Giáo án Ngữ văn 9 bài 9: Lục Vân tiên gặp nạn (trích Truyện Lục Vân Tiên)

Lục Vân Tiên gặp nạn
A.Mục tiêu cần đạt : Giúp HS.
1. Kiến thức : - Qua phân tích sự đối lập giữa cái thiện - cái ác trong đoạn thơ , nhận biết được
thái độ , tình cảm và lòng tin của tác giả gửi gắm vào những người lao động bình thường .
2. Kĩ năng . - Tìm hiểu và đánh giá nghệ thuật sắp xếp tình tiết và nghệ thuật ngôn từ trong đoạn
trích .
3. Thái độ , tình cảm : Nghiêm túc học tập,
B. Chuẩn bị : Thầy - Trò soạn bài .Tranh vẽ .
C. Tiến trình dạy - học .
1. ổn định . (1')
2. Kiểm tra : (7')
- Hình ảnh Lục Vân Tiên hiện lên qua đoạn trích ‘’Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga ‘’ như
thế nào ?
- Hình ảnh Kiều Nguyệt Nga hiện lên như thế nào ?
3. Bài mới . ( 33')

I.Giới thiệu bài .
* Vị trí đoạn trích .
?Dựa vào phần tóm tắt tác phẩm -Vân Tiên nhận được tin mẹ mất , bỏ thi trở về quê
hãy nêu vị trí của đoạn trích ?
chịu tang .Dọc đường về ,Vân Tiên đau mắt nặng rồi
bị mù cả 2 mắt ,bị Trịnh Hâm lừa đẩy xuống sông
.Nhờ Giao Long cứu ,Vân Tiên được gia đình Ông
Ngư cưu mang .
II. Đọc - hiểu văn bản :
1.Đọc tìm chủ đề .
-Học sinh đọc bài .
?Đọc đoạn trích , xác định chủ -Chủ đề đoạn trích : Sự đối lập giữa cái thiện và cái
đề?
ác *8 câu đầu .Hành động tội ác của Trịnh Hâm .
*Đoạn sau: Việc làm nhân đức cùng cuộc sống trong

TaiLieu.VN

Page 1


?Tìm bố cục đoạn trích ?

sạch , nhân cách cao cả của ông Ngư .

2. 8 câu đầu :Tâm địa và hành động tội ác của
GV : Dẫn giải thêm phần trên của Trịnh Hâm .
đoạn thơ trích .Tình cảnh của
thầy trò Vân Tiên rất bi đát :Trịnh
Hâm lừa trói trò vào gốc cây,..->
-Chỉ vì tính đố kị ,ganh gét tài năng , lo cho con
ra tay
đường tiến thân tương lai của mình .Lúc này Vân
?Vì sao Trịnh Hâm quyết hãm hại Tiên bị mù ->vẫn hãm hại ->sự ác độc đã trở thành
Vân Tiên ?
bản chất .
-Hành động của hắn .
?Hành động của Trịnh Hâm mang +Độc ác , bất nhân:hại người đang hoạn nạn .
những tính chất gì ?
+Bất nghĩa:Hắn +Vân Tiên từng là bạn của nhau .
(Học sinh thảo luận)

+Có toan tính kĩ lưỡng .
- Thời gian :Đêm khuya.
- Không gian : Giữa trời nước mênh mông .
+Xảo trá :Xô ngã -> la lối om sòm .

-Nghệ thuật :Sắp xếp tình tiết nhanh gọn , hợp lí , lời
?Nhận xét về nghệ thuật của đoạn thơ mộc mạc , giản dị.
trích ?
3.Việc làm nhân đức và nhân cách cao cả của ông
Ngư .
?Nhận xét về gia đình Ông Ngư -Hối con vầy lửa, mụ hơ mặt mày -> câu thơ mộc mạc
qua 2 câu thơ “Hối con.”
nhưng gợi tả mối chân tình của gia đình Ông Ngư đối
với người bị nạn .Cả nhà dường như nhốn nháo , hối
hả , lo lắng .
-Ông Ngư sẵn sàng cưu mang chàng Vân Tiên , dù
chỉ là một cuộc sồng đói nghèo , không tính toán đến
?Nhận xét về việc làm của Ông cái ơn báo đáp .
Ngư?
-Cuộc sống của ông Ngư :Trong sạch , ngoài vòng
danh lợi , tự do phóng khoáng làm bạn với thiên
?Những câu thơ cuối nói về cuộc nhiên , đầy ắp niềm vui.
sống của Ông Ngư như thế nào ? ->Đối lập với những toan tính nhỏ nhen , bất nhân .

?Qua những câu thơ đó , quan
TaiLieu.VN

*Quan điểm nhân dân của Nguyễn Đình Chiểu :
Niềm tin vào cái thiện , vào con người lao động bình
thường .
Page 2


điểm của Nguyễn Đình Chiểu *Nghệ thuật:ý tứ phóng khoáng mà sâu xa , lời lẽ

bộc lộ như thế nào ?
thanh thoát , uyển chuyển , hình ảnh thơ đẹp ,gợi cảm
?Nhận xét về nghệ thuật đoạn thơ .
?

III.Tổng kết : Ghi nhớ : (SGK)
Học sinh tự đọc ghi nhớ .

?Khái quát giá trị đoạn trích ?

4.Củng cố - Hướng dẫn . (4')
- Nắm nội dung bài .
- Thực hiện phần luyện tập ở nhà .
- Chuẩn bị bài tiếp theo.

TaiLieu.VN

Page 3