Sử dụng chuyện kể kết hợp với bản đồ giáo khoa trong dạy học lịch sử việt nam 1945 từ đến 1975 ở trường trung học phổ thông (tt)

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
ĐẠI HỌC HUẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM
--------

TRƯƠNG THỂ THÙY TRÂM

S
KHOA
ÔNG (

)

Demo Version - Select.Pdf SDK
Chuyên ngành: Lý luận và Phương pháp dạy học bộ môn Lịch sử
Mã số: 60 14 01 11

LUẬN VĂN THẠC SĨ GIÁO DỤC HỌC

Người hướng dẫn khoa học:
TS. NGUYỄN THÀNH NHÂN

HUẾ - 2014

i


LỜI CAM ĐOAN
ôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của
riêng tôi, các số liệu và kết quả nghiên cứu ghi trong luận
văn là trung thực, được các đồng tác giả cho phép sử dụng

và chưa được công bố trong bất kỳ một công trình nào khác.

Tác giả

Trương Thể Thùy Trâm

Demo Version - Select.Pdf SDK

ii


Với tình cảm chân thành, tôi xin trân trọng cảm
ơn:
- Ban Giám hiệu; Lãnh đạo và Cán bộ Phòng ào
tạo Sau ại học, Thư viện, Trường ại học Sư phạm ại học Huế, Trung tâm học liệu ại học Huế…
Quý thầy cô giáo Khoa Lịch sử, Tổ Lý luận và
Phương pháp dạy học môn Lịch sử, Trường ại học
Sư phạm - ại học Huế.
- Xin trân trọng cám ơn Sở Khoa học và Công nghệ
tỉnh ồng Nai, Lãnh đạo Ban Tuyên giáo Thị ủy Long
Khánh, Giám đốc Trung tâm Bồi dưỡng Chính trị Thị xã
Long Khánh đã tạo điều kiện cho tôi trong suốt thời gian
qua.
Demo
- Ban Version
Giám hiệ-uSelect.Pdf
và giáo viêSDK
n giảng dạy môn Lịch sử
các trường THPT Long Khánh, THPT Trần Phú, THPT
Dân lập Văn Hiến đã giúp đỡ tôi trong quá trình thực

nghiệm sư phạm.
- ặc biệt, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến
Thầy giáo TS Nguyễn Thành Nhân đã tận tình hướng
dẫn, chỉ bảo để tôi hoàn thành luận văn này.
Xin cảm ơn gia đình, đồng nghiệp và bạn bè đã
luôn lo lắng, động viên và ủng hộ tôi trong suốt thời
gian học tập, nghiên cứu.
Huế, tháng 6 năm 2014
Tác giả
Trương Thể Thùy Trâm
iii

iii


MỤC LỤC
---Trang
Trang phụ bìa ......................................................................................................... i
Lời cam đoan ......................................................................................................... ii
Lời cảm ơn ............................................................................................................iii
MỤC LỤC.............................................................................................................. 1
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ............................................................................. 4
DANH MỤC CÁC BẢN ĐỒ SỬ DỤNG TRONG LUẬN VĂN .......................... 5
MỞ ĐẦU ................................................................................................................ 6
. ý do chọn đề tài .............................................................................................. 6
2. Lịch sử vấn đề .................................................................................................. 8
3. ối tượng, phạm vi nghiên cứu ...................................................................... 11
4. Mục tiêu nghiên cứu ....................................................................................... 11
5. Nhiệm vụ nghiên cứu ..................................................................................... 11
6. hương pháp nghiên cứu ................................................................................ 12

7. Giả thuyết nghiên cứu của đề tài..................................................................... 12

Demo Version - Select.Pdf SDK

8. óng góp của đề tài ........................................................................................ 12
9. Cấu trúc của luận văn ..................................................................................... 13
NỘI DUNG .......................................................................................................... 14
Chương I. CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA VIỆC SỬ DỤNG CHUYỆN
KỂ LỊCH SỬ KẾT HỢP VỚI BẢN ĐỒ GIÁO KHOA TRONG DẠY HỌC
LỊCH SỬ Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG ....................................... 14
. . ơ sở lý luận ............................................................................................... 14
1.1.1. Quan niệm chuyện kể lịch sử................................................................. 14
. .2. hân loại chuyện kể lịch sử ................................................................... 14
1.1.3. Quan niệm về bản đồ giáo khoa............................................................. 15
. . . ính chất của bản đồ giáo khoa ............................................................. 16
. . . ác dạng bản đồ giáo khoa .................................................................... 23
1.1.6. Vị trí và ý nghĩa của việc sử dụng chuyện kể lịch sử kết hợp với bản đồ
giáo khoa trong dạy học lịch sử ở trường Trung học phổ thông.............. 26

