Vai trò của khiếu nại tố cáo và giải quyết khiếu nại, tố cáo đối với việc đảm bảo pháp chế trong quản lí hành chính nhà nước

Bài tập lớn học kì Luật hành chính Việt Nam

MỤC LỤC

A.LỜI MỞ ĐẦU:...................................................................................................1
B.NỘI DUNG:.........................................................................................................1
I. Cơ sở lý luận:...................................................................................................1
1.Khái niệm pháp chế..................................................................................1
2.Đảm đảm pháp chế trong quản lí hành chính nhà nước:......................2
II. Bảo đảm pháp chế trong quản lí hành chính Nhà nước thông qua hoạt
động khiếu nại, tố cáo và giải quyết khiếu nại, tố cáo:....................................2
1.Khái niệm khiếu nại, tố cáo:....................................................................2
2.Vai trò của khiếu nại, tố cáo:...................................................................5
3.Vai trò của giải quyết khiếu nại, tố cáo:..................................................6
III. Giải pháp cho vấn đề khiếu nại, tố cáo:.....................................................8

C.KẾT LUẬN:......................................................................................................10
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO..........................................................11

LƯ KẾ TRƯỜNG_370930

0


Bài tập lớn học kì Luật hành chính Việt Nam

A. LỜI MỞ ĐẦU:
Nhằm đạt được mục tiêu trong việc xây dựng một chế độ mới, nền kinh tế
mới, nền văn hóa mới và con người mới xã hội chủ nghĩa thì phải không ngừng đề
cao vai trò và phát huy hiệu lực quản lí của nhà nước, đồng thời phát huy quyền
làm chủ tập thể của nhân dân lao động, trong đó có việc củng cố và tăng cường

pháp chế xã hội chủ nghĩa có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Chúng ta cũng biết, việc
đảm bảo pháp chế trong quản lí hành chính nhà nước là một vấn đề đáng quan tâm
trong việc tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa. Khiếu nại tố cáo và giải quyết
khiếu nại, tố cáo là hoạt động đang được nhiều người hướng tới trong hoạt động
quản lí hành chính nhà nước. Để có thể hiểu rõ hơn về vai trò của hoạt động này
em đã chọn đề tài: “Vai trò của khiếu nại tố cáo và giải quyết khiếu nại, tố cáo đối
với việc đảm bảo pháp chế trong quản lí hành chính nhà nước”.

B. NỘI DUNG:
I. Cơ sở lý luận:
a. Khái niệm pháp chế.
Pháp chế là một phạm trù rộng lớn không chỉ chứa đựng nội dung pháp luật
mà còn chứa đựng những nội dung chính trị, xã hội và con người. Yêu cầu khách
quan của quá trình xây dựng Nhà nước của dân, do dân và vì dân là bảo đảm cho
pháp chế được củng cố, tăng cường và hoàn thiện, đó cũng chính là yêu cầu hoàn
thiện con người và các quyền của họ trong xã hội, đặc biệt trong quá trình quản lí
hành chính nhà nước.
Nội dung của pháp chế rất phong phú, nội dung cơ bản nhất là sự triệt để tôn
trọng pháp luật của các cơ quan nhà nước, tổ chức xã hội và công dân. Từ những
nội dung này mà pháp chế là một trong những nguyên tắc cơ bản nhất của quản lí
hành chính nhà nước. Nếu thiếu nguyên tắc này hoạt động quản lí hành chính nhà
nước sẽ không có cơ sở pháp lí bền vững, sẽ rơi vào tình trạng khủng hoảng, không
thống nhất hoặc thiếu đồng bộ. Nói đến pháp chế trong quản lí hành chính nhà
nước là nhấn mạnh đến trật tự pháp luật nhằm bảo vệ và phát triển quyền và lợi ích
hợp pháp của công dân, củng cố và duy trì địa vị pháp lí hành chính của các cơ
quan nhà nước và tổ chức xã hội.

