Một số giải pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục kỹ năng sống cho học sinh tiểu học

1. MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài
Trong giai đoạn hiện nay, giai đoạn của nền khoa học tiên tiến và hiện đại,
đòi hỏi con người không chỉ có tri thức mà còn phải tự tin, năng động, sáng tạo
để theo kịp với thời đại mới, thời đại khoa học công nghệ phát triển vượt bậc.
Bởi vậy, Đảng và Nhà nước đặc biệt quan tâm đến nền giáo dục nước nhà, nhất
là việc đào tạo nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho thế hệ trẻ đáp ứng
ngày càng tốt hơn công cuộc xây dựng, bảo vệ Tổ quốc. Để đáp ứng nhu cầu của
xã hội, giáo dục không chỉ trang bị kiến thức mà còn đặc biệt quan tâm đến việc
trang bị những năng lực, kĩ năng cần thiết cho học sinh. Một trong những kĩ
năng quan trọng nhất đó là kĩ năng sống, làm sao để học sinh có kĩ năng tốt
trong mọi hoạt động học tập và hoạt động xã hội.
Nhằm tăng cường giáo dục kỹ năng sống cho học sinh tiểu học; trang bị
cho học sinh những hành vi, thói quen lành mạnh, tích cực, loại bỏ những hành
vi, thói quen tiêu cực trong các mối quan hệ, các tình huống và hoạt động hàng
ngày; giúp các em có khả năng làm chủ bản thân, khả năng ứng xử, ứng phó phù
hợp, tích cực trước tình huống cuộc sống. Bên cạnh việc trang bị cho học sinh
những vốn kiến thức kỹ năng cơ bản trong học tập, lao động còn cần phải chú ý
đến việc rèn kỹ năng sống cho học sinh, dạy học sinh cách “làm người”, để học
sinh có thêm vốn kinh nghiệm thích ứng với môi trường mới, yêu cầu mới.
Ý thức sâu sắc được tầm quan trọng, cần thiết của việc giáo dục kỹ năng
sống cho học sinh, trong công tác quản lí chỉ đạo, hàng năm Ban Giám hiệu
trường tiểu học Thị trấn Quán Lào đã chú trọng xây dựng kế hoạch hoạt động
giáo dục ngoài giờ lên lớp trong đó có nội dung giáo dục kĩ năng sống cho học
sinh toàn trường, nhằm trang bị cho học sinh những kiến thức, giá trị, thái độ và
kỹ năng phù hợp. Tạo cơ hội thuận lợi cho học sinh phát huy quyền và bổn phận
của mình để phát triển toàn diện về thể chất, trí tuệ, tinh thần và đạo đức.
Xuất phát từ những lí do trên, năm học 2017 - 2018 tôi đã tiếp tục chọn đề
tài: “ Một số giải pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục kỹ năng sống cho
học sinh Tiểu học ” để nghiên cứu và áp dụng tại đơn vị.
1.2. Mục đích nghiên cứu.

Đề xuất một số giải pháp xây dựng kế hoạch và tổ chức giáo dục kĩ năng
sống cho học sinh trường tiểu học Thị trấn Quán Lào, huyện Yên Định, tỉnh
Thanh Hóa
1.3. Đối tượng nghiên cứu.
- Các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng giáo dục kĩ năng sống trong
trường Tiểu học.
- Học sinh trường Tiểu học Thị trấn Quán Lào
1


1.4. Phương pháp nghiên cứu
Để thực hiện sáng kiến kinh nghiệm này chủ yếu tôi đã sử dụng một số
phương pháp sau:
- Nhóm phương pháp nghiên cứu xây dựng cơ sở lí thuyết
Nghiên cứu các văn kiện, các công văn, văn bản hướng dẫn giảng dạy Kĩ
năng sống cho học sinh Tiểu học.
- Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
+ Phương pháp khảo sát điều tra thực tế.
+ Phương pháp thống kê.
+ Phương pháp phân tích số liệu.
+ Phương pháp thực nghiệm sư phạm.
1.5. Những điểm mới của sáng kiến kinh nghiệm
Nhằm giữ vững những thành quả đã đạt được khi áp dụng sáng kiến kinh
nghiệm của những năm học trước và nâng cao chất lượng của nội dung này, năm
học 2017 - 2018 sáng kiến của tôi đưa thêm một số điểm mới sau:
- Xây dựng kế hoạch hoạt động ngoài giờ lên lớp cụ thể theo tuần, tháng,
năm học.
- Phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên khi tổ chức các hoạt động
sinh hoạt tập thể.
- Đề ra mục tiêu cụ thể cần đạt cho từng hoạt động.

- Dự kiến những khó khăn gặp phải khi tổ chức thực hiện và đề ra những
phương hướng khắc phục khó khăn đó.
- Đưa nội dung giáo dục tự bảo vệ bản thân cho học sinh toàn trường trong
các giờ sinh hoạt ngoại khóa.
- Đưa nội dung chương trình giảng dạy về tư tưởng, đạo đức, phong cách
Hồ Chí Minh theo kế hoạch số 178/KH-BGDĐT ngày 16/3/2017 của Bộ Giáo
dục và Đào tạo lồng ghép trong giảng dạy các môn học và các hoạt động giáo
dục ngoài giờ lên lớp, hoạt động Đội để giáo dục học sinh toàn trường.
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm
Rèn luyện kỹ năng sống sẽ giúp học sinh nhanh chóng hoà nhập và khẳng
định vị trí của mình trong tập thể, mà xa hơn là một cộng đồng, xã hội. Một đứa
trẻ dù có tài giỏi, thông minh đến đâu nhưng thiếu kỹ năng sống, các em cũng
không thể tiếp cận với môi trường xung quanh, hòa nhập cũng như khẳng định
mình.
Chính vì vậy, việc rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh là điều rất cần thiết.
Việc hình thành các kỹ năng cơ bản trong học tập và sinh hoạt là yếu tố quyết
2


định đến quá trình hình thành và phát triển nhân cách sau này của các em. Khi
xảy ra vấn đề nào đó, nếu không được trang bị kỹ năng sống, các em sẽ không
đủ kiến thức để xử lý các tình huống bất ngờ. Vì thế, rèn luyện kỹ năng sống sẽ
giúp các em sớm có ý thức làm chủ bản thân, sống tích cực và hướng đến những
điều lành mạnh cho chính mình cũng như xã hội.
Việc hình thành các kỹ năng cơ bản trong học tập và sinh hoạt không chỉ
mang lại lợi ích về mặt sức khoẻ mà còn giúp các em sớm có ý thức để làm chủ
bản thân, sống tích cực và hướng đến những điều lành mạnh cho chính mình
cũng như xã hội.
Mục tiêu giáo dục của trường Tiểu học Thị trấn Quán Lào là nhằm giúp

