BIỆN PHÁP QUẢN lý HOẠT ĐỘNG tư vấn HƯỚNG NGHIỆP CHO học SINH các TRƯỜNG TRUNG học PHỔ THÔNG NGOÀI CÔNG lập TRÊN địa bàn HUYỆN THỦY NGUYÊN – THÀNH PHỐ hải PHÒNG

BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT
ĐỘNG TƯ VẤN HƯỚNG
NGHIỆP CHO HỌC SINH
CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC
PHỔ THÔNG NGOÀI CÔNG
LẬP TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN
THỦY NGUYÊN – THÀNH
PHỐ HẢI PHÒNG


Nguyên tắc đề xuất biện pháp
Đảm bảo tính thực tiễn
Trong tình hình hiện nay, việc tổ chức hoạt động tư vấn
hướng nghiệp phải phù hợp với yêu cầu đòi hỏi của thực
tiễn, phù hợp với khả năng phát triển kinh tế xã hội. Do đó,
việc xây dựng kế hoạch, hình thức, nội dung tổ chức hoạt
động tư vấn hướng nghiệp ở các trường phổ thông phải tính
đến sự đa dạng, hấp dẫn, phong phú, thiết thực, gắn liền với
thực tiễn cuộc sống. Đối với quan điểm đảm bảo tính thực
tiễn, thì các nhà trường không được áp đặt ý kiến chủ quan,
mà xuất phát từ tổng kết thực tiễn và tính khách quan của
đời sống, xã hội.
Trên cơ sở vận dụng lý luận về nâng cao hiệu quả hoạt
động tư vấn hướng nghiệp ở các trường phổ thông, thông qua
nghiên cứu, khảo sát, đánh giá hiệu quả thực trạng hoạt động
tư vấn hướng nghiệp đang thực hiện tìm ra những ưu điểm để
kế thừa, phát huy hoặc tìm ra những hạn chế để từ đó khắc
phục, rút kinh nghiệm. Các giải pháp được đề xuất trên cơ sở
xem xét, kế thừa, hệ thống lại trong phần lý luận -thực tiễn
của đề tài về các giải pháp đã được các trường phổ thông áp

dụng trong thời gian qua và đạt hiệu quả. Giải pháp đã thực
hiện tốt, đem lại hiệu quả cao thì được tiếp tục duy trì và phát
triển; giải pháp chưa hoàn thiện, chưa đầy đủ thì tiếp tục đề
xuất cho hoàn thiện, đầy đủ hơn; đối với giải pháp không còn
phù hợp thì cần tìm hiểu nguyên nhân để từ đó tìm ra những
giải pháp điều chỉnh cho phù hợp; đối với giải pháp khó thực
hiện hoặc không đem lại hiệu quả thì cần xem xét cải tiến
hoặc loại bỏ và đề xuất giải pháp mới có tính khả thi cao để
thay thế.
- Đảm bảo tính khả thi
Khi lựa chọn một giải pháp nào đó trong hệ thống các
giải pháp đã được thiết lập, người làm công tác tổ chức hoạt
động tư vấn hướng nghiệp ở các trường phổ thông phải quan
tâm cân nhắc đến tính vừa sức, tính cân đối vật chất hiện có;
đến các yếu tố xã hội, môi trường và các yếu tố khác đang
trực tiếp hoặc gián tiếp chi phối đến hoạt động… để từ đó
đề xuất giải pháp phù hợp phát huy ưu điểm, khắc phục yếu
điểm nhằm tạo nên sự phát triển một cách đồng bộ, bền
vững và có tính khả thi cao trong quá trình triển khai thực
hiện.


Tuy nhiên, trong từng hoàn cảnh và điều kiện cụ thể thì
người tổ chức hoạt động tư vấn hướng nghiệp ở các trường
phổ thông cần xác định giải pháp nào mang tính đột phá, giải
pháp nào mang lại hiệu quả cao, giải pháp nào phù hợp với
điều kiện thực tiễn… để từ đó tập trung mọi nguồn lực hỗ trợ
cho giải pháp được lựa chọn nhằm giúp hoạt động tư vấn
hướng nghiệp ở các trường phổ thông đạt hiệu quả cao.

