BIỆN PHÁP GIÁO dục kỹ NĂNG SỐNG CHO học SINH TIỂU học THÔNG QUA HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM tại CỘNG ĐỒNG ở HUYỆN BÌNH GIANG TỈNH hải DƯƠNG

BIỆN PHÁP GIÁO DỤC KỸ
NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH
TIỂU HỌC THÔNG QUA HOẠT
ĐỘNG TRẢI NGHIỆM TẠI
CỘNG ĐỒNG Ở HUYỆN BÌNH
GIANG TỈNH HẢI DƯƠNG


- Nguyên tắc xây dựng biện pháp giáo dục kỹ năng
sống cho học sinh Tiểu học thông qua hoạt động trải
nghiệm tại cộng đồng huyện Bình Giang tỉnh Hải Dương
- Đảm bảo tính mục tiêu
Giáo dục TH là bậc học học nối tiếp bậc học mầm non,
tạo sự liên thông và đảm bảo tính đồng bộ trong hệ thống GD
quốc dân. GD TH nhằm giúp HS củng cố và phát triển những
kết quả của GD mầm non, có học vấn phổ thông ở trình độ cơ
sở và những hiểu biết ban đầu về kỹ thuật và hướng nghiệp để
tiếp tục học trung học cơ sở. Theo điều 23 - Luật giáo dục
(1998), mục tiêu giáo dục tiểu học là: “Giáo dục tiểu học
nhằm giúp học sinh hình thành những cơ sở ban đầu cho sự
phát triển đúng đắn và lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất,
thẩm mĩ và các kỹ năng cơ bản, góp phần hình thanh nhân
cách con người Việt nam xã hội chủ nghĩa, bước đầu xây
dựng tư cách và trách nhiệm công dân, chuẩn bị cho học sinh
tiếp tục học trung học cơ sở”.
Vì vậy, GD TH phải đảm bảo HS có những giá trị đạo
đức, kiến thức cơ bản về tự nhiên xã hội và con người, gắn bó
với cuộc sống cộng đồng và thực tiễn địa phương, có KN vận


dụng những kiến thức đã học để giải quyết những vấn đề

thường ngày trong cuộc sống.
Các biện pháp tổ chức GDKNS cho HS TH thông qua
HĐTN tại cộng đồng hướng tới việc tổ chức được hiệu quả hoạt
động, tạo cơ hội cho HS được trải nghiệm, khai thác cảm xúc
của HS và tạo cơ hội cho các em thể hiện sự sáng tạo trong quá
trình tham gia hoạt động v.v để phát triển toàn diện năng lực,
phẩm chất và phát huy tốt nhất tiềm năng, khả năng sáng tạo
của mỗi HS, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục của các
trường mầm non trên địa bàn huyện.
- Đảm bào tính hệ thống
Các biện pháp GDKNS cho học sinh TH thông qua
HSSTN tại cộng đồng không mâu thuẫn, tách rời nhau mà
phải hỗ trợ lẫn nhau, bổ sung cho nhau trong mối quan hệ
biện chứng chặt chẽ và tạo thành một hệ thống chỉnh thể
nhằm tác động tới nhiều mặt khác nhau. Do đó, các biện pháp
huy động phải đảm bảo tính đồng bộ thì mới đem lại tính khả
thi và tính hiệu quả.
Giáo dục KNS thông qua tổ chức HĐTN tại cộng đồng
cho học sinh TH còn phải đảm bảo tính liên tục. Theo quy


luật, để một kỹ năng sống mới được hình thành cần phải được
luyện tập từng thao tác cụ thể và theo từng bước một. Do vậy,
việc GDKNS cho học sinh thông qua tổ chức HĐTN tại cộng
đồng cần phải được tiến hành thường xuyên, liên tục, từ đơn
gian đến phức tạp, hình thành thói quen tạo hành vi, đi từ giáo
dục nhận thức đến hình thành kỹ năng và thái độ. Hay nói một
cách khác, phải đảm bảo mối liên hệ giữa các kỹ năng và
người được giáo dục đặt trong một hệ thống, giúp học sinh
mở rộng tầm hiểu biết của mình, hình thành các kỹ năng tích

cực.
- Đảm bảo phát huy được tính chủ động, tích cực của
học sinh
Khi xây dựng các biện pháp GDKNS thông qua HĐTN
tại cộng đồng cho HS TH, cần chú ý tới đặc điểm tâm sinh lý
của lứa tuổi HS, sao cho phù hợp với hoàn cảnh đối tượng
cũng như khả năng nhận thức của HS với những chuyên đề cụ
thể, cung cấp những kỹ năng cần thiết phải có tác dụng giúp
các HS giải quyết được những vấn đề thiết thực trong học tập
và cuộc sống.


