Giáo án Ngữ văn 11 tuần 21 bài: Luyện tập Thao tác lập luận bác bỏ

Tiết 59

THAO TÁC LẬP LUẬN BÁC BỎ

I. Mục tiêu cần đạt
* Giúp HS
- Hiểu được mục đích yêu cầu của thao tác lập luận bác bỏ
- Biết cách bác bỏ trong bài văn nghị luận
- Bước đầu rèn luyện bác bỏ trong văn nghị luận
II . Phương tiện dạy học
SGK , SGV , Thiết kế bài học
II . Tiến trình lên lớp
 Ổn định lớp
●

Bài cũ : Đọc thuộc lòng bài thơ vội vàng của nhà thơ Xuân Diệu và

phân tích tâm trạng của nhà thơ ?
●

Bài mới :

Hoạt động của GV & HS

Nội dung cần đạt

HĐ1 : Cho HS tìm hiểu
mục đích – yêu cầu của thao
tác lập luận so sánh
TT1 : HD HS tìm hiểu mục
đích

tác lập luận bác bỏ

I . Mục đích – Yêu cầu của thao tác lập
luận bác bỏ

Ghi chú


† Nêu mục đích của thao tác 1. Mục đích
lập luận bác bỏ ?

Bác bỏ gạt đi , không chấp nhận ý kiến

TT2 : HD HS tìm hiểu yêu chưa đúng ( Bác bỏ luận điểm , ý kiến
cầu

không đúng …)
2. Yêu cầu

† Nêu Yêu cầu của thao tác - Nắm chắc những sai lầm quan điểm , ý
lập luận bác bỏ ?

kiến cần bác bỏ
- Đưa ra các lí lẽ và bằng chứng thuyết
phục

HĐ2 : HD HS tìm hiểu - Thái độ thẳng thắn nhưng cẩn trọng , có
chừng mực phù hợp hoàn cảnh và đối
cách bác bỏ
TT1 : Cho HS tìm hiểu

đoạn văn 1 ở SGK

tượng tranh luận
II . Cách bác bỏ

† Luận điểm nào cần bác bỏ 1. Ví dụ :
?

a . Đoạn văn 1 : Viết về Nguyễn Du
* Luận điểm : Nguyễn Du là một con
bệnh thần kinh cần bị bác bỏ
+ Tác giả đưa ra những lí lẽ và dẫn chứng

† Hãy đưa ra những dẫn
chứng cho việc bác bỏ ?

xác đáng để bác bỏ luận điểm trên là
không có cơ sở . Về chứng ngôn của
người đồng thời với ND thì không có , còn
“Những di bút của thi sĩ ” thì chỉ căn cứ
vào mấy câu , mấy bài của ND nói về ma
quỷ , về âm hồn thì không có cơ sở để kết


luận
+ Để bác bỏ có sức thuyết phục , tác giả
bài viết còn dẫn ra các dẫn chứng để đối
sánh như Paxcan , những thi sĩ Anh Cát
Lợi …
TT2 : Cho HS tìm hiểu

đoạn văn 2 ở SGK

+ Cơ sở cuối cùng để bác bỏ là : “Kẻ tạo
ra truyện Kiều” không thể là “Một con

† Luận điểm nào cần bác bỏ bệnh thần kinh ”
?
† Hãy đưa ra những dẫn
chứng cho việc bác bỏ ?

b. Đoạn văn 2 :
“Tiếng nước mình nghèo nàn”  luận
điểm cần bác bỏ
† Người viết đã chỉ ra nguyên nhân và tác
hại của luận cứ trên :
- Là do thiếu hiểu biết về tiếng mẹ đẻ ,
vốn từ còn nghèo hơn cả những người phụ

TT3 : Cho HS tìm hiểu nữ nông dân
đoạn văn 3 ở SGK

- Tác hại của việc từ bỏ tiếng mẹ đẻ là

† Luận điểm nào cần bác bỏ không có tinh thần dân tộc …
?

c. Đoạn văn 3 :

† Hãy đưa ra những dẫn Tôi hút thuốc tôi bị bệnh mặc tôi  Lập
chứng cho việc bác bỏ ?

luận cần được bác bỏ
† Người viết xuất phát từ thực tế và kết
luận khoa học để bác bỏ : Hút thuốc


HĐ3 : HD HS tìm hiểu không chỉ làm hại bản thân mà còn đầu
cách thức bác bỏ

độc những người xung quanh

† Hãy rút ra kết luận về 2 . Cách thức bác bỏ
cách thức bác bỏ từ việc
phân tích các ví dụ trên ?

- Có thể bác bỏ một luận điểm , luận cứ
hoặc cách lập luận bằng cách nêu tác hại ,
chỉ ra nguên nhân , hoặc phân tích từng
khía cạnh sai lệch , thiếu chính xác của

HĐ4 : Cho HS luyện tập
TT1 : Cho HS làm BT 1 /
26

luận điểm , luận cứ ấy
- Khi bác bỏ cần diễn đạt rành mạch , sáng
sủa , uyển chuyển để người có quan điểm ,
ý kiến sai lệch và người nghe dễ chấp
nhận tin theo
III . Luyện tập

Bài Tập 1 :
† Luận điểm cần bác bỏ :
+ Cứng quá thì gãy

GV tổ chức HS lần lượt đưa + Thơ là những lời đẹp
ra những lí do để bác bỏ
+ Thơ là những đề tài đẹp
● Củng cố: Nội dung bài
học
● Dặn dò: Làm các BT còn
lại , học bài và soạn bài mới
: Tràng giang