nâng lương trước thời hạn, được ưu tiên xét đi
học tập nâng cao trình độ, được xét tặng giấy khen, bằng khen
và ưu tiên khi xét tặng các danh hiệu khác.
- Điều kiện thực hiện
Ban hành quy chế phối hợp trong tổ chức, quản lí hoạt
động nghiên cứu KHKT.
Xây dựng kế hoạch tổ chức hoạt động nghiên cứu KHKT
trong đó phải xác định rõ vai trò của từng thành viên tham gia
quản lí hoạt động nghiên cứu KHKT từ cấp sở cho đến cấp
trường.
Ở mỗi cấp quản lí cần thành lập ban chỉ đạo hoạt động,
trên cơ sở kế hoạch hoạt động của ban chỉ đạo cần có phân
công, quy định nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên.


- Tổ chức bồi dưỡng nâng cao năng lực hướng dẫn
nghiên cứu khoa học kỹ thuật cho cán bộ quản lí và giáo
viên nhà trường
- Mục tiêu biện pháp
Tăng cường tập huấn, bồi dưỡng để nâng cao năng lực
nghiên cứu khoa học của GV, đồng thời qua đó nâng cao năng
lực cho GV hướng dẫn học sinh nghiên cứu KHKT.
Nâng cao năng lực nghiên cứu KHKT cho đội ngũ CBQL
và GV để đáp ứng yêu cầu phát triển giáo dục phổ thông ở nước
ta là yêu cầu cấp bách trong giai đoạn hiện nay góp phần thúc

đẩy hoạt động nghiên cứu KHKT ở các trường THPT.
Nguồn lực nói chung, đội ngũ CBQL và GV hướng dẫn có
vai trò then chốt trong hoạt động nghiên cứu KHKT. Việc nâng
cao năng lực của CBQL và GV hướng dẫn cần được xem xét
tổng thể trên nhiều khía cạnh, trong đó bao gồm các yếu tố về
đào tạo, tổ chức, chính sách và môi trường xã hội.
Xây dựng đội ngũ CBQL, GV đảm bảo có chất lượng toàn
diện: Kiến thức chuyên môn sâu rộng, có năng lực nghiên cứu
KHKT và hướng dẫn HS nghiên cứu KHKT và đặc biệt đó là sự
đam mê nghiên cứu của chính bản thân CBQL và GV.
- Nội dung biện pháp
Cán bộ quản lí, GV và các nhà khoa học tham gia hướng


dẫn HS nghiên cứu KHKT cần phải được tập huấn, bồi dưỡng
về hoạt động nghiên cứu KHKT của HS nói chung và phương
pháp hướng dẫn nghiên cứu nói riêng cũng như phải xác định
quy trình hợp lí và sử dụng đúng các phương pháp hướng dẫn
HS nghiên cứu KHKT, nhằm phát huy cao nhất tính tự lực, sáng
tạo của HS và giúp đỡ HS trong việc hình thành và phát triển
các ý tưởng nghiên cứu.
- Cách thức thực hiện
Đẩy mạnh công tác đánh giá, phân loại, sắp xếp số GV
hiện tại của các trường và các bộ môn nhằm phát huy tiềm năng
sẵn có. Như vậy mới giúp cho việc sử dụng, đào tạo, bồi dưỡng
sắp xếp lại công việc hợp lý.
Xây dựng và thực hiện kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng GV
đáp ứng yêu cầu trước mắt và lâu dài. Việc đào tạo phải chú ý
lựa chọn những hạt nhân trẻ, có triển vọng, lên quy hoạch đầu
tư đào tạo, bồi dưỡng sau đại học, hình thành đội ngũ cốt cán ở

từng môn học. Thường xuyên mở các lớp bồi dưỡng về phương
pháp luận NCKH, nghiên cứu khoa học sư phạm ứng dụng cho
GV.
Tăng cường bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ
GV cốt cán trong việc tổ chức, hướng dẫn HS nghiên cứu
KHKT. Tham gia các hội nghị, hội thảo quốc gia để trao đổi,
cập nhật, phổ biến phương pháp dạy học tiên tiến và kinh


