đề thi thử THPTQG 2019 ngữ văn THPT chuyên bạc liêu lần 1 có lời giải chi tiết

SỞ GD & ĐT BẠC LIÊU

ĐỀ THI THỬ THPT QG LẦN 1
NĂM HỌC 2018 – 2019
Môn thi: NGỮ VĂN 12
Thời gian: 120 phút, không kể thời gian phát đề

Mục tiêu:
Kiến thức: Kiểm tra mức độ đạt chuẩn kiến thức của học sinh cụ thể như sau:
- Kiến thức làm văn, tiếng Việt
- Kiến thức văn học: Tác giả, tác phẩm.
- Kiến thức đời sống.
Kĩ năng:
- Kĩ năng đọc hiểu văn bản.
- Kĩ năng tạo lập văn bản (viết đoạn văn nghị luận xã hội, viết bài văn nghị luận văn học).
I. ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)
Đọc đoạn trích dưới đây:
(…) Nhà triết học người Anh, James Allen (1864 – 1912) đã dùng nguyên tắc “Nguyên nhân và
kết quả” đề cập đến sức mạnh tuyệt vời, có thể dẫn con người và xã hội theo chiều hướng tốt đẹp,
sức mạnh đó nằm ở “trái tim trong sáng”.
Ngay cả trong kinh doanh hay chính trị, vẫn có trường hợp không thành công dù người đó có
trong tay tiền bạc, địa vị, năng lực, dù đã vắt óc, lên kế hoạch, tạo chiến lược chiến thuật.
Nhưng ngược lại, người có trái tim cực kì trong sáng, suy nghĩ mọi việc một cách đơn giản đôi khi
lại có được thành công một cách nhanh chóng bất ngờ. Bởi trong một trái tim trong sáng, trong suy
nghĩ thành tâm chứa đựng sức mạnh tuyệt vời. James Allen cho rằng những người thành công lớn
nhờ họ xuất phát từ tâm hồn, trái tim chân thành, trong sáng.
Tôi cũng tin chắc rằng những người được gọi là lãnh đạo, trước hết phải trang bị cho mình trái
tim trong sáng như Allen nói. Lịch sử đã chứng minh tiền tài, địa vị, quyền lực, đối sách không
thắng nổi một trái tim trong ngần không gợn đục, không thắng nổi một ý chí thành tâm thành ý. Sự
nghiệp vĩ đại thực thụ là sự thành công nhờ vào sự hiệp lục của nhiều người bằng tâm hồn cao quý,
thanh khiết.

(Inamori Kazuo – Con đường đi đến thành công bằng sự tử tế, NXB Trẻ, 2017, tr.84 – 85)
Thực hiện các yêu cầu:
Câu 1. Nhận biết
Chỉ ra sức mạnh của “trái tim trong sáng” được nêu trong đoạn trích.
Câu 2. Nhận biết
Theo tác giả, điều làm nên “sự nghiệp vĩ đại thực sự” là gì?
Câu 3. Thông hiểu
Việc tác giả dẫn ra nguyên tắc của nhà triết học James Allen có tác dụng gì?
Câu 4. Thông hiểu
Anh/chị có đồng ý với quan điểm cho rằng “những người thành công lớn nhờ họ xuất phát từ tâm
hồn, trái tim chân thành, trong sáng” không? Vì sao?
II. LÀM VĂN (7.0 điểm)
Câu 1 (2.0 điểm) Vận dụng cao
Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) về điều
bản thân nên làm để có thể thành công trong cuộc sống.
Câu 2: (5.0 điểm) Vận dụng cao
Trong tùy bút Người lái đò sông Đà, nhà văn Nguyễn Tuân đã miêu tả sông Đà bằng nhiều giác
quan khác nhau. Có lúc, sông Đà hiện lên qua ấn tượng của thính giác: “Tiếng thác nước nghe như


là oán trách gì, rồi lại như là van xin, rồi lại như là khiêu khích, giọng gằn mà chế nhạo. Thế rồi nó
rống lên như tiếng một ngàn con trâu mộng đang lồng lộn giữ rừng vầu tre nứa nổ lửa, đang phá
tuông rừng lửa, rừng lửa cùng gầm thét với đàn trâu da cháy bùng bùng. Tới cái thác rồi. Ngoặt
khúc sông lượn, thấy sóng bọt đã trắng xóa cả một chân trời đá”. Nhưng cũng có khi, sông Đà