- Đảm bảo tính hệ thống
Các giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động tư vấn hướng
nghiệp ở các trường phổ thông cần được thực hiện một cách
có hệ thống, đồng bộ và không nên coi nhẹ giải pháp nào.
Trên cơ sở đánh giá đúng thực trạng các giải pháp cần xem
xét, phân tích những điểm mạnh, điểm yếu, xác định nguyên
nhân và những yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động tư
vấn hướng nghiệp ở các nhà trường phổ thông, từ đó xây
dựng và triển khai thực hiện các giải pháp trên tinh thần đảm
bảo tính hệ thống phù hợp với logic khoa học để các giải pháp
được vận hành đồng bộ, hợp với quy luật phát triển nhằm tạo
được sức mạnh tổng hợp trong giáo dục học sinh.
- Đề xuất hệ thống biện pháp


- Chỉ đạo bồi dưỡng nâng cao nhận thức về vị trí, vai trò,
tầm quan trọng của hoạt động tư vấn hướng nghiệp cho lãnh
đạo, giáo viên, học sinh
Mục tiêu
Nhằm tuyên truyền, giáo dục thì trong mỗi Hiệu trưởng,
Phó hiệu trưởng, giáo viên, học sinh nhận thức đầy đủ về vị
trí, vai trò, tầm quan trọng và sự cấp thiết của hoạt động tư
vấn hướng nghiệp trong trường phổ thông. Để rồi từ đó mỗi tổ
chức, cá nhân tự thể hiện ý thức trách nhiệm và hoàn thành
nhiệm vụ của mình trong việc thực hiện mục tiêu của hoạt
động là giúp cho học sinh có lựa chọn, định hướng nghề đúng
đắn
Nội dung và cách tổ chức thực hiện
Hoạt động tư vấn hướng nghiệp là một phần rất cơ bản,
rất quan trọng của kế hoạch giáo dục. Thông qua việc tổ chức

các hoạt động nhằm giúp cho học sinh có nhìn nhận toàn diện
về việc định hướng nghề nghiệp, từ đó có khả năng lựa chọn
được nghề phù hợp cho bản thân
Để làm được điều đó, trước hết cần có sự thống nhất về


nhận thức từ hiệu trưởng, hiệu phó, học sinh và giáo viên, làm
cho mọi người thấy được thực trạng hoạt động tư vấn hướng
nghiệp trong trường phổ thông hiện nay vẫn còn bất cập, thiếu
tính đồng bộ cần được khắc phục trong thời gian tới. Qua việc
phân tích thực trạng hoạt động tư vấn hướng nghiệp tại các
trường phổ thông trong chương 2 cho chúng ta thấy, nhận
thức của lãnh đạo, giáo viên và học sinh vẫn chưa nhận thức
đầy đủ về sự cấp thiết, về vị trí, vai trò của hoạt động tư vấn
hướng nghiệp đối với việc định hướng nghề nghiệp cho học
sinh, dẫn đến không quan tâm đầu tư cho việc tổ chức hoạt
động hoặc thực hiện một cách qua loa, chiếu lệ. Nội dung và
hình thức hoạt động còn nghèo nàn, không gây hứng thú, ấn
tượng dẫn đến tình trạng một số học sinh không thích tham
gia, lẫn tránh và chưa coi trọng hoạt động tư vấn hướng
nghiệp tại nhà trường.
Đối với hoạt động tư vấn hướng nghiệp trong nhà
trường, có nhiều cách nghĩ khác nhau và cũng có những quan
điểm trái ngược trong quá trình triển khai thực hiện. Như vậy,
vấn đề nhận thức tư tưởng là vấn đề quan trọng. Vì vậy, muốn
nâng cao hiệu quả hoạt động tư vấn hướng nghiệp cần suy
nghĩ làm thế nào để nâng cao nhận thức về hoạt động tư vấn


