Quản lý ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học ở các trường trung học cơ sở huyện tam đảo, tỉnh vĩnh phúc

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

LÊ KIM TRỌNG

QUẢN LÝ ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN
TRONG DẠY HỌC Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC
CƠ SỞ HUYỆN TAM ĐẢO, TỈNH VĨNH PHÚC

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

THÁI NGUYÊN - 2014

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

LÊ KIM TRỌNG

QUẢN LÝ ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN
TRONG DẠY HỌC Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC
CƠ SỞ HUYỆN TAM ĐẢO, TỈNH VĨNH PHÚC
Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 60.14.01.14

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS Trần Quốc Thành

THÁI NGUYÊN - 2014
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi; các số liệu và
kết quả nghiên cứu nêu trong luận văn là trung thực, được các đồng tác giả cho
phép sử dụng và chưa từng được công bố trong bất kỳ một công trình nào khác.
Tác giả luận văn

Lê Kim Trọng

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

i

/>

LỜI CẢM ƠN
Tác giả luận văn xin chân thành cảm ơn các thầy, cô giáo Trường Đại học
Sư phạm Thái Nguyên đã trực tiếp giảng dạy tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong suốt
quá trình học tập và nghiên cứu tại trường.
Đặc biệt tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới PGS. TS. Trần Quốc Thành
- người đã định hướng cho tôi nghiên cứu đề tài, cung cấp những kiến thức về
lý luận và thực tiễn vô cùng quý báu, nhiệt tình hướng dẫn, động viên khích lệ tôi
trong suốt quá trình nghiên cứu để hoàn thành luận văn này.
Tác giả cũng xin trân trọng cảm ơn Phòng Đào tạo Trường Đại học Sư
phạm Thái Nguyên, Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Tam Đảo, các đồng chí

Hiệu trưởng các trường THCS, các bạn đồng nghiệp trong huyện Tam Đảo, tỉnh
Vĩnh Phúc đã tạo mọi điều kiện giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn này.
Mặc dù có nhiều cố gắng trong suốt quá trình nghiên cứu, nhưng chắc
chắn không tránh khỏi các khiếm khuyết, kính mong Quý thầy cô, các anh, chị
và các bạn quan tâm góp ý để luận văn hoàn thiện hơn.
Thái Nguyên, tháng 6 năm 2014
Học viên

Lê Kim Trọng

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

ii

/>

MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN .......................................................................................... . i
LỜI CẢM ƠN ............................................................................................... ii
MỤC LỤC ................................................................................................... iii
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT ..................................... iv
DANH MỤC CÁC BẢNG ............................................................................. v
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ ........................................................................ vi
MỞ ĐẦU ..................................................................................................... 1

1. Lý do chọn đề tài............................................................................................ 1
2. Mục đích nghiên cứu...................................................................................... 3
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu ............................................................... 3
4. Giả thuyết khoa học ....................................................................................... 3
5. Nhiệm vụ nghiên cứu ..................................................................................... 4

6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu .................................................................... 4
7. Phương pháp nghiên cứu ............................................................................... 4
8. Cấu trúc của luận văn ..................................................................................... 5
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ
THÔNG TIN TRONG DẠY HỌC Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ .....

6
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề ..................................................................... 6
1.1.1. Các nghiên cứu ở nước ngoài .................................................................. 6
1.1.2. Các nghiên cứu ở Việt Nam..................................................................... 7
1.2. Một số khái niệm cơ bản ............................................................................. 9
1.2.1. Quản lý ..................................................................................................... 9
1.2.2. Quản lý nhà trường ................................................................................ 11
1.2.3. Hoạt động dạy học ................................................................................. 12
1.2.4. Ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học ....................................... 14
1.2.5. Quản lý ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học .......................... 14
1.3. Hoạt động dạy học và khả năng ứng dụng công nghệ thông tin trong
dạy học ở trường trung học cơ sở ........................................................... 15
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>iii


1.3.1. Trường trung học cơ sở trong hệ thống giáo dục quốc dân ................... 15
1.3.2. Hoạt động dạy học ở trường trung học cơ sở ........................................ 16
1.3.3. Công nghệ thông tin và vai trò của công nghệ thông tin ....................... 17
1.3.4. Khả năng ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học ở trường
trung học cơ sở ...................................................................................... 23
1.4. Nội dung quản lý ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học ở
trường trung học cơ sở ............................................................................ 25
1.4.1. Quản lý hoạt động dạy học .................................................................. 25

