CÁC BIỆN PHÁP GIÁO dục kỹ NĂNG GIAO TIẾP với các cư dân NÔNG THÔN tại các TRUNG tâm học tập CỘNG ĐỒNG CHO SINH VIÊN học VIỆN NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM

CÁC BIỆN PHÁP GIÁO DỤC KỸ
NĂNG GIAO TIẾP VỚI CÁC CƯ
DÂN NÔNG THÔN TẠI CÁC
TRUNG TÂM HỌC TẬP CỘNG
ĐỒNG CHO SINH VIÊN HỌC
VIỆN NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM


- Nguyên tắc đề xuất
Việc lựa chọn đề xuất các nội dung GD KNGT với các
cư dân nông thôn tại TTHTCĐ phải tuân thủ theo các nguyên
tắc: Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa, nguyên tắc đảm bảo
tính thực tiễn, nguyên tắc đảm bảo tính khả thi, nguyên tắc
đảm báo tính hiệu quả, nguyên tắc đảm bảo tính đồng bộ.
- Đảm bảo tính kế thừa
Việc đề xuất các biện pháp GD KNGT với các cư dân
nông thôn tại các TTHTCĐ cho SV HVNNVN được xem là
sự thay đổi tổ chức hoạt động GD ở HVNNVN theo hướng
tích cực hóa người học. Để có sự thay đổi này phải dựa trên
sự kế thừa những thành quả nghiên cứu về các KNGT hay GD
KNGT, lấy những nghiên cứu trước đó làm nền tảng, cơ sở lý
luận để có thểtìm ra cái mới về GD KNGT hay các GD
KNGT với các cư dân nông thôn tại các TTHTCĐcho SV.
- Đảm bảo tính hệ thống
Các biện pháp GD KNGT với các cư dân nông thôn tại
các TTHTCĐ được đưa ra cho SV phải được xác định trên
một mục đích chung là phát triển các KNGT. Tất cả các biện


pháp được xây dựng phải có mối quan hệ biện chứng với
nhau, tạo thành một thể thống nhất theo một hệ thống GD

nhất định. Khi tiến hành tổ chức cho SV, SV phải là người
trực tiếp tham gia mọi hoạt động, tự trải nghiệm để rút kinh
nghiệm cho bản thân và hình thành các KN tương ứng.
- Đảm bảo tính liên tục
GD KNGT với các cư dân nông thôn tại các TTHTCĐ
phải đảm bảo tính liên tục. Theo quy luật mỗi một KN được
hình thành cần phải được tập luyện từng bước một. Do đó
việc tiến hành GD KNGT với các cư dân nông thôn tại các
TTHTCĐ cho SV HVNNVN cần tiến hành thường xuyên,
liên tục, từ đơn giản đến phức tạp, từ khó đến dễ, từ thói quen
hành vi, từ GD nhận thức đến hình thành KN.
- Đảm bảo tính chủ động, tích cực của sinh viên
Khi xây dựng các biện pháp GD KNGTvới các cư dân
nông thôn tại các TTHTCĐ cho SV, cần chú ý tới đặc điểm
tâm sinh lý lứa tuổi SV, sao cho phù hợp với điều kiện hoàn
cảnh đối tượng cũng như đặc điểm cụ thể về trình độ, kinh
nghiệm, nhu cầu, hứng thú, sự quan tâm của SV HVNNVN.
Khi GD KNGTvới các cư dân nông thôn tại các TTHTCĐ thì


đảm bảo tất cả SV phải được tham gia nhằm phát huy tính
tích cực chủ động, sáng tạo của SV.
- Đảm bảo tính khả thi
Khi xây dựng các biện pháp GD KNGT với các cư dân
nông thôn tại các TTHTCĐ phải phù hợp với SV HVNNVN,
có thể áp dụng rộng rãi trong thực tiễn. Khi xây dựng chú ý
tới các yếu tố ảnh hưởng như: nguồn cơ sở vật chất, kinh phí,
thời gian, nhân lực…
- Các biện pháp nâng cao hiệu quả giáo dục giao tiếp với
các cư dân cho sinh viên Học viện Nông nghiệp Việt Nam

