Tiểu luận CV QLNN xử lý vi phạm trật tự xây dựng trên địa bàn phường x, thành phố bắc ninh năm 2017

MỤC LỤC

PHẦN I: MỞ ĐẦU
1. Nhận thức chung
Xin trân trọng cảm ơn sự quan tâm giảng dạy và chỉ bảo tận tình của
các thầy, cô giáo Trường Chính trị Nguyễn Văn Cừ, lớp “Bồi dưỡng ngạch
chuyên viên khóa 1 năm 2018” đã truyền đạt cho học viên những kiến thức
và kỹ năng cơ bản về quản lý nhà nước trên nhiều lĩnh vực khác nhau. Đây
là những nội dung rất bổ ích và cần thiết cho cán bộ, công chức trong quá
trình thực thi công vụ của mình.
Là một cán bộ đang công tác tại Văn phòng HĐND – UBND Thành
phố Bắc Ninh, qua khóa học tôi đã có những nhận thức rõ hơn về vấn đề
quản lý nhà nước nói chung cũng như quản lý nhà nước trong lĩnh vực
quản lý trật tự đô thị nói riêng.
Thực hiện chủ trương đổi mới, trong những năm qua Đảng và Nhà
nước ta tập trung đẩy mạnh phát triển kinh tế nhiều thành phần theo cơ chế
thị trường định hướng Xã Hội Chủ Nghĩa; kinh tế - xã hội của cả nước luôn
có sự tăng trưởng khá, đời sống nhân dân được nâng cao, bộ mặt đô thị và
nông thôn ngày càng được cải thiện đáng kể.
Để thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế, thực hiện sự nghiệp công
nghiệp hóa hiện đại hóa, Nhà nước đã tập trung đầu tư xây dựng kết cấu hạ
tầng phục vụ sản xuất và sinh hoạt cho nhân dân. Các công trình Hạ tầng xã
hội, hạ tầng kỹ thuật, giao thông vận tải, thông tin liên lạc, nhà văn hóa,...
được đầu tư xây dựng ngày càng nhiều và hiện đại, góp phần tích cực cho
phát triển kinh tế xã hội, nâng cao đời sống nhân dân... Nhờ đầu tư phát
triển cơ sở hạ tầng, giá trị đất một số nơi tăng lên nhanh chóng, nhất là
những nơi hạ tầng hoàn chỉnh, khu vực thị trấn, khu đô thị mới phát triển.
Kinh tế xã hội phát triển, thu nhập người dân có sự cải thiện và nâng lên,
1

nên việc cải tạo, sửa chữa, xây mới nhà ở tại các khu dân cư, nhất là tại các
trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa xã hội của thành phố và các huyện
tăng nhanh, hình thành các dãy phố khang trang, phù hợp quy hoạch.
2. Lý do chọn tình huống
Do giá đất tăng cao, tốc độ xây dựng nhà ở dân cư tăng nhanh nhưng
hiểu biết về pháp luật của một bộ phận nhân dân có mặt hạn chế nên nhiều
trường hợp xây dựng nhà vi phạm các quy định chung của nhà nước, có
không ít trường hợp xây dựng lấn ranh, lấn đất công, xây dựng sai phép…
ảnh hưởng đến công tác quản lý nhà nước và đoàn kết nội bộ trong cộng
đồng dân cư.
Qua thực tế công tác tại địa bàn, học tập và nghiên cứu tại Trường
Chính trị Nguyễn Văn Cừ, tôi xin chọn đề tài: “Xử lý vi phạm trật tự xây
dựng trên địa bàn phường X, thành phố Bắc Ninh năm 2017”. Đây là
một ví dụ điển hình cho thấy người dân khi xây dựng và cải tạo nhà ở vì lợi
ích cá nhân mà cố tình lẩn tránh quy định của cơ quan quản lý xây dựng,
điều này không chỉ vi phạm các quy định trong quản lý nhà nước về quy
hoạch và quản lý đô thị mà còn gây mất an ninh, trật tự xã hội.
3. Mục đích nghiên cứu
Tiểu luận này nghiên cứu về những sai phạm của người dân trong
lĩnh vực xây dựng nhà ở riêng lẻ đô thị tại địa bàn Phường X, TP Bắc Ninh
hiện nay, cụ thể là vấn đề xây dựng sai phép nhằm làm rõ những mâu
thuẫn, bất cập, khó khăn và nguyên nhân dẫn tới những bất cập khó khăn
đó. Đồng thời tìm cách giải quyết những vấn đề đó trong thực tế; bên cạnh
đó làm sáng tỏ một số vấn đề lý luận có liên quan.
4. Đối tượng nghiên cứu
Các Trường hợp xây dựng sai nội dung Giấy phép xây dựng đã được
cấp có thẩm quyền thẩm tra, phê duyệt gây ảnh hưởng đến công tác quản lý
trật tự xây dựng đô thị và mất đoàn kết nội bộ trong cộng đồng dân cư, gây
mất an ninh, trật tự xã hội.
5. Kết cấu của tiểu luận: gồm 3 phần

2


- Phần I:

Mở đầu

- Phần II:

Giải quyết vấn đề

- Phần III:

Kết luận

Với trình độ còn hạn chế cũng như thời gian có hạn, có thể còn nhiều
thiếu sót nhất định. Rất mong được sự đóng góp ý kiến của các thầy cô giáo
và toàn thể các bạn để bài tiểu luận của tôi được hoàn chỉnh.
Xin chân thành cảm ơn!

