PHÁT TRIỂN KỸ NĂNG ÂM NHẠC CHO TRẺ THÔNG QUA TRÒ CHƠI ÂM NHẠC

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
KHOA GIÁO DỤC MẦM NON

BÀI TẬP NGHIỆP VỤ

ĐỀ TÀI:

PHÁT TRIỂN KỸ NĂNG ÂM NHẠC CHO TRẺ
THÔNG QUA TRÒ CHƠI ÂM NHẠC

Giáo viên hướng dẫn: Ths. Trần Thị Kim Anh
Học viên thực hiện: Nguyễn Thị Ngọc Tuyết
Võ Thị Diểu
Lớp : ĐHMN Khóa 2 Tiền Giang năm 2010-2012

Tiền Giang, tháng 11 năm 2011
1


MỤC LỤC
PHẦN MỞ ĐẦU:
I. Lý do chọn đề tài:...............................................................Trang 2
II. Mục đích nghiên cứu:.......................................................Trang 3
III. Nhiệm vụ nghiên cứu:.....................................................Trang 3
IV. Phương pháp nghiên cứu:................................................Trang 4
V. Các đóng góp về đề tài:...............Trang 4
PHẦN NỘI DUNG
CHƯƠNG I
CƠ SỞ LÝ LUẬN ........................................................Trang 5 - 16
CHƯƠNG II

CÁC GIẢI PHÁP THỰC HIỆN……………………… Trang 8-10
CHƯƠNG III
.................................................................................................Trang
PHẦN KÊT LUẬN: ...........................................................Trang
PHẦN PHỤ LỤC:

2


MỞ ĐẦU
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
Âm nhạc là một loại hình nghệ thuật xuất hiện rất sớm trong lịch sử loài
người, nó gắn bó mật thiết với cuộc sống và trở thành một nhu cầu lớn không thể
thiếu trong đời sống xã hội, nó có sức hấp dẫn với mọi lứa tuổi. Âm nhạc hiện hữu
trong mọi hoàn cảnh và luôn gắn liền với con người và chính âm nhạc đã góp phần
xây dựng một xã hội văn minh, nó ảnh hưởng đến tính cách và quan điểm sống của
con người. Âm nhạc là chỗ dựa về tinh thần, là bài học vô giá giúp cho cuộc sống
con người thêm hạnh phúc, lạc quan hơn và thanh thản hơn, rộn ràng hơn.
Đối với trẻ thơ, âm nhạc là nguồn sữa nuôi dưỡng thế giới tinh thần và có vai
trò quan trọng trong giai đoạn trẻ ở trường mầm non, các cháu nhỏ có thể liên quan
với âm nhạc rất sớm, ngay từ khi bập bẹ tập nói hoặc lớn hơn, ngay từ lúc nằm nôi.
Đối với trẻ mầm non thì những nốt nhạc trầm bổng, những giai điệu mượt mà, vui
tươi, trong trẻo của các tác phẩm âm nhạc như là dòng sữa ngọt ngào nuôi dưỡng
cho tâm hồn trẻ . Vì vậy giáo viên cần chú ý giúp trẻ phát triển toàn diện nhân cách
thông qua con đường âm nhạc.
Âm nhạc vốn rất gần gũi với trẻ em nhưng ở những năm đầu tiên của cuộc
sống, những phản ứng vui vẻ của trẻ khi nghe âm nhạc vẫn còn mơ hồ, thậm chí
nhiều khi còn lẫn lộn giữa âm nhạc với các âm thanh khác nhau ở xung quanh. Khi
trẻ bước vào tuổi mẫu giáo, nhất là từ 4 tuổi trở lên thì trẻ đã cảm nhận được những
bài hát và những điệu nhạc này.Tuy nhiên lòng yêu thích âm nhạc ở các cháu lại ở

nhiều mức độ khác nhau. Có cháu yêu đến độ say mê, có cháu lại rất thờ ơ khi nhạc
vang lên. Và mức độ yêu âm nhạc phần lớn do hoàn cảnh cuộc sống, giáo dục của
người lớn xung quanh. Vì thế cho nên giáo dục âm nhạc là phương tiện giáo dục
thẩm mỹ, giáo dục đạo đức, góp phần phát triển trí tuệ và có sự tác động lớn đến sự
phát triển tâm sinh lí của trẻ. Âm nhạc đối với trẻ là thế giới kỳ diệu đầy cảm xúc.
Trẻ thường gắn âm nhạc với trò chơi. Chúng ta có thể nhận thấy rằng, rất nhiều
đồ chơi của trẻ có chứa đựng âm nhạc, và trẻ thường cảm thấy thoải mái
khi chơi với những đồ chơi này.
Đối với trẻ mẫu giáo, việc làm quen với âm nhạc thông qua các trò chơi là
một biện pháp hữu hiệu nhất. Vì đặc điểm lứa tuổi mầm non là học mà chơi, chơi
mà học. Các trò chơi âm nhạc được coi là một trong các hình thức vận động trong
nhà trường. Nó có vai trò quan trọng giúp trẻ luyện tai nghe nhạc, củng cố ca hát,
tạo cảm giác nhịp điệu, phát triển năng khiếu âm nhạc, giúp trẻ cảm thụ âm nhạc
một cách tốt hơn. Tham gia trò chơi âm nhạc trẻ được động viên, được tự do thể
hiện bản thân, những cảm xúc, suy nghĩ và sáng tạo, thể nghiệm. Các trò chơi có
nội dung, có luật giúp trẻ thực hiện một cách dễ dàng các bài tập rèn luyện kỹ năng
3


hát, múa, cảm thụ âm nhạc, ghi nhớ tác phẩm, nắm được những khái niệm sơ giản
về các yếu tố diễn tả âm nhạc trong hình thức sinh động, hấp dẫn.
Trò chơi âm nhạc là hình thức tổng hợp của các dạng vận động, mang tính
sáng tạo cao nhất, phát triển nhiều nhất các kỹ năng cho trẻ. Vì vậy, nên tôi chọn đề
tài: “ Phát triển kỹ năng âm nhạc cho trẻ thông qua trò chơi âm nhạc”
II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU:
Mục đích nghiên cứu đề tài này góp phần làm sáng tỏ cơ sở lí luận và cách
thức ứng dụng các trò chơi âm nhạc cho trẻ mầm non một cách phù hợp, nhằm giúp
trẻ phát triển toàn diện, giúp giáo viên mầm non có những kiến thức cơ bản để áp
dụng trò chơi âm nhạc cho trẻ.
III. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU:

- Xác lập cơ sở lý luận và thực tiễn của việc ứng dụng trò chơi âm nhạc cho trẻ
lớp lá theo các bài hát thiếu nhi.
- Đề xuất một số trò chơi âm nhạc phục vụ cho các hoạt động.
- Kiểm nghiệm tính khả thi và tính hiệu quả của các trò chơi đã thiết kế.
IV. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU:
- Nghiên cứu lý luận, đọc sách tạp chí chuyên đề vầ giáo dục âm nhạc, tham
khảo tài liệu.
- Xây dựng trò chơi âm nhạc.
- Thực nghiệm sư phạm, quan sát, dự giờ.
V. CÁC ĐÓNG GÓP VỀ ĐỀ TÀI:
Xây dựng một số trò chơi âm nhạc để phục vụ cho việc tổ chức hoạt động âm
nhạc của giáo viên và giúp trẻ phát triển khả năng âm nhạc thông qua trò chơi âm
nhạc.

4


NỘI DUNG
CHƯƠNG I : CƠ SỞ LÝ LUẬN
I. ÂM NHẠC ĐỐI VỚI SỰ PHÁT TRIÊN CỦA TRẺ
Âm nhạc vốn rất gần gũi với trẻ em nhưng ở những năm đầu tiên của cuộc
sống, những phản ứng vui vẻ của trẻ khi nghe âm nhạc vẫn còn mơ hồ, thậm chí
nhiều khi còn lẫn lộn giữa âm nhạc với các âm thanh khác nhau ở xung quanh.
Khi trẻ bước vào tuổi mẫu giáo, nhất là từ bốn tuổi trở lên thì trẻ đã cảm nhận
được những bài hát và những điệu nhạc này. Tuy nhiên lòng yêu thích âm nhạc ở
các cháu lại ở nhiều mức độ khác nhau. Có cháu yêu đến độ say mê, có cháu lại
rất thờ ơ khi nhạc vang lên. Và mức độ yêu âm nhạc phần lớn do hoàn cảnh cuộc
sống, giáo dục của người lớn xung quanh. Vì thế cho nên giáo dục âm nhạc là
phương tiện giáo dục thẩm mỹ, giáo dục đạo đức, góp phần phát triển trí tuệ và có
sự tác động lớn đến sự phát triển tâm sinh lí của trẻ.