Giáo dục KNS thông qua HĐTN tại cộng đồng cho HS
TH phải hướng đến thực hiện mục tiêu GD toàn diện, hài hòa
một cách tổng thể. Các tác động GD phải mang tính tổng hợp,
tác động đồng bộ đến tất cả các mặt. Đảm bảo rằng tất cả HS
đều được tham gia trải nghiệm, kích thích và phát huy tính
tích cực, chủ động, sáng tạo cho HS.
- Đảm bảo tính thực tiễn
Các biện pháp tổ chức hoạt động GDKNS thông qua
HĐTN tại cộng đồng cho HS TH tại huyện Bình Giang
được đề xuất phải tính đến các điều kiện, hoàn cảnh, môi
trường khách quan, chủ quan của huyện Bình Giang nói
chung và của các trường TH trên địa bàn huyện nói riêng
trong hiện tại và tương lai. Yêu cầu này đòi hỏi các biện
pháp được đề xuất có khả năng áp dụng vào thực tiễn hoạt
động tổ chức hoạt động GDKNS thông qua HĐTN tại
cộng đồng, tính đến các nguồn lực của cộng đồng xã hội
của nhà trường thuận lợi, đòi hỏi khi đề ra các biện pháp
tổ chức hoạt động GDKNS thông qua HĐTN tại cộng

đồng cho HS TH phải dựa trên những điều kiện thực tế về
kinh phí, điều kiện về tình hình đội ngũ. Các biện pháp đó
phải có khả năng thực thi, không quá khó đối với cán bộ


quản lý các nhà trường TH, không quá tốn kém đến sức
người, sức của trong quá trình thực hiện, chủ yếu đòi hỏi
cán bộ quản lý và GV phát huy hết nội lực, phối hợp tốt
với các ngành, kiên trì, ham học hỏi, không ngừng vươn
lên. Các biện pháp tổ chức hoạt động GDKNS thông qua
HĐTN tại cộng phải phù hợp với mục tiêu, với chương
trình, nội dung phù hợp với các nguồn lực khác.
- Đảm bảo tính hiệu quả
Nguyên tắc này đòi hỏi các biện pháp tổ chức GDKNS
cho HS TH thông qua HĐTN tại cộng các trường TH huyện
Bình Giang, tỉnh Hải Dươngđược đề xuất phải phù hợp với
hiệu quả GD, hiệu quả xã hội và hiệu quả của bản thân hoạt
động GD. Hay nói cách khác, nguyên tắc này đòi hỏi phải làm
thế nào để trong điều kiện nguồn lực nhất định, với thời gian
cho phép, nhà tổ chức vẫn có thể đạt mục tiêu GD như mong
muốn.
- Các biện pháp giáo dục kỹ năng sống cho học sinh
Tiểu học cho học sinh TH thông qua hoạt động trải
nghiệm tại cộng đồng ở huyện Bình Giang tỉnh Hải Dương


- Thiết kế một số chủ đề giáo dục kỹ năng sống cho
học sinh Tiểu học thông qua hoạt động trải nghiệm tại cộng
đồng ở huyện Bình Giang tỉnh Hải Dương
- Mục tiêu của biện pháp

