Giáo án Ngữ văn 6 bài 8: Cây bút thần

Tiết 30 :

Hớng dẫn đọc thêm : cây bút thần
(Truyện cổ tích trung Quốc)

A. Mục tiêu cần đạt
1.Kiến thức:
- Quan niệm của nhân dân về công lý xã hội, mục đích của
tài năng nghệ thuật và ớc mơ về những khả năng kỳ diệu của
con ngời.
- Cốt truyện cây bút thần hấp dẫn với nhiều yếu tố thần kỳ.
2. Kỹ năng:
- Đọc hiểu văn bản truyện cổ tích về kiểu nhân vật thông
minh, tài giỏi.
- Nhận ra và phân tích đợc các chi tiết nghệ thuật kỳ ảo trong
truyện.
3. Thái độ:
- Biết trân trọng những con ngời có tài năng, sẵn sàng giúp
đỡ ngời khác khi cần thiết.
B. Chuẩn bị thầy và trò:
- GV: Giáo án, Sách chuẩn kiến thức kỹ năng
- HS: vở soạn, SGK.
C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy học
1. ổn định tổ chức
TaiLieu.VN

Page 1


2 . Kiểm tra bài cũ
Giáo viên gọi 2 học sinh lên bảng

a. Sự thông minh mu trí của em bé đợc thử thách qua mấy
lần ? Theo em, những cách ấy lí thú ở chỗ nào ?
b. Hãy nêu ý nghĩa của truyện cổ tích Em bé thông minh
3. Bài mới
* Giới thiệu bài
- Dân tộc nào cũng có kho tàng truyện cổ tích của mình .
Bên cạnh những đIểm khác biệt , truyện cổ tích của các dân
tộc có rất nhiều điểm tơng đồng , nhất là về đặc trng thể loại.
- Cây bút thân là truyện cổ tích Trung Quốc - một nớc láng
giềng , có quan hệ giao lu và có nhiều nét tơng đồng về văn
hoá với nớc ta . Sức hấp dẫn của truyện cổ tích này không chỉ ở
nội dung , ý nghĩa , mà còn ở rất nhiều chi tiết thần kì độc
đáo .

Hoạt động của GV, HS
H 1: Hng dn tỡm hiu vn
bn

Nội dung cần đạt
I. Tìm hiểu chung:
1. c - tỡm hiu chỳ thớch. (5)

- Giỏo viờn hng dn c ->c
mu.
- HS: 4 hc sinh c ni tip
nhau.
? Cho bit chỳ thớch 3.8 c gii
ngha bng cỏch no?

TaiLieu.VN

2. Tỡm b cc v túm tt truyn. (5)

Page 2


- HS: Từ đồng nghĩa.
? Xác định phần mở truyện, thân
truyện, kết truyện?
- HS: Trả lời

* Bố cục: 3 phần
Đ1: Mở truyện
Từ đầu đến ... “đặc hình vẽ”.
Đ2: Thân truyện
Tiếp theo đến -> “sóng hung dữ”.

? Hãy nêu các sự việc chính của phần
Đ3: Kết truyện: Còn lại
thân truyện.
* Sự việc chính:
- Mã Lương dốc lòng học vẽ và được thần
thưởng cho bút vẽ.
? Ai là nhân vật chính?
? Mã Lương được giới thiệu ntn?

- Mã Lương đem tài năng vẽ giúp nhân
dân lao động.

- HS: Trả lời.

- Mã Lương đem tài năng chừng trị kẻ ác.

? ML thuộc kiểu nhân vật nào?

3. Phân tích: (25’)

- HS: ML thuộc kiểu nhân vật có
tài năng kì lạ.

a. Nhân vật Mã Lương:
* Hoàn cảnh: - Sớm mồ côi cha mẹ.

? Nguyên nhân nào giúp ML vẽ
giỏi?

- Sống băng nghề kiếm củi.

? Tại sao thần ban bút thần cho ML?

- Rất thích học vẽ.

- HS: Thần trao bút cho ML vì
+ ML luôn mơ có một cây bút vẽ
+ Bút thần vào tay của ML mới
phát huy hết được tác dụng và công
hiệu.

-> Được thần giúp đỡ trao bút thần.

? Tại sao thần không cho ML tiền
TaiLieu.VN

Page 3


của mà lại là cây bút?
- HS: Bút thần có ý nghĩa hơn, tác
dụng sâu hơn , tiền của tuy nhiều mà
không tự mình làm ra rồi cũng hết,
bút là một vật dụng lao động tạo ra
của cải thì sẽ lâu dài hơn.
? ML dùng bút thần làm những việc
gì?

- HS đọc chi tiết ML vẽ giúp
người LĐ nghèo.
? Vì sao ML không vẽ cho họ của
cải có sẵn ( thóc,gạo, vàng bạc...)?
+ Giúp người nghèo.
+ Trị kẻ ác...

- ML vẽ giúp người LĐ nghèo: dụng cụ LĐ
=> muốn họ tự lực cánh sinh, phải sống
bằng chính sức LĐ của mình thì cuộc sống
mới có ý nghĩa lâu dài.
3. Củng cố :
- Qua phần này em hiểu gì về ý nghĩa và giá trị của lao động?
- Nêu các sự việc chính của truyện?
TaiLieu.VN

Page 4


4. Hướng dẫn học ở nhà (2’)
- Đọc lại phần bài giảng đã học
- Tiếp tục nghiên cứu truyện này, giờ sau học tiếp

TaiLieu.VN

Page 5


Tiết 31 :
Hớng dẫn đọc thêm : cây bút thần

(Truyện cổ tích trung Quốc)

A - Mục tiêu cần đạt
1.Kiến thức:
- Hiểu đợc tài năng kỳ lạ của Mã Lơng, ý nghĩa và một số chi
tiết nghệ thuật tiêu biểu, đặc sắc của truyện
- Sự lặp lại tăng tiến của các tình tiết, sự đối lập giữa các
nhân vật.
2 Kỹ năng:
- Nhận ra phân tích đợc các chi tiết nghệ thuật kỳ ảo trong
truyện.
- Kể diễn cảm truyện .
3.Thái độ:
- Học tập những đức tính tốt đẹp của Mã Lơng.

