Nhân thân người phạm tội cố ý gây thương tích hoặc tổn hại cho sức khoẻ của người khác trên địa bàn Quận 8, Thành phố Hồ Chí Minh (Luận văn thạc sĩ)

VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

ĐẶNG MẠNH ĐOAN TRANG

NHÂN THÂN NGƯỜI PHẠM TỘI
CỐ Ý GÂY THƯƠNG TÍCH HOẶC GÂY TỔN HẠI CHO
SỨC KHOẺ CỦA NGƯỜI KHÁC TRÊN ĐỊA BÀN
QUẬN 8, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ
TỘI PHẠM HỌC VÀ PHÒNG NGỪA TỘI PHẠM

HÀ NỘI, năm 2018


VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

ĐẶNG MẠNH ĐOAN TRANG

NHÂN THÂN NGƯỜI PHẠM TỘI
CỐ Ý GÂY THƯƠNG TÍCH HOẶC GÂY TỔN HẠI CHO
SỨC KHOẺ CỦA NGƯỜI KHÁC TRÊN ĐỊA BÀN
QUẬN 8, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
Ngành: Tội phạm học và phòng ngừa tội phạm
Mã số: 8380105

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
PGS.TS. TRẦN HỮU TRÁNG

HÀ NỘI, năm 2018


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan, đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết
quả nghiên cứu nêu trong Luận văn là trung thực và tôi xin chịu trách nhiệm về tất
cả những số liệu, kết quả nghiên cứu đó. Luận văn này chưa được ai công bố trong
bất kỳ công trình nào khác.
Tác giả Luận văn

ĐẶNG MẠNH ĐOAN TRANG


MỤC LỤC
MỞ ĐẦU ....................................................................................................................1
Chương 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ NHÂN THÂN NGƯỜI PHẠM
TỘI CỐ Ý GÂY THƯƠNG TÍCH HOẶC GÂY TỔN HẠI CHO SỨC KHOẺ
CỦA NGƯỜI KHÁC ..............................................................................................10
1.1.Khái niệm, ý nghĩa của nhân thân người phạm tội cố ý gây thương tích hoặc
gây tổn hại cho sức khỏe của người khác .............................................................10
1.2.Các đặc điểm và dấu hiệu của nhân thân người phạm tội cố ý gây thương
tích và gây tổn hại cho sức khỏe của người khác ..............................................14
1.3. Những yếu tố tác động đến quá trình hình thành nhân thân người phạm tội
...............................................................................................................................19
Tiểu kết Chương 1 ...................................................................................................23
Chương 2: THỰC TIỄN NHÂN THÂN NGƯỜI PHẠM TỘI CỐ Ý GÂY
THƯƠNG TÍCH HOẶC GÂY TỔN HẠI CHO SỨC KHOẺ CỦA NGƯỜI
KHÁC TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN 8, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH ..................24
2.1. Khái quát tình hình tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ
của người khác trên địa bàn Quận 8 .....................................................................24

2.2. Cơ cấu tình hình tội CYGTT hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác
trên địa bàn Quận 8 theo đặc điểm nhân thân người phạm tội .............................28
2.3. Thực trạng những yếu tố động đến sự hình thành nhân thân người phạm tội
cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại đến sức khoẻ của người khác trên địa bàn
Quận 8 ...................................................................................................................32
Tiểu kết Chương 2 ...................................................................................................49
Chương 3: TĂNG CƯỜNG PHÒNG NGỪA TỘI PHẠM CỐ Ý GÂY
THƯƠNG TÍCH HOẶC GÂY TỔN HẠI CHO SỨC KHỎE CỦA NGƯỜI
KHÁC TỪ KHÍA CẠNH NHÂN THÂN NGƯỜI PHẠM TỘI..........................52
3.1 Dự báo sự biến động của các yếu tố thuộc môi trường sống có tác động đến
đặc điểm nhân thân đặc trưng của người phạm tội cố ý gây thương tích và gây
tổn hại cho sức khỏe của người khác ....................................................................52


3.2. Các giải pháp tăng cường phòng ngừa tình hình tội phạm ............................58
3.3. Các giải pháp phòng ngừa tái phạm tội .........................................................68
3.4. Tổ chức phòng ngừa tình hình tội phạm cố ý gây thương tích hoặc gây tổn
hại cho sức khỏe của người khác trên địa bàn Quận 8 .......................................70
Tiểu kết Chương 3 ...................................................................................................72
KẾT LUẬN ..............................................................................................................74
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC


DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

BLHS

Bộ luật Hình sự

TTHS

Tố tụng hình sự

CQĐT

Cơ quan điều tra

HSST

Hình sự sơ thẩm

TAND

Tòa án nhân dân

TP.HCM

Thành phố Hồ Chí Minh

VKSND

Viện kiểm sát nhân dân

UBND

Uỷ ban nhân dân

CYGTT

Cố ý gây thương tích

THTP

Tình hình tội phạm


DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU
Bảng 2.1: Thống kê số lượng án hình sự đã xét xử và số lượng án CYGTT hoặc
gây tổn hại đến sức khỏe của người khác đã được xét xử trên địa bàn Quận 8 giai
đoạn từ 2013-2017
Bảng 2.2: Thống kê số lượng vụ án hình sự đã xét xử về tội CYGTT hoặc gây tổn
hại đến sức khỏe của người khác với nhóm tội xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh
dự, nhân phẩm của người khác trên địa bàn Quận 8 giai đoạn 2013-2017
Bảng 2.3: Thống kê số lượng vụ án hình sự đã xét xử về tội CYGTT hoặc gây
tổn hại đến sức khỏe của người khác trên địa bàn Quận 8 so với địa bàn TP.HCM
giai đoạn 2013-2017
Bảng 2.4: Bảng thống kê độ tuổi và giới tính của các bị cáo phạm tội CYGTT
hoặc gây tổn hại đến sức khỏe của người khác.
Bảng 2.5: Bảng thống kê trình độ học vấn của các bị cáo phạm tội CYGTT
hoặc gây tổn hại đến sức khỏe của người khác.
Bảng 2.6: Bảng thống kê nghề nghiệp và địa vị xã hội của các bị cáo phạm tội
CYGTT hoặc gây tổn hại đến sức khỏe của người khác .
Bảng 2.7: Bảng thống kê hoàn cảnh gia đình của các bị cáo phạm tội CYGTT
hoặc gây tổn hại đến sức khỏe của người khác.
Bảng 2.8: Bảng thống kê tôn giáo của các bị cáo phạm tội CYGTT hoặc gây
tổn hại đến sức khỏe của người khác.
Bảng 2.9: Bảng thống kê dân tộc của các bị cáo phạm tội CYGTT hoặc gây tổn
hại đến sức khỏe của người khác.
Bảng 2.10: Bảng thống kê tiền án, tiền sự của các bị cáo phạm tội CYGTT

hoặc gây tổn hại đến sức khỏe của người khác.
Bảng 2.11: Bảng thống kê phương thức thực hiện tội phạm CYGTT hoặc gây
tổn hại cho sức khoẻ của người khác.
Bảng 2.12: Bảng thống kê công cụ, phương tiện thực hiện tội phạm CYGTT
hoặc gây tổn hại đến sức khỏe của người khác.


Bảng 2.13: Bảng thống kê mối quan hệ giữa nạn nhân và các bị cáo phạm tội
CYGTT hoặc gây tổn hại đến sức khỏe của người khác.
Bảng 2.14: Bảng thống kê thái độ khai báo của các bị cáo phạm tội CYGTT
hoặc gây tổn hại đến sức khỏe của người khác.
Bảng 2.15: Bảng thống kê thời gian gây án của các vụ án CYGTT hoặc gây tổn
hại đến sức khỏe của người khác.
Bảng 2.16: Bảng thống kê địa điểm gây án của các vụ án CYGTT hoặc gây tổn
hại đến sức khỏe của người khác.
Bảng 2.17: Bảng thống kê hình phạt đã áp dụng đối với các bị cáo phạm tội
CYGTT hoặc gây tổn hại đến sức khỏe của người khác.
Bảng 2.18: Bảng thống kê sở thích, thói quen của các bị cáo phạm tội CYGTT
hoặc gây tổn hại đến sức khỏe của người khác.
Bảng 2.19: Bảng thống kê nhận thức, tâm lý của các bị cáo trước khi phạm tội
CYGTT hoặc gây tổn hại đến sức khỏe của người khác.
Bảng 2.20: Bảng thống kê thái độ, nhận thức, tâm lý của các bị cáo sau khi
phạm tội CYGTT hoặc gây tổn hại đến sức khỏe của người khác.
Bảng 2.21: Bảng thống kê về giới tính của các bị cáo phạm tội CYGTT hoặc
gây tổn hại đến sức khỏe của người khác.
Bảng 2.22: Bảng thống kê về nơi cư trú của các bị cáo phạm tội CYGTT hoặc
gây tổn hại đến sức khỏe của người khác.


MỞ ĐẦU

1.

