BÀI GIẢNG BỆNH NỘI KHOA GS C1

I. Khỏi niệm về điều trị học
II. Những nguyên tắc cơ bản của điều trị học
III. Phân loại điều trị học
IV. Điều trị bằng kích thích phi đặc hiệu
V. iu tr bng Novocainu
VI. iu tr bng yu t vt lý7

I. Khái niệm về điều trị học
Điều trị học là khoa học làm hồi phục cơ thể gia súc ốm
trở lại khoẻ mạnh bình thường.
Điều trị học chủ yếu dùng các biện pháp sau:

Dùng thuốc : Dùng các loại thuốc khác nhau.
Bằng nhiều con đường khác nhau

Dùng hoá chất : Na
2
SO
4
, MgSO
4
, xanh methylen...

Dùng lý liệu pháp : Dùng ánh sáng, điện, nước

Hộ lý : Chăm sóc, nuôi dưỡng

II. Nh÷ng nguyªn t¾c c¬ b¶n cña ®iÒu trÞ häc
2.1. Nguyên tắc sinh lý
2.2. Nguyên tắc chủ động tích cực

2.3. Nguyên tắc tổng hợp
2.4. Nguyên tắc điều trị theo từng cơ thể
2.5. Điều trị phải có kế hoạch
2.6. Phải theo dõi chặt chẽ trong điều trị

2.1. Nguyên tắc sinh lý
Phản xạ bảo vệ cơ thể gm:

Hiện tượng thực bào.

Quá trình sinh tế bào, mô
bào mới.

Hình thành miễn dịch, giải
độc.
Cú ch chm súc
nuụi dng hp lý gia sỳc
bnh.
Vớ d: Bnh phõn trng ln con

2.2. Nguyªn t¾c chñ ®éng tÝch cùc
Ph¶i cã tr¸ch nhiÖm víi nghÒ nghiÖp.
Khi ph¸t hiÖn bÖnh cÇn ph¶i:

Can thiÖp sím, t×m biÖn ph¸p tèt nhÊt ®Ó ®iÒu trÞ.
VÝ dô: BÖnh viªm phæi bª, nghÐ.
Cã thể dùng:

Kh¸ng sinh tiªm b¾p.


Kh¸ng sinh kÕt hîp víi novocain phong bÕ h¹ch sao


Có kiến thức chuyên môn vững vàng.

Năng động, sáng tạo.
Ví dụ: Bệnh chướng hơi dạ cỏ cấp tính: gs chết do ngạt
th
Trong điều trị cần:

Theo dõi quá trình lên men sinh hơi
Nhanh chóng thoát hơi dạ cỏ.

2.3. Nguyªn t¾c tæng hîp
Sö dông thuèc + c¸c biÖn ph¸p t¸c ®éng lªn con bệnh.
VÝ dô: bÖnh béi thùc d¹ cá:
- Tiªm pilocarpin t¨ng nhu ®éng d¹ cá.
- Cho uống Na
2
SO
4,
- PhÉu thuËt ngo¹i khoa.

2.4. Nguyªn t¾c ®iÒu trÞ theo tõng c¬ thÓ
Phương pháp điều trị riêng cho từng con bệnh
Ví dụ:
Bệnh viêm bàng quang:
- Viêm tắc
- Viêm không tắc
Ví dụ:

Gia súc cái bệnh:
- Có thai
- Không có thai

2.5. §iÒu trÞ ph¶i cã kÕ ho¹ch
X©y dùng kÕ ho¹ch ®iÒu trÞ bÖnh cô thÓ cho t ng con b nh.ừ ệ
Dùa trên c¸c nguyªn t¾c sau:

BiÕt bÖnh : Khả năng điều trị của bệnh?

BiÕt con bÖnh : Tình trạng sức khoẻ, giống, tuổi…

Biết thuốc : d­îc tÝnh, liÒu l­îng, kh¶ n¨ng t¸c
dông, c¸ch sö dông thuèc...

2.6. Theo dõi chặt chẽ trong điều trị

Theo dõi tác dụng của thuốc :
Thuốc có tác dụng hay không?