1


1.2. ơ sở thực tiễn của việc sử dụng chuyện kể lịch sử kết hợp với bản đồ giáo
khoa trong dạy học lịch sử ở trường Trung học phổ thông ........................... 28
1.2.1. Mục đích, đối tượng, phương pháp điều tra ........................................... 29
1.2.2. Nội dung điều tra................................................................................... 29
1.2.3. Kết quả điều tra ..................................................................................... 30
Chương II. HỆ THỐNG CHUYỆN KỂ VÀ BẢN ĐỒ GIÁO KHOA CÓ THỂ SỬ
DỤNG KẾT HỢP TRONG DẠY HỌC LỊCH SỬ VIỆT NAM TỪ 1945
Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG (

N 1975

N) ............ 33

2.1. Nội dung kiến thức cơ bản của lịch sử Việt Nam từ năm

đến năm

ở trường Trung học phổ thông ..................................................................... 33
2.1.1. Việt Nam từ năm

đến năm

................................................... 33

2.1.2. Việt Nam từ năm

đến năm

................................................... 36

2.2. guyên tắc lựa chọn chuyện kể kết hợp với bản đồ giáo khoa trong dạy học
lịch sử Việt Nam từ năm

đến năm

ở trường trung học phổ thông

( hương trình huẩn) ................................................................................. 38

2.2.1. Lựa chọn chuyện kể kết hợp với bản đồ giáo khoa phải đảm bảo tính ảng .. 38
2.2.2. Phải đảm bảo tính khoa học ................................................................... 41
2.2.3. Phải
đảm bảo
mục tiêu
đào tạo ..............................................................
44
Demo
Version
- Select.Pdf
SDK
2.2.4. Lựa chọn chuyện kể kết hợp với bản đồ giáo khoa phải đảm bảo tính cơ bản,
điển hình, vừa sức ................................................................................... 46
2.2.5. Phải đảm bảo sự sinh động hấp dẫn, tạo được sự hứng thú học tập và phát
huy tính tích cực nhận thức cho học sinh ............................................... 48
2.3. Hệ thống chuyện kể kết hợp với bản đồ giáo khoa trong dạy học lịch sử
Việt Nam từ năm

đến năm

ở trường Trung học phổ thông

( hương trình huẩn) ................................................................................. 50
hương

. BI

D NG CHUY N K L CH S
VI T NAM T
Ở

NG TRUNG H C PH

Ô

(C

N) .................................................................................................. 63
3. . êu cầu khi sử dụng chuyện kể lịch sử kết hợp với bản đồ giáo khoa trong
dạy học lịch sử ở trường Trung học phổ thông ............................................ 63
3.1.1. Sử dụng chuyện kể lịch sử kết hợp với bản đồ giáo khoa trong dạy học
lịch sử phải đảm bảo tính linh hoạt ........................................................ 63
2


3.1.2. Phải đảm bảo thể hiện đặc trưng của từng lớp và bám sát đối tượng học sinh. 65
3.1.3. Phải đảm bảo thực hiện đúng mục tiêu giáo dục của bộ môn ịch sử .... 67
3.1.4. Phải đảm bảo nguyên tắc liên môn ........................................................ 69
3.1.5. Phải kết hợp nhuần nhuyễn với các tài liệu học tập khác ....................... 71
3.2. ác biện pháp sử dụng chuyện kể lịch sử kết hợp với bản đồ giáo khoa trong
dạy học lịch sử Việt Nam từ năm