học sinh hình thành những cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài
về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mĩ và các kỹ năng cơ bản, góp phần hình
thành nhân cách con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Chính vì vậy, nhà trường
chúng tôi đã chú trọng hơn đến nội dung “Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh”
giúp các em ý thức được giá trị của bản thân trong mối quan hệ xã hội, hiểu biết
về thể chất, tinh thần của bản thân, có hành vi thói quen ứng xử có văn hóa, hiểu
biết và chấp hành đúng pháp luật. Đồng thời, loại bỏ những hành vi thói quen
tiêu cực trong các mối quan hệ, các tình huống và hoạt động hàng ngày.
2.2. Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm
2.2.1: Thuận lợi
Cùng với sự chuyển mình của toàn ngành Giáo dục, trường tiểu học Thị
trấn Quán Lào cũng đã có bước tiến vượt bậc. Tất cả các tiêu chí chất lượng của
trường đều có sự phát triển khá đồng bộ. Nhà trường đã làm tốt công tác tham
mưu để không ngừng bổ sung và hoàn thiện cơ sở vật chất, góp phần vào việc
nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh.
- Về mặt nhận thức: Cơ bản giáo viên và phụ huynh đã có nhận thức
đúng đắn sự cần thiết phải giáo dục kĩ năng sống cho học sinh. Một số hoạt động
thông thường trong nhà trường được giáo viên, phụ huynh và học sinh tham gia
và đánh giá cao. Từ đó nâng cao được ý thức về hoạt động này.
- Về việc tổ chức: Nhà trường đã tổ chức được khá nhiều các hoạt động
nhằm giáo dục kĩ năng sống cho học sinh bằng nhiều hình thức phong phú, hấp
dẫn, thu hút được đông đảo số học sinh tham gia.
- Chương trình giáo dục kĩ năng sống cho học sinh đã được thực hiện
trong nhiều năm, có tính ổn định, giáo viên giảng dạy đã có sự tích lũy về kinh
nghiệm.

3


2.2.2. Khó khăn

* Đối với nhà trường
Việc xác định mục tiêu rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh vẫn chưa
được chú trọng đúng mức. Nhà trường cũng đã phối hợp với Đoàn - Đội và
Đoàn Thanh niên, Hội Cựu chiến binh Thị trấn tổ chức một số hoạt động nhằm
rèn kỹ năng sống cho học sinh nhưng còn chung chung, chưa đi sâu, chưa rõ nét.
Cơ sở vật chất của nhà trường tương đối đầy đủ song chưa đáp ứng mạnh mẽ
nhu cầu học tập cho học sinh trong giai đoạn mới. Môi trường giáo dục được
quan tâm nhưng để có một môi trường thiên nhiên gần gũi, thân thiện giúp học
sinh tìm hiểu và yêu quý thiên nhiên thì chưa đáp ứng được nhu cầu.
* Đối với giáo viên trực tiếp giảng dạy và làm công tác chủ nhiệm lớp.
Một bộ phận giáo viên chưa xác định đúng mục tiêu của việc giáo dục kĩ
năng sống cho học sinh. Chưa chịu khó tìm tòi các hình thức và phương pháp tổ
chức các hoạt động giáo dục dẫn đến làm mất sự hứng thú và làm hạn chế khả
năng giao tiếp của học sinh. Một số giáo viên còn lúng túng cả về nội dung và
biện pháp rèn kỹ năng sống cho học sinh; vì thế không thể tìm ra được biện
pháp, hình thức tổ chức hữu hiệu. Chưa chú trọng việc trao đổi kinh nghiệm với
đồng nghiệp và tự học hỏi thêm trên các thông tin truyền thông mà còn dạy theo
lối giáo viên trực tiếp truyền thụ kiến thức, học sinh tiếp thu thụ động. Kĩ năng
giáo dục yêu cái đẹp; sự cảm thông, sẻ chia; khả năng kiểm soát cảm xúc; kĩ
năng giao tiếp; tư duy sáng tạo;… cho học sinh chưa được quan tâm.
* Đối với Tổng phụ trách Đội
Là giáo viên kiêm nhiệm được bổ sung làm Tổng phụ trách từ giáo viên
Âm nhạc nên khả năng tổ chức các hoạt động giáo dục tập thể cho học sinh còn
hạn chế. Qua kiểm tra, theo dõi việc đánh giá, giáo dục lồng ghép rèn luyện kỹ
năng sống cho học sinh có thực hiện, tuy nhiên chưa đúng mức, chưa được xem
trọng và hiệu quả đem lại chưa được như mong muốn.
* Đối với học sinh
Một số học sinh chưa có tinh thần tự giác, chưa tập trung học tập, khả
năng diễn đạt trình bày trước đám đông còn lúng túng, cách ứng xử với bạn bè
chưa thật sự đúng mực, …Nói chung, kỹ năng sống của một số học sinh trong

trường chưa thực sự tốt, chưa đạt được những kỹ năng cần thiết của một học
sinh bậc tiểu học cần phải có.
Việc giáo dục học sinh cách tự bảo vệ bản thân chưa thực sự được nhà
trường cũng như phụ huynh quan tâm. Bởi vậy, học sinh chưa có những kĩ năng
nhất định để xử lí các tình huống gặp phải trong cuộc sống, cũng như tự bảo vệ
bản thân mình.
* Đối với phụ huynh
4


Còn có những phụ huynh chưa quan tâm đến giáo dục kĩ năng sống cho
con em mình. Một phần vì bận công việc nên phó mặc cho nhà trường, một phần
thì cho rằng con em mình chỉ cần học giỏi kiến thức không cần tham gia các
hoạt động đoàn thể, hoạt động xã hội ở nhà trường cũng như trên địa bàn dân cư.
Ngoài học ở trường cả ngày, buổi tối và thứ bảy, chủ nhật phụ huynh lại gửi
con em mình đến các lớp học tư để được bồi dưỡng thêm kiến thức về văn hóa.
Bởi vậy, các em không còn thời gian tham gia vào các hoạt động vui chơi, giải
trí cũng như các hoạt động khác nhằm nâng cao kĩ năng sống cho bản thân.
2.3. Các giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục kĩ năng sống cho học
sinh trường tiểu học Thị trấn Quán Lào
Từ thực trạng của các vấn đề trên, tôi đã nghiên cứu và đưa ra một số giải
pháp sau:
2.3.1.Giải pháp1: Đối với nhà trường, tập trung xây dựng kế hoạch
hoạt động giáo dục kĩ năng sống cho học sinh
- Để hoạt động giáo dục kĩ năng sống cho học sinh hoạt động thường
xuyên, có chủ điểm và đạt kết quả tốt, là Phó hiệu trưởng được giao phụ trách
xây dựng kế hoạch hoạt động ngoài giờ lên lớp và hoạt động giáo dục kĩ năng
sống cho học sinh, tôi đã căn cứ vào tình hình thực tế của nhà trường và tham
khảo các tài liệu cũng như ý kiến của đồng nghiệp để xây dựng kế hoạch giáo
dục ngoài giờ lên lớp cho học sinh theo từng tuần, từng tháng và theo các chủ