Biện pháp 1: Tuyên truyền nâng cao nhận thức về vai trò, ý
nghĩa của kỹ năng giao tiếp và ý nghĩa giáo dục kỹ năng
giao tiếp với các cư dân nông thôn tại các trung tâm học tập
cộng đồng cho giảng viên, sinh viên
* Mục đích
Việc tuyên truyền nâng cao nhận thức về vai trò, ý nghĩa
của KNGT nói chung và vai trò, ý nghĩa của GD KNGT với
các cư dân nông thôn tại các TTHTCĐ nói riêng cho GV và
SV là rất quan trọng. GV là người tiếp xúc với SV hàng ngày


và nhiều nhất, chính vì vậy tuyên truyền nâng cao nhận thức
cho đội ngũ GV là việc làm cần được cần đặt lên hàng đầu,
nếu GV được tuyên truyền nâng cao nhận thức sẽ là nền tảng
dẫn đến việc GV tự nâng cao năng lực, nâng cao sự tự tin sư
phạm, phát triển tình cảm yêu nghề cho GV. Từ đó, đội ngũ
GV sẽ nhận thức đúng đắn hơn trong việc nâng cao chất
lượng đào tạo, có ý thức trách nhiệm hơn trong việc hướng
dẫn, GD KNGT cho SV nói chung và GD KNGT với các cư
dân nông thôn tại TTHTCĐ nói riêng cho SV.Khi đã nhận
thức rõ được tầm quan trọng và ý nghĩa của GD KNGT với
các cư dân nông thôn tại các TTHTCĐ cho SV, GV vừa giảng
dạy kiến thức chuyên môn vừa tích hợp GD KNGT với các cư
dân nông thôn tại các TTHTCĐ cho SV vào dạy các môn học
nhằm hình thành cho SV có ý thức rèn luyện các KNGT với
các cư dân nông thôn tại các TTHTCĐ, từ đó giúp SV có nền
tảng kiến thức tốt và những KNGT tốt, để có thể sẵn sàng, tự
tin đi thực tập nghề nghiệp tại các cơ sở thực tập.
Bên cạnh đó, việc tuyên truyền nâng cao nhận thức cho
SV cũng rất quan trọng (SV là chủ thể của quá trình giao tiếp)

vì nếu GV có giỏi, có nhiệt tình nhưng SV vẫn có thái độ
không hợp tác thì quá trình GD KNGT sẽ thất bại. Chính vì


vậy, bên cạnh việc tuyên truyền nâng cao nhận thức cho GV
thì việc nâng cao nhận thức cho SV hết sức quan trọng. Phải
làm cho SV hiểu rõ đặc điểm ngành nghề bản thân SV đang
theo học, những đối tượng mà SV phải tiếp xúc, giao tiếp khi
đi thực tập nghề nghiệp hoặc sau khi ra trường đi làm là
những đối tượng nào?. Đặc thù của SV HVNNVN thực tập ở
các vùng địa phương rất nhiều, đối tượng giao tiếp hàng ngày
khi đi thực tập nghề nghiệp là các cư dân nông thôn tại các
TTHTCĐ, trang trại, khu thí nghiệm, doanh nghiệp, công ty
liên quan đến lĩnh vực nông nghiệp... SV tự nhận thức được
tầm quan trọng của GD KNGT với các cư dân nông thôn tại
các TTHTCĐ khi đi thực tập, từ đó SV sẽ tập trung hơn trong
quá trình học tập và rèn luyện. Khi đã nhận thức đúng đắn
tầm quan trọng về ý nghĩa, vai trò của GD KNGT với các cư
dân nông thôn tại các TTHTCĐ, bản thân SV sẽ tự có ý thức,
trách nghiệm trong việc học tập và rèn luyện.
* Nội dung thực hiện
HVNNVN cần tuyên truyền đến GV và SV về tầm quan
trọng, vai trò, ý nghĩa của KNGT nói chung và GD KNGT với
các cư dân nông thôn tại các TTHTCĐ cho GV và SV tham
dự. Với mỗi KNGT này sẽ có ý nghĩa riêng với SV nông


nghiệp. Đồng thời cũng phải chỉ ra được ý nghĩa rất quan
trọng của việc GD KNGT với cư dân nông thôn tại các
TTHTCĐ (ý nghĩa này có tính ứng dụng cao, vì sau khi ra