đến

trường Trung học phổ thông

( hương trình huẩn) ................................................................................. 73
3.2.1. Sử dụng chuyện kể lịch sử kết hợp bản đồ giáo khoa để cụ thể hóa sự
kiện, hiện tượng lịch sử ......................................................................... 73
3.2.2. Sử dụng chuyện kể lịch sử kết hợp với bản đồ giáo khoa để tạo biểu

tượng về biểu tượng, nhân vật lịch sử .................................................... 78
3.2.3. Sử dụng chuyện kể lịch sử kết hợp với bản đồ giáo khoa để nêu vấn đề 81
3.2.4. Sử dụng chuyện kể lịch sử kết hợp với bản đồ giáo khoa để tra bài tập
nhận thức ............................................................................................... 83
3.2.5. Sử dụng chuyện kể lịch sử kết hợp với bản đồ giáo khoa để tổ chức trò
chơi tìm hiểu về nhân vật lịch sử ........................................................... 84
3.3. Thực nghiệm sư phạm ................................................................................. 87

Demo Version - Select.Pdf SDK

3.3.1. Mục đích thực nghiệm ........................................................................... 87
3.3.2. hương pháp, kế hoạch thực nghiệm ..................................................... 87
3.3.3. Kết quả thực nghiệm ............................................................................. 88
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ............................................................................. 90
TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................... 93

3


DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
Chữ viết đầy đủ

Chữ viết tắt
CB

:

Chủ biên

GD

:

iáo dục

GD-

:

iáo dục - ào tạo

DHLS

:

GV

:

HS

:

Học sinh

PL

:

Phụ lục

PPDH

:

hương pháp dạy học

PTDH

:

hương tiện dạy học

QTDH

:

Quá trình dạy học

SGK

:

ách giáo khoa

THPT

:

TW

:

Dạy học lịch sử
iáo viên

Trung học phổ thông
rung ương

XHCN
:
Xã hội chủ nghĩa
Demo Version
- Select.Pdf
SDK

4


DANH MỤC CÁC BẢN ĐỒ
SỬ DỤNG TRONG LUẬN VĂN
Trang
Bản đồ 2.1: Chiến dịch iên giới thu đông

0 ................................................... 39

Bản đồ 2.2: Chiến dịch iện iên hủ 1954 ......................................................... 43
Bản đồ 2.3: Cuộc Tổng tiến công và nổi dậy 1975 ................................................ 47
Bản đồ 2. : ình thái chiến trường trong ông – Xuân

3-1954 ...................... 49

Bản đồ 3. : hong trào “ ồng khởi” ở miền Nam ................................................ 65
Bản đồ 3.2: Chiến dịch Huế- à ẵng ................................................................... 73
Bản đồ 3.3: Miền Bắc chống chiến tranh phá hoại lần thứ nhất của

ĩ và tiếp tục

xây dựng chủ nghĩa xã hội (1965-1968) ................................................................ 75
Bản đồ 3.4: Chiến dịch iên giới thu đông

0 ................................................... 76

Bản đồ 3.5: Chiến dịch iện Biện Phủ (1954) ...................................................... 80

Demo Version - Select.Pdf SDK

5


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
1.1. gay từ thời phong kiến ông cha ta đã luôn quan niệm “hiền tài là nguyên
khí quốc gia”, nguyên khí có mạnh quốc gia mới vững bền và chính ý thức đó đã
hình thành một truyền thống hiếu học từ thế hệ này sang thế hệ khác của người dân
iệt. hính vì lẽ đó, giáo dục được coi là chiến lược lâu dài đưa đến sự phát triển
vững chắc, phồn thịnh cho mỗi một quốc gia, mỗi một dân tộc.
ất nước iệt am đang trên con đường đổi mới. ể theo kịp và hòa nhập vào
xu thế phát triển của thời đại, đòi hỏi sự nghiệp giáo dục phải đổi mới mạnh mẽ, toàn
diện và đồng bộ; vì giáo dục có vai trò quan trọng trong việc phát huy nguồn lực và

phát triển năng lực con người, tạo ra đòn bẩy mạnh mẽ nhất cho chúng ta tiến bước
vào nền kinh tế tri thức của tương lai. hính từ tầm quan trọng đó, ảng và hà nước
ta luôn coi giáo dục là quốc sách hàng đầu, phát triển giáo dục là nền tảng, xem phát
triển nguồn nhân lực là một trong những động lực quan trọng thúc đẩy sự nghiệp
công nghiệp hóa, hiện đại hóa, là yếu tố cơ bản để phát triển xã hội nhanh và bền
vững; đồng thời xem vấn đề đổi mới nền giáo dục (GD) quốc dân bao gồm