điểm trong năm học, dự kiến kết quả đạt được của từng hoạt động, giao trách
nhiệm cho từng thành viên khi tổ chức, dự kiến trước những khó khăn khi thực
hiện nội dung giáo dục và những phương hướng khắc phục.
- Xây dựng được quy tắc ứng xử văn hóa. Thầy cô giáo, cán bộ, phụ
huynh phải gương mẫu. Bên cạnh đó, cần tạo được môi trường thân thiện, gia
đình thân thiện, cộng đồng thân thiện. Ngoài ra, trường tiểu học Thị trấn Quán
Lào còn đầy mạnh phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh
tích cực” cũng là giải pháp góp phần trang bị thêm nhiều kiến thức kỹ năng sống
cho học sinh.
- Ban Giám hiệu tiếp tục làm tốt công tác tham mưu với cấp trên và Chính
quyền địa phương xây dựng và bổ sung cơ sở vật chất cho nhà trường nhằm đáp
ứng được tốt hơn nhu cầu học tập và sinh hoạt của học sinh.
- Chỉ đạo tốt Chương trình bồi dưỡng thường xuyên giáo viên Tiểu học
trong nhà trường ban hành kèm theo Thông tư số 26/2012/TT-BGDĐT ngày
10/7/2012. Chú trong các Module TH 38, TH 39, TH 40, TH 41, TH 42 về nội
dung giáo dục ngoài giờ lên lớp và giáo dục kĩ năng sống cho học sinh tiểu học.

5


Ví dụ: * Xây dựng các hoạt động theo tuần

Thời
gian

Tuần 1
Từ
22/8/20
17 đến
25/8/20

17

Nội dung hoạt
động

- Duy trì các nền
nếp đầu giờ, hoạt
động giữa giờ,
các trò chơi dân
gian, sinh hoạt
tập thể trong
tuần, chăm sóc
cây.
-Tổ chức ôn tập
củng cố kiến
thức kết hợp các
hoạt động vui
chơi
- Lao động tạo
môi trường cảnh
quan xanh – sạch
– đẹp
Tuần 2 - Duy trì các nển
Từ
nếp đẩu giờ, hoạt
28/8/20 động giữa giờ,
17 đến các trò chơi dân
01/9/20 gian sinh hoạt
17
tập thề trong

tuần, chăm sóc
cây.
- Tuyên truyền
thực hiện An
toàn giao thông.
Tổ chức giao lưu
tuyền truyền về
giao thông bằng
hình thức vẽ
tranh.
- Chuẩn bị tốt
các điều kiện cho
ngày khai giảng.

Kết quả
cần đạt

- 100% HS
tham
gia
vào
các
hoạt động
- Học sinh
biết chơi
các trò chơi
dân gian đã
tổ chức.

Dự kiến

những
Người/
Điều
khó
Đơn vị
kiện
khăn
phối
thực
khi
hợp
hiện
thực
hiện
- BGH;
Thiếu
TPT Sânchơ các
Đội;
i, bãi dụng cụ
-Công
tập.
HS chơi
đoàn;
- Loa trò chơi
- GVCN; đài,
dân gian
- GV dạy -Các
thể dục
hình
ảnh

minh
họa.

- 100% HS TPT
tham gia
Đội;
- GVCN;
- GVÂm
nhạc,
- Mỗi lớp - GVMĩ
thành lập 1 thuật, - đội tuyển GV Thể
gồm 5HS dục
tham
gia
giao lưu.

CSVC, - Kinh
sân
phí hoạt
chơi, - động
Trang
thiết bị
phục
vụ giao
lưu vẽ
tranh
tuyên
truyền
về an
toàn

giao
thông

Phươ
ng
hướn
g
khắc
phục
Mua
sắm
thêm
trang
thiết
bị

Làm
tờ
trình
xin
kinh
phí hỗ
trợ từ
nhà
trường
, công
đoàn

6

* Xây dựng các hoạt động theo tháng

Thời gian

Tháng thứ
1
Từ
22/8/2017
đến
22/9/2017

Nội dung
hoạt động

- Tổ chức
ngày hội đến
trường.
- Ổn định nề
nếp, phổ biến
nội
quy
đếnHS.
- Giao lưu vẽ
tranh
tuyên
truyền tháng
An toàn giao
thông.
- Phát động

PT thi đua
chào
mừng
Quốc khánh
2/9.
- GDHS thực
hiện tốt 5 điều
Bác Hồ dạy.
Tháng thứ Giao lưu văn
2
nghệ
mừng
Từ
ngày 20/10.
24/9/2017 - Tổ chức Đại
đến
hội chi đội,
20/10/201 Liên đội.
7
- Tập huấn
cho GV về
phương pháp
tổ
chức
HĐGDNGLL
.
- Tổ chức sinh
hoạt
ngoại
khóa giáo dục

Dự
kiến
Người/ Điều
những
Kết quả cần Đơn vị kiện
khó
đạt
phối thực
khăn
hợp hiện
khi
thực
hiện
- 100% HS -BGH, CSVC Thời
tham gia đầy -TPT
đồ
gian
đủ.
Đội,
dùng,
luyện
- Các lớp lựa -GV
phươn tập, đồ
chọn đội tham Thể
g tiện dùng
gia vé tranh dục,
đi lại.
luyện
giao lưu.

-GV
tập.
- Tạo được Âm
không khí vui nhạc
tươi,
phấn -GV
khởi, hào hứng Mỹ
thu hút trẻ đến thuật
trường.
-HStoàn trường GVCN
học tập và làm .
theo 5 điều Bác
dạy

- 100% HS
tham gia.
- Các chi đội tổ
chức Đại hội
và bầu HS tiêu
biểu đi dự ĐH
Liên đội.
- GV nắm
vững phương
pháp
tổ
chứcHĐGDNG
LL.
- 100% học
sinh biết cách
phòng

tránh

BGH,
GVCN
,
TPT
Đội,
GV
Thể
dục,
BCH
Đoàn
xã.

CSVC
phục
vụ cho
các
hoạt
động,
nhân
lực.
-Các
tình
huống
cụ thể
khi
giáo

CSVC

, trang
thiết bị
phục
vụ các
hoạt
động,
lễ tổng
kết.

Phươn
g
hướng
khắc
phục
- Tham
mưu
BGH
chuẩn
bị
tốt
các điều
kiện
cho đội
tuyển
tham
gia giao
lưu.

Tham
mưu

BGH
tạo mọi
điều
kiện về
CSVC,
trang
thiết bị
khi tổ
chức
các hoạt
động.

