Đánh giá thực trạng tài chính và các giải pháp cải thiện tình hình tài chính tại công ty cổ phần sông đà hà nội
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (849.75 KB, 118 trang )
Luận văn tốt nghiệp
SV: Nguyễn Thị Quý
Học viện Tài Chính
1
Lớp:CQ50/11.09
Luận văn tốt nghiệp
Học viện Tài Chính
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các số liệu,
kết quả nêu trong luận văn tốt nghiệp là trung thực xuất phát từ tình hình
thực tế của đơn vị thực tập.
Tác giả luận văn tốt nghiệp.
Nguyễn Thị Quý
SV: Nguyễn Thị Quý
2
Lớp:CQ50/11.09
Luận văn tốt nghiệp
Học viện Tài Chính
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN.....................................................................................................ii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT...........................................................................v
LỜI MỞ ĐẦU...........................................................................................................1
Chương 1:NHỮNG LÝ LUẬN CHUNG VỀ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP VÀ
PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP..........................................................4
1.1. TCDN VÀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP...................................4
1.1.1. TCDN và các quyết định TCDN.............................................................4
1.1.2. Quản trị tài chính doanh nghiệp..............................................................7
1.2. ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG TÀI CHÍNH CỦA DOANH NGHIỆP...............13
1.2.1. Khái niệm, mục tiêu đánh giá thực trạng tài chính của doanh nghiệp. .13
1.2.2. Nội dung đánh giá thực trạng tài chính của doanh nghiệp....................15
Chương II:ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG TÀI CHÍNH CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN
SÔNG ĐÀ HÀ NỘI TRONG THỜI GIAN QUA...................................................30
2.1. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CÔNG TY CỔ PHẦN SÔNG
ĐÀ HÀ NỘI............................................................................................................30
2.1.1. Quá trình thành lập và phát triền của công ty cổ phần Sông Đà Hà Nội
.........................................................................................................................30
2.1.2. Tình hình tổ chức và đặc điểm hoạt động của CTCP Sông Đà Hà Nội 32
2.1.3. Tình hình tài chính chủ yếu của công ty Cổ Phần Sông Đà Hà Nội...............39
2.2. ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN SÔNG
ĐÀ HÀ NỘI............................................................................................................41
2.2.1. Tình hình huy động vốn của công ty cổ phần Sông Đà Hà Nội............41
2.2.2. Tình hình đầu tư và sử dụng vốn của CTCP Sông Đà Hà Nội..............50
2.2.3. Tình hình huy động và sử dụng vốn bằng tiền của CTCP Sông Đà Hà
Nội...................................................................................................................57
2.2.4. Tình hình công nợ và khả năng thanh toán của CTCP Sông Đà Hà Nội
.........................................................................................................................64
SV: Nguyễn Thị Quý
3
Lớp:CQ50/11.09
Luận văn tốt nghiệp
Học viện Tài Chính
2.2.6. Hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh của CTCP Sông Đà Hà Nội............82
2.3. ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ THỰC TRẠNG TÀI CHÍNH CỦA CTCP SÔNG ĐÀ
HÀ NỘI................................................................................................................... 88
2.3.1. Những mặt tích cực...............................................................................88
2.3.2. Những mặt hạn chế................................................................................89
Chương 3:3.1. MỤC TIÊU VÀ ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN CỦA CTY TRONG
THỜI GIAN TỚI.....................................................................................................91
3.1.1. Bối cảnh kinh tế - xã hội.......................................................................91
3.1.2. Mục tiêu và định hướng phát triển của công ty CP Sông Đà Hà Nội. . .94
3.2. CÁC GIẢI PHÁP CHỦ YẾU NHẰM CẢI THIỆN TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH
CỦA CTCP SÔNG ĐÀ HÀ NỘI.............................................................................96
3.2.1. Giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng chi phí hoạt động.......................96
3.2.2. Giải pháp nâng cao năng suất lao động.................................................97
3.2.3. Giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng nợ vay........................................98
3.2.4. Tích cực trong việc thu hồi nợ và thanh toán các khoản nợ................100
3.2.5. Mở rộng lĩnh vực hoạt động kinh doanh để tìm kiếm những dự án mới,
hiệu quả.........................................................................................................101
3.2.6. Hoàn thiện công tác phân tích tài chính doanh nghiệp, nâng cao tính
chủ động trong hoạt động kinh doanh...........................................................102
3.3. ĐIỀU KIỆN THỰC HIỆN CÁC GIẢI PHÁP................................................102
KẾT LUẬN...........................................................................................................105
TÀI LIỆU THAM KHẢO.....................................................................................106
SV: Nguyễn Thị Quý
4
Lớp:CQ50/11.09
Luận văn tốt nghiệp
Học viện Tài Chính
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
- CTCP
: Công ty cổ phần
- DN
: Doanh nghiệp
- CPQLDN
: Chi phí quản lý doanh nghiệp.
- DTT
: Doanh thu thuần.
- GVHB
: Giá vốn hàng bán.
- HTK
: Hàng tồn kho.
- VKD
: Vốn kinh doanh.
- VCĐ
: Vốn cố định.
- VLĐ
: Vốn lưu động.
- VCSH
: Vốn chủ sở hữu.
