Giáo án Ngữ văn 8 bài 24: Hành động nói ( tiếp theo )

GIÁO ÁN NGỮ VĂN 8
TUẦN 24 - TIẾT 98: HÀNH ĐỘNG NÓI (TIẾP THEO)
I. Mục tiêu cần đạt
Giúp HS :
- Có thể sử dụng nhiều kiểu câu đã học để thực hiện cùng một hành động nói
- Rèn kỹ năng làm các dạng BT (SGK)
II. Chuẩn bị
- Giáo viên: Soạn giáo án, bảng phụ
- Học sinh: Chuẩn bị bài ở nhà
III. Tiến trình dạy học
1. Kiểm tra bài cũ:
- Hành động nói là gì? Có mấy kiểu hành động nói?
- Chữa BTVN (SGK)
2. Bài mới:

HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ

NỘI DUNG BÀI HỌC
I. Cách thực hiện hành động nói

HS đọc VD (SGK) - điền bảng phụ

1. Ví dụ

Xác định các kiểu câu và hành động nói - Câu 1, 2, 3: hành động nói trình bày ->
của các câu trong đoạn văn trên?
thực hiện bằng kiểu câu trần thuật
Thế nào là cách dùng trực tiếp?

=> cách dùng trực tiếp

Thế nào là cách dùng gián tiếp?

- Câu 4, 5: Hành động nói điều khiển ->
Câu trần thuật
=> cách dùng gián tiếp
2. Kết luận

Có mấy cách thực hiện hành động nói?

* Có hai cách thực hiện hành động nói:


- Dùng trực tiếp : kiểu câu phù hợp với
hành động
- Dùng gián tiếp : kiểu câu được dùng
không đúng với chức năng vốn có của nó.
II. Luyện tập
Bài 1: Tìm câu nghi vấn – mục đích?
Cá nhân HS làm việc

* Câu nghi vấn ở đoạn đầu: Từ xưa các
bậc trung thần nghĩa sĩ bỏ mình vì nước,
đời nào không có?
(Câu nghi vấn thực hiện hành động phủ
định)
-> tạo tâm thế cho tướng sĩ chuẩn bị nghe
những lời lí lẽ của tác giả.
* Câu nghi vấn ở đoạn giữa: “Lúc bấy giờ
dẫu các người muốn vui vẻ phỏng có
được không?”

(Câu nghi vấn thực hiện hành động phủ
định)
-> thuyết phục, động viên, khích lệ.
* Câu nghi vấn ở đoạn cuối: Vì sao vậy?
(Câu nghi vấn thực hiện hành động gây sự
chú ý)
-> khẳng định chỉ con đường là chiến đấu
đến cùng để bảo vệ bờ cõi.
Bài 2
Tất cả các câu trần thuật đều thực hiện
hành động cầu khiến, kêu gọi.

HS độc lập suy nghĩ và trình bày trước  Cách dùng gián tiếp tạo sự đồng cảm
lớp
sâu sắc. Nó khiến cho những nguyện vọng


của lãnh tụ trở thành nguyện vọng tha
thiết của mỗi người.
Bài 3
Câu có mục đích cầu khiến?
Dế Choắt :
- Song…dám nói
- Anh đã nghĩ…sang
Dế Mèn :
- Được, chú mình … ra nào…
- Thôi, im lại điệu ấy đi.
* Nhận xét :
- Dế Choắt yếu đuối nên cầu khiến nhã
nhặn, mềm mỏng, khiêm tốn.

- Dế Mèn ỷ thế kẻ mạnh nên giọng điệu
ngạo mạn, hách dịch.
IV. Củng cố và hướng dẫn về nhà
1. Củng cố:
- Nắm được các cách thực hiện hành động nói
2. Huớng dẫn về nhà:
- Học thuộc phần ghi nhớ
- BTVN: 4,5 tr.72
- Chuẩn bị bài: Ôn tập luận điểm