Nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp xã ở huyện đakrông, tỉnh quảng trị
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (4.44 MB, 148 trang )
BO GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
ĐẠI HỌC HUẾ
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
N
H
TẾ
H
U
Ế
NGUYỄN THỊ DIỆU HƢƠNG
KI
NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG CÔNG CHỨC CẤP XÃ Ở
TR
Ư
Ờ
N
G
Đ
ẠI
H
Ọ
C
HUYỆN ĐAKRÔNG, TỈNH QUẢNG TRỊ
LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC KINH TẾ
HUẾ, 2019
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
ĐẠI HỌC HUẾ
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
N
H
TẾ
H
U
Ế
NGUYỄN THỊ DIỆU HƢƠNG
Ọ
C
KI
NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG CÔNG CHỨC CẤP XÃ Ở
Ờ
N
G
Đ
ẠI
H
HUYỆN ĐAKRÔNG, TỈNH QUẢNG TRỊ
TR
Ư
CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ
MÃ SỐ: 8310110
LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC KINH TẾ
NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. HOÀNG TRIỆU HUY
HUẾ, 2019
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi và đƣợc sự hƣớng
dẫn khoa học của Tiến sĩ Hoàng Triệu Huy. Các nội dung nghiên cứu, kết quả trong
đề tài là trung thực và chƣa công bố bất kỳ dƣới hình thức nào trƣớc đây. Những số
liệu phục vụ cho việc phân tích, đánh giá đƣợc tác giả thu thập trong quá trình
nghiên cứu.
Ngoài ra trong luận văn còn sử dụng một số nhận xét, đánh giá cũng nhƣ số
liệu của các tác giả khác, cơ quan tổ chức khác đều có trích dẫn và chú thích nguồn
U
Ế
gốc.
TR
Ư
Ờ
N
G
Đ
ẠI
H
Ọ
C
KI
N
H
TẾ
H
Tác giả luận văn
i
Nguyễn Thị Diệu Hƣơng
LỜI CẢM ƠN
Luận văn này là kết quả của quá trình học tập tại Trƣờng Đại học Kinh tế
Huế và quá trình tìm hiểu của bản thân tại huyện Đakrông, Quảng Trị trong thời
gian qua.
Với tình cảm chân thành, tác giả xin bày tỏ lòng biết ơn đến quý thầy cô
giáo đã tham gia giảng dạy chuyên ngành Quản lý kinh tế, đến Phòng đào tạo
sau Đại học của Trƣờng Đại học kinh tế Huế, Phân hiệu Đại học Huế tại Quảng
Trị, lãnh đạo Huyện Đakrông, Quảng Trị, tất cả cán bộ quản lý, các cán bộ công
chức cấp xã huyện Đakrông, tỉnh Quảng Trị đã tận tình giúp đỡ, tạo điều kiện
U
Ế
cho tác giả trong quá trình học tập và hoàn thành đề tài luận văn này.
H
Đặc biệt tác giả xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến TS. Hoàng Triệu Huy đã
TẾ
tận tình hƣớng dẫn, giúp đỡ tác giả nghiên cứu đề tài và hoàn chỉnh luận văn.
N
H
Mặc dù bản thân đã rất cố gắng nhƣng chắc chắn luận văn không tránh khỏi
KI
những thiếu sót, rất mong đƣợc nhận những ý kiến đóng góp bổ sung của quý thầy
Thừa Thiên Huế, tháng 3 năm 2019
Tác giả luận văn
Ư
Ờ
N
G
Đ
ẠI
H
Ọ
C
cô cùng các đồng nghiệp.
TR
Nguyễn Thị Diệu Hƣơng
ii
TÓM LƢỢC LUẬN VĂN
Họ và tên học viên: NGUYỄN THỊ DIỆU HƢƠNG
Chuyên ngành: Quản lý kinh tế, Niên khóa: 2017 - 2019
Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. HOÀNG TRIỆU HUY
Tên đề tài: NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG ĐỘI NGŨ CÔNG CHỨC CẤP XÃ
Ở HUYỆN ĐAKRÔNG, TỈNH QUẢNG TRỊ
1. Mục đích và đối tƣợng nghiên cứu
- Mục đích nghiên cứu:
Trên cơ sở phân tích, đánh giá thực trạng nâng cao chất lƣợng đội ngũ công
TẾ
H
tại huyện Đakrông, tỉnh Quảng Trị trong thời gian tới.