- SXKD
: Sản xuất kinh doanh.
- TSCĐ
: Tài sản cố định.
- TSLĐ
: Tài sản lưu động.
- TSNH
: Tài sản ngắn hạn.
- TSDH
: Tài sản dài hạn.
- LNTT
: Lợi nhuận trước thuế.
- LNST
: Lợi nhuận sau thuế.
SV: Nguyễn Thị Quý
5
Lớp:CQ50/11.09
Luận văn tốt nghiệp
Học viện Tài Chính
LỜI MỞ ĐẦU
1. Tình cấp thiết của đề tài
Đánh giá thực trạng tài chính là việc làm thường xuyên đối với các
doanh nghiệp. Thông qua việc đánh giá thực trạng tài chính để thấy được
điểm mạnh, điểm yếu của doanh nghiệp mình, căn cứ kế hoạch kinh doanh
để lập và điều chỉnh kế hoạch tài chính, cũng như các quyết định tài chính cho
hiệu quả nhất đảm bảo mục tiêu tối đa hóa khă năng sản xuất, tối thiểu hóa rủi
ro, từ đó tối đa hóa giá trị doanh nghiệp. Đồng thời giúp doanh nghiệp nâng
cao khả năng cạnh tranh, giữ vững vị thế trên thị trường, nhất là trong điều
kiện nền kinh tế thị trường mở cửa hội nhập sâu rộng như hiện nay.
Xuất phát từ ý nghĩa của việc phân tích tình hình tài chính doanh nghiệp,
sau gần ba tháng thực tập tại Công ty cổ phần Sông Đà Hà Nội, em nhận thấy
tính hình tài chính của công ty có rất nhiều bất ổn. Chình vì vậy, dưới sự hướng
dẫn tận tình của giáo viên hướng dẫn ThS. Vũ Thị Hoa và sự chỉ bảo của các cán
bộ phòng Tài chính kế toán của công ty, em đã thực hiện đề tài sau :
“Đánh giá thực trạng tài chính và các giải pháp cải thiện tình
hình tài chính tại công ty cổ phần Sông Đà Hà Nội”
2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đề tài đi sâu và tìm hiểu các vấn đề liên quan đến tình hình tài chính của
doanh nghiệp như lý luận chung về tài chính doanh nghiệp, các chỉ tiêu đánh giá
thực trạng tài chính của doanh nghiệp tại công ty cổ phần Sông Đà Hà Nội.
SV: Nguyễn Thị Quý
Lớp:CQ50/11.09
Luận văn tốt nghiệp
Học viện Tài Chính
Phạm vi nghiên cứu: trong khoảng thời gian 2014-2015
3. Mục đích nghiên cứu
Đề tài nghiên cứu thực trạng tài chính và các giải pháp tài chính thực
hiện tại công ty cổ phần Sông Đà Hà Nội nhằm những mục đích sau:
Hệ thống hóa những vấn đề lý luận về tài chính doanh nghiệp và phân
tích tình hình tài chính doanh nghiệp.
Phân tích thực trạng tài chính của CTCP Sông Đà Hà Nội, từ đó:
- Xem xét và đánh tình hình tài chính của công ty trong năm 2015 trên
cơ sở so sánh với năm 2014 thông qua những kết quả đạt được trong 2 năm.
- Đề xuất một số giải pháp tài chính nhằm góp phần cải thiện tình hình
tài chính tại công ty trong thời gian tới.
4. Phương pháp nghiên cứu
Luận văn sử dụng phương pháp nghiên cứu dựa trên cơ sở các phương
pháp duy vật biện chứng, duy vật lịch sử của chủ nghĩa Mác – Lênin, phương
pháp điều tra, phân tích, tổng hợp, thống kê, logic…đồng thời sử dụng các
bảng số liệu, biểu đồ để minh họa.
5. Kết cấu đề tài
SV: Nguyễn Thị Quý
Lớp:CQ50/11.09
Luận văn tốt nghiệp
Học viện Tài Chính
Tên đề tài:
“Đánh giá thực trạng tài chính và các giải pháp cải thiện tình hình
tài chính tại công ty cổ phần Sông Đà Hà Nội
Kết cấu luận văn gồm 3 chương:
Chương 1: Lý luận chung về đánh giá thực trạng tài chính của doanh
nghiệp
Chương 2: Đánh giá thực trạng tài chính tại công ty cổ phần Sông Đà
Hà Nội trong thời gian qua
Chương 3: Các giải pháp chủ yếu nhằm cải thiện tình hình tài chính
tại công ty cổ phần Sông Đà Hà Nội
Do thời gian thực tập, điều kiện nghiên cứu và trình độ kiến thức còn
hạn chế nên bài luận văn này khó tránh khỏi những sai sót. Em rất mong nhận
được sự góp ý của quý thầy cô, các bạn sinh viên và tập thể cán bộ công nhân
viên của công ty cổ phần Sông Đà Hà Nội để luận văn tốt nghiệp của em được
hoàn thiện hơn.
Em xin chân thành cảm ơn sự hướng dẫn tận tình của ThS. Vũ Thị
Hoa, quý thầy cô trong khoa Tài chính doanh nghiệp, cùng các anh chị phòng
kế toán công ty cổ phần Sông Đà Hà Nội đã giúp đỡ và tạo điều kiện để em
hoàn thành bài luận văn này.