nghiệm giảng dạy, nghiên cứu KHKT và quản lý nghiên cứu
KHKT giữa các trường THPT. Thường xuyên tổ chức các buổi
trao đổi kinh nghiệm giữa các GV trong hoạt động nghiên cứu
KHKT.
Tăng cường và thực sự coi trọng hoạt động nghiên cứu
KHKT, việc nghiên cứu phải hướng vào giải quyết những vấn
đề thực tiễn cấp bách của từng trường đang đòi hỏi. Phải có
chính sách hợp lý, một chế độ công tác bắt buộc đối với đội ngũ
GV để đưa công tác này đi vào nề nếp. Thông qua hoạt động
nghiên cứu KHKT, giải quyết những vấn đề thực tiễn đòi hỏi
nâng cao chất lượng dạy học trong tình hình hiện nay của bộ
môn và của nhà trường. Với tình hình hiện tại, để đẩy mạnh
hoạt động nghiên cứu KHKT thì việc đưa nội dung này thành
chỉ tiêu thi đua hàng năm của CBQL, GV vẫn là cần thiết.
Tạo nguồn lực chất xám thông qua giao nhiệm vụ nghiên
cứu và duyệt đề tài nghiên cứu KHKT các cấp. Tạo điều kiện
cho đội ngũ GV nghiên cứu khoa học, xem lại và bổ sung cơ
chế chính sách thực hiện nhiệm vụ của mỗi GV sao cho mỗi GV
tự giác tham gia công tác nghiên cứu KHKT. Trong quá trình
nghiên cứu, nên tận dụng sự đóng góp cả của HS khi kết hợp
quá trình hướng dẫn HS làm dự án nghiên cứu KHKT, vừa nâng

cao chất lượng công trình nghiên cứu, vừa có tác dụng tập cho
HS quen với việc nghiên cứu.


Lựa chọn tuyển dụng GV giỏi, có năng lực hướng dẫn
nghiên cứu KHKT, có phẩm chất đạo đức tốt. Đây là tiền đề cho
mọi GV của trường không ngừng phấn đấu vươn lên trong
giảng dạy, nghiên cứu thông qua hoạt động hướng dẫn HS
nghiên cứu KHKT.
Cần tăng cường tổ chức hội nghị, hội thảo khoa học để
trao đổi cập nhật các vấn đề về nghiên cứu KHKT, phổ biến các
thành quả nghiên cứu KHKT đã được công nhận...
Bồi dưỡng phương pháp luận nghiên cứu KHKT và
phương pháp quản lý đề tài cho CBQL và GV các trường THPT.
Có biện pháp giúp GV tiếp cận với những vấn đề lý thuyết
và kỹ năng nghiên cứu KHKT, giúp họ hình thành năng lực
nghiên cứu KHKT, có kỹ năng hình thành luận điểm khoa học
và kỹ năng chứng minh luận điểm đó.
Tập huấn phương pháp luận NCKH cho CBQL, GV và HS
để trang bị ban đầu hệ thống lý thuyết về phương pháp, trong đó
có phương pháp luận nghiên cứu KHKT từ đó giúp cho HS có
phương pháp học tập theo phong cách nghiên cứu KHKT.
Thường xuyên cử CBQL, GV tham dự các hội nghị, hội thảo về
nghiên cứu KHKT do Bộ GD&ĐT, Sở GD&ĐT tổ chức. Đồng
thời các GV này trở thành các báo cáo viên cốt cán của từng
đơn vị trong việc tổ chức tập huấn nhân rộng tại trường học.
Đây là biện pháp nhằm từng bước cải thiện nhận thức và kỹ


năng nghiên cứu KHKT cho đội ngũ GV của từng nhà trường.

Cải tiến việc thực hiện kế hoạch đào tạo. Thực hiện đổi
mới phương pháp dạy học theo hướng gắn lý thuyết với thực
tiễn, tăng cường thực hành, đẩy mạnh hoạt động học của HS
trong trường thông qua các hình thức tự học, tự nghiên cứu, có
sự định hướng giúp đỡ của GV.
- Điều kiện thực hiện
Sở GD&ĐT và các cấp quản lí cần nhận thức đúng và đầy
đủ về vai trò của người hướng dẫn trong hoạt động nghiên cứu
KHKT.
Cần mở rộng việc thu hút đội ngũ cán bộ, GV có kinh
nghiệm và năng lực hướng dẫn nghiên cứu KHKT.
Nghiên cứu kỹ quy trình thực hiện một dự án nghiên cứu
KHKT kể cả dự án khoa học cũng như dự án kỹ thuật để triển
khai đầy đủ và thứ tự các bước trong hướng dẫn HS thực hiện.
Phối hợp chặt chẽ với Bộ GD&ĐT để tham gia xây dựng
kế hoạch, nội dung, hình thức bồi dưỡng, tập huấn mang tính
đồng bộ cho tất cả GV trong trường.
Tạo điều kiện về thời gian, chế độ đãi ngộ, ưu tiên khuyến
khích để CBQL, GV tham gia hướng dẫn nghiên cứu KHKT.
Tạo môi trường trao đổi, học hỏi lẫn nhau giữa GV hướng dẫn
nghiên cứu KHKT của các trường THPT trong toàn tỉnh.


