Tải bản đầy đủ (.pdf) (130 trang)

Quản lý hoạt động giảng dạy tại khoa khoa học đại cương, trường đại học tài nguyên và môi trường hà nội

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.35 MB, 130 trang )

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC

NGUYỄN THỊ KIM HUẾ

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIẢNG DẠY TẠI KHOA KHOA HỌC ĐẠI CƢƠNG –
TRƢỜNG ĐẠI HỌC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƢỜNG HÀ NỘI

LUẬN VĂN THẠC SĨ NGÀNH QUẢN LÝ GIÁO DỤC
Ngành: Quản lý giáo dục
Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 60 14 01 14

HÀ NỘI – 2017


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC

NGUYỄN THỊ KIM HUẾ

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIẢNG DẠY TẠI KHOA KHOA HỌC ĐẠI CƢƠNG –
TRƢỜNG ĐẠI HỌC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƢỜNG HÀ NỘI

LUẬN VĂN THẠC SĨ: NGÀNH QUẢN LÝ GIÁO DỤC
CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ GIÁO DỤC
Mã số: 60140114

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: GS.TS. Nguyễn Thị Mỹ Lộc

HÀ NỘI – 2017




MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN ......................................................................................................................... i
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ....................................................................................... ii
DANH MỤC BẢNG ............................................................................................................ iv
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ .............................................................................................. v
MỞ ĐẦU ............................................................................................................................... 1

1. Lý do chọn đề tài ..................................................................................................... 1
2. Mục đích nghiên cứu ............................................................................................... 2
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu ........................................................................ 3
4. Nhiệm vụ nghiên cứu .............................................................................................. 3
5. Câu hỏi nghiên cứu ................................................................................................. 3
6. Giả thuyết nghiên cứu ............................................................................................. 3
7. Phạm vi nghiên cứu ................................................................................................. 3
8. Phương pháp nghiên cứu ......................................................................................... 4
9. Những đóng góp của đề tài ..................................................................................... 4
10. Cấu trúc luận văn .................................................................................................. 4
CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIẢNG DẠY Ở CẤP
KHOA TẠI TRƢỜNG ĐẠI HỌC ...................................................................................... 6

1.1. Tổng quan các nghiên cứu về vấn đề quản lý HĐGD Đại học ....................... 6
1.2. Các khái niệm cơ bản liên quan đến đề tài ...................................................... 9
1.2.1. Quản lý .............................................................................................................. 9
1.2.2. Quản lý giáo dục ............................................................................................ 11
1.2.3. Hoạt động giảng dạy đại học ......................................................................... 12
1.2.4. Quản lý hoạt động giảng dạy đại học ............................................................ 13
1.3. Một số vấn đề lý luận về hoạt động giảng dạy Đại học ................................. 14
1.3.1. Giảng viên Đại học ......................................................................................... 14

1.3.2. Chương trình giảng dạy đại học .................................................................... 14
1.3.2.1. Mục tiêu của giảng dạy đại học ................................................................... 15
1.3.2.2. Nội dung của giảng dạy đại học .................................................................. 16
1.3.2.3. Phương pháp giảng dạy đại học .................................................................. 16
1.3.2.4. Kiểm tra đánh giá trong giảng dạy đại học ................................................. 17
1.3.3. Cơ sở vật chất – thiết bị giảng dạy ................................................................. 18
1.3.4. Môi trường giảng dạy..................................................................................... 19
1.3.4.1. Văn hóa học hỏi, tin cậy, cởi mở và cộng tác .............................................. 19
1.3.4.2. Phân cấp QL, giao quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm ................................ 19
1.4. Nội dung quản lý hoạt động giảng dạy ở cấp khoa tại trƣờng ĐH ........................ 20

1.4.1. Quản lý chương trình giảng dạy của GV ...................................................... 20


1.4.1.1. Xác định nhu cầu phát triển chương trình môn học .................................... 20
1.4.1.2. Lập kế hoạch và phân công giảng dạy ......................................................... 21
1.4.1.3. Soạn bài, soạn ĐCMH và việc chuẩn bị bài lên lớp của GV ....................... 22
1.4.1.4. Giờ lên lớp của GV ...................................................................................... 23
1.4.2. Quản lý đội ngũ Giảng viên...................................................................................... 23

1.4.2.1. Đổi mới phương pháp giảng dạy của GV .................................................... 23
1.4.2.2. Bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn cho GV ...................................... 24
1.4.2.3. Hoạt động NCKH ........................................................................................ 25
1.4.3. Quản lý công tác kiểm tra – đánh giá kết quả học tập của SV .................... 26
1.4.4. Quản lý cơ sở vật chất, thiết bị giảng dạy ..................................................... 27
1.4.5. Quản lý xây dựng môi trường giảng dạy Đại học ........................................ 27
1.5. Những yếu tố ảnh hƣởng đến quản lý hoạt động giảng dạy ở cấp khoa tại
trƣờng đại học.......................................................................................................... 28
1.5.1. Yếu tố chủ quan.............................................................................................. 28
1.5.2. Yếu tố khách quan.......................................................................................... 30

CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIẢNG DẠY TẠI KHOA
KHOA HỌC ĐẠI CƢƠNG - TRƢỜNG ĐẠI HỌC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI
TRƢỜNG HÀ NỘI ............................................................................................................ 33

2.1. Tổng quan về trƣờng Đại học Tài nguyên và Môi trƣờng Hà Nội và Khoa
Khoa học Đại cƣơng ................................................................................................ 33
2.2. Giới thiệu khảo sát ........................................................................................... 38
2.2.1. Mục đích khảo sát .......................................................................................... 38
2.2.2. Nội dung khảo sát .......................................................................................... 38
2.2.3. Đối tượng khảo sát ......................................................................................... 38
2.2.4. Phương pháp khảo sát ................................................................................... 39
2.3. Kết quả khảo sát ............................................................................................... 39
2.3.1. Thực trạng hoạt động giảng dạy tại khoa Khoa học Đại cương ................. 39
2.3.1.1. Chương trình giảng dạy ............................................................................... 39
2.3.1.2. Cơ sở vật chất, thiết bị giảng dạy ................................................................ 46
2.3.1.3. Môi trường giảng dạy .................................................................................. 47
2.3.2. Thực trạng quản lý hoạt động giảng dạy tại Khoa KHĐC ......................... 49
2.3.2.1. Quản lý chương trình giảng dạy của GV ..................................................... 49
2.3.2.2. Quản lý đội ngũ GV...................................................................................... 59
2.3.2.3. Quản lý việc kiểm tra đánh giá kết quả học tập của SV .............................. 63
2.3.2.4. Quản lý CSVC- TBGD ................................................................................. 65
2.3.2.5. Quản lý môi trường GD ............................................................................... 67
2.4. Đánh giá và phân tích nguyên nhân thực trạng ............................................ 69
2.4.1. Điểm mạnh ................................................................................................................ 69