U
Ế
chức cấp xã, đề xuất giải pháp nhằm nâng cao chất lƣợng đội ngũ công chức cấp xã
- Đối tƣợng nghiên cứu:
N
H
Đối tƣợng nghiên cứu của đề tài là các vấn đề liên quan đến nâng cao chất
KI
lƣợng đội ngũ công chức cấp xã ở huyện Đakrông, tỉnh Quảng Trị.
Ọ
C
2. Các phƣơng pháp nghiên cứu đã sử dụng
H
Luận văn đã sử dụng các phƣơng pháp nhƣ: phƣơng pháp thu thập số liệu; tổng
ẠI
hợp và xử lý số liệu; phƣơng pháp thống kê mô tả, so sánh, kiểm định độ tin cậy
N
G
Đ
thang đo; Phƣơng pháp phân tích nhân tố và hồi quy nhằm nghiên cứu các nhân tố
Ờ
ảnh hƣởng đến nâng cao chất lƣợng đội ngũ công chức cấp xã trên địa bàn huyện.
Ư
3. Các kết quả nghiên cứu chính và kết luận
TR
Kết quả nghiên cứu của luận văn đã hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về
đội ngũ công chức cấp xã, nâng cao chất lƣợng đội ngũ công chức cấp xã. Đánh giá
thực trạng về chất lƣợng đội ngũ công chức cấp xã và nâng cao chất lƣợng đội ngũ
công chức cấp xã của huyện Đakrông. Đề xuất giải pháp nâng cao chất lƣợng đội
ngũ công chức cấp xã của huyện Đakrông trong thời gian tới.
iii
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT VÀ KÝ HIỆU
Giải thích
CBCC
: Cán bộ công chức
CP
: Chính phủ
CHDCND
: Cộng hòa dân chủ nhân dân
ĐH
: Đại học
ĐVT
: Đơn vị tính
GTTB
: Giá trị trung bình
HĐND
: Hội đồng nhân dân
KT-TC-XD
: Kinh tế- tài chính- xây dựng
KH
: Kế hoạch
LLCT
: Lý luận chính trị
NĐ
: Nghị định
NN&PTNT
: Nông nghiệp và phát triển nông thôn
QĐ
: Quyết định
QLNN
: Quản lý nhà nƣớc
ẠI
H
Ọ
C
KI
N
H
TẾ
H
U
Ế
Viết tắt
: Sắc lệnh
TC
Ờ
THCS
N
G
Đ
SL
: Trung học cơ sở
: Trung học phổ thông
TR
Ư
THPT
: Trung cấp
UBND
: Ủy ban nhân dân
XHCN
: Xã hội chủ nghĩa
iv
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ........................................................................................................i
LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................ ii
TÓM LƢỢC LUẬN VĂN ........................................................................................ iii
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT VÀ KÝ HIỆU .........................................................iv
MỤC LỤC ................................................................................................................... v
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU ..............................................................................ix
PHẦN 1: MỞ ĐẦU.................................................................................................... 1
Ế
1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI .......................................................................... 1
H
U
2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU.................................................................................... 2
TẾ
2.1. Mục tiêu chung ..................................................................................................... 2
N
H
2.2. Mục tiêu cụ thể ..................................................................................................... 2
3. ĐỐI TƢỢNG, PHẠM VI NGHIÊN CỨU.............................................................. 2
KI
4. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ........................................................................... 3
Ọ
C
4.1. Phƣơng pháp thu thập số liệu thứ cấp, sơ cấp; chọn mẫu, điều tra ...................... 3
H
4.2. Phƣơng pháp phân tích, tổng hợp và xử lý số liệu ............................................... 5
ẠI
4.3. Phƣơng pháp thống kê mô tả................................................................................ 5
N
G
Đ
4.4. Phƣơng pháp so sánh, đối chiếu ........................................................................... 5
4.5. Phƣơng pháp phân tích nhân tố và kiểm định giả thuyết thống kê ...................... 5
Ư
Ờ
5. CẤU TRÚC LUẬN VĂN ....................................................................................... 5
TR
PHẦN 2: NỘI DUNG NGHIÊN CỨU..................................................................... 6
CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CHẤT LƢỢNG ĐỘI
NGŨ CÔNG CHỨC CẤP XÃ .................................................................................. 6
1.1. Cơ sở lý luận về chất lƣợng đội ngũ công chức ................................................... 6
1.1.1. Khái niệm về công chức và công chức cấp xã .................................................. 6
1.1.2. Vai trò, đặc điểm của công chức cấp xã............................................................ 7
1.1.2.1. Vai trò của công chức cấp xã ......................................................................... 7
1.1.2.2. Đặc điểm của công chức cấp xã: .................................................................... 8
