Giáo án Lịch sử 8 bài 4: Phong trào công nhân và sự ra đời của chủ nghĩa Mac

Bài: 4
PHONG TRÀO CÔNG NHÂN VÀ SỰ RA
ĐỜI CỦA CHỦ NGHĨA MÁC
A. Mục tiêu:
- Kiến thức: Giúp HS nắm được các ý sau:
+ nguyên nhân dẩn đến phong trào đấu tranh của công nhân. Hình thức đấu tranh
ban đầu: đập phá máy móc và bãi công trong đầu TK XIX.
+ kết quả của phong trào đó.
- Tư tưởng: giáo dục tinh thần đoàn kết đấu tranh chống áp bức bóc lột của giai
cấp công nhân.
- Kĩ năng: Phân tích, nhận định về quá trình phát triển của phong trào.
B.Thiết bị daỵ học :
Lược đồ hành chính châu âu, tranh minh hoạ, tài liệu tham khảo,...
C. Phương pháp:
- Trực quan, thảo luận, nêu vấn đề, phân tích,...
D. Tiến trình giờ dạy:
I. Ổn định tổ chức: (1’) BCS báo cáo tình hình của lớp
II. Kiểm tra bài cũ: (5’)
? Cách mạng I-ta-li-a, Đức, Nga diển ra dưới hình thức khác nhau song có điểm gì
chung, vì sao?
? Đối tượng xâm lược của các nước phương Tây, mục đích?
• Trả lời :
- Cách mạng I- ta-li-a, Đức, Nga diễn ra dưới hình thức khác nhau song đều
có điểm chung là đưa các nước tiến theo con đường TBCN
- Đối tượng xâm lược của các nước phương Tây là các nước có nền kinh tế
kém phát triển , là thị trường tiêu thụ hàng hoá và là mảnh đất màu mỡ để
khai thác tài nguyên khoáng sản... để làm giàu cho chính quốc.
III. Bài mới: (35’)
*. Hoạt động giới thiệu bài: Giai cấp vô sản ra đời cùng với giai cấp tư sản, nhưng
bị áp bức bóc lột nặng nề, dẩn đến sự mâu thuẫn giữa tư sản và vô sản ngày càng
gay gắt...

*.Các hoạt động dạy và học bài mới:
Hoạt động của thầy và trò

Nội dung ghi bảng


* Hoạt động1: (10’)HS đọc sgk và tìm hiểu mục
? Vì sao ngay từ lúc mới ra đời, giai cấp công nhân
đã chống CNTB?( bị áp bức bóc lột nặng nề, do lệ
thuộc vào máy móc, nhịp độ nhanh và liên tục. Công
nhân phải làm việc nhiều giờ, nặng nhọc và tiền
lương thấp.. .
GV: Miêu tả cuộc sống của nhân dân Anh đầu TK
XIX.
HS Quan sát H24sgk ? Em hiểu gì qua bức tranh?
GV phân tích thêm. HS đọc thêm phần chữ nhỏ sgk.
? Vì sao giới chủ lại thích sử dụng lao động trẻ em?
(làm việc nặng trả lương thấp, ý thức kém...)
? Công nhân đấu tranh bằng những hình thức nào?
( đập phá máy móc...)
? Vì sao công nhân lại đập phá máy móc? ( nhận thức
thấp tưởng nhầm là máy móc làm cho họ khổ)
GV Trong quá trình đấu tranh, giai cấp công nhân đã
thành lập công đoàn.
HS đọc phần chữ nhỏ để hiểu về tổ chức công đoàn.
* Hoạt động 2: (15’)HS làm việc theo nhóm
GV dùng lược đồ châu Âu chỉ cho HS xác định
những nước có phong trào công nhân phát triển trong
thời kì này.
GV Giao việc cụ thể cho mỗi nhóm và hướng dẩn

các nhóm làm việc theo nội dung sau:
-N1: Xác định thời gian diển ra phong trào đấu tranh
của công nhân ở các nước Pháp, Đức, Anh.
N2: Nêu hình thức đấu tranh.
N3: Nhận xét về qui mô, phong trào đấu tranh.
N4: Nêu kết quả, ý nghĩa.
* Các nhóm báo cáo kế quả thảo luận GV ghi vào
bảng thống kê (đã kẻ sẳn ở bảng phụ) HS dựa vào
bảng thống kê để ghi bài.
Quốc Thời Hình thức Qui
Kết quả. Ý
gia
gian
đấu
mô
nghĩa
tranh
Pháp 1831- Khởi nghĩa Lớn Đều thất bại
1834
vũ trang

I. Phong trào công nhân nữa
đầu TK XIX
1. Phong trào đập phá máy
móc và bãi công.
a. Nguyên nhân: công nhân bị
bóc lột nặng nề, lương thấp
điều kiện ăn ở tồi tàn...
b. Hình thức đấu tranh: đập
phá máy móc, đốt công xưởng,

bãi công.
c. Kết quả:thành lậpcác công
đoàn.
2. Phong trào công nhân
trong những năm 1830-1840
- 1831 công nhân dệt tơ thành
phố Li-ông (Pháp) khởi nghĩa.
- 1844 công nhân dệt vùng Sơlê-din(Đức) nổi dậy khởi
nghĩa.
- 1836-1847 phong trào Hiến
chương nổ ra ở Anh.
* Kết quả: đều thất bại
* Ý nghĩa: đánh dấu sự trưởng
thành của phong trào công
nhân quốc tế.


