skkn tc trò chơi học tập môn mĩ thuật ở trường THCS

TỔ CHỨC TRÒ CHƠI TRONG DẠY HỌC MÔN MỸ THUẬT Ở TRƯỜNG THCS

MỤC LỤC
Trang
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT…………………………………………………...…3
MỞ ĐẦU…………………………………………………………………………………4
1. Lý do chọn đề tài……………………………………………………………………4
2. Mục đích nghiên cứu…………………………………………………………….…5
3. Đối tượng và khách thể nghiên cứu……………………………………………...…5
4. Nhiệm vụ nghiên cứu………………………………………………………….……5
5. Phạm vi nghiên cứu……………………………………………………………... …5
6. Phương pháp nghiên cứu……………………………………………………………5
7. Kế hoạch nghiên cứu…………………………………………………………….…5
8. Bố cục của đề tài………………………………………………………………….…6
NỘI DUNG…………………………………………………………………………...…7
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ KHOA HỌC LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI…………………….…7
1.1. Cơ sở pháp lý………………………………………………………………….…7
1.2. Cơ sở lí luận………………………………………………………………………7
1.2.1. Khái niệm chung về dạy – học…………………………………………….…7
1.2.1.1. Một số quan niệm về phương pháp và phương pháp dạy học……...…7
1.2.1.2. Phương pháp dạy học tích cực…………………………………...…9
1.2.1.3. Hoạt động học của học sinh………………………………………
1.2.2. Phương pháp tổ chức trò chơi học tập………………………………………
1.2.2.1. Khái niệm về phương pháp tổ chức trò chơi………………………...
1.2.2.2. Một số đặc điểm và vai trò của phương pháp tổ chức trò chơi…..
1.2.2.3. Cách tổ chức trò chơi trong dạy học mĩ
…9
thuật……………………….
1.2.2. Cơ sở tâm lý học………………………………………………………… …9
1.2.3. Cơ sở ngôn ngữ tạo hình ở học sinh Trung học cơ sở…………………... …
1.2.4. Đặc điểm học sinh Trung học cơ sở………………………………………….. …

1.2.4.1. Đặc điểm hoạt động học tập trong trường trung học cơ sở………. …
1.2.4.2. Đặc điểm phát triển trí tuệ của lứa tuổi học sinh THCS………….. …10
1.3. Cơ sở thực tiễn………………………………………………………………...

…12

1.3.1. Một số vấn về chung của phương pháp dạy – học Mỹ thuật ở
…12
THCS…...
1.3.2. Vị trí, mục tiêu, nhiệm vụ………………………………………………... …12
1.3.2.1. Vị trí……………………………………………………………... …12
1.3.2.2. Mục tiêu ………………………………………………………….. …13
1.3.2.3 Nhiệm vụ………………………………………………………………13
1


TỔ CHỨC TRÒ CHƠI TRONG DẠY HỌC MÔN MỸ THUẬT Ở TRƯỜNG THCS

1.3.3. Vai trò của giáo viên trong dạy học Mỹ thuật…………………………… …
1.3.4. Nội dung chương trình giảng dạy Mỹ thuật 6………………………………. …13
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC GIẢNG DẠY CHO HỌC SINH
TRƯỜNG THCS ……………………….
…15
2.1. Vài nét về Trường Trung học cơ sở và đặc điểm học sinh
trường THCS ……………………………………………………………...
…15
2.1.1. Vài nét khái quát về Trường trung học cơ sở ……………….
…15
2.1.2. Đặc điêm học sinh Trường trung học sơ sở …………………
…16

2.2. Thực trạng dạy học môn Mỹ thuật…………………………………………….…16
2.2.1. Tình hình giảng dạy……………………………………………………..…16
2.2.2. Tình hình học tập……………………………………………………………16
2.2.3. Cơ sở vật chất………………………………………………………………18
2.2.4. Điều tra cơ bản………………………………………………………….…19
2.3. Nguyên nhân……………………………………………………………………..
…19
2.4. Những thuận lợi và khó khăn……………………………………………………
…20
2.4.1. Thuận lợi………………………………………………………………. …20
2.4.2. Khó khăn………………………………………………………………. …20
CHƯƠNG 3: TỔ CHỨC TRÒ CHƠI HỌC TẬP TRONG DẠY HỌC MỸ THUẬT Ở Ở
Ở TRƯỜNG THCS ….
…22
3.1. Yêu cầu đối với giáo viên và học sinh…………………………………………….
…22
3.2.1. Đối với giáo viên……………………………………………………….. …22
3.1.2. Đối với học sinh………………………………………………………… …23
3.2. Xây dựng một số trò chơi và tổ chức thực hiện……………..…………………. …23
3.2.1. Về nội dung kiến thức……………………………………………………..
…23
3.2.1.1.Phân môn vẽ trang trí…………………………………………….…23
3.2.1.2. Phân môn vẽ tranh ……………………………………………….…27
3.2.1.3. Phân môn vẽ theo mẫu………………………………………………30
3.2.1.4. Phân môn thường thức mĩ thuật………………………………….…34
3.2.2. Tổ chức trò chơi học tập trong dạy học mĩ thuât……………………………..
…37
3.2.2.1. Phân môn vẽ trang trí………………………………………….. …37
3.2.2.2. Phân môn vẽ tranh…………………………………………
…37

3.2.2.3. Phân môn vẽ theo mẫu…………………………………………….
…38
3.2.2.4. Phân môn thường thức mĩ thuật………………………………………
…39
3.3. Một số phương pháp sử dụng trong dạy học mĩ thuật
…39
3.2.2.1. Phương pháp quan sát………………………………………….. …40
3.2.2.2. Phương pháp trực quan…………………………………………
3.2.2.3. Phương pháp vấn đáp…………………………………………….
3.2.2.4. Phương pháp gợi mở……………………………………………..
2


TỔ CHỨC TRÒ CHƠI TRONG DẠY HỌC MÔN MỸ THUẬT Ở TRƯỜNG THCS

3.2.2.5. Phương pháp luyện tập…………………………………………..
3.2.2.6. Phương pháp liên hệ với thực tiễn cuộc sống………………….
3.2.3.Một số hình thức tổ chức dạy học mĩ thuật nhằm phát huy tính tích
cực hoạt động của học sinh…………………………………………………….…40
3.2.3.1. Tổ chức thảo luận nhóm………………………………………....…40
3.2.3.2. Tổ chức trò chơi………………………………………………...…42
3.2.4. Một số biện pháp phối hợp giữa nhà trường, gia đình và bản thân
học sinh………………………………………………………………………… …44
3.2.4.1. Về phía nhà trường…………………………………………………44
3.2.4.2. Về phía gia đình………………………………………………….…46
3.2.4.3. Về phía bản thân học sinh………………………………………..…46
3.3. Kết quả…………………………………………………………………………….
…48
3.4. Bài học kinh nghiệm………………………………………………………………50
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ…………………………………………………………..

…52
1. Kết luận…………………………………………………………………………….
…52
2. Khuyến nghị…………………………………………………………………………
…53
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO…………………………………………………54

3


TỔ CHỨC TRÒ CHƠI TRONG DẠY HỌC MÔN MỸ THUẬT Ở TRƯỜNG THCS

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

THCS: Trung học cơ sở
HS: Học sinh
GV : Giáo viên

HN: Hà Nội
SKKN: Sáng kiến kinh nghiệm
GD&ĐT: Giáo dục và đào tạo
DHMT: Dạy học mỹ thuật
GS.TS: Giáo sư tiến sĩ
PGS.TS: Phó giáo sư, tiến sĩ
GD: Giáo dục
PPDH: Phương pháp dạy học
HĐGDNGLL: Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp
HĐGD: Hoạt động giáo dục
NXB: Nhà xuất bản
ĐHSP: Đại học Sư phạm

ĐHQG: Đại học quốc gia

4


TỔ CHỨC TRÒ CHƠI TRONG DẠY HỌC MÔN MỸ THUẬT Ở TRƯỜNG THCS

MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Con người chính là mục tiêu, động lực của mọi cuộc cách mạng. Học sinh
Việt Nam là những trí thức tương lai của đất nước, không ai hết mà chính họ se
là những người đóng vai trò chủ chốt trong công cuộc công nghiệp hóa đất nước.
Thế kỷ XXI là thế kỷ của văn minh trí tuệ, của sự phát triển khoa học kĩ thuật,
nên rất cần có những người trẻ tuổi, có hoài bão, có trình độ, có lý tưởng và
năng lực sáng tạo, có trách nhiệm với xã hội, có khả năng tiếp nhận cái mới và
biết thay đổi linh hoạt, thích nghi kịp thời với sự thay đổi nhanh chóng của xã
hội hiện đại, đại diện cho một thế hệ mới.
Giáo dục đào tạo là quốc sách hàng đầu, là chìa khoá quan trọng mở cánh
cửa tri thức cho sự phát triển của một đất nước. Và trong những năm gần đây,
Đảng và Nhà nước ta rất quan tâm tới sự phát triển và đổi mới trong giáo dục,
nhất là đổi mới trong phương pháp dạy học. Trong luật giáo dục, điều 28.2 đã
ghi “Phương pháp giáo dục phổ thông phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ
động, sáng tạo của học sinh, phù hợp với đặc điểm của từng lớp học, môn học;
bồi dưỡng phương pháp tự học, khả năng làm việc theo nhóm, rèn luyện kỹ năng
vận dụng kiến thức vào thực tiễn, tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng
thú học tập cho học sinh”.
Nhà trường là nơi đốt lên và khơi dậy ngọn lửa của mọi tài năng, là nơi
kết tinh trình độ văn minh của một quốc gia trong giai đoạn xã hội, lịch sử nhất
định; là nơi thực nghiệm và thực hiện nhiệm vụ giáo dục ở mỗi bậc, cấp học.