LƯ KẾ TRƯỜNG_370930

1

Bài tập lớn học kì Luật hành chính Việt Nam

b. Bảo đảm pháp chế trong quản lí hành chính nhà nước:
Bảo đảm pháp chế là tổng thể các biện pháp, phương tiện tổ chức pháp lí do
các cơ quan nhà nước, tổ chức xã hội và công dân áp dụng nhằm thực hiện chức
năng, quyền hạn, nhiệm vụ của các cơ quan nhà nước và các tổ chức ấy cũng như
việc thực hiện quyền và nghĩa vụ của công dân.
Căn cứ vào nội dung và tính chất của các biện pháp tổ chức – pháp lí, chúng
ta có thể phân biệt các biện pháp bảo đảm pháp chế cơ bản gồm hoạt động giám sát
của các cơ quan quyền lực nhà nước, hoạt động kiểm tra của các cơ quan hành
chính nhà nước, hoạt động xét xử của tòa án, hoạt động kiểm tra, giám sát của tổ
chức xã hội và công dân. Những biện pháp này khi xét về tính chất có khác nhau
nhưng nội dung của chúng đều thể hiện quyền lực của nhân dân lao động với sự
lãnh đạo của Đảng cộng sản Việt Nam.
II. Bảo đảm pháp chế trong quản lí hành chính Nhà nước thông qua hoạt
động khiếu nại, tố cáo và giải quyết khiếu nại, tố cáo:
1. Khái niệm khiếu nại, tố cáo:
Quyền và nghĩa vụ khiếu nại, tố cáo của công dân được Nhà nước ta quy
định ở điều 74 Hiến pháp:
“Công dân có quyền khiếu nại, quyền tố cáo với cơ quan nhà nước có thẩm
quyền về những việc làm trái pháp luật của cơ quan nhà nước, tổ chức kinh tế, tổ
chức xã hội, đơn vị vũ trang nhân dân hoặc bất cứ cá nhân nào.
Việc khiếu nại, tố cáo phải được cơ quan nhà nước xem xét và giải quyết
trong thời hạn pháp luật quy định.
Mọi hành vi xâm phạm lợi ích của nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của
tập thể và của công dân phải được kịp thời xử lí nghiêm minh. Người bị thiệt hại có
quyền được bồi thường về vật chất và phục hồi danh dự.
Nghiêm cấm việc trả thù người khiếu nại, tố cáo hoặc lợi dụng quyền khiếu

nại, tố cáo để vu khống, vu cáo làm hại người khác”.
Theo điều 2 luật khiếu nại, tố cáo năm 1998 (đã được sửa đổi, bổ sung năm
2005):
Khiếu nại là một trong những quyền cơ bản của công dân đã được ghi nhận
tại điều 74 của Hiến pháp năm 1992. Đó là hiện tượng phát sinh trong đời sống xã
hội như là một phản ứng của con người trước một quyết định, một hành vi nào đó
mà người khiếu nại cho rằng quyết định hay hành vi đó là không phù hợp với các
LƯ KẾ TRƯỜNG_370930

2


Bài tập lớn học kì Luật hành chính Việt Nam

quy tắc, chuẩn mực trong đời sống cộng đồng, xâm phạm đến quyền và lợi ích hợp
pháp của mình. Dưới góc độ pháp lý, khiếu nại được hiểu là: “việc công dân, cơ
quan, tổ chức hoặc cán bộ, công chức theo thủ tục do Luật khiếu nại, tố cáo quy
định đề nghị với cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền xem xét lại quyết định
hành chính, hành vi hành chính hoặc quyết định kỷ luật cán bộ, công chức khi có
căn cứ cho rằng quyết định hoặc hành vi đó là trái pháp luật, xâm phạm quyền và
lợi ích hợp pháp của mình” (Khoản 1 Điều 2 Luật khiếu nại, tố cáo). Tuy nhiên,
khái niệm này chỉ giới hạn những khiếu nại phát sinh trong lĩnh vực quản lý hành
chính nhà nước mà đối tượng khiếu nại là quyết định hành chính, hành vi hành
chính.
Từ khái niệm trên có thể thấy: khiếu nại là đề nghị của cá nhân, cơ quan, tổ
chức chịu tác động trực tiếp của quyết định hành chính hay hành vi hành chính
hoặc là đề nghị của cán bộ, công chức chịu tác động trực tiếp của quyết định kỷ
luật đối với cơ quan, tổ chức hoặc người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại.
Đề nghị này xuất phát từ nhận thức chủ quan của người khiếu nại khi họ cho
rằng quyền và lợi ích chính đáng của mình bị xâm phạm bởi quyết định hành