2.4.2. Điểm yếu .................................................................................................................... 70

2.4.3. Nguyên nhân của những hạn chế ................................................................. 71
2.4.3.1. Nguyên nhân chủ quan ................................................................................. 71

2.4.3.2. Nguyên nhân khách quan ............................................................................. 71
Tiểu kết chƣơng 2 .................................................................................................... 73
CHƢƠNG 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIẢNG DẠY TẠI KHOA
KHOA HỌC ĐẠI CƢƠNG TRƢỜNG ĐẠI HỌC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƢỜNG
HÀ NỘI ............................................................................................................................... 74

3.1. Nguyên tắc đề xuất các biện pháp .................................................................. 74
3.1.1. Đảm bảo tính hệ thống................................................................................... 74
3.1.2. Đảm bảo tính học thuật ................................................................................. 74
3.1.3. Đảm bảo tính thực tiễn .................................................................................. 74
3.1.4. Đảm bảo tính hiệu quả................................................................................... 75
3.2. Đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động giảng dạy tại Khoa KHĐC ........ 75
3.2.1. Biện pháp tổ chức nâng cao nhận thức cho CBQL và đội ngũ GV về đổi
mới căn bản toàn diện GD Đại học ......................................................................... 75
3.2.2. Biện pháp tăng quyền tự chủ, trách nhiệm giải trình cho QL cấp Khoa .... 77
3.2.3. Chú trọng bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ GV ....................... 79
3.2.4. Xây dựng văn hóa tổ chức tích cực trong Khoa ........................................... 83
3.2.5. Thường xuyên tổ chức sinh hoạt học thuật trong Khoa .............................. 85
3.2.6. Kết hợp hoạt động nghiên cứu khoa học với hoạt động giảng dạy...................... 88
3.3. Khảo nghiệm tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp ............................. 91

Tiểu kết chƣơng 3 .................................................................................................... 96
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ......................................................................... 97
1. Kết luận ................................................................................................................ 97
2. Khuyến nghị ......................................................................................................... 98
2.1. Đối với Nhà trƣờng ..................................................................................................... 98

2.2. Đối với Khoa ............................................................................................................. 98
2.3. Đối với Giảng viên trong Khoa .................................................................................. 99


TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................................................100
PHỤ LỤC ................................................................................................................104
Phụ lục 1 ..................................................................................................................104
Phụ lục 2 ..................................................................................................................114
Phụ lục 3 ..................................................................................................................119


LỜI CẢM ƠN
Trong quá trình học tập, nghiên cứu và thực hiện luận văn, tôi đã nhận được
sự giúp đỡ, động viên, hướng dẫn của các Thầy Cô, bạn bè và đồng nghiệp.
Xin trân trọng gửi lời cảm ơn tới Ban Giám hiệu, Khoa Quản lý giáo dục,
trường Đại học Giáo dục và các Thầy Cô giáo đã tận tình giảng dạy, giúp đỡ tôi
trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu.
Xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến GS.TS.Nguyễn Thị Mỹ Lộc người đã
trực tiếp hướng dẫn tác giả trong quá trình nghiên cứu và thực hiện luận văn.
Chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu, lãnh đạo các Khoa, Bộ môn, Phòng ban,
các bạn đồng nghiệp và các em sinh viên của trường Đại học Tài nguyên và Môi
trường Hà Nội đã tạo điều kiện, giúp đỡ, góp ý, cung cấp số liệu và cho ý kiến điều
tra góp phần cho luận văn được hoàn thành.
Cảm ơn gia đình, những người luôn động viên, đồng hành giúp đỡ tôi vượt
qua nhiều khó khăn trong suốt thời gian học tập và nghiên cứu.
Dù đã rất cố gắng nhưng luận văn không thể tránh khỏi những thiếu sót, kính
mong nhận được sự góp ý của các Thầy, Cô và các bạn đồng nghiệp để luận văn
được hoàn thiện hơn.
Hà Nội, ngày