Thiết kế các chủ đề GDKNS cho HS thông qua tổ chức
các HĐTN tại cộng đồng ở trường TH Huyện Bình Giang,
tỉnh Hải Dương, thực chất là lồng ghép các nội dung GDKNS
vào các HĐTN tại cộng đồng. Nhằm tăng cường các hình
thức giáo dục cho HS, tích hợp được nhiều các nội dung
GDKNS, phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo cho HS
như:
Kiến thức: HS hiểu và vận dung tri thức cơ bản của các
KNS;
Kỹ năng: HS tham gia HĐTN hình thành các năng lực
chung và năng lực riêng (chuyên biệt);
Thái độ: HS yêu thích, tích cực và chủ động rèn luyện
hoàn thiện các KNS của bản thân, đồng thời, biện pháp này là
cơ sở, là chương trình, là một kênh thông tin cho đối tượng là
nhà giáo dục vận dụng phong phú nội dung, hình thức vào


thực tiễn, GD toàn diện trên nhiều phương diện cho đối tượng
được GD. Khẳng định, GDKNS thông qua tổ chức các HĐTN
tại cộng đồng là con đường GD hiệu quả và khả thi.
- Nội dung của biện pháp
Nội dung GDKNS phải đảm bảo tính toàn diện, hướng
nghiệp và có hệ thống; gắn với thực tiễn cuộc sống, phù hợp
với tâm sinh lý lứa tuổi của HS TH, đáp ứng mục tiêu GD nói
chung ở cấp TH.
Dựa trên cơ sở lý luận đã được xây dựng và căn cứ vào
thực trạng GDKNS cho HS TH thông qua tổ chức các HĐTN
tại cộng đồng đã nghiên cứu, chúng tôi tiến hành thiết kế các
chủ đề GD cho các KNS mà HS còn yếu kém và chưa được
tham gia. Gồm:

Các chủ đề KNS liên quan đến sự hòa nhập với cuộc
sống cộng đồng, bao gồm chủ đề kỹ năng: Hòa bình.
Các chủ đề KNS liên quan đến các phẩm chất nhân cách
của HS, bao gồm chủ đề kỹ năng: Yêu thương.
- Cách thức và điều kiện thực hiện
Quy trình thiết kế chủ đề GDKNS thông qua tổ chức các


HĐTN tại cộng đồng:
Bước 1: Xác định mục tiêu giáo dục
Mỗi một chủ đề GDKNS được tiến hành thông qua
HĐTN, nhà GD cần xác định rõ những kiến thức, kỹ năng và
thái độ cụ thể mà HS cần đạt được. Mục tiêu đó có ý nghĩa
định hướng, chỉ dẫn cho toàn bộ quá trình GD kỹ năng được
tổ chức. Thông qua mỗi chủ đề, HS sẽ hiểu rõ các biểu hiện
của KNS được GD đó là gì, cách hình thành KNS đó như thế
nào, có kỹ năng và ý thức tích cực vận dụng để giải quyết các
tình huống giả định cũng như các vấn đề các em thường gặp
trong cuộc sống hàng ngày.
Bước 2: Xác định các KNS cần GD cho HS TH và các tổ
chức các HĐTN
Vấn đề đặt ra cho các nhà GD ở bước tiếp theo là phải
lựa chọn các nội dung KNS cùng với các hình thức trải
nghiệm sáng tạo sao cho phù hợp với đối tượng GD, hình
dung trước kết quả có thể xảy ra khi áp dụng trong thực tế.
Những KNS được lựa chọn phải thiết thực, gần gũi với chính
cuộc sống của các em, những kỹ năng mà các em đang còn
bộc lộ nhiều hạn chế. Xuất phát từ yêu cầu đó, kết hợp với

việc phân tích nội dung các KNS cốt lõi và thực tiễn GD ở
các trường TH ở nước ta, chúng tôi xác định được các KNS
nổi bật cần thiết đối với các em HS TH đó là các kỹ năng:
Trung thực, tôn trọng, giản dị, giản dị, yêu thương, hợp tác,
khoan dung, tiết kiệm v.v.
Khi lựa chọn tổ chức các HĐTN tại cộng đồng để thực
hiện các nội dung GDKNS đó, nhà GD cần bám sát các loại
hình tổ chức các HĐTN tại cộng đồng đã được trình bày ở
trên. Trong đó mỗi tổ chức các HĐTN tại cộng đồng đều có
thể vận dụng để GD nhiều KNS khác nhau cho HS. Các hình
thức trải nghiệm có thể được thay đổi linh hoạt để làm cho
các nội dung GDKNS trở nên sinh động và hấp dẫn đối với
HS.
Bước 3: Thiết kế các tổ chức các HĐTN tại cộng đồng
cho chủ đề GDKNS
Căn cứ vào mục tiêu và nội dung các KNS cần GD cũng
như các HĐTN tại trải nghiệm đi kèm, trên cơ sở phân tích
đặc điểm đối tượng GD, nhà GD tiến hành thiết kế các HĐTN
tại động trải nghiệm sáng tạo cho chủ đề GDKNS.
Thông thường cấu trúc nội dung của mỗi chủ đề


