Giáo án Ngữ văn 6 bài 30: Bức thư của thủ lĩnh da đỏ

Giáo án Ngữ văn lớp 6
Tiết 125-126:
BỨC THƯ CỦA THỦ LĨNH DA ĐỎ
A. Mục tiêu cần đạt:
Giúp học sinh cảm nhận được:
- Con người phải sống hòa hợp với thiên nhiên, phải chăm lo bảo vệ mạng sống của
chính mình.
- Tình yêu thiên nhiên, yêu đất nước mãnh liệt của người da đỏ.
B. Tiến trình lên lớp:
• Bài cũ: Vì sao nói cầu Long Biên là một chứng nhân lịch sử?
• Bài mới:
I. Đọc và tìm hiểu cấu trúc văn bản
- GV hướng dẫn HS đọc văn bản.

1. Đọc văn bản

- Đọc và giải nghĩa từ khó.

2. Tìm hiểu chú thích

? Bức thư có bố cục như thế nào?

3. Bố cục: 3 phần
1) Từ đầu → tiếng nói của cha ông chúng tôi:
Những điều thiêng liêng trong kí ức của
người da đỏ.
1) Tiếp → đều có sự ràng buộc: Những lo âu
của người da đỏ về đất đai, môi trường, thiên
nhiên sẽ bị tàn phá bởi người da trắng.
1) Còn lại: Kiến nghị của người da đỏ về việc
bảo vệ môi trường, đất đai.

II. Đọc và tìm hiểu chi tiết
1. Những điều thiêng liêng trong kí ức của

- HS đọc lại đoạn 1.

người da đỏ

? Trong kí ức của người da đỏ luôn - Đất đai, cây lá, hạt sương, tiếng côn trùng,
hiện lên những điều tốt đẹp nhất, đó những bông hoa, vũng nước, dòng nhựa chảy
1


Giáo án Ngữ văn lớp 6
là những điều gì?

trong cây cối…

? Tại sao vị thủ lĩnh da đỏ nói rằng → Những thứ đó đều đẹp đẽ cao quý không
đó là những điều thiêng liêng?

thể tách rời với sự sống của người da đỏ: là
máu của tổ tiên, là chị, là em, là gia đình…
Những thứ đó không thể mất, cần được tôn
trọng và gìn giữ.
- Những điều thiêng liêng đó gắn liền với đất

? Những điều thiêng liêng đó phản đai, môi trường và thiên nhiên.
ánh cách sống như thế nào của → Thể hiện sự yêu quý và tôn trọng đất đai,
người da đỏ?

môi trường và thiên nhiên của người da đỏ.
* Nghệ thuật:
Sử dụng những hình ảnh nhân hóa và so
sánh:
- Mảnh đất này là bà mẹ của chúng tôi

? Nhận xét cách trình bày trong - Bông hoa ngát hương là người chị, người
đoạn văn trên? Có tác dụng như thế em của chúng tôi
nào?

- Những mỏm đá, những vũng nước trên đồng
cỏ… tất cả cùng chung một gia đình.
- Nước óng ánh… là máu của tổ tiên
- Tiếng thì thầm của dòng nước chính là tiếng
nói của cha ông.
→ Thể hiện sâu sắc sự gắn bó máu thịt và
thiêng liêng giữa thiên nhiên và con người,
bộc lộ cảm nghĩ sâu xa của tác giả về thiên
nhiên và môi trường sống.
2. Những lo âu của người da đỏ về đất đai
môi trường tự nhiên
Đất đai, môi trường, thiên nhiên sẽ bị người
da trắng tàn phá:
2


Giáo án Ngữ văn lớp 6
- HS đọc tiếp đoạn 2.