Những trải nghiệm âm nhạc ở tuổi ấu thơ có tác động đến từng phần một
trong sự phát triển tòan diện của trẻ. Để hiểu rõ mối liên kết giữa âm nhạc và sự
phát triển thể chất, nhận thức, cũng như cảm xúc, kỹ năng xã hội thì điều quan
trọng nhất là nhận thức được nền tảng cho việc học tập của trẻ trong những năm
đầu đời chính là những trải nghiệm bằng tất cả các giác quan.
1.Vai trò của hoạt động âm nhạc đối với sự phát triển thể chất của trẻ:
Âm nhạc có ảnh hưởng đến quá trình hoàn thiện cơ thể trẻ . Âm nhạc được
coi là khả năng tốt nhất để phát triển tai nghe. Tính chất đa dạng của âm nhạc gợi ra
những phản ứng gắn với sự thay đổi tim mạch , sự trao đổi máu.
Việc dạy trẻ vận động nhẹ nhàng theo nhạc không chỉ giúp trẻ tập phối hợp
các động tác đi lại vững vàng, chạy nhẹ nhàng mà tất cả những vận động của tay,
chân, thân mình của trẻ sẽ trở nên chính xác và nhịp nhàng hơn.
Vận động theo nhạc tạo cho trẻ sự hoạt bát, nhanh nhẹn tư thế đẹp và duyên
dáng.
Việc trẻ hát gắn với việc phát triển sinh lý ở trẻ , đẩy mạnh chức năng hoạt
động của cơ quan phát thanh, hô hấp , tạo điều kiện phối hợp giữa nghe và hát.
Tư thế hát đúng sẽ tạo điều kiện điếu hoà hoạt động hô hấp, thở sâu hơn, tạo
cho trẻ có dáng dấp và phong thái đẹp.
2.Vai trò của hoạt động âm nhạc đối với sự phát triển nhận thức của trẻ:
Cảm thụ âm nhạc gắn bó chặt chẽ với sự phát triển nhận thức. Nó đòi hỏi trẻ
phải chú ý, quan sát nhạy bén. Trẻ tập trung nghe nhạc, so sánh âm thanh, làm quen
với ý nghĩa biểu cảm của âm thanh đó, ghi nhớ đặc điểm tính chất của hình tượng
âm nhạc.
5


Khi tập hát, trẻ không chỉ tiếp thu về giai điệu, tiết tấu, lời ca mà còn phát
triển ngôn ngữ. Các dạng hoạt động âm nhạc ở trường mầm non tuỳ theo đặc điểm
lứa tuổi, thông qua các bài học âm nhạc ngày một khó dần, phức tạp dần đòi hỏi trẻ
phải tích cực tư duy, tưởng tượng, sáng tạo.

3.Vai trò của hoạt động âm nhạc đối với sự phát triển thẩm mỹ của trẻ:
Các bộ môn nghệ thuật trong đó có âm nhạc, được coi là phương tiện hữu
hiệu nhất để đưa mối quan hệ thẫm mỹ vào ý thức của trẻ một cách sâu sắc.
Mục dích của giáo dục thẫm mỹ nhằm phát triển ở trẻ khả năng lĩnh hội cảm
thụ và hiểu cái đẹp, phân biệt cái hay cái dở, hoạt động độc lập và sáng tạo khi tiếp
xúc với các dạng hoạt động âm nhạc khác nhau.
Khi nghe nhạc trẻ cảm nhận được tính chất tình cảm của âm nhạc nên hưởng
ứng cảm xúc có trong trong tác phẩm.
Âm nhạc dẫn dắt trẻ đến các hiện tượng cũa đời sống giúp trẻ hình thành sự
liên tưởng.
Ví dụ :
Ở bài “Lá xanh” trẻ cảm nhận được vẻ đẹp của cây cối, thiên nhiên nơi đó có
những chú ong, bướm nô đùa, gió xào xạc làm rung cành lá gọi các em đến trường.
Nhịp điệu rắn rỏi của các bài hành khúc “Chiến sĩ tí hon” làm trẻ vui vẻ hứng thú.
4.Vai trò của hoạt động âm nhạc đối với sự phát triển tình cảm xã hội của trẻ:
Âm nhạc là một loại hình nghệ thuật, phản ánh hiện thực khách quan bằng
những hình tượng âm thanh có sức biểu cảm. Cùng với các yếu tố diễn tả âm nhạc
như: âm sắc, giai điệu, cường độ, hoà âm, cách cấu tạo,…bản chất thời gian trong
trong âm nhạc làm cho nó có thể truyền đạt sự vận động của tình cảm và ý tưởng
với tất cả sắc thái tinh tế nhất.
Âm nhạc gắn liền với con người từ lúc chào đời đến lúc từ giã cuộc sống.
Âm nhạc có sức mạnh vô cùng to lớn trong việc thể hiện thế giới nội tâm của
con người. Nó tác động trực tiếp vào lĩnh vực tình cảm của con người và có khả
năng thống nhất con người trong cùng nỗi xúc động, trở thành phương tiện giao
tiếp hết sức nhạy cảm giữa con người mà không cần ngôn ngữ.
Muốn phát triển khả năng cảm thụ âm nhạc ở trẻ, phải từngbước nâng cao
dần trong quá trình tổ chức các hoạt đông giáo dục âm nhạc, giúp trẻ từng bước
cảm nhận và biết đánh giá âm nhạc ở mức độ đơn giản.
Những phản ứng xúc cảm từ rất sớm, những biểu hiện sinh động của trẻ khi
nghe những âm thanh (lúc lắc,xắc xô…)khẳng định rằng có thể trẻ làm quen âm

nhạc từ tháng tuổi đầu tiên.
B.ĐẶC ĐIỂM PHÁT TRIỄN KHẢ NĂNG ÂM NHẠC CỦA TRẺ 5- 6T
Đây là giai đoạn chuẩn bị cho trẻ vào trường tiểu học.Trẻ có khả năng tri giác toàn
vẹn hình tượng âm nhạc.Cảm giác tai nghe và kinh nghiệm nghe nhạc của trẻ được
tích luỹ nhiều hơn.Trẻ có thể phân biệt độ cao thấp của âm thanh,giai điệu lên
6


xuống,độ to nhỏ,thậm chí cả sự thay đổi cường độ âm thanh(mạnh hay yếu )và âm
sắc của một số nhạc cụ ,giọng hát
Giọng hát của trẻ đã vang hơn,âm sắc ổn định hơnvà tầm cỡ giọng hát cũng mở
rộng hơn trong khõang quãng 8.Sự phối hợp tai nghe và giọng hát cũng tốt hơn
Trẻ có thể vân động theo nhạc một cách nhịp nhàng uyển chuyển,có thể di chuyển
các đội hình khác nhau,động tác truyền cảm,đôi khi có sự sang tạo ở một mức độ
nhất định
Vậy nên,trong quá trình giáo dục âm nhạc cần phảinắm được đặc điểm lứa tuổi
chung và chú ý đặc điểm cá biệt từng trẻ
Thực tế cho ta thấy rằng: Trẻ em ở lứa tuổi Mẫu giáo rất nhạy cảm đối với
âm nhạc. Trẻ em rất thích nghe nhạc và hứng thú tham gia vào các hoạt động có
âm nhạc. Mục đích của giáo dục âm nhạc là giáo dục tình cảm đạo đức thẩm mỹ
cho trẻ, là phương tiện hình thành đạo đức cho trẻ biết yêu ghét rõ ràng. Giáo
dục âm nhạc còn hình thành cho trẻ lòng yêu thiên nhiên, Tổ quốc, tình yêu
thương con người rộng lớn. Hình thành và phát triển thói quen tốt trong sinh
hoạt tập thể: Đó là tính tổ chức kỷ luật, tự chủ, mạnh dạn trước mọi người. Giáo
dục âm nhạc còn là phương tiện nâng cao khả năng trí tuệ, giúp trẻ phát triển trí
tưởng tượng, củng cố kiến thức trẻ qua học tập, vui chơi trong cuộc sống. Quá
trình trẻ tiếp xúc và hoạt động âm nhạc như nghe cô hát, trẻ tự ca hát, nhảy múa,
chơi trò chơi âm nhạc... sẽ hình thành ở trẻ những yếu tốt của một nhân cách
phát triển toàn diện, hài hoà, đó là sự phát triển về thẩm mỹ, đạo đức, trí tuệ và
thể lực, trong mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Thật vô cùng quan trọng nhưng

