Giáo án Ngữ văn 7 bài 18: Tìm hiểu chung về văn nghị luận

BÀI 18: TÌM HIỂU CHUNG VỀ VĂN NGHỊ LUẬN
A.Mục tiêu cần đạt:
Giúp HS: Hiểu được nhu cầu nghị luận trong đời sống và đặc điểm chung của VB nghị
luận.
B Chuẩn bị.
- Thầy soạn bài và có một số tình huống có vấn đề.
- Trò soạn bài và trả lời theo yêu cầu SGK
C.Các hoạt động dạy và học:
1. Ổn định
2. Kiểm tra : Sự chuẩn bị của HS
3. Bài mới:
Hoạt động 1: BT1 - Sơ đồ 1
I. Nhu cầu nghị
luận và VB nghị
luận.

Hoạt động 1

1. Nhu cầu nghị
luận.
Gặp các vấnđề và câu hỏi
loại đó. Em có thể trả lợi
bằng các kiểu VB đã học
như kể chuyện, miêu tả
biểu cảm hay không? giải

H - Đọc những câu hỏi 1.a.
SGK
- Không, vì đòi hỏi phải có
những lý lẽ xác đáng, có sức
thuyết phục phải sử dụng khái

thích?

niệm thì người nghe mới hiểu * Nghị luận đưa ra
và tin được
những nhận đinh,
suy nghĩa quan
điểm, thái độ của
mình trước 1 vấn
đề đặt ra.

G: Trả lời cho câu hỏi"
hút thuốc lá có hại ntn?
thì không phải chó nói
hút thuốc có hại rồi kể
chuyện 1 người hút thuốc
lá bị ho lao mà phải phân
tích, cung cấp số liệu thì
người ta mới tin được.

- Bàn luận, chứng minh, giải
thích, là những nhu cầu nghị
luận trong cuộc sống  Đó là
những tư duy khái niệm có sử
dụng nghị luận thì mới đáp
ứng yêu cầu trả lời các câu
hỏi loại đó cuộc sống.

?Để trả lời những câu hỏi

- Vb nghị luận tồn
như thế, hàng ngày trên
- Các ý kiến nào ra trong cuộc tại khắp nơi trong
báo đài em thường gặp
cuộc sống.
họp.
những kiểu VB nào? Kể
- Bài xã luận, bình luận.
tên
- Bài phát biểu trên báo chí.
2. Thế nàop là
nghị luận?

Hoạt động 2
H - Đọc văn bản?
" Chống nạn thất học"
? Bác Hồ viết bài này
nhằm mục đích gì?

- Kêu gọi nhân dân đi học.


?Để thực hiện mục đích
ấy, bài viết nêu ra những
ý kiến nào?

1. Tác hại của chính sách ngu
dân của Pháp đối với dân trí
Việt Nam

Nêu ý chính (luận điểm)
của bài văn?
2. Những điều kiện cần phải
có người dân tham gia xây
dựng nước nhà.
3. Các biện pháp để chống
mù chữ:
?Tìm những câu văn
mang luận điểm?

1- Tác hại….

?Để ý kiến có sức thuyết
phục bài viết đã nêu
những lý lẽ nào?

- 95% thất học.

- Hạn chế mở trường.

 không tiến bộ được.
2- Những điều kiện:

? câu có luận điểm có đặc
- Nâng cao dân trí.
điểm gì?
- Có kiến thức
Câu khẳng định 1 ý kiến,
- Biết đọc, biết viết
1 tư tưởng.

3- Các biện pháp:

- Đưa ra 1 loạt những biện
phá cụ thể.


?Bài văn là dạng nghị
luận dưới dạng ý kiến
nào.

- Bài xã luận: kêu gọi tuyên
truyền.

? Tác giả có thể thực hiện
mục đích của mình bằng
văn kể chuyện, miêu tả,
- Không? Vì sẽ không có sức
biểu cảm được không? Vì
thuyết phục.
sao?
G: Gọi VB"chống nạn
thất học là VB nghị luận.
? Em hiểu thế nào là VB
nghị luận?

- Là VB được viết
ra nhằm xác lập
cho người đọc,
người nghe 1 tư
tưởng quan điểm

nào đó.

Văn nghị luận đòi hỏi yêu
cầu gì?

- Có luận điểm rõ ràng.
- Có lý lẽ, dẫn chứng thuyết
phục.
?Trong giai đoạn sau CM - Nạn dốt là 1 trong những
tháng 8, bài nghị luận của nạn, cần phải xoá bỏ nhanh
chủ tịch HCM có ý nghĩa thì mới có thể xây dựng nước


với thực tế đời sống như
thế ?

nhà Bài viết đã đề cập tới 1
vấn đề bức xúc nhất lúc bấy
giờ, thức tỉnh người đọc.

?Em có nhận xét gì về
những tư tưởng quan
điểm trong bài nghị luận

- Phải hướng tới quản điểm
những vấn đề đặt ra trong đời
sống.

* Ghi nhớ: SGK

H - đọc: ghi nhớ

III. Luyện tập

H - đọc bài văn " Cần tạo ra
thói quen tốt trong đời sống
xã hội"

Văn bản: Cần tạo ra
thói quen tốt trong
đời sống.

Hoạt động 3

?Đây có phải là bài ăn
nghị luận không. Tại sao? - Có vì nhan để của nó là 1 ý
kiến, 1 luận điểm.
- Bố cục 3 phần:
+ Kết quả thói quả của con
người (2 câu).
? T/g đề xuất ký kiến gì?

+ Biểu hiện của thói quen
xấu.
+Rèn luyện thói quen tốt (2
câu cuối).

?Để thuyết phục người
đọc, tác giả nêu những lý
lẽ và dẫn chứng nào?

- Vấn đề rèn luyện thói quen
tốt trong cuộc sống.


Có 2 loại (tốt và xấu)
Dân chứng về thói quen xấu
khuyên nên rèn luyện.
?Bài nghị luận nhằm giải
quyết vấn đề có trong
thực tế hay không.

- Bài văn nêu vấn đề rất sát
với thực tế xã hội hiện nay.

Em có tán thành ý kiến
của bài viết không? Vì
sao?

* Về nhà: Phân tích bài "Hai biển hồ" theo các câu hỏi sau.
1. 2 hai đoạn đầu là kể hay tả? Kể gì và tả ra sao?
2. Tại sao nói 2 đoạn cuối là 2 đoạn nghị luận.
3. Nhận xét về bài văn theo kiến thức đã học và cho biết đặc điểm của cách nghị luận thể
hiện ở điểm nào?