hướng nghiệp ban giám hiệu, giáo viên và học sinh, giúp họ

hiểu được vị trí, vai trò, nhiệm vụ, tầm quan trọng của hoạt
động đối với quá trình dạy - học ở nhà trường hiện nay. Trong
đó, việc nâng cao nhận thức cho giáo viên chuyên trách là vấn
đề hết sức quan trọng là phải được tiến hành thường xuyên,
liên tục, bởi vì giáo viên chuyên trách chính là người trực tiếp
tổ chức hoạt động tư vấn hướng nghiệp tại nhà trường.
Có sự thống nhất cao trong nhận thức từ hiệu trưởng,
giáo viên và học sinh sẽ có sự đồng thuận, nhất trí cao trong
việc thực hiện và hoàn thành tốt hoạt động tư vấn hướng
nghiệp trong nhà trường.
Lãnh đạo nhà trường cần tổ chức việc nâng cao nhận
thức cho giáo viên mà đặc biệt là giáo viên chuyên trách đối
với hoạt động tư vấn hướng nghiệp thông qua những hình
thức khác nhau:
Thường xuyên tổ chức cho giáo viên học tập, tổ chức
các hội nghị, hội thảo, chuyên đề, sinh hoạt hội đồng sư
phạm, sinh hoạt chuyên môn… về hoạt động tư vấn hướng
nghiệp. Từ đó, xác định những thuận lợi, khó khăn, mặt
mạnh, mặt yếu khi thực hiện các biện pháp quản lý để các tổ


chức, cá nhân có trách nhiệm cùng nhau tháo gỡ.
Tổ chức các hoạt động, xây dựng kế hoạch… nhằm trao
đổi kinh nghiệm về việc tổ chức hoạt động tư vấn hướng
nghiệp giữa các giáo viên với nhau để từ đó đề xuất những
cách làm hay, hiệu quả để thực hiện vào những hoạt động kế
tiếp.
Gắn kết quả tổ chức hoạt động tư vấn hướng nghiệp với
công tác thi đua. Với việc làm này sẽ giúp giáo viên nhận thức
hơn về trách nhiệm của mình trong việc tổ chức hoạt động tư

vấn hướng nghiệp và tham gia các hoạt động của nhà trường.
Đồng thời tổ chức bồi dưỡng tập huấn nhằm nâng cao kỹ
năng, chuyên môn, nghiệp vụ cho giáo viên.
Hoạt động tư vấn hướng nghiệp được đưa vào nội dung
sinh hoạt của Ban giám hiệu, các tổ chức đoàn thể quần chúng
để tạo ra sự thống nhất cao về nhận thức cho đội ngũ hiệu
trưởng, giáo viên để giúp họ hiểu một cách sâu sắc rằng ngoài
việc chuyên môn dạy học, cơ sở vật chất, tài chính… thì hoạt
động tư vấn hướng nghiệp có vai trò quyết định đến việc lựa
chọn nghề nghiệp, định hướng phát triển cuộc đời sau này của
học sinh. Trong khi triển khai thực hiện, lãnh đạo nhà trường


cần quan tâm theo dõi nắm bắt tình hình tư tưởng, thái độ,
tâm tư, nguyện vọng của giáo viên, nếu phát hiện có những
sai sót thì kịp thời điều chỉnh để việc tổ chức hoạt động theo
đúng quỹ đạo chung của nhà trường.
Gắn việc tổ chức hoạt động tư vấn hướng nghiệp với các
phong trào lớn và cuộc vận động của ngành GD&ĐT
Đối với HS, nhà trường cần phải: Thường xuyên tuyên
truyền, giáo dục học sinh về vị trí, vai trò và tầm quan trọng
của hoạt động tư vấn hướng nghiệp trong việc lựa chọn nghề
nghiệp, học tập và phát triển nhân cách để từ đó giúp học sinh
có ý thức và nhiệt tình tham gia hoạt động tư vấn hướng
nghiệp có hiệu quả.
Như vậy, việc nâng cao nhận thức cho đội ngũ hiệu
trưởng, giáo viên và học sinh đối với hoạt động tư vấn hướng
nghiệp là trách nhiệm của lãnh đạo nhà trường phải được tiến
hành thường xuyên, liên tục và có tính trọng điểm.
Điều kiện thực hiện giải pháp

Trong quá trình triển khai thực hiện cần có sự chuẩn bị
chu đáo về chương trình hành động cụ thể tránh chung chung,


