Giáo án Ngữ văn lớp 7
ĐỨC TÍNH GIẢN DỊ CỦA BÁC HỒ
-Phạm Văn ĐồngA-Mục tiêu bài học:
-Cảm nhận được 1 trong những p.chất cao đẹp của Bác Hồ là đức tính giản
dị: giản dị trong lối sống, trong qh với mọi người, trong việc làm và lời nói,
bài viết.
-Nhận ra và hiểu được NT nghị luận của tác giả trong bài, đ.biệt là việc nêu
d.c cụ thể, toàn diện, rõ ràng, kết hợp với giải thích, bình luận ngắn gọn mà
sâu sắc.
-Rèn kĩ năng đọc và p.tích văn bản nghị luận.
B-Chuẩn bị:
-Gv: Tranh ảnh về c.tịch HCM và thủ tướng Phạm Văn Đồng.
Những điều cần lưu ý: Đây là bài viết nghị luận CM. Thao tác nghị luận
chủ yếu là dùng d.c và sắp xếp các d.c ấy theo 1 h.thống lập luận hơp lí.
-Hs:Bài soạn
C-Tiến trình lên lớp:
I-HĐ1: Khởi động (5 phút)
1.Ổn định lớp
2.Kiểm tra:
Bài nghị luận Sự giàu đẹp của TV đã đem lại cho em những hiểu biết sâu
sắc nào về TV ? NT nghị luận của tác giả có gì nổi bật ?
3.Bài mới:
Chúng ta nhất là thanh thiếu niên VN đã từng được nghe nhiều người kể
chuyện về c.tịch HCM, về những k.niệm được gặp Bác Hồ, được làm việc
1
Giáo án Ngữ văn lớp 7
bên Bác, h.tập ở Bác biết bao điều bổ ích. Văn Bản Đức tính giản dị của
Bác Hồ sẽ giúp chúng ta hiểu thêm về Bác kính yêu.
II-HĐ2:Đọc- Hiểu văn bản (25 phút)
Hoạt động của thầy-trò
-Dựa và phần c.thích*, em hãy nêu 1 vài
Nội dung kiến thức
A-Tìm hiểu bài:
nét về tác giả Phạm Văn Đồng ?
I-Tác giả – Tác phẩm:
-Nêu xuất xứ của văn bản ?
1-Tác giả: PVĐ (1906-
+Hd đọc: Đọc rõ ràng, mạch lạc, sôi nổi,
2000)
lưu ý những câu cảm.
2-Tác phẩm:Trích từ bài
+Giải thích từ khó.
Chủ tịch HCM, tinh hoa
-Trong văn bản này, tác giả đã kết hợp các
và khí phách của DT,
kiểu nghị luận Cm, giải thích, bình luận.
lương tâm của thời đại -
Theo em kiểu nghị luận nào là chính ?
Diễn văn trong lễ kỉ niệm
-V.đề mà tác giả nghị luận là gì ?
80 năm ngày sinh c.tịch
-Tác giả đã CM ở những ph.diện nào trong HCM (1970).
đời sống và con người của Bác ? (Đc biểu
II-Kết cấu:
hiện trong cách ăn ở, s.hoạt, cách ứng xử
-Thể loại: Nghị luận
và trong lời nói, bài viết).
chứng minh.
-ở bài này tác giả đã lập luận theo trình tự
-Bố cục: 2 phần.
nào ? (Từ nhận xét k.q đến những biểu
+MB (Đ1,2): Nêu nhận
hiện cụ thể).
xét chung về đức tính
-Dựa vào trình tự lập luận, em hãy nêu bố
giản dị của Bác.
cục của bài văn ?
+TB (Đ3,4,5): Trình bày
+Gv: Vì là đ.trích nên văn bản này không
những biểu hiện cụ thể
đủ 3 phần như trong bố cục thông thường
về đức tính giản dị của
của bài văn nghị luận. Bài chỉ có 2 phần
Bác
MB và TB.
(Chứng minh sự giản dị
2
Giáo án Ngữ văn lớp 7
-Hs đọc Đ1,2-ý chính của đoạn này là gì ?
của Bác).
-ở phần mở đầu, câu văn nào nêu nhận xét
chung ? Đây có phải là câu văn nêu l.điểm
chính của bài không
-Từ “với” biểu thị qh gì giữa 2 vế câu ?
Tác dụng của sự đối lập đó là gì ?
III-Phân tích
-Câu văn nêu l.điểm chính của bài cho ta
1-Nhận xét chung về
hiểu gì về Bác ?
đức tính giản dị của
-Câu nào là câu giải thích nhận xét chung
Bác:
ấy?Đức tính giản dị của Bác được tác giả
-Điều rất q.trong... là sự
nhận định bằng những từ nào?
nhất quán giữa đời h.đ
+Rất lạ lùng... là trong 60 năm của cuộc
c.trị lay trời chuyển đất
đời đầy sóng gió... trong sáng, thanh bạch,
với đ.s vô cùng giản dị
tuyệt đẹp.
và khiêm tốn của HCT.
-Lời giải thích này có t.d gì ?
->Sử dụng qh từ đối lập
->Giải thích và nhấn mạnh thêm nét
có t.d bổ sung cho nhau.
đ.trưng về “sự nhất quán” trong cuộc đời
=>Bác Hồ vừa là bậc vĩ
và phong cách sống của Bác.
nhân lỗi lạc, phi thường
-Lời nhận định đó đã thể hiện thái độ gì
vừa là người b.thường,
của tác giả ?
rất gần gũi thân thương
-Em có nhận xét gì về cách lập luận của
với mọi người.
tác giả ở đ.v này?