Sản phẩm của nhà trường thể hiện ở học sinh - những nhân cách không
lặp lại, những công dân tương lai của đất nước. Sản phẩm này đạt mục tiêu
nhân cách ở mức độ nào là tuỳ thực vào nội dung, phương pháp tổ chức giáo
dục của nhà trường và sự tiếp nhận giáo dục của mỗi học sinh.
Với học sinh, những người ngồi trên ghế nhà trường là quãng thời gian vô
cùng quan trọng trong quá trình lâu dài tích lũy kiến thức, kinh nghiệm, phương
pháp tư duy và bản lĩnh chính trị. Từ điểm xuất phát này, con người trưởng
thành và bước vào đời. Nếu điểm xuất phát tốt, họ se đạt được những bước đi
dài, ổn định và vững chắc trong tương lai. Ngược lại, con đường đi lên se gặp
trắc trở khó khăn. Để đảm nhiệm được trọng trách của mình, trước hết học sinh
phải học tập tốt. Chất lượng học tập của học sinh chịu sự ảnh hưởng của các yếu
tố khách quan và chủ quan. Vì vậy, việc giáo dục cho học sinh có một sự phát
triển toàn diện là sự mong mỏi không chỉ của những người giáo viên mà còn là
của toàn xã hội.

5


TỔ CHỨC TRÒ CHƠI TRONG DẠY HỌC MÔN MỸ THUẬT Ở TRƯỜNG THCS

Mỹ thuật là một trong những môn học đặc trưng không nhằm đào tạo họa
sĩ tương lại hay tạo ra những người chuyên làm về công tác mỹ thuật. Môn Mỹ
thuật nhằm trang bị cho học sinh những kiến thức cơ bản của cái đẹp để các em
tiếp xúc, làm quen với cái đẹp, cảm thụ cái đẹp, biết vận dụng vào trong cuộc
sống. Môn mỹ thuật với mục tiêu giáo dục thẩm mỹ cho các em học sinh. Nó hỗ
trợ các em ở các môn học khác; giúp các em phát triển toàn diện, lâu dài về đạo
đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản góp phần hình thành nên
những con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Và trong quá trình đổi mới các phương pháp day học, nhất là các phương
pháp dạy học tích cực, Tôi nhận thức được vai trò quan trọng của phương pháp

tổ chức trò chơi trong quá trình dạy học, nhất là trong bộ môn Mỹ thuật - một
môn sáng tạo ra cái đẹp. Không những giúp học sinh phát huy tính tích cực, tự
giác, chủ động, sáng tạo, rèn luyện thói quen và khả năng tựu học, tinh thần hợp
tác trong tập thể…Mà còn mang lại hứng thú hơn cho học sinh trong mỗi giờ
học, một điều hết sức cần này se được các giáo viên vận dụng linh hoạt vào
trong quá trình cần thiết trong bộ môn mỹ thuật. Đặc biệt là trong dạy học mỹ
thuật có sử dụng trò chơi trong dạy học se giúp ích rất nhiều trong quá trình học
bộ môn mỹ thuật.
Trường tôi đang công tác là một trường có nhiều phong trào thi đua dạy
và học đạt nhiều thành tích trong các kỳ thi do các cấp tổ chức. Là giáo viên
đang giảng dạy tại trường, có điều kiện được tiếp xúc, làm quen và tham gia trực
tiếp các hoạt động dạy học thực tế. Qua quan sát, trao đổi và tìm hiểu, tôi nhận
thấy các em học sinh ở đây chưa có hứng thú nhiều trong các giờ học Mỹ thuật,
hiệu quả của giờ học chưa cao. Do đó, việc nghiên cứu nhằm nâng cao chất
lượng dạy – học môn Mỹ thuật là một việc làm cần thiết.
Đó chính là lý do tôi chọn đề tài: “ TỔ CHỨC TRÒ CHƠI TRONG DẠY
HỌC MÔN MỸ THUẬT Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ “
2. Mục đích nghiên cứu
- Tìm hiểu thực trạng dạy – học môn Mỹ thuật.
- Xây dựng và thực hiện một số trò chơi học tập nhằm kích thích tính tích
cực, khơi dậy hứng thú, tình cảm yêu thích môn mỹ thuật cho học sinh góp phần
nâng cao chất lượng dạy và học môn Mỹ thuật.
3. Đối tượng và khách thể nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu: một số phương pháp tổ chức trò chơi trong dạy học mỹ thuật
- Khách thể nghiên cứu: Quá trình dạy học môn mỹ thuật ở trường THCS.

6


TỔ CHỨC TRÒ CHƠI TRONG DẠY HỌC MÔN MỸ THUẬT Ở TRƯỜNG THCS

4. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Cơ sở lý luận, cơ sở thực tiễn về phương pháp tổ chức trò chơi trong dạy
học Mỹ thuật tại trường
- Thực trạng, nguyên nhân ảnh hưởng tới quá trình dạy và học môn Mỹ
thuật ở trường.
- Xây dựng một số trò chơi sử dụng trong dạy học mỹ thuật cho học sinh.
5. Phạm vi nghiên cứu
- Học sinh lớp 6,7,8 của trường
6. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp nghiên cứu lý luận
- Phương pháp điều tra, khảo sát, đàm thoại
- Phương pháp so sánh – phân tích – tổng hợp.
- Phương pháp thực hành.
7. Kế hoạch nghiên cứu
Tháng 10, tháng 11 năm 2016 xây dựng đề cương .
Tháng 12 năm 2016, tháng 01 năm 2017 nghiên cứu cơ sở lí luận và xây
dựng một số biện pháp trong dạy học Mỹ thuật
Tháng 02, 03 năm 2017 khảo sát thực tiễn sử dụng một số biện pháp trong
DHMT cho học sinh.
Tháng 4 năm 2017 viết và hoàn thành sáng kiến kinh nghiệm.
8. Bố cục của đề tài
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, đề tài gồm hai
chương chính.
Chương 1: Cơ sở khoa học liên quan tới đề tài
Chương 2: Thực trạng công tác giảng dạy học cho học sinh trường THCS.
Chương 3: Tổ chức trò chơi học tập trong dạy học môn Mỹ thuật ở Trường
THCS.

7

TỔ CHỨC TRÒ CHƠI TRONG DẠY HỌC MÔN MỸ THUẬT Ở TRƯỜNG THCS

NỘI DUNG
CHƯƠNG 1. CƠ SỞ KHOA HỌC LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI
1.1. Cơ sở pháp lý
Nghị quyết TW2 đã nêu rõ được học tập đó là quyền bình đẳng mà mọi
trẻ em được hưởng. Nghị quyết TWII khoá VIII tiếp tục khẳng định đổi mới
phương pháp giáo dục, khắc phục lối truyền thụ một chiều, rèn luyện thành nếp
tư duy sáng tạo của người học, từng bước áp dụng các phương pháp tiên tiến và
phát triển hiện đại vào quá trình dạy học đảm bảo.
Định hướng đổi mới phương pháp dạy và học đã được xác định trong
Nghị quyết Trung ương 4 khóa VII (1993), Nghị quyết Trung ương 2 khóa VIII
(1996), được thể chế hóa trong Luật Giáo dục (1998), được cụ thể hóa trong các
chỉ thị của Bộ Giáo dục và Đào tạo, đặc biệt là chỉ thị số 15 (1999).
Luật Giáo dục, điều 24.2, đã ghi:” Phương pháp giáo dục phổ thông phải
phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của học sinh; phù hợp với đặc
điểm của từng lớp học, môn học; bồi dưỡng phương pháp tự học, rèn luyện kĩ
năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn; tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui,
hứng thú học tập cho học sinh”.
1.2. Cơ sở lí luận
Để đạt được mục tiêu giáo dục, nhà trường đã duy trì đủ các môn học; Mĩ
thuật là một trong những môn học đó. Đặc trưng của môn học là không nhằm
đào tạo hoạ sĩ tương lai hay tạo ra những người chuyên làm về công tác mĩ thuật
mà nhằm trang bị cho học sinh những kiến thức cơ bản của cái đẹp để các em
tiếp xúc và làm quen với cái đẹp, cảm thụ cái đẹp, biết vận dụng vào trong cuộc
sống hàng ngày. Hỗ trợ các em ở các môn học khác giúp các em phát triển toàn
hiện, lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mĩ và các kỹ năng cơ bản góp
phần hình thành con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Trong xã hội phát triển, nhu cầu thẩm mĩ ngày càng cao và việc đào tạo
con người biết nhận thức, cảm thụ cái đẹp ngày càng quan trọng. Những năm
qua giáo dục thẩm mĩ đã trở thành môn học trong chương trình giáo dục phổ
thông, là một môn học độc lập. Môn Mĩ thuật có mục tiêu, có chương trình
SGK, sách hướng dẫn, thiết bị riêng cho dạy và học, giáo viên được đào tạo, kết
quả học tập của học sinh được theo dõi và kiểm tra, đánh giá một cách nghiêm
túc. Việc giảng dạy môn Mĩ thuật dân tộc đảm bảo cho các em có thể giải quyết
được các bài tập hàng ngày và hiểu về vẻ đẹp, về nền mĩ thuật truyền thống,
ngoài ra nó còn tạo điều kiện cho học sinh học có hiệu quả cao hơn các môn học
khác.
1.2.1. Khái niệm chung về dạy – học
8