7


HS
phòng khi bị người lạ
dục
tránh bị người tiếp cận dụ dỗ.
học
lạ tiếp cận dụ -Học sinh biết
sinh
dỗ.
thực hiện gọn
-Loa,
- Tổ chức gàng ngăn nắp
đài
giáo dục cho sau khi được
HS gọn gàng nghe
câu

ngăn nắp qua chuyện.
câu
chuyện
“Bác kiểm tra
nội vụ”
Tháng thứ - Phát động - 100% HS BGH, CSVC - Thời -Tham
3
phong trào thi được tham gia TPT
phục
gian
mưu
Từ
đua kỷ niệm phong trào, HS Đội,
vụ cho luyện với
22/10/201 ngày 20/11.
có ý thức tự GVCN các
tập
BGH,
7 đến
- Tiếp tục giác trong các ,
hoạt
văn
Công
24/11/2017 phát
động hoạt động, có -Đoàn động,
nghệ. đoàn
phong
trào sản phẩm đẹp TN
nhân
- Kinh xin kinh

“Giờ học tốt, dâng tặng thầy -GV
lực.
phí tổ phí tổ
ngày học hay” cô.
Thể
chức
chức
dâng
tặng
dục
giao
thầy cô nhân
lưu
ngày 20/11.
văn
Học
sinh
biết
- Giao lưu
nghệ
cách
phòng
văn nghệ chào
mừng 20/11 tránh bị xân hại
và sơ kết thi
-Học sinh biết
đua.
- Tổ chức sinh thực hành tiết
hoạt
ngoại kiệm khi nghe

khóa giáo dục câu chuyện về
HS
phòng Bác
tránh bị xâm
hại.
-GD HS biết
tiết kiệm qua
2câu chuyện
“Việc chi tiêu
của
Bác
Hồ”và,“Đủ
dùng thì thôi”
2.3.2.Giải pháp 2: Tiếp tục chỉ đạo hình thành thói quen, hành vi cho
các em thông qua các giờ học trên lớp
8


- Giáo viên cần phải nghiên cứu kĩ chương trình môn học, mục tiêu cần
đạt qua từng bài, xác định kỹ năng cần rèn cho học sinh.
- Tổ chức sinh hoạt tổ chuyên môn đều đặn, hiệu quả, trong buổi sinh hoạt
chuyên môn giáo viên đưa ra những thắc mắc, những nội dung khó truyền đạt
trong tuần và các nội dung tích hợp giáo dục trong đó có nội dung giáo dục kĩ
năng sống cho học sinh để cùng nhau thống nhất đưa ra các phương pháp và nội
dung giáo dục phù hợp nhất, hiệu quả nhất.
- Giáo viên mạnh dạn, tích cực trong việc tổ chức các hoạt động dạy học, vận
dụng các phương pháp dạy học, các kỹ thuật dạy học phù hợpvới từng bài dạy gây
hứng thú học tập cho học sinh. Không dập khuôn máy móc, không áp đặt tình huống,
cần sáng tạo theo từng tiết dạy. Qua từng bài học mới, từng bài luyện tập, giáo viên tổ
chức các hoạt động dạy học nhằm khuyến khích học sinh tự khám phá và chiếm lĩnh

kiến thức mới, kỹ năng mới, từ đó giáo viên kết luận hành vi đạo đức đúng.

Học sinh được phát biểu dân chủ trong giờ học
- Giáo viên cần chú ý từng việc làm, cử chỉ, lời nói của các em ở mọi lúc,
mọi nơi, ở trường, ở nhà để các em ghi nhớ và thực hiện theo hành vi đúng để
trở thành thói quen đạo đức tốt cho các em.
VD: Học bài “ cảm ơn, xin lỗi” thì khi gặp những tình huống liên quan
đến nội dung bài học giáo viên cũng cần thể hiện lời nói thân thiết, gần gũi với
học sinh như: Cô cảm ơn em, cô xin lỗi...để giáo dục học sinh biết cảm ơn và
xin lỗi trong sinh hoạt hàng ngày.
* Tiếp tục chỉ đạo rèn kỹ năng sống qua các giờ học
- Qua các giờ học trên lớp, yêu cầu giáo viên sử dụng các phương pháp
dạy học tích cực nhằm giúp học sinh phát huy được khả năng của các em.
- Hướng dẫn các em thực hiện hành vi qua các trò chơi, sắm vai, đố vui, nêu ý
kiến của mình để củng cố ghi nhớ hành vi đã học. Giáo viên khuyến khích những em
tính cách nhút nhát tham gia vào trò chơi học tập. Tạo được sự thân thiện, hợp tác, các
9


giao tiếp ứng xử trong giờ học giữa giáo viên và học sinh, học sinh và học sinh, động
viên, tạo cơ hội cho mọi đối tượng học sinh cùng tham gia
- Tạo không khí lớp học thoải mái, nhẹ nhàng, sôi nổi, học sinh học tập
phấn khởi bằng những lời động viên, khen ngợi của giáo viên, các em được
phát biểu dân chủ không gò ép.
- Việc bố trí sắp xếp bàn ghế trong phòng học, vị trí trưng bày sản phẩm
của học sinh…Chuẩn bị thiết bị đồ dùng dạy học, các loại phiếu học tâp sử dụng
cho các hoạt động trong giờ học cũng cần được quan tâm.
Ví dụ:
- Đối với lớp 1 để giáo dục cho học sinh kĩ năng tự giới thiệu về bản thân;
Kĩ năng thể hiện trước đám đông; kĩ năng trình bày suy nghĩ và lắng nghe tích

cực, khi dạy bài đạo đức “ Em là học sinh lớp 1” giáo viên dùng phương pháp tổ
chức trò chơi “ Vòng tròn giới thiệu ” để giúp các em biết giới thiệu, tự giới
thiệu về bản thân với các bạn trong lớp và nhớ tên các bạn trong lớp; biết trẻ em
có quyền có họ tên.
- Chú ý nhắc nhở các em thực hành đúng hành vi đã học như: Sau khi học
bài đạo đức “ Lễ phép, vâng lời thầy giáo, cô giáo” khi thấy học sinh chưa có cử
chỉ thể hiện đúng hành vi đạo đức như: Chưa biết cách đưa sách vở cho cô bằng
hai tay, chưa biết nói lời ''thưa'', ''gửi'' thì giáo viên sửa lại hành vi đúng cho các
em thể hiện lễ phép với thầy cô giáo và người trên.
- Đối với các lớp 2,3,4,5 để giáo dục kỹ năng giao tiếp, thương lượng, hợp
tác, làm việc theo nhóm thì giáo viên cần tổ chức cho các em tham gia học
nhóm, đóng vai, báo cáo kết quả thảo luận trong các giờ Tự nhiên và xã hội,
Tiếng Việt, Đạo đức, Khoa học, Âm nhạc,…giúp học sinh thực hành hành vi đạo
đức cũng như kĩ năng phối hợp, hợp tác với các bạn.