1.4.2. Các nội dung quản lý ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động
dạy học .................................................................................................. 25
1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý ứng dụng công nghệ thông tin trong
dạy học ở trường trung học cơ sở ............................................................ 28
1.5.1. Tác động của các chủ trương, chính sách về ứng dụng công nghệ
thông tin trong quản lí ........................................................................... 29
1.5.2. Các chủ trương, chính sách về ứng dụng công nghệ thông tin trong
lĩnh vực giáo dục và đào tạo ................................................................. 29
1.5.3. Chủ trương, chính sách phát triển nguồn nhân lực công nghệ thông tin ...
30
1.5.4. Trình độ về công nghệ thông tin của đội ngũ cán bộ quản lí, giáo viên ......
30
1.5.5. Cơ sở hạ tầng, trang thiết bị về công nghệ thông tin ............................. 31
1.5.6. Cơ chế, chính sách hỗ trợ việc ứng dụng công nghệ thông tin vào
dạy học ở trong trường trung học cơ sở ............................................... 32
Tiểu kết chương 1 ....................................................................................... 34
Chương 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ
THÔNG TIN TRONG DẠY HỌC Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CỞ
SỞ HUYỆN TAM ĐẢO, TỈNH VĨNH PHÚC ................................................ 35

2.1. Thực trạng về giáo dục trung học cơ sở của huyện Tam Đảo .................. 35
2.1.1. Mạng lưới trường lớp và cơ sở vật chất................................................. 35
2.1.2. Chất lượng giáo dục ............................................................................... 36
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>iv


2.1.3. Số lượng và trình độ đội ngũ giáo viên.................................................. 37

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

iv

/>

2.1.4. Kinh phí đầu tư cho giáo dục trung học cơ sở ...................................... 37
2.2. Thực trạng ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học ở các trường
trung học cơ sở huyện Tam Đảo, tỉnh Vĩnh Phúc................................... 38
2.2.1. Cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin trong các trường trung học cơ sở .. 38
2.2.2. Nhận thức của cán bộ quản lý , giáo viên về vai trò của công nghệ
thông tin trong dạy học ......................................................................... 39
2.2.3. Thực trạng kỹ năng khai thác cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin của
giáo viên ................................................................................................ 43
2.2.4. Các kết quả ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học ở các
trường trung học cơ sở ......................................................................... 46
2.3. Thực trạng quản lý ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học ở các
trường trung học cơ sở huyện Tam Đảo ................................................. 49
2.3.1. Quản lý ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý hoạt động dạy ... 49
2.3.2. Quản lý ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý học của học
sinh.......... 53
2.3.3. Quản lý ứng dụng công nghệ thông tin trong kiểm tra, đánh giá kết
quả học tập ............................................................................................ 55
2.3.4. Quản lý ứng dụng công nghệ thông tin trong khai thác và sử dụng
các thiết bị phục vụ dạy học.................................................................. 58
2.4. Đánh giá chung về thực trạng ................................................................... 61
2.4.1. Thành công, hạn chế .............................................................................. 61
2.4.2. Nguyên nhân của thành công và hạn chế............................................... 63
Tiểu kết chương 2 ....................................................................................... 66
Chương 3: CÁC BIỆN PHÁP QUẢN LÝ ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG
TIN TRONG DẠY HỌC Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CỞ SỞ HUYỆN

TAM ĐẢO, TỈNH VĨNH PHÚC ......................................................................

67
3.1. Các nguyên tắc đề xuất biện pháp ............................................................ 67
3.1.1. Đảm bảo tính đồng bộ ............................................................................ 67
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

v

/>

3.1.2. Đảm bảo tính thực tiễn ........................................................................... 67
3.1.3. Đảm bảo tính khả thi .............................................................................. 67