TỔ CHỨC TRÒ CHƠI TRONG DẠY HỌC MÔN MỸ THUẬT Ở TRƯỜNG THCS

1.2.1.1. Một số quan niệm về phương pháp dạy học.
Dạy và học là một công việc – “ Công việc dạy và công việc học”, là công
việc của thầy giáo và học sinh cùng xảy ra trong một thời gian. Công việc đó
được diễn ra: Thầy giáo cung cấp kiến thức và tổ chức cho học sinh tiếp nhận.
Thầy giáo cần nghĩ cách dạy và tổ chức như thế nào để học sinh tiếp nhận được
tốt – đó là phương pháp dạy. Học sinh cũng cần có cách học như thế nào để lĩnh
hội kiến thức từ thầy giáo sao cho có hiệu quả - đó là phương pháp học.
Theo N.M. Veczilin và V.M. Coocxunskaia: “Phương pháp dạy học là
cách thức thầy truyền đạt kiến thức, đồng thời là cách thức lĩnh hội của trò”.
Theo GS.TS Đặng Vũ Hoạt: “PPDH là tổ hợp các cách thức hoạt động
của thầy và trò trong quá trình dạy học, được tiến hành dưới vai trò chủ đạo
của thầy, nhằm thực hiện các nhiệm vụ dạy học”.
Hay GS. TS Trần Bá Hoành: “PPDH là con đường, cách thức GV hướng
dẫn, tổ chức chỉ đạo các hoạt động học tập tích cực, chủ động của HS nhằm đạt

các mục tiêu dạy học”.
Từ các định nghĩa trên có thể nêu ra mấy nhận xét sau: Phương pháp dạy
học là một hệ thống những hành động có mục đích của giáo viên nhằm tổ chức
hoạt động nhận thức và thực hành của học sinh, đảm bảo học sinh lĩnh hội nội
dung học vấn. Trong quá trình dạy học, người giáo viên thường tập trung sự cố
gắng của mình vào việc biên soạn nội dung và phương pháp dạy học. Trong lý
luận dạy học người ta phân thành hai nhóm phương pháp: phương pháp dạy học
đại cương và phương pháp dạy học bộ môn. Ngoài ra, ta có thể thấy có phương
pháp dạy học cổ điển hay phương pháp dạy học truyền thống và phương pháp
dạy học hiện đại... Đó chính là bản chất của PPDH
Vậy có thể nên lên một cách khái quát về khái niệm PPDH: PPDH là cách
thức hoạt động của thầy và trò trong mối liên hệ qua lại, thầy giữ vai trò chủ
đạo, điều khiển, chỉ đạo, hướng dẫn, tổ chức các hoạt động học tập của trò một
cách tích cực, chủ động nhằm đạt các mục tiêu dạy học đề ra.
1.2.1.2. Phương pháp dạy học tích cực
Cái đích của việc dạy học là học sinh chủ động tiếp nhận và làm phong
phú kiến thức từ phía giáo viên. Đồng thời, học sinh biết vận dụng vào thực tế
cuộc sống. Học sinh tiếp nhận kiến thức như thế nào là tùy thuộc vào phương
pháp, cách tổ chức dạy của thầy giáo, phương pháp học của học sinh. Vì vậy,
Dạy và học phải thật sự kết dính trong suốt quá trình lên lớp, là hoạt động của
giáo viên và học sinh để cùng tới đích.
Phương pháp dạy học tích cực là những phương pháp giáo dục, dạy học theo
hướng phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của người học.

9


TỔ CHỨC TRÒ CHƠI TRONG DẠY HỌC MÔN MỸ THUẬT Ở TRƯỜNG THCS

"Tích cực" trong PPDH - tích cực được dùng với nghĩa là hoạt động, chủ

động, trái nghĩa với không hoạt động, thụ động chứ không dùng theo nghĩa trái
với tiêu cực.
PPDH tích cực hướng tới việc hoạt động hóa, tích cực hóa hoạt động nhận
thức của người học, nghĩa là tập trung vào phát huy tính tích cực của người học
chứ không phải là tập trung vào phát huy tính tích cực của người dạy, tuy nhiên
để dạy học theo phương pháp tích cực thì giáo viên phải nỗ lực nhiều so với dạy
theo phương pháp thụ động.
Trong đổi mới phương pháp dạy học phải có sự hợp tác cả của thầy và trò,
sự phối hợp nhịp nhàng hoạt động dạy với hoạt động học thì mới thành công.
1.2.1.3. Hoạt động học của học sinh
Có nhiều định nghĩa về hoạt động học tập của học sinh. Tuy quan điểm của
các tác giả rất khác nhau, nhưng có thể tìm thấy điểm chung là: Hoạt động học
tập của học sinh là hoạt động có mục đích, có định hướng, có ý thức về động cơ
và trong đó diễn ra các quá trình nhận thức, đặc biệt là quá trình tư duy.
Hoạt động học tập là hoạt động lĩnh hội tri thức, kỹ năng, kỹ xảo mà đích
của nó là việc hướng vào việc làm thay đổi chính chủ thể của hoạt động.
Hoạt động học tập là một hoạt động tâm lý của cá nhân chủ thể học sinh,
được tổ chức một cách độc đáo, dưới sự hướng dẫn của giáo viên, nhằm đạt
được mục đích dạy học.
Các yếu tố của hoạt động học được hình thành trong chính hoạt động học.
1.2.2. Phương pháp tổ chức trò chơi học tập
1.2.2.1. Khái niệm về phương pháp tổ chức trò chơi
Trò chơi là phương pháp tổ chức cho học sinh tìm hiểu một vấn đề hay
thực hiện những hành động, những thái độ, việc làm thông qua trò chơi nào đó.
Cùng với học tập, giao lưu với bạn bè, vui chơi cũng là một nhu cầu của
học sinh. Lý luận và thực tiễn đã chứng minh nếu biết tổ chức cho thanh thiếu
niên vui chơi một cách hợp lý, lành mạnh thì đều đem lại hiệu quả giáo dục. Qua
trò chơi lớp trẻ không những được phát triển các mặt về trí tuệ, phẩm chất, thẩm
mỹ mà còn được hình thành nhiều phẩm chất và hành vi tích cực. Chính vì vậy
trò chơi được sử dụng như một phương pháp dạy học quan trọng.

Qua trò chơi học sinh có cơ hội thể nghiệm những thái độ, hành vi. Chính
nhờ sự thể nghiệm này se hình thành ở các em niềm tin vào những thái độ, hành
vi tích cực, tạo động cơ bên trong cho những hành vi ứng xử trong cuộc sống.
Trò chơi giúp học sinh rèn luyện được khả năng quyết định lựa chọn cho
mình cách ứng xử đúng đắn, phù hợp trong từng tình huống. Học sinh được hình
thành năng lực quan sát, được rèn luyện kỹ năng nhận xét, đánh giá hành vi.
10


TỔ CHỨC TRÒ CHƠI TRONG DẠY HỌC MÔN MỸ THUẬT Ở TRƯỜNG THCS

Bằng trò chơi, việc học tập được tiến hành một cách nhẹ nhàng, sinh
động, không khô khan nhàm chán. Học sinh được lôi cuốn vào quá trình luyện
tập một cách tự nhiên, hứng thú và có tinh thần trách nhiệm. Đồng thời giải trừ
được những mệt mỏi, căng thẳng trong học tập. Trò chơi còn giúp học sinh tăng
cường khả năng giao tiếp giữa học sinh với học sinh, giữa học sinh với giáo
viên.
1.2.2.2. Một số đặc điểm và vai trò của phương pháp tổ chức trò chơi
A.l Xôlôkina đã từng đưa ra một luận điểm vô cùng quan trọng về đặc thù
của dạy học kết hợp với trò chơi: “Trò chơi học tập là một quá trình phức tạp, nó
là hình thức dạy học và đồng thời nó vẫn là trò chơi…Khi các mối quan hệ chơi
bị xóa bỏ, ngay lập tức trò chơi biến mất và khi ấy, trò chơi biến thành tiết học,
đôi khi biến thành sự luyện tập”.
Trò chơi bản thân nó là một hoạt động trực tiếp với tính hấp dẫn tự thân
của mình có một tiềm năng lớn để trở thành một phương tiện dạy học hiệu quả,
kích thích hứng thú nhận thức và niềm say mê học tập của người học. Học tập
thông qua trò chơi se giúp học sinh ghi nhớ dễ dàng và bền vững hơn.
Trò chơi học tập khác với các trò chơi khác là ở chỗ, nhiệm vụ nhận thức
và luật chơi trong trò chơi đòi hỏi người chơi phải huy động trí óc làm việc thật
sự nhưng chúng lại được thực hiện dưới hình thức chơi nhẹ nhàng, không gò bó,

khơi dậy hứng thú tự nguyện và giảm thiểu sự căng thảng cho học sinh.
Trong quá trình chơi, giải quyết nhiệm vụ chơi người học phải dùng các
giác quan để tiếp nhận thông tin ngôn ngữ, phải tự phân tích, tổng hợp, so sánh,
phân loại và khái quát hóa, tùy theo nhiệm vụ nhận thức của mỗi trò chơi làm
cho tư duy ngôn ngữ mạch lạc hơn, tư duy trực quan được phát triển hơn, các
thao tác trí tuệ được hình thành. Qua trò chơi học tập người học tiếp thu, lĩnh hội
và khắc sâu nhiều tri thức, nhiều khái niệm và hình thành những biểu tượng rõ
rệt về các sự việc, hiện tượng xung quanh. Đối với môn mỹ thuật, trò chơi học
tập đặt học sinh trước một tình huống ngôn ngữ tạo hình để học sinh huy động,
luyện tập, củng cố và mở rộng vốn kiến thức của mình.
Trò chơi học tập giúp học sinh lĩnh hội tri thức và kỹ năng khác nhau mà
không có chủ định từ trước. Đồng thời, giúp người học cảm nhận được một cách
trực tiếp kết quả hành động của mình, từ đó THCS đây tính tích cực, mở rộng,
củng cố và phát triển vốn hiểu biết của người học.
1.2.2.3. Cách tổ chức trò chơi trong dạy học mĩ thuật
Môn Mĩ thuật là một trong những môn học nghệ thuật trong chương trình
Tiểu học, là môn học được học sinh rất yêu thích. Nó giúp cho học sinh hiểu biết
thêm phần nào về nghệ thuật hội hoạ và bổ trợ thêm cho một số môn học khác.
11