10


Phối hợp với bạn trong giờ học Âm nhạc
2.3.3.Giải pháp 3: Tiếp tục chỉ đạo xây dựng trường lớp Xanh - Sạch Đẹp - An toàn - Thân thiện
-Trường học Xanh, sạch, đẹp, an toàn và thân thiện có ý nghĩa vô cùng
thiết thực trong việc giáo dục học sinh về hành vi, thái độ, thói quen giữ gìn bảo
vệ môi trường ở trường học và tạo sự lan tỏa đến môi trường gia đình, cộng
đồng các em đang sinh sống, đồng thời góp phần hình thành nhân cách tốt đẹp
và lối sống văn minh, văn hóa cho thế hệ trẻ ngay từ học sinh Tiểu học.
-Làm tốt công tác tuyên truyền, quán triệt trong cán bộ giáo viên, học sinh
và trong các cuộc họp phụ huynh về mục đích, ý nghĩa của trường học "Xanh Sạch - Đẹp- An toàn - Thân thiện”.Triển khai thực hiện nội dung xây dựng
trường học "Xanh - Sạch - Đẹp- An toàn - Thân thiện” qua các tiêu chí cụ thể .
-Thành lập Ban chỉ đạo thực hiện xây dựng trường học "Xanh - Sạch - Đẹp- An
toàn - Thân thiện”. Ban chỉ đạo phân công các thành viên phụ trách cụ thể các công

việc. Sau khi triển khai và phân công nhiệm vụ cho từng thành viên, chúng tôi đã chỉ
đạo các thành viên trong nhà trường bắt tay vào từng công việc cụ thể từ bổ sung trang
trí lớp học theo mô hình trường Tiểu học mới; trồng lại vườn hoa, sưu tầm đủ các
chủng loại, màu sắc để vườn hoa của nhà trường phong phú về chủng loại và đa dạng
về màu sắc; Phân công cho các chi đội và chi sao chăm sóc hoa trong vườn trường;
thường xuyên giáo dục học sinh thói quen chào hỏi lễ phép, cư xử thân ái với bạn bè,
phát động phong trào nói lời hay, làm việc tốt, nói không với các tai tệ nạn xã hội, thực
hiện nghiêm túc Luật An toàn giao thông.
-Việc xây dựng, bảo vệ môi trường xanh, sạch, đẹp, an toàn được chúng tôi
tiến hành thường xuyên và luôn cần sự phối hợp đồng bộ của các tổ chức đoàn thể
11


trong nhà trường, sự quan tâm tạo điều kiện và hỗ trợ của địa phương và phụ huynh
học sinh. Tạo ra được cảnh quan môi trường xanh, sạch, đẹp, an toàn sẽ góp phần
đắc lực thực hiện mục tiêu giáo dục trong nhà trường, xây dựng nhà trường không
ngừng phát triển đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của xã hội.

Quang cảnh trường Tiểu học Thị trấn Quán Lào
2.3.4.Giải pháp 4: Xây dựng tập thể cán bộ giáo viên, nhân viên mẫu
mực luôn là tấm gương sáng cho học sinh noi theo.
- Giáo viên phải luôn quan tâm, gần gũi và nắm bắt được hoàn cảnh cũng
như tính cách của từng học sinh trong lớp ngay từ những ngày đầu nhận lớp từ
đó đề ra biện pháp giáo dục phù hợp với các em. Tạo không khí lớp học nhẹ
nhàng, thân thiện, gần gũi giữa cô - trò, giữa trò - trò.
- Giáo viên phải luôn gương mẫu từ cử chỉ, lời nói, việc làm, cách ăn mặc,
đi đứng, nói năng cho học sinh noi theo. Cô không những như người mẹ thứ hai
mà còn phải như người chị của các em. Thường xuyên quan tâm, chăm sóc, giúp
đỡ, gần gũi, ân cần chia sẻ với các em từ những công việc nhỏ nhất.
VD: nhắc nhở các em bẻ lại cổ áo, giúp các em chải lại tóc, hướng dẫn các em

ăn mặc gọn gàng.... giải quyết những thắc mắc của các em, động viên khen ngợi….
- Đối với các nhân viên trong nhà trường cũng luôn luôn thân thiện, gần
gũi, nhắc nhở, khuyên nhủ và hướng dẫn học sinh khi thấy các em có những
biểu hiện sai lệch về hành vi đạo đức.
2.3.5.Giải pháp 5: Tổ chức tốt nội dung giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chương
trình và các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo từng chủ điểm trong năm.
- Trong chương trình học buổi 2/ngày, một tuần mỗi lớp có một tiết ngoài giờ
lên lớp, ngoài giờ học lí thuyết, các em sẽ được luyện tập thực hành kỹ năng hành vi
đã học dưới hình thức tổ chức trò chơi. Trong các giờ nghỉ giữa buổi nhà trường tổ
chức các tiết múa sân trường, các trò chơi dân gian để các em có cơ hội sinh hoạt tập
thể, giao lưu nhằm giúp các em mạnh dạn hơn. Đây không chỉ là một môn học mà
12


còn là một sân chơi bổ ích cho các em học sinh với những hiểu biết mới lạ về cuộc
sống, là môi trường để các em được giao lưu cởi mở với bạn bè, hòa nhập được với
nhiều hoàn cảnh khác nhau, giúp các em hoàn thiện kỹ năng của bản thân, luôn tự chủ
thích ứng cuộc sống, tự tin và thể hiện bản thân.
Ví dụ : Khi học nội dung giáo dục An toàn giao thông; ngoài việc học lí
thuyết các em còn được tham gia giao lưu vẽ tranh vẽ tranh về chủ đề này.

Học sinh tham gia vẽ tranh tuyên truyền về An toàn giao thông
- Nhà trường còn tổ chức các buổi truyền thông nhằm tuyên truyền về
thực hiện Luật An toàn giao thông cho học sinh toàn trường với chủ đề: Đội mũ
lên mình cùng đi nhé

Chương trình tặng mũ bảo hiểm và truyền thông về tham gia giao thông an toàn

- Ngoài ra, trong năm học nhà trường chúng tôi còn đặc biệt quan tâm đến
các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo các chủ điểm. Chỉ đạo cho Đoàn Đội đưa ra các nội dung sinh hoạt phù hợp với từng lứa tuổi, phát huy được khả

13


năng, năng lực của học sinh và đặc biệt là giáo dục cho học sinh tình yêu
thương, lòng biết ơn, nâng cao tinh thần và trách nhiệm của bản thân, ….
Ví dụ: Chủ điểm Biết ơn bà, mẹ và cô giáo chào mừng ngày 20/10,
chúng tôi phát động phong chào thi đua học tập, chăm sóc bồn hoa cây cảnh, vẽ
tranh, sáng tác và sưu tầm thơ, tổ chức thi văn nghệ hay múa hát sân trường
tặng bà, mẹ và cô giáo.

Giờ sinh hoạt tập thể - Múa hát sân trường chào mừng ngày 20/10
- Chủ điểm “Biết ơn thầy cô giáo” chào mừng ngày 20/11 ngoài phong
trào thi đua học tập chúng tôi phát động thi văn nghệ tạo không khí vui tươi và
rèn kĩ năng hợp tác trong tập thể cho các em.

Văn nghệ chào mừng ngày 20/11

14


Kéo co nhân ngày thành lập đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh( 26/3)
- Để rèn kĩ năng chia sẻ, cảm thông trong việc tăng cường hiệu quả giao
tiếp và ứng xử với người khác; có thái độ quan tâm và hành vi thân thiện, gần
gũi với những người cần sự giúp đỡ và lòng biết ơn với những người có công
với Tổ quốc ,trong chủ điểm “ Uống nước nhớ nguồn” chào mừng ngày 22/ 12,
nhà trường chúng tôi đã phối hợp với Hội cựu chiến binh của thị trấn kể những
câu chuyện về anh bộ đội Cụ Hồ, trong buổi nói chuyện các em đã mạnh dạn, tự
tin đưa ra những câu hỏi giao lưu với các bác trong Hội cựu chiến binh về chủ
đề anh bộ đội cụ Hồ.