GDKNS được thiết kế theo 3 phần: Giới thiệu chủ đề, tổ chức
HĐTN tại và phần tổng kết. Với thời lượng 50 phút cho việc
thực hiện một chủ đề, do đó phần tổ chức HĐTN tại nên thiết
kế thành 3 HĐTN tại chính để đáp ứng mục tiêu của chủ đề:
+ HĐTN tại 1: Hướng vào việc tìm hiểu, khám phá các
biểu hiện và ý nghĩa của của KNS cần GD cho HS.
+ HĐTN tại 2: Hướng vào tổ chức các loại hình tổ chức
các HĐTN tại cộng đồng đa dạng để HS có cơ hội thực hành

rèn luyện và thể hiện các KNS của bản thân trong nhiều tình
huống khác nhau.
+ HĐTN tại 3: Hướng vào việc tổ chức cho HS vận dụng
KNS trong thực tiễn.
Để bài học về chủ đề GDKNS trở nên sổi nổi, thu hút
được sự tham gia tích cực của HS, ngay ở HĐTN tại 1 cũng
cần được thực hiện theo hướng phát huy vốn kiến thức kinh
nghiệm đã có của HS và bằng những HĐTN tại trải nghiệm
để HS tự khám phá ra các biểu hiện và cách thức hình thành
KNS. HĐTN tại 2 và 3 chính là cơ hội để HS thực hành và
vận dụng kiến thức rút ra từ HĐTN tại 1 vào tổ chức các
HĐTN tại cộng đồng qua các tình huống giả định hoặc trong


thực tế cuộc sống. Từ đây các em sẽ nhận ra được những ưu
điểm và hạn chế trong các biểu hiện KNS của bản thân để
phát huy hoặc rút kinh nghiệm, làm cho những KNS của mình
ngày một tốt hơn.
Mỗi HĐTN tại trong chủ đề GDKNS tiếp tục được thiết
kế theo 3 phần:
- Mục tiêu của HĐTN tại
- Cách tiến hành HĐTN tại
- Kết luận rút ra sau mỗi HĐTN tại.
Trong mỗi HĐTN tại thì các phương pháp GD phát huy
tính tích cực của HS cần được tăng cường như: Giải quyết vấn
đề, động não, trò chơi, đóng kịch, nghiên cứu tình huống, dự
án, thảo luận nhóm v.v.
Các hình thức tổ chức HĐTN tại cũng cần được vận
dụng một cách linh hoạt sáng tạo tùy thuộc vào các tổ chức
các HĐTN tại cộng đồng cụ thể và khả năng của HS như:

- Tổ chức cho HS làm việc độc lập trong những trường
hợp cần có các tác động làm thay đổi nhận thức, hành vi mỗi
HS hay khi cần có những sản phẩm cá nhân.


- Tổ chức cho HS làm việc nhóm: Hình thức này thường
được sử dụng khi phân tích các trải nghiệm, tìm hiểu nội dung
kỹ năng hay khi đánh giá tác động của các KNS.
- Tổ chức thảo luận toàn lớp: Hình thức này thường
được sử dụng khi cần tổng hợp tri thức cho toàn HĐTN tại
hoặc toàn bài học thuộc chủ đề GDKNS.
Chính cách thiết kế các tổ chức các HĐTN tại cộng
đồng cho chủ đề GDKNS như trên đã tạo ra nét đặc thù cho
bài học GDKNS, làm cho không khí lớp học sôi nổi, HS hăng
hái, tích cực tham gia các HĐTN tại trải nghiệm được tổ
chức. Đó cũng là cơ sở quan trọng để tạo nên chất lượng và
hiệu quả cho bài học của chủ đề GDKNS.
Bước 4: Kiểm tra - đánh giá các HĐTN tại đã được thiết
kế trong chủ đề GDKNS
Đây là bước cuối cùng nhưng rất cần thiết, bởi lẽ nó kiểm
chứng các HĐTN tại cộng đồng đã được thiết kế trong chủ đề
để xác định tính hiệu quả, khả thi và ý nghĩa thực tế của các các
KNS được GD. Hình thức đánh giá được sử dụng có thể là đánh
giá đồng đẳng, đánh giá cá nhân hoặc đánh giá tập thể.