tháng

năm 2017


Tác giả

Nguyễn Thị Kim Huế

i


DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
CBQL

Cán bộ quản lý

CBGV

Cán bộ giảng viên

CTĐT

Chương trình đào tạo

CTGD

Chương trình giảng dạy

CSVC - TBDH

Cơ sở vật chất và thiết bị dạy học

ĐH


Đại học

ĐH TNMT HN

Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội

ĐT

Đào tạo

ĐCMH

Đề cương môn học

GV

Giảng viên

GD

Giảng dạy

GDĐH

Giảng dạy đại học

HĐDH

Hoạt động dạy học


HĐGD

Hoạt động giảng dạy

HĐQL

Hoạt động quản lý

HP

Học phần

KHĐC

Khoa học Đại cương

KT

Kiểm tra

KT - ĐG

Kiểm tra – đánh giá

NCKH

Nghiên cứu khoa học

QL


Quản lý

QLĐT

Quản lý Đào tạo

QLGD

Quản lý giảng dạy

SV

Sinh viên

SL

Số lượng

TKB

Thời khóa biểu

SP

Sư phạm

ii


iii



DANH MỤC BẢNG
Bảng 2.1. Tổng hợp đội ngũ CB, GV theo trình độ đào tạo ......................................... 35
Bảng 2.2. Cơ cấu giảng viên theo độ tuổi ...................................................................... 36
Bảng 2.3. Tổng hợp thâm niên công tác của giảng viên .............................................. 37
Bảng 2.4. Tổng hợp các giáo trình GV trong Khoa đã biên soạn............................... 38
Bảng 2.5. Tổng hợp các bản kế hoạch giảng dạy tại Khoa KHĐC ............................ 39
Bảng 2.6. Thực trạng việc soạn bài, soạn ĐCMH của GV Khoa KHĐC .................. 40
Bảng 2.7.Thực trạng GV thực hiện ĐCMH trên lớp..................................................... 41
Bảng 2.8. GV Khoa KHĐC thực hiện các phương pháp giảng dạy ........................... 42
Bảng 2.9. Thực trạng hoạt động KT - ĐG kết quả học tập của SV ............................. 44
Bảng 2.10. Thực trạng môi trường trên lớp của GV và SV ......................................... 47
Bảng 2.11. Tổng hợp số lượng SV phân bổ vào các Khoa chuyên ngành ................. 49
Bảng 2.12. Đánh giá thực trạng quản lý việc lập kế hoạch và phân công GD ......... 51
Bảng 2.13. Thực trạng QL soạn bài, ĐCMH và chuẩn bị giờ lên lớp của GV........ 51
Bảng 2.14. Thực trạng quản lý việc giảng dạy trên lớp của GV ................................. 55
Bảng 2.15. Thực trạng quản lý SV trong giờ lên lớp của GV ...................................... 57
Bảng 2.16. Thực trạng quản lý đổi mới phương pháp giảng dạy tại Khoa KHĐC .. 59
Bảng 2.17. Thực trạng quản lý việc bồi dưỡng chuyên môn của GV ......................... 61
Bảng 2.18. Bảng tổng hợp kết quả NCKH khoa KHĐC............................................... 63
Bảng 2.19. Thực trạng quản lý hoạt động kiểm tra đánh giá kết quả học tập của SV: . 63
Bảng 2.20. Thực trạng quản lý môi trường giảng dạy tại Khoa KHĐC .................... 67
Bảng 3.1. Kết quả khảo nghiệm về sự cấp thiết của các biện pháp quản lý HĐGD
tại Khoa KHĐC trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội ........................ 91
Bảng 3.2. Kết quả khảo nghiệm về tính khả thi của các biện pháp quản lý HĐGD tại
Khoa KHĐC trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội.............................. 92

iv



DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 2.1. GV đánh giá về tầm quan trọng của hoạt động KT-ĐG trong đào tạo ĐH 43
Biểu đồ 2.2.Thực trạng sách trong thư viện tại Trường đáp ứng nhu cầu của SV ... 46

v


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Giáo dục và đào tạo là nhân tố quyết định trong công cuộc đổi mới, xây dựng
và bảo vệ Tổ quốc, đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, đưa
nước ta tiến lên hội nhập quốc tế. Trong những năm qua, với sự quan tâm của Đảng,
Nhà nước, toàn xã hội và sự nỗ lực phấn đấu của ngành giáo dục, sự nghiệp giáo dục
– đào tạo đã có một số tiến bộ mới: Ngân sách đầu tư cho giáo dục không ngừng tăng
lên, cơ sở vật chất kỹ thuật được tăng cường, quy mô giáo dục được mở rộng, trình
độ dân trí được nâng cao…. Tuy nhiên, nền giáo dục – đào tạo của nước nhà vẫn tồn
tại nhiều yếu kém, và đổi mới giáo dục đại học là xu thế tất yếu nhằm nâng cao chất
lượng giáo dục “ Đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục đại học, tạo được chuyển
biến cơ bản về chất lượng, hiệu quả và quy mô, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp công
nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, hội nhập kinh tế quốc tế và nhu cầu học tập của
nhân dân. Đến năm 2020, giáo dục đại học Việt Nam đạt trình độ tiên tiến trong khu
vực và tiếp cận trình độ tiên tiến trên thế giới; có năng lực cạnh tranh cao, thích ứng
với cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa”. Đổi mới giáo dục đại học nhằm
nâng cao một cách cơ bản chất lượng đào tạo đáp ứng được yêu cầu của thực tiễn
cuộc sống và đẩy nhanh quá trình hội nhập với các nước trên thế giới.
Mục tiêu của giáo dục đại học là đào tạo người học có phẩm chất chính trị,
đạo đức, có ý thức phục vụ nhân dân, có kiến thức và năng lực thực hành nghề
nghiệp tương xứng với trình độ đào tạo, có sức khoẻ, đáp ứng yêu cầu xây dựng và
bảo vệ Tổ quốc.

Là một thành viên trong hệ thống giáo dục đại học, trường Đại học Tài
nguyên và Môi trường Hà Nội có sứ mạng đào tạo nguồn nhân lực chất lượng
cao phục vụ công tác quản lý, thực hiện các nhiệm vụ chuyên môn, nghiên cứu ứng
dụng, chuyển giao công nghệ về lĩnh vực tài nguyên và môi trường đáp ứng yêu
cầu sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước trong bối cảnh hội nhập
quốc tế.

1


Trường đào tạo đa ngành, đa lĩnh vực với các trình độ: Cao đẳng, Đại học và
sau Đại học, cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao theo hướng công nghệ, có
phẩm chất đạo đức tốt, có chuyên môn nghiệp vụ giỏi, phù hợp nhu cầu phát triển
ngày càng cao của xã hội, của đất nước, của cộng đồng và nhu cầu học tập của nhân
dân. Nhà trường có12 Khoa, 03 Bộ môn, 09 phòng chức năng…nhưng trong luận
văn tác giả chỉ tìm hiểu nghiên cứu về hoạt động giảng dạy tại khoa Khoa học Đại
cương.
Do đặc thù của khoa Khoa học Đại cương là không trực tiếp quản lý sinh
viên nên việc không có được thông tin cũng như mối liên hệ thường xuyên giữa
Khoa, Giảng viên với sinh viên, là điều khó khăn đối với cán bộ quản lý Khoa trong
việc định hướng giảng dạy cũng như quản lý hoạt động giảng dạy của Khoa. Hơn
nữa các môn Đại cương được giảng dạy vào những năm đầu Đại học và là những
môn mang tính điều kiện, có thể sinh viên có hướng suy nghĩ chỉ cần đủ điểm trung
bình để qua các học phần ở Đại cương nên không đầu tư thời gian cũng như công
sức và không tập chung vào việc học tập, vậy việc tạo cảm hứng cho sinh viên rất
cần thiết. Vì vậy để hoàn thành tốt nhiệm vụ giảng dạy và rèn luyện cho sinh viên
nề nếp cũng như thái độ học tập trước khi sinh viên bước vào học tập các môn
chuyên ngành, thì đòi hỏi Khoa phải quản lý hoạt động giảng dạy những học phần
do Khoa đảm nhiệm như thế nào để phù hợp với từng chuyên ngành đào tạo của
Trường.