chính, hành vi hành chính, quyết định kỷ luật buộc thôi việc. Cơ quan nhà nước có
thẩm quyền chỉ có thể kết luận là có sự vi phạm hay không sau khi đã xem xét một
cách khách quan và thận trọng nội dung vụ việc cùng những tài liệu và chứng cứ có
liên quan.
Như vậy, khiếu nại là quyền, là hành vi của các chủ thể như cơ quan nhà
nước, tổ chức và cá nhân, còn hoạt động giải quyết khiếu nại là hoạt động mang
tính quyền lực nhà nước, chỉ được thực hiện bởi người có thẩm quyền trong cơ
quan hành chính nhà nước theo trình tự, thủ tục do pháp luật quy định. Quyền
khiếu nại của công dân xuất hiện trong mối liên hệ với quá trình thực hiện chức
năng quản lý nhà nước. Quá trình công dân thực hiện quyền khiếu nại chính là quá
trình cung cấp cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền các tài liệu, chứng cứ về sự vi
phạm quyền và lợi ích hợp pháp của công dân từ phía cơ quan và người có thẩm
quyền trong cơ quan hành chính nhà nước. Bởi người khiếu nại không được sử
dụng quyền lực nhà nước trong lĩnh vực giải quyết khiếu nại nên họ không thể tự
mình khôi phục lại những quyền và lợi ích hợp pháp đã bị xâm phạm, do đó họ
phải đề nghị cơ quan nhà nước hoặc người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại tiến
hành giải quyết khiếu nại của họ theo thủ tục mà pháp luật quy định. Các cơ quan
LƯ KẾ TRƯỜNG_370930

3


Bài tập lớn học kì Luật hành chính Việt Nam

nhà nước, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền giải quyết khiếu nại một mặt sử dụng
những tài liệu, chứng cứ tiếp nhận từ người khiếu nại; mặt khác thu thập, xác minh
thêm thông tin, tài liệu từ những nguồn khác để làm căn cứ cho việc giải quyết
khiếu nại một cách chính xác.
Cùng với khiếu nại, quyền tố cáo của công dân đã được ghi nhận trong Hiến
pháp, Luật khiếu nại, tố cáo và nhiều văn bản pháp luật khác.

Khái niệm tố cáo có thể được hiểu dưới nhiều góc độ khác nhau. Dưới góc
độ pháp lý, tố cáo“là việc công dân theo thủ tục do Luật khiếu nại, tố cáo quy định
báo cho cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền biết về hành vi vi phạm pháp
luật của bất cứ cơ quan, tổ chức, cá nhân nào gây thiệt hại hoặc đe dọa gây thiệt
hại đến lợi ích của nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, cơ quan, tổ
chức”.(Khoản 2, Điều 2 Luật khiếu nại, tố cáo). Như vậy, công dân dù bị ảnh
hưởng trực tiếp hay không bị ảnh hưởng bởi hành vi vi phạm pháp luật là đối tượng
của việc tố cáo đều có quyền thực hiện việc tố cáo khi biết được có hành vi vi
phạm pháp luật xảy ra trong đời sống xã hội. Công dân có thể cung cấp các thông
tin về hành vi vi phạm pháp luật cho các cơ quan nhà nước, nhưng khác với tố cáo
ở chỗ là tố cáo luôn được gửi tới cơ quan nhà nước có thẩm quyền, theo một trình
tự thủ tục do pháp luật quy định và người tố cáo luôn là chủ thể xác định, có những
quyền, nghĩa vụ được quy định trong Luật khiếu nại, tố cáo. Khi công dân thực
hiện quyền tố cáo thì giữa họ với cơ quan nhà nước sẽ phát sinh những quan hệ
pháp luật nhất định và họ phải chịu trách nhiệm về những thông tin mà mình cung
cấp. Nội dung tố cáo của công dân rất đa dạng và phức tạp; có tố cáo về những việc
làm trái pháp luật của cán bộ, công chức trong bộ máy nhà nước khi thực hiện
nhiệm vụ, công vụ; có những tố cáo về những sai phạm trong công tác quản lý của
các cơ quan, trong đó có cơ quan quản lý hành chính nhà nước. Ngoài ra, công dân
có thể tố cáo các hành vi vi phạm về đạo đức, lối sống của cán bộ, công chức…
Tổng hợp lại, đối tượng của tố cáo là hành vi vi phạm pháp luật của bất cứ cơ quan,
tổ chức, cá nhân nào gây thiệt hại hoặc đe dọa gây thiệt hại đến lợi ích của Nhà
nước, quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, cơ quan, tổ chức. Quy định này đã
chỉ rõ hành vi bị tố cáo không chỉ là hành vi vi phạm pháp luật gây thiệt hại mà còn
bao gồm cả những hành vi vi phạm pháp luật đe dọa gây thiệt hại đến lợi ích của
Nhà nước, tổ chức và cá nhân. Từ đó, có thể thấy trách nhiệm của Nhà nước ta
trong việc quản lý đất nước, không chỉ là khắc phục những hành vi gây thiệt hại mà
LƯ KẾ TRƯỜNG_370930

