NHỮNG BIỆN PHÁP tổ CHỨC dạy NGHỀ THEO ĐỊNH HƯỚNG GIÁO dục KHỞI NGHIỆP tại TRUNG tâm GIÁO dục NGHỀ NGHIỆP GIÁO dục THƯỜNG XUYÊN THANH hà, hải DƯƠNG

BIỆN PHÁP TỔ CHỨC DẠY NGHỀ THEO ĐỊNH
HƯỚNG GIÁO DỤC KHỞI NGHIỆP TẠI TRUNG
TÂM GIÁO DỤC NGHỀ NGHIỆP- GIÁO DỤC
THƯỜNG XUYÊN THANH HÀ, HẢI DƯƠNG


- Định hướng phát triển kinh tế - xã hội, giáo dục và đào
tạo huyện Thanh Hà
- Định hướng phát triển kinh tế-xã hội, giáo dục và đào tạo
Trong báo cáo tổng kết sau 20 năm tái lập, huyện Thanh
Hà đã đạt được nhiều thành tựu vượt bậc trong phát triển kinh
tế xã hội. Năm 2017, tổng giá trị sản xuất của huyện đạt hơn
5.471 tỷ đồng, cao gấp 4,1 lần so với năm 1997. Kinh tế tăng
trưởng tốt và chuyển dịch theo hướng giảm tỷ trọng nông
nghiệp từ 66% (năm 1997) còn 45% (năm 2017). Giá trị sản
xuất ngành nông nghiệp đạt 1.645 tỷ đồng, tăng 2,1 lần so với
năm 1997. Giá trị ngành công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp,
xây dựng đạt 1.784 tỷ đồng, tăng 7,4 lần so với năm 1997. Tỷ
lệ hộ nghèo theo tiêu chí mới năm 2017 giảm còn 6,2%. Năm
2017, thu nhập bình quân đầu người của huyện đạt 31,2 triệu
đồng (cao gấp 11,5 lần so với năm 1997). Huyện hiện có 53
trường học đạt chuẩn quốc gia (năm 1997 không có trường
nào), chiếm 64,6%; 81 trong tổng số 94 làng, khu dân cư đạt
danh hiệu văn hóa, chiếm 86,2%; 100% số xã, thị trấn có
nước sạch; có 9 trong tổng số 24 xã được công nhận đạt chuẩn
nông thôn mới...
Định hướng phát triển kinh tế-xã hội, giáo dục và đào
tạo huyện Thanh Hà đến năm 2025 và tầm nhìn đến năm


2030 xác định: “Đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu

lao động. Cần lưu ý nâng cao chất lượng quy hoạch để phát
huy thế mạnh trong nông nghiệp, nông thôn. Tập trung nghiên
cứu các mô hình sản xuất để cơ cấu lại ngành sản xuất nông
nghiệp theo quy môn lớn, nhất là theo chuỗi giá trị, sản phẩm
sạch, an toàn, đáp ứng nhu cầu của thị trường”
Giáo dục và đào tạo của huyện liên tục phát triển cả về
quy mô và chất lượng. Công tác phổ cập giáo dục - xoá mù
chữ được thực hiện tốt ở các cấp học, bậc học. Năm học 2016
- 2017, chất lượng giáo dục các cấp học tiếp tục được duy trì;
nghiệm thu trẻ mẫu giáo 5 tuổi 100% đạt yêu cầu, hoàn thành
chương trình Tiểu học đạt 100%, tốt nghiệp THCS đạt 98,1%,
tốt nghiệp THPT đạt 98,6%, tốt nghiệp THBT đạt 90,1%; thi
vào lớp 10 THPT huyện xếp thứ 6/12 huyện, thị xã, thành phổ
trong tỉnh; 650 học sinh đỗ Đại học. Công tác xây dựng
trường đạt chuẩn Quốc gia và kiểm định chất lượng giáo dục
chuyển biến tích cực, đến nay toàn huyện có 57 trường chuẩn,
tăng 07 trường so với năm 2016; tỉ lệ trường đạt chuẩn Quốc
gia đạt 69,5%, cao hơn trung bình của tỉnh. Trong những năm
tới, huyện Thanh Hà tiếp tục quan tâm đổi mới, nâng cao chất
lượng giáo dục toàn diện, giữ vững chất lượng giáo dục mũi
nhọn nằm trong tốp đầu của tỉnh. [56]


Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế-xã hội đến năm
2020, định hướng đến năm 2030; huyện Thanh Hà quy hoạch
khu công nghiệp Tiền Tiến-Thanh Hải, cụm công nghiệp Tiền
Tiến, Thanh Cường-Vĩnh Lập với diện tích 420 ha. Thực hiện
cải tạo, nâng cấp đường 390 đoạn Tân An- Thanh Hải, 3 tuyến
đường nhánh thị trấn Thanh Hà và nâng cấp 3,3 km đường
huyện quản lý; xây dựng mới 3 bãi đỗ xe ở các xã Thanh

Thủy, Thanh Xá, Thanh Bính; đẩy mạnh phong trào làm
đường giao thông nông thôn… Với 382 km đường nhựa và
bê-tông xi măng được làm mới (mục tiêu đại hội 30-40
km/năm) và nhiều công trình công cộng được xây dựng, diện
mạo nhiều làng quê của Thanh Hà đã thực sự đổi mới, khang
trang, tươi đẹp hơn những năm trước [56].
- Định hướng phát triển các ngành, nghề, lĩnh vực
Huyện Thanh Hà là địa phương có tiềm năng canh tác
cây ăn quả, coi phát triển nông nghiệp theo hướng sản xuất
hàng hóa gắn với thị trường và đặc trưng của từng vùng là
hướng đi quan trọng trong phát triển kinh tế của huyện. Cùng
với chuyển đổi cơ cấu cây trồng, Thanh Hà quan tâm phát
triển kinh tế trang trại, mở rộng các mô hình chăn nuôi theo


hướng công nghiệp. Giá trị sản xuất bình quân của mỗi trang
trại đạt 3,74 tỷ đồng/năm.
Thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng
nông thôn mới, Huyện ủy Thanh Hà chỉ đạo cấp ủy, chính
quyền các xã, thị trấn trong huyện huy động cả hệ thống chính
trị vào cuộc, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động, tạo
sự đồng thuận của nhân dân, huy động nguồn lực của dân để
xây dựng kết cấu hạ tầng theo các tiêu chí nông thôn mới.
Huy động các nguồn vốn để xây dựng nông thôn mới, ưu tiên
các công trình phục vụ dân sinh, các công trình đang xây
dựng; phấn đấu 4 xã được công nhận nông thôn mới năm
2018, gồm các xã: Thanh Khê, Thanh Hồng, Thanh Thủy,
Cẩm Chế.
Đi đôi với phát triển kinh tế nông nghiệp, Thanh Hà tiếp
tục cải thiện môi trường đầu tư, thu hút các doanh nghiệp đầu

tư phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, thương mại
và dịch vụ. Toàn huyện có 2 làng nghề và 2.000 cơ sở công
nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, thu hút trên 1 vạn lao động, góp
phần chuyển dịch nhanh cơ cấu lao động tại địa phương. Hoạt
động thương mại, dịch vụ tiếp tục phát triển cả về quy mô và


hiệu quả, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu sản xuất, văn
hóa và đời sống của nhân dân.
Trong những năm tới, Thanh Hà tập trung phát triển
nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới gắn với bảo vệ môi
trường. Đẩy nhanh ứng dụng khoa học, công nghệ vào sản
xuất nông nghiệp và chế biến nông sản theo hướng sản phẩm
nông nghiệp sạch, chất lượng cao, có sức cạnh tranh. Đẩy
mạnh xúc tiến thương mại và tạo điều kiện để các doanh
nghiệp đầu tư vào huyện, mở rộng sản xuất, kinh doanh các
doanh nghiệp hiện có. Phát triển văn hóa-xã hội, không ngừng
nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân, bảo đảm
an sinh xã hội. Tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa. Củng
cố quốc phòng, quân sự địa phương; giữ vững an ninh chính
trị, trật tự an toàn xã hội, từng bước xây dựng huyện Thanh
Hà giàu mạnh, văn minh [56].
- Định hướng phát triển trung tâm giáo dục nghề nghiệpgiáo dục thường xuyên huyện Thanh Hà
Định hướng phát triển GDTX trong những năm dựa trên
định hướng đổi mới hệ thống GD quốc dân, đổi mới và phát
triển phương thức GDTX. Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày
04/11/2013 Hội nghị lần thứ Tám Ban Chấp hành Trung ương


