Giáo án Ngữ văn 6 bài 30: Bức thư của thủ lĩnh da đỏ

Giáo án Ngữ văn lớp 6
Ngày soạn: 19- 4- 2013

Ngày giảng: 26- 4- 2013

Tiết :125- 126
Văn bản:

BỨC THƯ CỦA THỦ LĨNH DA ĐỎ

A PHẦN CHUẨN BỊ:
I . MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
- Giúp học sinh thấy được bức thư của thủ lĩnh da đỏ xuất phát từ tình yêu
thiên nhiên đất nước đã nêu lên một vấn đề bức xúc, có ý nghãi to lớn đối với cuộc
sống hiện nay: bảo vệ và giữ gìn sự trong sạch cua thiên nhiên môi trường.
- Thấy được tác dụng của một số biện pháp nghệ thuật dùng trong bức thư.
II. PHẦN CHUẨN BỊ:
1.Phần thầy: Đọc bài , nghiên cứu soạn bài.
2.Phần trò: Học bài cũ, đọc bài, Soạn bài.
B. PHẦN THỂ HIỆN KHI LÊN LỚP:
I. KIỂM TRA BÀI CŨ:
1. Câu hỏi : Vì sao có thể nói cầu Long Biên như một chứng nhân sống động đau
thương của thủ đô Hà Nội?
2. Đáp án:
- Cầu Long Biên là nhân chứng đau thương của người dân Việt Nam thuộc địa
- Là nhân chứng của những năm tháng hoà bình độc lập tại thủ đô Hà Nội.
- Là nhân chứng của cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mĩ hào hùng của dân
tộc
- Là chứng nhân cho sự đổi mới đất nước.
II. DẠY BÀI MỚI
*Giới thiệu bài: ( 1’)

Hà Nội có cầu Long Biên
1


Giáo án Ngữ văn lớp 6
Vừa dài vừa rộng bắc qua sông Hồng
Câu thơ thể hiện niềm tự hào về chiếc cầu sắt lớn nhất cả nước. Nhà báo thuý
Lan đã nhìn cây cầu Long Biên như một con người- một người làm chứng cho
những sự kiện lịch sử sống động đau thương và anh dũng của thủ đô Hà Nội suốt
một thế kỉ qua. Bài học “ cầu Long Biên chứng nhân lịch sử” hôm nay chúng ta
học phần nào thể hiện điều đó..
*Nội dung:
20’
?

I Đọc và tìm hiểu chung
Nêu xuất xứ văn bản?

1. Xuất xứ của văn bản:
- Năm 1854 tổng thống thứ 14 của
nước Mĩ tỏ ý muốn mua đất của người
da đỏ. Thủ lĩnh xi- át –tơn đã gửi bức
thư này trả lời , đây là một bức thư nổi
tiếng, từng được nhiều ngườii xem, lại
là một trong những văn bản hay nhất
về thiên nhiên và môi trường.
2. Đọc:

?

Nêu yêu cầu đọc?

- Chú ý đọc thể hiện tình cảm yêu quí
gắn bó với đất đai nhiên nhiên môi
trường của người da đỏ.
3. Bố cục:
3 đoạn

?

Văn bản đựơc chia làm mấy đoạn ?
nêu nôị dung các đoạn ?

- Từ đầu-> cha ông chúng tôi: mối
quan hệ của đất đai với người da đỏ.
-Tiếp -> ràng buộc: sự khác biệt giữa
2


Giáo án Ngữ văn lớp 6
người da đỏ và da trắng đối với đất
đai.
- Còn lại: yêu cầu tổng thống Mĩ dạy
những người da trắng phải quí trọng
60’

đất đai.
II Phân tích:
1.Mối quan hệ giữa đất đai với

?

Trong ký ức của người da đỏ luôn người da đỏ.
hiện lên những hình ảnh gì?
– Mỗi tấc đất …lá thông óng ánh…bờ
cát…hạt xương long lanh… bãi đất
hoang..tiếng thì thầm của côn trùng

?

Tại sao vị thủ lĩnh da đỏ nói đó là ….dòng nhựa chảy trong ây cối…
những điều thiêng liêng?
-> Những thứ đó đều đẹp đẽ cao quí,
không thể tách rời khỏi sự sống của
người da đỏ. Những thứ đó không thể

?

Hãy chỉ ra những phép tu từ đựơc sử mất cần được tôn trọng giữ gìn.
dụng trong đoạn văn?
– Hình ảnh nhân hoá
+ Mảnh đất là bà mẹ của người da đỏ
- Những bông hoa ngan ngát hương là
người chị nguời em .
+ Người da đỏ, mỏm đá, vũng nước,

?