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

v

/>

3.2. Các biện pháp quản lý cụ thể .................................................................... 68
3.2.1. Nâng cao nhận thức cho giáo viên và cán bộ quản lý về vai trò của
công nghệ thông tin trong nâng cao chất lượng dạy học ở các trường
trung học cơ sở ....................................................................................... 68
3.2.2. Xác định rõ những bài, những nội dung dạy học có thể ứng dụng
công nghệ thông tin .............................................................................. 71
3.2.3. Nâng cao kỹ năng khai thác và sử dụng cơ sở hạ tầng công nghệ
thông tin để ứng dụng vào dạy học cho giáo viên .................................. 74
3.2.4. Có chế độ khuyến khích những giáo viên sử dụng công nghệ thông
tin trong đổi mới phương pháp dạy học.................................................. 80

3.2.5. Đầu tư đầy đủ cơ sở hạ tầng và thiết bị công nghệ thông tin cho các
trường trung học cơ sở .................................................................................... 83
3.2.6. Tăng cường sử dụng công nghệ thông tin trong kiểm tra, đánh giá
kết quả học tập của học sinh ................................................................... 86
3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp ............................................................... 89
3.4. Khảo nghiệm tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp ................. 90
3.4.1. Lấy ý kiến của các chuyên gia, cán bộ chuyên môn về tính cấp thiết
và khả thi của các biện pháp ................................................................... 90
3.4.2. Khảo nghiệm tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp đưa ra
thông qua thực tiễn triển khai ................................................................. 95
Tiểu kết chương 3 ....................................................................................... 96
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ................................................................. 97

1. Kết luận ........................................................................................................ 97
2. Khuyến nghị ................................................................................................. 99
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................................... 100
PHỤ LỤC .........................................................................................................

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

vi

/>

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT

CBQL

Cán bộ quản lí

CBGV
CNTT

Cán bộ giáo viên
Công nghệ thông tin

ICT

Công nghệ thông tin

CNH- HĐH

Công nghiệp hóa- Hiện đại hóa

CSVC

Cơ sở vật chất

GD&ĐT

Giáo dục và Đào tạo

GS

Giáo sư

HS

Học sinh

PPDH

Phương pháp dạy học

QLGD

Quản lí giáo dục

TB

Trung bình

TBDH

Thiết bị dạy học

TS

Tiến sĩ

THCS

Trung học cơ sở

THPT

Trung học phổ thông

UBND

Ủy ban nhân dân

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

4

/>

DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1. Thực trạng cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin ở các trường trung
học cơ sở ......................................................................................... 39
Bảng 2.2. Nhận thức của cán bộ quản lý và giáo viên về ứng dụng công
nghệ thông tin trong dạy học........................................................... 40
Bảng 2.3. Ưu thế của việc ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học ......... 41
Bảng 2.4. Hạn chế của việc ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học ....... 42
Bảng 2.5. Thực trạng trình độ tin học của cán bộ quản lý và giáo viên................
43
Bảng 2.6. Thực trạng kỹ năng khai thác cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin
của giáo viên.................................................................................... 44
Bảng 2.7. Kết quả ứng dụng công nghệ thông tin của giáo viên trong dạy
học........ 47
Bảng 2.8. Kết quả ứng dụng công nghệ thông tin của 12 trường trung học
cơ sở năm học 2012-2013 ............................................................... 48
Bảng 2.9. Các biện pháp đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên ứng
dụng công nghệ thông tin trong dạy..................................................
51
Bảng 2.10. Các biện pháp kiểm tra đánh giá giáo viên trong hoạt động dạy........
52
Bảng 2.11. Các biện pháp quản lí ứng dụng công nghệ thông tin trong học tập
của học sinh...................................................................................... 53

Bảng 2.12. Các biện pháp quản lí ứng dụng công nghệ thông tin trong kiểm
tra, đánh giá kết quả học tập .............................................................
57
Bảng 2.13. Công tác quản lý ứng dụng công nghệ thông tin trong khai thác và
sử dụng các thiết bị phục vụ dạy học ................................................
59
Bảng 3.1. Các trường cần xây dựng tiêu chí đánh giá giờ học sử dụng công
nghệ thông tin .................................................................................. 87


Bảng 3.2. Kết quả khảo nghiệm tính cần thiết của các biện pháp..................... 92
Bảng 3.3. Kết quả khảo nghiệm tính khả thi của các biện pháp ....................... 93


DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ

Biểu đồ 3.1. Kết quả đánh giá sự cần thiết phải đẩy mạnh ứng dụng công nghệ
thông tin vào dạy học ở các trường trung học cơ sở của Huyện..........
91
Biểu đồ 3.2. Kết quả đánh giá về đề án xây dựng cổng thông tin điện tử của
Phòng Giáo dục và Đào tạo, đưa tài nguyên, bài giảng điện tử,
bài giảng điện tử e-Learning, các đề kiểm tra, đề thi thuộc các
bộ môn cấp trung học cơ sở phục vụ công tác giảng dạy của
giáo viên và học tập của học sinh.................................................. 92
Biểu đồ 3.3. Kết quả khảo nghiệm tính cần thiết của các biện pháp................. 93
Biểu đồ 3.4. Kết quả khảo nghiệm tính khả thi của các biện pháp ................... 94

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

vi

/>

MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
“Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ để lên chủ nghĩa xã
hội” đã khẳng định quan điểm cơ bản để xây dựng và phát triển sự nghiệp giáo
dục là: “Giáo dục và đào tạo gắn liền với sự nghiệp phát triển kinh tế, phát triển
khoa học kỹ thuật, xây dựng nền văn hóa mới và con người mới”. Nghị quyết
Hội nghị lần thứ hai Ban Chấp hành Trung ương khóa VIII năm 1996 đã nhấn
mạnh “Thực sự coi giáo dục - đào tạo là quốc sách hàng đầu. Nhận thức sâu sắc
giáo dục - đào tạo cùng với khoa học và công nghệ thông tin (CNTT) là nhân tố
quyết định tăng trưởng kinh tế và phát triển xã hội, đầu tư cho giáo dục là đầu
tư cho phát triển”. Chỉ thị số 47/2008/CT-BGD-ĐT ngày 13/8/2008 của Bộ
Giáo dục và Đào tạo về nhiệm vụ trọng tâm của giáo dục mầm non, giáo dục
phổ thông, giáo dục thường xuyên, giáo dục chuyên nghiệp năm học 20122013, 2013- 2014 đã xác định chủ đề của năm học là: “Năm học đẩy mạnh ứng
dụng công nghệ thông tin, đổi mới quản lý tài chính và triển khai phong trào
xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”.
Những yêu cầu nâng cao chất lượng giáo dục nói chung và yêu cầu nâng
cao chất lượng giáo dục phổ thông nói riêng đòi hỏi phải đổi mới mục tiêu, nội
dung và phương pháp giảng dạy. Ngày nay, đổi mới phương pháp giảng dạy gắn
liền với việc ứng dụng CNTT trong dạy học. Mặt khác, sự phát triển nhanh
chóng và vượt bậc của khoa học công nghệ, đặc biệt là công nghệ thông tin, đã
đặt ra cho giáo dục nhiều yêu cầu cấp bách. Đó là, giáo dục phải trang bị cho
người học khả năng học tập suốt đời mà kỹ năng tìm kiếm thông tin, tư duy sáng
tạo và giải quyết vấn đề là cần thiết nhất trong một kỷ nguyên thay đổi nhanh
chóng.
Ứng dụng công nghệ thông tin trong giáo dục (GD) nhằm đáp ứng những
yêu cầu cấp bách là một trong số những lựa chọn ưu tiên của hầu hết hệ thống
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

1

/>

giáo dục trên thế giới. Nhiều quốc gia trên thế giới xem kiến thức và kỹ năng
về CNTT (cùng với khả năng biết đọc, biết viết, biết tính toán) như là những

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

1

/>

thành tố cơ bản của giáo dục. Vì vậy, việc ứng dụng CNTT trong giáo dục
không chỉ dừng lại ở mức độ xem CNTT như một công cụ hỗ trợ một quá trình
cụ thể (dạy học hay quản lý) mà CNTT phải được tích hợp xuyên suốt mọi
thành tố của hệ thống giáo dục: từ chiến lược, chính sách, kế hoạch cho đến
việc triển khai trong từng hoạt động cụ thể trên lớp, đến việc đào tạo, bồi
dưỡng và tuyển dụng giáo viên, cán bộ quản lý (CBQL) các cấp.
Hiện nay, việc ứng dụng CNTT đã trở thành khá phổ biến trong quản lý
và giảng dạy ở các trường phổ thông, bước đầu đem lại hiệu quả rõ rệt. CNTT
với ưu thế đặc biệt làm khâu đột phá để đổi mới phương pháp dạy học (PPDH)
theo hướng tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh. Ứng dụng CNTT làm
cho công tác quản lý nhẹ nhàng và đồng bộ, tạo ra tính thống nhất, chuyên
nghiệp và có hiệu quả. Việc ứng dụng CNTT đã và đang làm thay đổi phương
pháp học, cách kiểm tra đánh giá học sinh theo hướng thiết thực, phù hợp,
chính xác, tạo ra một thế hệ học sinh có năng lực nhanh nhạy hơn. Với sự ra
đời của Internet mà các kết nối băng thông rộng tới tất cả các trường học, việc
ứng dụng CNTT trong quản lý và dạy học đã trở thành hiện thực. Việc thường