TỔ CHỨC TRÒ CHƠI TRONG DẠY HỌC MÔN MỸ THUẬT Ở TRƯỜNG THCS

Môn học nghệ thuật này nhẹ nhàng, mang tính chất "Học mà chơi, chơi mà
học". Thế nên giờ học Mĩ thuật phải diễn ra thoải mái nhưng hiệu quả, kích thích
sự tư duy sáng tạo của học sinh một cách tự nhiên, không gò ép. Muốn vậy
ngoài phương pháp dạy học thông thường giáo viên cần tổ chức trò chơi trong
giờ dạy Mĩ thuật.
Trò chơi rất quan trọng và cần thiết đối với học sinh trong giờ học Mĩ
thuật bởi giúp cho trẻ rèn luyện trí tuệ lẫn phẩm chất cho HS. Vì thế phải tổ

chức trò chơi sao cho hiệu quả. Trò chơi làm cho không khí lớp học sôi nổi
nhưng không ồn ào, lộn xộn. Trò chơi kích thích sự tìm tòi sáng tạo của học
sinh, tạo cho các em tinh thần thoải mái thích học Mĩ thuật. Trò chơi tạo cho các
em tính nhanh nhẹn, thông minh đặc biệt là củng cố chắc kiến thức đã học. Đây
là yếu tố quan trọng nhất trong tác dụng của trò chơi. Muốn gây hứng thú cho
các em học tập cách hay nhất là lôi cuốn các em tham gia những trò chơi lí thú
và bổ ích phù hợp với trình độ nhận thức và đặc điểm lứa tuổi.
Không phải giờ dạy Mỹ thuật nào cũng đưa trò chơi vào theo một cách
rập khuôn hoặc đưa trò chơi vào không phù hợp với nội dung bài. Trò chơi nên
tổ chức vào thời gian trong giờ dạy cho hợp lý. Thường trò chơi hay tổ chức vào
cuối tiết dạy. Trò chơi mặc dù quan trọng nhưng không lạm dụng trò chơi quá
nhiều trong giờ dạy. Muốn tổ chức trò chơi cũng để học sinh ve xong mới được
chơi. Thời gian của trò chơi không chiếm quá nhiều trong giờ dạy.
Muốn tổ chức trò chơi, giáo viên cần phải nghiên cứu kỹ mục tiêu bài.
Xem những nội dung mới, quan trọng trong giờ dạy để từ đó tổ chức trò chơi
củng cố kiến thức. Nên tập trung vào nội dung trọng tâm mà tổ chức trò chơi,
không chơi một cách tràn lan và thời gian tổ chức trò chơi thường diễn ra vào
cuối tiết dạy.
Một tiết dạy giáo viên cần tiến hành các bước: - Giới thiệu bài.
- Quan sát, nhận xét.
- Học sinh thực hành ve.
- Cuối cùng là tổ chức trò chơi.
1.2.2. Cơ sở tâm lý học
Lứa tuổi học sinh THCS còn gọi là lứa tuổi thiếu niên, có độ tuổi từ 11 đến
14. Lứa tuổi này có một vị trí đặc biệt trong thời kỳ phát triển của trẻ với nhiều
đặc điểm, tính cách, nhận thức riêng. Đây là thời kỳ chuyển từ thời thơ ấu sang
tuổi trưởng thành, là tuổi “không còn là trẻ em, nhưng chưa hẳn là người lớn”.
Điều đó đòi hỏi người dạy mỹ thuật ngoài việc phải nắm vững kiến thức
chuyên môn còn phải nắm vững kiến thức ở các bộ môn liên quan như tâm lý

12


TỔ CHỨC TRÒ CHƠI TRONG DẠY HỌC MÔN MỸ THUẬT Ở TRƯỜNG THCS

học lứa tuổi, khoa học xã hội, khoa học tự nhiên..., trong đó cái cốt lõi cần phải
nắm là đặc trưng ngôn ngữ tạo hình của lứa tuổi này.
Học sinh THCS có khả năng phân tích tổng hợp phức tạp khi tri giác các sự
vật, hiện tượng. Hay nói cách khác, tư duy của học sinh THCS chủ yếu là tư duy
trừu tượng, nó đóng vai trò chủ đạo thay vì tư duy của học sinh bậc tiểu học chủ
yếu là tư duy trực quan. Học sinh THCS có khả năng nhận thức, phân tích, tổng
hợp, logic của học sinh ngày càng tốt hơn.
Học sinh THCS có cách nhìn, cách cảm nhận, cách lý giải về các sự vật,
hiện tượng xung quanh, hình khối, màu sắc... khác biệt so với sự cảm nhận của
người lớn. Trong sự cảm nhận đó của các em có những thuận lợi và khó khăn;
có những điểm mạnh, điểm yếu, cần phải nghiên cứu, tìm hiểu, để bổ sung vào
khối kiến thức của giáo viên giảng dạy bộ môn mỹ thuật.
1.2.3. Cơ sở ngôn ngữ tạo hình ở học sinh Trung học cơ sở.
Hoạt động tạo hình là một loại hoạt động sáng tạo đặc biệt, trong đó con
người không chỉ nhận thức cái đẹp về thế giới xung quanh mà còn cải tạo nó
theo quy luật của cái đẹp. Cũng như các hoạt động nghệ thuật khác âm nhạc, thơ
ca, sân khấu, điện ảnh,… hoạt động tạo hình tạo ra các giá trị vật chất và tinh
thần mang ý nghĩa xã hội.
Với trẻ em, hoạt động tạo hình là một trong những hoạt động thú vị nhất,
nó giúp các em tìm hiểu, khám phá và thể hiện một cách sinh động những gì trẻ
nhìn thấy về thế giới xung quanh, những gì làm trẻ rung động mạnh me và gây
cho trẻ những xúc cảm, tình cảm tích cực.
Học sinh THCS từ 11 – 14 tuổi là lứa tuổi ham thích hoạt động nghệ thuật
nói chung và hoạt động tạo hình nói riêng. Một số học sinh THCS có nhu cầu
thưởng thức các tác phẩm hội họa, điêu khắc, các công trình kiến trúc… Một bộ

phận cần có kiến thức mỹ thuật cho những ngành nghề của mình nay mai, như
xây dựng, kiến trúc, sư phạm mỹ thuật,…
Chương trình học ở THCS về khoa học tự nhiên, khoa học xã hội, cùng
với kinh nghiệm sống của học sinh đã đảm bảo cho các em tiếp thu được kiến
thức mỹ thuật. Đồng thời kiến thức mỹ thuật se giúp các em học các môn văn,
lịch sử,… hấp dẫn hơn. Cách nhìn, cách tư duy của môn Mỹ thuật se tạo điều
kiện cho các em học các môn khoa học tự nhiên và khoa học xã hội có hiệu quả.
Tuy nhiên, ở THCS, học sinh mĩ thuật chưa có nề nếp ngay từ tiểu học,
đồng thời bị cuốn hút vào các môn học chính, cơ sở vật chất cho bộ môn học
còn thiếu,… dẫn đến những hạn chết nhất đính đến chất lượng học mĩ thuật.
Nhiều nghiên cứu của các nhà hoạt động mỹ thuật cho thấy: “Những nét ve
của trẻ nhỏ biểu lộ tâm sinh lý. Những nét ve này luôn vận động và có giá trị đối
13


TỔ CHỨC TRÒ CHƠI TRONG DẠY HỌC MÔN MỸ THUẬT Ở TRƯỜNG THCS

với sự phát triển trong ngôn ngữ tạo hình của chúng”. So với lứa tuổi học sinh
tiểu học thì các em học sinh THCS đã có những hiểu biết và thay đổi vượt trội
hơn trong tư duy thẩm mỹ.
Ở tuổi lớp 6 và lớp 7, các em không thể tránh khỏi những bỡ ngỡ trước các
yêu cầu mới của môn học, nhưng điều đó se qua nhanh vào học kỳ 2 của năm
học này. Đến khi lên lớp 7 thì mức độ nhận thức và trình độ của các em đã có
những chuyển biến tốt hơn. Nhìn chung, tranh ve của các em lớp 6 và lớp 7 vẫn
giữ được những nét ngây thơ, hồn nhiên, trong sáng và ngộ nghĩnh đáng yêu. Ở
tuổi lớp 8 và lớp 9, nét và hình ve của các em đã đi vào miêu tả thực tế nhiều
hơn, sự sáng tạo độc đáo đến ngạc nhiên được các em thể hiện trong tranh ve
của mình.
Ở lứa tuổi học sinh THCS, các em vẫn hay sử dụng những màu nguyên
chất, mạnh me về độ đậm nhạt, sắc màu rực rỡ, tươi vui. Đặc biệt có một số em