SV: Nguyễn Thị Quý
Lớp:CQ50/11.09
Luận văn tốt nghiệp
Học viện Tài Chính
Hà Nội, ngày 09/05/2016
Sinh viên thực tập
Nguyễn Thị Quý
SV: Nguyễn Thị Quý
Lớp:CQ50/11.09
Luận văn tốt nghiệp
Học viện Tài Chính
Chương 1
NHỮNG LÝ LUẬN CHUNG VỀ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP VÀ
PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP
1.1. TCDN VÀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP
1.1.1. TCDN và các quyết định TCDN
1.1.1.1. Khái niệm TCDN
Doanh nghiệp là một tổ chức kinh tế thực hiện các hoạt động sản xuất,
cung ứng hàng hóa cho người tiêu dùng thông qua thị trường nhằm mục đích
sinh lời. Quá trình hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp cũng là quá trình kết
hợp các yếu tố đầu vào như nhà xưởng, thiết bị, nguyên vật liệu… và sức lao
động để tạo ra yếu tố đầu ra là hàng hóa và tiêu thụ hàng hóa đó để thu lợi
nhuận.
Trong quá trình hoạt động của doanh nghiệp đã làm nảy sinh các quỹ tiền
tệ. Quỹ tiền tệ này luôn vận động và không ngừng được tạo lập, sử dụng và tạo
thành dòng tài chính đi và và đi ra khỏi doanh nghiệp. Đó là tài chính doanh
nghiệp nhìn về mặt hình thức. Đằng sau sự vận động của dòng tài chính, thể hiện
các quan hệ tài chính bao gồm: quan hệ tài chính giữa doanh nghiệp và Nhà
nước, Quan hệ tài chính giữa doanh nghiệp với các chủ thể kinh tế và các tổ
chức xã hội khác, quan hệ tài chính giữa doanh nghiệp với người lao động trong
doanh nghiệp, Quan hệ tài chính giữa doanh nghiệp với các chủ sở hữu của
doanh nghiệp, quan hệ tài chính trong nội bộ doanh nghiệp.
SV: Nguyễn Thị Quý
Lớp:CQ50/11.09
Luận văn tốt nghiệp
Học viện Tài Chính
Như vậy có thể hiểu, về mặt hình thức, tài chính doanh nghiệp là quỹ
tiền tệ trong quá trình tạo lập, phân phối, sử dụng và vận động gắn liền với
hoạt động của doanh nghiệp. Còn xét về mặt bản chất, tài chính doanh
nghiệp được hiểu là các quan hệ kinh tế dưới hình thức giá trị nảy sinh gắn
liền với việc tạo lập, sử dụng quỹ tiền tệ của doanh nghiệp trong quá trình
hoạt động của doanh nghiệp.
1.1.1.2. Các quyết định tài chính doanh nghiệp
Mặc dù chưa hoàn toàn thống nhất trong khái niệm tài chính doanh
nghiệp về ngôn từ, tuy nhiên các quan niệm về tài chính doanh nghiệp đều
cho rằng tài chính doanh nghiệp thực chất quan tâm nghiên cứu ba quyết định
chủ yếu, đó là quyết định đầu tư, quyết định nguồn vốn và quyết định phân
phối lợi nhuận.
a. Quyết định đầu tư
Là những quyết định liên quan đến tổng giá trị tài sản và giá trị từng bộ
phận tài sản (tài sản cố định và tài sản lưu động). Quyết định đầu tư ảnh
hưởng đến phần tài sản của bảng cân đối kế toán. Các quyết định đầu tư chủ
yếu của doanh nghiệp bao gồm:
- Quyết định đầu tư tài sản lưu động: Quyết định tồn quỹ, quyết định tồn
kho, quyết định chính sách bán hàng, quyết định đầu tư tài chính ngắn hạn…
- Quyết định đầu tư tài sản cố định: Quyết định mua sắm tài sản cố định,
quyết định đầu tư dự án, quyết định đầu tư tài chính dài hạn…
SV: Nguyễn Thị Quý
Lớp:CQ50/11.09
Luận văn tốt nghiệp
Học viện Tài Chính
- Quyết định quan hệ cơ cấu giữa đầu tư tài sản lưu động và đầu tư tài sản
cố định: Quyết định sử dụng đòn bẩy kinh doanh, quyết định điểm hòa vốn.
Quyết định đầu tư được xem là quyết định quan trọng nhất của tài chính
doanh nghiệp bởi nó tạo ra giá trị cho doanh nghiệp. Một quyết định đầu tư
đúng sẽ góp phần làm tăng giá trị doanh nghiệp, qua đó làm tăng giá trị tài sản
cho chủ sở hữu, ngược lại một quyết định đầu tư sai sẽ làm tổn thất giá trị
doanh nghiệp dẫn tới thiệt hại tài sản cho chủ sở hữu doanh nghiệp.