-------------HẾT--------------( – Website đề thi – chuyên đề file word có lời giải chi tiết)

Quý thầy cô liên hệ đặt mua word: 03338.222.55

HƯỚNG DẪN GIẢI CHI TIẾT

I. ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)
Câu 1.
*Phương pháp: căn cứ nội dung văn bản
*Cách giải:
- Sức mạnh của “trái tim trong sang: có thể dẫn dắt con người và xã hội theo chiều hướng tốt đẹp.
Câu 2.
*Phương pháp: căn cứ nội dung văn bản
*Cách giải:
Điều làm nên “sự nghiệp vĩ đại thực thụ” là: sự thành công nhờ vào sự hiệp lực của nhiều người
bằng tâm hồn cao quý, thanh khiết.
Câu 3.
*Phương pháp: phân tích, tổng hợp
*Cách giải:
Tác dụng:
- Giúp người đọc dễ dàng hình dung được vấn đề đang được đề cập đến.
- Tạo nên dẫn chứng chân thực, tăng độ tin cậy cho vấn đề .
Câu 4.
*Phương pháp: phân tích, lí giải, tổng hợp
*Cách giải:
Học sinh có thể lựa chọn đồng ý, không đồng ý hoặc đồng ý một phần miễn sao có sự lí giải hợp lí.
Gợi ý: Đồng tình.


- Khi mang trong mình trái tim chân thành, trong sáng, thuần khiết thì sẽ đem đến những điều tốt
đẹp nhất đến những người xung quanh.
- Là bởi dốc hết trái tim sẽ được đền đáp bởi trái tim chân thành.
- Người
II. LÀM VĂN (7.0 điểm)
Câu 1:
*Phương pháp: phân tích, lí giải, tổng hợp

*Cách giải:
a.Đảm bảo yêu cầu hình thức đoạn văn: Thí sinh có thể trình bày đoạn văn theo nhiều cách khác
nhau.
b.Xác định vấn đề nghị luận: Người anh hùng trong thời đại ngày nay.
c.Triển khai vấn đề cần nghị luận: vận dụng kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng, rút ra bài
học nhận thức và hành động.
-Mở đoạn: giới thiệu vấn đề cần nghị luận.
-Thân đoạn: có thể triển khai một số nội dung như:
1. Giải thích
- Thành công là gì? Thành công chính là kết quả, thành quả ngọt ngào mà một người gặt hái được
sau những ngày tháng nỗ lực, cống hiến hết mình cho một công việc, mục đích nào đó. Nói một
cách khác thành công chính là việc ta thực hiện được mục đích ban đầu mà ta đã đặt trong trong
công việc, học tập, hay một lĩnh vực cụ thể nào đó.
2. Bàn luận vấn đề
Muốn thành công con người cần phải:
- Đặt ra mục tiêu, phương hướng hành động đúng đắn
- Trong bất kì công việc nào cũng không ngừng nỗ lực, cố gắng
- Không ngại khó khăn, gian khổ, kiên định với mục tiêu đã đề ra….
- Trong hành trình đó mỗi chúng ta cũng cần có một trái tim chân thành, tinh khiết, hành động
không trái lương tâm, đạo đức xã hội thì mới có thể đạt được thành công. Cùng nâng đỡ những
người khác vươn đến thành công.
3. Mở rộng vấn đề và liên hệ bản thân
- Phê phán những kẻ lười biếng, không có chí tiến thủ hoặc những kẻ không từ thủ đoạn nào để đạt
tới thành công.
- Liên hệ bản thân.
Câu 2:
*Phương pháp:
_Phân tích (Phân tích đề để xác định thể loại, yêu cầu, phạm vi dẫn chứng).
_Sử dụng các thao tác lập luận (phân tích, tổng hợp, bàn luận,…) để tạo lập một văn bản nghị luận
văn học.