Hiện nay bản thân tác giả đang công tác tại khoa Khoa học Đại cương, tác
giả cũng trăn trở và muốn đóng góp cho sự phát triển của Khoa cũng như đóng góp
cho việc nâng cao chất lượng đào tạo của Nhà trường. Tác giả mạnh dạn đề xuất đề
tài nghiên cứu “Quản lý hoạt động giảng dạy tại khoa Khoa học Đại cương –
Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội” làm luận văn tốt nghiệp.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực trạng quản lý hoạt động giảng dạy tại
khoa Khoa học Đại cương, trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội, đề

2


xuất các biện pháp quản lý hoạt động giảng dạy của Khoa nhằm góp phần nâng cao
chất lượng giảng dạy đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay.
3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Hoạt động giảng dạy ở cấp khoa tại trường Đại học
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Quản lý hoạt động giảng dạy tại khoa Khoa học Đại cương, trường Đại học
Tài nguyên và Môi trường Hà Nội.
4. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Nghiên cứu những vấn đề lý luận về quản lý hoạt động giảng dạy cấp Khoa
ở đại học.
- Khảo sát và đánh giá thực trạng quản lý hoạt động giảng dạy tại khoa Khoa
học Đại cương, Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội.
- Đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động giảng dạy tại Khoa Khoa học Đại
cương, Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội.
5. Câu hỏi nghiên cứu
Những biện pháp quản lý nào nâng cao chất lượng giảng dạy tại khoa Khoa
học Đại cương Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội trong bối cảnh

hiện nay.
6. Giả thuyết nghiên cứu
Nếu thực hiện phân cấp quản lý theo hướng tăng quyền tự chủ cho khoa
Khoa học Đại cương thì sẽ nâng cao chất lượng đào tạo của Khoa.
7. Phạm vi nghiên cứu
Nghiên cứu tập trung vào công tác quản lý hoạt động giảng dạy tại khoa
Khoa học Đại cương, Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội từ năm

3


học 2015 – 2017.
8. Phƣơng pháp nghiên cứu
8.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
Đọc tài liệu, phân tích, tổng hợp, hệ thống hoá, khái quát hoá tài liệu có liên
quan đến đề tài (Cơ sở khoa học, các quy chế, điều lệ, các tài liệu của trường, các tài
liệu nghiên cứu về hoạt động giảng dạy đại học, …) để xây dựng các khái niệm
công cụ và khung lý thuyết của đề tài.
8.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
- Quan sát quá trình chuẩn bị cho hoạt động giảng dạy như việc biên soạn đề
cương chi tiết môn học, soạn giáo án bài giảng… của các giảng viên.
- Quan sát điều kiện cơ sở vật chất, thiết bị dạy học hiện có của nhà trường.
- Điều tra bằng bảng hỏi đối với sinh viên và giảng viên trong trường.
8.3. Phương pháp thống kê toán học nhằm xử lý số liệu thu được
Xây dựng các phiếu khảo sát thu thập số liệu, xử lí số liệu thống kê.
9. Những đóng góp của đề tài
9.1. Về mặt lý luận: Luận văn hệ thống hóa những vấn đề lý luận về quản lý giảng
dạy cấp Khoa ở trường Đại học.
9.2. Về mặt thực tiễn
Mô tả thực trạng quản lý hoạt động giảng dạy tại khoa Khoa học Đại cương,

Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội, những điểm mạnh, điểm yếu,
khó khăn, thách thức, phát hiện những nguyên nhân, trên cơ sở đó đề xuất biện pháp
nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý hoạt động giảng dạy tại Khoa.
10. Cấu trúc luận văn

4


Ngoài phần mở đầu, mục lục, phụ lục, danh mục các chữ viết tắt, danh mục
bảng biểu, kết luận và kiến nghị, tài liệu tham khảo nội dung của luận văn bao gồm
3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động giảng dạy ở cấp Khoa tại
trường đại học.
Chương 2: Thực trạng quản lý hoạt động giảng dạy tại khoa Khoa học Đại
cương trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội.
Chương 3: Biện pháp quản lý hoạt động giảng dạy tại Khoa Khoa học Đại
cương trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội.

5


CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIẢNG
DẠY Ở CẤP KHOA TẠI TRƢỜNG ĐẠI HỌC
1.1. Tổng quan các nghiên cứu về vấn đề quản lý HĐGD Đại học
Giáo dục đào tạo có một vai trò đặc biệt quan trọng trong sự phát triển kinh
tế xã hội của mỗi quốc gia, nhất là sự cạnh tranh kinh tế trong xu hướng toàn cầu
hoá.Việt Nam đã gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) và đang hội nhập
sâu rộng vào khu vực và thế giới. Để thực hiện chiến lược phát triển đất nước nhất
là trong thời đại kinh tế tri thức Việt Nam cần có nguồn nhân lực được đào tạo chất
lượng cao đủ khả năng cạnh tranh và hội nhập quốc tế thì phát triển giáo dục đào

tạo là quốc sách hàng đầu, trong đó có GDĐH.
Nghị quyết 14/2005/NQ-CP của Chính phủ về đổi mới cơ bản và toàn diện
giáo dục đại học Việt Nam giai đoạn 2006 đến 2020 đề ra mục tiêu “Đến 2020 giáo
dục đại học Việt Nam phải đạt trình độ tiên tiến trong khu vực và tiếp cận trình độ
tiên tiến trên thế giới, có năng lực cạnh tranh cao, thích ứng với cơ chế thị trường
định hướng XHCN”.
Trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, các nhà nghiên cứu giáo dục
đã đi sâu nghiên cứu về vai trò và trách nhiệm của đội ngũ CBQL trong việc QL
hoạt động dạy học trong nhà trường. V.P. Xtrezicondin, Jaxapob đã nghiên cứu và
đề ra một số vấn đề quản lý của HT ở trường phổ thông như vấn đề phân công
nhiệm vụ giữa HT và phó HT. Các tác giả đã có chung quan điểm khẳng định HT
phải là người lãnh đạo toàn diện và chịu trách nhiệm trong công tác QL nhà trường.
V.A.Xukhomlinxki, P.V. Zimin, M.I.Konđakôp, N.I.Saxerđôtôp đã đi sâu
nghiên cứu công tác lãnh đạo hoạt động giảng dạy, giáo dục trong nhà trường và
xem đây là khâu then chốt trong công tác QL của HT. Đối với công tác xây dựng và
bồi dưỡng đội ngũ GV, các nhà nghiên cứu đều cho rằng trong những nhiệm vụ của
HT thì nhiệm vụ hết sức quan trọng là xây dựng và bồi dưỡng đội ngũ GV. HT phải
biết lựa chọn đội ngũ GV bằng nhiều nguồn khác nhau và bồi dưỡng họ trở thành
những GV tốt theo tiêu chuẩn nhất định bằng những biện pháp khác nhau.

