Giáo án Ngữ văn 12 tuần 11: Thực hành một số phép tu từ ngữ âm

Giáo án Ngữ văn 12
THỰC HÀNH MỘT SỐ PHÉP TU TỪ NGỮ ÂM.
A.Mục Tiêu. Giúp hs.
-Hiểu được một số biện pháp tu từ ngữ âm thường gặp.
-Biết cách phát hiện,phân tích vận dụng một số phép tu từ ngữ âm thường gặp.
B.Phương pháp-phương tiện.
-Tổ chức hs trao đổi thảo luận và trả lời câu hỏi.
-Giáo án-SGK…
C.Tiến trình bài dạy.
-ổn định,kiểm tra.
-Giới thiệu bài mới.
Hoạt Động GV-HS.

Nội Dung Cần Đạt

*Hoạt động I. Hs đọc sgk.

I.Tạo nhịp điệu và âm hưởng cho câu.

TT1 Nhận xét về nhịp
điệu,sự phối hợp âm thanh
nhằm tạo ra âm hưởng trong
đoạn văn?

1.Bài tập1.*Giáo viên đọc đoạn trích.

Hs- Sự thay đổi thanh bằng
trắc cuối mỗi nhịp?

*Hs cho biết tính chất mở
đóng của âm tiết cuối mỗi

nhịp?

*Đoạn văn gồm 4 nhịp 2 dài trước 2 ngắn sau phối
hợp với nhau để diển tả nội dung văn bản.+Hai nhịp
dài ->lòng kiên trì và ý nghĩa quyết tâm của dân tộc
gan góc,trong thời gian dài 80 năm…
+Hai nhịp ngắn khẳng định đanh thép,dứt khoát về
quyền tự do phải được
*Kết thúc 3 nhịp đầu là thanh bằng nay,nay,do tạo
ra âm hưởng vang xa .
- Kết thúc nhịp 4 là một thanh trắc lập tạo nên sự
lắng đọng cho người nghe-đọc.
*Nhịp điệu và sự phối hợp âm thanh ,phép lặp cú
pháp một dân tộc đó,lặp từ ngữ dân tộc,đã gan
góc,nay… =>âm hưởng hùng hồn cho bản tuyên
ngôn.

THỰC HÀNH MỘT SỐ PHÉP TU TỪ NGỮ ÂM

Page 1


Giáo án Ngữ văn 12
2.Bài tập 2.
TT2 Phân tích âm thanhnhịp điệu trong đoạn trích?
sgk-129.

*Đoạn văn có sự phối hợp vần bằng-trắc tạo sự hài
hoà về thanh điệu cuối mỗi nhịp.
*Nhịp điệu nhanh,chậm,ngắn,dài…với các từ phản

nghĩa với nhau đàn ông,đàn bà-già,trẻ-súng,gươm
làm tăng thêm sức thuyết phục,hùng hồn cho lời
văn.
3.Bài tập 3.

*Nhịp thơ khi nhanh,khi chậm thể hiện tình cảm
TT3 Nhận xét về cách lặp và say sưa tự hào của tác giả với cây tre…
ngắt nhịp trong đoạn văn?
*Nhiều nhịp ngắn dứt khoát mạnh mẽ.
*Phép nhân hoá:
*Hs tìm hiểu về phép nhân
hoá trong đoạn trích?

- Nhiều từ ngữ chỉ hoạt động.
- Hai câu cuối lặp từ ngữ,lặp từ =>lời tuyên dương
đối với “tre”.
II.Điệp âm,điệp vần,điệp thanh.

*Hoạt động II.Hs đọc sgk.
TT1 Phân tích tác dụng tạo
hình tượng của việc điệp âm
đầu trong câu sau?

1.Bài tập 1. sgk-130.
a.

Dưới trăng quyên đã gọi hè
Đầu tường lửa lựu lập loè đâm bông.

*Âm đầu lặp 4 lần (L) =>hoa lựu đỏ lấp ló đâu đó

trên cành…
*Ánh sáng đó như phát ra lung linh….
b.

Làn ao lóng lánh bóng trăng loe.

*Phụ âm đầu (L) lặp lại 4 lần =>bóng trăng lấp lánh
phát tán trong không gian rộng lớn…
2.Bài tập 2.
TT2 Nêu vần lặp lại nhiều
nhất và tác dụng của nó?

*Vần “ang” lặp 7 lần âm tiết nửa mở->âm mũi).

THỰC HÀNH MỘT SỐ PHÉP TU TỪ NGỮ ÂM

Page 2


Giáo án Ngữ văn 12
*Vần ang âm tiết rộng vì vậy gợi cảm giác rộng mở
và
chuyển động thích hợp với sắc thái miêu tả từ mùa
đông sang xuân.
TT3 Cho biết nhịp điệu của
câu thơ,Sự phối hợp các
thanh,các yếu tố từ
vựng,phép lặp cú pháp…?

3.Bài tập 3.

*Nhịp ngắn và đối xứng 3 câu đầu.
*Ba câu đầu thanh trắc xen kẽ thanh bằng câu cuối
bằng
*Yếu tố từ ngữ =>tạo dụng khung cảnh hiểm trở
của núi rừng Tây Bắc…
*Láy khúc khuỷu,thăm thẳm,heo hút.
*Nhân hoá súng ngửi trời
*Lặp từ ngữ--dốc lên khúc khuỷu/dốc thăm thẳmngàn thước lên cao/ngàn thước xuống.
*Lặp cú pháp =>câu 1-2
III.Củng cố-dặn dò.
*Chuẩn bị bài viết số 03

THỰC HÀNH MỘT SỐ PHÉP TU TỪ NGỮ ÂM

Page 3