hình thức. Xây dựng các mốc thời gian cho từng hoạt động cụ
thể, quan tâm và tạo mọi điều kiện thuận lợi về cơ sở vật chất,
kinh phí, phương tiện, thiết bị, tài liệu, thời gian… cho tổ
chức các hoạt động.
Thường xuyên đổi mới hình thức, nội dung tuyên truyền
thật sự phong phú, hấp dẫn, thiết thực, đảm bảo tính khoa học,
hệ thống trong quá trình tổ chức thực hiện để tạo hứng thú
cho người tham gia. Lưu ý, trong tuyên truyền, giáo dục
không nên thiên về hình thức thuyết trình, diễn giải. Có sự
phân bố thời gian một cách hợp lý trong công tác tuyên
truyền, các nội dung tuyên truyền cần bám sát vào nội dung
chương trình do Bộ GD&ĐT ban hành và tình hình thực tế
của nhà trường, của địa phương. Để tránh tổ chức hoạt động
tư vấn hướng nghiệp được thống nhất và hiệu quả trong công
tác phối hợp giữa các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà
trường, thì nhà trường cần tuyên truyền, giáo dục về vị trí, vai
trò và tầm quan trọng của hoạt động tư vấn hướng nghiệp để
mọi người nhận thức và thực hiện có hiệu quả hoạt động này.
Sau mỗi học kỳ, mỗi năm học cần tiến hành sơ kết, tổng kết
đánh giá, rút kinh nghiệm để xây dựng chương trình, kế hoạch
hoạt động trong thời gian sau được tốt hơn. Đồng thời có


những hình thức khen thưởng kịp thời để động viên, khuyến
khích tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong tổ chức
thực hiện hoạt động tư vấn hướng nghiệp.

- Xây dựng kế hoạch hóa trong công tác chỉ đạo tổ
chức hoạt động tư vấn hướng nghiệp
Mục tiêu
Kế hoạch hóa là chức năng cơ bản, đầu tiên của công tác
chỉ đạo. Làm tốt công tác kế hoạch hóa các hoạt động sẽ giúp
nhà trường định hướng được các hoạt động trong tương lai và
dự kiến được những mục tiêu chiến lược, mục tiêu cụ thể cần
sẽ đạt được. Từ đó, giúp nhà trường dự kiến huy động các
nguồn lực để thực hiện các mục tiêu và dự trù xử lý các tình
huống khó khăn, phức tạp xảy ra trong quá trình thực hiện kế
hoạch. Hoạt động tư vấn hướng nghiệp là một hoạt động rất
đa dạng và phong phú thể hiện ở nhiều mặt như về nội dung,
hình thức, không gian, thời gian tổ chức, đối tượng tham gia
hoạt động… Do đó, kế hoạch hóa hoạt động tư vấn hướng
nghiệp nhằm đảm bảo tính hệ thống, tính liên tục và tính ổn
định của các hoạt động, tránh được sự chồng chéo, mang lại
hiệu quả cao trong quá trình tổ chức các hoạt động. Kế hoạch


hóa hoạt động tư vấn hướng nghiệp giúp nhà trường và các tổ
chức khác chủ động trong việc xây dựng kế hoạch tổ chức
hoạt động.
Nội dung và cách tổ chức thực hiện
Với sự đa dang, phong phú của hoạt động tư vấn hướng
nghiệp, vì vậy để tổ chức có hiệu quả và thiết thực, nhà
trường cần đưa kế hoạch tổ chức hoạt động tư vấn hướng
nghiệp vào kế hoạch năm học của đơn vị mình. Kế hoạch này
phải được hội đồng giáo dục nhà trường bàn bạc, thống nhất
và thông qua ngay từ đầu năm học để các tổ chức và cá nhân
chủ động trong quá trình tổ chức thực hiện. Để kế hoạch có

tính khả thi và đạt hiệu quả, nhà trường cần thực hiện một số
nội dung sau đây:
Nghiên cứu thật kỹ các Chỉ thị, văn bản hướng dẫn của
các cơ quan quản lý giáo dục cấp trên (Bộ GD&ĐT, Sở
GD&ĐT) và căn cứ tình hình thực tế của địa phương, của
nhà trường để từ đó xác định đúng đắn các mục tiêu, xây
dựng kế hoạch phù hợp, cần đạt được trong việc tổ chức các
hoạt động tại nhà trường.
Tiến hành khảo sát, điều tra cụ thể về các điều kiện


