Vận dụng thuyết đa trí tuệ trong dạy học chương “sóng ánh sáng” và chương “lượng tử ánh sáng” vật lý 12 trung học phổ thông theo định hướng phát triển năng lực (tt)

ĐẠI HỌC HUẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

TRẦN ĐOÀN TRANG

VẬN DỤNG THUYẾT ĐA TRÍ TUỆ
TRONG DẠY HỌC CHƯ NG S NG NH S NG
VÀ CHƯ NG

Ư NG T

NH S NG

Demo
Version
- Select.Pdf
SDKPHỔ THÔNG
VẬT
LÝ
12 TRUNG
HỌC

THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG ỰC

LUẬN VĂN THẠC SĨ

HOA HỌC GIÁO DỤC

THEO ĐỊNH HƯỚNG NGHIÊN CỨU

Thừa Thiên Huế, năm 2018

ĐẠI HỌC HUẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

TRẦN ĐOÀN TRANG

VẬN DỤNG THUYẾT ĐA TRÍ TUỆ
TRONG DẠY HỌC CHƯ NG S NG NH S NG
VÀ CHƯ NG

Ư NG T

NH S NG

VẬT LÝ 12 TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG ỰC
Demo Version - Select.Pdf SDK

Chuyên ngành: LÝ LUẬN VÀ PHƯ NG PH P DẠY HỌC BỘ MÔN VẬT LÝ
Mã số: 8140111

LUẬN VĂN THẠC SĨ

HOA HỌC GIÁO DỤC

THEO ĐỊNH HƯỚNG NGHIÊN CỨU
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
PGS. TS. LÊ CÔNG TRIÊM

Thừa Thiên Huế, năm 2018

i


ỜI CA

ĐOAN

Tr n Đo n Tr n

Demo Version - Select.Pdf SDK

ii


ỜI CẢ

N

Tác giả xin chân thành cảm ơn Ban giám hiệu, Phòng Đào tạo Sau đại học,
Ban chủ nhiệm, quý thầy giáo, cô giáo Khoa Vật lý Trường Đại học Sư phạm - Đại
học Huế và quý thầy giáo, cô giáo trực tiếp giảng dạy đã hỗ trợ, giúp đỡ và tạo
điều kiện thuận lợi để tác giả có thể hoàn thành tốt luận văn tốt nghiệp này.
Tác giả xin chân thành cảm ơn Ban giám hiệu cùng quý thầy giáo, cô giáo tổ
Vật lý trường THPT Lý Tự Trọng, huyện Hoài Nhơn, tỉnh Bình Định đã tạo mọi
điều kiện để quá trình thực nghiệm sư phạm diễn ra được thuận lợi.
Đặc biệt, tác giả xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến PGS. TS. Lê Công Triêm
đã hướng dẫn tận tình trong suốt thời gian nghiên cứu và hoàn thành luận văn này.
Tác giả cũng xin cảm ơn tập thể lớp Cao học Vật lý khóa 25 đã giúp đỡ, đóng

góp nhiều ý kiến trong quá trình học tập và thực hiện luận văn.
Cuối cùng xin bày tỏ lòng biết ơn đến gia đình, người thân, bạn bè và đồng
nghiệp đã giúp đỡ, động viên tác giả hoàn thành luận văn này.

Hu

Demo Version - Select.Pdf SDK

09

2018

Tác gi

Tr n Đo n Tr n

iii


ỤC ỤC
TRANG BÌA PHỤ ....................................................................................................... i
...................................................................................................... ii
........................................................................................................... iii
Ụ

Ụ ...................................................................................................................1
Ụ

.........................................................................4

MỞ ĐẦU ....................................................................................................................5
1. Lý do chọ

ề tài .................................................................................................5

2

ề

..................................................................................7

3

..........................................................................................10

4

ọ ..........................................................................................10

5

........................................................................................10

6.