đã mạnh dạn và đạt được thành công khi sử dụng màu sắc thiên về một gam màu
cụ thể nào đó. Nét ve và hình ve của các em cũng trau chuốt và tỉ mỉ hơn so với
lứa tuổi tiểu học. Nhiều học sinh đã thể hiện được ý đồ về việc áp dụng luật xa
gần vào tranh để miêu tả sự vật, hiện tượng mà các em quan sát được trong thực
tế. Tuy nhiên, ở trình độ của các em thì lối ve này có thể tạo nên sự gò bó hoặc
thiếu đồng bộ trên cùng một bức tranh.
Ngoài ra, trong chương trình học của mình, các em còn được giới thiệu về
các tác giả và tác phẩm nghệ thuật nổi tiếng. Nhờ vậy mà các em được củng cố
thêm những hiểu biết của mình về nghệ thuật như cách xây dựng hình tượng
nhân vật, cách sắp xếp bố cục sao cho hài hòa, cân đối, thấy được sự phong phú
của màu sắc trong tranh... Những kiến thức đó được các em vận dụng vào bài ve
rất hiệu quả.
Ở loại bài ve theo mẫu, các em đã bắt được đặc điểm của vật mẫu, miêu tả
kỹ hơn, và thể hiện được sự thay đổi của ánh sáng trên vật mẫu ngày một tinh tế
hơn.
Ở loại bài ve tranh, có nhiều bài ve của học sinh khai thác được những chủ
đề rất mới lạ, sáng tạo trong cách nghĩ. Các em biết cách phân chia những mảng
chính phụ trong tranh, biết sắp xếp các hình ve hợp lý hơn với những nét viền
chu vi trau chuốt, cùng những sắc màu rực rỡ, tươi vui…, làm cho bức tranh của
mình thêm rộn ràng, khởi sắc. Việc tìm các dáng hình nhân vật để miêu tả nội
dung đề tài cũng không còn khó khăn như trước.
Ngoài ra, khi lựa chọn các nhân vật để thể hiện, các em đã tìm những động
tác với các tư thế phức tạp hơn. Cùng với sự kết hợp kỹ năng ve màu thuần thục,

14


TỔ CHỨC TRÒ CHƠI TRONG DẠY HỌC MÔN MỸ THUẬT Ở TRƯỜNG THCS

tranh ve của các em đã trở thành phương tiện để bày tỏ kiến thức, vốn sống, vốn

hiểu biết của mình về thế giới xung quanh.
Ở loại bài ve trang trí, kỹ năng làm bài của học sinh cũng khác trước rất
nhiều, màu ve trong bài ít bị lem nhem hơn, biên giới các mảng màu gọn hơn, ke
hơn, hình ve các họa tiết cách điệu đã có sáng tạo và trau chuốt hơn, các nét ve
liền mạch, không còn vụn vặt như ở lứa tuổi mẫu giáo hay tiểu học.
Các tranh ve của lứa tuổi học sinh THCS có thể chưa nói hết được những
thay đổi trong nhận thức, tư duy cũng như khả năng sáng tạo nghệ thuật của các
em, nhưng chúng ta hy vọng rằng đó se là tiền đề quan trọng để các nhà giáo dục
tìm ra các phương pháp dạy học hữu hiệu nhằm nâng cao chất lượng giáo dục
thẩm mỹ cho học sinh phổ thông nói chung và học sinh THCS nói riêng.
1.3. Cơ sở thực tiễn.
1.3.1. Một số vấn về chung của phương pháp dạy – học Mỹ thuật ở
THCS
Mỹ thuật là một môn học bắt buộc ở trường phổ thông nói chung và
trường THCS nói riêng. Do vậy, việc dạy – học Mỹ thuật cũng cần tuân theo
những phương pháp chung và phải có đồ dùng dạy – học riêng. Giáo viên dạy
Mỹ thuật cần nắm vững các phương pháp dạy – học chung và vận dụng những
vấn đề chung vào dạy mỹ thuật.
Mỹ thuật là một trong những môn học của nghệ thuật. Nếu dạy – học khó
thì dạy nghệ thuật càng khó, cần phải mang tính nghệ thuật cao hơn. Khác với
các môn học có công thức, qui định rõ ràng, đòi hỏi vận dụng chính xác, môn
Mỹ thuật cũng có những vấn đề chung, có những công thức, quy ước nhưng khi
vận dụng vào bài học thì tùy thuộc vào đề tài, tư tưởng và tình cảm của người
ve.
Mỹ thuật là một môn tạo ra cái đẹp. Muốn có cái đẹp thì phải có kiến
thức, phải biết nghĩ, thích thú và không bị gò ép,… Đây là một môn học thực
hành, lấy thực hành làm hoạt động chủ yếu; là môn học trực quan, học rèn
luyện, bồi dưỡng và phát triển khả năng cảm thụ của con người. Vì vậy dạy mỹ
thuật cần phải làm cho học sinh có hứng thú, mong muốn ve đẹp chứ không đơn
thuần là truyền đạt kiến thức. Đây là một môn học đòi hỏi sáng tạo từ cái có

thực tạo nên một bức tranh đẹp, phản ánh được cái thực. Muốn vậy, học Mỹ
thuật phải suy nghĩ, độc lập suy nghĩ và dám nghĩ, sáng tạo ra cái mới, cái riêng
của người học. Đồng thời, Mỹ thuật là một môn học mà kiến thức của nó vừa cụ
thể vừa rõ ràng, vừa chung chung, trừu tượng,… Điều này đòi hỏi giáo viên phải
nắm vững kiến thức cơ bản của bộ môn, kiến thức của các bộ môn khác có liên
quan. Đồng thời, liên hệ với thực tiễn cuộc sống xunh quanh khi bài dạy cần tới.
15


TỔ CHỨC TRÒ CHƠI TRONG DẠY HỌC MÔN MỸ THUẬT Ở TRƯỜNG THCS

1.3.2. Vị trí, mục tiêu, nhiệm vụ
1.3.2.1. Vị trí
Môn Mĩ thuật THCS là dạy học sinh nhận ra cái đẹp, tập tạo ra cái đẹp,
vận dụng những hiểu biết về cái đẹp vào sinh hoạt hành ngày và cho công việc
mai sau góp phần xây dựng con người lao động mới phục vụ cho công nghiệp
hoá, hiện đại hoá đất nước.
Mỹ thuật là một môn học độc lập trong chương trình THCS. Dạy và học
nghiêm túc, có kiểm tra, thi và đánh giá cuối năm. Kết quả học mỹ thuật của học
sinh được dùng để xét lên lớp hay thi tốt nghiệp bậc học như các môn học khác.
1.3.2.2. Mục tiêu
Môn mỹ thuật ở trường THCS không nhằm đào tạo họa sĩ hay những
người chuyên làm nghề mỹ thuật. Môn Mỹ thuật ở trường THCS nhằm giáo dục
thẩm mỹ cho học sinh là chủ yếu; tạo điều kiện cho học sinh tiếp xúc, làm quen,
thưởng thức cái đẹp, tập tạo ra cái đẹp, vận dụng cái đẹp vào sinh hoạt hoạt học
tập hằng ngày và những công việc cụ thể mai sau.
Môn mỹ thuật ở THCS nâng cao năng lực, quan sát, khả năng tư duy hình
tượng, sáng tạo, bồi dưỡng phương pháp làm việc khoa học. Mục tiêu của môn
Mỹ thuật THCS là nhấn mạnh vai trò giáo dục thẩm mĩ cho học sinh, góp phần
hình thành những phẩm chất tốt đẹp của con người lao động mới – người lao

động có tri thức khoa học, dám nghĩ, dám làm, lao động có năng suất cao và biết
thưởng thức cái hay cái đẹp trong cuộc sống đáp ứng đòi hỏi của xã hội phát
triển ngày càng cao.
1.3.2.3 Nhiệm vụ
Môn Mỹ thuật có nhiệm vụ giáo dục thẩm mĩ cho học sinh thông qua ngôn
ngữ tạo hình: vẻ đẹp của bố cục, hình tượng, đường nét, màu sắc,…
Cung cấp một số kiến thức phổ thông về mỹ thuật để qua đó học sinh có thể
giải quyết các bài tập trong chương trình theo khả năng nhận thức và cảm nhận
riêng. Giúp học sinh nhận thức sâu sắc hơn về vẻ đẹp và giá trị của nền mỹ thuật
dân tộc. Giúp học sinh tiếp thu có hiệu quả hơn tri thức ở các môn học khác, vì
các môn học có sự liên quan, móc nối với nhau. Hơn nữa học mỹ thuật tạo điều
kiện cho học sinh suy nghĩ, sáng tạo để có nhiều cách thể hiện khác nhau cho bài
tập se giúp các em học tốt hơn các môn toán, văn,…
Định hướng cho một bộ phận nhỏ học sinh học tiếp ngành mỹ thuật, hay tạo
điều kiện cho một số học sinh thi vào các trường chuyên nghiệp có liên quan đến
mỹ thuật sau này dễ dàng hơn như: xây dựng, kiến trúc, thời trang,….
Dạy mỹ thuật ở trường phổ thông nói chung, ở THCS nói riêng là góp phần
xây dựng môi trường thẩm mĩ cho xã hội. Mọi người đều hướng đến cái đẹp,
16


TỔ CHỨC TRÒ CHƠI TRONG DẠY HỌC MÔN MỸ THUẬT Ở TRƯỜNG THCS

biết tạo ra cái đẹp, thưởng thức cái đẹp theo ý mình se làm cho cuộc sống ngày
càng trở nên tốt đẹp, phong phú và hài hòa hơn.
1.3.3. Vai trò của giáo viên trong dạy học Mỹ thuật.
Trong quá trình dạy – học, giáo viên là người đóng vai trò quan trọng trong
việc truyền đạt kiến thức, giúp học sinh lĩnh hội được kiến thức. Do đó:
* Giáo viên cần nhận thức sâu sắc về việc dạy mỹ thuật
* Xác định những kiến thức cơ bản cần dạy học sinh