3


PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐÊ
1. MÔ TẢ TÌNH HUỐNG
1.1. Hoàn cảnh xảy ra tình huống
Từ khi nền kinh tế nước ta chuyển sang nền kinh tế thị trường định
hướng xã hội chủ nghĩa thì quá trình đô thị hóa và xây dựng nhà ở diễn ra
rất nhanh, tạo cho bộ mặt Thành phố có những thay đổi đáng kể. Điều kiện
nhà ở của người dân được cải thiện về diện tích và tiện nghi. Cơ chế thị

trường đã mang lại cho người dân quyền tự chủ, thuận tiện trong việc xây
dựng, mua bán, chuyển nhượng nhà ở trong khuôn khổ quy định của pháp
luật.
Công tác quản lý xây dựng nhà ở riêng lẻ đô thị trên địa bàn Phường
X được thực hiện theo quy định của pháp luật dưới sự chỉ đạo của UBND
Thành phố Bắc Ninh. Việc cấp giấy phép xây dựng theo thẩm quyền đã
được cải cách về thủ tục hành chính, tỷ lệ cấp giấy phép xây dựng hàng
năm đều tăng. Thành phố Bắc Ninh đã áp dụng mô hình “một cửa”, “một
cửa liên thông” và áp dụng tiêu chuẩn ISO 9001:2000 trong công tác cấp
phép xây dựng nhằm tạo điều kiện tốt nhất cho nhân dân khi xin cấp phép
xây dựng góp phần thực hiện tốt hơn công tác quản lý cải tạo và xây dựng
nhà ở của nhân dân trên địa bàn. Có thể nhận thấy rằng, công tác quản lý
cấp phép, quản lý các công trình xây dựng trên toàn Thành Phố nói chung
cũng như địa bàn Phường X nói riêng được kiểm soát ngày càng chặt chẽ.
Tuy nhiên, do sự hiểu biết, chấp hành pháp luật của người dân về các
quy định trong việc xây dựng, cải tạo nhà ở còn hạn chế nên việc cải tạo,
xây dựng nhà ở của người dân, đặc biệt là các khu phố cổ thường vi phạm
các quy định về quy hoạch, xây dựng và trật tự đô thị, hiện tượng xây dựng
không phép, trái phép, lấn chiếm đất công, lấn chiếm phần không gian
chung là khá phổ biến.

4


1.2. Diễn biến của tình huống
Năm 2010, gia đình ông Hoàng Đức Chung có mua 01 thửa đất hình
chữ nhật có diện tích 76m 2, thửa đất có kích thước chiều rộng là 4,0m,
chiều dài là 19,0m, mặt tiền thửa đất giáp với ngõ công rộng 6m, các mặt
còn lại giáp với các thửa đất của các hộ ông Nam (bên phải), ông Minh
(bên trái) và bà Bích (phía sau), tại địa chỉ thửa đất số 221, tờ bản đồ số 44,

Khu 4, Phường X, Thành phố Bắc Ninh, Tỉnh Bắc Ninh. Ngày 26/11/2016,
ông Chung làm hồ sơ đề nghị cấp phép xây dựng gửi qua Bộ phận tiếp
nhận và trả kết quả thuộc UBND Thành phố Bắc Ninh để xin phép xây
dựng tại thửa đất trên với nội dung như sau: Diện tích xây dựng tầng 1:
76m2; Số tầng: 4tầng; Chiều cao tầng 1: 3,9m; Chiều cao công trình:
14,7m.
Sau khi thụ lý hồ sơ đề nghị cấp phép xây dựng của gia đình ông
Chung từ Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả, phòng Quản lý đô thị Thành
phố Bắc Ninh tiến hành kiểm tra thực địa thửa đất số 221, tờ bản đồ số 44,
Khu 4, Phường X, đồng thời thẩm định hồ sơ đề nghị cấp phép xây dựng
của gia đình ông Chung. Sau khi thẩm định xong hồ sơ đề nghị cấp phép
xây dựng của gia đình ông Chung, phòng Quản lý đô thị đã trình UBND
Thành phố Bắc Ninh cấp giấy phép xây dựng như đề nghị của gia đình ông
Chung. Ngày 05/12/2016, UBND Thành phố Bắc Ninh đã cấp Giấy phép
xây dựng số 2901/UBND-GPXD, kèm theo hồ sơ thiết kế xin phép xây
dựng đã được phòng Quản lý đô thị thẩm định cho ông Chung. Nội dung
chính trong Giấy phép xây dựng này có ghi rõ: Loại công trình: Nhà ở; Cấp
công trình: Cấp ba; Diện tích xây dựng tầng 1: 76m 2; Số tầng: 04 tầng;
Tổng diện tích sàn: 304m2; Cốt nền xây dựng: +0,2m so với cốt đường quy
hoạch liền kề; Chiều cao tầng 1: 3,9m; Chiều cao công trình: 14,7m; Mật
độ xây dựng 100%; Hệ số sử dụng đất: 4 lần; Độ nhô ra của ban công (so
với đất được phép sử dụng ): 0,0m; Đồng thời trong quá trình xây dựng,

5


ông Chung phải tuân thủ các quy tắc xây dựng sau: Đảm bảo xây dựng theo
bản vẽ thiết kế đã được phê duyệt; Đảm bảo an toan, vững chắc kết cấu,
chất lượng công trình xây dựng và các công trình liền kề; Đảm bảo vệ sinh
môi trường, an toàn trong thi công xây dựng, khi cần thay đổi thiết kế thì

ông Chung phải xin phép cơ quan cấp phép cho phép điều chỉnh mới được
phép thực hiện. Ngày 26/2/2017, ông Chung tiến hành khởi công xây dựng
công trình. Tuy nhiên trong quá trình xây dựng, ông Chung đã không thực
hiện theo đúng thiết kế được phê duyệt. Sau khi xây dựng tầng 1, tại vị trí
tầng 2, ông Chung đã xây dựng đua sàn bê tông cốt thép có kích thước
chiều dài 4m, chiều rộng 1,2m (nghĩa là xây tầng 2 vươn ra ngõ đi chung là
4,8m2). Việc xây nhà ra ngõ đi chung của nhà ông Chung đã gây bất bình
trong gia đình các hộ trong ngõ. Ông Nam và các hộ trong ngõ đã tổ chức
cuộc họp với gia đình ông Chung với yêu cầu không được lấn ra ngõ đi
chung. Tuy nhiên ông Chung không chấp thuận yêu cầu trên và tiếp tục cho
xây tiếp tầng 3, tầng 4 như tầng 2 với lý do diện tích nhà ông nhỏ và nhà
đông người nên muốn mở rộng thêm để tăng diện tích sử dụng và việc này
không gây ảnh hưởng gì đến việc đi lại của các hộ trong ngõ. Ông Nam sau
nhiều lần yêu cầu ông Chung tự tháo dỡ không đạt kết quả đã làm đơn
khiếu nại gửi tới UBND Phường X, cùng với phòng Quản lý đô thị Thành
phố Bắc Ninh về việc ông Chung xây dựng trái phép lấn chiếm ngõ đi
chung. Đơn khiếu nại của ông Nam với nội dung chính là:
- Yêu cầu ông Chung phá dỡ phần sàn bê tông cốt thép và tường ở
tầng 2, tầng 3 và tầng 4 xây lấn ra ngõ đi chung.
Sau khi nhận đơn khiếu kiện của ông Nam, phòng Quản lý đô thị
Thành phố Bắc Ninh đã phối hợp với UBND Phường X, Đội quản lý trật tự
đô thị thành phố Bắc Ninh tiến hành kiểm tra tại chỗ công trình xây dựng
và lập biên bản, báo cáo gửi UBND Thành phố Bắc Ninh với nội dung
chính sau:

6


- Yêu cầu ông Chung phải dỡ bỏ phần xây dựng trái phép trên
khoảng không của ngõ thuộc sàn bê tông cốt thép có kích thước dài 4m và

rộng 1,2m.
UBND Thành phố Bắc Ninh sau khi xem xét đã ra quyết định số
2030/QĐ-UBND ngày 17/4/2017 với nội dung chính sau:
Xử phạt vi phạm hành chính đối với ông Hoàng Đức Chung là chủ
sở hữu thửa đất số 221, tờ bản đồ số 44, Khu 4, Phường X, Thành phố Bắc
Ninh, Tỉnh Bắc Ninh số tiền 7.500.000đ (Bằng chữ: Bẩy triệu năm trăm
ngàn đồng chẵn). Lý do xử phạt vi phạm hành chính: ông Chung đã vi
phạm xây dựng nhà ở riêng lẻ đô thị sai nội dung giấy phép xây dựng được
cấp, xây dựng trên khoảng không ngõ đi chung. Trong thời gian 7 ngày kể
từ ngày nhận được quyết định này, ông Chung phải nộp đủ số tiền phạt và
phải tự tháo dỡ toàn bộ diện tích xây dựng trên khoảng không của ngõ đi
chung. Nếu ông Chung không thực hiện quyết định này trong thời gian quy
định, UBND Thành phố Bắc Ninh yêu cầu Chủ tịch Phường X, phòng
Quản lý đô thị Thành phố Bắc Ninh, Đội quản lý trật tự đô thị thành phố
Bắc Ninh và đề nghị các cơ quan chức năng có liên quan sẽ tổ chức cưỡng
chế phá dỡ phần xây dựng sai phép và ông Chung phải chịu mọi chi phí
cho việc cưỡng chế phá dỡ cùng với khoản tiền nộp phạt vi phạm hành
chính.
Nhận được quyết định xử phạt vi phạm hành chính của UBND
Thành phố Bắc Ninh, ông Chung cho rằng quyết định này không thỏa đáng
vì thực tế các hộ dân trong ngõ khi xây dựng nhà đều đua sàn bê tông cốt
thép ra ngõ đi chung. Do vậy, ông Chung đã không thực hiện và làm đơn
khiếu nại lên UBND Thành phố Bắc Ninh với nội dung là xin giữ nguyên
sàn bê tông cốt thép ở tầng 2, tầng 3 và tầng 4 đua ra ngõ đi chung với lý
do mở rộng như các hộ khác. Sau khi nhận được đơn khiếu nại của ông
Chung, UBND Thành phố Bắc Ninh đã xem xét, thẩm định lại toàn bộ hồ

7

sơ và diễn biến của vụ việc và ban hành quyết định số 2066/QĐ-UBND
ngày 28/4/2017 với nội dung là:
- Bác đơn khiếu nại của ông Chung về việc giữ lại sàn bê tông cốt
thép ở tầng 2, tầng 3 và tầng 4 xây dựng trên khoảng không của ngõ đi
chung.
- Yêu cầu ông Chung chấp hành quyết định số 2030/QĐ-UBND
ngày 17/4/2017 của UBND Thành phố Bắc Ninh về mức nộp phạt vi phạm
hành chính và phá dỡ phần xây dựng sai phép.
- Quyết định này là quyết định cuối cùng của UBND Thành phố Bắc
Ninh về việc giải quyết vụ xây dựng sai phép của ông Chung tại địa chỉ
thửa đất số 221, tờ bản đồ số 44, Khu 4, Phường X, Thành phố Bắc Ninh.
Nhận được quyết định số 2066/QĐ-UBND ngày 28/4/2017 của
UBND Thành phố Bắc Ninh, ông Chung đã không chấp hành và tiếp tục
làm đơn khiếu nại gửi lên UBND Tỉnh Bắc Ninh, Sở Xây dựng Bắc Ninh
Tỉnh Bắc Ninh với nội dung là: Xin điều chỉnh, bổ sung giấy phép xây
dựng số 2901/GPXD-UBND ngày 05/12/2016 của UBND Thành phố Bắc
Ninh theo cách chấp nhận nộp phạt vi phạm hành chính nhưng xin được
phép cho tồn tại các phần xây dựng trái phép. Sở Xây dựng Bắc Ninh sau
khi nhận được đơn khiếu nại của Ông Chung đã xem xét toàn bộ hồ sơ và
có công văn số 1899/CV-SXD ngày 11/5/2017 gửi UBND Thành phố Bắc
Ninh với nội dung chính như sau: Sau khi nhận được đơn khiếu nại của ông
Hoàng Đức Chung là chủ sở hữu thửa đất số 221, tờ bản đồ số 44, Khu 4,
Phường X, Thành phố Bắc Ninh, Tỉnh Bắc Ninh, Sở Xây dựng Bắc Ninh
đã nghiên cứu, xem xét lại hồ sơ lưu trữ của thửa đất, tại hồ sơ lưu trữ tập
thể, thể hiện ngõ đi tại địa chỉ thửa đất số 221, tờ bản đồ số 44, Khu 4,
Phường X, Thành phố Bắc Ninh, Tỉnh Bắc Ninh, là ngõ đi chung của 12
hộ. Việc xây dựng sai phép, lấn chiếm ngõ đi chung là vi phạm luật xây
dựng. Tuy nhiên ông Chung có thể xin thỏa thuận với các hộ trong ngõ và