B. Chuẩn bị thầy và trò:
- GV: Giáo án, Sách chuẩn kiến thức kỹ năng
- HS: vở soạn, SGK.
C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy học
* Bài cũ :

TaiLieu.VN

Page 6


- Cây bút thần trong tay Mã Lơng đã đem đến những
điều kì diệu nào ?
* Bài mới :
- Giới thiệu bài trên cơ sở nối tiếp tiết trớc.

Hot ng ca thy v trũ
H 1: Tip tc tỡm hiu nhõn vt Mó Lng

Ni dung kin thc
3 .Phõn tớch ( tip)

- HS c chi tit ML dựng bỳt thn trng tr a .Nhõn vt Mó Lng.
tờn a ch v vua.
- Mó Lng trng tr k ỏc.
? Ti v ó gõy tai ho gỡ cho ML?
? Ti sao chỳng mun bt ML?
- HS: Vỡ cõy bỳt thn

+ Dựng ti nng v giỏ tr ca cõy bỳt

thn ln lt git cht k ỏc.

? ML ó u tranh chng k ỏc ntn?
- HS: Tr li
? ML ó i phú vi tờn a ch ntn?
- HS: + Mó Lng i phú vi tờn a ch.
+ Mó Lng dựng bỳt v bỏnh n, v lũ
si, v thang v v nga chy trn, v
cung tờn git cht tờn a ch.
? Khi b vua bt ML i phú ntn? Hóy so sỏnh
vi vic ML i phú vi tờn a ch?
- HS: Vi tờn vua tham ỏc vụ Mó Lng
dựng mo khộo hn, uyn chuyn hn , v

TaiLieu.VN

Page 7


ngược lại ý vua, làm nhục vua.
+ Dùng kế gậy ông đập lưng ông.
? Nhận xét về hành động của ML?
- HS: ML trừng trị kẻ thù từ chỗ bị động đến
chủ động, trị kẻ ác từ thấp đến cao.

->HĐ của Mã Lương thể hiện sự đấu
? Theo em ND ,muốn thể hiện điều gì về tài tranh không khoan nhượng . Với kẻ
năng và NT trong việc ML trị kẻ ác?
thù cần phải tiêu diệt tận gốc rễ.
- Không đem tài năng, NT phục vụ

tham vọng của giai cấp thống trị. NT
? Với cây bút thần ML đã thực hiện được ước cũng là một vũ khí chống cái ác.
mơ gì của NDLĐ?
- Ước mơ được sống tự do, được giải
? Theo em chi tiết nào lÝ thú gợi cảm hơn cả? phóng của nhân dân.
Vì sao?
* Chi tiết nghệ thuật lí thú gợi cảm:
- HS tự chọn
- ML vô tình để giọt mực rơi vào mắt
? Em hãy hình dung nếu bút thần rơi vào tay cò , cò bay đi - chi tiết đặc sắc giàu
kẻ ác mà vẫn phát huy tác dụng thì sẽ ntn?
NT là nhịp cầu nối liền 2 cuộc đấu
tranh đưa mạch truyện phát triển hợp
- HS: Nếu bút thần rơi vào tay kẻ ác thì sẽ lí, tự nhiên. Nó chứng tỏ tài năng siêu
không còn sự công bằng, người giàu, kẻ ác vẫn phàm của ML vẽ tranh thành thật.
cứ tồn tại, người lương thiện vẫn chịu thiệt
thòi, như vậy ý nghĩa truyện không còn.
HĐ 2: Ý nghĩa truyện

b. Ý nghĩa truyện.

? Truyện thể hiện quan niệm ước mơ gì của - Truyện thể hiện quan niệm về công
nhân dân ta?
lí XH người chăm chỉ, tốt bụng, thông
minh, được nhận phần thưởng xứng
? Truyện muốn KĐ gì?
đáng kẻ ác bị trừng trị.
GV chốt: Bút thần đã thực hiện công lí, thể - KĐ tài năng phải phục vụ nhân dân,
hiện ước mơ, niềm tin về khả năng diệu kì của phục vụ chính nghĩa chống lại cái ác.
con người. KĐ NT chân chính thuộc về nhân KĐ NT chân chính thuộc về nhân dân,

TaiLieu.VN

Page 8


dân, thuộc về người có tâm, có tài, có chí.
HS đọc phân ghi nhớ
HĐ 3: Luyện tập

thuộc về người có tâm, tài, khổ công
luyện tập.
4. Ghi nhớ ( SGK)

II. LUYỆN TẬP
? So sánh hiện tượng NT cây bút thần với hiện
tượng NT cây đàn thần trong truyện Thạch - Đều là phương tiện trợ giúp nhân
Sanh đặt tên cho truyện.
vật, là vũ khí chống cái ác.
- Đều thể hiện ước mơ về công bằng,
chính nghĩa thắng phi nghĩa.
Tên truyện: VD: Chú bé hoạ sĩ.
* DÆn dß.
- Häc bµi.
- Bµi tËp vÒ nhµ : lµm ë nhµ c©u 1, 2 – Bµi 8, SBT.

TaiLieu.VN

Page 9