4

Bài tập lớn học kì Luật hành chính Việt Nam

trước đó phải phòng ngừa và ngăn chặn kịp thời những hành vi vi phạm có thể xảy
ra, tránh những thiệt hại cho xã hội. Việc tố cáo của công dân cũng theo đó mà đòi
hỏi Nhà nước phải có biện pháp giáo dục, trừng trị kịp thời, thậm chí là áp dụng
các biện pháp nghiêm khắc để loại trừ những hành vi trái pháp luật xâm phạm đến
lợi ích của Nhà nước, của tập thể, của cá nhân.
Tóm lại, quyền khiếu nại và quyền tố cáo là những quyền chính trị cơ bản
của công dân, là phương tiện bảo đảm cho việc thực hiện và bảo vệ các quyền, lợi
ích hợp pháp khác của công dân, lợi ích của Nhà nước, lợi ích của xã hội. Đồng
thời đó cũng là nguồn thông tin quan trọng về tình trạng pháp chế trong quản lý
hành chính nhà nước, nó góp phần củng cố mối liên hệ giữa nhà nước và công dân.
2. Vai trò của khiếu nại, tố cáo:
Khiếu nại, tố cáo là hình thức đặc biệt quan trọng để nhân dân lao động trực
tiếp tham gia vào quản lí nhà nước và quản lí xã hội. Tuy nhiên, công dân không
chỉ có quyền khiếu nại, tố cáo mà họ còn có nghĩa vụ khi thực hiện quyền khiếu
nại, tố cáo. Từ việc thực hiện quyền và nghĩa vụ này, pháp luật xác nhận trách
nhiệm của công dân trong việc xây dựng bộ máy nhà nước trong sạch và có năng
lực cũng như bổn phận của họ trong xã hội.
Khiếu nại, tố cáo có vai trò rất lớn trong xã hội:
 Tạo cơ chế để công dân, tổ chức bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của mình bị
xâm hại bởi quyết định hành chính của cơ quan hành chính, cá nhân có thẩm
quyền; bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình bị xâm hại bởi các nhân, tổ
chức khác.
Ví dụ: Công dân có hành vi vi phạm: Vượt tín hiệu đèn đỏ trong giao thông,
hình thức xử phạt là phạt tiền và tạm giữ phương tiện 30 ngày. Nhưng người cảnh
sát giao thông đã lập biên bản và ra quyết định tạm giữ phương tiện 50 ngày. Công
dân có thể khiếu nại đến thủ trưởng đơn vị cảnh sát giao thông đó về quyết định xử

phạt trên. Giúp cho các cơ quan quản lý nhà nước có điều kiện để khẳng định tính
đúng đắn trong hoạt động quản lý theo thẩm quyền của mình.
 Kịp thời phát hiện, xử lý những hành vi vi phạm pháp luật.
Ví dụ: Vào ngày 10/5 anh Tuấn Minh ở Hà Nội vừa gửi đơn khiếu nại tới
Viettel về việc số điện thoại 01688xxxxxx mà anh đang sử dụng đã bị đánh cắp và
bán cho một khách hàng khác tại Hà Nội. Ngày 11/5 nhân viên bưu điện TP Hà
LƯ KẾ TRƯỜNG_370930
5


