Giáo án Ngữ văn 11 tuần 2: Thao tác lập luận phân tích

GIÁO ÁN NGỮ VĂN 11
TUẦN 02 - TIẾT 11: THAO TÁC LẬP LUẬN PHÂN TÍCH
I. Mục tiêu cần đạt
Nắm được mục đích, yêu cầu của thao tác lập luận phân tích. Biết phân tích một vấn đề xã hội
hoặc văn học.
Tích hợp giáo dục kĩ năng sống cho Hs (tài liệu, tr 53)
II. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh
- SGK, SGV, Chuẩn kiến thức, Sách tham khảo,…
- SGK, Tập Ngữ Văn, Tập rèn luyện Ngữ Văn, Giấy nháp,…
III. Tổ chức hoạt động dạy và học
Kiểm tra:
Sự vận dụng sáng tạo hình ảnh, ngôn ngữ văn học dân gian trong bài thơ Thương vợ? Tập rèn
luyện của học sinh.

HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY
VÀ TRÒ

KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC
I. Mục đích, yêu cầu của thao tác lập luận phân tích

- Hs đọc đoạn trích của Hoài
Thanh trong SGK và thực
hiện các yêu cầu nêu sau đó.

- Phân tích là chia nhỏ đối tượng thành các yếu tố để xem
xét một cách kĩ càng nội dung, hình thức và mối quan hệ
bên trong cũng như bên ngoài của chúng.

(Gợi ý: SGV, tr 32, 33)

- Phân tích bao giờ cũng gắn liền với tổng hợp.

II. Cách phân tích

- Phân tích một số đoạn văn
1. Ngữ liệu ở mục I
(SGK, tr 25, 26, 27) nhằm
- Phân chia dựa trên cơ sở quan hệ nội bộ trong bản thân đối
phát hiện cách thức phân tích: tượng.
+ Phân tích căn cứ vào quan
- Từ việc phân tích làm nổi bật những biểu hiện bẩn thỉu,
hệ nội bộ của đối tượng.
bần tiện mà khái quát lên giá trị hiện thực của nhân vật này.
+ Phân tích theo các mối
quan hệ nguyên nhân – kết
quả, kết quả - nguyên nhân,
quan hệ giữa đối tượng với

2. Ngữ liệu (1) mục II
- Phân tích theo quan hệ nội bộ của đối tượng.


các đối tượng liên quan, phân
tích theo sự đánh giá chủ
quan của người lập luận.
(Gợi ý: SGV, tr 33, 34)

- Phân tích theo quan hệ kết quả - nguyên nhân.
- Phân tích theo quan hệ nguyên nhân – kết quả.
- Sức mạnh của đồng tiền, thái độ, cách hành xử của các
tậng lớp xã hội đối với đồng tiền và thái độ của Nguyễn Du
đối với xã hội đó.

3. Ngữ liệu (2) mục II
- Phân tích theo quan hệ nguyên nhân – kết quả.
- Phân tích theo quan hệ nội bộ của đối tượng.

- Cách thức phân tích ?
- Hs làm bài tập 1 tại lớp.

- Bùng nổ dân số → ảnh hưởng đến nhiều mặt cuộc sống
của con người → dân số tăng càng nhanh thì chất lượng
cuộc sống của cộng đồng, của gia đình, của cá nhân càng
giảm sút.
* Ghi nhớ (SGK, tr 27)
LUYỆN TẬP
Bài 1, SGK, tr 28

IV. Củng cố hướng dẫn học sinh tự học ở nhà
1. Củng cố
Những lưu ý khi phân tích? (Trật tự thực hiện thao tác lập luận phân tích. Mỗi lần phân chia,
người viết chỉ dùng một, và chỉ một, căn cứ thống nhất. Đó phải là các căn cứ giúp người đọc
nhận rõ các bản chất, các quan hệ cơ bản của hiện tượng/ vấn đề- Ngữ liệu (1) mục II. Các ý
nhỏ được chia ra phải nằm trong ý lớn và không đượcchồng chéo lên nhau.)
2. Hướng dẫn
- Phân tích đề và lập dàn ý cho bài tập 2, SGk, tr 28
- Luyện tập, SGK, 35, 36.