- Tổ chức triển khai hoạt động nghiên cứu khoa học kỹ
thuật ở trường trung học phổ thông phù hợp với yêu cầu đổi
mới giáo dục và thực tiễn địa phương
- Mục tiêu biện pháp
“Nâng cao chất lượng, hiệu quả nghiên cứu và ứng dụng
khoa học, công nghệ, khoa học giáo dục và khoa học quản lý;
xây dựng và triển khai chương trình nghiên cứu quốc gia về

giáo dục, đào tạo, và dạy nghề; đẩy mạnh nghiên cứu khoa học
trong học sinh, sinh viên” là một trong những mục tiêu quan
trọng của Nghị quyết Trung ương số 29-NQ/TW ngày
04/11/2013 về “Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo,
đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện
kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc
tế”.
Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ phương pháp dạy và học theo
hướng hiện đại, phát huy năng lực và phẩm chất người học; phát
huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo và vận dụng kiến thức, kỹ
năng của người học; đa dạng hóa các hình thức học tập, chú ý
các hoạt động xã hội, ngoại khóa, trải nghiệm sáng tạo, nghiên
cứu khoa học. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và
truyền thông trong các hoạt động dạy và học.
- Nội dung biện pháp
Đẩy mạnh việc khắc phục những hạn chế của Chương


trình giáo dục phổ thông hiện hành, đổi mới phương pháp dạy
học và kiểm tra, đánh giá trong quá trình dạy học theo định
hướng tăng cường hoạt động học tích cực, tự lực và sáng tạo
của HS, trong đó có việc triển khai hoạt động nghiên cứu
KHKT của HS THPT và tổ chức cuộc thi KHKT dành cho HS
trung học. Khuyến khích HS trung học nghiên cứu, sáng tạo
khoa học, công nghệ, kĩ thuật, vận dụng kiến thức đã học vào
giải quyết những vấn đề thực tiễn cuộc sống nhằm hình thành
năng lực HS; tạo cơ hội để HS trung học giới thiệu kết quả
nghiên cứu, sáng tạo KHKT của mình; tăng cường trao đổi, giao
lưu học tập kinh nghiệm giữa các địa phương; góp phần nâng
cao năng lực nghiên cứu khoa học và hướng dẫn HS nghiên cứu

KHKT nói riêng của một bộ phận CBQL, GV; thúc đẩy đổi mới
phương pháp và các hình thức giáo dục theo hướng tích cực, đổi
mới kiểm tra đánh giá trong nhà trường phổ thông. Thông qua
các cuộc thi, không chỉ các HS có dự án dự thi mà nhiều HS
khác đã có thêm những động lực mới cho quá trình học tập,
nghiên cứu khoa học.
- Cách thức thực hiện
Chỉ đạo các nhà trường tích cực thực hiện các đề tài cấp
ngành, cấp tỉnh; xây dựng và nhân rộng các sáng kiến kinh
nghiệm hướng tới nâng cao chất lượng dạy và học. Lấy hiệu quả
hoạt động nghiên cứu KHKT làm một trong những tiêu chí đánh
giá thi đua của các đơn vị. Trong các đợt kiểm tra, Sở GD&ĐT


luôn quan tâm hướng dẫn các đơn vị tháo gỡ những vướng mắc
trong hoạt động nghiên cứu KHKT. Lồng ghép định hướng hoạt
động nghiên cứu KHKT trong các đợt sinh hoạt cụm chuyên
môn, tập huấn chuyên môn. Trên cơ sở đó, các nhà trường cụ
thế hóa nội dung hoạt động nghiên cứu KHKT trong kế hoạch
thực hiện nhiệm vụ năm học và xây dựng tiêu chí đánh giá thi
đua đối với mỗi CBQL, GV; coi đó là một trong những nội dung
biểu dương, khen thưởng HS và GV hướng dẫn có thành tích
trong hoạt động nghiên cứu KHKT.
Trên cơ sở đảm bảo chuẩn kiến thức, kỹ năng và thái độ
của từng cấp học trong Chương trình giáo dục phổ thông hiện
hành, Sở GD&ĐT, Phòng GD&ĐT giao quyền chủ động cho
các cơ sở giáo dục trung học tiếp tục điều chỉnh nội dung dạy
học trong Chương trình giáo dục phổ thông hiện hành theo
hướng tinh giản, tiếp cận định hướng Chương trình giáo dục
phổ thông mới; xây dựng và thực hiện kế hoạch giáo dục phù