SV: Nguyễn Thị Quý
Lớp:CQ50/11.09
Luận văn tốt nghiệp
Học viện Tài Chính
b. Quyết định huy động vốn (quyết định nguồn vốn):
Là những quyết định liên quan đến việc nên lựa chọn nguồn vốn nào để
cung cấp cho các quyết định đầu tư. Quyết định nguồn vốn tác động tới phần
Nguồn vốn của bảng cân đối kế toán. Các quyết định huy động vốn chủ yếu
bao gồm:
- Quyết định huy động vốn ngắn hạn: Quyết định vay ngắn hạn hay sử
dụng tín dụng thương mại.
- Quyết định huy động vốn dài hạn: Quyết định sử dụng nợ dài hạn
thông qua vay dài hạn ngân hàng hay phát hành trái phiếu công ty, quyết định
phát hành vốn cổ phần (cổ phần phổ thông hay cổ phần ưu đãi), quyết định
quan hệ cơ cấu giữa nợ và vốn chủ sở hữu (đòn bẩy tài chính), quyết định vay
để mua, hay thuê tài sản…
Các quyết định huy động vốn là môt thách thức không nhỏ đối với các
nhà quản trị doanh nghiệp. Để có những quyết định huy động vốn đúng đắn,
các nhà quản trị tài chính cần phải có sự nắm vững những điểm lợi, bất lợi
của việc sử dụng các công cụ huy động vốn, đánh giá chính xác tình hình hiện
tại và dự báo đúng đắn diễn biến thị trường – giá cả trong tương lai…trước
khi đưa ra quyết định huy động vốn.
c. Quyết định phân phối lợi nhuận
SV: Nguyễn Thị Quý
Lớp:CQ50/11.09
Luận văn tốt nghiệp
Học viện Tài Chính
Các nhà quản trị tài chính sẽ phải lựa chọn giữa việc sử dụng phần lớn
lợi nhuận sau thế để chia cổ tức, hay giữ lại để tái đầu tư. Những quyết định
này liên quan đến việc doanh nghiệp nên theo đuổi một chính sách cổ tức như
thế nào và liệu chính sách đó có tác động như thế nào đến giá trị doanh
nghiệp hay giá cổ phiếu của công ty trên thị trường hay không.
Ngoài ba quyết định tài chính chủ yếu như trên, trong tài chính doanh
nghiệp còn đưa ra nhiều loại quyết định khác liên quan đến hoạt động kinh
doanh của doanh nghiệp như quyết định mua bán, sáp nhập doanh nghiệp,
quyết định phòng ngữa rủi ro tài chính trong hoạt động sản xuất kinh doanh…
1.1.2. Quản trị tài chính doanh nghiệp
1.1.2.1. Khái niệm và nội dung của quản trị tài chính doanh nghiệp
a. Khái niệm
Quản trị tài chính doanh nghiệp là việc lựa chọn và đưa ra các quyết
định tài chính, tổ chức thực hiện các quyết định đó nhằm đạt được mục tiêu
hoạt động tài chính của doanh nghiệp. Quản trị tài chính doanh nghiệp còn
được nhìn nhận là quá trình hoạch định, tổ chức thực hiện, điều chỉnh và kiểm
soát quá trình tạo lập, phân phối và sử dụng các quỹ tiền tệ đáp ứng nhu cầu
hoạt động của doanh nghiệp.
b. Nội dung của quản trị tài chính doanh nghiệp
Quản trị tài chính doanh nghiệp bao hàm những nội dung chủ yếu sau:
- Tham gia việc đánh giá và lựa chọn quyết định đầu tư.
SV: Nguyễn Thị Quý
Lớp:CQ50/11.09
Luận văn tốt nghiệp
Học viện Tài Chính
Triển vọng của một doanh nghiệp trong tương lai phụ thuộc rất lớn vào
quyết định đầu tư dài hạn với quy mô lớn như quyết định đầu tư đổi mới công
nghệ, mở rộng sản xuất kinh doanh, sản xuất sản phẩm mới…Để đi đến quyết
định đầu tư đòi hỏi doanh nghiệp cần phải xem xét cân nhắc trên nhiều mặt về
kinh tế, kỹ thuật và tài chính. Trong đó, về mặt tài chính phải xem xét các
khoản chi tiêu cho vốn đầu tư và dự tính thu nhập do đầu tư đưa lại, nói cách
khác là xem xét dòng tiền ra và dòng tiền vào liên quan đến khoản đầu tư để
đánh giá cơ hội đầu tư về mặt tài chính. Đó là quá trình hoạch định dự toán
vốn đầu tư và đánh giá hiệu quả tài chính của việc đầu tư.
- Xác định nhu cầu vốn và tổ chức huy động vốn đáp ứng kịp thời, đủ
nhu cầu vốn cho các hoạt động của doanh nghiệp.
Nhà quản trị tài chính phải xác định nhu cầu vốn cần thiết cho các hoạt
động của doanh nghiệp ở trong kỳ (bao gồm vốn dài hạn và vốn ngắn hạn);
tiếp theo phải tổ chức huy động các nguồn vốn đáp ứng kịp thời, đầy đủ và có
lợi cho các hoạt động của doanh nghiệp. Để đi đến quyết định lựa chọn hình
thức và phương pháp huy động vốn thích hợp, cần xem xét cân nhắc trên
nhiều mặt như: Kết cấu nguồn vốn, những điểm lợi của từng hình thức huy
động vốn, chi phí cho việc sử dụng mỗi nguồn vốn…
- Sử dụng có hiệu quả số vốn hiện có, quản lý chặt chẽ các khoản thu,
chi và đảm bảo khả năng thanh toán của doanh nghiệp.