xuyên sử dụng CNTT sẽ trang bị cho người sử dụng kỹ năng tiếp cận, xử lý
thông tin, giải quyết vấn đề một cách sáng tạo. Việc truy cập Internet cũng tạo
cho CBQL, giáo viên (GV) niềm say mê, hứng thú trong công việc, học tập và
giảng dạy, thực hành khả năng làm việc và nghiên cứu độc lập. Giáo viên có
thể chủ động, liên kết nhiều nguồn kiến thức, kỹ năng trong việc giảng dạy và
giáo dục học sinh.
Như vậy, việc quản lý ứng dụng CNTT trong dạy học góp phần thực
hiện đổi mới GD nói chung, đổi mới phương pháp dạy học hiện nay nhằm nâng
cao chất lượng đào tạo học sinh THCS.
Xuất phát từ thực tế hiện nay của huyện Tam Đảo, tỉnh Vĩnh Phúc việc
ứng dụng CNTT còn hạn chế và gặp nhiều khó khăn làm cho chất lượng GD
chưa được nâng cao. Việc ứng dụng CNTT trong dạy học trở thành nhu cầu cấp
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>2


bách không thể thiếu được trong việc đổi mới phương pháp dạy học của giáo
viên ở các trường THCS. Điều này đòi hỏi sự chỉ đạo đúng đắn của Phòng
GD&ĐT huyện Tam Đảo định hướng cho các trường THCS trên địa bàn huyện
Tam Đảo đưa ứng dụng CNTT vào dạy học thành công hơn.
Xét trên toàn huyện trình độ về CNTT của CBQL, giáo viên nhân viên
còn thấp. Việc sử dụng CNTT trong các hoạt động quản lý hành chính và
chuyên môn chưa thật thành thạo với nguyên nhân chủ yếu là do việc sử dụng
CNTT để đổi mới phương pháp dạy học và QLGD chưa được nghiên cứu kỹ.
Điều này dẫn đến việc áp dụng CNTT không đúng chỗ, đúng lúc, nhiều khi còn
lạm dụng CNTT. Chưa có tài liệu hướng dẫn ứng dụng CNTT trong dạy học và
quản lý dạy học.
Từ những lý do nêu trên, chúng tôi chọn nghiên cứu đề tài: “Quản lý
ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học ở các trường trung học cơ sở
huyện Tam Đảo, tỉnh Vĩnh Phúc”.

2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và đánh giá thực trạng ứng dụng CNTT
trong hoạt động dạy học ở các trường THCS huyện Tam Đảo, tỉnh Vĩnh Phúc
đề xuất các biện pháp tăng cường quản lý ứng dụng CNTT trong dạy học ở các
trường THCS của huyện.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Quá trình ứng dụng CNTT trong hoạt động dạy học ở các trường THCS.
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Biện pháp quản lý ứng dụng CNTT trong dạy học ở các trường THCS
huyện Tam Đảo, tỉnh Vĩnh Phúc.
4. Giả thuyết khoa học
Lãnh đạo các trường THCS của huyện Tam Đảo, tỉnh Vĩnh Phúc đã quan
tâm đến ứng dụng CNTT trong hoạt động dạy học. Nhưng việc quản lý còn
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

3

/>

gặp nhiều khó khăn, hạn chế và bất cập do thiếu những biện pháp thích hợp.
Nếu phân tích rõ cơ sở lý luận và thực trạng quanrl ý ứng dụng CNTT trong
dạy học thì có thể đề xuất được các biện pháp quản lý phù hợp, có tính khả thi
và sẽ giúp quản lý tốt việc ứng dụng CNTT vào dạy học, góp phần nâng cao
chất lượng giáo dục ở các trường THCS huyện Tam Đảo, tỉnh Vĩnh Phúc.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Xác định cơ sở lý luận về quản lý ứng dụng CNTT trong dạy học ở
trường THCS.
5.2. Khảo sát, đánh giá thực trạng ứng dụng CNTT trong dạy học ở các
trường THCS huyện Tam Đảo, tỉnh Vĩnh Phúc.