........................................................................................10

7

...........................................................................................10

8

...................................................................................11

9

ề

........................................................................11

NỘI DUNGDemo
..............................................................................................................
12
Version - Select.Pdf SDK
ỰC TIỄ
Ự .................................................................................12
11

............. 12

111

................................................................................. 12

112

ọ

ọ

......................................................................................................... 13
12

............................................................................. 20

121
122

..................................................................................... 20
ề

................................................................. 21

13
.............................................................. 22
1.3.1.

ọ
................................................................................ 22

1


132

ọ
............................................................................................ 23

14

Ụ
.......... 23

141

ọ

d ng thuy

23

ọ

1.4.2. Ti

..................................................................................................... 25
15

......................... 29

151

ọ

152

ọ

....................... 29

......................... 30

1 .......................................................................... 47

1.6. K

CHƯ NG 2 TỔ CHỨC DẠ HỌC THEO TIẾN TR NH VẬN DỤNG
THU ẾT ĐA TRÍ TUỆ TRONG DẠ HỌC CHƯ NG S NG NH
S NG VÀ CHƯ NG

Ư NG T

NH S NG VẬT

12 TRUNG

HỌC PHỔ TH NG THEO ĐỊNH HƯỚNG PH T TRIỂN NĂNG ỰC ...49
21
12
22

49

Demo Version - Select.Pdf SDK
12
Ụ
.............................................................. 50

221

ọ

ọc ............................................................................... 50

222

.................................................................... 50

223

tham gia học t p ........................................... 51

224

ọ ..................................................................................... 52

225

ọ ...................................................... 58

226

ọ ................................................................................... 59

2.2.7. K ho ch ki
23

t quá trình học t p ....................... 80
2 .......................................................................... 80

CHƯ NG 3 THỰC NGHIỆ
31

Ụ

SƯ PHẠ
Ụ

......................................................82
................ 82

311

....................................................... 82

312

...................................................... 82

2


32

........ 83

321

...................................................... 83

322

....................................................... 83

33

....................................... 83

331

ọ

........................................................................... 83

332

ọ ...................................................................................... 84

333

................................................................................... 84

34

............................. 84

341

ọ

ọ

........................................................................... 84
342
ph

....................................................................................... 85

3.4.3. Ki
35

nh gi thuy t th ng kê ................................................................ 97
3 .......................................................................... 97

ẾT UẬN VÀ

IẾN NGHỊ ................................................................................99

TÀI IỆU THA

HẢO ....................................................................................101

PHỤ LỤC ................................................................................................................ P1

Demo Version - Select.Pdf SDK

3


DANH

STT

ỤC C C CH

VIẾT TẮT

VIẾT ĐẦ ĐỦ

VIẾT TẮT

1

AS

Ánh sáng

2

CNTT

Công ngh thông tin

3

DH

D y học

4

DHVL

D y học v t lý

5

i ch ng

6

Gi i quy t v

ề

7

GT

Giao thoa

8

GTAS

Giao thoa ánh sáng

9

GV

Giáo viên

10

HS

Học sinh

11

Hi

n

12

NL

c

13

NX

Nhi u x

14

NXAS

Nhi u x ánh sáng

Demo15
Version
SGK - Select.Pdf
SáchSDK
giáo khoa
16

PPDH

y học

17

PTNL

Phát tri

18

TB

Trung bình

19

THPT

Trung học ph thông

20

TLDK

Th

21

TN

Thí nghi m

22

TNg

Th c nghi m

23

TNSP

Th c nghi

24

TSAS

Tán sắc ánh sáng

4

c

ng d ki n

ph m


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Hi

ng m nh mẽ t xu th toàn c u hóa và cu c
ĩ

cách m ng công nghi p 4.0 trên t t c
ú

c

ề

c. Trong b i

phát tri

ũ

ng th

n nhiều

thách th c.
Quá trình toàn c u hóa có nh

m chính sau: t o ra kh

tri n; ph c p

n truyền thông; hình thành nền kinh t tri

th c, v i s phân bi t rõ r t vai trò c a tri th c trong s n xu t c a hi n nay so v i
c kia; t