Nhà quản trị phải tìm mọi biện pháp huy động tối đa số vốn hiện có của
doanh nghiệp vào hoạt động kinh doanh, giải phóng kịp thời số vốn ứ đọng,
theo dõi chặt chẽ và thực hiện tốt việc thanh toán, thu hồi tiền bán hàng và các
khoản thu khác, đồng thời quản lý chặt chẽ mọi khoản chi phát sinh trong quá
trình hoạt động; thường xuyên tìm biện pháp thiết lập sự cân bằng giữa thu và
SV: Nguyễn Thị Quý
Lớp:CQ50/11.09
Luận văn tốt nghiệp
Học viện Tài Chính
chi vốn bằng tiền, đảm bảo cho doanh nghiệp luôn có khả năng thanh toán các
khoản nợ đến hạn.
- Thực hiện phân phối lợi nhuận, trích lập và sử dụng các quỹ doanh
nghiệp.
Thực hiện phân phối hợp lý lợi nhuận sau thuế, cũng như trích lập và sử
dụng tốt các quỹ của doanh nghiệp sẽ góp phần quan trọng vào việc phát triển
doanh nghiệp, cải thiện đời sống vật chất và tinh thần của người lao động, giải
quyết hài hòa giữ lợi ích trước mắt của chủ sở hữu với lợi ích lâu dài – sự
phát triển của doanh nghiệp.
- Kiểm soát thường xuyên tình hình hoạt động của doanh nghiệp.
Thông qua tình hình thu, chi tiền tệ hàng ngày, các báo cáo tài chính,
tình hình thực hiện các chỉ tiêu tài chính cho phép kiểm soát được tình hình
hoạt động của doanh nghiệp. Mặt khác, thông qua việc định kỳ tiến hành phân
tích tình hình tài chính của doanh nghiệp để đánh giá được hiệu quả sử dụng
vốn, những điểm mạnh, điểm yếu trong quá trình quản lý, dự báo trước được
tình hình tài chính của doanh nghiệp, từ đó giúp các nhà lãnh đạo, quản lý
doanh nghiệp kịp thời đưa ra các quyết định thích hợp để điều chỉnh hoạt
động kinh doanh và tài chính của doanh nghiệp trong thời kỳ tới.
- Thực hiện kế hoạch hóa tài chính.
Các hoạt động tài chính của doanh nghiệp cần được dự kiến trước thông
qua việc lập kế hoạch tài chính, có kế hoạch tài chính tốt thì doanh nghiệp
mới có thể đưa ra các quyết định tài chính thích hợp nhằm đạt tới các mục
tiêu của doanh nghiệp. Quá trình thực hiện kế hoạch tài chính cũng là quá
trình chủ động đưa ra các giải pháp hữu hiệu khi thị trường có sự biến động.
SV: Nguyễn Thị Quý
Lớp:CQ50/11.09
Luận văn tốt nghiệp
Học viện Tài Chính
1.1.2.2. Các nhân tố ảnh hưởng tới quản trị tài chính doanh nghiệp
Quản trị tài chính doanh nghiệp trong các doanh nghiệp là không giống
nhau. Sự khác biệt đó chịu sự chi phối của các nhân tố cơ bản là hình thức
pháp lý tổ chức của doanh nghiệp, đặc điểm kinh tế-kỹ thuật của ngành kinh
doanh và môi trường kinh doanh của doanh nghiệp.
Hình thức pháp lý tổ chức của doanh nghiệp
Mỗi doanh nghiệp đều tồn tại dưới những hình thức pháp lý nhất định về
tổ chức doanh nghiệp. Ở Việt Nam, theo Luật Doanh nghiệp 2005 có 4 hình
thức pháp lý cơ bản của doanh nghiệp bao gồm: Doanh nghiệp tư nhân, Công
ty hộ danh, Công ty trách nhiệm hữu hạn, Công ty cổ phần.
Hình thức pháp lý tổ chức doanh nghiệp ảnh hưởng rất lớn đến việc tổ
chức tài chính doanh nghiệp như: Phương thức hình thành và huy động vốn,
việc tổ chức quản lý sử dụng vốn, việc chuyển nhượng vốn, phân phối lợi
nhuận và trách nhiệm của chủ sở hữu đối với khoản nợ của doanh nghiệp…
Đặc điểm kinh tế - kỹ thuật của ngành kinh doanh
Mỗi ngành kinh doanh có những đặc điểm kinh tế - kỹ thuật riêng có ảnh
hưởng không nhỏ tới việc tổ chức tài chính của doanh nghiệp.
Những doanh nghiệp hoạt động trong ngành thương mại, dịch vụ thì vốn
lưu động chiếm tỷ trọng cao hơn, tốc độ chu chuyển của vốn lưu động cũng
nhanh hơn so với các ngành nông nghiệp, công nghiệp, đặc biệt là công
nghiệp nặng. Ở các ngành công nghiệp nặng, vốn cố định thường chiếm tỉ lệ
cao hơn vốn lưu động, thời gian thu hồi vốn cũng chậm hơn.