trường, SV sẽ phải tiếp xúc và làm việc chủ yếu với các cư
dân nông thôn). Trong các hình thức tuyên truyền cần chỉ rõ
cho GV và SV phân biệt được khái niệm KNGT, KNGT với
các cư dân nông thôn tại TTHTCĐ, phân biệt các khái niệm
để GV và SV thật sự hiểu rõ vấn đề, ngoài ra cần tuyên truyền
cho SV hiểu rõ những giá trị, lợi ích của KNGT mang lại cho
SV, chỉ ra những KNGT của SV mà SV thường dùng như: KN
lắng nghe, KN truyền đạt thông tin, KN thuyết trình, KN viết
văn bản, những KNGT đặc trưng riêng SV nông nghiệp hay
sử dụng, đặc biệt khi giao tiếp với các cư dân tại các
TTHTCĐ như: KN làm quen; KN chia sẻ thông tin, kiến thức
nông nghiệp; KN tạo niềm tin; KN thu thập thông tin và phân
tích thông tin; KN điều kiển quá trình giao tiếp; KN thuyết
phục. Khi tuyên truyền nâng cao nhận thức về ý nghĩa của
KNGT và GD KNGT với cư dân nông thôn tại các TTHTCĐ
nên nhấn mạnh tới GV và SV những KNGT với cư dân nông
thôn hiện nay SV đang yếu kém như: KN chia sẻ thông tin,


kiến thức nông nghiệp; KN thuyết phục; KN thu thập thông
tin và phân tích thông tin.
Hơn thế nữa với hình thức tuyền truyền này phải cho SV
thấy được những lợi ích SV có thể đạt được nếu SV có được
những KNGT này, những cơ hội SV có thể làm được nếu SV
có nền tảng những KNGT với cư dân nông thôn tại các
TTHTCĐ như: cơ hội xin việc, khả năng giao tiếp của bản
thân với mọi người xung quanh, khả năng hòa nhập với môi
trường sống…
* Cách thức thực hiện
HVNNVN cần tìm hiểu, nhận thức đúng đắn về các chủ

chương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Bộ Nông nghiệp và
Phát triển nông thôn đối với các cư dân nông thôn và tổ chức
tuyên truyền cho SV biết, hiểu rõ mọi vấn đề. Ban Giám đốc
Học viện cần tổ chức mở các lớp tập trung để tuyên truyền về
ý nghĩa, vai trò quan trọng của GD những KNGT với các cư
dân nông thôncho GV và SV, GD KNGT với các cư dân nông
thôn tại các TTHTCĐ, cần tuyên truyền các chính sách tới
GV và SV, cần xây dựng kế hoạch, văn bản, công việc cho
từng cán bộ GV, để GV có thể thực hiện tốt.


HVNNVN cần tổ chức đa dạng các hình thức tuyên
truyền về ý nghĩa của KNGT nói chung và GD KNGT với các
cư dân nông thôn tại các TTHTCĐ nói riêng tới GV và SV,
đồng thời cũng cần tổ chức tuyền truyền thường xuyên để GV
và SV ngày càng nhận thức sâu sắc về ý nghĩa GD KNGT với
các cư dân nông thôn tại các TTHTCĐ. Đồng thời tổ chức các
lớp bồi dưỡng, tập huấn KN, phương pháp dạy học tích hợp
(lồng ghép) GD KNGT với các cư dân nông thôn tại các
TTHTCĐ vào dạy các môn học. Từ đó GV thiết kế bài giảng,
nội dung bài giảng có phần tích hợp GD KNGT.
Lưu ý: Tất cả GV và SV phải tham gia đầy đủ, nghiêm
túc, chấp hành mọi nội quy của HVNNVN khi được tuyên
truyền.
Biện pháp 2. Tổ chức lồng ghép giáo dục kỹ năng giao tiếp
với các cư dân nông thôn tại các trung tâm học tập cộng
đồng cho sinh viên Học viện nông nghiệp Việt Nam thông
qua dạy các môn học
* Mục đích
Mục đích của việc thiết kế các hoạt động, nội dung GD