Tổ chức cho các em đi quét dọn, chăm sóc tượng đài liệt sĩ của địa phương.

15


Quét dọn, chăm sóc Đài tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ
2.3.6.Giải pháp 6: Giáo dục học sinh về tư tưởng, đạo đức, phong cách
Hồ Chí Minh
-Trong năm học 2017-2018, trường Tiểu học Thị trấn Quán Lào đã triển
khai công tác giáo dục về tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh đến các
thầy cô giáo, học sinh theo hướng tích cực, sáng tạo từ việc sử dụng bộ tài liệu
“Bác Hồ và những bài học về đạo đức, lối sống dành cho học sinh” lồng ghép
trong giảng dạy các môn học và các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp, hoạt
động Đội.
- Chúng tôi đã đưa nội dung giáo dục về tư tưởng, đạo đức, phong cách
Hồ Chí Minh vào sinh hoạt chuyên môn để thảo luận, thống nhất việc tích hợp,
lồng ghép nội dung giáo dục phù hợp với môn học, phù hợp tâm sinh lý lứa tuổi
học sinh ở từng khối lớp; thống nhất cách tổ chức để truyền đạt nhẹ nhàng,
không cứng nhắc, không áp đặt thành tích đối với sinh trong các buổi giao lưu.
Làm sao qua những câu chuyện, các em dễ cảm nhận và học tập, thực hiện hàng
ngày.
- Giáo dục học sinh làm theo 5 điều Bác dạy từ đó nhắc nhở các em vận
dụng trong cuộc sống hàng ngày cũng như trong học tập, biết phấn đấu học tập,
rèn luyện, biết giúp đỡ bạn bè, người thân khi gặp khó khăn hoạn nạn, tiết kiệm
sách vở để giúp đỡ các bạn có hoàn cảnh khó khăn...
- Qua các buổi sinh hoạt ngoại khóa, kể những câu chuyện ca ngợi tấm
gương đạo đức mẫu mực của Bác để các em từ lứa tuổi nhỏ đã nhận thức và biết
ơn sâu sắc công lao to lớn của Người.
- Thường xuyên bổ sung các đầu sách viết về Bác trong thư viện nhà
trường. Mỗi khi có sách mới, tổ chức giới thiệu sách cho học sinh, phân lịch đọc

và mượn sách cho học sinh đọc.
- Việc tổ chức cho học sinh học tập và làm theo gương Bác được nhà
trường lồng ghép trong tất cả các môn học, các hoạt động tập thể, các buổi ngoại
khóa... với nhiều hình thức phong phú như tuyên truyền lồng ghép các nội dung
16


trong giờ sinh hoạt đầu tuần, trong giảng dạy và các hoạt động ngoài giờ lên lớp;
phát động các em sưu tầm những tư liệu, mẩu chuyện kể về tấm gương đạo đức
của Bác để học tập và noi theo.
- Hoạt động này đã trở thành một hoạt động được duy trì thường xuyên,
nền nếp, thiết thực nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức, Từ những câu chuyện,
những bài học đã hình thành nhân cách cho học sinh, góp phần tích cực thúc đẩy
động cơ phấn đấu, rèn luyện, tu dưỡng đạo đức của các em.
2.3.7.Giải pháp 7: Chỉ đạo Đội thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh
giáo dục kỹ năng sống cho học sinh thông qua giờ chào cờ đầu tuần và sinh
hoạt 10 phút đầu giờ
- Tạo điều kiện cho Tổng phụ trách Đội tham gia các lớp tập huấn do cấp
trên tổ chức.
- Chỉ đạo cho Đoàn - Đội phối hợp tổ chức buổi lễ chào cờ đầu tuần theo
đúng nghi thức, nghiêm trang khi chào cờ để giáo dục học sinh lòng tự hào mình
là người Việt Nam, biết tôn kính Quốc kì, phải trân trong giữ gìn Quốc kì vì
Quốc kì là tượng trưng cho đất nước, từ đó giáo dục học sinh yêu quý tổ quốc
Việt Nam. Trong buổi lễ chào cờ ngoài việc đánh giá và triển khai hoạt động
trong tuần hay phát động các cuộc thi đua, chúng tôi còn giáo dục học sinh sinh
hoạt ngoại khóa theo chủ điểm từng tháng theo kế hoạch đã đề ra.
Ví dụ: Tháng An toàn giao thông, chúng tôi đưa ra những câu chuyện,
những tình huống, những câu hỏi mở về chủ đề để tuyên truyền,giáo dục học
sinh thực hiện tốt Luật an toàn giao thông và cũng để giáo dục kĩ năng tư duy và
kĩ năng giao tiếp, kĩ năng xác định giá trị của bản thân, kĩ năng phê phán những

việc làm sai trái,…
- Chỉ đạo Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh xây dựng nội dung
sinh hoạt Đội - Sao theo từng tuần, từng chủ điểm. Chọn và bồi dưỡng kĩ năng
tổ chức cho đội cờ đỏ để các em tham gia tổ chức sinh hoạt 10 phút đầu giờ, thể
dục giữa giờ đạt quả cao; giúp học sinh thực hiện tốt các phong trào, các hoạt
động tập thể do nhà trường, Đoàn - Đội tổ chức như phong trào : Nhặt được
của rơi, đem trả người mất, Vòng tay bè bạn, Lá lành đùm lá rách,…Hay các
phong trào thi đua chào mừng các ngày lễ lớn, các phong trào rèn luyện đội
viên, … đây cũng là sân chơi bổ ích để giáo dục học sinh thực hiện tốt nhiệm vụ
của người học sinh.
- Đoàn thanh niên, Đội thiếu niên nhà trường phối hợp với đoàn thanh
niên địa phương tổ chức nhiều hoạt động có ý nghĩa cho các em nhân ngày lễ,
tết trong năm để các em được tham gia như: Tết Trung thu, vui trại hè, lao động
dọn vệ sinh đường phố, thắp nến tri ân các anh hùng liệt sĩ tại nhà bia tưởng
niệm liệt sỹ của thị trấn. Đó là hình thức giáo dục đạo đức cho các em có trách
17


nhiệm với địa phương nơi cư trú cũng như thể hiện lòng biết ơn đến các anh
hùng liệt sĩ cũng như giúp các em xác định đúng giá trị của bản thân trong cuộc
sống hàng ngày.