8

nếu các hộ này đồng ý thì có thể xem xét cấp điều chỉnh giấy phép xây
dựng. Như vậy, với cùng một vụ việc về giải quyết tranh chấp nhưng cách
giải quyết vấn đề của Sở Xây dựng Bắc Ninh với UBND Thành phố Bắc
Ninh có một số điểm không thống nhất với nhau.
2. PHÂN TÍCH TÌNH HUỐNG
2.1. Mục tiêu phân tích tình huống
Việc phân tích tình huống nhằm làm rõ những vấn đề cần thiết, phân
định được các vấn đề đúng, sai đề từ đó có được các giải pháp đúng đắn.
Mục tiêu của việc phân tích tình huống này là:
- Phân tích tình huống dựa trên cơ sở các quy phạm pháp luật hiện
hành cùng với lịch sử, tập quán quá khứ.
- Chấp hành đúng pháp lệnh khiếu tố, khiếu nại của công dân.
- Đưa ra phương án giải quyết nhanh chóng, đúng pháp luật.
- Bảo vệ quyền lợi chính đáng của công dân, tạo lòng tin của của
nhân dân với các cơ quan quản lý nhà nước và sự nghiêm minh của pháp
luật.
- Tăng cường sự hiểu biết và ý thức chấp hành pháp luật trong dân,
tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa.
2.2. Căn cứ, quy định để xử lý tình huống
1. Bộ Luật dân sự số 91/2015/QH13 (Bộ Luật dân sự 2015);
2. Luật Đất Đai số 45/2013/QH13 (Luật Đất Đai 2013);
3. Luật xây dựng năm 2014;
4. Luật nhà ở năm 2014;
5. Nghị định số 59/2015/NĐ-CP của Chính phủ : Về quản lý dự án
đầu tư xây dựng;
6. Nghị định số 180/2007/NĐ-CP ngày 7/12/2007 của Chính phủ
Quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Xây dựng về
xử lý vi phạm trật tự xây dựng đô thị;

9


7. Nghị định số 121/2013/NĐ-CP ngày 10/10/2013 của Chính phủ
Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động xây dựng; kinh
doanh bất động sản; khai thác, sản xuất, kinh doanh vật liệu xây dựng; quản
lý công trình hạ tầng kỹ thuật; quản lý phát triển nhà công sở;
8. Thông tư số 02/2014/TT-BXD ngày 12/02/2014 của Bộ Xây dựng
Quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Nghị định số
121/2013/NĐ-CP ngày 10/10/2013 của Chính phủ;
9. Thông tư liên tịch số 01/2001/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-TCĐC
ngày 03/01/2001 của Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối
cao, Tổng cục địa chính hướng dẫn thẩm quyền của Tòa án nhân dân trong
việc giải quyết khiếu nại và tranh chấp.
Theo quy định, trước khi khởi công xây dựng nhà ở riêng lẻ đô thị
trên địa bàn Thành phố Bắc Ninh, chủ đầu tư phải đi làm thủ tục xin cấp
giấy phép xây dựng (trừ các trường hợp công trình xây dựng được miễn
giấy phép xây dựng theo quy định). Sau khi được cấp có thẩm quyền duyệt
cấp giấy phép xây dựng thì chủ đầu tư mới được phép thi công xây dựng
công trình.
* Hồ sơ xin cấp giấy phép xây dựng nhà ở riêng lẻ đô thị bao gồm:
- Đơn đề nghị cấp giấy phép xây dựng;
- Giấy tờ về quyền sở hữu nhà và quyền sử dụng đất: Bản sao được
chứng thực một trong những giấy tờ về quyền sở hữu nhà và quyền sử dụng
đất kèm theo Trích phụ lục bản đồ do cơ quan có thẩm quyền cấp;
- Hai bộ hồ sơ thiết kế do tổ chức, cá nhân có đủ điều kiện năng lực
thực hiện và đã được chủ đầu tư tổ chức thẩm định, phê duyệt theo quy
định.
* Các yêu cầu chính đối với chủ đầu tư khi xin giấy phép xây dựng
và sửa chữa nhà ở:

- Người đứng tên xin cấp phép phải là chủ sở hữu hoặc người được
chủ sở hữu ủy quyền hợp pháp.
10


- Công trình xây dựng không nằm trong tình trạng tranh chấp.
- Phải có thiết kế phù hợp với quy hoạch, kiến trúc khu vực.
- Phải tuân thủ các quy định về đảm bảo trật tự an toàn, vệ sinh môi
trường trong suốt quá trình xây dựng.
- Không được xâm phạm đến quyền, lợi ích hợp pháp, không gây
ảnh hưởng đến sinh hoạt, an ninh, trật tự của chủ sở hữu bất động sản liền
kề và xung quanh.
- Không được trổ cửa sổ, hay bất kỳ phần kiến trúc nào như mái vẩy,
ống nước, ô văng, ban công nhô ra khỏi chỉ giới, lấn chiếm khoảng không
gian lân cận.
- Chỉ được trổ cửa sổ nhìn sang nhà liền kề khi có sự đồng ý của hộ
đó. Trong trường hợp cửa sổ nhìn sang khoảng không là phần không gian
chung của các hộ liền kề thì phải được sự đồng ý của tất cả các hộ đó.
* Điều chỉnh giấy phép xây dựng khi thay đổi thiết kế:
- Khi có nhu cầu điều chỉnh thiết kế xây dựng khác với nội dung giấy
phép xây dựng đã được cấp liên quan đến: Hình thức kiến trúc mặt chính
công trình; vị trí xây dựng công trình,cốt nền xây dựng công trình; các chỉ
giới đường đỏ, chỉ giới xây dựng; diện tích xây dựng; chiều cao công trình;
số tầng (đối với công trình dân dụng), chủ đầu tư phải xin điều chỉnh giấy
phép xây dựng trước khi khởi công xây dựng công trình theo nội dung điều
chỉnh. Cơ quan cấp giấy phép xây dựng là cơ quan có thẩm quyền điều
chỉnh giấy phép xây dựng đảm bảo phù hợp với quy hoạch xây dựng và
chịu trách nhiệm về nội dung cho phép điều chỉnh giấy phép xây dựng. Nội
dung điều chỉnh giấy phép xây dựng được ghi bổ sung vào mục “Gia hạn,
điều chỉnh” hoặc kèm theo giấy phép xây dựng đã cấp cho chủ đầu tư.