Đảng Khóa XI về đổi mới căn bản, toàn diện GDĐT, đáp ứng

yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế
thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế đã
chỉ rõ: “Hoàn thiện hệ thống giáo dục quốc dân theo hướng hệ
thống giáo dục mở, học tập suốt đời và xây dựng xã hội học
tập”. Một trong những mục đích của "Giáo dục thường
xuyên" là khuyến khích phát triển GDPCQ sao cho những
người lớn có thể đề ra và theo đuổi bất kỳ đề án GD nào mà
họ mong tiến hành, không bị lệ thuộc vào những giáo trình
hoặc chương trình chính quy hay không chính quy, do những
tổ chức hay trường học cung cấp. Nó cho chúng ta thấy: mỗi
con người có thể thực hiện sự "giáo dục thường xuyên" một
cách chính quy, không chính quy hoặc phi chính quy tuỳ theo
nhu cầu và điều kiện.
Do vậy, việc phát triển TTGDNN-GDTX huyện Thanh
Hà trong những năm tới gắn với tinh thần của Nghị quyết 29NQ/TW về đổi mới căn bản, toàn diện GDĐT; đáp ứng mục
tiêu của Đề án “Xây dựng xã hội học tập giai đoạn 20122020” đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định
số 89/QĐ-TTg ngày 09/01/2013 và các Đề án thành phần của
Đề án xây dựng XHHT. Khi đó, TTGDNN-GDTX vùng
ĐBSH cùng với định hướng phát triển TTGDTX trong toàn


quốc phát triển theo hướng sau: đa dạng hóa các chương trình
giáo dục, đào tạo đáp ứng nhu cầu học tập của người dân.
Nhất là việc đáp ứng nhu cầu đào tạo, bồi dưỡng, GD và
chuyển đổi nghề nghiệp theo kế hoạch, mục tiêu bồi dưỡng
của các địa phương đã đề ra tới năm 2020 và các năm tiếp
theo. Ngoài ra, khu vực Thanh Hà còn tập trung nhiều khu
công nghiệp, khu chế xuất do đó nhu cầu DN đáp ứng yêu cầu
phát triển KT-XH của địa phương cần hướng tới [7].
-Nguyên tắc lựa chọn các nhóm giải pháp

Dạy nghề phổ thông là một quá trình diễn ra lâu dài dưới
tác đọng của nhiều thành tố nhằm tạo ra sự chuyển biến trong
nhận thức, tình cảm, thái độ, động cơ của học sinh. Sự lựa
chọn nghề phù hợp gắn liền với tư tưởng khởi nghiệp là sự
thay đổi lối tư duy truyền thống, phổ biến hiện nay. Diễn biến
tâm lý, tư duy khởi nghiệp và kiến thức nghề nghiệp đã chọn
là khởi đầu cho việc sẵn sàng tham gia vào thị trường lao
động với một tâm thế từng bước tự chủ. Vì vậy, việc đề xuất
các biện pháp tổ chức dạy nghề phổ thông cho học sinh phải
được chỉ đạo bằng những luận điểm mang tính nguyên tắc
sau:
-Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa, thực tiễn và phát triển
Nguyên tắc này phát huy được ưu điểm của hoạt động thực
tiễn, tổng hợp được kinh nghiệm quý báu trong dạy nghề phổ


thông, giáo dục hướng nghiệp của các nhà khoa học trên thế giới
và kinh nghiệm của các quốc gia. Đảm bảo tính thừa kế và phát
triển sẽ tạo lên sự đồng bộ các nhân tố cấu trúc của quá trình
GDHN nhằm tác động vào mặt nhận thức, tình cảm và hành
động của học sinh trong vấn đề chọn nghề, định hướng khởi
nghiệp; phù hợp với đặc điểm đối tượng, hứng thú nghề nghiệp,
phát huy được tính chủ động, tích cực trong nhận thức và quyết
định chọn nghề trong tương lai của bản thân học sinh .
-Nguyên tắc đảm bảo sự phù hợp
Đảm bảo sự phù hợp với điều kiện kinh tế- xã hội của địa
phương, gắn với cộng đồng dân cư sẽ là yếu tố quan trọng tác
động đến sự phát triển tiềm năng của kinh tế địa phương; đáp
ứng được yêu cầu của đất nước và của địa bàn.
-Nguyên tắc đảm bảo sự tham gia của cộng đồng

Sự tham gia của nhiều lực lượng trong xã hội tham gia tới
giáo dục hướng nghiệp, dạy nghề phổ thông cùng với nhà
trường như hội cha mẹ học sinh, các đoàn thể, chính quyền địa
phương, doanh nghiệp trên địa bàn, các nghệ nhân, những
người lao động thuộc các lĩnh vực...là rất cần thiết. Điều này
khai thác được nguồn lực và kinh nghiệm quý báu từ nguồn lực
nội tại, sẵn có của cộng đồng. Nguyên tắc này, giúp học sinh có
môi trường tốt nhất tiếp cận tới nghề nghiệp tương lai, cầu nối