Bài tập lớn học kì Luật hành chính Việt Nam

Nội đã gọi điện xin lỗi anh và thừa nhận có sự nhầm lẫn trên. Cô nhân viên cũng
hứa sẽ khôi phục lại sim và tài khoản đồng thời mở chiều gọi đi, gọi đến cho anh.

3. Vai trò của giải quyết khiếu nại, tố cáo:
Theo khoản 13 điều 2 luật khiếu nại, tố cáo năm 1998 đã quy định: “Giải
quyết khiếu nại là việc xác minh, kết luận và ra quyết định giải quyết của người
giải quyết khiếu nại”.
Theo khoản 14 điều 2 luật khiếu nại, tố cáo năm 1998 đã quy định:” giải
quyết tố cáo là việc xác minh, kết luận về nội dung tố cáo và việc quyết định xử lý
của người giải quyết tố cáo”.
Trong các hoạt động của bộ máy nhà nước thì hệ thống cơ quan hành chính
nhà nước có những hoạt động đặc biệt quan trọng và có ý nghĩa vì trực tiếp liên
quan đến mọi lĩnh vực của đời sống chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội và các quyền
tự do dân chủ của công dân. Quản lí hành chính nhà nước là hoạt động chấp hành,
điều hành được thực hiện bởi các cơ quan hành chính nhà nước nhằm thi hành
pháp luật và tổ chức, chỉ đạo việc thực hiện các nhiệm vụ chính trị, kinh tế, xã hội,
an ninh, quốc phòng và đối ngoại của Nhà nước. Các cơ quan hành chính nhà nước
phải trả lời về đời sống hằng ngày của nhân dân diễn ra như thế nào, các quyền tự

do của công dân được bảo đảm ra sao trên thực tế. Hoạt động giải quyết khiếu nại,
tố cáo là một trong những hoạt động quản lí nhà nước của các cơ quan hành chính
nhà nước.
Hoạt động giải quyết khiếu nại, tố cáo là một hoạt động bảo đảm pháp chế
trong quản lí nhà nước, bảo vệ các quyền, lợi ích hợp pháp của công dân, cơ quan,
tổ chức, bảo vệ lợi ích của nhà Nước, xã hội, bảo vệ trật tự kỷ cương, trật tự pháp
luật, xử lí những hành vi vi phạm pháp luật. Vì vậy, hoạt động giải quyết khiếu nại,
tố cáo của các cơ quan hành chính nhà nước trước hết phải tuân theo nguyên tắc
pháp chế xã hội chủ nghĩa.
Ví dụ: Ngày 15-4-2009, Đoàn công tác liên ngành giải quyết khiếu nại tố cáo
tỉnh Hậu Giang đã tổ chức hội nghị tổng kết hoạt động năm 2007-2008. Hai năm
qua, toàn tỉnh đã tiếp nhận 3.849 lượt người khiếu nại, tố cáo. Trong đó có 2.224
vụ thuộc thẩm quyền. Các cấp, các ngành trong tỉnh đã xác minh, kết luận, kiến
nghị giải quyết và giải quyết, đạt 97,23% số vụ. Nội dung khiếu nại của người dân
chủ yếu về việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, thu hồi đất, bồi thường
LƯ KẾ TRƯỜNG_370930