hình thành cho trẻ thật không phải dễ.
II. MỤC ĐÍCH – NHIỆM VỤ GIÁO DỤC ÂM NHẠC Ở TRƯỜNG MẦM
NON:
Âm nhạc là một trong những phương tiện hiệu quả nhất để thực hiện
nhiệm vụ giáo dục thẩm mỹ, đạo đức cho trẻ em tạo cơ sở hình thành nhân cách
con người mới Việt Nam. Giáo dục văn hóa âm nhạc là một quá trình phức tạp,
gồm nhiều giai đoạn và liên tục cùng với quá trình đào tạo con người. Giáo dục
âm nhạc ở trường mầm non chính là mắc xích đầu tiên và quan trọng nhất. Bởi
lẽ, những ấn tượng về cái đẹp của âm nhạc mà trẻ tiếp nhận ở độ tuổi non nớt
này không chỉ khơi dậy ở trẻ những cảm xúc chân thực đầu tiên với âm nhạc,
mà sẽ còn giữ mãi trong tâm hồn trẻ suốt cả cuộc đời. Chính vì lẽ đó, mục đích
của giáo dục âm nhạc ở trường mầm non nhằm đưa âm nhạc đến với đời sống
trẻ thơ, đặt cơ sở ban đầu cho việc giáo dục văn hóa âm nhạc, góp phần giáo dục
thẩm mỹ, nhận thức, đạo đức, đẩy mạnh sự phát triển trí tuệ, thể chất cho trẻ.
Xuất phát từ mục đích giáo dục âm nhạc ở trường mầm non và đặc điểm tâm
sinh lý của lứa tuổi mầm non rất thích được tiếp xúc với âm nhạc, đó là bài hát,
7


điệu múa,… Yêu cầu của công tác giáo dục âm nhạc cho trẻ là làm thỏa mãn
nhu cầu thích ca hát của trẻ, làm cho trẻ thích hát, có sự nhạy cảm với âm thanh.
Xuất phát từ mục đích giáo dục nhân cách phát triển toàn diện cho trẻ,
nhiệm vụ giáo dục âm nhạc ở trường mầm non bao gồm:
- Giáo dục hứng thú với âm nhạc bằng con đường phát triển cảm thụ âm
nhạc, tai nghe âm nhạc để trẻ cảm thụ sâu sắc, hiểu nội dung tác phẩm được
nghe . Cho trẻ làm quen với các tácphẩm âm nhạc đa dạng để mở rộng những ấn
tượng âm nhạc.
- Phát triển cảm xúc âm nhạc, khả năng cảm giác và tai nghe cao độ, tiết
tấu, giai điệu của tác phẩm, hình thành giọng hát và những động tác biểu cảm,
tạo thói quen chăm chú say mê nghe hát, nghe nhạc ở trẻ.

- Dạy trẻ những kỹ năng trong mọi dạng hoạt động âm nhạc, thể hiện tính
chân thực, hồn nhiên và biểu cảm khi diễn các tác phẩm âm nhạc hợp với lứa
tuổi trẻ.
-Phát triển tính tích cực sáng tạo trong tất cả các dạng hoạt động âm nhạc
vừa sức với trẻ, phát triển cảm giác nhịp điệu, khả năng phối hợp nhịp nhàng các
cử động của cơ thể khi vận động theo nhạc( múa, trò chơi,…)
- Hình thành tính độc lập, sáng tạo và có nhu cầu ca hát, múa trong đời
sống hàng ngày của trẻ.
III. TÁC ĐỘNG CỦA TRÒ CHƠI ĐỐI VỚI SỰ PHÁT TRIỂN CỦA
TRẺ:
Trò chơi là phương tiện phát triển toàn diện nhân cách của trẻ và tạo nên
nét tâm lý đặc trưng cho tuổi mẫu giáo. Vì thế việc tổ chức trò chơi cho trẻ là
cực kỳ quan trọng và có ý nghĩa giáo dục lớn. Tổ chức trò chơi chính là tổ chức
cuộc sống cho trẻ, trò chơi là phương tiện để trẻ học làm người. Theo nhà tâm lý
học A.A Liublinxkaia cho rằng: “Trò chơi là phương tiện có hiệu quả nhất để trẻ
nhận thức thực tế và để phát triển các phẩm chất tốt nhất của nhân cách”.
Trước yêu cầu đổi mới GDMN hiện nay, giáo viên không áp đặt theo
khuôn mẫu có sẵn mà cần chú ý đến năng lực, nhu cầu, hứng thú của trẻ khi tổ
chức hoạt động. Giáo viên cần linh hoạt dùng biện pháp thiết kế, tổ chức trò
chơi nhằm kích thích tính tích cực, chủ động, sáng tạo của trẻ khi giải quyết các
vấn đề trong trò chơi.
1. Quan niệm về trò chơi:
Giữa những vô vàng thuyết học về trò chơi có những học thuyết rất hấp
dẫn như: học thuyết Siller, Spencer, Karli Gross, Stenlin Kholl, Freud, Adler,
8


Botendaik,... Tính theo thời gian thì học thuyết đầu tiên về trò chơi là học thuyết
“sức dư thừa” của Ph.Siler và G.Spencer.
Ph.Siler là một nhà thơ Đức nổi tiếng cũng là một nhà triết học. Ông coi

trò chơi là cơ sở của tất cả nghệ thuật. Việc đáp ứng nhu cầu sáng tạo của con
người được thực hiện trong trò chơi và trong nghệ thuật.
Những tư tưởng của Ph.Siler được G.Spencer-nhà triết học, nhà xã hội
học và nhà sư phạm người Anh phát triển. Chính lúc đó học thuyết của ông mới
được mang tên gọi “sức dư thừa”. G.Spencer đã đánh đồng trò chơi trẻ em với
trò chơi của những con vật bậc cao.
Học thuyết cổ điển về trò chơi của nhà tâm lý học người Đức Karli Gross
đánh đồng những trò chơi của trẻ và của động vật non đều mang tính chất thuần
túy sinh học, trò chơi chính là phương thức biểu hiện đặc thù của các loại bản
năng.
Vào những năm sau đó, học thuyết Karli Gross được nhà tâm lý học
người Đức là V.Stern công nhận. Ông gọi vui chơi là bình minh của bản năng
đúng đắn và đã nhấn mạnh ý nghĩa của trò chơi trong việc rèn luyện những cơ
chế di truyền của phẩm hạnh.
Cho đến nay ở một số nước phương Tây,đặc biệt là ở Mỹ đang lan truyền
rộng rãi học thuyết di truyền sinh học và trò chơi của Stenlin Kholl nhà tâm lý
học người Mỹ nổi tiếng. Ông và các cộng sự đã coi sự phát triển tâm lý đứa trẻ
là sự thu gọn, lặp lại những thời kỳ phát triển của nhân loại.
Dựa vào quan sát các trò chơi và lịch sử phát triển xã hội, nhà tâm lý học
người Anh Stanlay Hall cũng cho rằng theo quy luật “một cá thể đều theo một
con đường phát sinh như giống nòi”, những trò chơi của trẻ con ngày nay lần
lượt diễn lại những hành động tương tự của loài người trong quá trình tiến hóa.
Quan niệm sinh vật hóa của trò chơi trẻ em cũng thể hiện rõ nét ở nhà trò
chơi học người Áo S.Freud. Ông gắn trò chơi với đam mê sinh vật. Học trò của
ông là K.Adler đã tiếp tục phát triển những quan điểm trên.
Quan điểm của Freud là nền tảng của thuyết “trò chơi trị liệu”. Ariran
Sumo Seipt là một trong những đại diện cho thuyết này. Bà đã xem trò chơi là
phương tiện để làm bình thường hóa các quan hệ của đứa trẻ với thực tế xung
quang, xua tan đi nỗi bực tức, bướng bỉnh.
2. Định nghĩa trò chơi:

Trò chơi là một hoạt động có mục đích nhằm thỏa mãn nhu cầu của chủ
thể chơi, là phương tiện để phát triển toàn diện các đặc điểm tâm lý cho trẻ. Qua
quá trình chơi sẽ giúp trẻ lĩnh hội những tri thức, kinh nghiệm của xã hội loài
người đồng thời giúp cho trẻ phát triển trí tuệ, nhân cách.
9