Tác giả đã sử dụng phép so sánh nào? chú ngựa đều cùng chung gia đình
- Các phép so sánh đựơc sử dụng:

3


Giáo án Ngữ văn lớp 6
+ Nước óng ánh êm ả trôi dưới dòng
sông, con suối là máu của tổ tiên
+ Tiếng thì thầm của dòng nước là
tiếng nói của cha ông.
?

Nêu tác dụng của phép so sánh nhân
hoá đó?

-> Nhờ có sự so sánh và nhân hoá mối
quan hệ của đất đai với người da đỏ
được gắn bó hết sức thân thiết như là
anh chị em là những ngưòi con trong
một gia đình như là con cái của mẹ .
- sự vật hiện lên gần gũi thân thiết với
con người bộc lộ cảm nghĩ sâu xa cuả
tác giả đối với thiên nhiên và đời sống

?

Qua phép nhân hoá và so sánh đã môi trường.
giúp em hiẻu thêm điều gì về mối
quan hệ giữa đất đai và ngươì da đỏ? -> Nhờ có phép tu từ so sánh và nhân
hóa qua đoạn đầu của bức thư, mối
quan hệ của đất đai với người da đỏ là
mối quan hệ ruột thịt thân thương. Mối

quan hệ gắn bó khăng khít . Đất là mẹ
của người da đỏ” chúng tôi là một
phần của mẹ và mẹ cũng làm một phần
của chúng tôi” Thủ lĩnh da đỏ đã dùng
những hình ảnh nhân hoá : bông hoa
ngát hương là những người chị người
em, người da đỏ mỏm đá, vũng nước,
4


Giáo án Ngữ văn lớp 6
cùng chung một gia đình. Ngoài ra
biện pháp so sánh cũng góp phần làm
tăng tình cảm máu thịt “ nơức óng ánh
êm ả, là máu thịt của tổ tiên, tiếng thì
?

Chỉ là đất đai mà còn là mẹ mọi thứ thầm của dòng nước là tiếgn nói của
trên mặt đất đều chung một gia đình của cha ông.
vì ông cha tổ tiên người da đỏ tồn tại
trong những dòng nước trong âm
thanh của côn trùng và nước chảy .
Em hãy chỉ ra sự lặp lại từ ngữ trong

?

câu mở đầu, tác dụng của việc lặp lại
đó?
-> ở đây thủ lĩnh da đỏ đã lặp lại từ
mỗi..các vật thể được nhắc đến có kích

thước lớn nhỏ khác nhau nhưng có
điểm chung là thiêng liêng trong kí ức
và kinh nghiệm . Việc lặp lại đó nhấn
mạnh ý nghĩa của đất đai với người da
đỏ thấm đượm vào từng vào từng đơn
vị nhỏ bé và đơn lẻ. Sự gắn bó của
Mối quan hệ gắn bó khăng khít đó người da đỏ đối với đất đai là vô cùng

?

giúp em hiểu thêm điều gì về cách bền chặt và sâu sắc .
sống của người da đỏ?
-> Gắn bó với đất đai môi trường thiên
nhiên.
-> Yêu quí tôn trọng đất đai môi
5


Giáo án Ngữ văn lớp 6
trường.
2. Những lo âu của ngưòi da đỏ về
Trong bức thư thủ lĩnh da đỏ đã chỉ ra đát đai, môi trường, tự nhiên.
?

cách cư sử của người da trắng với đất
đai môi trường như thế nào?
- Họ là kẻ xa lạ… lấy đi từ lòng đất
những gì họ cần…mảnh đất này là kẻ
thù của họ..cư sử với mẹ đất và bầu
trời..như những vật mua được..tước

đoạt..rồi

bánđi…thèm

khát..nghiến

ngấu đất đai….ngàn con trâu rừng bị
Em có nhận xét gì về thái độ của người da trắng bắn.
người da trắng đối với đất đai?
?

-> Nếu người da đỏ gắn bó thân thiết
coi đất đai như người mẹ như một
phần máu thịt của mình thì nghược lại
ngươì da trắng xa lạ với đất đai coi đất
đai là kẻ thù. Họ sư sử với đất đai như
vật mua đựơc , tước đoạt được, bán đi
như mọi thứ hàng hoá, người da trắng
chỉ biết khai thác lấy đi những thứ cần
thiết, ngấu nghiến đất đai rồi để lại
đằng sau những thứ hoang mạc. Rõ
ràng người da đỏ với người da trắng có
Qua thái độ khác biệt đó em hình thái độ khác biệt đối với đất đai.
dung người da đỏ đã lo lắng điều gì
6