*Cách giải:
a.Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận văn học: có đủ các phẩn, trong đó phẩn Mở bài nêu được vấn
đề, Thân bài triển khai được vấn đề, Kết bài khái quát được vấn đề.
b.Xác định đúng vấn đề nghị luận:
c.Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm: vận dụng tốt các thao tác lập luận; kết hợp
chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng. Trên cơ sở những hiểu biết về tác giả, tác phẩm cũng như cách
hiểu về vẻ đẹp lãng mạn và tinh thần bi tráng, thí sinh có thể triển khai theo nhiều cách nhưng phải
bám sát vấn đề nghị luận và cần làm rõ một số ý cơ bản sau.Giới thiệu tác giả, tác phẩm
- Nguyễn Tuân là một nhà văn tài hoa, uyên bác và là con người của nghệ thuật. Ông là một định
nghĩa về người nghệ sĩ. Cuộc đời cầm bút của ông là cuộc hành trình không mệt mỏi khám phá và
diễn tả cái đẹp của thiên nhiên sông núi quê hương, vẻ đẹp con người.
- Người lái đò sông Đà là thiên tùy bút rút trong tập Sông Đà (1960) của Nguyễn Tuân. Sông Đà
nói chung và tùy bút Người lái đò sông Đà nói riêng cho bạn đọc thấy một nhà văn Nguyễn Tuân


mới mẻ, hòa nhập vào cuộc sống lớn của đất nước và nhân dân, khác hẳn một Nguyễn Tuân trước
Cách mạng.
• Cảm nhận hình tượng sông Đà
a) Cảm nhận hình tượng Sông Đà qua đoạn văn thứ nhất- Một Sông Đà hung bạo
Sự hung bạo của Sông Đà được tác giả tái hiện lần lượt ở cảnh đá bờ sông dựng vách thành, ở
ghềnh đá, ở những cái hút nước; nhưng sức mạnh khủng khiếp nhất của sông Đà dồn tụ lại ở trận
địa thác đá. Bằng sự cảm nhận của giác quan thính giác -> nhận ra dấu hiệu đầu tiên của trận địa
thác đá là âm thanh tiếng nước thác:
- Âm thanh phong phú: lúc thì nghe như là oán trách, lúc như van xin, khi thì khiêu khích, giọng
gằn mà chế nhạo, đặc biệt có lúc rống lên
- Âm thanh rống lên gầm thét là sự cộng hưởng của:
+ tiếng một ngàn con trâu mộng, lại đang trong giây phút đối mặt với cái chết, lồng lộn tìm đường
thoát thân giữa rừng lửa bao vây
+ tiếng nổ lửa, phá tuông của cả rừng vầu, rừng tre nứa.
+ Thêm nữa, sự hợp sức của số nhiều (một nghìn con trâu mộng, cả rừng vầu rừng tre nứa) khiến