- Yêu cầu thực hiện biện pháp
Nhà GD phải nắm vững chương trình GDKNS cũng như
chương trình tổ chức tổ chức các HĐTN tại cộng đồng trong nhà
trường TH.

Nhà GD phải hiểu sâu sắc nội dung các KNS, có kỹ năng
thiết kế các HĐTN tại GD trải nghiệm theo quan điểm dạy
học tích cực, phát triển năng lực cho người học.
-Thiết kế quy trình tổ chức giáo dục kỹ năng sống cho
học sinh Tiểu học cho học sinh thông qua hoạt động trải
nghiệm tại cộng đồng ở trường TH huyện Bình Giang tỉnh
Hải Dương
- Mục tiêu của biện pháp
Thiết kế và tổ chức thực hiện kế hoạch bài học GD giá
tri sống thông qua tổ chức các HĐTN tại cộng đồng, trong đó
có sử dụng các bước của một quy trình tổ chức GDKNS cho
HS thông qua hoat động trải nghiệm sáng tạo.
- Nội dung của biện pháp
Vận dụng linh hoạt các bước trong một quy trình tổ chức
GDKNS thông qua tổ chức các HĐTN tại cộng đồng. Cụ thể:




Giai đoạn 1: Chuẩn bị

Đây được xem là giai đoạn quan trọng nhất của quá trình
GD KNS thông qua HĐTN tại cộng đồng, bởi lẽ nó định hình
cho toàn bộ kết quả GD của HS. Trong giai đoạn này, nhà GD
cần thực hiện những công việc sau:
Bước 1: Phân tích đối tượng GD
- Đây là khâu mà hầu hết bị bỏ qua hoặc làm qua loa
trong qua trình GDKNS cho HS. Nhà GD tiếp cận tìm hiểu để
xây dựng những tổ chức các HĐTN tại cộng đồng phù hợp
với từng nội dung GD cho các đối tượng HS. Nghĩa là xây

dựng riêng hồ sơ cho HS để đảm bảo việc GD đạt hiệu quả,
đồng thời sử dụng bước này như khâu đầu tiên của kiểm tra,
đánh giá quá trình GDKNS cho HS.
Ví dụ: hồ sơ cá nhân, nhật ký học tập, phiếu học tập tình
huống, file ảnh, sơ đồ Mindmap, bảng phân tích thống kê chia
nhóm HS v.v.
- Những công việc cụ thể cần làm khi thực hiện bước
này:
+ Tạo hồ sơ HS (Mỗi hồ sơ HS sẽ được GV tự tạo, sáng


tạo theo những cách riêng khác nhau). Có nhiều dạng hồ sơ
khác nhau như: nhật ký học tập, phiếu học tập, file ảnh bằng
sơ đồ Mindmap v.v.
+ Lập bảng phân tích chia HS theo nhóm: Những khó
khăn nào mà HS gặp phải, biểu hiện sai lệch kỹ năng v.v.
+ Tiến hành thu thập thông tin bổ sung: Qua các tiết học,
qua các nhóm học tập, nhóm bạn chơi, qua các hoạt động GD
khác v.v. Cách thức: quan sát, phỏng vấn sâu, các test trắc
nghiệm vui, trò chơi v.v.
+ Phân tích động cơ, nhu cầu, hứng thú của HS để xây
dựng biểu tượng kỹ năng mang màu sắc cá nhân.
+ Đánh giá HS ở thời điểm hiện tại và sau khi kết thúc quá
trình GD kỹ năng, đề làm cơ sở xây dựng kết nối sự phát triển
KNS ở các độ tuổi tiếp theo.
+ Đánh giá trên đặc điểm giới, điều kiện hoàn cảnh,
vùng miền v.v.
+ Thu nhận thông tin qua nhiều kênh thông tin khác
nhau: qua phụ huynh, bạn bè, HS, lực lượng xã hội.
- Những lưu ý khi thực hiện bước này:

+Đây là khâu quan trọng đầu tiên. Tiếp cận tìm hiểu để
xây dựng những tổ chức các HĐTN tại cộng đồng phù hợp
với đối tượng GD. Luôn luôn lưu trữ kết quả hoạt động của
HS vào hồ sơ.
+Tuyệt đối không đánh giá phiến diện trên quan điểm cá
nhân và kinh nghiệm chưa được kiểm chứng.
Bước 2: Xác định mục tiêu GDKNS
Qua phân tích đối tượng GD làm cơ sở để xây dựng các
mục tiêu theo tiếp cận phát triển năng lực sáng tạo cho HS.
Mục tiêu cần được xây dựng rõ ràng, cụ thể, phản ánh được
các cấp độ cao thấp cần đạt đối với mỗi KNS. Từ đó, lựa chọn
các nội dung GDKNS và các HĐTN phù hợp với từng nhóm
đối tượng HS.
- Công việc cụ thể như sau:
1) Xác định mục tiêu cụ thể: với mỗi KNS cót lõi. Mục
tiêu cần được xây dựng rõ ràng, cụ thể, phản ánh được các cấp
độ cao thấp cần đạt đối với mỗi KNS. Gồm 3 mặt: kiến thức, kỹ
năng, thái độ (năng lực chung và năng lực riêng)
2) Xác định mục tiêu phải phù hợp với đặc điểm HS,


phản ánh được các cấp độ năng lực cụ thể cho HS.
3) Mục tiêu phải định hướng được cách hình thành KNS
cho HS
4) Mục tiêu bám sát với nhu cầu, động cơ và hứng thú,
cũng như những kinh nghiệm trước đó của HS.
+ Từ mục tiêu đi xây dựng nội dung, lựa chọn phương
pháp, cách thức, loại hình GD kỹ năng v.v.

+ Mục tiêu cụ thể hóa gắn liền với bản thân HS, có thể
bổ sung ngay khi cần trong quá trình GD kỹ năng.
- Khi thực hiện cần xây dựng mục tiêu theo tiếp cận phát
triển năng lực người học.
Bước 3: Thiết kế các hoạt động GDKNS thông qua tổ
chức các HĐTN cộng đồng
- Căn cứ vào mục tiêu và nội dung các KNS cần GD
cũng như các HĐTN đi kèm, trên cơ sở phân tích đặc điểm
đối tượng GD, nhà GD tiến hành thiết kế các HĐTN có tính
chất sáng tạo cho chủ đề GDKNS.
- Thông thường cấu trúc nội dung của mỗi chủ đề


GDKNS được thiết kế theo 3 phần:
+ Phần thức nhất: Giới thiệu chủ đề;
+ Phần thứ hai: Tổ chức hoạt động;
+ Phần cuối: Tổng kết.
Với thời lượng 40 phút cho việc thực hiện một chủ đề,
do đó phần tổ chức hoạt động nên thiết kế thành 3 hoạt động
chính để đáp ứng mục tiêu của chủ đề:
+ Hoạt động 1: Hướng vào việc tìm hiểu, khám phá các
biểu hiện và ý nghĩa của của KNS cần GD cho HS.
+ Hoạt động 2: Hướng vào tổ chức các loại hình tổ chức
các HĐTN tại cộng đồng đa dạng để HS có cơ hội thực hành
rèn luyện và thể hiện các KNS của bản thân trong nhiều tình
huống khác nhau.
+ Hoạt động 3: Hướng vào việc tổ chức cho HS vận
dụng KNS trong thực tiễn.
- Để bài học về chủ đề GDKNS trở nên sổi nổi, thu hút
được sự tham gia tích cực của HS, ngay ở hoạt động 1 cũng