Những doanh nghiệp sản xuất ra những loại sản phẩm có chu kỳ sản xuất
ngắn thì nhu cầu vốn lưu động giữa các thời kỳ trong năm thường không có
biến động lớn, doanh nghiệp thường xuyên thu được tiền bán hàng, nhờ đó có
thể dễ dàng đảm bảo cân đối giữa thu và chi bằng tiền, cũng như đảm bảo
nguồn vốn cho nhu cầu sản xuất kinh doanh. Ngược lại, những doanh nghiệp
SV: Nguyễn Thị Quý
Lớp:CQ50/11.09
Luận văn tốt nghiệp
Học viện Tài Chính
sản xuất ra những loại sản phẩm có chu kỳ sản xuất kinh doanh dài phải ứng
ra lượng vốn lưu động lớn hơn.
Những doanh nghiệp hoạt động trong những ngành sản xuất có tính thời
vụ thì nhu cầu về vốn lưu động giữa các thời kỳ trong năm chênh lệch nhau
rất lớn, giữa thu và chi bằng tiền thường có sự không ăn khớp với nhau. Đó là
điều phải tính đến trong việc tổ chức tài chính, nhằm đảm bảo vốn kịp thời,
đầy đủ cho hoạt động của doanh nghiệp cũng như bảo đảm cân đối giữa thu
và chi bằng tiền.
SV: Nguyễn Thị Quý
Lớp:CQ50/11.09
Luận văn tốt nghiệp
Học viện Tài Chính
Môi trường kinh doanh
Môi trường kinh doanh bao gồm các điều kiện bên trong và bên ngoài
ảnh hưởng tới hoạt động của doanh nghiệp.
- Cơ sở hạ tầng của nền kinh tế: Cơ sở hạ tầng phát triển thì sẽ giảm bớt
được nhu cầu vốn đầu tư của doanh nghiệp, đồng thời tạo điều kiện cho doanh
nghiệp tiết kiệm được chi phí trong kinh doanh.
- Tình trạng của nền kinh tế: Một nền kinh tế đang trong quá trình tăng
trưởng thì có nhiều cơ hội cho doanh nghiệp đầu tư phát triển, từ đó đòi hỏi
doanh nghiệp phải tích cực áp dụng các biện pháp huy động vốn để đáp ứng
yêu cầu đầu tư. Ngược lại, nền kinh tế đang trong tình trạng suy thoái thì
doanh nghiệp khó có thể tìm được cơ hội để đầu tư.
- Lãi suất thị trường: Lãi suất thị trường là yếu tố tác động rất lớn đến
hoạt động tài chính của doanh nghiệp. Lãi suất thị trường ảnh hưởng tới cơ
hội đầu tư, chi phí sử dụng vốn và cơ hội huy động vốn của doanh nghiệp.
Mặt khác, lãi suất thị trường còn gián tiếp ảnh hưởng đ ến tình hình sản xuất
kinh doanh của doanh nghiệp.
- Lạm phát: Khi làm phát ở mức độ cao thì việc tiêu thụ sản phẩm của
doanh nghiệp sẽ gặp khó khăn khiến cho tình trạng tài chính của doanh
nghiệp căng thẳng, Lạm phát cũng làm nhu cầu vốn kinh doanh tăng lên và
tình hình tài chính doanh nghiệp không ổn định.
- Chính sách kinh tế và tài chính của Nhà nước đối với doanh nghiệp:
như các chính sách khuyến khích đầu tư, chính sách thuế, chính sách xuất
khẩu, nhập khẩu, chế độ khấu hao tài sản cố định…đây là nhân tố tác động
lớn đến các vấn đề tài chính của doanh nghiệp.
SV: Nguyễn Thị Quý
Lớp:CQ50/11.09
Luận văn tốt nghiệp
Học viện Tài Chính
- Mức độ cạnh tranh: Nếu doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực có
mức độ cạnh tranh cao đòi hỏi doanh nghiệp phải đầu tư nhiều hơn cho việc
đổi mới trang thiết bị, công nghệ và nâng cao chất lượng sản phẩm, cho quảng
cáo, tiếp thụ …
- Thị trường tài chính và hệ thống các trung gian tài chính: Sự phát triển
của thị trường tài chính làm đa dạng hóa các công cụ và các cách thực huy động
vốn cho doanh nghiệp, chẳng hạn như: sự xuất hiện và phát triển của các hình
thức thuê tài chính, thị trường chứng khoán…Hoạt động của các trung gian tài
chính cũng ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động tài chính của doanh nghiệp. Sư phát
triển lớn mạnh của các trung gian tài chính sẽ cung cấp các dịch vụ tài chính
ngày càng phong phú đa dạng hơn cho doanh nghiệp. Đồng thời sự cạnh tranh
lành mạnh giữa các trung gian tài chính tạo điều kiện tốt hơn cho doanh nghiệp
tiếp cận, sử dụng nguồn vốn tín dụng với chi phí thấp hơn.