(thuận lợi, khó khăn, điểm mạnh, điểm yếu) của nhà trường
như về cơ sở vật chất, tài chính, đội ngũ giáo viên, quy định
tổ chức hoạt động tư vấn hướng nghiệp, điều kiện kinh tế xã
hội của địa phương… để từ đó có cơ sở cho việc xây dựng kế
hoạch hoạt động của nhà trường mang tính khả thi và phù
hợp.
Tiến hành tìm hiểu tâm tư, nguyện vọng của học sinh
khi tham gia hoạt động tư vấn hướng nghiệp để từ đó điều
chỉnh hoạt động phù hợp với học sinh để các em hứng thú
tham gia vào hoạt động do nhà trường, lớp học tổ chức.
Sau khi khảo sát, nắm tình hình thực tế về mọi mặt trong
và ngoài nhà trường, nhà trường tiến hành xây dựng kế hoạch
chung về tổ chức hoạt động tư vấn hướng nghiệp cho cả năm
học. Kế hoạch này được phổ biến, thông qua hội đồng giáo
dục cho ý kiến để bổ sung và hoàn chỉnh kế hoạch. Sau khi kế
hoạch được chỉnh sửa hoàn chỉnh triển khai thực hiện trong
toàn trường.
Trên cơ sở kế hoạch hóa hoạt động tư vấn hướng
nghiệp cho cả năm, lãnh đạo nhà trường cần phối hợp ban

chỉ đạo xây dựng kế hoạch hoạt động từng tháng, từng học


kỳ, từng chủ đề, chủ điểm dựa trên đề xuất từ các tiểu ban
hoạt động. Trong đó, tập trung xây dựng một số hoạt động
với quy mô toàn trường nhằm huy động tối đa sự tham gia
của toàn thể lãnh đạo nhà trường, giáo viên, học sinh và cha
mẹ học sinh. Ngoài ra, có thể xây dựng một số hoạt động
với quy mô tổ chức cấp khối lớp trong từng học kỳ và cả
năm học.
Khi xây dựng kế hoạch cần chú ý những vấn đề như sau:
Lập Ban chỉ đạo hoạt động tư vấn hướng nghiệp trong
nhà trường
Xây dựng kế hoạch tổ chức hoạt động tư vấn hướng
nghiệp tổng thể
Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng và nâng cao năng lực cho
cán bộ tham gia hoạt động tư vấn hướng nghiệp
Xây dựng kế hoạch phối kết hợp chặt chẽ với cha mẹ,
các lực lượng khác trong công tác tư vấn hướng nghiệp cho
học sinh.
Xây dựng kế hoạch đánh giá hiệu quả của hoạt động tư
vấn.


Xây dựng quy chế thi thua, khen thưởng đối với các giáo
viên tham gia tư vấn hướng nghiệp.
Xây dựng kế hoạch huy động các nguồn lực tài chính
cho hoạt động tư vấn hướng nghiệp.
Xây dựng các kế hoạch tư vấn, tuyên truyền sự cấp thiết
của hoạt động tư vấn hướng nghiệp đến với học sinh.

Xây dựng kế hoạch phát triển đội ngũ tham gia vào hoạt
động tư vấn hướng nghiệp
Xây dựng kế hoạch, nội dung, phương pháp tư vấn
hướng nghiệp lồng nghép trong các môn học có liên quan.
Xây dựng kế hoạch phát triển nội dung tư vấn hướng
nghiệp cho phù hợp với thực tiễn nhà trường và địa phương
Điều kiện thực hiện giải pháp
Kế hoạch hoạt động tư vấn hướng nghiệp phải được đưa
vào kế hoạch chung trong nhà trường, được hội đồng sư phạm
nhà trường bàn bạc, thống nhất và thông qua ngay từ đầu năm
học. Đặc biệt là giáo viên chuyên trách chủ động hơn để thực
hiện tốt động tư vấn hướng nghiệp đã phê duyệt. Xây dựng kế
hoạch hoạt động cần quan tâm đến việc có thể bổ sung, điều


chỉnh những bất cập về nội dung, hình thức động tư vấn
hướng nghiệp nhằm đem lại hiệu quả cao trong tổ chức.
Thường xuyên tìm hiểu tâm tư, nguyện vọng, nhu cầu, sở
thích của học sinh để xây dựng kế hoạch phù hợp. Tăng
cường việc đổi mới nội dung, hình thức tổ chức động tư vấn
hướng nghiệp để lôi cuốn học sinh tham gia.
- Tổ chức đa dạng hóa các hình thức hoạt động tư vấn
hướng nghiệp
Trước hết, phải đa dạng hóa các hình thức hoạt động tư
vấn hướng nghiệp, khắc phục tính chất đơn điệu, lập đi lập lại
một vài hình thức đã quá quên thuộc với học sinh và gây
nhàm chán, tẻ nhạt đối với các em. Để thực hiện phương
hướng này, cần cụ thể hóa ở những điểm sau:
Nắm thật chắc mục tiêu giáo dục ở từng hoạt động cụ
thể. Mục tiêu đó định hướng cho giáo viên trong việc xây

dựng nội dung và hình thức hoạt động nhưng phải đảm bảo
tính thống nhất và mối liên hệ chặt chẽ giữa các nội dung hoạt
động của các tuần với nhau.
Lựa chọn các hình thức hoạt động phù hợp với nội dung
của tuần, của tháng. Những hình thức này có thể được thay