KNGT nói chung và GD KNGT với các cư dân nông thôn tại


các TTHTCĐ nói riêng cho SV HVNNVN thông qua việc
lồng ghép vào các môn học trên lớp là biện pháp rất thuận lợi
để có thể GD KNGT với các cư dân nông thôn tại các
TTHTCĐ cho SV HVNNVN. Thông qua việc lồng ghép GD
KNGT vào các môn học trên lớp nhằm tạo sự hứng thú cho
SV dễ tiếp thu, dễ ứng dụng, thực hiện được, dễ hình thành
cho mình các KNGT nói chung và KNGT với các cư dân
nông thôn tại các TTHTCĐ nói riêng. SV phát huy được tích
chủ động, sáng tạo trong quá trình học, đề cao tinh thần học đi
đôi với hành, với trải nghiệm trên lớp nhưng vẫn phải đảm
bảo được mục tiêu dạy học của các môn học được tích hợp,
lồng ghép. Qua việc lồng ghép, tích hợp các nội dung GD
KNGT với cư dân nông thôn tại các TTHTCĐ vào các bài học
cụ thể, SV sẽ dễ tiếp thu, dễ hiểu, GV dễ dàng truyền tải hết
nội dung kiến thức bài học và nội dung GD KNGT với các cư
dân nông thôn tại các TTHTCĐ cho SV. Đặc biệt, thông qua
việc tổ chức lồng ghép GD KNGT với các cư dân nông thôn
tại các TTHTCĐ giúp SV có thể rèn luyện các KNGT nói
chung và KNGT với các cư dân nông thôn tại các TTHTCĐ
nói riêng (Ví du: KN làm quen; KN tạo niềm tin; KN chia sẻ
thông tin và kiến thức nôn nghiệp; KN thu thập thông tin và


phân tích thông tin; KN điều kiển quá trình giao tiếp; KN
thuyết phục). Giúp các em hình thành những KNGT với cư
dân nông thôn tại các TTHTCĐ được thành thạo, có thể trở
lên chuyên nghiệp. Giúp SV tự tin, mạnh dạn thể hiện khi

đứng trước các cư dân nông thôn tại các TTHTCĐ.
* Nội dung và cách thức tiến hành
- Quy trình thiết kế bài dạy có tích hợp nội dung GD KNGT
với các cư dân nông thôn cho SV HVNNVN
Bước 1: Xác định mục tiêu bài học và mục tiêu tích hợp, lồng
ghép GD KNGT với các cư dân nông thôn tại các TTHTCĐ
cho SV.
Ở mỗi chủ đề môn học cần tích hợp các nội dung GD
KNGT với cư dân nông thôn tại các TTHTCĐ vào bài học,
tuy nhiên nhà GV phải xác định rõ những kiến thức, KN, thái
độ mà SV đạt được khi dạy lồng ghép vào các môn học cụ
thể. Mục tiêu đó có ý nghĩa định hướng, chỉ dẫn cho toàn bộ
quá trình GD KNGT với các cư dân nông thôn tại các
TTHTCĐ.
Bước 2: Xây dựng nội dung bài học


Lồng ghép các nội dung GD KNGT với các cư dân nông
thôn tại các TTHTCĐ vào trong các môn học để giảng dạy
cho SV như: KN làm quen; KN tạo niềm tin; KN thu thập
thông tin và phân tích thông tin; KN chia sẻ thông tin và kiến
thức nông nghiệp; KN điều kiển quá trình giao tiếp;KN thuyết
phục, … với mỗi KN được lồng ghép với môn học, khi xây
dựng nội dung bài học GV cần xây dựng những bài tập, hình
huống,… để có thể rèn luyện, GD được các KNGT, chẳng hạn
như:
-

KN làm quen: GV có thể xây dựng những tình huống thực
tiễn khi SV đi thực tập nghề nghiệp phải đứng trước các cư

dân nông thôn tại các TTHTCĐ, hoặc tình huống thực tiễn SV
cư dân nông thôn… sau đó SV đóng vai để thực hành, luyện
tập KN làm quen. Sau khi SV thực hành xong, GV cần chú ý
nhận xét về ngôn ngữ cử chỉ của SV, lời nói, hành động, tư
thế, tác phong, cách cúi chào… của SV khi tham gia đóng vai.

-

KN tạo niềm tin: GV xây dựng những bài tập tranh luận, bài
tập thuyết trình, diễn thuyết nội dung kiến thức nông nghiệp
nào đó… để SV trình bày ý kiến của mình trước lớp. Trong
quá trình trình bày cần nhấn mạnh cho SV cách biểu đạt, sự
chân thành, cách đưa dẫn chứng để minh chứng cho những