5.3. Đề xuất các biện pháp quản lý ứng dụng CNTT có hiệu quả trong dạy
học ở các trường THCS huyện Tam Đảo, tỉnh Vĩnh Phúc.
6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu
Đề tài chỉ tập trung nghiên cứu việc tổ chức ứng dụng CNTT trong hoạt
động dạy học trên lớp ở các trường THCS trên địa bàn huyện Tam Đảo, tỉnh
Vĩnh Phúc. Số liệu về mọi mặt của các trường THCS thuộc huyện chỉ từ năm
2010 đến nay.
7. Phương pháp nghiên cứu
7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
Phương pháp phân tích tổng hợp, hệ thống hóa, mô hình hóa, các tài liệu,
các văn bản có liên quan đến vấn đề nghiên cứu như sách, tài liệu về giáo dục,
về quản lý giáo dục, về CNTT và ứng dụng CNTT, Chủ chương, Đường lối của
Đảng, Nghị quyết, Chính sách, Pháp luật của Nhà nước, các văn bản của Bộ
Giáo dục và Đào tạo, của Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Vĩnh Phúc về việc quản
lý ứng dụng CNTT nhằm xây dựng cơ sở lí luận của luận văn.
7.2. Nhóm phương pháp quan sát
Quan sát ứng dụng CNTT vào dạy học ở các trường THCS huyện Tam
Đảo, tỉnh Vĩnh Phúc có cái nhìn chung nhất (thuận lợi và khó khăn về hiện
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

4

/>

trạng tại địa bàn mình, từ đó đưa kết luận về thực trạng và đề xuất các giải pháp
có tính hiệu quả về ứng dụng CNTT trong dạy học ở các trường THCS).
7.3. Nhóm phương pháp điều tra viết
Mục đích thu thập ý kiến về ứng dụng CNTT vào dạy học trong các
trường THCS và công tác quản lý việc ứng dụng CNTT vào dạy học.
Các phiếu điều tra, phiếu hỏi dành cho cán bộ phòng giáo dục, cán bộ

quản lý, giáo viên các trường THCS trên địa bàn huyện Tam Đảo về thực trạng
công tác quản lý việc sử dụng CNTT vào dạy học cả về các biện pháp quản lý
được đề xuất.
7.4. Xử lý kết quả điều tra bằng thống kê toán học
Phân tích xử lý các thông tin thu được, các số liệu bằng thống kê toán học.
8. Cấu trúc của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, kiến nghị và phụ lục, luận văn có 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lí luận về quản lí ứng dụng CNTT trong dạy học ở
trường THCS;
Chương 2: Thực trạng quản lý ứng dụng CNTT trong dạy học ở các
trường THCS huyện Tam Đảo, tỉnh Vĩnh Phúc.
Chương 3: Các biện pháp quản lí ứng dụng CNTT trong dạy học ở các
trường THCS huyện Tam Đảo, tỉnh Vĩnh Phúc.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

5

/>

Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ
THÔNG TIN TRONG DẠY HỌC Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề
1.1.1. Các nghiên cứu ở nước ngoài
Tại một số nước phát triển trên thế giới, người ta đã sớm chú trọng tới
việc ứng dụng CNTT bằng việc xây dựng những chương trình quốc gia về
CNTT nhằm ứng dụng nó vào mọi mặt của đời sống xã hội trong đó có giáo
dục và đào tạo. Những thành tựu phát triển kinh tế đạt được hiện nay có phần
đóng góp hết sức to lớn của chương trình quốc gia này. Có thể thấy ở một số