đổi để giúp giáo viên tổ chức hoạt động tư vấn hướng nghiệp
một cách linh hoạt chủ động hơn.
Gắn đổi mới các hình thức hoạt động với đổi mới
phương pháp tổ chức hoạt động tư vấn hướng nghiệp. Điều
này thể hiện ở chỗ tăng cường tính chất tương tác, tính sáng
tạo của học sinh khi tham gia hoạt động. Tính sáng tạo là
công cụ nhận thức thiết yếu giúp học sinh nâng cao hiểu biết
của mình qua hoạt động. Đổi mới phương pháp tổ chức hoạt
động tư vấn hướng nghiệp là phải khuyến khích tính sáng tạo
của học sinh.
Hoạt động tư vấn hướng nghiệp được tổ chức với nhiều
hình thức tổ chức phong phú như:
Tọa đàm về nghề nghiệp: Tọa đàm chung và tọa đàm
chuyên sâu
Dự án ý tưởng khởi nghiệp
Trải nghiệm tìm hiểu nghề
Đóng vai thể hiện về nghề
Diễn thuyết, tìm hiểu về nghề


Tìm hiểu về nghề nghiệp địa phương
Hướng nghiệp qua các môn văn hóa, công nghệ, nghề
phổ thông.

Hướng nghiệp gắn với các tổ chức lao động
Truyền thông, thông tin đại chúng
Tư vấn: Đánh giá, phân tích, tư vấn chọn nghề
- Tổ chức đa dạng hóa nội dung tổ chức hoạt động tư
vấn hướng nghiệp
Mục tiêu
Đa dạng hóa nội dung tổ chức hoạt động tư vấn hướng
nghiệp một cách có hiệu quả. Đa dạng hóa nội dung phải đảm
bảo tính hệ thống, tính liên tục, tính kế thừa, tính toàn diện…
nhằm phát huy tính chủ động, sáng tạo, tích cực của học sinh.
Nội dung hoạt động tư vấn hướng nghiệp phong phú, đa dạng,
hấp dẫn, sẽ tập hợp và lôi cuốn học sinh tham gia. Lựa chọn
hình thức và nội dung phù hợp với tình hình và điều kiện
hoàn cảnh của nhà trường, của địa phương là việc làm đáng
quan tâm trong quá trình tổ chức hoạt động tư vấn hướng
nghiệp.


Nội dung và cách tổ chức thực hiện
Qua phân tích, đánh giá thực trạng ở chương 2 chúng ta
thấy, hiện nay tại các trường phổ thông việc tổ chức hoạt động
tư vấn hướng nghiệp có nội dung còn hạn chế, chưa thu hút
đông đảo HS tham gia. Chính vì vậy để nâng cao hiệu quả
hoạt động tư vấn hướng nghiệp ở các trường phổ thông thì
việc nâng cao và đa dạng hóa nội dung tổ chức hoạt động phải
phù hợp với học sinh và thực tiễn địa phương là một giải pháp
tốt khi tiến hành hoạt động. Muốn làm được điều đó thì cần
quan tâm những nội dung sau:
Tư vấn về việc giúp học sinh nhận diện và đánh giá năng
lực của bản thân các em trong việc định hướng nghề nghiệp

Tư vấn về bối cảnh xã hội với sự phát triển nghề nghiệp,
nhu cầu nghề nghiệp của xã hội.
Tư vấn sự phát triển của các cơ sở đào tạo nghề và lựa
chọn các cơ sở đào tạo nghề
Tư vấn về các nghề và đặc điểm yêu cầu của nghề cho
học sinh hiểu và nhận biết nghề
Tư vấn chọn nghề phù hợp với hoàn cảnh (hoàn cảnh gia