cần được thực hiện theo hướng phát huy vốn kiến thức kinh


nghiệm đã có của HS và bằng những HĐTN để HS tự khám
phá ra các biểu hiện và cách thức hình thành KNS. Hoạt động
2 và 3 là cơ hội để HS thực hành và vận dụng kiến thức rút ra
từ hoạt động 1 vào tổ chức các HĐTN tại cộng đồng qua các
tình huống giả định hoặc trong thực tế cuộc sống. Từ đây các
em sẽ nhận ra được những ưu điểm và hạn chế trong các biểu
hiện KNS của bản thân để phát huy hoặc rút kinh nghiệm, làm
cho những KNS của mình ngày một tốt hơn.
- Mỗi hoạt động trong chủ đề GDKNS tiếp tục được thiết
kế theo 3 phần:
+ Mục tiêu của hoạt động
+ Cách tiến hành hoạt động
+ Kết luận rút ra sau mỗi hoạt động.
Trong mỗi hoạt động thì các phương pháp GD phát huy
tính tích cực của HS cần được tăng cường như: Nêu và giải
quyết vấn đề, động não, trò chơi, đóng kịch, nghiên cứu tình
huống, dự án, thảo luận nhóm v.v.
- Các hình thức tổ chức hoạt động cũng cần được vận
dụng một cách linh hoạt sáng tạo tùy thuộc vào các tổ chức


các HĐTN tại cộng đồng cụ thể và khả năng của HS như:
- Tổ chức cho HS làm việc độc lập trong những trường
hợp cần có các tác động làm thay đổi nhận thức, hành vi mỗi
HS hay khi cần có những sản phẩm cá nhân.
- Tổ chức cho HS làm việc nhóm: Hình thức này thường
được sử dụng khi phân tích các trải nghiệm, tìm hiểu nội dung

kỹ năng hay khi đánh giá tác động của các KNS.
- Tổ chức thảo luận toàn lớp: Hình thức này thường
được sử dụng khi cần tổng hợp tri thức cho toàn hoạt động
hoặc toàn bài học thuộc chủ đề GDKNS.
Chính cách thiết kế các tổ chức các HĐTN tại cộng
đồng cho chủ đề GDKNS như trên đã tạo ra nét đặc thù cho
bài học GDKNS, làm cho không khí lớp học sôi nổi, HS hăng
hái, tích cực tham gia các HĐTN được tổ chức. Đó cũng là cơ
sở quan trọng để tạo nên chất lượng và hiệu quả cho bài học
của chủ đề GDKNS.
- Những lưu ý khi thực hiện bước này:
+ Đặt tên cho mỗi hoạt động phải chính xác, ngắn gọn,
xúc tích, phản ánh được chủ đề và nội dung của bài học KNS.


+ Xây dựng các tổ chức các HĐTN tại cộng đồng phù
hợp với các nội dung GDKNS, đảm bảo mục tiêu GD. Nội
dung các hoạt động chính là nội dung các bài học KNS.
+ Từ nội dung bài học lựa chọn hình thức trải nghiệm
sáng tạo và phương pháp, kỹ thuật GD phù hợp

 Giai đoạn 2: Thực hiện
Đây chính là giai đoạn mà mọi mục tiêu, hoạt động
GDKNS được đi vào thực hiện thông qua tổ chức các HĐTN tại
cộng đồng. Gồm các bước sau:
Bước 1: Tổ chức cho HS trải nghiệm
Tiến hành cho HS trải nghiệm những hoạt động đã được
thiết kế và xây dựng ở giai đoạn chuẩn bị. Dựa trên những trải
nghiệm đã có, HS quan sát, phản hồi và tự đánh giá khi tham
gia các HĐTN và hình thành KNS mới. Nhà GD tổ chức cho

HS được trải nghiệm liên tục các tình huống khác nhau, tự HS
liên hệ tri thức đã có để vận dụng giải quyết, trải nghiệm độc
lập để quyết định có tiếp nhận các biểu hiện mới của KNS hay
không. Tổ chức HS làm việc theo nhóm, thảo luận toàn lớp để
các trải nghiệm đó được thực hiện đồng bộ và đạt hiệu quả.