1.1.2.3. Vai trò của quản trị tài chính doanh nghiệp
Quản trị tài chính doanh nghiệp có vai trò to lớn trong hoạt động kinh
doanh của doanh nghiệp. Trong hoạt động kinh doanh hiện nay, tài chính
doanh nghiệp giữ những vai trò chủ yếu sau:
- Huy động đảm bảo đầu đủ và kịp thời vốn cho hoạt động kinh doanh
của doanh nghiệp.
Trong quá trình hoạt động của doanh nghiệp thường nảy sinh các nhu
cầu vốn ngắn hạn và dài hạn cho hoạt động kinh doanh thường xuyên của
doanh nghiệp cũng như cho đầu tư phát triển. Vai trò của tài chính doanh
nghiệp trước hết thể hiện ở chỗ xác định đúng đắn các nhu cầu về vốn cho
hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp trong thời kỳ và tiếp đó phải lựa chọn
SV: Nguyễn Thị Quý
Lớp:CQ50/11.09
Luận văn tốt nghiệp
Học viện Tài Chính
các phương pháp và hình thức thích hợp huy động nguồn vốn từ bên trong và
bên ngoài đáp ứng kịp thời các nhu cầu vốn cho hoạt động của doanh nghiệp.
- Tổ chức sử dụng vốn tiết kiệm và hiệu quả, góp phần nâng cao hiệu
quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp
Hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp phụ thuộc rất lớn vào
việc tổ chức sử dụng vốn. Tài chính doanh nghiệp đóng vai trò quan trọng
trong việc đánh giá và lựa chọn dự án đầu tư trên cơ sở phân tích khả năng
sinh lời và mức độ rủi ro của dự án từ đó góp phần chọn ra dự án đầu tư tối
ưu. Việc huy động kịp thời các nguồn vốn có ý nghĩa rất quan trọng để doanh
nghiệp có thể chớp được các cơ hội kinh doanh. Mặt khác, việc huy động tối
đa số vốn hiện có vào hoạt động kinh doanh có thể giảm bớt và tránh được
những thiệt hại do ứ đọng vốn gây ra, đồng thời giảm bớt được nhu cầu vay
vốn, từ đó giảm được các khoản tiền trả lãi vay.
- Giám sát, kiểm tra chặt chẽ các mặt hoạt động sản xuất kinh doanh
của doanh nghiệp.
Thông qua các hình thức, chi tiền tệ hàng ngày, tình hình tài chính và
thực hiện các chỉ tiêu tài chính, người lãnh đạo và các nhà quản lý doanh
nghiệp có thể đánh gia khái quát và kiểm soát được các mặt hoạt động của
doanh nghiệp, phát hiện được kịp thời những tồn tại vướng mắc trong kinh
doanh, từ đó có thể đưa ra các quyết định điều chỉnh các hoạt động phù hợp
với diễn biến thực tế kinh doanh
SV: Nguyễn Thị Quý
Lớp:CQ50/11.09
Luận văn tốt nghiệp
Học viện Tài Chính
1.2. ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG TÀI CHÍNH CỦA DOANH NGHIỆP
1.2.1. Khái niệm, mục tiêu đánh giá thực trạng tài chính của doanh nghiệp
1.2.1.1. Khái niệm
Đánh giá thực trạng tài chính doanh nghiệp là việc sử dụng các phương
pháp và công cụ để đánh giá tình hình tài chính của DN, phát hiện ra các
nguyên nhân tác động tới đối tượng được đánh giá, và để giúp các đối tượng
quan tâm đưa ra các quyết định kinh tế phù hợp.
1.2.1.2. Mục tiêu của đánh giá thực trạng tài chính doanh nghiệp
Để trở thành một công cụ đắc lực giúp cho các nhà quản trị và các đối
tượng quan tâm đến hoạt động của doanh nghiệp có được các quyết định đúng
đắn trong kinh doanh, đánh giá thực trạng tài chính doanh nghiệp cần đạt
được các mục tiêu sau:
- Đánh giá chính xác tình hình tài chính của doanh nghiệp trên các khía
cạnh khác nhau như cơ cấu nguồn vốn, tài sản, khả năng thanh toán, lưu
chuyển tiền tệ, hiệu quả sử dụng tài sản, khả năng sinh lãi, rủi ro tài chính…
nhằm đáp ứng thông tin cho các đối tượng quan tâm đến hoạt động của doanh
nghiệp như các nhà đầu tư, cung cấp tín dụng, quản lý doanh nghiệp, cơ quan
thuế, người lao động…
- Định hướng các quyết định của các đối tượng quan tâm theo chiều
hướng phù hợp với tình hình thực tế của doanh nghiệp như quyết định đầu tư,
tài trợ, phân chia lợi nhuận…
SV: Nguyễn Thị Quý
Lớp:CQ50/11.09
Luận văn tốt nghiệp
Học viện Tài Chính
- Trở thành cơ sở cho các dự báo tài chính, giúp người phân tích dự đoán
được tiềm năng tài chính của doanh nghiệp trong tương lai.