* Cụ thể hóa nội dung, những kiến thức cơ bản cần dạy học sinh
* Xác định nhiệm vụ cơ bản đối với từng đối tượng trong việc dạy học Mỹ
thuật.
* Biện pháp thực hiện dạy học sinh các kiến thức cơ bản.
* Biện pháp giúp học sinh phát triển toàn hiện, lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể
chất, thẩm mĩ và các kỹ năng cơ bản qua việc tổ chức hoạt động dạy học lành
mạnh trong nhà trường.
* Tạo môi trường giúp học sinh học tập, hoạt động nhằm rèn luyện, phát triển
tư duy thẩm mỹ, bồi dưỡng tình cảm và khả năng thẩm mỹ của các em.
Mỹ thuật là môn học bắt buộc ở trường phổ thông. Do vậy, dạy – học mỹ
thuật cũng cần tuân theo những phương pháp chung và phải có phương pháp dạy
– học riêng. Do đó, giáo viên dạy mỹ thuật là người đóng vai trò quan trọng
trong việc truyền thụ kiến thức và phương pháp học cho học sinh.
Nói tóm lại, vai trò của người giáo viên trong dạy mỹ thuật để phát huy sự
sáng tạo của người học sinh, là sự chủ động, sáng tạo và đổi mới phương pháp
dạy học, người giáo viên cũng là một người nghệ sĩ, sự tài hoa của người nghệ sĩ
se được đơm hoa kết trái bằng thành quả học tập của các em, đó là sự cảm nhận
về cái đẹp, giá trị thẩm mỹ, từ dó bồi dưỡng tình cảm và khả năng thẩm mỹ
thông qua ngôn ngữ tạo hình với những bố cục, hình mảng, màu sắc đường nét
sống động và đa dạng, đẹp hơn hết như tâm hồn của các em.
Mỹ thuật là môn học thực hành, lấy thực hành làm hoạt động chủ yếu, học
sinh phải luyện tập, lặp đi lặp lại nhiều lần,…Vì thế những lúc học sinh làm bài,
giáo viên là người cần có mặt để theo dõi, giúp đỡ, gợi ý, điều chỉnh hay bổ
sung những gì cần thiết tạo điều kiện cho mỗi học sinh tự hoàn thiện theo cách
cảm nhận riêng.
Mỹ thuật là môn học rèn luyện, bồi dưỡng và phát triển khả năng cảm thụ
của con mắt – thẩm mỹ thị giác và giáo viên là người đóng vai trò hướng dẫn
học sinh cách nhìn, cách quan sát, so sánh, đối chiếu, phân tích… để học sinh
biết cách nhận biết, cảm thụ cái đẹp, biết suy nghĩ, tìm tòi thêm và thể hiện
thành bài ve của riêng mình.

17


TỔ CHỨC TRÒ CHƠI TRONG DẠY HỌC MÔN MỸ THUẬT Ở TRƯỜNG THCS

CHƯƠNG 2
THỰC TRẠNG CÔNG TÁC GIẢNG DẠY CHO HỌC SINH
TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ
2.1. Vài nét về Trường và đặc điểm học sinh trường trung học cơ sở
2.1.1. Vài nét khái quát về Trường.
Trường gồm có 9 lớp học. Nhà trường bước đầu đã đầu tư từng bước về
cơ sở vật chất nên đảm bảo qui mô phát triển giáo dục trong từng năm. Hệ thống
trường lớp phát triển cân đối, đáp ứng nhu cầu học tập của học sinh từng bước
nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện.
Đội ngũ giáo viên đủ về số lượng, chất lượng 100% giáo viên đạt chuẩn
và trên chuẩn. Đội ngũ cán bộ GV của trường có năng lực chuyên môn nghiệp
vụ tương đối vững vàng, phẩm chất chính trị, đạo đức tốt, ý thức tổ chức kỷ luật
của cán bộ, giáo viên, công nhân viên cơ bản tốt; tinh thần trách nhiệm cao và
nhiệt tình trong công tác, tâm huyết với nghề, hăng say trong công việc...
Trường có phong trào thi đua “Dạy tốt, học tốt” sôi nổi, tập thể hội đồng
sư phạm có sự đoàn kết cao. Nhận thức về rèn luyện đạo đức, học tập của học
sinh đã được nâng lên rõ rệt. Thực hiện tốt cuộc vận động hai không với bốn nội
dung do Bộ GD - ĐT phát động. Thực hiện tốt cuộc vân động xây dựng “trường
học thân thiện học sinh tích cực”.
Nhà trường luôn tham gia đầy đủ các cuộc thi do ngành giáo dục tổ chức
và phối hợp tổ chức. Triển khai các chuyên đề bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ
cho tất cả giáo viên về đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra đánh giá kết
quả học tập của HS. Thực hiện tốt các hoạt động giáo dục: HĐGDNGLL,
HĐGD hướng nghiệp, dạy nghề phổ thông, HĐGD tập thể và các hoạt động
khác.

Kết hợp với các cơ quan đơn vị trên địa bàn xã, các ban ngành điạ phương
tổ chức tuyên truyền học tập các văn bản luật về an toàn giao thông, phòng
chống ma tuý, tội phạm; Tổ chức các hoạt động ngoại khoá về an toàn giao
thông, phòng chống ma tuý, tội phạm. Tổ chức tốt, trang trọng có ý nghĩa ngày
khai giảng và các ngày kỷ niệm truyền thống.
Với tôi khi lên lớp luôn phải có đồ dùng dạy học, sử dụng triệt để đồ dùng
dạy học sẵn có và tự làm ở các khối. Để một tiết dạy nhẹ nhàng, ít tốn nhiều thời
gian, tạo hứng thú cho học sinh hiểu bài nhanh, bồi dưỡng cho học sinh thể hiện
nhiều kĩ năng của mình, ve đẹp, là phải có đồ dùng dạy học có thẩm mĩ và đẹp.
* Ưu điểm:

18


TỔ CHỨC TRÒ CHƠI TRONG DẠY HỌC MÔN MỸ THUẬT Ở TRƯỜNG THCS

Phẩm chất chính trị, đạo đức, năng lực chuyên môn nghiệp vụ của giáo
viên cơ bản tốt. Kỷ cương nề nếp dạy và học tốt, ý thức tổ chức kỷ luật tốt.
Trường có phong trào thi đua “Dạy tốt, học tốt” sôi nổi, tập thể hội đồng sư
phạm có sự đoàn kết cao. Nhận thức về rèn luyện đạo đức, học tập của học sinh
đã được nâng lên rõ rệt. Thực hiện tốt cuộc vận động hai không với bốn nội
dung do Bộ GD - ĐT phát động. Thực hiện tốt cuộc vân động xây dựng trường
học thân thiện học sinh tích cực.
* Những hạn chế: Cơ sở vật chất của nhà trường còn thiếu, không có
phòng học bộ môn Thiếu giáo viên của một số môn học như: tin học, địa lí...
Chất lượng văn hoá còn ở mức thấp. Kết quả rèn luyện học tập chưa đồng đều.
Phụ huynh ít quan tâm đến con em mình.
2.1.2. Đặc điêm học sinh
Học sinh của trường đa số là học sinh ngoan nhưng khác nhau về trình độ,
về độ tuổi do có một số học sinh lưu ban… Nhiều học sinh khá giỏi thường

chuyển vào học tại trường lớn hơn, chất lượng cao hơn ở các địa phương khác.
Hơn nữa học sinh lớp 6 các em mới lên cấp 2 nên còn bỡ ngỡ, chưa chủ động
tham gia vào hoạt động học tập.
Đa số các em học sinh chấp hành tốt những quy định của nhà trường;
nhưng bên cạnh đó, còn một số em chưa thật sự chú tâm vào việc học tập; ý thức
thực hiện nội quy nhà trường còn chưa tốt… Chính điều này ảnh hưởng rất
nhiều đến kết quả học tập của bản thân, cũng như ảnh hưởng đến chất lượng học
tập của lớp, trường.
2.2. Thực trạng dạy học môn Mỹ thuật
2.2.1. Tình hình giảng dạy
Để đáp ứng nhu cầu phát triển của xã hội, cả về kinh tế, chính trị, văn hóa,
giáo dục…, những năm vừa qua, Đảng và nhà nước ta luôn quan tâm đến sự
phát triển của giáo dục, đặc biệt là chất lượng của nó, cùng với sự phát triển
ngày càng cao của con người về đức dục, trí dục, thể dục thì mĩ dục cũng không
ngừng được phát triển và dần có vai trò quan trọng trong đời sống của mỗi
người, nhất là thế hệ trẻ.
Trong năm học gần đây, tập thể giáo viên của Trường đã nhận thức rất rõ
trách nhiệm của mình là cần phải nâng cao chất lượng dạy học thông qua các giờ
lên lớp cũng như các luyện tập thực hành…. Nhưng trong thực tế chất lượng
hoạt động dạy và học môn Mỹ thuât ở nhà trường chưa đạt kết quả cao. Bởi vậy
chất lượng của học sinh còn có phần hạn chế. Tôi thiết nghĩ điều lưu tâm trước
tiên là việc đổi mới phương pháp dạy học góp phần quan trọng trong việc nâng
cao chất lượng học tập cũng như nâng cao chất lượng giáo dục thẩm mỹ. Một
19