Giáo án Ngữ văn lớp 6
?

trước khi bán đất đai cho người da
trắng ?
* Người da đỏ lo lắng, đất đai môi
trường thiên nhiên sẽ bị người da trắng
tàn phá lo lắng đó hoàn toàn có cơ sở ,
sự khác biệt đó còn thể hiện ở lối sống,
người da trắng sống ồn ào trong nhịp
sóng công nghiệp căng thẳng họ không
quan tâm đến không khí không biết
thưởng thức những làn gió

thấm

đượm hương hoa đồng cỏ. Không biết
qúi trọng

muông thú trong khi đó

Tác giả đã dùng những biện pháp người da đỏ thì nghược lại.
nghệ thuật nào để nêu bật sự khác
?

biệt đó?
-> Tác giả dùng nhiều biện pháp nghệ
thuật phối hợp để nêu bật sự khác biệt
là:
+ Phép đối lập:
anh em >< kẻ thù
Yên tĩnh >< ồn ào
Xa lạ >< thân thiết

-> Điệp ngữ : tôi biết..tôi hiểu..tôi thật
không hiểu..ngài phải nhớ
* sự so sánh tưong phản giữa ngưòi da
trắng và nguời da đỏ về thái độ với
7


Giáo án Ngữ văn lớp 6
Những lo âu về đất đai môi trường tự thiên nhiên về cách sống
nhiên bị xâm hại cho em hiểu gì về
?

cách sống của người da đỏ?
* Tôn trọng sự hoà hợp với tự nhiên
yêu quí và có ý thức bảo vệ môi
trường tự nhiên như mạng sống của
Những kiến nghị nào được nhắc tới mình.
trong phần cuối bức thư của người 3. Những kiến nghị của người da đỏ.

?

thủ lĩnh da đỏ?
- Phải kính trọng đất đai…hãy khuyện
bảo …đất đai là mẹ ..điều gì xảy ra đối
Cách diễn đạt giọng điệu của đoạn với đất đai tức là xảy ra với những đứa
này có gì khác với hai đoạn trên ?

con của đất

?

- Giống: Đều sử dụng điệp ngữ.
- Khác: Giọng điệu mạnh mẽ và dứt
khoát hơn ở đay không đặt ra vấn đề “
nếu thì cũng không nêu sự khác biệt
giữa ngừoi da trắng và người da đỏ,
tác giả khẳng định đất là mẹ : điều gì
xảy ra với đất đai tức là xảy ra với
những đứa con của đất. Bảo vệ đất đai
Em hiểu người da đỏ muốn kiến nghị là bảo vệ chính mình.
điều gì?
?

* Yêu cầu tổng thống Mĩ dạy người da
8


Giáo án Ngữ văn lớp 6
trắng quí trọng đất đai, coi đất đai là
mẹ, bảo vệ đất đai là bảo vệ chính
mình . Vị thủ lĩnh đã hoàn toàn thuyết
phục người đọc về tầm quan trọng
sống còn của môi trường và trách
nhiêm của tất cả mọi ngưòi trong việc
giữ gìn bảo vệ môi trưòng sống.
Nét đặc sắc về nghệ thuật của văn IV. Tổng kết ghi nhớ.
5’

bản?

?

- Giọng văn đầy truyền cảm mạnh mẽ
Tại sao ra đời cách đây hơn một thế sử dụng nhân hoá so sánh độc đáo
kỷ mà vẫn được coi là văn bản hay

?

nhất nói về môi trường?
- Qua bức thư của thủ lĩnh da đỏ đã đặt
ra một vấn đề có ý nghĩa toàn nhân
loại : con người phải sống hoà hợp với
thiên nhiên phải chăm lo bảo vệ môi
trường và thiên nhiên như bảo vệ
mạng sống của mình.
V. Luyện tập:

5’
?

- Đối với đồng bào tôi mỗi tấc đất là
Chọn một số câu hay trong các đoạn

thiêng liêng, mỗi lá thong óng ánh,

của bức thư nói trên nói về không khí mỗi bờ cát, mỗi hạt sương long lanh
ánh sáng, đất, nước, thực vật, thú

trong những cách rừng rậm rạp, mỗi

vật ?

bãi đất hoang và tiếng thì thầm của côn
9


Giáo án Ngữ văn lớp 6
trùng là những điều thiêng liêng trong
ký ức..
III/ HƯỚNG DẪN HỌC SINH HỌC BÀI LÀM BÀI TẬP Ở NHÀ
- Học bài, nắm được nội dung, học ghi nhớ
- Hoàn chỉnh phần luyện tập.
- Soạn bài “ động Phong Nha”.

10