bài tập cá nhân 2 môn luật hình sự modun 2 (đề số 1)

ĐỀ BÀI SỐ 1
A và B (là nam giới), rủ nhau đi uống rượu. Khi đã ngà ngà say, A, B vào một
chòi canh cá nghỉ. Khi đang nghỉ, A nhìn thấy chị C đang đi một mình trên quãng
đường vắng gần đó. A bàn với B để thực hiện hành vi giao cấu với C. Thực hiện kế
hoạch đã bàn, A ra ngoài buông lời trêu ghẹo chị C và dụ chị C vào chòi cá. Chị C
không đồng ý, A dùng tay bịt mồm chị C và gọi B ra lôi chị C vào chòi cá. Trong chòi
cá chỉ riêng A thực hiện hành vi giao cấu với chị C, B chỉ đứng nhìn không nói gì. Hai
ngày sau A, B bị bắt.
Hỏi
1. hành vi của A và B cấu thành tội gì? Tại sao? (2 điểm)
2. Giả sử B mới 15 tuổi thì trong vụ án trên có đồng phạm không? Tại sao? (2
điểm)
3. Nếu khi A thực hiện hành vi giao cấu với chị C, B giữ chân tay chị C thì B
chỉ được coi là người giúp sức, đúng hay sai? Tại sao? (2 điểm)
4. Giả sử sau khi bị bắt, A được xác định dương tính với HIV thì khung hình
phạt áp dụng đối với A có thay đổi không? Tại sao? (1 điểm)

1


BÀI LÀM
1. hành vi của A và B cấu thành tội diếp dâm, được quy định tại Điều 111,
BLHS Việt Nam. Giải thích:
Tội hiếp dâm là hành vi dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình
trạng không thể tự về được của nạn nhân hoặc dùng thủ đoạn khác giao cấu với nạn
nhân trái ý muốn của họ.
Chủ thể của tội phạm: Trong tội hiếp dâm thì chủ thể ở đây là chủ thể đặc biệt,
người thực hiện hành vi phạm tội của tội này chỉ có thể là nam giới. Đồng thời, chủ
thể phải là người có đủ năng lực trách nhiệm hình sự và đạt độ tuổi từ đủ 16 tuổi trở
lên. Trong tình huống này, A và B là nam giới và đã có đầy đủ năng lực trách nhiệm
hình sự. Vì vậy đã đủ điều kiện là chủ thể của tội hiếp dâm.

Khách thể của tội phạm: Điều 71, Hiến pháp 1992 đã quy định: “Công dân có
quyền bất khả xâm phạm về thân thể, được pháp luật bảo vệ về tính mạng, sức khỏe,
danh dự và nhân phẩm…”. Như vậy, trong tình huống này, A đã xâm hại đến sức
khỏe, danh dự, nhân phẩm của chị C được pháp luật bảo vệ.
Mặt khách quan: Hành vi khách quan của tội hiếp dâm là hành vi giao cấu trái ý
muốn với nạn nhân. Hành vi này được thực hiện bởi các thủ đoạn như: dung vũ lực,
đe dọa dung vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc
thủ đoạn khác.
Xét tình huống đề bài đưa ra, “A dùng tay bịt mồm chị C và gọi B ra lôi chị C
vào chòi cá. Trong chòi cá chỉ riêng A thực hiện hành vi giao cấu với chị C, B chỉ
đứng nhìn không nói gì”. Như vậy, A đã thực hiện hành vi giao cấu trái ý muốn với
chị C, không được sự đồng ý, C đã dùng tay bịt mồm chị C, gọi B lôi chị C vào chòi
cá để thực hiện hành vi đồi bại. Ta thấy, A và B đã dùng vũ lực, dung sức mạnh vật
chất để đè bẹp sự kháng cự của chị C. Do đó, về mặt khách quan thì hành vi của A đã
thỏa mãn đầy đủ, còn B, tuy không giao cấu với chị C nhưng với thủ đoạn dung vũ
lực của B cũng đã thỏa mãn mặt khách quan của tội này.
Mặt chủ quan của tội phạm: Hành vi này của A và B là lỗi cố ý trực tiếp. A và B
nhìn thấy trước được hậu quả và mong muốn hậu quả đó xảy ra.
Hiếp dâm là hành vi đồi bại, thú tính không thể chấp nhận được. Tội hiếp dâm
bị xã hội lên án và bị pháp luật trừng trị rất nghiêm khắc. A và B đã thực hiện đầy đủ
các hành vi được quy định trong cấu thành của tội hiếp dâm và có thể bị truy cứu
TNHS theo khoản 1 Điều 111 BLHS.
2