hợp với điều kiện thực tế.
Các tổ/nhóm chuyên môn, GV chủ động rà soát, tinh giản
nội dung dạy học phù hợp với chuẩn kiến thức, kỹ năng của
chương trình môn học; khuyến khích GV thiết kế lại các tiết học
trong sách giáo khoa thành các bài học theo chủ đề (trong mỗi
môn học hoặc liên môn) để tổ chức cho HS hoạt động học tích
cực, tự lực chiếm lĩnh kiến thức và vận dụng vào thực tiễn; chú
trọng lồng ghép giáo dục đạo đức và giá trị sống, rèn luyện kĩ


năng sống, hiểu biết xã hội, thực hành pháp luật.
Đẩy mạnh việc đưa nội dung hướng dẫn HS nghiên cứu
KHKT vào sinh hoạt của tổ/nhóm chuyên môn; giao nhiệm vụ
cho GV trao đổi, thảo luận về những vấn đề thời sự, những vấn
đề nảy sinh từ thực tiễn, hình thành ý tưởng về dự án nghiên
cứu của HS. Tăng cường tổ chức các hoạt động giáo dục trải
nghiệm sáng tạo theo định hướng phát triển năng lực và phẩm
chất HS;
Phát triển chương trình giáo dục trong trường theo hướng
hiện đại; nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, chú trọng giáo
dục thể chất và bồi dưỡng nhân cách người học; tạo điều kiện để
HS phát triển toàn diện, chuyên sâu một lĩnh vực, giỏi tin học
và ngoại ngữ; phát triển năng lực tư duy độc lập, sáng tạo; kỹ
năng thực hành, tăng khả năng hoạt động thực tiễn.
Rà soát, cập nhật và xây dựng tài liệu về tổ chức các hoạt
động trải nghiệm sáng tạo nhằm bồi dưỡng năng khiếu theo lĩnh
vực chuyên như: khoa học tự nhiên, khoa học xã hội, quản lý…
- Điều kiện thực hiện
Các cấp quản lí cần nhận thức rõ vai trò của hoạt động
nghiên cứu KHKT trong việc Đổi mới căn bản và toàn diện giáo

dục. Xây dựng kế hoạch tổ chức hoạt động nghiên cứu KHKT
gắn liền với hoạt động chuyên môn và hoạt động dạy học gắn
với thực tiễn sản xuất kinh doanh của địa phương và các hoạt


động của nhà trường.
Nhà trường chỉ đạo GV xây dựng và thiết kế bài học theo
chủ đề, tiến hành đổi mới phương pháp dạy học để phát huy khả
năng tìm tòi, sáng tạo của HS để hình thành và phát triển ý
tưởng nghiên cứu KHKT ở HS.
GV phải tích cực đổi mới phương pháp dạy học và kiểm
tra, đánh giá trong quá trình dạy học theo định hướng tăng
cường hoạt động học tích cực, tự lực và sáng tạo của HS, trong
đó có việc triển khai hoạt động nghiên cứu KHKT của HS.
- Tăng cường kiểm tra hoạt động nghiên cứu khoa học
kỹ thuật ở trường trung học phổ thông theo yêu cầu đổi mới
giáo dục
- Mục tiêu biện pháp
Kiểm tra là một trong những chức năng cơ bản của quản
lý. Trong quản lí hoạt động nghiên cứu KHKT đó là công việc hoạt động nghiệp vụ mà người quản lý ở bất kỳ cấp nào cũng
phải thực hiện để biết rõ những kế hoạch, mục tiêu đề ra trên
thực tế đã đạt được đến đâu và như thế nào. Từ đó đề ra những
biện pháp động viên, giúp đỡ và điều chỉnh nhằm thúc đẩy quá
trình thực hiện các dự án nghiên cứu KHKT của HS đạt được
kết quả như mong muốn. Và triển khai hoạt động nghiên cứu
KHKT theo đúng kế hoạch đã được xây dựng.