- Là công cụ để kiểm soát hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp trên
cơ sở kiểm tra, đánh giá các chỉ tiêu kết quả đạt được so với các chỉ tiêu kế
hoạch, dự đoán, định mức… Từ đó xác định được những điểm mạnh, điểm
yếu trong hoạt động kinh doanh, giúp cho doanh nghiệp có được những quyết
định và giải pháp đúng đắn, đảm bảo kinh doanh đạt hiệu quả cao. Mục tiêu
này đặc biệt quan trọng với các nhà quản trị doanh nghiệp.
Để đạt được các mục tiêu nói trên cần có một hệ thống chỉ tiêu phân tích
với các phương pháp phù hợp, được xây dựng theo đặc điểm và yêu cầu của
doanh nghiệp, đáp ứng được yêucầu của các nhà quản trị doanh nghiệp và các
đối tượng quan tâm khác như chủ sở hữu doanh nghiệp, nhà đầu tư, người cho
vay hay cán bộ công nhân viên trong doanh nghiệp.
1.2.2. Nội dung đánh giá thực trạng tài chính của doanh nghiệp
1.2.2.1. Đánh giá tình hình huy động vốn của doanh nghiệp
Đánh giá tình hình huy động vốn của doanh nghiệp là việc xem xét,
phân doanh nghiệp huy động vốn từ những nguồn nào để thực hiện đầu tư, từ
đó đánh giá việc huy động vốn từ các nguồn đó có mang lại hiệu quả hay
không. Chỉ ra các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động huy động vốn để có thể
có quyết định huy động vốn hiệu quả.
Việc đánh giá tình hình huy động vốn của doanh nghiệp được thực hiện
qua các hoạt động sau:
+ Phân tích tình hình nguồn vốn của doanh nghiệp
SV: Nguyễn Thị Quý
Lớp:CQ50/11.09
Luận văn tốt nghiệp
Học viện Tài Chính
+ Phân tích hoạt động tài trợ của doanh nghiệp
Phân tích tình hình nguồn vốn của doanh nghiệp
Tình hình nguồn vốn của doanh nghiệp thể hiện qua quy mô, cơ cấu và
sự biến động của nguồn vốn. Phân tích tình hình nguồn vốn của doanh nghiệp
để thấy được doanh nghiệp đã huy động vốn từ những nguồn nào? Quy mô
nguồn vốn huy động được đã tăng hay giảm? Cơ cấu nguồn vốn của doanh
nghiệp tự chủ hay phụ thuộc thay đổi theo xu hướng nào? Xác định các trọng
điểm cần chú ý trong chính sách huy động vốn của doanh nghiệp nhằm đạt
được mục tiêu của chính sách huy động vốn ở mỗi thời kỳ.
- Các chỉ tiêu cần sử dụng để đánh giá tình hình huy động vốn của
doanh nghiệp bao gồm:
+ Các chỉ tiêu phản ánh quy mô nguồn vốn gồm giá trị tổng nguồn vốn
và từng loại nguồn vốn trong bảng cân đối kế toán
+ Các chỉ tiêu phản ánh cơ cấu nguồn vốn của doanh nghiệp xác định
theo công thức:
Tỷ trọng từng
loại nguồn vốn
Đánh giá tình hình tài trợ của doanh nghiệp
Xem xét mối quan hệ cân đối giữa nguồn tài trợ ngắn hạn so với TSNH;
giữa nguồn tài trợ dài hạn so với TSDH. Từ đó đánh giá xem chính sách tài
trợ vốn đã đảm bảo được nguyên tắc cân bằng tài chính hay chưa.
NVNH
Mối quan hệ này được thể hiện qua sơ đồ sau:
TSNH
Nguồn vốn
lưu động
thường
xuyên
SV: Nguyễn Thị Quý
Lớp:CQ50/11.09
TSDH
NVDH
Luận văn tốt nghiệp
Học viện Tài Chính
TỔNG TÀI SẢN
=
TỔNG NGUỒN VỐN
Nguồn vốn lưu động thường xuyên (NWC): Là nguồn vốn ổn định có
tính chất dài hạn để hình thành hay tài trợ cho tài sản lưu động thường xuyên
cần thiết trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
1.2.2.2. Đánh giá tình hình đầu tư, sử dụng vốn của doanh nghiệp
Đánh giá tình hình sử dụng vốn của doanh nghiệp đánh giá quy mô tài
sản của doanh nghiệp, mức độ đầu tư của doanh nghiệp cho hoạt động sản
xuất kinh doanh nói chung cũng như từng lĩnh vực hoạt động, từng loại tài sản
nói riêng. Thông qua quy mô và sự biến động quy mô của tổng tài sản và từng
loại tài sản cho thấy sự biến động về mức độ đầu tư, quy mô kinh doanh, khả
năng tài chính của doanh nghiệp. Thông qua cơ cấu tài sản ta thấy được chính
sách đầu tư đã và đang thực hiện trong doanh nghiệp, sự biến động cơ cấu tài
sản cho thấy sự biến động trong chính sách đầu tư của doanh nghiệp.
Các chỉ tiêu đánh giá tình hình sử dụng vốn cuả doanh nghiệp bao gồm:
+ Các loại tài sản trên bảng cân đối kế toán
+ Tỷ trọng của từng loại tài sản
Tỷ trọng
SV: Nguyễn Thị Quý
=
Giá trị từng loại, từng chỉ tiêu tài sản
x 100%
Lớp:CQ50/11.09
