Giáo án Ngữ văn 6 bài 14: Con hổ có nghĩa

Tiết 59:

ĐỌC THÊM: CON HỔ CÓ NGHĨA
(Truyện Trung đại Việt Nam)
A. MỤC TIÊU BÀI HỌC:
- Giúp HS hiểu được khái niệm đặc điểm thể loại truyện trung đại
- Ý nghĩa đề cao đạo lí, nghĩa tình ở truyện Con hổ có nghĩa.
- Nét đặc sắc của truyện: kết cấu truyện đơn giản và sử dụng biện pháp nghệ thuật
nhân hóa.
- Rèn kĩ năng phân tích để hiểu ý nghĩa của hình tượng “con hổ có nghĩa”
- Giáo dục học sinh có ý thức biết ơn, đó là phẩm chất cao đẹp của con người.
B. CHUẨN BỊ:
- GV: SGK, SGV,Giáo án .
- HS: SGK , vở ghi, soạn bài .
- PP: Đàm thoại, vấn đáp

C. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG:
* HĐ1: Khởi động
1.Tổ chức:

Sĩ số 6A...... ….....
6B.................
6C...............

2. Kiểm tra:

TaiLieu.VN

Page 1

? Truyện cười và truyện ngụ ngôn có đặc điểm gì giống và khác nhau?
3.Giới thiệu bài:
Tục ngữ có câu:"Cứu vật, vật trả ơn,cứu nhân, nhân trả nghĩa" Câu tục ngữ đề
cao đạo lý làm người đó là biết ơn và nhớ ơn.
Đạo lý đó đứợc nêu ra rất rõ trong truyện :"Con hổ có nghĩa".
*HĐ2
Hoạt động của thầy và trò

Đọc hiểu văn bản
Nội dung
I. Hướng dẫn đọc,hiểu chung văn bản:
1. Đọc và kể:

Đọc chậm rãi, nhấn giọng những
từ ngừ miêu tả hành động của hai
con hổ

- Bà đỡ Trần đừợc hổ chồng mời đi đỡ đẻ
cho hổ vợ. Xong việc, hổ chồng lại cõng bà
ra khỏi rừng và đền ơn 10 lạng bạc.

HS đọc từng câu chuyện nhỏ.

- BácTiều Mỗ ở Lạng Sơn cứu hổ khỏi bị
hóc xừơng. Hổ đền ơn đáp nghĩa bác Tiều.
Bác Tiều qua đời, hổ còn đến bên quan tài tỏ
lòng thừơng xót và sau đó, mỗi dịp giỗ bác
Tiều, hổ lại đem dê hoặc lợn đến tế.

HS kể tóm tắt lại truyện.

2. Chú thích: SGK
- Truyện trung đại
- Xuất hiện từ thế kỷ X ->TK XIX.
- Nội dung chủ yếu : Kể việc ( gần với thể
ký, lịch sử ).

? Văn bản được viết theo thể loại
nào? Nêu hiểu biết của em về 3. Bố cục: 2 phần
truyện trung đại (thời gian, nghệ
thuật, nội dung)
- P1:Từ đầu- hổ sống qua đừợc: Hổ trả nghĩa

TaiLieu.VN

Page 2


bà đờ Trần..
- P2: Tiếp-> hết: Hổ trả nghĩa bác Tiều
? Truyện có thể chia mấy phần.

II.Hướng dẫn đọc,hiểu nội dung văn bản.
1.Truyện con Hổ và bà đỡ Trần:
- Bà đỡ Trần : Quê ở Quảng Ninh làm nghề
"đỡ đẻ "
- Hổ cái sắp sinh con, hổ đực đi tìm bà đỡ gõ
cửa lao tới cõng bà đi .

? Truyện giới thiệu bà đỡ Trần

ntn? nào?

-> Chi tiết tưởng tượng, hư cấu, biện pháp
nhân cách hóa.
.- Khi bà đỡ Trần về tới nơi (hang)
Hổ đực đã cầm tay bà Trần, nhìn Hổ cái,
nhỏ nừớc mắt...
- Bà hòa thuốc, xoa bóp bụng Hổ. Lát sau Hổ
đẻ đừợc .
-> Bà đỡ Trần có tấm lòng nhân hậu,yêu
thương loài vật, bà đã đối xử với Hổ như với
con ngừời.
- Quỳ xuống moi ở gốc cây cục bạc tặng bà.

? Em nhận xét gì về tấm lòng bà
đỡ Trần.

? Hổ đã đền đáp công ơn của bà
ntn.

TaiLieu.VN

-> Con Hổ biết ăn ở có tình có nghĩa với ân
nhân của mình.

2. Truyện con Hổ với bác Tiều Mỗ ( ở Lạng
Sơn )

Page 3

+ Hổ hóc xương, nhảy lên,vật xuống....lấy
tay móc họng...
-> Tình thế tuyệt vọng.
- Bác trèo lên cây... ra điều kiện ....Bác thò
tay vào cổ họng móc chiếc xương bò ra.
? Em có nhận xét gì về hành
động của con Hổ.

? Em nhận xét gì về Bác Tiều và
hoạt động của Bác.

=>Hành động dũng cảm, cao đẹp thể hiện
lòng nhân ái, tình cảm yêu thừơng loài vật.
- Hổ kiếm được miếng gì ngon Hổ đem biếu
bác Tiều.
- Khi bác mất Hổ đến trước mộ nhảy nhót
lấy đầu húc vào quan tài ... gầm lên.... đem
dê lợn để nhớ ngày giỗ...
-> Biện pháp nhân hóa, tưởng tựợng Hổ biết
ơn quí trọng ngừời đã giúp đỡ mình

? Con Hổ đã đền ơn đáp nghĩa
với bác Tiều ntn.

* Ý nghĩa truyện :
- Con Hổ trong câu truyện 1- đền ơn 1 lần là
song.
- Con Hổ trong câu truyện 2: Đền ơn khi
còn sống và cả khi ân nhân đã mất .

->Sự gắn bó bền vững, thủy chung, cảm
động.
III/Tổng kết

Nêu ý nghĩa truyện ?
? Em so sánh mức độ thể hiện cái
nghĩa của hai con Hổ.

* Ghi nhớ: SGK Tr 94.
IV. Luyện Tập
- Đề cao ân nghĩa trong đạo làm người .

? Nhận xét về cách kể? Tác
TaiLieu.VN

Page 4


dụng.

->Sự gắn bó bền vững, thủy chung, cảm
động.
HS đọc ghi nhớ sgk/94

? Truyện đề cao vấn đề gì.
-Đóng vai một trong hai con hổ
kể lại truyện?
- Nêu ý nghĩa truyện ?
*HĐ3: 4. Củng cố :

- Truyện con Hổ và bà đỡ Trần
- Truyện con Hổ với bác Tiều Mỗ có ý nghĩa gì ?

5. Dặn dò:

- Về học bài theo nội dung trên .
- Chuẩn bị: Mẹ hiền dạy con
**********************************

TaiLieu.VN

Page 5