6


Công tác QL giáo dục có vai trò quan trọng đối với sự phát triển kinh tế - xã
hội của đất nước, nhiều công trình nghiên cứu về quản lý nói chung, QLGD nói
riêng đã có nhiều đóng góp to lớn về lý luận và thực tiễn, tiêu biểu là các tác giả:
Phạm Minh Hạc, Đặng Quốc Bảo, Nguyễn Thị Mỹ Lộc, Trần Kiểm, Trọng Hậu,
Nguyễn Ngọc Quang, Nguyễn Cảnh Toàn, Nguyễn Sỹ Thư, Nguyễn Quốc Chí....
Nghiên cứu về lĩnh vực quản lý trường đại học, tác giả Nguyễn Thị Mỹ Lộc
trong “Tâm lý học Sư phạm đại học”, cung cấp cho chúng ta một cái nhìn tổng quát

về tâm lý học sư phạm đại học, những đặc điểm tâm lý của SV và chỉ ra các cơ sở
tâm lý học của hoạt động giảng dạy đại học. Hay trong cuốn “Quản lý giáo dục một
số vấn đề lý luận và thực tiễn”, đưa ra các vấn đề chung về lý luận QLGD, các mô
hình, cách tiếp cận cũng như xây dựng và thực hiện kế hoạch trong QLGD, ngoài ra
còn tổ chức bộ máy, lãnh đạo và chỉ đạo, kiểm tra và thanh tra, các vấn đề trong
QLGD….
Ngoài ra có nhiều luận văn thạc sỹ nghiên cứu về hoạt động giảng dạy như:
Đề tài luận văn “Quản lý hoạt động giảng dạy và NCKH của GV trường ĐH
Sư phạm Kỹ thuật TP. Hồ Chí Minh" Nguyễn Thị Thanh Nga đề tài nêu thực trạng
quản lý hoạt động GD và NCKH tại trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật TP Hồ Chí Minh
đồng thời đưa ra giải pháp nâng cao chất lượng GD và NCKH tại trường;
Đề tài “Thực trạng quản lý hoạt động dạy học theo định hướng phát huy tính
tích cực, chủ động và sáng tạo của sinh viên tại trường ĐH Lao động Xã hội CSII”
Nguyễn Thị Thúy Hiền nêu hoạt động GD của GV giảng dạy tại trường đại học lao
động Xã hội II theo định hướng phát huy tích cực, chủ động và sáng tạo của SV
đồng thời đề xuất biện pháp để tăng cường quản lý hoạt động dạy học theo định
hướng này;
Luận văn “Thực trạng quản lý hoạt động giảng dạy tại trường ĐH Mở
Tp.HCM” của Nguyễn Thị Nhận đã đề cập đến vai trò lãnh đạo và hoạt động QL
của hiệu trưởng đồng thời nêu ra những bất cập của công tác quản lý HĐDH ở một
trường đại học bán công”;

7


Luận văn “Thực trạng quản lý hoạt động dạy học theo hệ thống tín chỉ tại
Trường Đại học Quốc tế - Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh” của tác giả
Đào Anh Thư nghiên cứu QL hoạt động dạy học theo hệ thống tín chỉ tại trường Đại
học Quốc tế - Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh và đưa ra giải pháp để đổi
mới phương pháp dạy học cũng như đổi mới nội dung, mục tiêu, cách thức kiểm tra

– đánh giá theo qui chế tín chỉ;
Luận văn của tác giả Hà Thị Ngọc Thương “Thực trạng quản lý hoạt động
giảng dạy tại trường Đại học Nông Lâm thành phố Hồ Chí Minh”;
Luận văn thạc sỹ của Lưu Mai Hương “Thực trạng và biện pháp quản lý hoạt
động giảng dạy tại Trường Đại học Công nghệ Sài gòn”;
Đặng Thị Đan Thanh “Biện pháp quản lý hoạt động dạy học của người Hiệu
trưởng trường CĐSP Bà Rịa – Vũng Tàu hiện nay”. Luận văn này nghiên cứu thực
trạng quản lý của Hiệu Trưởng đối với hoạt động dạy học với các nội dung như:
quản lý việc thực hiện mục tiêu, chương trình dạy học; quản lý hoạt động giảng dạy
của giảng viên; quản lý hoạt động học của sinh viên; quản lý môi trường dạy học;
Tác giả Võ Tiến Quang “Một số biện pháp tăng cường quản lý hoạt động dạy
học của khoa Tự nhiên của trường Cao đẳng sư phạm Quảng Ninh” đề tài nêu lên
thực trạng quản lý hoạt động dạy học của CBQL khoa Tự nhiên trường Cao đẳng sư
phạm Quảng Ninh và đề xuất một số biên pháp tăng cường QL hoạt động dạy học
cho GV trong Khoa ;
Tác giả Hà Văn Tú với đề tài “ Biện pháp quản lý hoạt động dạy học của
trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn thành phố Hồ Chí Minh trong giai
đoạn hiện nay”;
Luận văn thạc sỹ “Biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn Tiếng anh
tại trường Cao đẳng Tài nguyên và Môi trường Hà Nội” Đặng Đức Chính, đề tài
nêu thực trạng quản lý hoạt động dạy học tại trường Cao đẳng Tài nguyên và
Môi trường Hà Nội và nêu các biện pháp về đổi mới quản lý hoạt động GD của
đội ngũ GV;