ều ki n thu n l i cho vi
ề

ọ

ặ

ò

ĩ

chìa khóa tr

ỗ

Cách m ng công nghi
c

40 ũ

ẽ ặt ra nh ng yêu c u m i về ki n th c kỹ

ng. Nh ng ki n th c và kỹ

chia thành

3 nhóm:
- Các ki n th c và kỹ

n nh n th

th

ph n bi n, kỹDemo Version - ỹSelect.Pdf o;
SDK
- Các kỹ

ề th ch t: kỹ

, kỹ

, kỹ

t n i;

ề xã h i: giao ti p, ng x , t o l p quan h , làm vi c theo

- Các kỹ
nhóm.

Có th th y r ng, ngu n nhân l c c
nh ng yêu c u nói trên. Vì th , vi
ph

c ta hi n t i v

i m i giáo d c là h t s c c n thi t. Giáo d c

i m i toàn di n t m c tiêu, n

n PPDH nh

c yêu
ã

c u c a xã h i hi n t
ng l i chỉ
b

c

o về

ặc bi

i m i giáo d

ng

c th hi n trong nhiề

:
ã

i m i về
Giáo d c s 38/2005/

11

ề 28

c th ch hóa trong Lu t

: Phương pháp giáo dục phổ thông

phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của học sinh; phù hợp với
đặc điểm của từng lớp học, môn học; bồi dưỡng phương pháp tự học, khả năng làm
việc theo nhóm; rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn; tác động đến
tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho học sinh” [30].
5


8

Ngh quy t H i ngh

ã

d

ẳ

X

ề

im

n, toàn di n giáo

nh: “Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ phương pháp dạy và học

theo hướng hiện đại; phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo và vận dụng kiến
thức, kỹ năng của người học; khắc phục lối truyền thụ áp đặt một chiều, ghi nhớ
máy móc. Tập trung dạy cách học, cách nghĩ, khuyến khích tự học, tạo cơ sở để
người học tự cập nhật và đổi mới tri thức, kỹ năng, phát triển năng lực. Chuyển từ
học chủ yếu trên lớp sang tổ chức hình thức học tập đa dạng, chú ý các hoạt động
xã hội, ngoại khóa, nghiên cứu khoa học. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin
và truyền thông trong dạy và học” [18].
Tuy nhiên, th c t cho th y r ng, vi

i m i giáo d c v

c hi u qu . N

ts

c còn nặng về lý thuy t, mang tính

ắn liền v i th c ti n. PPDH ũ

i m i,
ò

n v n d y theo l i truyền th ki n th c m t chiề
ph i ghi nh m
t oc

t

ỏ

c tính tích c c, ch

i học
ng, sáng

i học.
ò

ỏi giáo d c ph

i m i m nh mẽ

a, DH ã

thu n là truyền th ki n th c n a, mà ph i giúp cho HS phát tri

ò
c nh ng NL

c t lõi mà xãDemo
h i yêuVersion
c u. Vì th- Select.Pdf
, giáo d c ph SDK
i chuy n t DH
dung sang DH

ng k t qu

u ra và c th

ng n i
DH

ng

PTNL. T c là không phải dạy HS biết được cái gì, mà phải dạy cho HS làm được gì
từ những điều đã biết.
i thì PPDH ũ

DH
h pv i

DH thì m i có th

c PPDH phù h
quá trình học t

i theo, sao cho phù
c k t qu t t nh t. Ph i l a chọn

c tính tích c c, ch

ng, sáng t o c a HS trong

ng th i ph i chú ý rèn luy n NL gi i quy t v

nh ng tình hu ng th c ti n cu c s ng và nghề nghi p. Bên c
các ho

ng DH

ng nh m kích thích h ng thú học t p cho HS

ề gắn v i
c t ch c
ng t i

o ra ngu n nhân l c phát tri n toàn di n là h t s c c n thi t.
i có 8 d ng trí tu : trí tu ngôn ng , trí tu logic - toán
học, trí tu không gian, trí tu hình th -