TỔ CHỨC TRÒ CHƠI TRONG DẠY HỌC MÔN MỸ THUẬT Ở TRƯỜNG THCS

trong số đó là phương pháp sử dụng trò chơi học tập trong dạy học mỹ thuật.
Đây là vấn đề quan trọng trong việc nâng cao chất lượng dạy và học môn Mỹ

thuật nói riêng và các môn học khác nói chung.
Tôi nhận thấy, tình hình giảng dạy mỹ thuật nặng về, bài bản, thiên về
truyền thụ kiến thức, ít chú ý đến khai thác yếu tố thẩm mĩ của bài học. Đồng
thời giáo viên chưa rõ phương pháp dạy – học nhất là dạy – học mỹ thuật cần
gợi mở, tạo điều kiện cho học sinh hưng phấn trong học tập , có như vậy các em
mới độc lập suy nghĩ, tìm tòi sáng tạo để bài ve luôn luôn có cái mới, cái khác.
Vì vậy, bài ve của học sinh THCS thường công thức, khô cứng hoặc chung
chung, ít có sáng tạo.
2.2.2. Tình hình học tập, sử dụng trò chơi học tập trong dạy học mỹ
thuật ở trường THCS.
* Tình hình học tập
Đa số học sinh THCS học mỹ thuật thiếu nề nếp từ tiểu học, kiến thức
chưa có hệ thống, thực hành ít, môi trường thẩm mỹ hạn hẹp. Học sinh ít được
quan sát, tham quan danh lam thắng cảnh và bảo tàng. Vì thế hiểu biết về mỹ
thuật, về cái đẹp chưa sâu rộng, chưa kích thích các em học tập .
Học sinh THCS bị chi phối, ảnh hưởng về các môn chính, môn phụ từ
phía xã hội và các bậc cha mẹ. Các em phải tập trung cho các môn chính, lo cho
thi, đánh giá, phần nào bỏ qua, sao lãng học mỹ thuật. Hơn nữa do thiếu phương
tiện học tập , phương pháp hướng dẫn của giáo viên chưa linh hoạt, nên bài ve
của các em thường khô, thiếu phóng khoáng, đôi khi gò bó, công thức.
Đa số học sinh chưa có kỹ năng, thói quen cảm thụ mỹ thuật, chưa chịu
suy nghĩ, tìm tòi, thậm chí có em không chuẩn bị dụng cụ, đồ dùng học tập cho
môn học.
Ý thức học tập chưa tốt, ve bài đối phó, suy nghĩ hời hợt về những điều
mình muốn ve, khả năng diễn đạt kém, không diễn tả được cái gì mà mình suy
nghĩ, không bày tỏ chính xác được điều mình muốn thể hiện.
Tuy nhiên, một bộ phân học sinh THCS rất thích hoạt động tạo hình. Ve,
nặn, xem tác phẩm mỹ thuật dần dần trở thành nhu cầu của các em. Dạy mỹ
thuật ở THCS là thức tỉnh nhu cầu thẩm mỹ và tạo điều kiện cho các em hoạt
động tạo hình, làm cho đời sống phong phú hơn.

* Phân môn vẽ theo mẫu
Học sinh có khả năng quan sát, phân tích và nhận xét, biết nhìn ra dáng, tỉ
lệ, cấu trúc và vẻ đẹp của mẫu. Các em đã ve được các bài tĩnh vật có từ 2 – 3
mẫu : bố cục vừa với tờ giấy, đảm bảo tính cân đối cho bài ve. Hình tương đối

20


TỔ CHỨC TRÒ CHƠI TRONG DẠY HỌC MÔN MỸ THUẬT Ở TRƯỜNG THCS

sát mẫu, đã tả được nét riêng của đối tượng. Một số em đã nhìn ra khối và tả
đuoặc tương quan đậm nhạt, làm rõ chất liệu và tạo cho bài ve có không gian.
Tuy nhiên, đa số học sinh THCS còn bộc lộ yếu điểm của mình ở cách ve
hình: chưa lột tả được đặc điểm của mẫu; cách ve nét, thường chưa chú ý đến
đậm nhạt, nét ve hình còn viền đều làm cho bài ve cứng, thiếu nét mềm mái,
uyển chuyển. Ve đậm nhạt; chưa để ý đến cấu trúc của mẫu, chỉ đưa nét một
chiều như ve đậm nhạt ở mặt phẳng đứng, mặt phẳng nghiêng.
* Vẽ trang trí.
Hầu hết học sinh thích ve trang trí vì vẻ đẹp của màu sắc, đường nét, các
họa tiết có sức lôi cuốn hấp dẫn, đặc biệt với học sinh nữ.
Học sinh có thể hoàn thành được tất cả các loại bài tập trong chương
trình. Cách ve trang trí tự do nên tất cả học sinh đều có thể tham gia vào việc tìm
tòi, sáng tạo, ve theo ý thích và trí tưởng tượng của mình, không gò bó như ve
theo mẫu. Bố cục trang trí chặt che, vận dụng được các cách sắp xếp, nhiều học
sinh có tư duy sáng tạo, bài ve có bố cục lạ, độc đáo. Nét ve trang trí trau chuốt,
màu sắc trong sáng, vui tươi, rực rỡ. Một số em có ý thức tìm tòi sáng tạo ra
những gam màu có vẻ đẹp riêng. Song, bên cạnh đó một số học sinh không chú
tâm vào bài ve, thụ động trong việc tìm tòi, sáng tạo ra bài ve của riêng mình.
Mặt khác chất liệu màu nước, màu bốt chưa được sử dụng nhiều nên kĩ thuật ve
các loại màu còn bị hạn chế ở học sinh

* Vẽ tranh
Ve tranh đề tài là phân môn thu hút học sinh. Các em có thể ve tranh về
các thể loại và các đề tài, tìm được những ý tưởng hay, có nhiều bài có bố cục lạ,
đẹp, màu sắc hài hòa, tươi sáng. Tuy nhiên, bên cạnh những học sinh có bài ve
tốt còn có những học sinh chưa có nhiều suy nghĩ về hình dáng và các đặc điểm
của đối tượng nên hình tượng trong tranh của các em thường chung chung, thiếu
cái động tĩnh, thiếu chiều sâu. Đa số học sinh dùng màu sáp, bút dạ để ve tranh
nên tranh của các em thường khác rực rỡ, đôi khi trở nên đối lập về màu sắc,
khiến cho tranh trở nên khô cứng. Một số em chưa nghiêm túc, vẫn phụ thuộc
vào bài ve mẫu.
* Thường thức mỹ thuật
Trên thực tế, học sinh bị tri phối bởi nhiều môn khác, nhất là các em cuối
cấp chưa tập trung học mỹ thuật nói chung và thường thức mĩ thuật nói riêng.
Cách học thường thức mĩ thuật còn công thức, gò bó, khuôn sáo. Học sinh
thường học theo sách giáo khoa, theo tư liệu là chủ yếu, nhiều khi học thuộc
lòng. Học sinh nhận xét, phân tích tác phẩm , công trình mỹ thuật chưa có ý
riêng, chưa có cảm nhận của cá nhân với tác phẩm; chưa có ý thức sưu tầm tác
21


TỔ CHỨC TRÒ CHƠI TRONG DẠY HỌC MÔN MỸ THUẬT Ở TRƯỜNG THCS

phẩm hoắc ít chú ý đến mỹ thuật địa phương như: đình chùa, nghề mĩ nghệ thủ
công,...
Học mỹ thuật, học sinh được tiếp xúc với các loại hình như hội họa (tranh),
điêu khắc (tượng tròn, phù điêu), kiến trúc, mĩ thuật ứng dụng qua các tác phẩm,
công trình và các tác giả tiêu biểu của nền mĩ thuật Việt Nam và thế giới, đặc
biệt là mĩ thuật truyền thống Việt Nam. Thông qua tìm hiểu các công trình, tác
phẩm mĩ thuật, học sinh có điều kiện bồi dưỡng thị hiếu thẩm mĩ của mình, đồng
thời tạo điều kiện thuận lợi cho các em học dễ dàng, hứng thú hơn các môn lịch

sử, văn học,… và học ve theo mẫu, ve trang trí, ve tranhh có hiệu quả hơn.
* Tình hình sử dụng trò chơi học tập trong dạy học mỹ thuật.
Trường hiện nay có 01 giáo viên giảng dạy mĩ thuật, với trình độ ĐHSP.
Qua quá trình công tác tại trường tôi thấy cơ sở vật chất, đồ dùng thiết bị mà nhà
trường trang bị cho môn mĩ thuật vẫn còn thiếu thốn nhiều. Nhà trường chỉ một
số ít đồ dùng dạy học mỹ thuật; còn không có đồ dùng trực quan.
Học sinh của trường thì đa số là các em rất ngoan nhưng khác nhau về
trình độ, về độ tuổi do có nhiều học sinh lưu ban…Nhiều học sinh khá giỏi
thường chuyển vào học tại trường lớn hơn, chất lượng cao hơn ở các địa phương
khác. Hơn nữa học sinh lớp 6 các em mới lên cấp 2 nên còn bỡ ngỡ, chưa chủ
động tham gia vào hoạt động học tập. Đặc biệt, nhà trường chưa có phòng học
chuyên môn, gần đây nhà trường cũng đã đầu tư máy chiếu phục vụ công tác
giảng dạy theo hướng đổi mới. Tuy nhiên qua quan sát và trò chuyện với các
thầy cô giáo cùng các em học sinh thì hầu hết các tiết học mỹ thuật giáo viên
những năm trước đây vẫn sử dụng phương pháp dạy học truyền thống, rất hiếm
khi áp dụng phương pháp dạy học tích cực… Điều đó khiến cho các em không
thích thú với bài học, thể hiện “tác phẩm” của mình qua loa, đại khái, thậm chí
còn là nhìn vào tài liệu như SGK để ve nên hiệu quả GD cái đẹp, cái hay thông
qua các bài học cụ thể cho HS chưa cao, chưa phát huy được tư duy, sáng tạo,
tích cực và chủ động của HS trong học tập và vận dụng vào cuộc sống hàng
ngày.
2.2.3. Cơ sở vật chất
Cơ sở vật chất cho dạy và học Mỹ thuật của trường nói chung còn thiếu
thốn. Trường chưa có phòng học mỹ thuật riêng, chưa có các loại mẫu đạt quy
chuẩn ( hình khối, tượng,..), thiếu đồ dùng trực quan như biểu bảng, tranh, ảnh,
…; Sách đọc thêm và các tài liệu tham khảo còn rất hiếm. Giáo viên tự tìm tài
liệu, sưu tâm, làm đồ dùng dạy học. Học sinh mỹ thuật chỉ có bút chì, giấy đủ
loại, đủ kiểu; màu ve hiếm. Do đó, các bài ve màu thường không thực hiện được
đầy đủ. Hiện nay, màu sắc cho học sinh mỹ thuật có khá hơn, song chỉ dừng lại
22