- Khi điều chỉnh thiết kế bên trong công trình như: thay đổi vị trí cầu
thang, điều chỉnh vị trí, diện tích các khu chức năng và các nội dung khác
không làm ảnh hưởng tới các nội dung nêu trên và không ảnh hưởng đến

11


kết cấu chịu lực chính của công trình thì không phải xin điều chỉnh Giấy
phép xây dựng.
- Chủ đầu tư phải tuân thủ các quy định về thẩm định, phê duyệt thiết
kế và phải chịu hoàn toàn trách nhiệm về an toàn công trình. Trước khi
khởi công chủ đầu tư phải thông báo những nội dung điều chỉnh thiết kế
cho cơ quan có thẩm quyền cấp giấy phép xây dựng và Ủy ban nhân dân
cấp phường để theo dõi, quản lý theo quy định.
- Đối với công trình đã khởi công xây dựng phải được cơ quan có
thẩm quyền về quản lý trật tự xây dựng xác nhận bằng văn bản việc chủ
đầu tư xây dựng đúng theo giấy phép xây dựng tại thời điểm xin điều chỉnh
giấy phép xây dựng. Không xem xét việc cấp điều chỉnh, bổ sung giấy
phép xây dựng đối với các trường hợp chủ đầu tư đã tổ chức xây dựng công
trình sai với giấy phép xây dựng được cấp, khi chưa được các cơ quan có
thẩm quyền xử lý phần công trình vi phạm theo đúng quy định của pháp
luật. Theo Thông tư liên tịch số 01/2001/TTLT-TANDTC-VKSNDTCTCĐC ngày 03/01/2001 của Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân
dân tối cao, Tổng cục địa chính hướng dẫn thẩm quyền của Tòa án nhân
dân trong việc giải quyết khiếu nại và tranh chấp liên quan đến nhà, đất thì
các cơ quan có thẩm quyền giải quyết khiếu nại và tranh chấp trong xây
dựng nhà là phòng Quản lý đô thị Thành phố Bắc Ninh và UBND Thành
phố Bắc Ninh. Các cơ quan có thẩm quyền tiến hành thẩm tra, xử lý khi
tiếp nhận đơn thư khiếu nại, tranh chấp trong xây dựng là:
- UBND và Công an Phường X;
- Đội Cảnh sát trật tự Thành phố Bắc Ninh;

- Phòng quản lý đô thị Thành phố Bắc Ninh;
- Sở Xây dựng Bắc Ninh Tỉnh Bắc Ninh;
- Tranh tra xây dựng thuộc Sở Xây dựng Bắc Ninh.
2.3. Phân tích tình huống
12


*Mặt tích cực của gia đình ông Chung:
- Khi có nhu cầu xây dựng nhà ở trên nền ngôi cũ, Ông đã làm đủ thủ
tục xin phép xây dựng gửi đến Phòng Quản lý đô thị TP Bắc Ninh, thể hiện
ý thức trong việc chấp hành quy định của nhà nước trên lĩnh vực xây dựng.
- Khi được cấp phép xây dựng và được cắm mốc xây dựng, Ông
Chung mới tiến hành xây dựng nhà.
- Thực hiện đúng quyền và nghĩa vụ của công dân trong việc khiếu
nại, trực tiếp khiếu nại và có đơn ghi rõ nội dung khiếu nại; Đơn khiếu nại
gửi đến cơ quan có thẩm quyền giải quyết.
* Mặt hạn chế:
- Khi tiến hành xây dựng nhà, Ông đã vi phạm xây dựng sai với nội
dung giấy phép được cấp gây ảnh hưởng tới các hộ dân xung quanh. Điều
này cho thấy ông đã đặt lợi ích cá nhân lên trên quy định của pháp luật.
* Về giải quyết sai phạm đối với Ông Chung của các cơ quan chức
năng có thẩm quyền:
Nếu thực hiện theo các quyết định của UBND Thành phố Bắc Ninh
thì thỏa mãn được các yêu cầu của ông Nam và các hộ dân trong ngõ, đảm
bảo thông thoáng cho khoảng không trong ngõ đi của các hộ này. Việc buộc
ông Chung phải phá dỡ phần xây dựng sai phép sẽ có tác dụng giáo dục ý
thức pháp luật của người dân, giữ được kỷ cương phép nước. Tuy nhiên,
ông Chung không chấp hành các quyết định xử phạt đối với ông, vì ông chỉ
xây dựng sai phép là lấn chiếm ra khoảng không của ngõ đi chung (để tăng
thêm diện tích sinh hoạt của gia đình) nhưng không làm ảnh hưởng nhiều