3. Cấu trúc của trò chơi:
a. Nội dung chơi:
Nội dung chơi là thuật ngữ thường được sử dụng khi nghiên cứu tâm lý
trò chơi. Nội dung chơi là những khía cạnh hiện thực được phản ánh trong trò
chơi như: tự nhiên, xã hội, con người, đồ vật, sự vật và các mối quan hệ trong
sinh hoạt.
b. Chủ đề chơi:
Chủ đề chơi là phạm vi thực hiện được phản ánh trong trò chơi. Mục đích
của trò chơi thể hiện ở chủ đề chơi, phản ánh trong chủ đề chơi. Hoặc có thể nói,
chủ đề chơi là mảng hiện thực của cuộc sống xung quanh được phản ánh vào trò
chơi. Cùng một chủ đề nhưng ở mỗi lứa tuổi trẻ lại tái tạo các mặt rất khác nhau
của hiện thực sống.
c. Luật chơi:
Luận chơi là những quy định việc thực hiện các hành động của trẻ trong
quá trình chơi. Luật chơi do nội dung chơi quy định. Nó xác định phương hướng
diễn biến của hành động và sự phụ thuộc lẫn nhau của trẻ trong quá trình chơi.
Luật chơi là tiêu chuẩn đánh giá hành động chơi và các mối quan hệ của trẻ khi
chơi. Nhờ có luật chơi và dựa trên kết quả hành động chơi mà trẻ tự đánh giá lẫn
nhau về hành động chơi của mình và của bạn.
Luật chơi được xem như cơ chế tự điều chỉnh hành động chơi của trẻ.
Luật chơi càng khó, yêu cầu của hành động chơi càng phức tạp thì càng đòi hỏi
trẻ phải thực hiện khéo léo, nhanh nhạy và chính xác hơn. Nhờ vậy, trò chơi
càng kích thích tính hiếu động, hứng thú nhận thức của trẻ.

d. Hành động chơi:
Hành động chơi là chuỗi thao tác liên tục mà trẻ thực hiện trong khi tham
gia chơi, nhằm giải quyết nội dung chơi và chịu sự chỉ đạo của luật chơi. Trong
trò chơi, hành động chơi có thể là hành động với đồ vật, đồ chơi,... Trẻ sử dụng
hành động chơi để lĩnh hội trọn vẹn tri thức và kinh nghiệm xã hội cần thiết.
e. Yếu tố thời gian và yếu tố thi đua:
- Yếu tố thời gian: là khoảng thời gian tổ chức quá trình chơi. Thời gian
chơi cần phù hợp khả năng của trẻ và phù hợp với yêu cầu của trò chơi. Nếu thời
gian quá ngắn mà tốc độ chơi diễn ra quá nhanh sẽ làm cho trẻ vội vàng không
đạt được hiểu quả của trò chơi, nếu tốc độ chậm sẽ làm cho trẻ mệt mỏi, mất
hứng thú.
- Yếu tố thi đua: nhằm tạo sự phấn khởi trong không khí thi đua, động
viên khích lệ trẻ quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ chơi, kích thích trẻ tích cực giải
10


quyết vấn đề đặt ra của trò chơi trong thời gian quy định của luật chơi, thúc đẩy
động cơ khám phá để trẻ tìm ra những cái mới.
Như vậy, trò chơi với tư cách là một phương tiện dạy học sẽ đạt kết quả
cao khi có mối quan hệ chặt chẽ, hỗ trợ qua lại giữa các yếu tố trên. Một trò chơi
được thiết kế hoàn chỉnh khi các yếu tố này được sắp xếp theo một trình tự hợp
lý và khoa học.
3.1.4 Các loại trò chơi:
Trò chơi của trẻ mẫu giáo rất đa dạng và phong phú về nội dung, tích chất
cũng như cách tổ chức chơi. Dựa vào mức độ tự do, sáng tạo, đặc điểm của trò
chơi trẻ em, người ta chia trò chơi của trẻ thành 2 nhóm: trò chơi sáng tạo (đóng
vai, xây dựng-lắp ghép) và trò chơi có nội dung và quy tắc sẵn có (học tập, âm
nhạc, vận động).
a. Trò chơi đóng vai:
Trò chơi đóng vai là loại trò chơi trẻ tái tạo lại những hành động, thái độ

các mối quan hệ trong cuộc sống. Muốn hoàn thành tốt trò chơi của mình, muốn
giao tiếp tốt với bạn chơi bản thân trẻ phải tư duy.
b. Trò chơi đóng kịch:
Trò chơi đóng kịch là những trò chơi đòi hỏi chủ thể chơi phải tư duy
bằng hình ảnh có trong đầu và nhờ ngôn ngữ, các giác quan biểu hiện ra bên
ngoài bằng lời nói, thái độ, cảm xúc của các nhân vật trong truyện, thơ.
c. Trò chơi xây dựng, lắp ghép:
Trò chơi xây dựng, lắp ghép là trò chơi bằng những kỹ năng xây lắp và trí
tưởng tượng của mình trẻ phản ánh thế giới xung quanh bằng các nguyên liệu và
đồ chơi.
d. Trò chơi học tập:
Trò chơi học tập là trò chơi trẻ giải quyết nhiệm vụ học tập dưới hình thức
nhẹ nhàng, thoải mái. Trẻ tiếp nhận nhiệm vụ học tập như một nhiệm vụ chơi
nhằm nâng cao hoạt động nhận thức của trẻ.
e. Trò chơi âm nhạc:
Trò chơi âm nhạc là trò chơi giúp trẻ rèn luyện các giác quan, tư duy, trí
nhớ âm nhạc. Bằng những giai điệu âm nhạc giúp cho trẻ rèn luyện các kỹ năng
cần thiết, tạo cơ hội cho trẻ thêm yêu những giai điệu quê hương.
VI. VAI TRÒ, TÁC DỤNG CỦA TRÒ CHƠI ÂM NHẠC VỚI TRẺ MẦM
NON:
11


Qua thực tế giáo dục, người ta đã khẳng định rằng: Vui chơi là hoạt động
chủ yếu của lứa tuổi mầm non, vui chơi góp phần quan trọng trong việc hình
thành nhận thức, phát triển trí tuệ, giáo dục đạo đức, phát triển nhân cách, tạo
nên sự hứng thú và khả năng sáng tạo của trẻ.
Vui chơi là hoạt động chủ đạo trong chương trình giáo dục trẻ, phương
pháp giáo dục thuận lợi nhất là thông qua vui chơi. Vì vậy trong lĩnh vực giáo
dục mầm non, việc chuyển tải nội dung tới trẻ bằng các trò chơi luôn được chú

trọng.
Nếu trò chơi được coi là một trong những nội dung đồng thời là một trong
những phương tiện giáo dục trẻ nhanh nhạy nhất, dễ tiếp thu nhất, thì trò chơi
âm nhạc hoặc âm nhạc kết hợp với trò chơi cũng giúp ích cho trẻ về nhiều mặt.
Chẳng hạn, trong quá trình tiếp xúc với trò chơi âm nhạc, trẻ được hình thành
những cơ sở của nhịp điệu, độ cao, sự phối hợp hài hòa của những yếu tố đó, tạo
nên sự nhạy bén tiếp thu một giai điệu và sự chính xác của âm thanh. Bởi vậy,
trò chơi âm nhạc cần được triệt để khai thác sử dụng trong giáo dục âm nhạc cho
trẻ mầm non.
Ở chương trình giáo dục âm nhạc cho trẻ các độ tuổi, trò chơi âm nhạc là
dạng hoạt động âm nhạc tương đối tổng hợp, có sử dụng tất cả các dạng hoạt
động âm nhạc khác như: ca hát, vận động theo nhạc, nhảy múa, nghe nhạc…
dưới những hình thức hấp dẫn, vừa sức, và được trẻ yêu thích.
Trò chơi đã trở thành phương tiện đem đến cho trẻ các yếu tố diễn tả của
nghệ thuật sinh động, nó có tác dụng mạnh mẽ nhưng lại đến với trẻ một cách
nhẹ nhàng, thoải mái.
Hiện nay trò chơi âm nhạc được coi là một trong các hình thức vận động
theo nhạc của chương trình giáo dục âm nhạc mầm non, có có vai trò quan trọng
giúp trẻ luyện tai nghe nhạc, củng cố ca hát, tạo cảm giác nhịp điệu, phát triển
năng khiếu âm nhạc. Các yếu tố đó góp phần làm cho trẻ cảm thụ âm nhạc.
Trò chơi âm nhạc được xây dựng thành tiết học với sự tham gia của mọi
trẻ và cả giáo viên. Đó là một hình thức thuận lợi để kết hợp giáo dục trẻ tình
đoàn kết, hiểu biết lẫn nhau, quan tâm đến nhau- cơ sở của tình cảm cộng đồng.
Những nội dung giáo dục tình yêu thiên nhiên, yêu ông bà, cha, mẹ, bảo vệ môi
trường, nếp sống văn minh…được lồng một cách tế nhị, uyển chuyển vào các
trò chơi có chủ đề sẽ có tác động mạnh mẽ nhưng hết sức nhẹ nhàng, mềm mại
tới tâm hồn, tình cảm, trí tuệ của trẻ.
Không khí hào hứng, sôi động của cuộc chơi làm cho mọi trẻ đều vui vẻ,
sung sướng. Niềm vui, sự say mê, tích cực tham gia trò chơi còn giúp những trẻ
rụt rè, nhút nhát thêm tự tin, mạnh dạn hơn, hòa nhập cùng các bạn.