Tính cấp thiết của đề tài

Quận 8 là một quận nội thành, nằm ở phía Tây Nam của TP.HCM, có hình
dáng thon dài theo hướng Đông Bắc – Tây Nam, nằm dọc tuyến Đại lộ huyết mạch
Võ Văn Kiệt.
Quận 8 phía Bắc giáp Quận 5 và Quận 6 với ranh giới tự nhiên là kênh Tàu
Hũ và kênh Ruột Ngựa; phía Đông giáp Quận 4 và Quận 7 với ranh giới tự nhiên là
rạch Ông Lớn; phía Tây giáp quận Bình Tân và phía Nam giáp huyện Bình Chánh,
ranh giới sông Ba Đồ.
Quận 8 có diện tích tự nhiên là 1.917,49 ha, chiếm 0,92% tổng diện tích đất
tự nhiên của thành phố với dân số 423.129 người, gồm 16 đơn vị hành chính cấp
phường, trong đó Phường 5 là trung tâm của quận. Trên địa bàn Quận 8, người Việt
chiếm khoảng 85,4%, người Hoa có tỷ lệ khoảng 11%, ngoài ra còn có người
Chăm, Khơ- me chiếm khoảng 0,3%. Các tầng lớp cư dân ở Quận 8 phần lớn theo
đạo Phật (35%), một số tôn giáo khác cũng không ít tín đồ như: Đạo Thiên Chúa
(11,5%), Tin Lành (0,4%), Cao Đài (0,48%), Đạo Hồi (0,52%),…
Quận 8 nằm ở vị trí chuyển tiếp giữa khu đô thị phát triển Quận 1, Quận 4,
Quận 5, Quận 6 và khu đô thị mới Nam Thành phố Quận 7 nên chịu tác động của sự
phát triển đô thị hoá cao, có hệ thống giao thông khá phát triển ngày càng được cải
thiện với một số tuyến đường chính nối từ trung tâm thành phố qua Quận 8 tới các
quận trung tâm khác. Đặc biệt, kể từ ngày Đại lộ Đông Tây, Đại lộ Nguyễn Văn
Linh, đường Phạm Thế Hiển, đường Tạ Quang Bửu,… được xây dựng và mở rộng,
Quận 8 đã hội đủ các yếu tố cần thiết để phát triển một cách toàn diện các ngành
thương mại, dịch vụ. Ngoài ra, với vị trí thuận lợi, có nhiều dự án cải thiện môi
trường nước và công viên cây xanh đang triển khai, Quận 8 là vùng đất đầy tiềm năng
để thu hút đầu tư trong và nước ngoài cho phát triển công nghiệp và xây dựng đô thị
hiện đại. Cùng với đó, hệ thống sông, kênh, rạch của Quận 8 khá dày, bao gồm nhiều
kênh rạch lớn nhỏ như: sông Bến Lức, sông Ông Lớn, kênh Lò Gốm, kênh Bến

Nghé, kênh Đôi,… với tổng chiều dài khoảng 30km là hệ thống thoát nước dọc tuyến

1


đường giao thông hiệu quả của toàn quận, đã tạo nên những lợi thế riêng của quận
trong việc phát triển giao thương và du lịch đường thuỷ. Quận 8 còn được biết đến
như một trung tâm đầu mối tập trung hàng hoá, nông sản từ miền Đông, miền Tây
với các kho hàng, bến bãi, chợ đầu mối lớn,… Từ vị thế trung chuyển trọng yếu đó,
Quận 8 đã biết tận dụng triệt để tiềm năng để phát huy ưu thế cửa ngõ của thành phố
và có bước phát triển quan trọng trên các lĩnh vực kinh tế, văn hoá, quốc phòng – an
ninh, an sinh xã hội, đời sống của nhân dân từng bước được cải thiện.
Bên cạnh những thành tựu đã đạt được, việc chuyển đổi sang nền kinh tế thị
trường cũng kéo theo nhiều hệ luỵ, sự gia tăng dân số nhanh với tỷ lệ nhập cư ngày
càng lớn gây khó khăn trong công tác quản lý con người, tệ nạn xã hội, lối sống tiêu
cực, thất nghiệp, sự thay đổi của cuộc sống với quan niệm đồng tiền là trên hết, kể
cả vi phạm pháp luật… Địa hình Quận 8 có nhiều cầu, kênh rạch, nhiều hẻm nhỏ
chằng chịt nằm trong khu phố của người lao động nghèo nên có nhiều đối tượng
hình sự đến để gây án hoặc gây án ở địa bàn khác rồi lẩn trốn tại đây làm cho tình
hình tội phạm trên địa bàn quận diễn biến hết sức phức tạp. Đây là nguồn gốc phát
sinh và tạo điều kiện cho tội phạm phát triển, trong đó có tội phạm cố ý gây thương
tích (CYGTT) hoặc gây tổn hại đến sức khoẻ của người khác.
Theo số liệu thống kê, từ năm 2013 đến năm 2017, TAND Quận 8 đã xét xử
1571 vụ án với 2439 bị cáo vi phạm hình sự, đặc biệt trong đó, nhóm tội phạm
CYGTT hoặc gây tổn hại đến sức khoẻ của người khác là 56 vụ án với 77 bị cáo,
chiếm tỷ lệ 3,57% các vụ án hình sự của toàn quận. Điều đáng lo ngại là tính chất,
mức độ còn ngày càng mang tính chất manh động, liều lĩnh, nguy hiểm, các động thái
tội phạm đang có xu hướng tăng tính bạo lực, tính chuyên nghiệp, các đối tượng gây
án thường sử dụng hung khí nguy hiểm gây án. Hậu quả của loại tội phạm này gây ra
là không nhỏ, làm thiệt hại đến sức khoẻ con người, thiệt hại về vật chất, nhiều vụ

gây ra thương tích nặng hoặc dẫn đến chết người.
Nhằm cụ thể hoá các chủ trương, chính sách của Đảng, các chiến lược, kế
hoạch của Chính phủ, chính quyền các cấp Quận 8 thời gian qua đã triển khai đồng
loạt các biện pháp nghiệp vụ, đấu tranh mạnh với tội phạm nói chung và loại tội

2


Luận văn đầy đủ ở file: Luận văn Full