giữa lý thuyết, thực hành, thực tiễn của mỗi nghề; tạo tiền đề tốt
cho tinh thần khởi nghiệp ngay trên mảnh đất quê hương.
-Đề xuất các biện pháp tổ chức dạy nghề theo định hướng
giáo dục khởi nghiệp dựa vào cộng đồng tại trung tâm
giáo dục nghề nghiệp-giáo dục thường xuyên huyện
Thanh Hà, tỉnh Hải Dương
- Nâng cao nhận thức cho các lực lượng tham gia dạy nghề
theo định hướng giáo dục khởi nghiệp dựa vào cộng đồng
- Mục tiêu, ý nghĩa của giải pháp
Nhóm biện pháp này tác động trực tiếp đến nhận thức
của các lực lượng tham gia dạy nghề, giúp họ nhận thức đầy
đủ về dạy nghề phổ thông theo định hướng GDKN dựa vào
cộng đồng. Đây là nhóm biện pháp quan trọng vì nhận thức là
một trong ba mặt cơ bản của đời sống tâm lý, là cơ sở hình
thành thái độ, định hướng, thúc đẩy hoạt động của con người.
Mặt khác, kết quả nghiên cứu thực tiễn cho thấy “khó khăn
trong công tác dạy nghề phổ thông là việc giáo viên chưa kịp
thời cập nhật nội dung và phương pháp tổ chức hoạt động dạy
nghề hình thành cho học sinh tư tưởng khởi nghiệp”, kết quả
nghiên cứu cũng cho thấy phần lớn nhận thức của giáo viên

và các lực lượng tham gia dạy nghề rất hạn chế. Vì vậy, nâng
cao nhận thức cho các lực lượng này tham gia dạy nghề theo
định hướng giáo dục khởi nghiệp cho học sinh góp phần nâng


cao chất lượng dạy nghề phổ thông phù hợp với bối cảnh
ngày nay.
- Nội dung của nhóm biện pháp
- Nâng cao nhận thức về phương hướng chỉ đạo trong hoạt
động dạy nghề phổ thông của giám đốc trung tâm, lãnh đạo
UBND cấp huyện và các đơn vị chỉ đạo chuyên môn.
- Nâng cao nhận thức về tiềm năng của việc dạy nghề định
hướng GDKN gắn với cộng đồng cho các lực lượng tham gia
dạy nghề phổ thông cho học sinh.
- Cách thức thực hiện nhóm biện pháp
Quá trình dạy nghề cho học sinh chịu ảnh hưởng của
nhiều lực lượng tham gia giáo dục trong và ngoài trung tâm.
Trung tâm giữ vai trò chủ đạo trong hoạt động dạy nghề này;
song các lực lượng cha mẹ, gia đình học sinh, các đoàn thể,
chính quyền địa phương, các cơ sở sản xuất, doanh nghiệp...đều
có tác dụng đến việc hoàn thiện mục tiêu trong dạy nghề. Mỗi
lực lượng đều có vai trò nhất định trong các khâu của quá trình
dạy nghề. Vì vậy, biện pháp đầu tiên là phải tổ chức tuyên
truyền, trao đổi với các lực lượng tham gia trong và ngoài nhà
trường để họ xác định vai trò, chức năng mối quan hệ của các
lực lượng tham gia trong quá trình dạy nghề cho học sinh.
Biện pháp 1: Nâng cao nhận thức cho giáo viên trung tâm
Giáo viên và cán bộ quản lý trong trung tâm giữ vai trò
chủ đạo trong việc tổ chức dạy nghề phổ thông cho học sinh.

Hoạt động dạy nghề này đòi hỏi phải đủ giáo viên có phẩm
chất, năng lực để đảm nhiệm công việc này. Vì vậy, từng bước
giải quyết vấn đề hình thành năng lực, phẩm chất của giáo viên
trực tiếp làm công tác dạy nghề này.
Trước hết nâng cao nhận thức về dạy nghề định hướng
khởi nghiệp thông qua các việc làm sau đây:
- Tổ chức cho giáo viên tiếp cận tới văn bản liên quan
đến chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, ngành giáo dục về khởi
nghiệp, giáo dục khởi nghiệp cho tầng lớp thanh niên. Cụ thể là:
 Văn kiện Nghị quyết TW 8 khóa XII về đổi mới căn bản
và toàn diện giáo dục và đào tạo đáp ứng yêu cầu công nghiệp
hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế;
 Đề án của Chính phủ, Bộ GDĐT về giáo dục khởi
nghiệp cho đối tượng học sinh, sinh viên.
 Các chỉ thị năm học, hướng dẫn nhiệm vụ năm học của
Bộ GDĐT/
- Tổ chức tập huấn, bồi dưỡng thường xuyên giáo viên về
lý luận và phương pháp tổ chức hoạt động GDHN cho học sinh
nhằm giúp giáo viên nhận thức đầy đủ về ý nghĩa, nhiệm vụ,
nội dung và phương pháp giáo dục hướng nghiệp đặc thù hiện
nay.
- Tổ chức cho giáo viên tham quan, học hỏi thực tiễn hoạt
động GDKN của một số trường/Trung tâm đã và đang triển
khai hoạt động này. Cụ thể như, việc tổ chức triển khai thí điểm


giáo dục khởi nghiệp tại các địa phương TP Hồ chí Minh, Hà
Nội và An Giang. Đây là 3 tỉnh/TP được tổ chức Lao động
Quốc tế (ILO) tại Việt Nam hỗ trợ kinh phí triển khai thí điểm.