điều mình nói, từ đó sẽ tạo được niềm tin với các cư dân nông
thôn tại TTHTCĐ. GV hướng dẫn SV cách tự tin khi đứng
trước đám đông, cách thể hiện những kiến thức sâu rộng của
bản thân đồng thời cũng chú ý về những ngôn ngữ phi lời
như: ánh mắt, nét mặt, cử chỉ, điệu bộ…
Vấn đề đặt ra tiếp theo cho các GV là lựa chọn các
KNGT phù hợp với nội dung với các môn học để có thể tích
hợp hoặc lựa chọn những nội dung bài học có thể tiến hành
tích hợp các KNGT với cư dân nông thôn tại các TTHTCĐ để
GD cho SV. Những KNGT phù hợp khi SV đi thực tập nghề
nghiệp ở địa phương. Trong mỗi môn học có thể vận dụng
nhiều KNGT khác nhau GV có thể GD cho SV, có thể thay
đổi, linh hoạt, hoạt động, hấp dẫn đối với SV.
Dựa trên phân tích thực trạng, chúng tôi đề xuất khi xây
dựng nội dung bài học có lồng ghép GD KNGT với các cư

dân nông thôn tại các TTHTCĐ, ưu tiên tích hợp những
KNGT mà SV hiện nay chưa có KN như: KN chia sẻ thông
tin và kiến thức nông nghiệp; KN thu thập thông tin và phân
tích thông tin; KN thuyết phục… sau đó đến các KNGT khác.
GV nên lựa chọn những nội dung bài học cụ thể có thể lồng
ghép việc GD các KNGT mà hiện nay SV đang còn hạn chế,


chưa có KN, trên cơ sở lựa chọn được nội dung sẽ tiến hành
thiết kế các hoạt động tổ chức dạy học.
Bước 3: Thiết kế hoạt động tổ chức dạy học có lồng ghép GD
KNGT với các cư dân nông thôn tại các TTHTCĐ.
Khi thiết kế hoạt động tổ chức dạy học có tích hợp nội
dung GD KNGT với các cư dân nông thôn, GV nghiên cứu
thiết kế hoạt động trong tổ chức bài học nhằm tăng cường
hoạt động giao tiếp, giúp SV rèn luyện các KNGT với các cư
dân nông thôn tại các TTHTCĐ như: KN làm quen; KN tạo
niềm tin; KN thu thập thông tin và phân tích thông tin; KN
chia sẻ thông tin và kiến thức nông nghiệp; KN điều kiển quá
trình giao tiếp;KN thuyết phục…ngay tại trên lớp học. GV
thiết kế bài giảng với nhiều hoạt động giảng dạy khác nhau
nhằm giúp SV có thể thông qua nội dung giảng dạy, các bài
tập, các tình huống, các hoạt động… SV có thể rèn luyện
được KN chia sẻ thông tin, hay kiến thức nông nghiệp (đây là
KN rất quan trọng vì SV khi đi thực tập nghề nghiệp đều phải
thực hành việc chia sẻ thông tin, kiến thức nông nghiệp tới
các cư dân nông thôn), KN thu thập thông tin và phân tích
thông tin; KN thuyết phục…

- Tổ chức bài học tích hợp nội dung GD KNGT với các cư
dân

nông

thôn

cho SV HVNNVN
Bước 1: Giới thiệu mục tiêu, nội dung bài học, mục tiêu nội
dung tích hợp GD KNGT với các cư dân nông thôn tại các
TTHTCĐ.
Bước 2: Tạo môi trường học tập, tích hợp GD KNGT với các
cư dân nông thôn tại các TTHTCĐ vào các môn học cụ thể.
Bài giảng có chứa nội dung GD KNGT với cư dân nông
thôn tại các TTHTCĐ phải được tiến hành sinh động, hấp
dẫn, môi trường học tập được tạo dựng bởi các mối quan hệ
thân thiện làm cho việc học tập mang tính xã hội hóa cao.GV
ngoài việc giảng dạy kiến thức môn học, thông qua kiến thức
môn học GV tạo cho SV nhiều tình huống, cơ hội trải nghiệm,
điều chỉnh KN, hành vi của mình. Tuy nhiên, GV cần ưu tiên
những KNGT mà SV đang còn hạn chế, những KNGT SV
chưa đạt, đặc biệt là KNGT với các cư dân nông thôn tại các
TTHTCĐ.
Bước 3: Tổ chức các hoạt động cá nhân, nhóm, tập thể nhằm
tích hợp GD KNGT cho SV.