đình, năng lực của bản thân, nhu cầu xã hội, v.v…)
Điều kiện thực hiện giải pháp
Nội dung hoạt động phải phù hợp với điều kiện hoàn
cảnh của từng nhà trường và địa phương. Nội dung hoạt động
phải được cụ thể hóa, chi tiết hóa, cần lưu ý đến việc phân
công cá nhân hoặc tập thể chịu trách nhiệm chính đối với từng
hoạt động, tránh tình trạng đùn đẩy trách nhiệm cho nhau khi
triển khai thực hiện. Các hoạt động cần nghiên cứu kỹ đến
học sinh với những điều kiện, hoàn cảnh… để có hình thức tổ
chức hoạt động phù hợp với nội dung đã quy định. Cần phải
kiểm tra, đánh giá một cách thường xuyên để khắc phục, điều
chỉnh những bất cập trong quá trình triển khai hoạt động.
Thường xuyên bổ sung nội dung và hình thức tổ chức mới để
phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh.
- Chỉ đạo công tác bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ,
nâng cao năng lực tổ chức hoạt động tư vấn hướng nghiệp
cho ban giám hiệu và giáo viên
Mục tiêu
Trong mọi hoạt động, yếu tố quyết định sự thành công

đó là năng lực, do đó việc xây dựng, lựa chọn, đào tạo, bồi
dưỡng cho đội ngũ lãnh đạo nhà trường và giáo viên có năng
lực, trình độ và khả năng tổ chức các hoạt động tư vấn hướng
nghiệp là một trong những biện pháp quan trọng trong công
tác quản lý của nhà trường. Làm cho đội ngũ lãnh đạo nhà
trường và giáo viên có ý thức bồi dưỡng và tự bồi dưỡng để
không ngừng trưởng thành về chuyên môn và kỹ năng tổ chức
hoạt động.

Nội dung và cách tổ chức thực hiện
Thực tế tại các trường phổ thông trong nghiên cứu hiện
này, năng lực quản lý, điều hành và tổ chức hoạt động tư vấn
hướng nghiệp của lãnh đạo nhà trường và giáo viên vẫn còn
bất cập, vì vậy nhà trường cần đề ra biện pháp bồi dưỡng
chuyên môn nghiệp vụ và nâng cao năng lực tổ chức, điều
hành, quản lý của lực lượng nêu trên, tập trung vào những nội
dung sau đây:
Bồi dưỡng năng lực xây dựng kế hoạch hóa, kỹ năng
thiết kế chương trình hoạt động tư vấn hướng nghiệp, gồm
các năng lực: thu thập và xử lý thông tin; xác định mục tiêu


hoạt động; xây dựng, thiết kế và đạo diễn các kế hoạch,
chương trình hoạt động; xây dựng các biện pháp, chỉ tiêu để
thực hiện; Bồi dưỡng năng lực tổ chức: phải biết bố trí, phân
công, điều động các nguồn lực (nhân lực, tài lực, trí lực) và tổ
chức bộ máy hoạt động; thiết lập cơ chế phối hợp với cá nhân
và tổ chức giáo dục trong và ngoài nhà trường; biết huy động
và phân phối các nguồn hỗ trợ cho hoạt động… Ngoài ra, cần
xây dựng bồi dưỡng một số năng lực đặc thù khác để tổ chức

hoạt động tư vấn hướng nghiệp như biết sơ tuyển chọn, bố trí
những cá nhân có năng lực tổ chức, có tác phong làm việc
khoa học, có tài hùng biện và năng khiếu sư phạm; có khí chất
vui vẻ; có năng lực diễn đạt mạch lạc; có khả năng tư vấn tốt;
có đam mê và yêu thích hoạt động tư vấn hướng nghiệp
Trong tổ chức hoạt động tư vấn hướng nghiệp, vẫn còn
tình trạng giáo viên hạn chế về khả năng xây dựng, thiết kế
hoạt động (nội dung và hình thức tổ chức hoạt động), thiếu kỹ
năng tổ chức trong điều hành sinh hoạt tập thể. Thiếu phương
pháp trong chỉ đạo, điều hành học sinh tham gia các hoạt
động… Để khắc phục tình trạng đó, lãnh đạo nhà trường cần tổ
chức mở các lớp bồi dưỡng, tập huấn theo từng đối tượng
nhằm cung cấp kiến thức, kỹ năng tổ chức hoạt động tư vấn


