Giáo án Ngữ văn 6 bài 11: Cụm danh từ

Tiết 42 :

CỤM DANH TỪ
A - Mục tiêu cần đạt
1. Kiến thức:
- Nghĩa của cụm danh từ
- Chức năng ngữ pháp của cụm danh từ.
- Cấu tạo đầy đủ cụm danh từ.
- Ý nghĩa của phụ ngữ trước và phụ ngữ sau cụm danh từ.
2. Kỹ năng:
- Đặt câu có sử dụng cụm danh từ.
3 Thái độ:
- Biết tạo lập cụm danh từ.
B. Chuẩn bị thầy và trò:
- GV: Giáo án, Sách chuẩn kiến thức kỹ năng
- HS: vở soạn, SGK.
C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy – học
* ổn định lớp
*Bài cũ :
- Danh từ chung và danh từ riêng khác nhau như thế nào ? Cho ví dụ.
*Bài mới :
TaiLieu.VN

Page 1


Hoạt động của GV, HS
- Cho HS đọc ví dụ trong SGK.

Nội dung cần đạt
I. Cụm danh từ là gì ?

- Giáo viên ghi lên bảng.
? Các từ ngữ in đậm trong câu - Xưa  ngày ; hai, ông lão đánh cá  vợ chồng
bổ sung ý nghĩa cho những từ
nào ?
một, nát trên bờ biển  túp lều.
? So sánh các cách nói rồi rút ra - Túp lều/ một túp lều
nhận xét về ý nghĩa của cụm
danh từ so với nghĩa của một - Một túp lều/ một túp lều nát
từ ?
- Một túp lều nát/ một túp lều nát trên bờ biển
 Nghĩa của cụm danh từ đầy đủ hơn nghĩa của
một mình danh từ. Số lượng phụ ngữ càng tăng,
càng phức tạp hoá thì nghĩa của cụm danh từ
càng đầy đủ hơn.
? Tìm một cụm danh từ và đặt - Ba em học sinh ấy.
câu với cụm danh từ ấy ?
- Ba em học sinh ấy // rất chăm ngoan.
? Nhận xét về hoạt động của - Cụm danh từ hoạt động như 1 danh từ
cụm danh từ so với 1 danh từ ?
- Cụm danh từ giúp cho câu diễn đạt ý đầy đủ
- Cho 1 học sinh đọc
hơn.
- Giáo viên nhấn mạnh nội dung, * Ghi nhớ :
kiến thức. Yêu cầu Hs học thuộc.
- Cho học sinh đọc câu văn trong
II. Cấu tạo của cụm danh từ.
sách giáo khoa.
TaiLieu.VN

Page 2


? Tìm các cụm danh từ trong câu - Làng ấy, ba thúng gạo nếp, ba con trâu đực, ba
văn ?
con trâu ấy, chín con, năm sau, cả làng.
? Liệt kê những từ ngữ phụ - Các phụ ngữ đứng trước có 2 loại :
thuộc đứng trước và đứng sau
+ Cả
danh từ trong các cụm danh từ
trên ? Sắp xếp chúng thành loại ?
+ ba, chín
- Các phụ ngữ đứng sau có 2 loại :
+ nếp, đực, sau
+ ấy
? Điền các cụm danh từ đã tìm Phần trước
được vào mô hình cụm danh từ?
T2

T1

Phần trung tâm
T1

T2

Phần sau
S1

Làng

Cả

TaiLieu.VN

S2
ấy

Ba

Thúng

Gạo

Nếp

Ba

Con

Trâu

đực

Ba

Con

Trâu

chín

Con

ấy

Làng

Page 3


- Cho 2 học sinh đọc

* Ghi nhớ :

- Giáo viên nhấn mạnh nội dung,
kiến thức. Yêu cầu HS học
thuộc.
III. Luyện tập .
Bài 1 :
? Tìm các cụm danh từ trong các - a/ Một người chồng thật xứng đáng.
câu ?
- b/ Một lưỡi búa của cha để lại.
- c/ Một con yêu tinh ở trên núi có nhiều phép lạ.
Bài 2 :
? Chép các cụm danh từ trên vào
mô hình cụm danh từ ?

Phần trước
T2

Phần trung tâm

Phần sau

T1

T1

T2

S1

một

người

chồng

thật ...
đáng

một

lưỡi

búa

của ...
lại

một

con

yêu
tinh

ở ... lạ

S2

Bài 3 :

TaiLieu.VN

Page 4


? Điền các phụ ngữ thích hợp - Chàng vứt luôn thanh sắt ấy xuống nước.
vào chỗ trống ?
- Thật không ngờ thanh sắt vừa rồi lại chui vào
ưới mình.
- Lần thứ 3 vẫn thanh sắt cũ mắc vào lưới.
* Cũng cố bài : Cụm danh từ và mô hình cụm danh từ.
* Hướng dẫn học bài : Học sinh làm bài tập số 4, số 6 (SBT, trang 41, 42)

TaiLieu.VN

Page 5