âm nh c, trí tu giao ti p,

trí tu n i tâm và trí tu t nhiên học. V i s phát tri n c a khoa học thì t lâu

ú

ã

cr

õ ã

c c u t o b i hai bán c u riêng bi

ng

c bi t t i là bán c u não trái và bán c u não ph i. Bán c u não trái x lý thông
6


tin v i các ch

:

n nh n th

vi t và nói, phân tích,

l p lu n, s ki n, toán học, logic,.... Bán c u não ph i tham gia vào công vi c liên
n sáng t

ng, màu sắ

ch ng tỏ r ng quan ni m c

.

ều ki n thu n l i cho t t c các HS ều có th phát huy d ng

có th t
trí tu s

ng và rèn luy n các d ng trí tu

nm tm

nh

sung các môn học thu
Bên c

c d y m t môn họ

ũ

các d ng trí tu .
HS thu c nhiều d ng trí

ều ki n ti p thu ki n th c và rèn luy n NL m t cách t t nh t, t o

tu
ều ki

HS phát tri n toàn di n.

T tiề

ề

ú

n th y r ng vi c v n d ng thuy

là m t sáng ki

vào DH

t giáo viên V t lý, tôi không th bỏ qua m t

it

giúp cho HS có th ti p thu ki n th c t

ú

ng th i t o

ọc t p môn V

a, trong b i

c nh hi n t i, yêu c u ngu n nhân l c phát tri n toàn di n v
thì vi c v n d ng thuy

vào DH là l a chọ

Quang Demo
học là mVersion
t ph n quan
trọ
- Select.Pdf
SDK
ũ

th c về quang học h t s c g
trong kỹ thu

i khá tr

ò

các NL c t lõi
u.
t lý THPT. Các ki n

hiều ng d

is

ũ

ng, khó ti p thu và ph i liên t c c p nh t

nh ng ki n th c m i cùng v i s phát tri

hi

nh thì

th c hi n theo nhiều cách khác

i cách d y trong m t ti t d

h

ều này

u, c m xúc, tri t họ

ũ

ỏi HS ph i có NL t học, kh

o c a khoa học công ngh
p, chọn lọ

th i ph i có NL ti p thu ki n th c m t cách linh ho

ng

y, n u HS có th s

d ng t t các d ng trí tu c a mình thì vi c này tr nên d
Vì nh ng lý do trên, tôi chọ
học chươn

S n

nh s n

ề tài: Vận dụng thuyết đ trí tuệ trong dạy

v chươn

ư n t

nh s n

Vật lý 12 Trung

học phổ thôn theo định hướng phát triển năn lực

ề

ề ã ặ
2

ịch s v n đề n h n cứu

1904 Alfred Binet cùng

ọ

ã
HS

7


ĩ
1974

B z

[39].

ã

là

- ọ
ề

a

ã [39].

w

1983, g

ọ

-

-

Theo

ĩ

Howard Gardner, trí thông

ề

ẩ

ã

ề ặ

chúng ta là: khi

ề

có
ã

ẩ
ọ

ã

NL

không có giá

thông minh hay không?

ề

ọ

ọ

w

Thomas

ã

và
[39].

1990,

: trí thông minh

(

)

(

ĩ( f

trí thông minh có suy

- gent) và

) [39].
ã - Habits of

1992,

Demo Versioncác
- Select.Pdf SDKvà
minh

ọ

vai trò

ắ

giúp cho

ĩ [39].
ề

ề

ũ

ề

B

nghiên c u về
gi Tr

i m i PPDH

i họ

i m i PPDH

ng và sáng t o
n d ng thuy

b

i học theo

trong d y học

vào

ng ph
[15] v n

ph thông thông qua vi c gi i thi u về

lý thuy

ề xu t vi c v n

ng NL trí tu c

d ng thuy
2.2. Nh ng nghiên c u v ho

ộng d y h

e

ị

ướng phát triể

ă

l c h c sinh
Nh ng nghiên c u

nh

i học.