- Kết hợp với chính quyền địa phương, các cơ quan chức
năng để giới thiệu cho giáo viên những thông tin về tình hình
phát triển kinh tế xã hội của địa phương, xu hướng phát triển
các ngành nghề, chuyển dịch cơ cấu kinh tế địa phương, kinh tế
trong nước và thế giới. Thực tế hiện nay giáo viên dạy nghề
trong trung tâm còn thiếu nhiều thông tin này, đây là các thông
tin cần thiết giúp giáo viên thực hiện tốt nhiệm vụ dạy nghề này.
Biện pháp 2: Nâng cao nhận thức cho các lực lượng tham
gia dạy nghề ngoài nhà trường
- Đối với cha mẹ, gia đình học sinh
Cha mẹ ảnh hưởng không nhỏ đến sự lựa chọn nghề
nghiệp, tư tưởng định hướng nghề nghiệp của con mình, do đó
cần truyền đạt những kiến thức về cơ sở tâm lý- giáo dục, xã
hội, kinh tế của công tác hướng nghiệp cho cha mẹ học sinh.
Trung tâm cần giúp đỡ họ về mặt sư phạm, phát huy tác dụng
của họ trong việc giúp đỡ chính con cái mình lựa chọn đúng
nghề và định hướng nghề nghiệp trong tương lai. Cùng với tâm
lý chung của nhiều phụ huynh hiện nay, con đường học tiếp nối
lên đại học là con đường thành công trong cuộc sống, do đó
mục tiêu chính của phần lớn gia đình hiện nay kỳ vọng con cái


mình phải tham gia học tập trong các trường đại học. Việc học
nghề chỉ là bước đường cùng khi không còn sự lựa chọn nào
khác. Hơn nữa, chính các phụ huynh cũng nhận thức chưa đầy
đủ việc DN định hướng GDKN, mong muốn con em mình học
xong có một việc làm thuê ổn định. Để cải thiện được những
nhận thức còn mang tính truyền thống không phù hợp trong bối
cảnh ngày nay. Trung tâm cần:
+ Tổ chức giới thiệu chuyên đề về công tác GDHN, đặc

biệt là xu hướng hiện nay dạy nghề theo định hướng GDKN,
trên cơ sở đó các bậc cha mẹ có được nhận thức đầy đủ đến
mục tiêu của dạy nghề trong trung tâm sẽ tác động tích cực đến
chính con em mình.
+ Tiến hành trao đổi với cha mẹ học sinh theo các lớp
(khối lớp) về hướng dẫn con em lựa chọn nghề nghiệp, phát
triển nghề nghiệp trong tương lai, giáo viên chủ nghiệm vàm
giáo viên bộ môn trao đổi với cha mẹ học sinh về tình hình kết
quả học tập, biểu hiện, khuynh hướng, hứng thú và sở trường
nghề nghiệp...để có cơ sở khoa học phối hợp trong công tác
giáo dục nghề nghiệp cho học sinh.
+ Giới thiệu cho cha mẹ học sinh các tài liệu tham khảo
liên quan tới ngành nghề và những thông tin cần thiết về công
tác DN phổ thông, tinh thần khởi nghiệp hiện nay.


- Đối với cơ sở sản xuất, doanh nghiệp và chính quyền địa
phương
Nhà trường cần chủ động tổ chức tuyên truyền về ý nghĩa
của công tác dạy nghề định hướng GDKN, đồng thời huy động
các lực lượng này tham gia hỗ trợ trong việc giáo dục học sinh.
Thông qua sự hỗ trợ giáo dục này các cơ sở sản xuất và doanh
nghiệp cũng tiếp cận được một lực lượng lao động đã qua đào
tạo.
Đối với chính quyền địa phương, trung tâm cần phối hợp
để chính quyền địa phương cung cấp cho học sinh hiểu được
tình hình phát triển kinh tế-xã hội của địa phương , nhu cầu lao
động và sự chuyển đổi cơ cấu lao động trong tương lai. Nguồn
lao động tại chỗ có chất lượng, phù hợp với nhu cầu lao động
của mỗi địa phương, giúp chính địa phương đó cải thiện được