8


Qua việc tham khảo nhiều luận văn về quản lý hoạt động giảng dạy các tác
giả đã đi sâu nghiên cứu về: quản lý công tác lấy ý kiến sinh viên về hoạt động
giảng dạy của giảng viên, quản lý hoạt động dạy học theo định hướng phát huy

tínhtích cực, chủ động và sáng tạo của sinh viên,…và chủ yếu các luận văn nghiên
cứu về quản lý của Hiệu trưởng các trường ĐH. Có ít đề tài nghiên cứu về quản lý
hoạt động giảng dạy ở cấp Khoa tại trường Đại học, nhất là nghiên cứu về hoạt
động giảng dạy các môn ở năm học đại cương trong trường đại học, cao đẳng.Từ
những tư liệu và suy nghĩ của bản thân tác giả đã nghiên cứu cơ sở lý luận, tìm hiểu
thực trạng quản lý hoạt động giảng dạy tại nơi tác giả đang công tác, Khoa Khoa
học Đại cương, trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội và đề xuất những
biện pháp quản lý phù hợp với tình hình thực tiễn tại Trường, nơi đào tạo nhân lực
về lĩnh vực Tài nguyên Môi trường nhằm nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo.
1.2. Các khái niệm cơ bản liên quan đến đề tài
1.2.1. Quản lý
Khi xã hội loài người xuất hiện, các hoạt động xuất hiện và nảy sinh một loạt
các quan hệ: quan hệ giữa con người với con người, giữa con người với thiên nhiên,
giữa con người với xã hội…. từ đó nảy sinh nhu cầu về QL;
Để nói về vai trò của QL, theo C.Mác thì bất cứ lao động xã hội nào hay lao
động chung trực tiếp nào cũng đều ít nhiều cần đến sự quản lý. Marx cũng cho rằng,
quản lý về bản chất nó là quá trình điều chỉnh mọi quá trình xã hội khác.Và “Một
nghệ sĩ vĩ cầm thì tự điều chỉnh mình còn dàn nhạc thì cần nhạc trưởng” [9.tr.23] để
nêu lên sự tất yếu và vô cùng quan trọng của hoạt động quản lý trong quá trình phát
triển của xã hội loài người;
Theo lý luận của chủ nghĩa Mác – Lênin về quản lý: “Quản lý xã hội một
cách khoa học là sự tác động có ý thức của chủ thể quản lý đối với toàn bộ hay
những hệ thống khác nhau của hệ thống xã hội trên cơ sở nhận thức và vận dụng
đúng đắn những quy luật khách quan vốn có của nó, nhằm đảm bảo cho nó hoạt
động và phát triển tối ưu theo mục đích đặt ra” [9.tr.283];

9


Hoạt động quản lý bắt nguồn từ sự phân công, hợp tác lao động. Chính sự

phân công hợp tác lao động nhằm đạt đến hiệu quả nhiều hơn, năng suất cao hơn.
Trong công việc đòi hỏi phải có sự chỉ huy, phối hợp, điều hành, kiểm tra, chỉnh lý
[16, tr17];
Theo Nguyễn Thị Mỹ Lộc và Nguyễn Quốc Chí thì quản lý là quá trình đạt
đến mục tiêu của tổ chức bằng cách vận dụng các hoạt động (chức năng) kế hoạch
hoá, tổ chức, chỉ đạo, lãnh đạo và kiểm tra [23,Tr.19] . Như vậy có thể nói rằng
bấtcứ một tổ chức nào với mục đích gì, cơ cấu và quy mô ra sao đều cần phải có sự
quản lý và người quản lý để tổ chức hoạt động đạt được mục đích của mình.Người
quản lý phải là người có trách nhiệm tổ chức phân công lao động và các nguồn lực
khác, đồng thời vận hành một bộ phận hay toàn bộ tổ chức để hoạt động có hiệu quả
và đạt được mục đích đề ra;
“Quản lý là hoạt động có mục đích, có kế hoạch của chủ thể quản lý đến tập
thể những người lao động nói chung và khách thể quản lý nhằm thực hiện những
mục tiêu dự kiến”. [24, tr.24]. Nói cách khác “Quản lý là sự tác động liên tục, có
định hướng, có chủ đích của chủ thể quản lý (người quản lý hay tổ chức quản lý)
đến khách thể quản lý (người bị quản lý) về mặt chính trị, văn hóa, xã hội, kinh
tế…bằng một hệ thống các luật lệ, các chính sách, các nguyên tắc, các phương pháp
và biện pháp cụ thể nhằm tạo ra môi trường và điều kiện cho sự phát triển của đối
tượng” [23,tr.71];
Theo tác giả Trần Kiểm: “QL là những tác động của chủ thể QL trong việc huy
động, phát huy, kết hợp, sử dụng, điều chỉnh, điều phối các nguồn lực (nhân lực, vật
lực, tài lực) trong và ngoài tổ chức (chủ yếu là nội lực) một cách tối ưu nhằm đạt mục
đích với hiệu quả cao nhất và QL một hệ thống xã hội là tác động có mục đích đến tập
thể người – thành viên của hệ - nhằm làm cho hệ vận hành thuận lợi và đạt mục đích
dự kiến”[20,tr.5];
Theo Nguyễn Thị Mỹ Lộc và Nguyễn Quốc Chí: “ QL là hoạt động có định
hướng, có chủ đích của chủ thể QL (người QL, tổ chức QL) đến khách thể QL (người