12


Trò chơi âm nhạc được sử dụng rộng rãi như một hình thức hấp dẫn để
chuyển tải nội dung chính: tập hát, tập vận động theo nhạc, múa, tập nghe nhạc
hay ôn luyện, củng cố các kiến thức, kỹ năng đã học. Cũng có những tiết học
dành riêng cho trò chơi âm nhạc ngay trong lúc vui chơi ngoài trời, sau lúc ngủ
trưa…
Những trò chơi âm nhạc có thể làm đẹp cho tâm hồn ngây thơ đồng thời
khơi dậy được khả năng lĩnh hội âm nhạc tiềm tàng của trẻ. Những trò chơi âm
nhạc đó chính chúng đã dung hòa âm nhạc, những điệu nhảy và niềm vui vào
làm một, nhờ đó mà giúp trẻ cảm thụ được nét đẹp của những giai điệu, kích
thích được sức sống của trẻ, khiến trẻ biết cách chuyển động nhịp nhàng uyển
chuyển theo những giai điệu cất lên, ngoài ra còn giúp trẻ cảm nhận được tiết
tấu và nhịp điệu của bài hát, tìm thấy được niềm vui trong những điệu nhảy. Có
một số trò chơi âm nhạccần có sự phối hợp thì mới có thể hoàn thành, chúng sẽ
bồi dưỡng khả năng hợp tác và rèn luyện năng lực giao tiếp cho trẻ.
Mỗi loại trò chơi đều có ý nghĩa giúp trẻ phát triển trí tuệ, tạo cho trẻ
những phản xạ nhanh, nhạy, có tác dụng trong việc củng cố và tiếp thu những
nội dung giáo dục. Đặc biệt, trò chơi âm nhạc còn rèn luyện cho trẻ các kỹ năng
thông qua tai nghe âm nhạc, các trò chơi âm nhạc có vai trò quan trọng trong
việc giúp trẻ phát triển năng khiếu . Chương trình giáo dục âm nhạc đã biên
soạn một số trò chơi tiêu biểu như sau:
- Trò chơi định hướng và phân biệt âm thanh “ Tiếng hát ở đâu?”, “Âm
thanh nhạc cụ nào”. Từ trò chơi này, trẻ sẽ tập nghe âm thanh phát ra từ phía
nào. Trẻ có thể nhận biết được âm thanh của loại nhạc cụ nào đó hoặc nhận biết
được một vài loại nhạc cụ nào đó hoặc nhận biết được một vài loại nhạc cụ khi
nghe bản nhạc hòa âm.
- Trò chơi làm quen với độ cao âm thanh như “ meo mèo” ứng với cao độ
“sol mì”; trò chơi phân biệt được độ cao âm thanh của tiếng vịt kêu “cáp cáp

cáp” cao hơn “cạp cạp cạp”.
- Các trò chơi làm quen với xướng âm như “mi sol la”, hoặc trò chơi 5 âm
“Do re mi sol la”. Trò chơi này có thể dành cho trẻ có năng khiếu thể hiện, cả
lớp cùng phụ họa. Đây là hình thức cho trẻ làm quen với các cung bật cơ bản
nhất của âm thanh chuẩn trong hệ thống hàng âm.
- Trò chơi “ Ai nhanh nhất”, “Bao nhiêu người hát”, “Đoán tên bạn hát”
v.v... có tác dụng rèn luyện phản xạ nhanh thông qua nghe âm thanh.
- Ngoài ra còn có các trò chơi “Minh họa nội dung bài hát”, “Bắt chước
tiếng kêu của các con vật, “Nhảy theo nhịp phách”, “Gõ theo tiết tấu”... Các trò
chơi này tạo cơ hội cho trẻ luyện tập kỹ năng cảm nhận nhịp điệu âm nhạc.
13


- Các trò chơi đóng vai: trò chơi đóng vai nhân vật theo chủ đề âm nhạc
của các ca khúc.
- Trò chơi phát triển năng khiếu âm nhạc: nhắc lại giai điệu bài hát qua
nghe tiếng đàn hoặc nghe cô xướng bằng nguyên âm.
- Trò chơi âm nhạc- kể chuyện
- Trò chơi với nhạc cụ.
V. VAI TRÒ CỦA GIÁO VIÊN TRONG QUÁ TRÌNH TỔ CHỨC HOẠT
ĐỘNG ÂM NHẠC CỦA TRẺ:
Trước yêu cầu đổi mới GDMN hiện nay, giáo viên không áp đặt theo
khuôn mẫu có sẵn mà cần chú ý đến năng lực, nhu cầu, hứng thú của trẻ khi tổ
chức hoạt động. Giáo viên cần linh hoạt dùng biện pháp thiết kế, tổ chức trò
chơi nhằm kích thích tính tích cực, chủ động, sáng tạo của trẻ khi giải quyết các
vấn đề trong trò chơi.
Có rất nhiều trò chơi cho trẻ ở lứa tuổi mẫu giáo lớn nhưng trò chơi âm nhạc là
một trong những trò chơi rất quan trọng vì các biểu tượng vốn có ở trẻ không thể
tự nhiên biến thành khái niệm, chúng chỉ có thể được sử dụng khi hình thành
khái niệm

Cần thể hiện sự ủng hộ và tạo điều cho trẻ tham gia vào các hoạt động âm nhạc,
tạo không gian, thời gian và cung cấp các vật liệu cần thiết. Khi trẻ có được môi
trường âm nhạc phong phú và có sự hướng dẫn thích hợp của giáo viên, trẻ có
thể học và sáng tạo ra những giai điệu bất ngờ.
Để tổ chức hoạt động âm nhạc của trẻ, đặc biệt là các trò chơi âm nhạc một
cách có hiệu quả, giáo viên cần phải biết:
- Lập kế hoạch: Lên kế hoạch và xác định cách thức giới thiệu các vật liệu,
các dụng cụ âm nhạc mới một cách hấp dẫn nhất.
- Quan sát: Quan sát xem trẻ tương tác với các vật liệu và với các bạn khác
như thế nào? Xác định xem trẻ có cần sự giúp đỡ của giáo viên để giải quyết các
vấn đề nảy sinh hay không; tìm kiếm thời điểm hướng dẫn thích hợp.
- Thực hành: Cùng thưởng thức âm nhạc và cùng chơi với trẻ sẽ có hiệu quả
hơn là biểu diễn âm nhạc cho trẻ xem.
- Tạo cơ hội: Tìm kiếm thời điểm thích hợp để khuyến khích trẻ khám phá
bằng cách đặt các câu hỏi mở, bổ sung dụng cụ mới, hoặc gợi ý những ý tưởng
mới có thể giúp trẻsuy nghĩ cân nhắc.
- Làm mẫu: Cô có thể gợi ý một số động tác vận động và khuyến
khích trẻ thực hiện những động tác tương tự.
14


Khi sử dụng trò chơi âm nhạc cũng cần lưu ý một số nguyên tắc:
- Nội dung và tính chất âm nhạc quyết định nội dung và tính chất trò chơi.
- Trong một loại trò chơi có thể sử dụng kết hợp tất cả các dạng hoạt động âm
nhạc khác.
- Trong trò chơi, trẻ được tự do tìm cách thể hiện nhân vật ( nét mặt, tạo dáng,
vận động,…), đóng trò theo ý mình không bắt buộc phải bắt chước giống hệt cô
giáo, bạn.
VI. THỰC TRẠNG VIỆC TỔ CHỨC TRÒ CHƠI ÂM NHẠC Ở TRƯỜNG
MÂM NON:

Thực tế tại trường Mầm non của chúng tôi đang công tác, cũng như các
trường Mầm non lân cận khác, khi tổ chức trò chơi chúng tôi gặp những khó
khăn và thuận lợi như sau:
1/Thuận lợi :
-Được sự quan tâm của ,ủng hộ của các cấp lãnh đạo , BGH ….
-Trò chơi là hình thức giúp tiết học của trẻ thêm sinh động ,hứng thú lôi
cuốn trẻ .Trong mỗi lớp học đều có rất nhiều trẻ hứng thú tham gia trò chơi .
-Hầu hết giáo viên mầm non đều nhận thức tầm quan trọng của trò chơi đối
với sự phát triển toàn diện của trẻ .
2/ Khó khăn :
- Giáo viên chưa có nhiều kiến thức để tổ chức trò chơi âm nhạc.
- Hiện nay tài liệu nghiên cứu bằng cả giáo trình ,hình ảnh ,sách ,đĩa … về trò
chơi còn ít nên việc học tập, nghiên cứu thêm tài liệu của giáo viên còn hạn chế.
Một phần là do năng khiếu của giáo viên chưa biết thay đổi hình thức các trò chơi
còn đơn giản chưa nâng cao , còn rời rạc nên không hấp dẫn cháu làm cho hoạt
động học ,chơi chưa đạt kết quả cao.
- Một số trẻ chưa tích cực tham gia chơi
Tuy nhiên, trên hiện nay ở các trường mần non việc thiết kế và sử dụng
các trò chơi phát triển tư duy cho trẻ mẫu giáo lớn đang được quan tâm nhưng
còn có một số khó khăn như sau:
- Công việc ở trường mầm non quá nhiều nên giáo viên không đủ thời
gian để đầu tư, thiết kế và sáng tạo.
- Một số trường còn rất thiếu thốn về cơ sở vật chất nên không đủ các vật
dụng cần thiết để tổ chức đa dạng các trò chơi.
15


- Hiện nay số trẻ ở các lớp mầm non quá đông nên giáo viên sưu tầm trò
chơi chỉ chú ý đến tình hình lớp, đến chủ đề nhưng chưa chú ý đến đặc điểm tâm
sinh lý trẻ theo lứa tuổi.

- Trình độ giáo viên không bằng nhau nên một số giáo viên còn gặp rất
nhiều khó khăn khi thiết kế và tổ chức trò chơi phát triển tư duy cho trẻ.
- Giáo viên không có nhiều thời gian để cập nhật thông tin, tham khảo tài
liệu nên các trò chơi cho trẻ còn rất nghèo nàn.
- Giáo viên chưa chú ý đến việc đề ra các biện pháp phát triển trò chơi để
kích thích tư duy cho trẻ.

KẾT LUẬN CHƯƠNG 1
Thật vậy, trò chơi âm nhạc có một vai trò quan trọng trong các hoạt động
ở trường Mầm non, nó luôn hỗ trợ cho tất cả các hoạt động trong ngày của trẻ.
Có mặt âm nhạc trẻ cảm thấy thích thú, bởi âm nhạc giúp trẻ hát, vận động, chơi
trò chơi lồng ghép với nhạc sẽ giúp trẻ hưng phấn hơn, cảm thấy thoải mái giúp
trẻ tự tin, mạnh dạn, dần dần thích biễu diễn trong tập thể và tạo cho trẻ sự “đam
mê” về nghệ thuật âm nhạc cho dù ở bất kỳ chương trình giảng dạy nào . Trẻ có
cảm xúc, tự bộc lộ năng khiếu của mình. Vì vậy cô giáo mầm non cần bồi
dưỡng, xây dựng thiết kế trò chơi âm nhạc phù hợp với trẻ để âm nhạc luôn là
nghệ thuật mà trẻ yêu thích, cần rèn luyện và học tập.

16


CHƯƠNG II : XÂY DỰNG MỘT SỐ TRÒ CHƠI ÂM NHẠC NHẰM PHÁT
TRIỂN KỸ NĂNG ÂM NHẠC CHO TRẺ MẦM NON

Đối với trẻ thơ, được hoạt động với âm nhạc thông qua các trò chơi là một
biện pháp hữu hiệu nhất. Trò chơi đã trở thành phương tiện để đem đến cho trẻ
các yếu tố diễn tả của nghệ thuật sinh động, nó có tác dụng mạnh mẽ nhưng lại
đến với trẻ một cách nhẹ nhàng, thoải mái.
Hiện nay, trò chơi âm nhạc được coi là một trong các hình thức vận động
theo nhạc của chương trình giáo dục âm nhạc Mầm non. Nó có vai trò quan trọng

giúp trẻ luyện tai nghe nhạc, củng cố ca hát, tạo cảm giác nhịp điệu, phát triển
năng khiếu âm nhạc. Các yếu tố đó góp phần làm cho trẻ cảm thụ âm nhạc.
Mỗi loại trò chơi đều có ý nghĩa giúp trẻ phát triển trí tuệ, tạo cho trẻ có
những phản xạ nhanh, nhạy, có tác dụng trong việc củng cố và tiếp thu những nội
dung giáo dục. Đặc biệt trò chơi âm nhạc còn rèn luyện cho trẻ có kĩ năng thông
qua tai nghe âm nhạc.
Chính vì vậy bản thân đã tìm tòi, sáng tác, cải biên một số trò chơi nhằm làm
tăng thêm sự phong phú âm nhạc cho trẻ.
1. Trò chơi “Những người bạn rừng xanh” :
* Mục tiêu: Giúp trẻ rèn luyện tai nghe âm nhạc và khả năng phản xạ nhanh
nhạy.
* Chuẩn bị : Nhạc bài hát “Đố bạn”, máy cassette, đĩa nhạc, 12 vòng thể
dục, hình ảnh các con vật trong bài hát ( voi, khỉ, gấu, hươu)
* Cách chơi:
- Chia 12 vòng thành 4 nhóm: nhóm voi, nhóm gấu, nhóm khỉ, nhóm hươu.
- Mỗi lần chơi gọi 5-6 trẻ. Cho trẻ đi vòng tròn và hát “ Đố bạn” cô ra hiệu
lệnh dừng nhạc ở câu hát có con vật nào thì trẻ chỉ được nhảy vào đúng vòng có
con vật theo lời bài hát. Ví dụ: khi hát đến câu “đầu đội hai cái ná đó là chú hươu
sao” trẻ phải biết nhảy vào đúng nhóm vòng hươu, nếu nhảy vào vòng khác là sai.
2.Trò chơi: “To và nhỏ”
* Mục tiêu:Trò chơi tạo cho trẻ sự tập trung chú ý lắng nghe các âm
thanh của các vật liệu khác nhau và trẻ hứng thú được khám phá, trải nghiệm âm
thanh phát ra từ các vật liệu đó.
* Chuẩn bị : vỏ lon nước ngọt, một số sỏi to, cát
* Cách chơi :
- Cô cho trẻ xem ít sỏi và cát. Cô đã cho sẵn cát hoặc sỏi vào trong lon nước
ngọt có hình dáng màu sắc khác nhau. Cô cho một trẻ lên cầm một lon lắc ,nghe và
đoán xem bên trong có gì ? Cô hỏi trẻ lon nào đựng cát lon nào đựng sỏi ? lon nào
17

nặng ,lon nào nhẹ /Tiếng kêu nào to tiếng kêu nào nhỏ? So sánh cho trẻ thấy :các
lon giống nhau về màu sắc, kích thước nhưng nặng nhẹ khác nhau, âm thanh khác
nhau.
- Cô cho trẻ lên chọn lon nặng đứng một nhóm, lon nhẹ đứng một nhóm
-Lần đầu cho tất cả trẻ lắc lon theo phách
-Sau đó phân cho trẻ cầm lon nặng lắc vào phách mạnh, những trẻ cầm lon nhẹ lắc
vào phách nhẹ.
- 3. Trò chơi: “ Chú bộ đội hành quân ”
* Mục tiêu: Tạo cho trẻ sự tập trung chú ý lắng nghe và nhanh nhẹn, linh
hoạt.
* Chuẩn bị: nhạc bài hát Chiến sĩ tí hon, chú bộ đội, làm chú bộ đội…
Cờ, mô hình lô cốt, súng, trang phục bộ đội.
* Cách chơi: Cho trẻ ngồi 2 hàng ngang đối diện nhau, mỗi lần chơi gọi 4 cháu.
Cháu lên chơi đứng trước vạch xuất phát, vai mang súng, cô mở nhạc, cháu
trườn qua một đoạn đường để đến các đồn giặc, khi nhạc to thì trườn nhanh,
nhạc nhỏ trườn chậm, có tiếng súng phải dừng lại, nếu trườn đến được lô cốt khi
hết bài hát thì được cắm cờ lên lô cốt, nếu nhạc còn thì phải trườn tiếp. Nếu
chưa hết bài hát mà cắm cờ thì sẽ bị “giặc” bắt làm “tù binh”.
4. Trò chơi “Chim gõ kiến ”
* Mục tiêu: Trò chơi luyện khả năng định hướng qua âm thanh, rèn luyện thính
giác.
* Chuẩn bị: hai thanh gỗ và 2 cái khăn để bịt mắt.
* Cách chơi: Chọn ra hai trẻ để bịt mắt lại.
Cho hai trẻ đứng cách xa nhau.
Khi nghe giáo viên ra hiệu lệnh : “bắt đầu” thì một trẻ cầm hai thanh gỗ gõ vào
nhau và di chuyển, trẻ còn lại nghe theo tiếng gõ tìm đến để bắt, nếu bắt được
người gõ là thắng cuộc.Sau đó đổi cho cặp trẻ khác cùng chơi.
Trong khi hai bạn đang chơi, cac bạn đứng cạnh ngoài không được la hét hay
hướng dẫn người bị bịt mắt đi tìm. Ai vi phạm sẽ thay đổi chỗ ở cho người bị bịt