2. Giả sử B mới 15 tuổi thì trong vụ án trên không có đồng phạm. Giải
thích:
Khoản 2 Điểu 12 BLHS đã quy định: “Người từ đủ 14 tuổi trở lên, nhưng chưa
đủ 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự về tội rất nghiêm trọng do cố ý hoặc tội đặc
biệt nghiêm trọng.” Người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi là người tuy đã có năng lực

trách nhiêm hình sự nhưng thực tiễn xét xử cho thấy năng lực trách nhiệm hình sự của
họ còn rất hạn chế, chưa đầy đủ, vì thế đối với người chưa thành niên trong độ tuổi
này trách nhiệm hình sự không đặt ra trong trường hợp họ thực hiện tội phạm ít
nghiêm trọng, tội nghiêm trọng (dù các tội này được thực hiện bằng bất cứ dưới hình
thức lỗi nào) và tội rất nghiêm trọng do lỗi vô ý.
Như ta đã phân tích ở ý 1, hành vi của A và B cấu thành tội hiếp dâm và bị truy
cứu theo khoản 1 điều 111 BLHS: “Người nào dùng vũ lực, đe dọa dung vũ lực hoặc
lợi dụng tình trạng không thể tự về được của nạn nhân hoặc dùng thủ đoạn khác giao
cấu với nạn nhân trái ý muốn của họ, thì bị phạt tù từ hai năm đến bảy năm”.
Mặt khác, trong khoản 3 Điều 8 có quy định về phân loại tội phạm như sau:
“…tội phạm nghiêm trọng là tội phạm gây nguy hại lớn cho xã hội mà mức cao nhất
của khung hình phạt đối với tội ấy là đến 7 năm tù…”. Như vậy A và B thuộc loại tội
phạm nghiêm trọng. Dó đó, trong tình huống này, nếu B 15 tuổi thì B không phải chịu
trách nhiệm hình sự, có nghĩa là vấn đề đồng phạm không được đặt ra.
3. Nếu khi A thực hiện hành vi giao cấu với chị C, B giữ chân tay chị C thì
B chỉ được coi là người giúp sức là sai. Giải thích:
Ta có khái niệm người giúp sức: “Người giúp sức là người tạo ra những điều
kiện về tinh thần hoặc vật chất cho việc thực hiện tội phạm.
Giúp sức về vật chất có thể là cung cấp công cụ, phương tiện hoặc khắc phục
những trở ngại để tạo điều kiện cho người thực hành thực hiện tội phạm được dễ
dàng và thuận tiện hơn.
Giúp sức về tinh thần có thể là những hành vi cung cấp tình hình, đóng sóp ý
kiến, chỉ dẫn, hứa hẹn trước sẽ che giấu người phạm tội, che giấu các tang vật hoặc
sẽ tiêu thụ tạo tác động tích cực vào quá trình thực hiện tội phạm”
Trong tình huống trên, với hành vi lôi chị C vào chòi canh cá thì B đã có đầy đủ
dấu hiệu được coi là người giúp sức. Tuy nhiên chúng ta cần phải xét đến đặc điểm
cấu trúc của các dấu hiệu thuộc mặt khách quan được mô tả trong cấu thành tội phạm
(CTTP). Dựa vào đặc điểm này người ta phân CTTP ra làm hai loại là CTTP vật chất
3