Thắp nên tri ân tại đài tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ
2.3.8.Giải pháp 8: Giáo dục kĩ năng tự bảo vệ bản thân cho các em học
sinh.
Một số kĩ năng mà trường chúng tôi đặc biệt quan tâm để giáo dục học
sinh đó là: Kỹ năng an toàn khi học và chơi; Kỹ năng tránh bị xâm hại cơ thể;
Kỹ năng ứng xử khi bị lạc, bị dụ dỗ; Kỹ năng an toàn khi tham gia giao thông.
- Giao trách nhiệm cho Đoàn Thanh niên , Tổng Phụ trách Đội phối hợp
xây dựng kế hoạch giáo dục kĩ năng tự bảo vệ bản thân cho học sinh thông qua

các buổi sinh hoạt tập thể.
- Giúp học sinh hiểu được như thế nào là kĩ năng bảo vệ bản thân. Từ đó,
giáo dục học sinh cách phòng, tránh những mối nguy hiểm hoặc khám phá thế
giới trong phạm vi an toàn nhất.
18


- Hướng dẫn cho học sinh một số nguyên tắc ứng dụng trong kĩ năng bảo
vệ bản thân như: Thường xuyên trao đổi, nói chuyện để tạo niềm tin và giúp học
sinh tự tin; Tập thói quen cho học sinh hiểu về nguyên nhân và kết quả.
- Sử dụng các tiểu phẩm để giúp cho học sinh hiểu được những tình
huống và giải quyết vấn đề; đưa ra những quy tắc an toàn và không an toàn,
được phép và không được phép.

Buổi sinh hoạt ngoại khóa giáo dục kĩ năng tự bảo vệ bản thân của học sinh
2.3.9.Giải pháp 9: Tư vấn cho phụ huynh hướng dẫn các em thực hành
hành vi ở nhà và chủ động cho con em tham gia các hoạt động xã hội.
- Tư vấn cho phụ huynh hiểu rõ tầm quan trọng của việc giáo dục kĩ năng
sống cho học sinh để học sinh không những là con ngoan, trò giỏi mà còn năng
động, sáng tạo trong cuộc sống, để khi tiếp xúc với xã hội đầy những biến động
các em biết cách bảo vệ bản thân. Thống nhất cùng phụ huynh phương pháp
giáo dục học sinh ở nhà để phụ huynh có nhiệm vụ nhắc nhở con em mình thực
hiện hành vi đã học đó là những kỹ năng giao tiếp trong cuộc sống thể hiện đúng
và lễ phép với người trên như: Đi học và học về biết chào ông, bà, bố, mẹ, anh,
chị, em, cách chào đúng, đủ nghe lễ phép, vâng lời ông bà, cha mẹ, nhường nhịn
em nhỏ, đi bộ đúng quy định, đi học đúng giờ. Phân tích, động viên gia đình để
họ hiểu và cho con em họ tham gia vào các hoạt động tập thể ở trường cũng như
ở địa phương tổ chức. Phối hợp với nhà trường giáo dục học sinh cách bảo vệ
bản thân.
2.4.Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm

Sau một năm áp dụng các biện pháp chỉ đạo rèn kĩ năng sống cho học sinh
qua các môn học và hoạt động giáo dục trong nhà trường, kết quả đạt được rất
19


tốt, tất cả các khối lớp đã từng bước thay đổi cả cách xưng hô, lời nói, cử chỉ,
việc làm như:
- Học sinh trường tiểu học Thị trấn Quán Lào rất tự tin trong trong giao
tiếp, nói năng lễ phép với người lớn tuổi, các anh chị lớn biết nhường nhịn các
em nhỏ, tích cực tham gia các hoạt động trong giờ học bởi vậy chất lượng giáo
dục được nâng lên; trong giờ học tự tin trình bày ý kiến của mình, diễn đạt rõ
ràng, trôi chảy dễ hiểu.
- Các em đã biết xác định đúng những việc nên và không nên làm trong
cuộc sống hàng ngày; biết cách tự bảo vệ bản thân khi có các tình huống xảy ra.
- Các em biết yêu quý và tôn trọng mọi người, đoàn kết giúp đỡ bạn bè,
người thân khi gặp khó khăn hoạn nạn, tiết kiệm sách vở để giúp đỡ các bạn có
hoàn cảnh khó khăn; biết chào hỏi lễ phép với người trên; biết phấn đấu học tập,
rèn luyện...
- Các em tích cực tham gia các hoạt động do trường, Đội tổ chức như : Hội thi
văn nghệ, chăm sóc bồn hoa cây cảnh, giao lưu với Hội cựu chiến binh trong buổi
nói chuyện về anh bộ đội cụ Hồ nhân ngày kỉ niệm 22/12; Kể chuyện về Bác Hồ
nhân ngày 26/3, cũng như các hoạt động do địa phương tổ chức ..v..v...
- Thực hiện tốt Luật an toàn giao thông. Có ý thức chăm sóc, bảo vệ hoa,
cây xung quanh trường và nơi công cộng.
- Đặc biệt là đối với lớp 1, sau những tháng học đầu tiên các em đã bạo
dạn hơn, tự tin hơn, mạnh dạn nói chuyện trao đổi với cô giáo và các bạn, biết
nhắc nhở bạn khi bạn chưa thực hiện đúng hành vi đã học.
- Các em đã có ý thức tự vệ sinh cá nhân sạch sẽ, gọn gàng, biết giữ gìn
đồ dùng sách vở, sắp xếp sách vở gọn gàng, ngăn nắp.
- Phong trào giữ gìn vệ sinh môi trường chung được các em nhiệt tình

tham gia, trên sân trường từ sáng đến chiều không có một mẫu giấy vụn, khu
vực vệ sinh luôn được giữ gìn sạch sẽ. Đây là một thành công lớn trong việc
giáo dục học sinh của nhà trường chúng tôi.
- Học sinh phấn khởi, hào hứng trong các tiết học. Kết quả học tập các
môn học này được nâng cao rõ rệt. Ngoài ra, qua việc giáo dục kĩ năng sống của
học sinh được phát triển, nhất là: kĩ năng nhận thức, kĩ năng tự tin trong giao
tiếp, ứng xử.
- Phụ huynh đã tích cực phối hợp với nhà trường trong các hoạt động
cũng như các phong trào chung. Đặc biệt là việc giáo dục kĩ năng sống cho học
sinh đã được đông đảo phụ huynh tham gia.
2.5. Kết quả thu được sau khi triển khai thực hiện giáo dục kĩ năng sống
cho học sinh qua các môn học và các hoạt động giao dục ngoài giờ lên lớp.