đến các hộ gia đình cùng ngõ và thực tế các hộ trong ngõ cũng đua phần
diện tích các tầng ra ngõ đi chung như ông.
Nếu thực hiện theo ý kiến chỉ đạo của Sở Xây dựng Bắc Ninh thì
việc phá dỡ phần sàn xây dựng lấn ra ngõ đi chung là đúng với quy định
13


của nhà nước về xây dựng và đáp ứng được đề nghị của ông Nam và các hộ
trong ngõ. Tuy nhiên, đây là ngõ đi chung của 12 hộ nên việc xây dựng lấn
chiếm khoảng không của ngõ nếu có sự đồng ý của các hộ dân trong ngõ
thì là hợp lệ, có thể xem xét cấp điều chỉnh giấy phép xây dựng.
2.3.1. Nguyên nhân
- Nguyên nhân chủ quan:
+ Ý thức chấp hành pháp luật, nhất là trên lĩnh vực xây dựng của một
số bộ phận nhân dân chưa cao;
+ Có sự cố tình vi phạm pháp luật của gia đình ông Chung. Mặc dù
đã được cấp phép xây dựng, nhưng gia đình ông Chung vì lợi ích cá nhân
đã cố tình xây dựng vượt ra ngoài phạm vi cho phép.
- Nguyên nhân khách quan:
+ Trình độ dân trí nói chung của người dân còn thấp, tính tự giác
chấp hành pháp luật còn hạn chế bên cạnh đó những thiếu thốn về vật chất
dẫn đến việc vi phạm pháp luật mang tính tự phát của một hộ gia đình, điển
hình là gia đình ông Chung trong trường hợp này.
+ Tình hình quỹ đất đai nhà ở nước ta những năm trong và sau chiến
tranh thiếu thốn, dẫn đến việc tận dụng bố trí nhà cửa của các hộ gia đình
đan xen nhau, bởi vậy việc bố trí này chưa thực sự khoa học. Sau này trong
quá trình phát triển của đất nước, dân cư tăng, nhu cầu về nhà ở tăng dẫn
đến tình trạng bức xúc, thiếu thốn về nhà ở ngày càng tăng, đây là thực
trạng của đất nước ta đặc biệt trong thành phố lớn, đông dân cư.
+ Công tác phối hợp tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật nói

chung và pháp luật xây dựng nói riêng còn hạn chế.
+ Công tác quản lý nhà nước trong xây dựng còn hạn chế, hệ thống
văn bản quy phạm pháp luật chồng chéo, không thống nhất dẫn đến sự phối
hợp giữa các cơ quan chức năng khi xử lý công việc chưa hiệu quả, quan
điểm không đồng nhất. Từ nguyên nhân sai phạm đó đã dẫn đến hậu quả:
14


Mất an ninh trật tự xây dựng tại nơi cư trú; ảnh hưởng đến sự đoàn kết
trong cộng đồng dân cư; xuất hiện các vi phạm pháp luật buộc các cơ quan
nhà nước phải xử lý; gây thiệt hại về vật chất.
2.3.2. Hậu quả để lại
- Hành vi vi phạm trật tự xây dựng trên khi bị xử phạt hành chính có
mức phạt tiền cao, mặt khác nếu thực hiện phá dỡ phần công trình sai phép
sẽ gây thiệt hại kinh tế gia đình nhà ông Chung.
- Ý thức chấp hành pháp luật của một bộ phận nhân dân chưa cao,
khi hành vi vi phạm bị xử lý sẽ ảnh hưởng đến uy tín của họ đối với xã hội.
- Việc vi phạm gây bức xúc cho nhân dân trong khu vực, gây khiếu
kiện, ảnh hưởng đến ổn định xã hội và mối quan hệ cộng đồng.
- Việc giải quyết của các cơ quan quản lý nhà nước chưa dứt điểm,
thiếu nhất quán, gây khiếu kiện kéo dài, khiếu kiện vượt cắp, tạo dư luân xã
hội, ảnh hưởng đến uy tín của hệ thống quyền lực nhà nước và lòng tin của
nhân dân với Nhà nước.
3. XỬ LÝ TÌNH HUỐNG
3.1. Mục tiêu xử lý tình huống
Các trường hợp vi phạm trật tự xây dựng phải bị xử lý nghiêm, dứt
điểm. Việc xử lý tình huống xảy ra trong thực tiễn nhằm đạt đến mục đích
cuối cùng là đảm bảo trật tự an toàn xã hội; đảm bảo các hoạt động xã hội
được diễn ra trong khuôn khổ pháp luật cho phép, các quy định của pháp
luật được thực thi một cách công bằng, nghiêm minh, đồng thời phù hợp,

linh hoạt với tình huống diễn ra trong thực tiễn; đảm bảo quyền lợi chính
đáng của cộng đồng và cá nhân cũng như việc thực hiện quyền, nghĩa vụ
của tổ chức, cá nhân khác, qua đó tăng cường công tác quản lý nhà nước
trong mọi lĩnh vực của đời sống, nhằm thúc đẩy, nâng cao chất lượng cuộc
sống.

15


3.2. Xây dựng và lựa chọn các phương án, giải pháp tối ưu để xử lý
tình huống
* Một số phương án để xử lý tình huống
Phương án 1: Xử phạt vi phạm hành chính, giữ nguyên hiện trạng
như ông Chung đã làm, cấp điều chỉnh giấy phép xây dựng cho gia đình
ông Chung, tuyên truyền vận động và tiến hành hòa giải giữa các hộ dân.
Theo phương án này thì ông Chung được phép tồn tại phần sàn xây lấn trên
khoảng không của ngõ đi chung.
+ Ưu điểm: Việc xử phạt có tính chất răn đe, giữ gìn kỷ cương, trật
tự đô thị. Đảm bảo quyền lợi và yêu cầu của ông Chung, làm cho nhà ông
Chung được tăng thêm diện tích sử dụng, đáp ứng nhu cầu sinh hoạt của
gia đình.
+ Nhược điểm:
Vi phạm quy định về cấp giấy phép xây dựng trên địa bàn Tỉnh Bắc Ninh
(không xem xét việc cấp điều chỉnh, bổ sung giấy phép xây dựng đối với
các trường hợp chủ đầu tư đã tổ chức xây dựng công trình sai với giấy phép
xây dựng được cấp, khi chưa được các cơ quan có thẩm quyền xử lý phần
công trình vi phạm theo đúng quy định của pháp luật). Công trình tồn tại
vẫn vi phạm trật tự xây dựng. Không đáp ứng được đề nghị của ông Nam
và các hộ ở trong ngõ, gây sự thiếu tin tưởng vào các cơ quan có thẩm
quyền. Ông Chung chỉ phải nộp phạt vi phạm hành chính theo cách phạt để

tồn tại, tạo tiền lệ cho người dân coi thường hiệu lực quản lý của chính
quyền, coi thường kỷ cương phép nước.
Phương án 2: Thực hiện theo quyết định số 2030/QĐ-UBND ngày
17/4/2015 của UBND Thành phố Bắc Ninh: Xử phạt vi phạm hành chính
với mức tiền là 7.500.000 đồng, yêu cầu gia đình ông Chung tự tháo dỡ
phần xây dựng sai phép: phá bỏ toàn bộ phần sàn bê tông xây ra ngõ đi
chung sai so với giấy phép xây dựng được cấp; ông Chung phải chấp hành

