Giáo án Sinh học 11 bài 30: Truyền tin qua Xináp

GIÁO ÁN
Tuần:
Ngày soạn:
Tiết: 32
Lớp: 11B8, 11B9.

BÀI 30

TRUYỀN TIN QUA XI NÁP

I Mục tiêu:
1 Kiến thức:
- Khái niệm xináp.
- Vẽ, mô tả lại cấu tạo của xináp.
- Trình bày được qúa trình truyền tin qua xinap
2 Kĩ năng:
- Rèn kĩ năng quan sát, phân tích tổng hợp.
II. Trọng tâm
- Cấu tạo xináp hóa học và cơ chế truyền tin qua xináp hóa học.
III Chuẩn bị:
- Tranh hình các loại xináp SGK.
- Sơ đồ cấu tạo của xináp, truyền tin qua xináp.
IV Tiến trình:
1 Ổn định:
2 Kiểm tra:
- CH1: Điện thế hoạt động là gì? Cơ chế hình thành của điện thế hoạt động?
- CH2: Phân biệt điện thế nghỉ với điện thế hoạt động?
- CH3: So sánh sự lan truyền xung thần kinh trên sợi thần kinh không có bao miêlin và sợi thần kinh có
bao miêlin?
3 Bài mới:
Vào bài: Xung thần kinh lan truyền trên dây thần kinh khi chuyển sang tế bào thần kinh khác hay tế bào

khác thì chúng truyền tin như thế nào?
Hoạt động GV
- Yêu cầu HS quan sát hình 30.1,
nêu câ hỏi:
+ Xác định vị trí của xináp?
+ Xináp là gì?
+ Gọi tên xináp như thế nào?
- GV nêu hai loại xináp và trong
nội dung bài chỉ đề cập đến xinàp
hóa học.
- GV yêu cầyu HS quan sát hình
30.2:
+ Mô tả cấu tạo xináp hóa học?

Hoạt động HS
-HS quan sát hình SGK, trả lời
câu hỏi.
-Xináp nằm giữa hai tế bào.
- Tên gọi theo tên tế bào mà tế
bào thần kinh tiếp xúc.

-HS quan sát hình 30.2: chỉ ra
được cấu trúc cơ bản củaxináp.

* GV lưu ý HS: mỗi xináp có
một loại chất trung gian hóa học,
thường chất phổ biến là
axêtilcolin, norađrênalin

GV yêu cầu HS quan sát hình

30.3 và nêu câu hỏi:

- HS quan sát hình 30.3 và trả
lời câu hỏi câu hỏi:
 Nêu được 3 giai đoạn lần

Nội dung
I Khái niệm xi náp:
- Là diện tiếp xúc giữa tế bào thần
kinh với nhau, giữa tế bào thần kinh
với tế bào khác như tế bào cơ, tế
bào tuyến, …
II Cấu tạo xináp:
- Có 2 loại xináp: Xináp hóa học và
xináp điện ( chỉ đế cập đến xináp
hóa học)
-Gồm:
- Màng trước
+ Phình to làm thành chùy xináp +
Bên trong chùy có các bóng chứa
chất trung gian hóa học như:
axêtilcolin, ađrênalin, một số ti thể.
- Màng sau: có nhiều enzim, thụ thể
tiếp nhận chất trung gian hóa học
- Khe xináp: giữa màng trước và
màng sau.
III Quá trình truyền tin qua
xináp:
- gồm ba giai đoạn:
+ Xung thần kinh lan truyền đến

chùy xinápvà làm Ca2+ đi vào trong


+ Qúa trình truyền tin qua xináp
diễn ra như thế nào?
+ Tại sao tin được truyền qua
xináp chỉ theo một chiều, từ
màng trước ra màng sau mà
không thể theo chiều ngược lại?
- Câu hỏi mở rộng:
+ Tại sao hàng loạt xung thần
kinh lan đến xináp làm vỡ rất
nhiều bóng chứa chất trung gian
hóa học, nhưng khi có hàng loạt
xung thần kinh mơí khác đến
vẫn thấy vỡ bóng và giải phóng
ra chấ trung gian hóa học?
+ Tại sao chất trung gian hóa
học không bị ứ đọng lại ở màng
sau xináp?

lượt đã có trên hình.
Màng sau không có chất
trung gian hoá học để đi về
màng trước, màng trước không
có thụ thể để tiếp nhận chất
hoá học.
 Màng sau có enzimaxêtin
coline sterazaphân hủy
axêtincolin thành axêtát và

colin.
+ 2 chất này quay trở lạimàng
trước vào chuỳ xináp và được
tái tổng hợp lại thành
axêtincolin chứa trong các
bóng xináp

chùy xináp.
+ Ca2+ làm cho bóng chứa chất
trung gian hóa học gắn vào màng
trước và vỡ ra Chất trung gian hóa
học đi qua khe xináp đến màng sau.
+ Chất trung gian hóa học gắn vào
thụ thể ở màng sau xináp làm xuất
hiện điện thế hoạt động (xung thần
kinh) hình thành lan truyền đi tiếp.

4 Củng cố:
- Dựa vào câu hỏi phần cuối bài để củng cố bài.
- Đọc mục em có biết để trả lời vế tác dụng của chất curare  Ứng dụng thực tiễn của cơ chế truyền tin qua
xináp
5 Dăn dò:
- Học bài, trả lời câu hỏi SGK.