20


Thực nghiệm được tiến hành 200 học sinh trong trường . Kết quả thu
được ( lấy kết quả đến cuối tháng 3 năm 2018) như sau:
- Khảo sát khối lớp 1. Nội dung khảo sát: Ý thức tự giác trong việc làm
của cá nhân và cách phòng tránh khi bị người lạ tiếp cận dụ dỗ lấy đồ, bắt cóc.
Tổng
số
học
sinh
45

Tự giác trong việc làm của cá nhân
Tự mình
Cần có
Tự giác

Chưa tự
mặc được
người lớn
không cần
giác, bố
quần áo
giúp mặc
nhắc nhở
mẹ phải
quần áo
việc học bài nhắc nhở
nhiều
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
42

93,3

3

6,7

40

88,9

5

11,1

Kĩ năng bảo vệ bản thân
Biết cách
Chưa biết
phòng tránh cách
phòng
tránh
SL

%

SL

%

41

91.1

4

8.9

- Khảo sát khối lớp 2 . Nội dung khảo sát: Thảo luận nhóm . Khảo sát qua
quan sát HS thực hành thảo luận nhóm trong một số tiết Đạo đức và cách phòng

tránh khi bị người lạ tiếp cận dụ dỗ, bắt cóc
Tổng
số
học
sinh
35

Thực hành thảo luận nhóm
Biết cách lắng
Chưa biết cách lắng
nghe, hợp tác
nghe, hay tách ra khỏi
nhóm
SL
%
SL
%
33
94,3
2
5,7

Kĩ năng bảo vệ bản thân
Biết cách phòng Chưa biết cách
tránh
phòng tránh
SL
32

%

91.4

SL
3

%
8.6

- Khảo sát khối lớp 3 . Nội dung khảo sát: Kĩ năng tự bảo vệ bản thân khi
xảy ra một số tình huống
Kỹ năng tự bảo vệ bản thân
Khi vật lạ rơi vào mắt, rơi vào
Kĩ năng bảo vệ bản thân
mũi, rơi vào tai, khả năng phòng
Tổng
tránh tai nạn đuối nước
số
Biết cách Chưa biết cách xử lí Biết cách xử lí Chưa biết cách
học
xử lí để
để bảo vệ mắt, mũi ,
tình huống
xử lí tình
sinh
bảo vệ
tai
đúng để bảo vệ huống đúng để
mắt, mũi ,
bản thân
bảo vệ bản thân

tai
40
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
38
95
2
5
38
95
2
5
- Khảo sát khối lớp 4 . Nội dung khảo sát: Giúp đỡ và chia sẻ và khả năng
phòng vệ khi bị xâm hại thân thể
Tổng
số
học
sinh

Giúp đỡ và chia sẻ
Biết giúp đỡ, chia sẻ
và cảm thông với
người khác

Chưa biết giúp đỡ,
chia sẻ và cảm
thông với người

Kĩ năng bảo vệ bản thân
Biết cách phòng Chưa biết cách
vệ khi bị xâm hại phòng vệ khi bị
thân thể
xâm hại thân thể

21


khác
SL
33

35

%
94,3

SL
2

%
5,7

SL
33

%
94,3

SL
2

%
5,7

- Khảo sát khối lớp 5 : Nội dung khảo sát: ứng xử với bạn khi chơi các trò
chơi dân gian tập thể và khả năng phòng vệ khi bị xâm hại thân thể
Khảo sát qua quan sát thực tế, kết hợp với giáo viên chủ nhiệm, Tổng phụ
trách Đội đánh giá HS:
Tổng
số
học
sinh
45

Ứng xử tình huống trong chơi trò chơi
tập thể
Biết cách ứng xử Biết cách phòng
hài hoà,phù hợp
vệ khi bị xâm hại
thân thể
SL
41

%

91,1

SL
4

%
8,9

Kĩ năng bảo vệ bản thân
Biết cách phòng
vệ khi bị xâm hại
thân thể
SL
44

%
97.8

Chưa biết cách
phòng vệ khi bị
xâm hại thân thể
SL
1

%
2.2

3. KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT
3.1. Kết luận
Từ thực tiễn chỉ đạo tổ chức hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học

sinh trong nhà trường tôi nhận thấy:
- Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh thông qua nội dung các bài học
trên lớp và các hoạt động khác trong nhà trường là giúp học sinh hình thành các
kỹ năng cơ bản trong các nội dung giáo dục kĩ năng sống cho học sinh Tiểu học
như: kĩ năng giao tiếp, kĩ năng tự tin trước đám đông, kỹ năng tư duy phê phán,
tư duy sáng tạo, ra quyết định vấn đề, nhận thức được hậu quả của việc làm,kĩ
năng biết lựa chọn cách ứng xử phù hợp, kĩ năng tự bảo vệ bản thân,… Hình
thành cho học sinh sống có trách nhiệm hơn, biết cách ứng phó với các sức ép,
thách thức trong cuộc sống.
- Giáo dục kỹ năng sống còn tạo mối quan hệ thân thiện, cởi mở giữa
thầyvà trò, trò với trò, trò với xã hội, giúp học sinh có sự hứng thú tự tin, chủ
động sáng tạo trong học tập, nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo dục. Học sinh
được giáo dục kỹ năng sống xác định được bổn phận và nghĩa vụ của mình đối
với bản thân, gia đình và xã hội.
- Giáo dục kĩ năng sống giúp học sinh biết cách bảo vệ bản thân mình
trong các tình huống xảy ra trong đời sống hàng ngày.
- Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh không phải là công việc “một sớm,
một chiều” mà đòi hỏi phải có quá trình, kiên nhẫn và bằng cả tâm huyết nghề
nghiệp. Kỹ năng sống rất đa dạng và mang đặc trưng vùng, miền đòi hỏi người
giáo viên phải vận dụng một cách linh hoạt, sáng tạo cho phù hợp với nhu cầu,
trình độ của học sinh và đặc điểm, hoàn cảnh của nhà trường, địa phương.

22


- Giáo dục kỹ năng sống không phải chỉ là công việc của giáo viên, nhà
trường mà của cả xã hội, cộng đồng, có như vậy mới mong đào tạo ra được
những thế hệ trẻ phát triển toàn diện, chuẩn bị tốt cho việc thực hiện công
nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước và hội nhập quốc tế.
3.2. Đề xuất

*Đối với cấp trên
Đưa giáo dục kĩ năng sống cho học sinh cần đưa vào chương trình giáo
dục phổ thông như một môn chính khóa.
*Đối với nhà trường
Chỉ đạo chuyên môn thực hiện có hiệu quả nội dung giáo dục kĩ năng
sống cho học sinh theo chương trình. Chỉ đạo các tổ chức đoàn thể trong nhà
trường làm tốt nội dung giáo dục học sinh thông qua các hoạt động tập thể cũng
như chủ điểm trong năm học.
*Đối với giáo viên
Quan tâm hơn nữa đến giáo dục kĩ năng sống cho học sinh qua các bàihọc
trên lớp cũng như các hoạt động tập thể ở lớp, ở trường cũng như ở nhà, đặc biệt
quan tâm đến việc giảng dạy về tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh
thông qua bộ tài liệu “Bác Hồ và những bài học về đạo đức, lối sống dành cho
học sinh” . Chủ động phối hợp với phụ huynh trong việc giáo dục kĩ năng sống
cho học sinh.
Trên đây là một số kinh nghiệm nâng cao chất lượng giáo dục kỹ năng
sống cho học sinh mà tôi đã chỉ đạo áp dụng tại trường Tiểu học Thị trấn Quán
Lào. Rất mong được các bạn đồng nghiệp và Hội đồng khoa học cấp trên đóng
góp ý kiến để sáng kiến kinh nghiệm của tôi đạt hiệu quả cao hơn.
Ý KIẾN CỦA HĐKH NHÀ TRƯỜNG

………………………………………
………………………………………
…………….....................................
……………………………………..
………………………………………

Yên Định, ngày 10 tháng 3 năm 2018
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của
mình, không sao chép nội dung của

người khác.
Người thực hiện

Đỗ Thị Mai Bình

23


24