1.1.3. Chức trách, tiêu chuẩn của công chức cấp xã ................................................... 9
1.1.3.1. Chức trách ...................................................................................................... 9
1.1.3.2. Tiêu chuẩn của công chức cấp xã ................................................................ 10
v
1.2. Các tiêu chí đánh giá nâng cao chất lƣợng đội ngũ công chức cấp xã .............. 11
1.2.1. Khái niệm chất lƣợng đội ngũ công chức cấp xã ............................................ 11
1.2.2. Khái niệm nâng cao chất lƣợng đội ngũ công chức cấp xã ............................ 12
1.2.3. Các tiêu chí đánh giá chất lƣợng của đội ngũ công chức cấp xã .................... 14
1.2.3.1. Thể lực.......................................................................................................... 14
1.2.3.2. Trí lực ........................................................................................................... 15
1.2.3.3. Tâm lực ........................................................................................................ 17
1.3. Các nội dung nâng cao chất lƣợng đội ngũ công chức cấp xã ........................... 19
1.3.1. Quy hoạch cán bộ lãnh đạo quản lý cấp xã ..................................................... 19
Ế
1.3.2. Tuyển dụng, bổ nhiệm công chức ................................................................... 20
H
U
1.3.3. Đào tạo, bồi dƣỡng công chức ........................................................................ 21
TẾ
1.3.4. Sử dụng công chức cấp xã .............................................................................. 22
1.3.5. Đánh giá việc thực hiện công việc của công chức cấp xã ............................... 23
N
H
1.4. Cơ sở thực tiễn ................................................................................................... 24
KI
1.4.1. Kinh nghiệm nâng cao chất lƣợng đội ngũ công chức cấp xã của tỉnh
Ọ
C
Lào Cai [26]. ............................................................................................................ 24
H
1.4.2. Kinh nghiệm đối với Chính quyền cấp xã ở huyện Hƣớng Hóa, tỉnh Quảng
ẠI
Trị .............................................................................................................................. 25
Đ
1.4.3. Đúc rút kinh nghiệm chung của các địa phƣơng trong việc nâng cao chất
N
G
lƣợng đội ngũ cán bộ công chức cấp xã .................................................................... 27
Ờ
CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG CHẤT LƢỢNG CÔNG CHỨC CẤP XÃ Ở
TR
Ư
HUYỆN ĐAKRÔNG, TỈNH QUẢNG TRỊ .......................................................... 30
2.1. Khái quát tổng quan về huyện Đakrông............................................................. 30
2.1.1. Đặc điểm điều kiện tự nhiên của huyện Đakrông – Tỉnh Quảng Trị. ............. 30
2.1.1.1. Vị trí địa lý. .................................................................................................. 30
2.1.1.2. Địa hình – địa mạo. ...................................................................................... 30
2.1.2. Đặc điểm Kinh tế - Xã hội ............................................................................. 31
2.1.2.1. Nguồn lao động và dân số ............................................................................ 31
2.1.2.2. Đặc điểm kinh tế và kết quả phát triển kinh tế của huyện Đakrông ............ 31
2.2. Khái quát thực trạng đội ngũ công chức cấp xã trên địa bàn huyện Đakrông
trong 3 năm 2015-2017 ............................................................................................. 33
2.2.1. Số lƣợng, cơ cấu công chức cấp xã ................................................................. 33
vi
2.2.1.1. Số lƣợng công chức cấp xã .......................................................................... 33
2.2.1.2. Cơ cấu công chức theo dân tộc, giới tính, độ tuổi ....................................... 37
2.2.2. Chất lƣợng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã ................................................ 39
2.2.2.1. Thể lực.......................................................................................................... 39
2.2.2.2. Trí lực ........................................................................................................... 41
2.2.2.3. Tâm lực ........................................................................................................ 48
2.3. Các nội dung nâng cao chất lƣợng đội ngũ công chức cấp xã trong 3 năm 20152017 ........................................................................................................................... 51
2.3.1. Quy hoạch cán bộ lãnh đạo quản lý cấp xã ..................................................... 51
Ế