hướng nghiệp mà giáo viên còn yếu để họ mạnh dạn, tự tin
hơn trong quá trình tổ chức hoạt động. Khuyến khích giáo viên
có những hình thức tổ chức hoạt động mang tính sáng tạo
nhằm tạo ra sự đa dạng, hấp dẫn, phong phú về nội dung và
hình thức để thu hút học tham gia.
Điều kiện thực hiện giải pháp
Tăng cường công tác bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ,
nâng cao năng lực tổ chức hoạt động tư vấn hướng nghiệp cho
lãnh đạo nhà trường và giáo viên là việc làm thường xuyên.
Mỗi cá nhân không nâng cao năng lực thì sẽ không theo kịp
sự phát triển của xã hội và yêu cầu của ngành. Nhà trường cần
tiến hành khảo sát, điều tra một cách cụ thể về nhu cầu,
nguyện vọng; những yếu tố yếu kém, hạn chế của giáo viên để
từ đó mở những lớp bồi dưỡng tập huấn đáp ứng với yêu cầu,
nguyện vọng của từng đối tượng. Trong các đợt tập huấn cần

xây dựng nội dung, chương trình kế hoạch cụ thể, đồng thời
lựa chọn các báo cáo viên phải thật sự là người có uy tín, có
kinh nghiệm trong việc tổ chức hoạt động tư vấn hướng
nghiệp.
- Chỉ đạo tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, phương


tiện, trang thiết bị hỗ trợ cho tổ chức hoạt động tư vấn
hướng nghiệp
Mục tiêu
Đầu tư cơ sở vật chất, phương tiện, trang thiết bị hỗ trợ
cho tổ chức hoạt động tư vấn hướng nghiệp có vai trò hết sức
quan trọng nhằm góp phần đưa hoạt động này hiệu quả trong
nhà trường. Đồng thời tạo điều kiện giúp nhà trường làm
phong phú thêm nội dung, hình thức tổ chức hoạt động đáp
ứng nhu cầu, nguyện vọng của học sinh. Phối hợp với các lực
lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường huy động các nguồn
lực về tài chính, trang bị cơ sở vật chất, phương tiện hỗ trợ tổ
chức hoạt động tư vấn hướng nghiệp có hiệu quả và thiết
thực.
Nội dung và cách tổ chức thực hiện
Qua phân tích thực trạng về cơ sở vật chất, phương tiện
và trang thiết bị ở chương 2 của luận văn cho thấy, nội dung
này hiện nay tại các trường học chưa được quan tâm đúng
mức. Vì vậy để tổ chức hoạt động tư vấn hướng nghiệp đạt
hiệu quả, thiết thực thì nhà trường cần phải có kế hoạch đầu
tư về cơ sở vật chất, mua sắm, bổ sung trang thiết bị và


phương tiện đáp ứng nhu cầu cho hoạt động tư vấn hướng

nghiệp. Để khắc phụ điều này, hiệu trưởng cần quan tâm thực
hiện một số công việc sau:
Tiến hành xây dựng kế hoạch chiến lược tăng cường,
đầu tư cơ sở vật chất phục vụ hoạt động tư vấn hướng nghiệp
trước mắt và lâu dài trong nhiều năm học trên cơ sở phát huy
nội lực từ nhà trường là chính, kết hợp với huy động từ đóng
góp của phụ huynh và công tác xã hội hóa giáo dục. Vì vậy,
nhà trường cần khảo sát, phân tích, đánh giá tình hình cơ sở
vật chất hiện có của đơn vị, để từ đó xây dựng một kế hoạch
cụ thể cho việc mua sắm thiết bị, cơ sở vật chất phục vụ cho
việc dạy học và tổ chức các hoạt động của đơn vị.
Phải cụ thể hóa và xây dựng các hạng mục sữa chữa,
nâng cấp, mua sắm mới, bổ sung cơ sở vật chất, trang thiết bị,
phương tiện hỗ trợ hoạt động tư vấn hướng nghiệp hàng năm
để từ đó có kế hoạch đầu tư. Sử dụng có hiệu quả, tiết kiệm,
chống lãng phí, thất thoát và phát huy tối đa công suất các
điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị, phương tiện hiện có
trong nhà trường. Xây dựng quỹ tổ chức hoạt động tư vấn
hướng nghiệp từ việc huy động các nguồn ủng hộ như ngân
sách nhà nước, thu học phí, quỹ hội cha mẹ học sinh, sự đóng