Demo Version - Select.Pdf SDK

phổ thông là yêu cầu cấp thiết hiện nay.
trình

cấp

ục tiêu hướng tới của việc đổi mới chương

phổ thông là nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện thế hệ trẻ nhằm đào tạo

ra nguồn nhân lực có năng lực, phẩm chất đạo đức chuẩn mực vừa phù hợp với thực
tiễn và truyền thống iệt am, vừa tiếp cận trình độ giáo dục phổ thông ở các nước
phát triển trong khu vực và thế giới, đáp ứng cho sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại
hóa đất nước. Trong

ghị quyết

ảng ộng sản iệt am khoá

ội nghị lần thứ hai

an

hấp hành rung ương

, đã khẳng định: “Đổi mới mạnh mẽ phương pháp

giáo dục đào tạo, khắc phục lối truyền thụ một chiều, rèn luyện thành nếp tư duy
sáng tạo của người học, từng bước áp dụng các phương pháp tiên tiến và phương
tiện hiện đại vào quá trình dạy học…” [16, tr.41].
1.2. ộ môn ịch sử có vai trò, vị trí rất quan trọng trong việc bồi dưỡng, giáo
dục con người, “ ịch sử là bó đuốc soi đường để tới tương lai”.

ại tướng

õ

guyên iáp và nhiều nhà khoa học, nhà giáo dục nổi tiếng đã nhấn mạnh vai trò to
lớn của bộ môn ịch sử đối với việc giáo dục lòng yêu nước nhưng cũng có băn

6


khoăn trăn trở với thực trạng dạy và học lịch sử hiện nay. Việc bồi dưỡng, giáo dục
con người đặc biệt là thế hệ trẻ là vấn đề cốt lõi, cơ bản, lâu dài không chỉ của bộ
môn

ịch sử mà là của toàn bộ sự nghiệp giáo dục.

ạy học lịch sử (DHLS) ở

trường phổ thông có ý nghĩa to lớn nhằm xây dựng con người

iệt

am phát triển

toàn diện, giàu lòng yêu nước, có ý thức làm chủ, trách nhiệm công dân, có tri thức,
có sức khỏe, lao động giỏi, sống có văn hóa, có tinh thần quốc tế chân chính.
1.3. Nhưng trên thực tế kết quả của các kỳ thi tốt nghiệp, thi đại học - cao
đẳng môn ịch sử có kết quả thấp. ộ môn ịch sử đang có vị thế xã hội thấp trong
hệ thống các môn học ở trường phổ thông, đa số các em vẫn chưa yêu thích môn
ịch sử, nhận thức lịch sử còn hạn chế, nhiều học sinh không nắm vững kiến thức
cơ bản, mơ hồ về sự kiện và thường xuyên nhầm lẫn kiến thức lịch sử...

guyên

nhân là các em chưa có quan niệm đúng về vai trò của bộ môn ịch sử, đa số cho
rằng môn ịch sử là môn phụ, ít có tác động cuộc sống, khô khan, khó nhớ; tình
trạng học sinh (
báo động.

) có nhiều “lỗ hổng” về kiến thức lịch sử là khá phổ biến và đáng

ột trong những nguyên nhân quan trọng dẫn đến thực trạng đáng buồn

trên đây là do phương pháp dạy học (
huy tính tích cực, sáng tạo của

) của giáo viên (

trong học tập bộ môn.

Demo Version - Select.Pdf SDK

trọng vào khai thác nội dung sách giáo khoa (

) chưa thực sự phát
hiều

chỉ mới chú

), cung cấp kiến thức mà chưa

dành nhiều thời gian, tâm huyết để hướng dẫn, rèn luyện kỹ năng khai thác các
phương tiện dạy học (

) nói chung, chưa chủ động khai thác hệ thống chuyện

kể kết hợp bản đồ giáo khoa để tạo sự hứng thú trong học tập cho

; vì thế chưa

thực sự phát huy được năng lực của học sinh, giờ học lịch sử còn tẻ nhạt, hậu quả
đưa lại phần lớn những học sinh không muốn học sử mà có học cũng chỉ là sự đối
phó, các em ít hứng thú đối với học tập bộ môn.
1.4.