16


nộp phạt vi phạm hành chính và chịu mọi chi phí tháo dỡ phần xây dựng
sai phép nếu ông không tự phá dỡ.
+ Ưu điểm: Đảm bảo quyền lợi cho các hộ dân trong ngõ. Thể hiện
tính nghiêm minh của pháp luật và tạo được lòng tin của người dân đối với
hiệu lực quản lý của bộ máy nhà nước.
+ Nhược điểm: Ông Chung không đạt được nguyện vọng và phải
tháo dỡ một phần công trình, gây thiệt hại, tổn thất kinh tế cho gia đình ông
Chung.
* Lựa chọn phương án tối ưu
Hành vi xây dựng nhà ở sai giấy phép xây dựng, lấn chiếm ngõ đi
chung của gia đình ông Chung đã vi phạm các quy định của Nhà nước
trong lĩnh vực xây dựng đô thị; các yêu cầu, đề nghị của ông Nam và các
hộ trong ngõ đi là chính đáng. Do đó, giải pháp lựa chọn là phải dựa vào
các phương án mà các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền xem xét, phù hợp
với hoàn cảnh lịch sử, xã hội.
Ở tình huống này, lựa chọn phương án 2 vì các lý do sau:
- Đảm bảo căn cứ pháp lý và tính nghiêm minh của pháp luật khi ban
hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với Ông Chung, với mức
phạt 7.500.000 đồng và buộc tháo dỡ phần xây dựng sai phép.

- Tạo điều kiện cho Ông Chung khắc phục ngay hậu quả của việc
xây dựng sai phép. Sau khi Ông Chung tháo dỡ phần xây dựng lấn chiếm,
tuy có ảnh hưởng về kinh tế nhưng Ông có điều kiện tiếp tục hoàn thiện
ngôi nhà, an tâm trong cuộc sống.
- Phương án này tạo được sự đồng tình cao trong xã hội và có tính
giáo dục, ngăn chặn các hành vi vi phạm tương tự trên lĩnh vực xây dựng
3.3 Kế hoạch tổ chức thực hiện phương án/giải pháp đã lựa chọn để xử
lý tình huống.

17


Thời
ST

Nội dung công

gian

Tổ chức, cá nhân

Địa điểm

T

việc

thực

thực hiện

thực hiện

1

Sưu tầm các tài
liệu có liên quan
đến việc xử phạt vi
phạm xây dựng

- Phòng QLĐT UBND phường 2 ngày
Thanh tra Sở Xây
dựng phối hợp.

- Trụ sở
các đơn vị

2

Tổ chức họp bàn,
thống nhất phương
án xử lý tình
huống

- Phòng QLĐT UBND phường 2 ngày
Thanh tra Sở Xây
dựng phối hợp

- Trụ sở
UBND

phường X

Ghi chú

hiện

3

4

5

6

Ra quyết định thu
hồi quyết định xử
phạt ngày
17/4/2017
Ban hành quyết
định xử phạt vi
phạm hành chính
mới
Tổ chức tuyên
truyền, giải thích
cho hộ gia đình
nhà ông Chung và
các hộ GĐ có liên
quan
Tổ chức họp, rút
kinh nghiệm và

kiểm điểm những
ưu, khuyết điểm
của các đơn vị và
cá nhân có liên
quan

1 ngày

- Phòng QLĐT UBND TP Bắc Ninh

- Trụ sở
UBND TP
Bắc Ninh

1 ngày

- Phòng QLĐT UBND TP Bắc Ninh

- Trụ sở
UBND TP
Bắc Ninh

- Phòng QLĐT UBND phường X Thanh Tra Sở Xây
1 ngày
dựng - Đội QLTTĐT
TP Bắc Ninh phối
hợp
- Ông Chung Phòng QLĐT UBND phường (gồm
lãnh đạo và Cán bộ
1 ngày địa chính phường) UBND TP BN Thanh tra Sở Xây

dựng – Đội
QLTTĐT TP BN

Trụ sở
UBND
phường X
hoặc tại
nhà ông
Chung

Ngoài ra
duy trì
trong suốt
quá trình

- Trụ sở
UBND TP
Bắc Ninh

3.4. KIẾN NGHỊ VÀ ĐÊ XUẤT
1. Kiến nghị
Qua trường hợp của ông Chung về xây dựng nhà sai phép, cho thấy
sự thiếu hiểu biết và coi thường pháp luật, thiếu ý thức của một số người
dân trong việc cải tạo, xây dựng nhà ở. Bên cạnh đó cho thấy sự không

18


đồng bộ trong công tác quy hoạch đô thị của các cơ quan chức năng liên
quan.