Dùng nhiều thuốc cùng một lúc :
khả năng tương kỵ thuốc?

Theo dõi các tai biến có thể xảy ra:
Dựng quỏ liu trong dược lý?
Dựng quỏ liều so với tình trạng con bệnh?

III. Phân loại điều trị học
3.1. Điều trị theo nguyên nhân bệnh
Là phương pháp điều trị thu được hiệu quả cao nhất:

thời gian điều trị ngắn vật mau lành bệnh nhanh chóng
bình phục sau điều trị.
Ví dụ:
- Gia súc bị trúng độc sắn: tiêm xanh methylen 1%,
gây nôn, uống nước đường.
- Gia súc bị ỉa chảy do trúng độc thức ăn: tẩy rửa ruột...

3.2. Điều trị theo cơ chế sinh bệnh
Đánh giá được hậu quả sẽ xảy ra ở các giai
đoạn kế tiếp của bệnh cắt đứt một hay nhiều giai đoạn gây
bệnh hạn chế sự tiến triển của bệnh theo các hướng khác
nhau.
Ví dụ:
Bệnh chướng hơi
dạ cỏ: vi khuẩn làm thức ăn lên
men sinh nhiều hơi dạ cỏ bị
chướng hơi Khi điều trị phải
hạn chế sự hoạt động của vi
khuẩn .

3.3. §iÒu trÞ theo triÖu chøng
VÝ dô:
Th­êng hay sö dông trong thó y.
Khi gia sóc bÞ Øa ch¶y,
mÊt n­íc ch­a râ nguyªn
nh©n: cung cÊp n­íc, tiªm
c¸c thuèc trî lùc.

3.4. §iÒu trÞ mang tÝnh chÊt bæ sung
Dïng cho nh÷ng bÖnh x¶y ra do c¬ thÓ thiÕu mét sè

chÊt g©y nªn.
VÝ dô:
- Bæ sung Fe
- Bæ sung Ca, P
- Bæ sung c¸c vitamin…
Theracalcium

IV. Điều trị bằng kích thích phi đặc hiệu
Đưa protein lạ vào cơ thể nâng cao sức đề kháng của cơ thể.
Phương pháp này:

Khụng cú tớnh cht iu tr c hiu i vi mt loi bnh no.

Đem lại hiệu quả điều trị cao nhưng rất đơn giản và rẻ tiền.
Trong điều trị thường dùng các phương pháp sau:

4.1. Tổ chức liệu pháp

Nguyên lý:
Kích sinh tố cơ thể kích thích thần kinh trung
ương và thần kinh thực vật, hoạt hoá các men trong quá trình
trao đổi chất kích thích sản sinh hoormon, hình thành miễn
dịch, xúc tiến tiêu hoá, hấp thu, kích thích cơ quan tạo máu, tăng
tác dụng điều trị khi kết hợp với kháng sinh.

4.1. Tổ chức liệu pháp
* Điều chế: dạng bột, hoặc dung dịch
- Dạng dung dịch: lấy gan, lá lách, dịch hoàn, buồng
trứng, nhau thai... để trong tủ lạnh 2 - 4
0

C trong thời gian 6 - 7
ngày nghiền với nước sinh lý (tỷ lệ 1/10) lọc lấy nước trong
Hấp tiêu độc ở nhiệt độ 120
0
C/1h.
- Dạng bột: cắt nhỏ, sấy khô, nghiền thành bột bổ sung
vào thức ăn cho gia súc hàng ngày.
* ứng dụng điều trị: Đặc trị các bệnh mãn tính (loét dạ dày, còi
cọc, suy dinh dưỡng, thiếu máu )

4.2. Protein liệu pháp
Dùng protein tiêm vào cơ thể
(lòng trắng trứng, sữa đã tách bơ)

Nguyên lý:
Protein vào cơ thể sẽ phân giải thành các đoạn
polypeptit, các loại amino axit, kích thích chức năng phòng
vệ của cơ thể làm tăng bạch cầu (bạch cầu đa nhân
trung tính), tăng thực bào và tăng quá trình trao đổi chất
trong cơ thể.