ấn đề đặt ra là làm sao để khắc phục những tình trạng nêu trên? rước

nay nhiều nhà lý luận

bộ môn đã đưa ra nhiều cải tiến về nội dung, đổi mới

về phương pháp, phát huy tính tích cực nhằm tạo ra hứng thú và niềm say mê cho
học sinh. rong dạy học lịch sử, hệ thống phương pháp cũng được sử dụng hết sức
phong phú bao gồm: phương pháp trình bày miệng, phương pháp sử dụng đồ dùng
trực quan, phương pháp sử dụng tài liệu…

ỗi một phương pháp nói trên đều có ưu

điểm của nó, trong đó sử dụng chuyện kể kết hợp với bản đồ giáo khoa là một trong
những biện pháp dạy học góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả dạy - học lịch sử
7


và tạo được hứng thú học tập đối với học sinh.

ó không chỉ là nguồn cung cấp tri

thức mà nó còn giúp tổ chức các hoạt động học tập để góp phần đổi mới phương
pháp theo hướng tích cực hóa học sinh. uy nhiên, do những điều kiện khác nhau,
việc sử dụng chuyện kể kết hợp với bản đồ giáo khoa đồ trong dạy học lịch sử hiện
nay ở trường phổ thông vẫn chưa được sự quan tâm đúng mức.
hoá trình lịch sử

iệt

am từ năm

đến

bao gồm nhiều nội dung

cơ bản, quan trọng góp phần hình thành tri thức lịch sử toàn diện cho

, vì vậy

việc sử dụng chuyện kể kết hợp với bản đồ giáo khoa trong dạy học lịch sử giai
đoạn này có tầm quan trọng đặc biệt.
Xuất phát từ những lý do trên, tôi mạnh dạn chọn vấn đề: “ ử dụng chuyện kể
kết hợp với bản đồ giáo khoa trong dạy học lịch sử

iệt

am từ

đến

ở

trường rung học phổ thông” ( hương trình huẩn) làm đề tài luận văn của mình.
2. Lịch sử vấn đề
iên quan đến đề tài đã có nhiều công trình của các nhà nghiên cứu khoa học
giáo dục trong và ngoài nước.
- Trên thế giới
rong giáo dục, sử dụng

Q để tổ chức hoạt động nhận thức của

được nghiênDemo
cứu từ lâu.

Version - Select.Pdf SDK
hà giáo dục học Tiệp Khắc, ông J. . oomenxki (
dục người Anh Jonh Locke (1632 –

đã

2 – 6 0), nhà giáo

0 ), nhà giáo dục học Thụy Sỹ G. Pestalossi

(1746 – 1827), V. G. Belenxki (1811 – 1848), K.

.

sinxki ( 82 – 8 0) là

những người đầu tiên nghiên cứu vị trí, vai trò của

Q. au đó nhiều tác giả cũng

đi vào nghiên cứu lĩnh vực này nhưng ở vấn đề sử dụng các
như: oonlinghênôva, X. . apôvalenkô,

Q trong dạy học

. . acmaep, . . ancôp…

goài nước, vấn để sử dụng tài liệu tham khảo trong đó việc sử dụng tài liệu
về những câu chuyện lịch sử để cụ thể hóa lịch sử được đề cập đến trong nhiều
chương trình nghiên cứu. hành công nhất phải kể đến tiến sỹ khoa học

. . airi

trong cuốn “Chuẩn bị giờ học lịch sử như thế nào”. Ông đã đề cập đến tính đa dạng
của kiến thức và cần thiết phải trang bị cho giờ học các phương tiện dạy học, sử
dụng tài liệu tham khảo khác như một nguồn kiến thức để cụ thể hóa kiến thức
trong sách giáo khoa nhằm “gây hứng thú với giờ học”.

ể có một giờ học tốt

người giáo viên phải kết hợp được nhiều khâu khác nhau, quan trọng nhất là tham
khảo các tài liệu để làm cho nội dung bài giảng phong phú, chính xác .
8


Ông còn đã đề cập đến phương pháp trực quan, theo Ông:“Hơn tất cả các
cách thức khác, cách hỏi bằng phương pháp cho lập bảng giúp học sinh so sánh và
trên cơ sở đó mà đánh giá các biến cố, các quá trình, các hình thái kinh tế - xã hội”
hoặc “…việc hỏi và cách cho lập sơ đồ tổ chức bộ máy Nhà nước… cho phép tái
hiện sự hiểu biết vấn đề tốt hơn là cách hỏi khác”[19, tr.34].
goài ra, còn có rất nhiều tác giả, nghiên cứu phương pháp sử dụng tài liệu
trực quan trong dạy học nói chung và

nói riêng.