cho âm thanh tiếng nước thác đang “réo to mãi lên” thật là kinh sợ
+ Những vế câu dài liên tiếp đã góp phần gợi cảm giác dồn đuổi lấn lướt của lửa cháy bùng bùng
- Hình ảnh “bọt trắng xóa cả một chân trời đá”
=> Dòng sông biến thành một sinh thể dữ dằn, gào thét trong những âm thanh cuồng nộ, ghê sợ để
trấn áp con người.
b) Cảm nhận hình tượng Sông Đà qua đoạn văn thứ hai- Một Sông Đà trữ tình
Tác giả đã phát huy cao độ trí tưởng tượng phong phú cùng với những liên tưởng bất ngờ mà thú vị
để tái hiện hình ảnh Sông Đà:
- Từ trên cao nhìn xuống, dòng chảy uốn lượn của con sông như mái tóc của người thiếu nữ “con
sông Đà tuôn dài tuôn dài như một áng tóc trữ tình, đầu tóc chân tóc ẩn hiện trong mây trời Tây
Bắc bung nở hoa ban hoa gạo tháng hai và cuồn cuộn mù khói núi Mèo đốt nương xuân”.
+ Vừa mới đây thôi sông Đà còn là nơi hội tụ của những dữ dằn, hung bạo; vậy mà trong chốc lát
sóng nước đã xèo xèo tan trong trí nhớ để hiện hình trước mắt người đọc trong một dáng vẻ hoàn
toàn khác lạ.
+ Mái tóc tuôn tài tuôn dài tưởng chừng như bất tận, nó trập trùng ẩn hiện giữa mây trời Tây Bắc,
nó bồng bềnh uốn lượn quanh co thướt tha duyên dáng… Mái tóc ấy như đang ôm lấy dáng hình
thanh tân trẻ trung gợi cảm đầy sức sống của người thiếu nữ Tây Bắc.
+ Màu trắng tinh khiết của hoa ban, màu đỏ rực rỡ của hoa gạo điểm vào suối tóc ấy khiến nó thêm
phần kiều diễm làm say lòng người. Tác giả dùng lối đảo trật tự câu “bung nở hoa ban hoa gạo
tháng hai” để nhấn mạnh thêm sức sống tràn căng của thiên nhiên Tây Bắc vào thời điểm giữa mùa
xuân, tô điểm thêm cho vẻ đẹp của suối tóc Sông Đà
+ Hình ảnh “cuồn cuộn mù khói núi Mèo đốt nương xuân” đã tạo nên cái sương khói hư ảo như ẩn
giấu đi gương mặt đẹp bí ẩn của người thiếu nữ càng làm tăng thêm sức hấp dẫn…
=> sông Đà mang gương mặt, dáng vóc và nhan sắc của một mĩ nhân, có sức gợi cảm, cuốn hút đến
vô cùng.
• Đánh giá, tổng hợp
Giá trị nội dung
- Nhân vật Sông Đà dưới ngòi bút sáng tạo của nhà văn lấp lánh hai nét tính cách: hung bạo và trữ
tình. Lúc hung bạo, con sông “mang diện mạo và tâm địa của một thứ kẻ thù số một” của con
người. Lúc trữ tình, dòng chảy ấy lại tràn đầy, sóng sánh chất thơ, là một công trình nghệ thuật

tuyệt vời của tạo hóa, trở một “mĩ nhân” đầy gợi cảm và hấp dẫn.
-> Qua đây tác giả cũng kín đáo thể hiện tình cảm yêu nước tha thiết và niềm say mê, tự hào với
thiên nhiên của quê hương xứ sở mình
Đặc sắc nghệ thuật


- Hai trích đoạn đã cho thấy công phu lao động nghệ thuật nghiêm túc, khó nhọc của nhà văn.
Nguyễn Tuân đã phải dành nhiều tâm huyết và công sức để làm hiện lên những vẻ đẹp và sắc thái
khác nhau của thiên nhiên Tây Bắc
- Nhà văn đã huy động tối đa các giác quan thị giác, xúc giác, thính giác và vận dụng tri thức của
nhiều lĩnh vực để tái hiện hình ảnh sông Đà gây ấn tượng mạnh mẽ với người đọc
- Nhà văn cũng đã thể hiện tài năng điêu luyện của một người nghệ sĩ ngôn từ trong việc tái tạo
những kì công của tạo hóa
III. Kết luận
- Khẳng định giá trị tác phẩm
- Khẳng định vị trí tác giả trên văn đàn