- Mảnh đất này không phải là anh em của họ

? Người da đỏ đã lo lắng điều gì mà là kẻ thù của họ, họ lấy đi từ trong lòng
trước khi bán đất cho người da đất những gì họ cần, mảnh đất là kẻ thù của
trắng?

họ, họ cư xử với đất mẹ và anh em bầu trời

? Những lo âu đó đã được thủ lĩnh như những vật mua được, bán đi, họ ngấu
da đỏ bày tỏ như thế nào?

nghiến đất đai và để lại những hoang mạc…
- Cách sống vật chất thực dụng của người da
trắng > < cách sống tôn trọng các giá trị tinh
thần của người da đỏ.

? Những lo âu đó đã phản ánh sự * Nghệ thuật: Đối lập, so sánh tương phản,
đối lập nào giữa cách sống của điệp từ điệp ngữ.
người da trắng với cách sống của → Nêu bật sự khác biệt giữa hai cách sống
người da đỏ?

của người da trắng và người da đỏ.

? Đoạn văn đã lôi cuốn người đọc - Thể hiện rõ thái độ tôn trọng bảo vệ đất đai
bởi các biện pháp nghệ thuật gì? và môi trường.
Tác dụng?

- Bộc lộ những lo âu của người da đỏ về môi
trường và thiên nhiên khi đất đai của họ thuộc
về người da trắng.
→ Người da đỏ tôn trọng sự hòa hợp với tự

nhiên, yêu quý và đầy ý thức bảo vệ môi
trường tự nhiên như mạng sống của mình.
3. Kiến nghị của người da đỏ

? Những lo âu về đất đai môi trường

- Phải biết kính trọng đất đai.

tự nhiên bị xâm hại cho em hiểu gì - Hãy khuyên bảo chúng: Đất là Mẹ
về cách sống của người da đỏ?

- Điều gì xảy ra với đất đai… tức là xảy ra với
những đứa con của đất.

- HS đọc phần cuối.

→ Đất là nơi sản sinh ra muôn loài, là nguồn

? Những lời kiến nghị nào được gốc của muôn loài.
3


Giáo án Ngữ văn lớp 6
nhắc tới ở phần cuối bức thư của thủ - Cái gì con người làm cho đất đai là làm cho
lĩnh da đỏ?

ruột thịt của mình.

? Em hiểu gì về câu nói: Đất là Mẹ? - Con người cần phải sống hòa hợp với môi
trường, đất đai và phải biết cách bảo vệ nó.

→ Giọng điệu vừa thống thiết vừa đanh thép,
hùng hồn, vừa có tính khẳng định, vừa có tính
khuyên bảo cầu khiến.
- Câu văn giàu tính triết lí, lập luận chặt chẽ,
sắc bén.
? Nhận xét giọng điệu trong đoạn → Nhằm khẳng định sự cần thiết phải bảo vệ
thư cuối?

đất đai, môi trường sống; dạy cho người da
trắng biết cư xử đúng đắn với đất đai và môi
trường.
III. Ý nghĩa của văn bản

? Tại sao người viết thay đổi giọng - Con người phải biết sống hòa hợp với thiên
điệu như thế?

nhiên, phải chăm lo bảo vệ môi trường thiên
nhiên như mạng sống của mình.
- Nó đề cập đến một vấn đề chung cho mọi
thời đại, đó là vấn đề quan hệ giữa con người

? Theo em Bức thư của thủ lĩnh da với môi trường thiên nhiên.
đỏ quan tâm và khẳng định điều - Nó được trình bày trong một lời văn đầy
quan trọng nào trong cuộc sống của tính nghệ thuật: giàu hình ảnh, các biện pháp
con người?

tu từ…

? Tại sao nói Bức thư của thủ lĩnh * Ghi nhớ: SGK
da đỏ đã viết cách đây hơn một thế

kỷ mà vẫn được xem là một văn bản
hay nhất nói về môi trường?

4


Giáo án Ngữ văn lớp 6
- HS đọc ghi nhớ.
IV. Luyện tập:
- Đọc thuộc lòng một số đoạn văn.
- Đọc kĩ ghi nhớ.
V. Hướng dẫn học ở nhà:
- Học thuộc ghi nhớ.
- Soạn bài Động Phong Nha.

5