10



bị QL) trong một tổ chức nhằm làm cho tổ chức vận hành và đạt được mục đích của tổ
chức”[22,tr.9];
Chức năng quản lý
Lập kế hoạch giảng dạy là liệt kê ra tất cả những công việc cần làm và sắp
xếp theo một chu trình phù hợp để đạt được mục tiêu đã đặt ra.
Tổ chức là sắp xếp, sắp đặt một cách khoa học những yếu tố, những con
người, những dạng hoạt động thành một hệ toàn vẹn nhằm đảm bảo cho chúng
tương tác với nhau một cách tối ưu.
Chỉ đạo việc thực hiện kế hoạch là việc người quản lý huy động lực lượng để
thực hiên kế hoạch, là biến những mục tiêu trong kế hoạch thành kết quả thực hiện.
Phải giám sát các hoạt động đúng tiến trình, đúng kế hoạch. Khi cần thiết phải điều
chỉnh, sửa đổi, xử lý nhưng không làm thay đổi mục tiêu chiến lược đã đề ra.
Kiểm tra, đánh giá là xem mục tiêu dự kiến ban đầu và toàn bộ kế hoạch đã
đạt tới mức độ nào, kịp thời phát hiện những sai sót trong quá trình hoạt động, tìm
nguyên nhân thành công, thất bại giúp cho chủ thể quản lý kiểm soát được quá trình
thực hiện và rút ra kinh nghiệm để điều chỉnh, bổ sung và phát triển.
Từ những định nghĩa và sự phân tích trên: Tác giả sử dụng khái niệm QL là quá
trình tác động có định hướng, có chủ đích của chủ thể QL (người QL) lên đối tượng
QL (người bị QL) nhằm đạt được mục tiêu của tổ chức.
1.2.2. Quản lý giáo dục
Để tồn tại và phát triển, con người phải trải qua quá trình lao động, nhận thức
thế giới xung quanh, dần dần tích lũy được kinh nghiệm, từ đó nảy sinh nhu cầu truyền
lại những kinh nghiệm ấy cho thế hệ sau và những kinh nghiệm này dần trở thành giá
trị văn hóa. Đó chính là nguồn gốc phát sinh của hiện tượng giáo dục.
Giáo dục là hoạt động đặc trưng của xã hội loài người nhằm truyền thụ và lĩnh
hội tri thức, kinh nghiệm từ thế hệ này sang thế hệ khác, nhờ có giáo dục mà các thế hệ
nối tiếp nhau phát triển, tinh hoa văn hóa dân tộc được kế thừa, bổ sung, hoàn thiện và
không ngừng phát triển.


11


Khái niệm QL giáo dục được hiểu theo nhiều cách khác nhau.Theo Nguyễn Thị
Mỹ Lộc thì “QL giáo dục là quá trình thực hiện có định hướng và hợp quy luật các
chức năng kế hoạch hóa, tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra nhằm đạt tới mục tiêu giáo dục đã
đề ra” [23,tr.15].
“QLGD theo nghĩa tổng quan là điều hành, phối hợp các lực lượng nhằm đẩy
mạnh công tác ĐT thế hệ trẻ theo yêu cầu phát triển của xã hội. Ngày nay, với sứ mệnh
phát triển GD thường xuyên, công tác GD không chỉ giới hạn ở thế hệ trẻ mà cho mọi
người. Cho nên, QLGD được hiểu là sự điều hành hệ thống GD quốc dân” [16, tr.31].
Vậy có thể hiểu: QLGD là quá trình tác động có định hướng, có chủ đích của
chủ thể QLGD lên khách thể QLGD nhằm đạt được các mục tiêu QLGD đã đề ra.
1.2.3. Hoạt động giảng dạy đại học
Giảng dạy là sự điểu khiển quá trình SV chiếm lĩnh kiến thức khoa học để
phát triển kỹ năng và hình thành nhân cách.
Giảng dạy và học tập có những mục đích cụ thể khác nhau. Nếu học tập
nhằm vào việc chiếm lĩnh khái niệm khoa học thì giảng dạy lại có mục đích là
truyền đạt thông tin dạy học và điều khiển hoạt động học.
Hoạt động giảng dạy Đại học là một quá trình nhận thức có tính chất nghiên
cứu của SV dưới sự chỉ đạo, hướng dẫn của giảng viên nhằm đạt được mục tiêu đã
xác định.
Hoạt động giảng dạy đại học là tất cả các hoạt động có thể giúp cho khả năng
tiếp thu, phát triển và sáng tạo của SV để nhận thức, để cảm nhận và điều khiển quá
trình SV chiếm lĩnh kiến thức khoa học để phát triển và hình thành nhân cách và có
kĩ năng cao.
Hoạt động giảng dạy ĐH “Là hoạt động của giảng viên nhằm tạo ra, tổ chức và
hướng dẫn hoạt động học của sinh viên, nhờ đó mà ảnh hưởng đến sự phát triển
nhân cách của người học”. Tính riêng biệt của việc giảng dạy đại học thể hiện ở
năng lực truyền đạt của người dạy làm sao cho khơi dậy được tiềm năng tiếp thu,

phát triển và sáng tạo của SV để nhận thức, để cảm nhận và để có kĩ năng khoa học.
12


GV giảng dạy ở đại học vừa là nhà sư phạm, vừa là nhà nghiên cứu khoa học.
Giảng viên đại học là người vừa giúp SV biết cách giải quyết những vấn đề trong
học tập và nghiên cứu mà còn là người thường xuyên nghiên cứu khoa học, tức là
người biết nghiên cứu để có thể hướng dẫn SV tự tìm tòi, nghiên cứu. Như vậy, để
giảng dạy tốt ở đại học, người GV phải thỏa mãn đồng thời hai năng lực: năng lực
NCKH và năng lực chuyên môn sư phạm. Nếu người dạy không có khả năng tìm
kiếm, lựa chọn thông tin, không có khả năng phát hiện và giải quyết vấn đề thì khó
có thể dạy cách học cho SV. Để có thể đáp ứng với yêu cầu giảng dạy ở đại học,
người GV đại học cần rèn luyện năng lực phẩm chất của một nhà khoa học, một nhà
sư phạm tận tâm với nghề. Trong quá trình giảng dạy đại học, GV là chủ thể của
hoạt động giảng dạy, là người giữ vai trò chủ đạo.Với vai trò này, người GV phải
thiết kế, tổ chức, hướng dẫn các hoạt động học tập cho sinh viên. Muốn thực hiện
tốt vai trò này, người giảng viên phải có năng lực chuyên môn và nghiệp vụ sư
phạm giỏi.
1.2.4. Quản lý hoạt động giảng dạy đại học
Quản lý hoạt động giảng dạy đại học là hệ thống những tác động có tổ chức,
hướng đích của CBQL đến hoạt động giảng dạy đại học do giảng viên, sinh viên
thực hiện cùng với sự hỗ trợ của các lực lương khác trong và ngoài nhà trường
nhằm đạt được mục tiêu đào tạo của từng loại trường bao gồm: QL chương trình
giảng dạy, QL mục tiêu GD, QL nội dung GD, Ql phương pháp GD, QLviệc lập
kế hoạch và phân công GD, QL việc thực hiện chương trình giảng dạy, QL việc
soạn bài và chuẩn bị lên lớp, QL giờ lên lớp của GV, QL việc biên soạn giáo
trình, đề cương bài giảng, QL bồi dưỡng chuyên môn cho GV, QL hoạt động
kiểm tra đánh giá kết quả học tập của SV….
Hoạt động giảng dạy chiếm phần lớn trong các hoạt động giáo dục đào tạo
trong nhà trường, đồng thời nó chi phối các hoạt động khác trong nhà trường. Quản

lý hoạt động giảng dạy chính là quản lý quá trình giảng dạy của GV, là quản lý trực
tiếp các hoạt động đào tạo diễn ra trong trường nhằm thực hiện mục tiêu đào tạo;
Khoa Đại cương quản lý giảng dạy các học phần cho phạm vi toàn trường