UBND TP Bắc Ninh Cần chỉ đạo phòng Quản lý đô thị, Đội
QLTTĐT TP Bắc Ninh, UBND Phường X phối hợp tiến hành công bố hành
vi vi phạm và kiểm điểm Ông Chung về việc vi phạm quy định trên lĩnh
vực xây dựng nhà ở riêng lẻ đô thị.
Cần tăng cường công tác tuyên truyền và phổ biến giáo dục pháp luật
cho nhân dân và tăng cường kỷ cương, tăng cường pháp chế xã hội chủ
nghĩa; đây là yêu cầu cấp thiết để nâng cao hiệu quả của công tác quản lý
nhà nước nói chung cũng như trong quản lý trật tự xây dựng đô thị.
Tăng cường công tác chỉ đạo, kiểm tra, rà soát về xây dựng đối với
các đơn vị, UBND phường, thường xuyên báo cáo công tác quản lý nhà
nước về trật tự xây dựng. Có hình thức kiểm điểm, phê bình, kỷ luật các
cán bộ buông lỏng quản lý, không theo dõi địa bàn dẫn đến vi phạm trật tự
xây dựng trên địa bàn được phân công, trường hợp phát hiện có yếu tố cấu
thành tội phạm, chuyển ngay cho cơ quan chức năng xử lý theo đúng quy
định của pháp luật, tránh tình trạng bao che, nể nang, dung túng.
Rà soát các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến lĩnh vực xây
dựng và công tác quản lý cấp phép xây dựng; sửa đổi bổ sung các cơ chế
đặc thù, chú trọng các cơ chế linh hoạt để giải quyết những vấn đề trọng
tâm, bức xúc… Ban hành đồng bộ các văn bản quy phạm pháp luật về lĩnh
vực quản lý xây dựng đô thị trên cơ sở các văn bản: Luật, Nghị định,
nghiên cứu đề xuất với chính phủ cho phép áp dụng một số cơ chế chính
sách đặc thù với lĩnh vực này.

19


PHẦN III: KẾT LUẬN
Trong những năm qua, thực hiện chủ trương đổi mới, Đảng và nhà
nước ta tập trung đẩy mạnh kinh tế nhiều thành phần theo cơ chế thị trường
định hướng XHCN; kinh tế xã hội của cả nước luôn có sự tăng trưởng khá,

đời sống nhân dân được nâng cao, bộ mặt thành thị và nông thôn được cải
thiện đáng kể. Kinh tế xã hội phát triển, thu nhập của người dân có sự cải
thiện và nâng lên, việc cải tạo, sửa chữa, xây mới nhà ở tại các khu dân cư,
nhất là các trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa xã hội của thành phố và các
huyện trong thành phố tăng nhanh, hình thành các dãy phố khang trang,
đúng quy hoạch. Do đó, công tác quản lý nhà nước trên lĩnh vực xây dựng
cần có sự tập trung nhiều hơn nữa. Bằng việc phân tích tình huống trên
chúng ta nhận thấy hoạt động xây dựng diễn ra trong thực tế rất phức tạp,
đây là hoạt động thường xuyên, thiết yếu của các tổ chức, cá nhân trong xã
hội. Bởi vây, các vi phạm trong lĩnh vực này cũng rất phức tạp, đòi hỏi việc
xử lý các tình huống cần cẩn trọng, nghiêm minh đồng thời việc xử lý phải
đặt trong mối quan hệ hài hòa giữa các bên.
Cũng qua sự việc trên cho thấy hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước
trên một số lĩnh vực, nhất là đối với lĩnh vực xây dựng chưa cao. Nguyên
nhân còn một ít phòng chuyên môn và cán bộ, công chức chưa thực hiện tốt
chức năng, nhiệm vụ được giao, thiếu tinh thần trách nhiệm trong công
việc. Do đó cần tăng cường công tác quản lý nhà nước trên các lĩnh vực,
đặc biệt là trên lĩnh vực xây dựng; cần nâng cao hoạt động hiệu quả của cơ
quan chuyên môn, trước hết là vai trò trách nhiệm của người đứng đầu cơ
quan. Những cán bộ làm công tác xử lý bên cạnh nắm vững các quy trình,
trật tự xử lý vấn đề, các quy định pháp luật có liên quan còn phải đặt việc
xử lý vấn đề trong môi trường xung quanh, điều kiện hoàn cảnh lịch sử cụ
thể. Trong quá trình đô thị hóa với quy mô, tốc độ như hiện nay thì người
dân cần được phổ biến pháp luật sâu rộng hơn về vấn đề xây dựng nhà ở

20


theo giấy phép của cấp có thẩm quyền nhằm tránh tình trạng vi phạm pháp
luật dẫn đến khiếu nại gia tăng như hiện nay, đồng thời các cơ quan chức

năng cần kiểm tra, giám sát thường xuyên nhằm tăng cường kỷ cương,
pháp chế xã hội chủ nghĩa trong công tác quản lý đô thị.
Sống và làm theo pháp luật là trách nhiệm và nghĩa vụ của mỗi công
dân; Đề cao trách nhiệm của các ngành, các cấp trong công tác chuyên
môn, công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật, theo dõi kiểm tra
xử lý kịp thời hành vi vi phạm… là một trong các biện pháp nhằm ngăn
chặn các hành vi vi phạm, nhất là trên lĩnh vực xây dựng. Thực hiện tốt hai
yêu cầu trên sẽ góp phần vào việc giữ gìn trật tự kỷ cương hành chính.

21


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bộ Luật dân sự số 91/2015/QH13 (Bộ Luật dân sự 2015);
2. Luật Đất Đai số 45/2013/QH13 (Luật Đất Đai 2013);
3. Luật xây dựng năm 2014;
4. Luật nhà ở năm 2014;
5. Nghị định số 59/2015/NĐ-CP của Chính phủ : Về quản lý dự án đầu tư
xây dựng;
6. Nghị định số 180/2007/NĐ-CP ngày 7/12/2007 của Chính phủ Quy định
chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Xây dựng về xử lý vi
phạm trật tự xây dựng đô thị;
7. Nghị định số 121/2013/NĐ-CP ngày 10/10/2013 của Chính phủ Quy
định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động xây dựng; kinh doanh bất
động sản; khai thác, sản xuất, kinh doanh vật liệu xây dựng; quản lý công
trình hạ tầng kỹ thuật; quản lý phát triển nhà công sở;
8. Thông tư số 02/2014/TT-BXD ngày 12/02/2014 của Bộ Xây dựng Quy
định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Nghị định số
121/2013/NĐ-CP ngày 10/10/2013 của Chính phủ;
9. Thông tư liên tịch số 01/2001/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-TCĐC ngày

03/01/2001 của Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao,
Tổng cục địa chính hướng dẫn thẩm quyền của Tòa án nhân dân trong việc
giải quyết khiếu nại và tranh chấp.

22