TỔ CHỨC TRÒ CHƠI TRONG DẠY HỌC MÔN MỸ THUẬT Ở TRƯỜNG THCS

ở chì màu, sáp màu, bút dạ. Học sinh chưa có điều kiện sử dụng màu bột, màu
nước.
2.2.4. Điều tra cơ bản
Khi được phân công công tác, tôi đã tiến hành điều tra thực trạng tình
hình học tập của học sinh. Tôi nhận thấy đa số học sinh chưa hứng thú với môn
học, các em chưa chuẩn bị đồ dùng học tập đầy đủ. Tình trạng thiếu đồ dùng vẫn
thường xuyên xảy ra,… Điều này ảnh hưởng rất lớn tới kết quả bài học, cũng
như ảnh hưởng tới kết quả học tập môn Mỹ thuật nói riêng, và chất lượng học
tâp của học sinh nói chung. Kết quả khảo sát chất lượng môn Mỹ thuật được thể
hiện qua Bảng khảo sát sau:
Loại A+

Số lượng học sinh (em)

Số lượng

32

Tỉ lệ
%

Loại A
Số lượng

2

Tỉ lệ
%

Loại B
Số lượng

13

Tỉ lệ
%

17

Ngoài ra tôi còn cho học sinh bỏ phiếu kín về sở thích học môn Mĩ thuật, kết
quả như sau:
Số lượng học sinh
Có thích
Bình thường
Không thích
(em)
Số
lượng

32

Tỉ lệ
%

7

Số
lượng

15

Tỉ lệ %

Số lượng

Tỉ lệ %

10

Sau khi khảo sát chất lượng và bỏ phiếu điều tra về sở thích học môn Mĩ
thuật kết quả không cao, tôi đã trăn trở suy nghĩ tìm ra giải pháp để nâng cao
chất lượng học môn Mĩ thuật và để các em thực sự yêu thích môn Mĩ thuật. Tôi
đã nghiên cứu kỹ từng bài dạy, nghĩ ra nhiều cách dạy hay. Trong đó cách tổ
chức trò chơi trong giờ dạy Mĩ thuật cuốn hút học sinh nhất và hiệu quả nhất
chính vì thế mà tôi xin mạnh dạn đưa ra “Phương pháp tổ chức trò chơi học
tập trong dạy – học môn Mĩ thuật ở Trung học cơ sở”.
2.3. Nguyên nhân
Tôi đã tìm hiểu một số nguyên nhân dẫn đến thực trạng học tập của học sinh
như sau:
Đối với môn mĩ thuật hiện nay nói riêng, GV giảng dạy mĩ thuật còn ít
kinh nghiệm, không có cơ hội thảo luận và điều kiện nghiên cứu sâu vấn đề, bởi
thời lượng tiết còn ít( 1tiết/ tuần), mỗi trường thường chỉ có một GV nên việc
thảo luận và trao đổi gặp rất nhiều khó khăn. Đồng thời, đây cũng là môn học
23

TỔ CHỨC TRÒ CHƠI TRONG DẠY HỌC MÔN MỸ THUẬT Ở TRƯỜNG THCS

mới được đưa vào gần đây nhằm đáp ứng nhu cầu thị hiếu của con người (luôn
luôn hướng tới cái đẹp, tìm kiếm và sáng tạo cái đẹp), nhu cầu đó là một tất yêu
khách quan của mọi giới, mọi lứa tuổi, mọi tầng lớp trong xã hội.
Thời gian 45’ quá ngắn, HS thường ve không kịp bài, phải mang bài về
nhà ve tiếp; bài ve thường chiếm khá nhiều thời gian nên HS thường sao chép
hình hoặc nhờ người khác ve giúp
Do đặc trưng bộ môn, trừ tiết học thường thức mĩ thuật thì hầu như các
phân môn khác tiến trình lên lớp gần giống như nhau, bài thi cũng giống nhau
nên HS thường nhàm chán dần dà dẫn đến tâm lý ỷ lại.
Với tâm lí môn Mĩ thuật là môn học phụ nên hầu hết các em thường dành
thời gian cho việc học các môn khác trước. Thang điểm chấm không rõ ràng,
thường “ rẻ” nên HS cho rằng chỉ cần ve sơ sơ là đạt điểm trung bình.
Bản thân GV thường xem nhẹ hoặc không thực hiện việc mở bài thường
nhật mà chỉ áp dụng khi thao giàng, dự giờ nên HS thường không “mặn mà” lắm
với các tiết học thông thường.
Do đó, làm sao để HS cảm thấy tự tin, vui vẻ, và tích cực chủ động học
tập chính là do cách thức truyền đạt của GV, sự tự “ làm mới” tiết dạy, mà bắt
đầu là phần giới thiệu bài “ hấp dẫn” chính là điều cần thiết và không kém phần
quan trọng cho một tiết dạy.
2.4. Những thuận lợi và khó khăn
2.4.1. Thuận lợi
Quan điểm nhận thức về môn Mĩ thuật :Môn Mĩ thuật là môn học nghệ
thuật, thu hút rất nhiều học sinh. Trước kia không có giáo viên chuyên, môn học
này là môn học phụ, không được đầu tư, không được quan tâm. Vì vậy dẫn đến
học sinh thờ ơ, chất lượng dạy và học không có hiệu quả.
Cho đến nay các trường đã có giáo viên dạy mĩ thuật, phong trào học Mĩ
thuật ngày càng một sôi nổi, hầu hết các em học sinh hào hứng với môn học và
môn học đã được chú ý. Bởi vì đặc thù của môn học đã được nhận thức khác so

với những năm trước. Tất cả mọi người đã hiểu được đây là một môn học nghệ
thuật, môn học có đóng góp rất lớn đến việc giáo dục học sinh, môn học bổ ích
góp phần không nhỏ vào việc hình thành nhân cách và phát triển toàn diện cho
học sinh. Vì vậy không ít giáo viên và học sinh, các bậc phụ huynh luôn coi
trọng và đầu tư cho môn học. Trong mỗi giờ học, học sinh có thể tự do suy nghĩ,
tự nói lên những tình cảm của mình, dựa trên sự hướng dẫn của giáo viên bộ
môn. Qua đó các em thấy rằng Mĩ thuật là môn học bổ ích, lý thú và tươi vui, có
tính giáo dục đạo đức, thẩm mĩ cao và là môn học bổ trợ tích cực cho các môn
học khác. Vì thế các em đón nhận tiết học một cách nhiệt tình và hào hứng.
24


TỔ CHỨC TRÒ CHƠI TRONG DẠY HỌC MÔN MỸ THUẬT Ở TRƯỜNG THCS

Trang thiết bị dạy học: Để giảng dạy môn mĩ thuật trong chương trình đào
tạo được thành công, điều này phụ thuộc rất nhiều vào các yếu tố như : tài liệu,
phương tiện, đồ dùng trực quan. Có một số đồ dùng cần thiết cho việc giảng dạy
Mĩ thuật cho học sinh như : bộ đồ dùng dạy học các phân môn từ lớp 6 đến lớp
9, sách tham khảo, một số tranh ảnh về tượng, phù điêu, ...
Cơ sở vật chất : Nhà trường quan tâm đầu tư công nghệ thông tin cho dạy
học. Vì thế góp phần thuận tiện cho việc dạy và học của giáo viên, học sinh.
2.4.2. Khó khăn
Về nhận thức : Bên cạnh những thuận lợi như trên thì dạy và học môn Mĩ
thuật vẫn còn gặp phải một số khó khăn :
Do quan niệm của một số học sinh, một số bậc phụ huynh về môn học còn
hạn chế cho rằng đó là môn học phụ, chưa coi trọng kết quả của giáo viên
chuyên môn, sự thiếu quan tâm mua sắm đồ dùng học tập cho học sinh,... Điều
đó ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng học tập của giáo viên và học sinh gây cho
học sinh cảm giác chán nản, không tự tin làm bài. Học sinh chưa thật sự chú tâm
vào học tập môn Mỹ thuật... dẫn đến học sinh không lắng nghe, không tập trung

tìm hiểu bài còn mơ hồ, không nắm được mục tiêu của bài học. Điều đó khiến
cho các em không thích thú với bài học, chưa chú tâm thể hiện tác phẩm của
mình. Vì thế không thấy được cái hay, cái đẹp và vận dụng vào cuộc sống hàng
ngày. Chính vì vậy ý thức học tập ở lớp cũng như ở nhà của các em chưa cao.
Đa số các em ve tranh chủ yếu là nhìn theo tranh ve trong sách, rất ít học sinh tự
ve theo suy nghĩ và sự sáng tạo của bản thân. Việc quan sát tác phẩm và tự ve ở
nhà thì rất hạn chế, hầu như các em chỉ sao chép tư liệu mà không có thời gian
tiếp xúc với ve tranh. Việc ve tranh chỉ là hình thức, không có sự suy nghĩ đầu tư
để hiểu tác phẩm. Trên lớp lại có sự tư tưởng ngại khó, chán học, học theo lối
thụ động.
Trang thiết bị dạy học : Bên cạnh đó còn một số học sinh tỏ thái độ thờ ơ
với môn học vì thực tế đời sống dân trí còn nghèo, hầu hết là con em thuần nông
nên điều kiện để phụ huynh tập trung đầu tư cho học tập của các em còn hạn
chế, điều đó ảnh hưởng không nhỏ đến tinh thần học tập của các em.
Ngoài ra điều kiện nhà trường còn thiếu thốn như : phòng học chức năng,
vật mẫu cho giáo viên và học sinh, phương tiện, đồ dùng trực quan, ... vì thế ảnh
hưởng lớn đến kết quả học tập và giảng dạy của giáo viên và học sinh.
Chính vì những thuận lợi và khó khăn trên nên việc dạy học mỹ thuật ở
trường còn chưa đạt chất lượng cao, vẫn còn những học sinh chưa ham học. Vì
vậy, là một giáo viên dạy Mỹ thuật tôi đã nghiên cứu một số biện pháp để nâng
cao chất lượng dạy học môn Mỹ thuật.
25