mắt
Khi trẻ chơi đã quen, giáo viên có thể tăng số người bị bịt mắt đi tìm và số người bị
bịt mắt gõ cây.
C
5. Trò chơi “Chân sạch chân đẹp”
* Mục tiêu: Phát triển tai nghe, trẻ phản ứng nhanh với các loại tiết tấu khác
nhau và ghi nhớ có chủ định.
- Chuẩn bị: Bút lông, 5-6 vòng tròn, trống lắc.
- Cách chơi: Cô có từ 5-6 vòng tròn, số trẻ mỗi lần tham gia chơi tương ứng với
số vòng, cô dùng bút lông vẽ hình bàn chân của trẻ vào đó và đánh số theo thứ
tự. Sau đó cho trẻ đi theo tiếng gõ nhịp nhàng xung quanh vòng tròn, khi tiết tấu
18


gõ thay đổi, trẻ phải chạy vào vòng có dấu chân của mình. Nếu trẻ nào chạy vào
vòng mà ướm dấu chân của mình không vừa với dấu chân đã vẽ trong vòng là bị
phạt nhảy lò cò quanh lớp một vòng.
6. Trò chơi : Dàn nhạc đồng quê:
* Mục tiêu: Rèn cho trẻ hát đúng giai điệu, phản ứng nhanh nhạy, phát triển tai
nghe âm nhạc.
* Chuẩn bị: nhạc các bài hát trong chủ đề vật nuôi, côn trùng.
* Cách chơi: Chia lớp thành nhiều đội, đặt tên các đội theo từng con vật : chó,
mèo, gà trống,…yêu cầu trẻ nhớ tiếng kêu của con vật đội mình. Cô cho trẻ hát 1
bài hát (tất cả đều thuộc) khi cô chỉ tay vào đội nào thì đội đó không được hát bằng
lời mà chỉ được hát bằng vần tiếng kêu của con vật của đội mình (còn tất cả im
lặng). Luật chơi: âm điệu bài hát phải được liên tục, đội nào khi có tay cô chỉ vào
mà hát sai – hát trật lỗi nhạc thì phải chịu phạt.
7. Trò chơi “ khiêu vũ với bóng”
- Cô gợi ý cho trẻ nói tên bài hát mà trẻ vừa nghe trong lúc thư giãn.
- Cô giới thiệu quả bóng và gợi hỏi trẻ: Có thể làm gì với qua 3 bóng này khi mình đi

chơi ở biển?
- Cô giới thiệu tên trò chơi “Khiêu vũ với bóng”
- Cô hướng dẫn cách chơi:
+ Kết 1 nhóm 2 bạn, hai bạn sẽ đứng đối diện nhau, để quả bóng chính giữa trán cảu
hai bạn, 2 tay giữ em của bạn. Khi nghe nhạc nhanh thì 2 bạn phải bước đi theo nhạc,
nghe nhạc chậm thì con sẽ đứng tại chỗ lắc lư theo nhịp của nhạc, Khi các con khiêu vũ
phải cẩn thận để không làm rơi bóng,
- Luật chơi: Nếu cặp nào làm rơi bóng sẽ bị lọai khỏi cuộc chơi, đem bóng đi cất và ngồi
xem những bạn còn lại chơi cho đến khi dừng nhạc, cặp nào không làm rơi bóng sẽ
thắng.
- Cô cho trẻ kết nhóm 2 bạn, gợi ý và hỏi trẻ: Khi kết bạn cho mình các con phải chọn
bạn có chiều cao như thế nào so với mình? Tại sao?

* Mục tiêu:
* Chuẩn bị:
* Cách chơi:
8.Trò chơi âm nhạc – kể chuyện :
* Mục tiêu:
* Chuẩn bị:
* Cách chơi:
9.+ Cách chơi: trẻ ngồi vòng tròn, mỗi trẻ cầm 1

nhạc cụ âm nhạc. Khi nghe giai điệu bài hát trẻ sẽ
chuyền nhạc cụ cho bạn ngồi cạnh vào nhịp nghỉ của câu hát theo 1 chiều. Trẻ chuyền nhạc cụ cho bạn
nhanh hoặc chậm tùy theo giai điệu cña bài hát.
+ Luật chơi : Khi hết nhạc , bạn nào có 1 nhạc cụ trước mặt là thắng cuộc. Bạn nào có từ 2 nhạc cụ trở
lên trước mặt là thua cuộc và bị phạt hát hoặc múa 1 bài
- Cho trẻ chơi 3-4 lần trên nền nhạc bài hát quen thuộc với trẻ. Cô cho trẻ chơi với các yêu cầu khác nhau
( Lúc chuyền sang trái, lúc chuyền sang phải, lúc chuyền nhanh, lúc chuyền chậm)

19


* Mục tiêu:
* Chuẩn bị:
* Cách chơi:
10.rò chơi âm nhạc “Cánh hoa kỳ diệu” – Cô giáo Đinh Thị Thanh Tuyền.
Đây là một trò chơi vô cùng sáng tạo và hấp dẫn. Với những hình ảnh đặc sắc, âm thanh sống động và
cách chơi dễ hiểu, trẻ bị lôi cuốn vì phải vận dụng mọi kiến thức âm nhạc cũng như khả năng âm nhạc
của mình thì mới thực hiện đúng yêu cầu của trò chơi.Vì vậy khiến trẻ chơi tích cực và hứng thú hơn.
Cách chơi: Hiển thị trên màn hình là 1 bông hoa năm cánh, mỗi cánh hoa tương ứng với một yêu cầu
của trò chơi, trẻ sẽ phải vận dụng kiến thức âm nhạc và khả năng âm nhạc để trả lời theo yêu cầu đó.

* Mục tiêu:
* Chuẩn bị:
* Cách chơi:
Có ảnh hưởng giáo dục đến trẻ rất mạnh mẽ, phát triển ở trẻ những kỹ năng hát
múa, tạo điều kiện phát triển sở thích nghệ thuật, đem lại cho trẻ niềm vui, hào
hứng. Khi chơi trẻ có thể truyền đạt tính chất âm nhạc mà trẻ cảm thụ được vào
vận động tốt hơn, phát âm chính xác, ngôn ngữ cũng phát triển hơn.
Ví dụ :
Cho trẻ đóng kịch « Mèo đi câu cá » : cháu đóng vai mèo anh, mèo em, bầy thỏ,…
với đầy đủ phục trang, đạo cụ.
. Đoạn đầu : anh em…đi câu : nhạc vui tươi, nhí nhảnh, có thể hát một đoạn về
con mèo trong bài ‘‘Vật nuôi’’
. Đoạn : mèo anh đi câu : nhạc êm dịu, tiếng sáo ru…
. Đoạn : mèo em đi câu, vui đùa với bầy thỏ : nhạc sôi động kết hợp hát « là lá
la, vui cùng em, chim hót ca, cây nở hoa… »
. Đoạn cuối : nhạc dí dỏm.

20


KẾT LUẬN
+ Kết quả :
- Tổ chức ngày hội ngày lễ: Ngày hội đến trường của bé, 20/11, tết trung
thu...thường xuyên hằng năm.
- Tổ chức thao giảng lồng ghép GDÂN theo biện pháp nêu trên có hiệu quả.
- 100% trẻ thực sự thích thú khi học GDÂN, tích cực tham gia chơi, chơi
thành thạo các các trò chơi ...tạo không khí vui tươi, hào hứng khi học âm nhạc. Từ
đó hoạt động GDÂN đạt chất lượng rất cao.
- Có tác dụng dấy lên phong trào sưu tầm, sáng tác các trò chơi âm nhạc,
đặc biệt hơn là đã nhận được sự ủng hộ rất nhiệt tình của phụ huynh . Trường và
phụ huynh tham gia cùng nhà trường trong những hội thi, thao giảng, hội giảng, các
ngày hội ngày lễ...
+ Bài học kinh nghiệm :
Muốn có được những trò chơi sáng tạo và đưa GDÂN vào trong đời sống
hằng ngày của trẻ ở trường Mầm non, trước hết :
- Người phụ trách chuyên môn phải nắm vững kiến thức, kĩ năng cơ bản của
GDÂN.
- Hướng dẫn giáo viên cụ thể khi thực hiện
- Kế hoạch tổ chức, đầu tư phải có nhiều thời gian
- Thực hiện tốt công tác chuyên môn, tham mưu để có sự quan tâm, động
viên kịp thời và chỉ đạo sâu sát của hiệu trưỏng
- Động viên giáo viên thường xuyên, kịp thời và có sự nỗ lực cao.
- Kết hợp chặt chẽ với phụ huynh học sinh để có sự giúp đỡ theo yêu cầu của
nhà trường, tạo điều kiện thuận lợi cho việc tổ chức thực hiện.
21