13


trong hai năm đầu đại học, cao đẳng như Toán học, Vật lý, Hóa học,….. Môn học ở
đại cương là một nhóm những môn học cơ bản, với kiến thức nền tảng cung cấp cho
sinh viên để SV tiếp thu những kiến thức chuyên ngành;
Khoa chuyên ngành giảng dạy những môn chuyên về một lĩnh vực và giảng
dạy trong phạm vi Khoa nhằm đào tạo chuyên sâu về một chuyên ngành;
Khoa đại cương quản lý giảng viên và quản lý hoạt động giảng dạy;
Khoa chuyên ngành quản lý cán bộ giảng viên, hoạt động giảng dạy và sinh
viên và theo sát sinh viên từ khi sinh viên vào trường đến khi sinh viên ra trường.
1.3. Một số vấn đề lý luận về hoạt động giảng dạy Đại học
1.3.1. Giảng viên Đại học
Giảng viên ở Đại học là người tổ chức, điều khiển tối ưu quá trình học tập của
sinh viên, làm cho việc học tập của sinh viên trở thành hoạt động có ý thức, tự giác,
tích cực và mang tính nghiên cứu cao.
Giảng viên là người làm công tác chuyên môn thuộc một chuyên ngành đào
tạo của trường ĐH, CĐ đảm nhiệm vai trò trọng yếu trong giảng dạy và đào tạo ở
bậc ĐH, CĐ và sau đại học.
Giảng viên có vai trò tổ chức, hướng dẫn và đề ra mục đích, yêu cầu nhận
thức, học tập của sinh viên. Giảng viên là người lập kế hoạch hoạt động giảng dạy;
tổ chức hoạt động giảng dạy và hoạt động học tập của sinh viên trên lớp.Giảng viên
kích thích và duy trì tính tích cực và chủ động học tập của sinh viên. Giảng viên
kiểm tra đánh giá kết quả học tập của sinh viên để điều chỉnh hoạt động GD và bổ
sung kịp thời.
1.3.2. Chương trình giảng dạy đại học

Có rất nhiều định nghĩa về CTGD nhưng theo Nguyễn Đức Chính: “ CTGD là
một kế hoạch nhằm cung cấp những cơ hội học tập để đạt được những mục đích, mục
tiêu cụ thể cho một nhóm đối tượng và ở một nhà trường nào đó” (14. tr 67 )
Theo đó chương trình GDĐH là kế hoạch của các môn học trong một chuyên
ngành ở Đại học cung cấp kiến thức cho SV trong trường ĐH.
14


Chương trình GD tại trường ĐH hiểu theo cách truyền thống là những khung
kiến thức (body of knowledge) để chuyền tải tới người học
Ở bậc đại học, chương trình đào tạo được dựa trên chương trình khung của
Bộ giáo dục và Đào tạo, các trường ĐH, CĐ dựa vào khung chương trình của Bộ
giáo dục và Đào tạo để xây dựng chương trình ĐT cho Trường mình có chỉnh sửa,
đáp ứng mục tiêu và phù hợp với đặc trưng của từng trường.
Các Khoa dựa vào chương trình ĐT của trường ĐH để xây dựng chương trình
môn học cũng là chương trình GD là bản thiết kế chi tiết một môn học thể hiện đầy đủ
toàn bộ quá trình GD. Chương trình GD gồm: Mục tiêu chương trình ; Nội dung
chương trình; Phương pháp GD để đạt được mục tiêu; Kiểm tra- đánh giá hiệu quả GD.
1.3.2.1. Mục tiêu của giảng dạy đại học
Trong Đề án đổi mới giáo dục đại học Việt Nam được Thủ tướng Chính phủ
phê duyệt, mục tiêu phát triển giáo dục đại học đến năm 2020 là: “đến năm 2020,
giáo dục đại học phải có bước tiến cơ bản về chất lượng và qui mô đáp ứng nhu cầu
nhân lực cả về chất lượng và số lượng cho sự nghiệp phát triển kinh tế xã hội và
nâng cao tiềm năng trí tuệ, tiếp cận trình độ tiên tiến trong khu vực và trên thế giới,
nâng một số trường đại học lên đẳng cấp quốc tế, góp phần quan trọng vào việc
nâng cao sức cạnh tranh của nguồn nhân lực và nền kinh tế đất nước”.
Theo Nghị Quyết 14 của Chính Phủ mục tiêu “Đổi mới cơ bản và toàn diện
giáo dục đại học, tạo chuyển biến cơ bản về chất lượng, hiệu quả và qui mô, đáp
ứng yêu cầu của sự nghiệp CNH-HĐH đất nước, hội nhập kinh tế quốc tế và nhu
cầu học tập của nhân dân. Đến năm 2020, giáo dục đại học Việt Nam đạt trình độ

tiên tiến trong khu vực và tiếp cận trình độ tiên tiến trên thế giới, có năng lực cạnh
tranh cao, thích ứng với cơ chế thị trường định hướng XHCN”
Theo đó, giáo dục đại học Việt Nam phải đảm bảo sứ mạng đào tạo nguồn
nhân lực có đầy đủ kiến thức, kĩ năng, năng lực phục vụ cho sự phát triển kinh tế xã
hội, khoa học công nghệ, củng cố an ninh, quốc phòng.
Vậy mục tiêu của GD ĐH là đào tạo người học có phẩm chất chính trị, đạo

15


×