=>Ngợi ca cuộc đời và
(Gv chuyển ý)
phong cách sống cao đẹp
+Hs đọc Đ3,4,5-ý chính của 3 đoạn này là
của Bác.
gì ?
-Đ3 CM sự giản dị của Bác ở mặt nào ?
->Cách lập luận ngắn
-ở Đ3, tác giả đã đề cập tới 2 phương diện
gọn, sâu sắc.
3
Giáo án Ngữ văn lớp 7
trong lối sống giản dị của Bác. Đó là
những ph.diện nào ? (Giản dị trong
2-Chứng minh sự giản
s.hoạt, làm việc và giản dị trong qh với
dị của Bác:
mọi người).
-Để làm rõ nếp s.hoạt giản dị của Bác, tác
a-Giản dị trong lối sống:
giả đã đưa ra những chứng cớ nào ?
* Trong s.hoạt, làm việc:
-Em có nhận xét gì về các d.c mà tác giả
-Bữa cơm chỉ có vài ba
đưa ra ở đây?
món...
-Các d.c trên cho ta hiểu thêm gì về Bác ?
-Cái nhà sàn chỉ vẻn vẹn
vài ba phòng...
-Ph.diện thứ 2 trong lối sống giản dị của
-Bác suốt đời làm việc,
Bác là gì ?
suốt ngày làm việc, từ
-Để thuyết phục bạn đọc về sự giản dị của
việc lớn... đến việc rất
Bác trong qh với mọi người, tác giả đã
nhỏ...
đưa ra những d.chứng cụ thể nào ?
->D.c chọn lọc, tiêu
-Em có nhận xét gì về cách nêu d.c ở đây ?
biểu, rất đời thường, gần
-Những d.c nêu ra ở đây có ý nghĩa gì ?
gũi với mọi người nên dễ
hiểu, dễ thuyết phục.
+Gv:Đoạn văn “Nhưng chớ hiểu lầm…
=>Bác là người giản dị
trong thế giới ngày nay” là câu sơ kết
trong s.hoạt cũng như
đoạn vừa có g.trị kq nhấn mạnh l.điểm,
trong công việc.
vừa rút ra bài học thiết thực.
=>Khẳng định lối sống giản dị của Bác và *Trong quan hệ với mọi
bày tỏ tình cảm quí trọng đối với Bác.
người:
-Viết thư cho 1 d.chí.
-Để làm s.tỏ sự giản dị trong cách nói và
-Nói chuyện với các cháu
viết của Bác, tác giả đã dẫn những câu nói
M.Nam.
4
Giáo án Ngữ văn lớp 7
nào của Bác ?
-Đi thăm nhà tập thể của
-Vì sao tác giả lại dẫn những câu nói
c.nhân.
này ?
->Liệt kê những d.c tiêu
-Khi nói và viết cho quần chúng n.dân,
biểu.
Bác đã dùng những câu rất giản dị, vì
=>Thể hiện sự quan tâm,
sao ? (Vì muốn cho quần chúng hiểu được,
trân trọng và yêu quí tất
nhớ được, làm được).
cả mọi người.
-Những lời nói và viết của Bác có tác dụng
gì ?
III-HĐ3:Tổng kết (5 phút)
b-Giản dị trong cách nói
-Văn bản này cho em hiểu biết thêm gì về
và viết:
Bác ? (Cùng với nhiều ph.chất cao quí
-Không có gì quí hơn ĐL
khác, giản dị là đức tính nổi bật ở Bác Hồ.
TD.
Giản dị trong đời sống, trong qh với mọi
-Nc VN là 1, DT VN là 1,
người, Bác Hồ cũng giản dị trong lời nói
Sông có thể cạn, núi có
và bài viết. ở Bác đời sống v.chất giản dị
thể mòn, song chân lí ấy
hoà hợp với đ.s tinh thần ph.phú, với tư
không bao giờ thay đổi.
tưởng và tình cảm cao đẹp).
->Đây là những câu nói
-Em h.tập được gì về cách nghị luận của
nổi tiếng của Bác, mọi
tác giả ? (Nghị luận của tác giả giàu sức
người dân đều biết.
th.phục. Vì: L.điểm rõ ràng, mạch lạc, d.c
=>Có sức tập hợp, lôi
toàn diện, ph.phú, xác thực; xen giữa d.c
cuốn, cảm hoá lòng
là giải thích, bình luận nhẹ nhàng, sâu
người.
sắc).
IV- Tổng kết
-Hs đọc ghi nhớ.
*Ghi nhớ: sgk (55).
-Qua văn bản, em hiểu gì về tình cảm của
tác giả đối với Bác ?
5
Giáo án Ngữ văn lớp 7
IV-HĐ4:Luyện tập, củng cố(5 phút)
-Tìm một số ví dụ chứng minh sự giản dị
trong thơ văn của Bác ?
V-HĐ5: Đánh giá (3 phút)
-Gv đánh giá tiết học
VI-HĐ6:Dặn dò (2 phút)
-Tác giả: Là người kính
-Học thuộc ghi nhớ.
yêu và trân trọng Bác.
-Soạn bài: Chuyển đổi câu chủ động thành
câu bị động. Phần I, II
B-Luyện tập:
-Tôi nói đồng bào nghe
rõ không ? (Tuyên ngôn
độc lập).
-Sáng ra bờ suối, tối vào
hang,... (Tức cảnh Pác
Bó).
6