- Bản thân người chỉ đạo chuyên môn, giáo viên không ngừng học hỏi, tham
khảo tài liệu, tham quan học tập, sáng tạo trong phương pháp giảng dạy.
+ Ý kiến kiến nghị:
Để thực hiện tốt hoạt động Giáo dục âm nhạc cho trẻ Mầm non trong giai
đoạn hiện nay thông qua việc thực hiện các biện pháp trên đã phần nào đạt được
một số kết quả như đã nêu. Bản thân xin có một số đề xuất sau :
* Đối với trường:
-

Cần tạo điều kiện cho giáo viên tham quan học tập ở các đơn vị bạn để trao

đổi, học hỏi kinh nghiệm.
- Đầu tư kinh phí mua một số trang thiết bị phục vụ hoạt động âm nhạc như:
Đàn organ, dụng cụ gõ đệm, trang phục biểu diễn .v.v...
- Có các biện pháp, kiến nghị để mở các lớp bồi dưỡng kỹ năng ca hát, vận động
theo nhạc cho đội ngũ giáo viên.
* Đối với Phòng Giáo dục:
- Cần tăng cường hơn nữa các lớp tập huấn, bồi dưỡng kỹ năng ca hát, vận động
theo nhạc, tổ chức các lớp dạy đàn, dạy múa...
- Cung cấp các tiến bộ khoa học kỹ thuật như: Học tập qua băng hình, đĩa ghi
hình...để cung cấp thêm tư liệu cho giáo viên.

22


Ý KIẾN HỘI ĐỒNG THẨM ĐỊNH
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................

...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
..........................................

23


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Luật Giáo dục – Nhà xuất bản chính trị Quốc gia.
2. Một số vấn đề quản lý giáo dục Mầm non – Nhà xuất bản Đại học
quốc gia – Hà nội.
3. Quyết định 55 quy định mục tiêu kế hoạch đào tạo của nhà trẻ trường Mẫu giáo- nhà xuất bản bộ giáo dục 1990.
4. Điều lệ trường Mầm non.
5. Tài liệu bồi dưỡng thường xuyên cho giáo viên Mầm non chu kỳ II
năm 2004- 2007.
b. Trong cuộc sống con người không thể thiếu âm nhạc, âm nhạc đã đi sâu
vào tâm trí con người có ảnh hưởng rất lớn về đời sống tinh thần tất cả
mọi người…..
c. Đặc biệt giáo dục âm nhạc ở trường Mầm non là một trong những bộ môn
trẻ rất ưa thích: học cũng có âm nhạc, chơi cũng có âm nhạc, ăn ngủ đều
có âm nhạc. Đây là hoạt động mang tính giáo dục cao nó đang xen trong
tất cả các hoạt động. Thông qua hoạt động âm nhạc trẻ được giáo dục tình
cảm đạo đức và thẩm mỹ, giúp trẻ phát triển năng khiếu thuở nhỏ, phát
triển trí tuệ và thể chất qua vận động các trò chơi âm nhạc.
d. Mượn âm nhạc để “Thay lời muốn nói” bày tò những tình cảm thiết tha
qua âm nhạc để thử tài các cháu. Giáo viên có thể đặt vấn đề thông qua
phần thi thố để phát triển trí tuệ của trẻ: Ai là người thuộc nhanh nhất bài
hát này? Mời tất cả lớp cùng nghe nhạc. Gv sử dụng nhiều hình thức cho
nghe băng cassesset, đĩa CD, Tivi, chương trình văn nghệ thiếu nhi, trẻ sẽ

thể hiện lại phần nội dung bài hát. Hoặc khi hát trẻ biết ngắt nghĩ, luyến
láy đúng chỗ nhịp nhàng, đúng cường độ. Giáo viên có thể kết hợp điệu
bộ để giúp trẻ hiểu sâu hơn bài hát như bắt chéo tay trước ngực thể hiện
tình yêu thương, hai tay chỉ vào hai bên má thể hiện nụ cười hoặc chỉ vào
đuôi mắt thể hiện tình cảm vui sướng. Chẳng hạn như qua bài hát
“
Bầu và bí” các cháu khối Mầm.
24


- Trong khi tác động đến tình cảm của trẻ việc tổ chức các hoạt động âm nhạc
vừa tạo hứng thú cho trẻ vừa giáo dục cho trẻ về tính cảm đạo đức. Đôi khi, tác
động của âm nhạc còn mạnh hơn cả những lời khuyên hay sự ra lệnh nghiêm khắc.
- Tuỳ theo mục tiêu Giáo viên đề ra để lực chọn bài hát đúng chủ đề thông qua
tác phẩm âm nhạc đó giáo viên muốn gởi đến cho trẻ những điều gì?
- Ví dụ: Bài hát “ Cả tuần đều ngoan” Tác giả Phạm Tuyên, nhằm mục đích
GD trẻ sẽ làm gì và ngoan như thế nào? Để cô thương cho phiếu bé ngoan ở
cuối tuần. Để tiến hành Gd trẻ học và hiếu tốt về bài hát này Giáo viên tổ
chức hoạt động họp mặt, trò chuyện đầu tuần ngày thứ hai cho cả lớp hát bài
“ Sáng thứ hai” Nhạc và lời Mộng Lân. Sau đó hỏi trẻ bài hát tác giả
khuyên con đều gì? Con phải làm như thế nào? cuối tuần Giáo viên giới
thiệu tổng kết gương bé ngoan tuần…..cắm hoa khen thưởng tặng phiếu bé
ngoan.
- Như ta đã biết, muốn tổ chức tốt các hoạt động của trẻ ở trường cô giáo phải
thể hiện vai trò của mình là người mẹ thứ hai của các cháu vì phương pháp giáo
dục chủ yếu ở lứa tuổi này là phương pháp giáo duc tình cảm thể hiện vai trò “Mẹ
và con” là hiệu quả tốt nhất thông qua ngày hội “ 20/11 ngày tết của thầy cô giáo”
giáo viên tổ chức ngày hội mừng tết thầy cô giáo bằng sân khấu mini, biểu diễn
tổng hợp qua đó tổ chức trẻ hát, biểu diễn các bài hát về ngày cô giáo. Từ đó giáo
dục cho trẻ tình cảm yêu thương quí trọng cô giaó, yêu cô như yêu mẹ hiền, tuỳ

theo lứa tuối mà giáo viên đưa vào cho phù hợp kiến thức đi từ dễ đến khó. Ở lớp
Nhà trẻ - Mầm những lời ca tiếng hát ngôn ngữ rõ ràng dễ hiểu, giai điệu phải phù
hợp với thanh giọng làng hơi của trẻ. Đây là lứa tuối “ Bập bẹ” học ăn học nói nếu
ta đưa vào ca từ khó giai điệu hơi phức tạp trẻ sẽ lâu thuộc và thể hiện cảm xúc rất
khô khan.
- Đối với trẻ mầm non việc giáo dục âm nhạc sẽ được vận dụng căn cứ vào
đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi , tuỳ thuộc vào từng đề tài vào môn học kết hợp
âm nhạc vào phù hợp với khả năng nhận thức của trẻ phải được tiếp nhận các
kỹ năng, tạo cho trẻ sự hứng thú say mê học âm nhạc ngay từ thuở nhỏ.
- Theo hướng đổi mới GDAN đang được thực hiện với các phương pháp giáo
dục trẻ không áp đặt gò bó, tạo điều kiện để trẻ có nhiều sáng tạo tiếp nhận
bài học một cách có hiệu quả trong chương trình đổi mới hiện nay.
- Mọi người cho rằng trường Mầm Non chỉ có dạy ca hát chứ trẻ học hành gì?
Tuy nhiên ca hát thế nào là hợp lý mục đích đưa vào để làm gì? Nếu chỉ đơn
điệu về cách tổ chức thì hiệu quả sẽ không cao .Âm nhạc đã thật sự trở thành
phương tiện cho các hoạt động giáo dục rất có hiệu quả như: Tổ chức lễ hội,
các buổi sinh hoạt , văn nghệ cuối tuần, hoạt động “ Thể dục “hoặc trong các
môn học “ Làm quen với toán,Tạo hình”, LQVH, LQCV, Tìm hiểu MTXQ,
An toàn giao thông.
25