- Ở trong nước
+ ghiên cứu về lí luận và phương pháp dạy học lịch sử có những tác phẩm như:
han

gọc iên, rần

gọc iên ( hủ biên),

guyễn hị ôi, rịnh ình ùng (20 0), Phương pháp dạy

học Lịch sử, tập II, han
Nguyễn

hị

ôi,

ăn rị (2000), Phương pháp dạy học lịch sử, Phan

gọc iên và rần

guyễn

ữu

hí,

ăn rị ( hủ biên), rịnh

han

hế

im,

hạm

ồng

ình ùng,
iệt (2003),

Phương pháp dạy học lịch sử, đã giành hẳn một phần lớn đề cập đến hệ thống
phương pháp dạy học lịch sử ở trường

, đặc biệt đã làm rõ các biện pháp dạy

học lấy học sinh làm trung tâm, trong đó nhấn mạnh cơ sở lí luận của việc sử dụng
đồ dùng trực quan quy ước nhằm nâng cao hiệu quả bài học lịch sử.

guyễn hị

ôi ( hủ biên)
(2006),
Con đường
và các biệnSDK
pháp nâng cao hiệu quả của bài học
Demo
Version
- Select.Pdf
lịch sử ở trường phổ thông, tác giả đã đi sâu gợi mở các con đường, biện pháp nâng
cao hiệu quả dạy học lịch sử ở trường phổ thông, đặc biệt đã đánh giá cao phương
pháp sử dụng tài liệu, phương pháp trực quan và xem đây là những phương pháp
hữu hiệu để đổi mới phương pháp dạy học.
guyễn

ạnh

ưởng,

guyễn

hị

ôi ( hủ biên) (2011),

guyễn hị hế ình, Hướng dẫn sử dụng kênh hình trong

SGK Lịch sử 12, góp phần hướng dẫn cho giáo viên cách khai thác hình ảnh trong
sách giáo khoa Lịch sử.
+

iên quan đến việc sử dụng chuyện kể kết hợp với bản đồ giáo khoa

trong dạy học lịch sử ở trường phổ thông có nhiều tác giả đề cập trong một số
công trình sau:
ặng

ăn

ồ (20 0), Bài giảng chuyên đề: Xây dựng và sử dụng đồ dùng

trực quan quy ước theo hướng phát huy tính tích cực học tập của học sinh để
nâng cao hiệu quả bài học Lịch sử ở trường THCS.

goài ra còn có nhiều luận

án iến sĩ, luận văn hạc sĩ đã nghiên cứu các mảng đề tài như: hùng hị

ến

(2006), Thiết kế, sử dụng đồ dùng trực quan trong dạy học lịch sử Việt Nam
9


(1919 - 1954) ở trường THPT, uận văn hạc sĩ
Sư phạm -

ại học

uế; ê

iáo dục học, rường

ại học

ăn ính (200 ), Thiết kế và sử dụng đồ dùng trực

quan quy ước để tạo biểu tượng trong dạy học lịch sử thế giới cận đại lớp 10
(Ban Cơ bản) trường Trung học phổ thông,
rường

ại học ư phạm -

ại học

uận văn

hạc sĩ

iáo dục học,

uế; Nguyễn Thị Huyền “Sử dụng bản đồ

giáo khoa để dạy học lịch sử thế giới hiện đại giai đoạn 1945 – 2000 ở trường
Trung học phổ thông”(Chương trình Chuẩn), Luận văn
rường

ại học ư phạm -

ại học Huế.

hạc sĩ

iáo dục học,

ác luận văn đã đề cập đến cơ sở lí

luận về đồ dùng trực quan, thiết kế và đưa ra các biện pháp sư phạm để sử dụng
các đồ dùng trực quan quy ước theo hướng phát huy tính tích cực của học sinh.
goài ra còn có các khóa luận tốt nghiệp của: hái hị húy, “Sử dụng tài
liệu thành văn trong dạy học lịch sử Việt Nam giai đoạn 1945 – 1954, ở trường
Trung học phổ thông (Ban Nâng cao)”, khóa luận tốt nghiệp; Phan Thị rà

iang,

“Sử dụng tài liệu thành văn trong dạy học lịch sử Việt Nam giai đoạn 1919 – 1930
ở lớp 12 (Ban cơ bản) trường Trung học phổ thông”, khóa luận tốt nghiệp.
ác công trình khoa học lịch sử nghiên cứu về cuộc đời và sự nghiệp của các
nhân vật lịch sử giai đoạn 1945 -

như quyển “Danh nhân lịch sử Việt Nam”