HS quan sát, khám phá và tự đánh giá các KNS của bản
thân và người khác. Bước này để kiểm tra các biểu hiện KNS
săn có của HS, làm cơ sở để xây dựng các trải nghiệm mới
cho các em ở bước sau. Đồng thời, đây là bước HS được tham
gia chia sẻ các kết quả của những quan sát, cảm nhận khi
được tham gia trực tiếp trải nghiệm. HS học được cách diễn
đạt, mô tả và chỉ ra được mối tương quan giữa những kết quả,
những quan sát, cảm nhận đó.
- Tiến hành cho HS tham gia trải nghiệm các hoạt động
GD đã được thiết kế. Minh họa cụ thể trong các chủ đề
GDKNS, đính kèm phụ lục.
- Tổ chức liền mạch các hoạt động, tạo mối liên kết,
tương quan giữa các hoạt động hình thành nhận thức về KNS.
- Tiến hành cho HS trải nghiệm đến khi hiểu ra được vấn
đề.
- Quan sát – phản hồi – tự đánh giá được lặp lại, duy trì
trong tất cả các hoạt động, huy động toàn bộ những kiến thức,
kinh nghiệm về KNS đã có tạo liên kết hình thành kinh
nghiệm mới.


- HS có thể đã đọc một số tài liệu, tham dự bài giảng,
xem một số video trên Internet về chủ đề GDKNS đang học

tập, hoặc đã thử làm thử theo hướng dẫn của một số bài giới
thiệu nhập môn (tutorial) về chủ đề GD kỹ năng cần học, hoặc
tự mình tìm hiểu với máy móc trong phòng lab v.v. Tất các
các yếu tố đó sẽ tạo ra các kinh nghiệm nhất định cho người
học. Và chúng trở thành “nguyên liệu đầu vào” quan trọng
của quá trình GD kỹ năng.
- HS cần đưa ra được các phân tích, nhận định và tự
đánh giá các sự kiện và các kinh nghiệm đã có. Sự đánh giá
này cần mang yếu tố “phản tỉnh”, tức là tự mình suy tưởng về
các kinh nghiệm đó, xem cảm thấy thế nào, có hiểu được hay
không, có thấy nó hợp lý hay không, có thấy nó đúng hay cảm
thấy nó “có gì đó không ổn”, có quan điểm hay thực tế nào đi
ngược lại với các kinh nghiệm mình vừa trải qua hay không,...
- GV luôn phải khái quát lại vấn đề sau khi kết thúc một
hoạt động, một bài học về KNS. Đây là bước tạo cơ sở để
điều chỉnh và xây dựng các trải nghiệm mới cho HS.
Dựa trên những trải nghiệm đã có của HS về KNS nhất
định, để định hướng giúp HS tự đánh giá, quan sát – phản hồi.


Tự đánh giá của HS sẽ quyết định sự tiếp nhận các KNS hay
không.
Bước 2: Phân tích tổng quát
Nhà GD tiến hành phân tích các trải nghiệm ở các hoạt
động và đưa ra kết luận cho từng bài học KNS. Tiến hành cho
HS đánh giá các nhân và đánh giá đồng đẳng trong từng hoạt
động GD và khi kết thúc một chủ đề GD. Tổng hợp lại toàn bộ
tri thức về KNS và rút ra các kết luận cần thiết, nhà GD sử dụng
các kỹ thuật dạy học tích cực để tiến hành tổng kết kiến thức
cho các HĐTN.

Giáo viên tiến hành phân tích các KNS, cùng HS chia sẻ,
cùng HS đánh giá – kiểm tra, đánh giá, tự đánh giá và đánh
giá đồng đẳng trong bước này là rất quan trọng. HS cùng nhau
thảo luận, nhìn lại quá trình được trải nghiệm một lần nữa,
phân tích kết quả, liên hệ trải nghiệm với các chủ đề hoạt
động GDKNS. Từ đó, HS tự xác định được kiến thức, hành
vi, kỹ năng và thái độ cần hướng tới.
- Giáo viên cùng HS tiến hành phân tích các trải nghiệm
theo từng cấp độ