BÀI GIẢNG benh SXHD 2014

PHÒNG CHốNG BệNH
SốT XUấT HUYếT DENGUE
BS. Tôn Thất Toàn
Trung tâm Truyền thông GDSK Khánh Hòa



Tình hình SXHD một số quốc gia
Tên Nước
Australia

Năm 2013

Năm 2012

Tỷ lệ
2013/2012

1.762

1.541

+ 14%

Campuchia

16.722

40.164

- 2,4 lần

Malaysia

43.346

21.900

- 2,0 lần

Philippine

166.107

170.693

- 2,7%

Singapore

22.194

4.632

+ 4,8 lần

Việt Nam

66.138

87.311

- 23,1%


Tình hình SXHD ở Khánh Hòa




Năm 2013, 11 tỉnh, thành phố miền Trung từ
Quảng Bình đến Bình Thuận, tổng số ca mắc
SXHD là 20.654 ca, Khánh Hòa là tỉnh chiếm
hơn 1/3 với 6.988 ca mắc.
So với cùng kỳ năm 2012, toàn tỉnh có số ca mắc
SXHD năm 2013 tăng 18,7%, các địa phương có
số ca mắc SXHD nhiều là TP. Nha Trang (2.335
ca), thị xã Ninh Hòa (1.651 ca), huyện Diên
Khánh (898 ca), Cam Lâm (890 ca).


Tình hình SXHD ở Khánh Hòa (tt)




Tỷ lệ mắc trên 100.000 dân là 557. Năm 2013,
SXHD của tỉnh Khánh Hòa tăng cao vào tháng 01
(829 ca) và tháng 7 (862 ca).
Tính đến ngày 30/6/2014, toàn tỉnh Khánh Hòa
có 466 trường hợp mắc SXHD (giảm 86,9% so

với cùng kỳ năm 2013), không có ca tử vong, TP.
Nha Trang có số ca mắc cao nhất là 206 ca, Ninh
Hòa 85 ca, Vạn Ninh 71 ca.


Biểu đồ tình hình SXHD tỉnh Khánh
Hòa năm 2012 - 2013
Số mắc

Tháng


Những thông tin cơ bản SXHD








Sốt xuất huyết Dengue (SXHD) là bệnh truyền
nhiễm do vi rút Dengue gây nên.
Vi rút Dengue có 4 týp huyết thanh: DEN-1,
DEN-2, DEN-3 và DEN-4.
Vi rút truyền từ người bệnh sang người lành do
muỗi đốt.
Muỗi Aedes aegypti là côn trùng trung gian
truyền bệnh chủ yếu.

Những thông tin cơ bản SXHD (tt)





Bệnh xảy ra quanh năm, thường gia tăng vào mùa
mưa.
Bệnh gặp ở cả trẻ em và người lớn.
Đặc điểm của Sốt xuất huyết Dengue là sốt, xuất
huyết và thoát huyết tương, có thể dẫn đến sốc
giảm thể tích tuần hoàn, rối loạn đông máu, suy
tạng, nếu không được chẩn đoán sớm và xử trí
kịp thời dễ dẫn đến tử vong.


Các dấu hiệu lâm sàng







Sốt cao đột ngột, liên tục và kéo dài từ 2-7 ngày.
Nhức đầu, chán ăn, buồn nôn.
Da xung huyết.
Đau cơ, đau khớp, nhức hai hố mắt.
Nghiệm pháp dây thắt dương tính.

Thường có chấm xuất huyết ở dưới da, chảy máu
chân răng hoặc chảy máu cam.


Điều trị cơ bản


Nếu sốt cao ≥ 390C, cho uống thuốc hạ nhiệt, nới
lỏng quần áo và lau mát bằng nước ấm.


Điều trị cơ bản (tt)
Thuốc hạ nhiệt chỉ được dùng là paracetamol đơn
chất, liều dùng từ 10-15 mg/kg cân nặng/lần, cách
nhau mỗi 4-6 giờ.
Chú ý:
 Tổng liều paracetamol không quá 60mg/kg cân
nặng/24h.
 Không dùng aspirin (acetyl salicylic acid),
analgin, ibuprofen để điều trị vì có thể gây xuất
huyết, toan máu.



Điều trị cơ bản (tt)


Bù dịch sớm bằng đường uống: khuyến khích người
bệnh uống nhiều nước Oresol hoặc nước sôi để
nguội, nước trái cây (nước dừa, cam, chanh...) hoặc

nước cháo loãng với muối.


Điều trị cơ bản (tt)


Cần phải đưa bệnh nhân đi bệnh viện ngay nếu thấy
bất kỳ dấu hiệu xuất huyết nào.


Điều trị cơ bản (tt)




Khi thấy nhiệt độ cơ thể bệnh nhân giảm, chân
tay lạnh, bệnh nhân hốt hoảng, cần chuyển ngay
tới Bệnh viện hoặc Trung tâm Y tế để truyền dịch.
Điều trị bù dịch và điện giải thích hợp có thể
tránh được tử vong và giúp cho bệnh nhân nhanh
hồi phục.


Các biện pháp phòng, chống
bệnh SXHD


Chu trình sinh sản của muỗi Aedes

Loại bỏ nơi sinh sản của muỗi, diệt
lăng quăng, bọ gậy


 Đậy kín các chum, lu, khạp…chứa nước không để
cho muỗi đẻ trứng.


Loại bỏ nơi sinh sản của muỗi, diệt
lăng quăng, bọ gậy (tt)


Thả cá vào tất cả các vật chứa nước trong nhà để ăn
bọ gậy.


Loại bỏ nơi sinh sản của muỗi, diệt
lăng quăng, bọ gậy (tt)








Cọ rửa, thay nước các đồ dùng chứa nước (lu,
chum, bể..) 1 tuần 1 lần.
Bỏ muối vào chén nước kê chân chạn, giường, tủ,
cho cát ẩm vào lọ hoa.

Thu gom đồ phế thải quanh nhà như chai lọ vỡ, vỏ
dừa, lốp xe… Lật úp các vật thải có chứa nước.
Không để đọng nước trong các hốc cây, máng
xối...





Phòng tránh muỗi đốt







 Mặc áo quần dài tay.
Khi ngủ cần ngủ trong mùng kể cả ban ngày.
Cho người bệnh nằm trong màn tránh muỗi đốt.
 Dùng rèm, mành tẩm hóa chất diệt muỗi che cửa
hạn chế và diệt muỗi.
Diệt muỗi bằng hóa chất như phun thuốc, tẩm
màn, thắp hương muỗi, dùng bình xịt diệt muỗi,
bôi kem chống muỗi chích…