6


Bài tập lớn học kì Luật hành chính Việt Nam

thiệt hại, hỗ trợ tái định cư khi nhà nước thực hiện các dự án... Đoàn công tác liên
ngành đã kiến nghị bồi thường bổ sung về lĩnh vực bồi thường, hỗ trợ khi nhà nước
thu hồi đất với số tiền trên 8,5 tỉ đồng, 152 nền tái định cư tập trung và 105 nền tái
định cư phân tán, ổn định cho dân 44.552 m2 đất các loại, thu hồi 1.239 m2 đất,
thu hồi tiền trên 90 triệu đồng. Khôi phục quyền lợi cho tổ chức trên 13,5 triệu
đồng...
Như vậy, Đoàn công tác liên ngành giải quyết khiếu nại tố cáo tỉnh Hậu
Giang đã giải quyết các đơn thư khiếu nại, tố cáo rất có hiệu quả, bảo vệ được

quyền lợi của người dân.
Thông qua hoạt động giải quyết khiếu nại, tố cáo, cơ quan hành chính nhà
nước cấp trên có thể kiểm tra, giám sát, đánh giá việc chấp hành pháp luật khiếu
nại, tố cáo của Thủ trưởng các cơ quan hành chính nhà nước và những cán bộ,
công chức có trách nhiệm. Để từ đó đưa ra các giải pháp khắc phục những hạn chế,
yếu kém và xử lí hành vi vi phạm pháp luật để xây dựng một nền hành chính vững
mạnh, trong sạch, chuyên nghiệp, hoạt động có hiệu lực, hiệu quả.
Ví dụ: Thanh tra Bộ Y tế vừa có Văn bản số 7136/BYT-TB gửi Sở Y tế Hà
Nội và TP. Hồ Chí Minh và các đơn vị trực thuộc Bộ Y tế trên địa bàn hai thành
phố này yêu cầu tập trung chỉ đạo thực hiện tốt công tác giải quyết khiếu nại, tố
cáo. Tiến hành rà soát và tập trung giải quyết những vụ việc khiếu nại, tố cáo tồn
đọng, những vụ việc phức tạp. Công văn của Thanh tra Bộ Y tế cũng nêu rõ, khi
có các vụ việc khiếu nại, tố cáo phức tạp, đông người xảy ra tại địa bàn thuộc cơ
quan, đơn vị mình, đề nghị các đơn vị cần chủ động phối hợp với các cơ quan chức
năng có liên quan của TP. Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh xử lý kịp thời, hiệu quả và
báo cáo về Bộ Y tế.
Như vậy, qua hoạt động giải quyết khiếu nại, tố cáo của Sở Y tế Hà Nội và
TP. Hồ Chí Minh và các đơn vị trực thuộc Bộ Y tế trên địa bàn hai thành phố này,
Bộ Y tế có thể biết được tình hình hoạt động của các đơn vị đó, để từ đó đưa ra các
giải pháp xử lý kịp thời, hiệu quả các yếu kém.
Thực hiện tốt công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo vừa bảo đảm quyền khiếu
nại, tố cáo của công dân, phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa và sức mạnh, trí tuệ
của nhân dân trong việc tham gia quản lí nhà nước, vừa bảo đảm kỷ cương, kỷ luật,
tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa trong quản lý hành chính nhà nước.
LƯ KẾ TRƯỜNG_370930