và CTTP hình thức. CTTP hình thức là CTTP có một dấu hiệu hành vi nguy hiểm
trong mặt khách quan của tội phạm. Tội hiếp dâm là tội có CTTP hình thức, bởi vì:
Đặc tính nguy hiểm của tội phạm ở mức độ cao, xâm phạm vào khách thể có tầm
quan trọng đặc biệt nên không cần phải chờ để khi gây ra hậu quả nghiêm trọng. Đây
là tội phạm có cấu thành hình thức nhằm bảo vệ sức khỏe, danh dự, nhân phẩm người
phụ nữ. Nếu chờ gây ra hậu quả thì mức độ nguy hiểm của nó không thể lường trước
được. Đồng thời, hậu quả của tội phạm này là hậu quả khó xác định. Tội phạm hoàn
thành khi người phạm tội có hành vi dùng bạo lực, đe dọa dùng vũ lực hay dùng thủ
đoạn khác với nạn nhân nhằm mục đích giao cấu ngoài ý muốn của nạn nhân. Không
cần thiết phải có hành vi quan hệ tình dục trái ý muốn với nạn nhân cũng đã đủ điều
kiện để CTTP hiếp dâm.
Ở đây, B đã trực tiếp tác động đến nạn nhân, tự mình thực hiện hành vi được
mô tả trong CTTP (dùng vũ lực giữ chân tay C). Do đó, hành vi của B thỏa mãn tất cả
dấu hiệu của người thực hành trong vụ án.
4. Giả sử sau khi bị bắt, A được xác định dương tính với HIV thì khung
hình phạt áp dụng đối với A có thay đổi không? Tại sao?
Để giải quyết tình huống này ta phải chia ra làm 2 trường hợp, đó là A biết
trước mình nhiễm HIV hoặc A không biết trước mình nhiễm HIV. Bởi vì, để xác định
khung hình phạt đối với A, không chỉ dựa vào việc xác định HIV của bác sĩ, mà còn
phải phụ thuộc vào ý thức chủ quan của người phạm tội.
Xét trường hợp thứ nhất, A biết mình bị HIV: Người phạm tội biết mình bị
nhiễm HIV mà vẫn hiếp dâm là cố ý lây truyền HIV cho người khác bằng hành vi
hiếp dâm. Điều này làm cho tính chất và mức độ của hành vi nguy hiểm hơn nhiều lần
so với tội hiếp dâm quy định tai khoản 1 Điều 111 BLHS. Trong trường hợp này,
khung hình phạt của A sẽ tăng lên theo điểm b khoản 2 Điều 111 BLHS đã quy định.
Như vậy mức phạt tù của A sẽ là từ mười hai năm đến hai mươi năm hoặc tù chung
thân.
Xét trường hợp thứ hai, A không biết mình bị HIV: Trong trường hợp này, nếu
A bị nhiễm HIV nhưng không biết, chỉ sau khi bị bắt, cơ quan y tế mới xét nghiệm

thấy, có nghĩa là A không cố ý lây truyền HIV cho người khác bằng hành vi hiếp dâm
thì A sẽ không bị áp dụng theo điểm b khoản 2 điều 111 BLHS, Vì thế mà khung hình
phạt của A không thay đổi.
4


DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bộ luật hình sự của nước CHXHCN Việt Nam năm 1999 (đã được sửa đổi và
bổ sung năm 2009), NXB lao động, năm 2012
2. Trường Đại học Luật hà Nội, Giáo trình luật hình sự Việt Nam, Tập 1, NXB
công an nhân dân, năm 2012
3. Giáo trình luật hình sự Việt Nam, Khoa luật – Đại học quốc gia Hà Nội, năm
2005
4. www.moj.gov.vn/hoidappl/Lists/DanhSachCauHoi/View_Detail.aspx?...
5. danluat.thuvienphapluat.vn/1-cau-hoi-vuong-mac-ve-van-de-dong-pham...
6. hiv.com.vn/.../xet-xu-vu-xam-hai-2-be-gai-o-ung-hoa-ha-noi-biet-nhiem...

5