điều kiện kinh tế. Đây là lực lượng nòng cốt trong tương lai trực
tiếp làm giầu cho kinh tế địa phương.
Do vậy, trung tâm cần chủ động xây dựng kế hoạch phối
hợp với các cơ sở sản xuất, doanh nghiệp và chính quyền địa
phương, những người lao động giỏi tại địa phương để giới thiệu
với các em về các ngành nghề, điều kiện thành đạt; tổ chức cho
các em tham quan trải nghiệm thực tế cơ sở sản xuất; nói


chuyện với người thành công chia sẻ kinh nghiệm trong việc
gây dựng cơ sở sản xuất, kinh doanh.
- Đổi mới nội dung, phương pháp tổ chức hoạt động dạy
nghề nhằm hình thành cho học viên ý trí và tinh thần khởi
nghiệp
- Mục tiêu, ý nghĩa của giải pháp
Trên cơ sở những nội dung hiện hữu của một nghề cụ
thể, giáo viên thực hiện lồng ghép những nội dung khởi
nghiệp trong đó, từng bước giúp học sinh chọn nghề, yêu
thích nghề chọn và tạo lập tư tưởng khởi nghiệp trong chính
nghề đã chọn.
Bổ sung một số phương pháp tổ chức hoạt động dạy nghề
nhằm hình thành cho học viên ý trí và tinh thần khởi nghiệp.
Nhóm biện pháp này có tác dụng về 2 phương diện.: Thứ
nhất, giúp hoạt động dạy ghề thích ứng được với yêu cầu đổi
mới giáo dục hiện nay dưới tác động của các yếu tố kinh tế, văn
hóa và xã hội trong phạm vi quốc gia và quốc tế. Thứ hai, phát
huy được thế mạnh trong truyền tải nội dung giáo dục học sinh,
tạo lên khí thế, hồ hởi đón nhận trong quá trình học tập.
- Nội dung của nhóm biện pháp

- Căn cứ vào mục tiêu, nội dung của chương trình GDHN
cho học sinh phổ thông, sử dụng kỹ thuật thích hợp để thiết kế
nội dung có sự lồng ghép giữa các nội dung dạy nghề với nội
dung GDKN. Hiện nay Bộ GDĐT phối hợp với Văn phòng ILO
tại Việt Nam đã xây dựng bộ tài liệu GDKN, bộ tài liệu này
gồm 4 quyển cho học sinh và giáo viên cấp THCS, THPT. Mục
tiêu của việc biên soạn bộ tài liệu này giúp các địa phương, cơ
sở giáo dục có thêm tài liệu tham khảo để giảng dạy trong quá
trình dạy nghề phổ thông và trong hoạt động hướng nghiệp.
Việc tích hợp, thiết kế bổ sung này giúp trung tâm, giáo viên
hoàn thiện bộ tài liệu được cập nhật đầy đủ phù hợp với độ tuổi
của học sinh. Các nội dung cụ thể trong 4 cuốn sách thiết kế
cũng thể hiện được đầy đủ phương pháp truyền tải nội dung
này.
- Nhóm tổ chuyên môn trong trung tâm cần trao đổi và
thống nhất để hoàn thiện tích hợp bổ sung tài liệu, qua việc biên
soạn, trao đổi thảo luận thông qua các buổi sinh hoạt chuyên
môn giáo viên được bồi dưỡng và tự bồi dưỡng chuyên môn
đáp ứng các yêu cầu giảng dạy.
- Cách thức thực hiện nhóm biện pháp


Nhóm biện pháp được thực hiện thông qua các biện pháp
cụ thể sau đây:
- Bổ sung nội dung GDHN thông qua một nghề cụ thể
bằng cách lồng ghép các nội dung GDKN
Việc lựa chọn đúng đắn một nghề là một vấn đề khó khăn
đối với học sinh ở độ tuổi học sinh phổ thông. Yêu cầu dạy
nghề định hướng GDKN ở đây sẽ được trở lên dễ ràng hơn khi

lồng nghép 2 nội dung trên. Bởi vì, lồng ghép nội dung GDKN
giúp học viên có tinh thần phấn chấn, tạo động lực và quyết tâm
cao độ. Cùng với đó là phương pháp GDKN không chỉ giúp học
sinh tự khám phá bản thân mà thông qua các trò chơi kinh
doanh, thông qua trải nghiệm thức tế, giao lưu chia sẻ...giúp học
sinh dễ dàng đạt được mục tiêu đề ra.
Để thực hiện tốt giải pháp này, giáo viên cần nghiên cứu
kỹ chương trình GDHN hiện hành và tài liệu GDKN mới được
biên soạn của Bộ GDĐT nhằm thiết kế nội dung dạy học phù
hợp với mục tiêu phát triển kinh tế của địa phương; lựa chọn
những mô đun phù hợp với sở trường, điều kiện của địa
phương, học sinh.