7


Bài tập lớn học kì Luật hành chính Việt Nam

Giải quyết khiếu nại, tố cáo thực chất là giải quyết mối quan hệ giữa Nhà
nước và nhân dân và đây cũng là một đặc trưng của Nhà nước pháp quyền xã hội
chủ nghĩa ở Việt Nam. Vì thế, để xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa
thì các cơ quan hành chính nhà nước phải thực hiện tốt công tác giải quyết khiếu
nại, tố cáo. Giải quyết tốt, có hiệu quả khiếu nại, tố cáo là nhân tố tích cực tác động
trở lại với hoạt động chấp hành và điều hành của cơ quan hành chính nhà nước.
III. Giải pháp cho vấn đề khiếu nại, tố cáo:
Chúng ta có thể nhận thấy, trong thực tế, tình hình khiếu kiện của công dân
chẳng những không giảm mà ngày càng có chiều hướng gia tang và ngày càng
phức tạp. Lí do vì đâu? Có rất nhiều nguyên nhân, và một trong số đó là công tác
tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về khiếu nại, tố cáo của ta thời gian qua
chưa thực hiện tốt. Nội dung, phương pháp tuyên truyền nghèo nàn, chưa chú trọng
đến cấp cơ sở, khu vực nông thôn, nhất là vùng sâu, vùng xa, nơi trình độ dân trí
còn thấp. Và điều này dẫn đến một hệ quả, nhiều người dân vì không am hiểu pháp
luật, do không được hướng dẫn đầy đủ, nên đã không thực hiện đúng quyền khiếu
nại, tố cáo của công dân. Nhiều người, dù vụ việc đã được cơ quan nhà nước có
thẩm quyền xem xét, giải quyết khách quan, đúng pháp luật nhưng vẫn tiếp tục đi
kiện, và điều này dẫn đến hậu quả không mong muốn.
Cũng cần lưu ý, trong công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân,
không phải lúc nào người đi kiện cũng sai. Từ thực tiễn rút ra kết luận: Công tác
tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của cấp chính quyền cơ sở cũng còn không ít
hạn chế, bất cập. Không ít cán bộ làm công tác tiếp dân, giải quyết khiếu kiện của
dân nhưng năng lực, trình độ còn hạn chế, thiếu hiểu biết về các quy định của pháp
luật, thậm chí có người còn không nắm vững quy trình, thủ tục của việc giải quyết
khiếu nại, tố cáo.
Khắc phục những hạn chế nêu trên, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt
chương trình hành động quốc gia về phổ biến, giáo dục pháp luật và nâng cao ý
thức chấp hành pháp luật cho cán bộ, nhân dân ở các xã, phường, thị trấn giai đoạn
2005 – 2010:

 Bộ Văn hóa - Thông tin có trách nhiệm xây dựng và triển khai Ðề án đưa
thông tin pháp luật đến cán bộ, nhân dân thông qua các phương tiện thông
tin đại chúng và các thiết chế văn hóa thông tin ở cơ sở;
LƯ KẾ TRƯỜNG_370930

8


Bài tập lớn học kì Luật hành chính Việt Nam

 Ủy ban Trung ương mặt trận Tổ quốc Việt Nam triển khai thực hiện Ðề
án đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động chấp hành pháp luật trong
cộng đồng dân cư;
 Thanh tra Chính phủ chủ trì và thực hiện Ðề án tăng cường công tác phổ
biến, giáo dục pháp luật về khiếu nại, tố cáo ở cơ sở;
 Bộ Tư pháp có trách nhiệm triển khai Ðề án phát huy vai trò của các cơ
quan, cán bộ tư pháp trong phổ biến, giáo dục pháp luật, nâng cao ý thức
chấp hành pháp luật cho cán bộ, nhân dân ở cấp cơ sở.
Có thể nói, bốn đề án là bốn nhóm giải pháp cho vấn đề khiếu nại, tố cáo của
công dân.
Một số giải pháp tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa trong hoạt động giải
quyết khiếu nại, tố cáo của các cơ quan hành chính nhà nước ở Việt Nam hiện nay:
Thứ nhất: Đề cao trách nhiệm, phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống
chính trị trong công tác giải quyết khiếu nại tố cáo.
Thứ hai: Các cơ quan nhà nước phải củng cố và chấn chỉnh công tác tiếp
dân, thực hiện nghiêm túc chế độ tiếp dân, bố trí cán bộ có đủ năng lực, trình độ,
kinh nghiệm, phẩm chất đảm nhiệm công tác tiếp dân.
Thứ ba: Các cơ quan thanh tra Nhà nước tăng cường thanh tra trách nhiệm
giải quyết khiếu nại, tố cáo đối với thủ trưởng và cán bộ, công chức có trách nhiệm
của các cơ quan hành chính nhà nước cấp dưới, cần tập trung vào những nơi có