quốc gia điển hình như sau:
- Tại Mỹ và các nước châu Âu, những nghiên cứu quản lí ứng dụng
CNTT trong giáo dục không còn là vấn đề mới mẻ. Chính vì vậy, ứng dụng
CNTT trong quản lí giáo dục đã được sự ủng hộ của Chính phủ thông qua các
chính sách trợ giúp ngay từ cuối những thập niên 90 của thế kỷ XX.
- Tại Anh quốc:
+ Cấp THCS trung bình được đầu tư 198 máy tính PC và 53 máy tính
xách tay/đơn vị trường.
+ Tỷ lệ nối mạng ở THCS là 100%
+ CNTT được ứng dụng trong tất cả các môn học; không dạy học sinh
phổ thông lập trình phần mềm - đây là công việc của các chuyên gia hoặc
trường Trung học chuyên nghiệp.
+ Máy chiếu có ở mọi phòng học.
+ Các trường phổ thông, THCS đều có phòng đa phương tiện.
(Multimedia)
- Tại Nhật Bản:

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

6

/>

"Kế hoạch về một xã hội thông tin, mục tiêu quốc gia tới năm 2000" đã
được Chính phủ Nhật Bản công bố từ năm 1972.
- Tại Hàn Quốc: Xác định mục tiêu chiến lược của chính sách đẩy mạnh
tin học hóa là xây dựng một xã hội thông tin phát triển vào năm 2000.
- Tại Singapo: Năm 1981, Chính phủ Singapo thông qua đạo luật về tin
học quốc gia, quy định ba nhiệm vụ: Một là, thực hiện việc tin học hóa mọi
công việc hành chính và hoạt động của Chính phủ; Hai là, phối hợp giáo dục và

đào tạo tin học; Ba là, phát triển và thúc đẩy công nghiệp dịch vụ tin học ở
Singapo. Một ủy ban máy tính quốc gia được thành lập để quản lí công tác đó.
- Tại Australia: Khi nghiên cứu vấn đề thúc đẩy phát triển ứng dụng
CNTT trong giáo dục và đào tạo, Giáo sư David Mousund, bộ phận quản lí và
chính sách Trường Đại học Oregon Australia đã đưa ra các luận điểm:
+ Lĩnh vực ICT (Information Communication Technology) đang thay đổi
nhanh chóng đến mức nó vượt quá khả năng cập nhật của đa số các nhà lãnh
đạo khiến họ lo ngại.
+ Những tư tưởng chủ đạo cơ bản về sử dụng ICT trong giáo dục tuy đã
thay đổi nhưng thay đổi rất chậm.
Trong luận điểm của mình, Giáo sư David Mousund, bộ phận quản lí và
chính sách Trường Đại học Oregon Australia đã chỉ ra vấn đề là cần phải thay
đổi tư tưởng của nhà quản lí. Ông chỉ ra mâu thuẫn giữa ICT và tư tưởng của
nhà quản lí.
Tại Hội thảo do ĐHQG Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức với chủ đề
"Các giải pháp công nghệ và quản lí ứng dụng CNTT trong giáo dục" do hãng
Microsoft tài trợ, các tác giả: Giáo sư Vương Thanh Sơn. UBC (Viện Đại học
British Columbia, Canada) đã có tham luận về "Những thay đổi quản lí trong
thời đại thông tin". Theo các nhà khoa học cần thúc đẩy ứng dụng CNTT trong
giáo dục. Cần làm rõ tác động và tầm quan trọng của CNTT, cách sử dụng wed
trong GD&ĐT, đặc biệt là cần thay đổi quản lí trong thời đại thông tin.
1.1.2. Các nghiên cứu ở Việt Nam
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

7

/>

Do ý nghĩa, tầm quan trọng của CNTT đối với phát triển kinh tế - xã hội
trong thời kỳ CNH, HĐH đất nước nên Đảng và Nhà nước đã có những chủ