Nội dung tài liệu GDKN dành cho giáo viên và học sinh
được thiết kế theo mô đun bao gồm: 3 modun, mỗi modun gồm
7 bài học, giáo viên lựa chọn để lồng ghép vào nội dung dạy
học theo từng nghề cụ thể.
- Đổi mới phương pháp tổ chức hoạt động dạy nghề giúp
cho giáo viên tổ chức dạy nội dung nghề phổ thông đạt hiệu
quả cao nhất, hoàn hành tốt mục tiêu đề ra là dạy nghề định
hướng GDKN gắn với cộng đồng. Phương pháp tổ chức hoạt
động dạy nghề phổ thông rất đa dạng bằng nhiều cách tiếp cận
khác nhau để đạt được mục tiêu. Việc dạy nghề không chỉ tập
trung trên khuôn viên trong nhà trường, lớp, xưởng thực hành
mà phương pháp dạy nghề theo định hướng GDKN tập trung
vào thay đổi tư duy của cách tiếp cận nghề nghiệp trong tương
lai, cùng với đó là sự kết hợp, bổ sung các phương pháp mới
như: trải nghiệm thực tế với doanh nghiệp địa phương, cơ sở
sản xuất, trực tiếp sản xuất sản phẩm, nói chuyện chia sẻ với

người nổi tiếng, thành công...
Đổi mới phương pháp tổ chức hoạt động dạy nghề định
hướng GDKN bao gồm:


+ Đổi mới tư duy cho học sinh tiếp cận một lĩnh vực
nghề;
+ Đổi mới phương pháp giảng dạy chủ đề GDHN;
+ Đổi mới cách tiếp cận nội dung giáo dục;
+ Thiết lập mối quan hệ giữa nhà trường với các cơ sở
sản xuất, doanh nghiệp và đối tượng hỗ trợ giáo dục.
Các nội dung trên có mối quan hệ chặt chẽ với nhau và
gắn liền với nhau, mỗi nội dung có một mục tiêu cụ thể của
quá trình dạy nghề theo định hướng GDKN. Dưới đây là các
biện pháp cụ thể:
Biện pháp 3: Đổi mới nội dung dạy nghề theo định
hướng giáo dục khởi nghiệp dựa vào cộng đồng
Để truyền tải
Biện pháp 4: Đổi mới phương pháp tổ chức hoạt động
dạy nghề
Để đổi mới phương pháp tổ chức hoạt động dạy nghề cần
quan tâm một số vấn đề cơ bản sau:


 Giáo viên cần sử dụng kết hợp phương dáp diễn giải
với các phương pháp dạy học tích cực trong các giờ dạy nghề.
Trong đó, sử dụng kết hợp băng hình, video diễn giải các thao
tác cơ bản, khung cảnh, điều kiện làm việc...của những nghề
có trong nội dung tiết học. Sau khi xem các hình ảnh trên
băng hình, giáo viên đặt câu hỏi thảo luận. Trên cơ sở đó giúp

học viên khắc sau nội dung cơ bản của bài học.

 Tổ chức cho học sinh thực hiện các câu hỏi, bài tập liên
quan đến GDKN, bài tập phân tích, đánh giá định hướng phát
triển nghề nghiệp thông qua các nhân vật cụ thể.

 Hướng dẫn học sinh phương thức tìm kiếm tư liệu,
thông qua các bài tập hướng nghiệp.

 Tổ chức cho học sinh thảo luận, tranh luận tới một số
chủ đề hướng nghiệp, các nội dung câu hỏi trong các modun
GDKN lồng ghép trong bài học.
Biện pháp 5: Tăng cường phát huy hiệu quả con đường
học nghề kết hợp với khởi nghiệp tại địa phương