Đức

1844

Khởi nghĩa
vũ trang

Anh

1836- Đấu tranh
1847 chính trị

Vừa

Đánh dấu sự
trưởng thành
của phong
trào công
nhân quốc tế
Rộng Đánh dấu sự
lớn trưởng thành
của phong
trào công
nhân quốc tế

* Ho¹t ®éng 3: (10’) GV treo chân dung
Mác và Ăng ghen.
GV giới thiệu: Mác sinh năm 1818 ở Tơ-ri-ơ (Đức)
là người thông minh đỗ đạt cao, Mác sớm tham gia
cách mạng. Ăng ghen sinh năm 1820 ở Bác-men
(Đức). Trong một gia đình tư sản giàu có.
GV(H): Điểm giống nhau trong tư tưởng của Mác
và Ăng ghen?
HS thảo luận: Mác và Ăng ghen đều nhận thức được
sứ mệnh lịch sử của giai cấp vô sản và đánh đổ ách
thống trị của giai cấp tư sản, giải phóng giai cấp vô
sản và loài người khỏi ách áp bức bóc lột.
HS tự đọc SGK
GV lưu ý:"Đồng minh những người cộng sản"kế
thừa " Đồng minh những người chính nghĩa". Là
chính đảng độc lập đầu tiên của vô sản quốc tế.
GV: Tập trung hướng dẫn HS tìm hiểu về "Tuyên
ngôn của Đảng cộng sản".

HS thảo luận: "Tuyên ngôn của Đảng cộng sản" ra
đời trong hoàn cảnh nào? ND chủ yếu?
+ Hoàn cảnh ra đời: Chủ nghĩa tư bản phát triển, giai
cấp vô sản càng bị bót lột tàn nhẫn. Thất bại của các
cuộc đấu tranh của vô sản đầu thế kỉ XIX đặt ra yêu
cầu bứt thiết phải có một lí luận khoa học chứng
minh cho phong trào công nhân quốc tế.
+ Nội dung chủ yếu:
- Nêu rõ quy luật phát triển của xã hội loài người và
sự thắng lợi của CNXH.Giai cấp vô sản là lực lượng
lật đổ chế độ tư sản và xây dựng chế độc XHCN.

II. SỰ RA ĐỜI CỦA CHỦ
NGHĨA MÁC: (Hướng dẫn
hs đọc thêm)


Nêu cao tinh thần quốc tế vô sản.
GV(H): Ý nghĩa ra đời của "Tuyên ngôn"?
HS: Trình bày về học thuyết chủ nghĩa xã hội khoa
học một cách ngắn gọn, rõ ràng, có hệ thống. Là vũ
khí lý luận của giai cấp công nhân trong cuộc đấu
tranh chống giai cấp tư sản.
GV: Nhắt lại một số nét chính về phong trào công
nhân nửa đầu thế kỉ XIX. Đây là phong trào mang
tính tự phát.
? Phong trào công nhân từ năm 1848 dến năm 1870
có nét gì nổi bật?
HS: Giai cấp công nhân đã nhận thức rõ hơn về giai
cấp của mình, có sự đoàn kết quốc tế trong phong

trào công nhân vì có cùng kẻ thù.
GV: Ngày 28-9-1864 Quốc tế thứ nhất được thành
lập.
Tường thuật buổi lễ thành lập (SGK trang 37)
GV: Vai trò của Mác đối đối với quốc tế thứ nhất.
HS thảo luận:
+ Mác chuẩn bị cho sự thành lập và tham gia thành
lập.
+ Đứng đầu ban lãnh đạo chống lại những tư tưởng
sai lệch, thông qua những nghị quyết đúng đắn
+Mác là linh hồn của quốc tế thứ nhất.
* GV kết luận: vào giữa TK XIX phong trào công nhân nổ ra mạnh mẽ ở hầu hết
các nước tư bản nhưng đều không thu được thắng lợi.
? Vì sao phong trào nổ ra mạnh mẽ nhưng không thắng lợi?( thiếu tổ chức lãnh
đạo, chưa có đường lối đúng đắn, thiếu lí luận cách mạng
IV.Củng cố: (3’)
? Nguyên nhân dẩn đến phong trào công nhân nửa đầu TK XIX?
* Bài tập: Hãy khoanh tròn chữ cái đầu câu mà em cho là đúng nhất về sự thất bại
của phong trào công nhân nửa đầu TK XIX
A. Do thiếu lương thực, vũ khí.
B. Chưa xác định được kẻ thù.
C. Thiếu đường lối chính trị đúng đắn, chưa có tổ chức lãnh đạo.
D. Giai cấp tư sản còn mạnh dễ đàn áp phong trào.
V. Dặn dò: (1’)Học bài cũ, làm bài tập: Tóm tắt phong trào đấu tranh của công
nhân vào những năm 1830-1840.
- Chuẩn bị bài sau: Nghiên cứu phần II của bài 4, sưu tầm tranh ảnh, mẩu chuyện
về Các Mác, Ăng-ghen


E. Rút kinh nghiệm:

………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
…………………………………………………