Bước 4: Củng cố nội dung kiến thức, KN
Bước 5: Đánh giá kết quả nội dung kiến thức, KN
Trong mỗi khâu, mỗi bước của quá trình học tập, khi

nhận xét giờ học, GV cần nhận xét cách trình bày của SV,
nhận xét về hành vi ứng xử của SV trước các nhiệm vụ và yêu
cầu học tập, GV cần lồng ghép với việc nhận xét về KNGT
của SV đã đạt được, những ưu điểm, hạn chế, khuyến khích
SV tích cực tham gia.
Chú ý: GV cần lưu ý có thể tích hợp toàn bộ bài học hay từng
phần, lựa chọn biện pháp, phương pháp phù hợp, có thái độ
thân thiện, có thể lồng ghép trong các hoạt động học tập ngoài
giờ lên lớp và đảm bảo nguyên tắc đa dạng, phong phú…
Điều kiện thực hiện: GV nghiên cứu nghiêm túc, tích cực
học tập có sự tham gia tích cực của GV và HS, đảm bảo tính
khả thi trong điều kiện cơ sở vật chất, kinh phí.
Biện pháp 3. Tổ chức các hoạt động trải nghiệm cộng đồng
* Mục tiêu
KNGT của SVđược hình thành thông qua hoạt động và
bằng hoạt động. Biện pháp GD KNGT với các cư dân nông


thôn tại các TTHTCĐ thông qua tổ chức các hoạt động trải
nghiệm cộng đồng nhằm gắn nội dung GD KNGT với các cư
dân nông thôn tại các TTHTCĐ với các tình huống thực tiễn,
những trải nghiệm thực tiễn ngoài cộng đồng. Để SV được
vận dụng linh hoạt các KNGT với cư dân nông thôn vào trong
thực tế. Qua đó SV biết mình đạt được những KN nào, những
KN nào còn đang hạn chế để rút kinh nghiệm, tạo cho SV môi
trường thực tế để SV có cơ hội thực hành những KNGT với
các cư dân nông thôn trước khi SV đi thực tập nghề nghiệp.
Tăng cường tổ chức hoạt động theo hướng tích hợp GD
KNGT cho SV nhằm tạo điều kiện về không gian và thời
gian, tạo phương tiện để SV có cơ hội trải nghiệm nhận thức,

thái độ, hành vi, có cơ hội rèn luyện các KNGT cơ bản nói
chung và các KNGT với các cư dân nông thôn tại các
TTHTCĐ nói riêng.
Thiết kế nhiều loại hình hoạt động và giao lưu với các cư
dân nông thôn cho SV, giúp SV có cơ hội mở rộng các mối
quan hệ ứng xử, có cơ hội trải nghiệm trong nhiều tình huống
khác nhau, tạo môi trường GD thân thiện. Thông qua các hoạt
động giúp SV có cơ hội chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm, thái
độ trong mối quan hệ GV-SV, SV-SV, SV-các cư dân nông


thôn. Khuyến khích, động viên SV nên tham gia vào các câu
lạc bộ trong và ngoài nhà trường nhằm giúp SV tự tin, mạnh
dạn, dám giao tiếp với mọi người xung quanh, mọi người ở
môi trường mới.
* Nội dung thực hiện
Tăng cường tổ chức các hoạt động trong giờ học và
ngoài giờ học cho SV nhằm tạo ra các mối quan hệ tương tác
giữa GV và SV, SV với SV, SV với các cư dân nông thôn SV
với môi trường xung quanh; mở rộng phạm vi hoạt động của
nhà trường, đa dạng hình thức, tổ chức các buổi đi thực tế tại
địa phương, giúp SV có cơ hội thực tế tiếp xúc với cư dân
nông thôn.
Thông qua các hoạt động học tập, vui chơi, tham quan,
làm quen với cộng đồng các cư dân nông thôn, tạo môi trường
giao tiếp giữa SV và các cư dân nông thôn, giúp SV có cơ hội
được tiếp xúc, làm quen với người dân ở các vùng nông thôn
khác nhau.
* Cách thức thực hiện