Demo Version - Select.Pdf SDK

của

inh Xuân âm –

ỗ Quang

ưng, “Danh nhân đất Việt” của Nguyễn Anh –

ăn ang – Quỳnh ưu, “Góp phần tìm hiểu một số nhân vật lịch sử Việt Nam” của
hương hâu...
ác giáo trình lịch sử Việt am, các tài liệu chuyên khảo về các nhân vật lịch,
liên quan đến đề tài nghiên cứu.
ác loại từ điển về nhân vật lịch sử như là quyển “Từ điển nhân vật lịch sử
Việt Nam” của Nguyễn Q. Thắng – Nguyễn á hế, “Từ điển nhân vật lịch sử Việt
Nam” của inh Xuân âm – rương ữu Quýnh ( hủ biên)...
ên cạnh các công trình nói trên, có nhiều bài nghiên cứu của các tác giả đăng
trên các tạp chí Nghiên cứu giáo dục và trong kỷ yếu các kì hội thảo khoa học…
óm lại, việc sử dụng chuyện kể lịch sử kết hợp với bản đồ giáo khoa trong
dạy học lịch sử là đề tài hấp dẫn thu hút nhiều học giả nghiên cứu. rên một khía
cạnh nào đó các nhà nghiên cứu đã trình bày những vấn đề có tính chất lí luận hoặc

nêu lên việc sử dụng chuyện kể và bản đồ giáo khoa trong dạy học lịch sử. Tuy
nhiên, chưa có công trình nào đi sâu nghiên cứu, đề cập cụ thể vấn đề: “Sử dụng
10


chuyện kể kết hợp với bản đồ giáo khoa có thể khai thác trong dạy học lịch sử iệt
am từ

đến 1975 trường rung học phổ thông ( hương trình huẩn)”. o vậy

tôi mạnh dạn chọn đề tài này để thực hiện luận văn của mình.
3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu
ối tượng nghiên cứu của đề tài là quá trình sử dụng chuyện kể kết hợp với
bản đồ giáo khoa trong dạy học lịch sử

iệt

am từ năm

đến năm

trường rung học phổ thông ( hương trình huẩn).
3.2. Phạm vi nghiên cứu
uận văn đi sâu vào việc khai thác để sử dụng chuyện kể kết hợp với bản đồ giáo
khoa trong dạy học lịch sử iệt am từ

đến

ở trường rung học phổ thông

( hương trình huẩn) dùng trong bài học nội khóa trên lớp; tiến hành thực nghiệm sư
phạm ở các trường rung học phổ thông trên địa bàn tỉnh ồng ai.
4. Mục tiêu nghiên cứu
ục tiêu nghiên cứu luận văn là sử dụng chuyện kể kết hợp với bản đồ giáo
khoa trong dạy học lịch sử

iệt

am từ

đến

ở trường rung học phổ

thông ( hương trình huẩn) nhằm góp phần nâng cao chất lượng dạy học bộ môn
ịch sử ở trường
học phổ- thông.
Demorung
Version
Select.Pdf SDK
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
ể thực hiện mục tiêu đề ra, nhiệm vụ của luận văn tập trung vào những vấn đề
như sau:
- ìm hiểu cơ sở lí luận của việc sử dụng chuyện kể kết hợp với bản đồ giáo
khoa trong dạy học lịch sử

iệt

am từ

đến

ở trường rung học phổ

thông ( hương trình huẩn).
-

iều tra cơ bản thực trạng sử dụng chuyện kể kết hợp với bản đồ giáo khoa

trong dạy học lịch sử

iệt

am từ

đến

ở trường rung học phổ thông

( hương trình huẩn), qua đó khẳng định sự cần thiết của việc thực hiện đề tài.
-

ghiên cứu nội dung cơ bản của lịch sử

iệt

am từ 1945 đến 197 có thể

khai thác để sử dụng chuyện kể kết hợp với bản đồ giáo khoa.