Các con đường học nghề trong Trung tâm dưới đây cần
được khai thác để phát huy vai trò của chúng đối sự phát triển
nghề nghiệp của học sinh:
- Tích hợp giáo dục văn hóa kết hợp với dạy nghề theo
tinh thần định hướng khởi nghiệp.
Trong quá trình giảng dạy các môn học văn hóa, người
giáo viên trước hết cần đảm bảo các nội dung khóa học cơ bản
của bài học, xác lập mối liên hệ giữa nội dung kiến thức của bài
học với nội dung GDHN, trên cơ sở đó thực hiện tác động
GDHN theo định hướng GDKN qua bài học giúp học sinh hiểu
rõ cơ sở khoa học của các ngành nghề, mối khoa học giữa các
ngành nghề với kiến thức thuộc lĩnh vực khoa học tương ứng,
hình thành nên thái độ, tình cảm, động cơ học nghề. Mỗi môn
học cần phát huy tác dụng tương đối với các mặt tương ứng

trong cấu trúc tiềm năng nghề nghiệp của học sinh.
- Xây dựng môi trường khởi nghiệp cho học sinh tại Trung
tâm
Trong quá trình học nghề phổ thông, song song với việc
dạy nghề là tạo môi trường thuận lợi để học sinh khởi nghiệp.
Việc khởi nghiệp trước hết là tạo môi trường để học sinh có


nhiều ý tưởng khởi nghiệp, tư tưởng kinh doanh, làm giầu bản
thân. Để các ý tưởng đó có tính khả thi, có cơ hội để khởi
nghiệp thành công, nhà trường, giáo viên cần thực hiện một số
nội dung sau:
+ Giúp đỡ các em học sinh có ý tưởng và phân tích các ý
tưởng khởi nghiệp.
+ Xây dựng câu lạc bộ khởi nghiệp trong trung tâm.
+ Xây dựng mô hình vườn ươm khởi nghiệp, giúp học
sinh có các ý tưởng kinh doanh, khởi nghiệp được nuôi dưỡng.
+ Hướng dẫn gây quỹ và hỗ trợ học sinh có ý tưởng khởi
nghiệp khả thi.
+ Kết nối với doanh nghiệp địa phương, hỗ trợ học sinh
tìm kiếm nhà đầu tư mạo hiểm.
Biện pháp 6: Thiết lập mối quan hệ giữa trung tâm với
các cơ sở sản xuất, doanh nghiệp trên địa bàn
- Tổ chức các buổi tham quan, kiến tập cho học sinh tại
các cơ sở sản xuất, tại các doanh nghiệp để học sinh tiếp cận
thực tế với nghề đã học.


- Để thực hiện tốt nội dung trên, trung tâm cần lập kế
hoạch theo học kỳ, năm học cho từng lớp, ký hợp đồng hợp tác

với các cơ sở sản xuất. Hoạt động này giúp học sinh hiểu biết
khách quan về nghề nghiệp trong xã hội. Trên cơ sở đó giáo dục
học sinh có thái độ đúng đắn với nghề.
Việc thăm quan các cơ sở sản xuất, tiếp cận với các doanh
nghiệp có nhiều ưu điểm, giúp học viên trực tiếp tiếp cận với
người thực, việc thực, điều này có tác động kích thích học sinh
tự giác tìm hiểu nghề, giúp cho học sinh lựa chọn nghề thuận
lợi.
Khi tổ chức thăm quan cần tập trung vào một số vấn đề
sau:
- Giới thiệu khái quát về vị trí, nhiệm vụ của ngành nghề
tham quan.
- Giới thiệu đặc điểm của nghề: mục đích lao động đối
tượng lao động, điều kiện lao động, sản phẩm lao động, quyền
lợi lao động; hệ thống các cơ sở đào tạo; nhu cầu hiện tại nghề
đối với xã hội, xu thế trong tương lai.


Để thực hiện các nghề nêu trên, tổ chức tham quan không
được tiến hành một cách tùy tiện mà phải tiến hành có kế
hoạch, nhằm mục đích mở rộng sự hiểu biết nghề nghiệp và
giáo dục nghề nghiệp cho học sinh.
- Tổ chức ngày hội hướng nghiệp với sự tham gia của các
cơ sở đào tạo nghề, các doanh nghiệp.
- Kết hợp với các cơ sở sản xuất, doanh nghiệp tổ chức
các buổi nói chuyện với học sinh về tình hình phát triển sản
xuất, hoạt động của các doanh nghiệp, nhu cầu nhân lực, yếu
cầu đặt ra đối với người lao động... giúp học sinh hình thành ý
thức chọn nghề, phấn đấu phát triển nghề nghiệp trong tương
lai.

Tóm lại: đổi mới nội dung, phương pháp để tổ chức
GDHN có ý nghĩa quyết định đến hiệu quả hoạt động dạy nghề
phổ thông. Tính hiệu quả ở đây được thể hiện qua 2 mức độ:
một là có định hướng đúng đắn về chọn nghề, yêu nghề và tiếp
xúc với nghề; hai là, nghề có được như là một vốn tích lũy quý
báu sau này học sinh có thể phát triển nghề nghiệp hay khởi
nghiệp bằng chính nghề đã chọn.