trương, chính sách hết sức quan trọng để đẩy mạnh việc ứng dụng, phát triển
CNTT:
- Chỉ thị số 58/CT-TW của Bộ Chính trị ngày 17/10/2000 về đẩy mạnh
và ứng dụng CNTT phục vụ sự nghiệp CNH, HĐH nêu rõ: "Đẩy mạnh ứng
dụng CNTT trong công tác GD&ĐT ở các cấp học, bậc học, ngành học; phát
triển các hình thức đào tạo từ xa phục vụ cho nhu cầu học tập của toàn xã hội.
Đặc biệt tập trung phát triển mạng máy tính phục vụ cho giáo dục và đào tạo,
kết nối Internet tới tất cả các cơ sở GD&ĐT".
- Luật CNTT đã được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt
Nam khóa XI, kỳ họp thứ 9 thông qua ngày 29 tháng 6 năm 2006.
- Nghị định số 64/2007/NĐ-CP về ứng dụng CNTT trong hoạt động cơ
quan Nhà nước.
- Chỉ thị số 29/2001/CT-BGD&ĐT ngày 30/7/2001 của Bộ trưởng Bộ
GD&ĐT về tăng cường giảng dạy đào tạo và ứng dụng CNTT trong ngành giáo
dục giai đoạn 2001-2005.
- Công văn số 9584/BGD&ĐT-CNTT, ngày 07/9/2007 của Bộ
GD&ĐT
hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ năm học 2007-2008 về ứng dụng CNTT.
- Chủ đề của năm học 2008-2009 mà Bộ GD&ĐT chọn và công bố ngày
31 tháng 7 năm 2008 tại Hải Phòng nhân dịp Bộ GD&ĐT tổ chức Hội nghị
tổng kết năm học 2007-2008, triển khai phương hướng, nhiệm vụ năm học
2008-2009 là "Năm học ứng dụng CNTT để nâng cao chất lượng giảng dạy và
đổi mới cơ chế quản lí tài chính trong ngành".
- Công văn số 273/CNTT, ngày 12/8/2008 của Cục CNTT (Bộ GD&ĐT)
về việc kết nối cáp quang Internet đến các trường trong cả nước. Việc nghiên
cứu ứng dụng CNTT vào quản lí GD đặc biệt là trong quản lí nhà trường đã
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

8

/>

được một số luận văn thạc sĩ, công trình khoa học nghiên cứu đề cập đến,
chẳng hạn như:

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

9

/>

"Một số biện pháp chỉ đạo việc đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong công
tác quản lí dạy học tại các trường THPT" của tác giả Nguyễn Văn Tuấn (Đại
học Sư phạm Hà Nội, 2006), "Một số biện pháp nhằm phát triển ứng dụng
CNTT trong QLGD ở huyện Vĩnh Bảo, Hải Phòng" của tác giả Nguyễn Văn
Khiêm (Đại học Sư phạm Hà Nội, 2006); đề tài KHCN cấp Bộ: "Nghiên cứu tổ
chức và quản lí việc ứng dụng CNTT&TT trong quản lí nhà trường THCS" do
Trương Đình Mậu làm chủ nhiệm...
Những công trình nghiên cứu và luận văn thạc sĩ trên đã đề cập đến việc
ứng dụng CNTT vào trong quản lí ở nhà trường, khẳng định ý nghĩa tầm quan
trọng của ứng dụng CNTT trong quản lí và các tác giả cùng đề xuất được một
số biện pháp cần thiết, khả thi nâng cao hiệu quả ứng dụng CNTT trong quản lí.
Tuy nhiên, mới chỉ dừng ở một phạm vi, một trường, một số khía cạnh nào đó.
Chưa có công trình nghiên cứu khoa học nào đề cập đến việc đẩy mạnh ứng
dụng CNTT trong dạy học ở các trường THCS huyện Tam Đảo, tỉnh Vĩnh
Phúc. Vì thế, tôi đã đi sâu nghiên cứu đề tài này mong muốn đề xuất được
những biện pháp nhằm tăng cường quản lí ứng dụng CNTT trong dạy học ở các
trường THCS, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục THCS ở huyện Tam
Đảo, tỉnh Vĩnh Phúc.
1.2. Một số khái niệm cơ bản

1.2.1. Quản lý
Quản lý là một dạng lao động đặc thù của xã hội. Hoạt động quản lý xuất
hiện cùng với sự xuất hiện của Nhà nước, tồn tại và phát triển theo sự phát triển
chung của xã hội. Trong hoạt động của bất cứ tổ chức xã hội nào, hoạt động
quản lí mang tính chất quyết định đến sự thành bại của tổ chức đó. Vì vậy, hoạt
động quản lí từ lâu đã trở thành khoa học; khoa học về quản lí.
Tùy vào những cách tiếp cận khác nhau mà có những quan điểm khác
nhau về quản lí.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

10

/>