-

ề xuất các yêu cầu và biện pháp sư phạm sử dụng chuyện kể kết hợp với

bản đồ giáo khoa trong dạy học lịch sử

iệt

am từ

đến 1

ở trường rung

học phổ thông ( hương trình huẩn).
- iến hành thực nghiệm sư phạm để khẳng định tính khả thi của đề tài.
11


6. Phương pháp nghiên cứu
* ơ sở phương pháp luận.
ơ sở phương pháp luận của luận văn là lí luận chủ nghĩa
tưởng

ồ

hí

inh, đường lối của

ác - ênin, tư

ảng và nhà nước về lịch sử, giáo dục nói

chung, giáo dục lịch sử nói riêng.
* hương pháp nghiên cứu cụ thể:
- ghiên cứu lý thuyết: ọc và nghiên cứu
huẩn), các tài liệu

iáo dục học,

nghiên cứu về đổi mới

ịch sử lớp 2 ( hương trình

âm lý học, giáo dục lịch sử, các công trình

,....

- hương pháp điều tra xã hội học: ập phiếu điều tra để thăm dò ý kiến của
cũng như

G

DHLS iệt

về việc sử dụng chuyện kể kết hợp với bản đồ giáo khoa trong

am nhằm tìm hiểu thực trạng ứng dụng chuyện kể kết hợp với bản đồ

giáo khoa hiện nay ở một số trường

.

- hương pháp chuyên gia: ham khảo ý kiến của các chuyên gia có nhiều
kinh nghiệm, thầy giáo hướng dẫn và các

có nhiều kinh nghiệm khác.

- hương pháp thực nghiệm sư phạm: iến hành dạy học có đối chứng bằng
việc sử dụng chuyện kể kết hợp với bản đồ giáo khoa để rút ra những kết luận khái

Demo Version - Select.Pdf SDK

quát và đề xuất một số biện pháp sư phạm có tính khả thi.
- hương pháp thống kê toán học: ử dụng phương pháp thống kê toán học để
xử lý kết quả thực nghiệm sư phạm đối với hai nhóm:

ối chứng và thực nghiệm

nhằm rút ra kết luận khái quát, chứng minh tính khả thi của đề tài.
7. Giả thuyết nghiên cứu của đề tài
Nếu sử dụng chuyện kể kết hợp với bản đồ giáo khoa trong dạy học lịch sử
iệt

am từ

đến

ở trường rung học phổ thông ( hương trình huẩn)

một cách hợp lý và thực hiện theo đúng nguyên tắc, quy trình, hình thức, biện pháp
theo đề xuất của luận văn thì sẽ góp phần nâng cao chất lượng dạy và học lịch sử ở
trường

.

8. Đóng góp của đề tài
-

óp phần làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn của việc sử dụng chuyện kể kết

hợp với bản đồ giáo khoa trong dạy học lịch sử ở trường rung học phổ thông nói
chung, dạy học lịch sử iệt am từ

đến

12

nói riêng.


- Xác định nội dung cơ bản của lịch sử

iệt

am từ 1945 đến 1975 và khai

thác hệ thống chuyện kể kết hợp với bản đồ giáo khoa có thể sử dụng trong dạy học.
- ề xuất các nguyên tắc và biện pháp sư phạm sử dụng phạm sử dụng chuyện

kể kết hợp với bản đồ giáo khoa trong dạy học lịch sử iệt am từ

đến

ở

trường rung học phổ thông ( hương trình huẩn).
- ó thể làm nguồn tài liệu tham khảo cho giáo viên và học sinh khi tham gia dạy
học phần lịch sử iệt am từ

đến 1975 ở trường rung học phổ thông ( hương

trình huẩn).
9. Cấu trúc của luận văn
goài phần

ở đầu,

ết luận, hụ lục, ài liệu tham khảo, nội dung của luận

văn được chia làm 3 chương:
- hương . ơ sở lý luận và thực tiễn của việc sử dụng chuyện kể kết hợp với
bản đồ giáo khoa trong dạy học lịch sử ở trường rung học phổ thông.
- hương 2.

ệ thống chuyện kể và bản đồ giáo khoa có thể sử dụng kết hợp

trong dạy học lịch sử

iệt

am từ 945 đến 197 ở trường rung học phổ thông

( hương trình huẩn).
-

hương 3. Biện pháp sử dụng chuyện kể lịch sử kết hợp với bản đồ giáo

Demo Version - Select.Pdf SDK

khoa trong dạy học lịch sử

iệt

am từ 945 đến 197 ở trường rung học phổ

thông ( hương trình huẩn).

13