nhiều vụ việc khiếu nại, tố cáo, kéo dài, vượt cấp, đông người phức tạp.
Thứ tư: Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao ý thức pháp luật
của cán bộ, nhân dân; tăng cường vận động, thuyết phục công dân chấp hành pháp
luật và các quyết định giải quyết khiếu nại, tố cáo đã có hiệu lực pháp lực của cơ
quan Nhà nước có thẩm quyền.
Thứ năm: Tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật, tạo sự đồng bộ, nâng cao
tính khả thi, hiệu lực, hiệu quả của hệ thống pháp luật; tăng cường công tác quản lý
nhà nước trên các lĩnh vực.
Như vậy, quyền khiếu nại, tố cáo là một trong những quyền và nghĩa vụ
chính trị - pháp lí của công dân. Quyền khiếu nại, tố cáo của công dân không tồn
tại độc lập mà liên quan chặt chẽ với các quyền tự do khác của công dân trong mối
LƯ KẾ TRƯỜNG_370930

9


Bài tập lớn học kì Luật hành chính Việt Nam

quan hệ tổng hòa của sự thống nhất các quyền và nghĩa vụ của công dân. Vì thế
việc thực hiện quyền khiếu nại, tố cáo của công dân có vai trò to lớn trong việc mở
rộng dân chủ xã hội chủ nghĩa, phát huy quyền làm chủ của nhân dân, góp phần
tích cực vào việc tăng cường và bảo đảm pháp chế. Thông qua khiếu nại, tố cáo
của công dân mà nhiều hành vi tham nhũng, lãng phí, vi phạm dân chủ được làm
sáng tỏ, góp phần làm cho bộ máy nhà nước thêm trong sạch, củng cố lòng tin của
nhân dân lao động đối với Đảng và Nhà nước ta.

C. KẾT LUẬN:
Tóm lại, quyền khiếu nại, tố cáo của công dân là quyền hiến định vì vậy việc
ngày càng hoàn thiện quyền này là yêu cầu tất yếu khách quan. Trong quản lí hành
chính nhà nước, công dân thực hiện quyền khiếu nại, tố cáo không những họ thực

hành quyền dân chủ trực tiếp, tham gia thiết thực vào quản lí nhà nước, quản lí xã
hội mà thông qua đó còn là một bảo đảm cho pháp luật được thực thi trong thực tế,
cụ thể là nó có mục đích nhằm chấm dứt những hành vi vi phạm đường lối, chính
sách và pháp luật, yêu cầu phục hồi các quyền và lợi ích bị xâm hại, bồi thường
thiệt hại về vật chất, danh dự do hành vi đó đã gây ra, xử lí đúng pháp luật cá nhân
hay tổ chức đã vi phạm pháp luật, góp phần củng cố pháp chế xã hội chủ nghĩa và
kỷ luật trong quản lý hành chính nhà nước.
Trên đây là bài làm của em về vai trò của khiếu nại tố cáo và giải quyết
khiếu nại, tố cáo đối với việc đảm bảo pháp chế trong quản lí hành chính nhà
nước. Do sự hạn chế về tài liệu và kiến thức nên bài làm của em có thể còn nhiều
thiếu sót. Mong thầy cô nhận xét và góp ý thêm để bài làm của em hoàn thiện hơn.
Em xin chân thành cảm ơn thầy cô./

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Trường Đại học Luật Hà Nội, Giáo trình Luật hành chính Việt Nam, Nxb.
Công an Nhân dân, 2011.
2. Trường Đại học Luật Hà Nội, Giáo trình Lý luận nhà nước và pháp luật,
Nxb. Tư pháp, 2008.
3. Tạp chí thanh tra – số 3/2003.
4. Tạp chí luật học – số 3/2005.
5. Hiến pháp Việt Nam năm 1992.
LƯ KẾ TRƯỜNG_370930

10


Bài tập lớn học kì Luật hành chính Việt Nam

6. Luật khiếu nại, tố cáo 1998 (sửa đổi, bổ sung năm 2004 và năm 2005).
7. TS. Trần văn Sơn, Tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa trong hoạt

động giải quyết khiếu nại tố cáo, Nxb. Tư pháp, 2007.
8. Bộ tư pháp – Viện nghiên cứu khoa học pháp lý, Giải quyết khiếu nại tố
cáo, Hà Nội, 2000.
9. />10. />
LƯ KẾ TRƯỜNG_370930

11