Bước 1: Xác định mục tiêu GD KNGT cho SV thông qua các
hoạt động trải nghiệm cộng đồng.
Bước 2: Xác định các KNGT cần được GD và các hoạt động
trải nghiệm cộng đồng cần tổ chức (ưu tiên những KNGT với
cư dân nông thôn tại các TTHTCĐ mà SV đang còn nhiều hạn
chế).
Nhà GD cần lựa chọn các nội dung GD KNGT với các
cư dân nông thôn tại các TTHTCĐ cho SV, cùng với các hoạt
động trải nghiệm cộng đồng phù hợp với đối tượng GD, hình
dung trước kết quả có thể xảy ra khi áp dụng thực tế. Những
KNGT được chọn là những KNGT gần gũi, thiết thực với
ngành nghề đang học của SV, SV thường phải vận dụng được
khi đi thực tập giao tiếp với các cư dân nông thôn tại các
TTHTCĐ. Qua việc phân tích kết quả chúng tôi nhận thấy có
4 KNGT cần GD cho SV là: KN lắng nghe; KN diễn đạt
thông tin; KN thuyết trình; KN viết văn bản và 6 KNGT với
các cư dân nông thôn tại các TTHTCĐ là: KN làm quen, KN
tạo niềm tin, KN chia sẻ thông tin và kiến thức nông nghiệp;
KN thu thập thông tin và phân tích thông tin; KN điều kiển
quá trình giao tiếp; KN thuyết phục.


Khi lựa chọn các hoạt động trải nghiệm cộng đồng nhà
GD cần lựa chọn các hoạt động có thể GD được các KNGT
hay nội dung giao tiếp nói trên, các hoạt động trải nghiệm
cộng đồng đều có thể vận dụng các KNGT khác nhau cho SV
thực hiện. Các hình thức tổ chức các trải nghiệm cộng đồng
được thay đổi linh hoạt sẽ làm cho nội dung GD KNGT với
các cư dân nông thôn trở nên sinh động, hấp dẫn với SV.

Bước 3: Xây dựng và thiết kế các hoạt động trải nghiệm cộng
động cho SV
Căn cứ vào mục tiêu và nội dung các KNGT cần GD,
cũng như các hoạt động trải nghiệm đi cùng, GV tiến hành
thiết kế các hoạt động trải nghiệm cộng đồng cho SV.
Cấu trúc tiến hành các hoạt động:
Phần 1: Giúp SV nhận biết được các biểu hiện và ý nghĩa của
KNGT với các cư dân nông thôn thông qua trải nghiệm cộng
đồng.
Phần 2: Tổ chức các hoạt động trải nghiệm cộng đồng đa
dạng để SV có cơ hội thực hành, rèn luyện, thể hiện các


KNGT với các cư dân nông thôn trong nhiều tình huống khác
nhau, đặc biệt là trong các tình huống tại các TTHTCĐ.
Phần 3: Tổ chức cho SV tự rèn luyện vận dụng KNGT với các
cư dân nông thôn vào thực tiễn
Một số hoạt động trải nghiệm thực tế SV tham gia:
-

Tổ chức các lớp, các nhóm SV đi tham quan tại các trang trại,
khi thí nghiệm, đồng ruộng… nơi có các cư dân nông thôn
đang lao động, sản xuất.

-

Tổ chức các hoạt động trải nghiệm như mùa hè xanh, trải
nghiệm tình nguyện địa phương, giao lưu SV với HS địa
phương, giao lưu SV với các cư dân nông thôn sản xuất
giỏi…

-

Tổ chức các cuộc thi như: SV với pháp luật, cuộc thi hùng
biện, cuộc thi khởi nghiệm, cuộc thi sáng tạo trẻ…
Bước 4: Kiểm tra, đánh giá các hoạt động trải nghiệm được
thết kế GD KNGT với các cư dân nông thôn
Đây được xem là bước cuối cùng nhưng rất cần thiết, bởi
lẽ nó kiểm chứng cho tất cả các hoạt động trải nghiệm cộng
đồng đã được thiết kế trong chủ đề để xác định tính hiệu quả,


khả thi và ý nghĩa thực tế của các KNGT được GD. Hình thức
đánh giá được sử dụng có thể là đánh giá đồng đẳng, đánh giá
cá nhân hoặc đánh giá tập thể.
Chú ý: GV có năng lực dạy học, GD, Học viện giữ vai trò cầu
nối, chỉ đạo các lực lượng; phát huy tiềm năng của cộng đồng
trong xây dựng phát triển môi trường GD KNGT; SV tự giác,
tích

cực,

điều

kiện

cơ

sở

vật

chất

thuận lợi.
Biện pháp 4: Đổi mới phương pháp dạy học theo hướng
cùng tham gia nhằm tăng cường kỹ năng giao tiếp cho sinh
viên
* Mục tiêu
Phương pháp dạy học đóng vai trò vô cùng quan trọng
trong một tiết dạy của môn học. GV cần sử dụng các phương
pháp dạy học tích cực, lấy người học làm trung tâm, sử dụng
các phương pháp, kỹ thật dạy học khác nhau để thu hút sự
tham gia của SV. Qua đó SV sẽ được làm nhiều, tham gia
nhiều hoạt động trên lớp, được thuyết trình, phát biểu ý kiến,
lắng nghe… giúp cho SV dần dần hình thành những KNGT