trên T p chí Giáo d c s 316 (k 2-8/2013) c a tác gi Tr
d ng thuy

c a tác

c [21] trình bày nh ng m i liên h tr c ti p gi a thuy

c a tác gi Howard Gardner v i yêu c
Bài vi t

b

ề

c ngoài t
8

:


- S hình thành và phát tri n c

ng DH

PTNL:

NL trong giáo d
n r ng khắp
trào v i nh

DH
1970

Mỹ vào nh
1990

i trong nh

thành m t phong

Anh, Úc, New Zealand, x

Wales... [20].
- Mô hình NL trong DH
R.E. Boyatzid cho r

DH d a trên mô hình NL c

t cách

có h th ng ba khía c nh sau:
(1) X

nh các NL

(2) Phát tri n chúng,
(3)

ú

t cách khách quan [20].

Nh ng nghiên c u

ề

ct

- Thi t k

ng PTNL HS: n ề

DH
DH truyền th

DH

n i dung; chú trọng vi c truyền th
ĩ

ò

DH

DH

ng k t qu

u ra, nh m m c tiêu

NL Version
õ
i học [20]. SDK
Demo
- Select.Pdf

phát tri

- T ch c ho

ng DH

n

ng PTNL
ú HS th u hi

ng PTNL
;

NL

HS

ặng Qu c B o và Nguy n Sỹ Thu [4], t ch

Theo các tác gi
DH

ng

i học h th ng tri th c khoa học về các

ặ
NL

:

ng th

ọ

làm gì - Họ
ọc hi u qu

HS

NL bền v ng.
u nói trên m i ch y

ề c p nhiề

mm ic a
ề xu t vi c

Howard Gardner về trí thông minh, mô t các d
v n d ng trong DH ph thông
PTNL

;

i học m

HS

DH

PPDH

t

c

DH
DH theo

PTNL, c th

THPT. Nh ng k t qu nghiên c u c a các tác gi
ũ

ngu n tài li

c chính là

i ý có giá tr lý lu n sâu sắ

ti p c n, tìm hi u và nghiên c u vi c v n d ng thuy
PTNL

DH môn

ng THPT.
9

DHVL

ề tài


3

ục t u n h n cứu
X

DH
L

V t

S

12 THPT theo

PTNL.

4 G ả thu ết ho học
ti n

DH

ú

PTNL

DH

12 THPT

ẽ

ú

.
5 Nh ệm vụ n h n cứu
ề

:

-

PPDH

PTNL
DHVL
-

PTNL;

PPDH

PTNL,

NL

NL

ọ

HS
12 THPT;
ặ

-

HS,

NL

HSDemo Version
ọ
- Select.Pdf SDK

DHVL

THPT;
ặ

v

12 THPT

DH

bài học

v

12 THPT

PTNL

HS;

-

THPT
ọ

ề

6 Đố tư n n h n cứu
ọ
12 THPT

DH

PTNL.
7 Phạm v n h n cứu
ề

DH

bài học trong
12 THPT

DH

PTNL HS
10


ỉ

THPT

B

8 Phươn ph p n h n cứu
ư
ỉ

B

ề

PPDH;

ề
-

;
SGK

GV
12

v
THPT.
ư

u
ề
ề

-

ắ

ề

:

DHVL

PTNL

ọ

;

THPT
DHVL

-

ắ

THPT

;

ọ

HS

PTNL
ư

8.3.

ư
Demo Version - Select.Pdf
SDK
ề

THPT
ư
ọ
ề
ọ
9 Nh n đ n

NL

HS

HS ũ

TN

p mớ củ đề t

-B
DHVL
-X

PTNL;
DH

DHVL

PTNL;
-

ề

DH

ti n
12

trình
THPT

PTNL

HS.

11