cơ bản, khắc phục sự nhút nhát, tăng tính tự tin khi đứng
trước đám đông.
* Nội dung và cách thức thực hiện
Thiết kế bài học theo hướng dạy học hợp tác, tạo môi
trường học hỏi, chia sẻ lẫn nhau giữa GV với SV, SV với
SV… GV cần sử dụng các biện pháp nhằm huy động người
học tham gia vào quá trình học tập một cách chủ động, rèn
luyện KN tự chủ, KN nhận thức, KN tư duy, KNGT tự tin
trước người khác.
Sử dụng các phương pháp dạy học tích cực: Thảo luận
nhóm, dự án, giải quyết vấn đề, dạy học bằng tình huống… sử
dụng các kỹ thuật dạy học hỗ trợ như: 3 lần 3, công não, khăn

trải bàn… nhằm thu hút người học có hứng thú tham gia.
Trong quá trình giảng dạy, GV:
-

Tăng cường các hình thức hỏi đáp trong quá trình dạy học,
GD để rèn luyện KN nói, diễn đạt thông tin, KN trả lời trước
đám đông cho SV.


-

Tăng cường sử dụng các tình huống dạy học: Cho SV đóng
vai, giải quyết tình huống, giải quyết vấn đề, làm việc theo
nhóm…
Chẳng hạn: GV thiết kế các các tình huống giao tiếp
giữa SV và cán bộ xã, phường, các cư dân nông thôn như:
Những tình huống các cư dân nông thôn hỏi về những thành
tựu mới trong nông nghiệp hiện nay, sau đó SV phải chia sẻ,
kiến thức nông nghiệp mình biết với các cư dân nông thôn tại
các TTHTCĐ; hoặc những tình huống SV sau khi chia sẻ kiến
thức nông nghiệp nhưng các cư dân chưa thực sự tin tưởng,
lúc đó SV phải biết cách đưa dẫn chứng, minh chứng để
thuyết phục cư dân nông thôn tại các TTHTCĐ
Chính vì vậy, GV cần lên kịch bản cụ thể, chi tiết, sau đó
yêu cầu SV học thuộc kịch bản và diễn theo kịch bản đó. Qua
hoạt động đóng vai sẽ giúp SV yêu thích môn học hơn, hào
hứng, thích tham gia các hoạt động học tập, giúp SV tự tin
đứng trước đám đông để diễn, SV rèn luyện KN nói, biểu đạt
ngôn ngữ cơ thể, cách sử dụng phi ngôn ngữ… khi đóng vai
SV cũng được trải nghiệm làm cư dân nông thôn, SV cũng

phải tìm hiểu về những đặc điểm tâm lý của các cư dân nông
thôn, các giao tiếp, ứng xử của cư dân nông thôn tại các


TTHTCĐ. Từ đó SV sẽ giúp SV hiểu hơn về các cư dân nông
thôn tại các TTHTCĐ, khi đã hiểu hơn về các cư dân nông
thôn, SV sẽ tiếp cận và giao tiếp với các cư dân nông thôn tại
TTHTCĐ được tốt hơn.
-

Tạo điều kiện cho SV làm việc theo nhóm nhiều hơn, SV sẽ
tự tin hơn khi giao tiếp với mọi người xung quanh.

-

Tạo môi trường học tập thân thiện trong lớp giúp SV tự tin
hơn: GV nên gần gũi, hướng dẫn SV trong quá trình học tập
và rèn luyện.

-

Cần khai thác vốn sống, kinh nghiệm của SV trong quá trình
học
Điều kiện thực hiện:Muốn đổi mới phương pháp dạy học,
trước hết nhà trường cần trang bị đầy đủ các cơ sở vật chất,
thiết bị dạy học, vật tư thực hành… Đặc biệt GV phải có năng
lực giảng dạy, vận dụng các phương pháp dạy học hiện đại.
Sử dụng các kỹ thuật dạy học nhằm tích cực hóa hoạt động
nhận thức của SV.
Bên cạnh đó, SV phải chủ động, tự giác, tích cực tham

gia vào quá trình học tập, rèn luyện. Nhà quản lý cần có chính