2.3.2. Tuyển dụng, bổ nhiệm công chức ................................................................... 52
H
U
2.3.3. Đào tạo, bồi dƣỡng công chức ........................................................................ 53
TẾ
2.3.4. Quản lý, sử dụng công chức cấp xã ................................................................ 55
2.3.5. Đánh giá công chức cấp xã ............................................................................. 57
N
H
2.3.6. Khảo sát, đánh giá chất lƣợng công chức cấp xã trên địa bàn huyện Đakrông,
KI
tỉnh Quảng Trị qua các đối tƣợng điều tra ................................................................ 58
Ọ
C
2.4. Đánh giá chung về thực trạng đội ngũ công chức xã huyện Đakrông ............... 73
H
2.4.1. Ƣu điểm ........................................................................................................... 73
ẠI
2.4.2. Nhƣợc điểm ..................................................................................................... 75
Đ
2.4.3. Nguyên nhân ................................................................................................... 78
N
G
CHƢƠNG 3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG CÔNG
Ờ
CHỨC CẤP XÃ Ở HUYỆN ĐAKRÔNG, TỈNH QUẢNG TRỊ ......................... 82
TR
Ư
3.1. Mục tiêu nâng cao chất lƣợng công chức cấp xã ở huyện Đakrông, tỉnh Quảng
Trị .............................................................................................................................. 82
3.1.1. Mục tiêu chung ................................................................................................ 82
3.1.2. Mục tiêu cụ thể ................................................................................................ 82
3.2. Một số giải pháp nâng cao chất lƣợng công chức cấp xã của huyện Đakrông,
tỉnh Quảng Trị ........................................................................................................... 83
3.2.1. Nhóm giải pháp chung .................................................................................... 83
3.2.1.1. Xây dựng cơ cấu đội ngũ công chức hợp lý cả về số lƣợng và chất lƣợng . 83
3.2.1.2. Giải pháp về quan tâm chăm sóc, nâng cao thể lực của công chức ............. 85
3.2.2. Nhóm giải pháp cụ thể nâng cao chất lƣợng công chức cấp xã ở huyện
Đakrông, tỉnh Quảng Trị ........................................................................................... 86
vii
3.2.2.1. Nâng cao chất lƣợng công tác tuyển dụng công chức cấp xã ...................... 86
3.2.2.2. Hoàn thiện công tác quy hoạch công chức cấp xã ....................................... 87
3.2.2.3. Đổi mới, tăng cƣờng công tác đào tạo, bồi dƣỡng công chức cấp xã .......... 88
3.2.2.4. Chú trọng công tác quản lý - sử dụng công chức cấp xã ............................. 90
3.2.2.5. Đổi mới công tác đánh giá công chức cấp xã .............................................. 91
3.2.3. Nhóm giải pháp hỗ trợ khác nhằm nâng cao chất lƣợng công chức cấp xã ở
huyện Đakrông, tỉnh Quảng Trị ................................................................................ 93
3.2.3.1. Giải pháp về chính sách đãi ngộ, thu hút nhân tài: ...................................... 93
3.2.3.2. Tăng cƣờng công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát công chức cấp xã ......... 94
Ế
3.2.3.3. Xây dựng tiêu chuẩn nghiệp vụ, thực hiện chuẩn hóa đội ngũ cán bộ, công
H
U
chức cấp xã ................................................................................................................ 95
TẾ
3.2.3.4. Xây dựng chế độ đãi ngộ thích hợp cho đội ngũ công chức cấp xã ............ 96
3.2.3.5. Tăng cƣờng hơn nữa sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác cán bộ, nâng
N
H
cao chất lƣợng công chức cấp xã .............................................................................. 96
KI
PHẦN 3: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ................................................................ 99
Ọ
C
3.1. KẾT LUẬN ........................................................................................................ 99
H
3.2. KIẾN NGHỊ .....................................................................................................100
ẠI
3.2.1. Đối với Chính phủ và các cơ quan ban ngành ..............................................100
Đ
3.2.2. Đối với chính quyền huyện Đakrông ............................................................100
N
G
TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................................................102
TR
Ư
Ờ
PHỤ LỤC ...............................................................................................................104
QUYẾT ĐỊNH VỀ VIỆC THÀNH LẬP HỘI ĐỒNG CHẤM LUẬN VĂN THẠC SỸ
NHẬN XÉT LUẬN VĂN THẠC SỸ CỦA PHẢN BIỆN 1
NHẬN XÉT LUẬN VĂN THẠC SỸ CỦA PHẢN BIỆN 2
BIÊN BẢN CỦA HỘI ĐỒNG CHẤM LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ
BẢN GIẢI TRÌNH CHỈNH SỬA LUẬN VĂN
XÁC NHẬN HOÀN THIỆN LUẬN VĂN
viii
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU
Số hiệu bảng
Tên bảng
Trang
Bảng 2.1. Tình hình dân số, lao động của huyện năm 2015 - 2017..................................... 31
Bảng 2.2. Quy mô cán bộ công chức cấp xã của huyện Đakrông, tỉnh Quảng Trị qua 3 năm
2015 - 2017 .......................................................................................................................... 34
Bảng 2.3. Số lƣợng công chức cấp xã theo vị trí của huyện Đakrông, tỉnh Quảng Trị qua 3
năm 2015-2017 .................................................................................................................... 34
Bảng 2.4. Hiện trạng, chức danh, số lƣợng công chức cấp xã ở huyện Đakrông năm 201736
U
Ế
Bảng 2.5. Cơ cấu của đội ngũ công chức cấp xã của huyện Đakrông, tỉnh Quảng Trị qua 3
năm 2015-2017 .................................................................................................................... 37
TẾ
H
Bảng 2.6. Tình hình sức khỏe của công chức cấp xã của huyện Đakrông, tỉnh Quảng Trị
qua 3 năm 2015-2017 .......................................................................................................... 40
N
H
Bảng 2.7. Trình độ văn hóa, chuyên môn của đội ngũ công chức cấp xã của huyện
Đakrông, tỉnh Quảng Trị qua 3 năm 2015-2017 .................................................................. 41
Ọ
C
KI
Bảng 2.8. Trình độ lý luận chính trị, quản lý nhà nƣớc của đội ngũ công chức cấp xã huyện
Đakrông, tỉnh Quảng Trị qua 3 năm 2015-2017 .................................................................. 44
H
Bảng 2.9. Trình độ ngoại ngữ, tin học, thâm niên của đội ngũ công chức cấp xã huyện
Đakrông, tỉnh Quảng Trị qua 3 năm 2015-2017 .................................................................. 46
Đ
ẠI
Bảng 2.10. Số lƣợng Đảng viên 2015-2017 đội ngũ công chức cấp xã huyện Đakrông, tỉnh
Quảng Trị qua 3 năm 2015-2017 ......................................................................................... 50
N
G
Bảng 2.11. Số lƣợng hồ sơ ứng tuyển, trúng tuyển đƣợc tuyển dụng công chức của huyện
Đakrông, tỉnh Quảng Trị qua 3 năm 2015-2017 .................................................................. 53
Ư
Ờ
Bảng 2.12. Tình hình đào tạo, bồi dƣỡng đội ngũ công chức cấp xã của huyện Đakrông,
tỉnh Quảng Trị qua 3 năm 2015-2017 .................................................................................. 54
TR
Bảng 2.13: Thông tin cá nhân các đối tƣợng ngƣời dân đƣợc khảo sát ............................... 58
Bảng 2.14: Đánh giá của ngƣời dân về thái độ, tinh thần, trách nhiệm với công việc của đội
ngũ công chức cấp xã trên địa bàn huyện Đakrông ............................................................. 59
Bảng 2.15: Đánh giá của ngƣời dân về trình độ chuyên môn của đội ngũ công chức cấp xã
trên địa bàn huyện Đakrông ................................................................................................. 60
Bảng 2.16: Đánh giá của đội ngũ cán bộ quản lý đối với công chức cấp xã ....................... 62
Bảng 2.17: Đặc điểm mẫu khảo sát công chức cấp xã huyện Đakrông ............................... 64
Bảng 2.18. Kết quả kiểm định độ tin cậy của thang đo bằng Cronbach’s Alpha ................ 65
Bảng 2.19. Kết quả phân tích nhân tố lần cuối .................................................................... 67
Bảng 2.20. Kết quả phân tích nhân tố .................................................................................. 67
Bảng 2.21. Kết quả hồi quy bội của mô hình ...................................................................... 70
Bảng 2.22. Phân tích phƣơng sai ANOVA .......................................................................... 70
ix
Bảng 2.23. Phân tích các hệ số hồi quy bội ......................................................................... 71
TR
Ư
Ờ
N
G
Đ
ẠI
H
Ọ
C
KI
N
H
TẾ
H
U
Ế
Bảng 2.25: Đánh giá về các kỹ năng của đội ngũ công chức cấp xã trên địa bàn huyện
Đakrông ............................................................................................................................... 72
x
PHẦN 1: MỞ ĐẦU
1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI
Chính quyền cấp xã, phƣờng, thị trấn (Gọi tắt là xã) luôn có vị trí rất quan
trọng trong bộ máy chính quyền của nƣớc ta và đƣợc ghi trong điều 118 Hiến pháp
nƣớc Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Chính quyền xã có chức năng bảo đảm
việc chấp hành các chủ trƣơng, đƣờng lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà
nƣớc, quyết định của Nhà nƣớc chính quyền cấp trên, quyết định và đảm bảo thực
hiện các chủ trƣơng, biện pháp để phát huy mọi khả năng và tiềm năng của địa
U
Ế
phƣơng về các mặt chính trị, kinh tế, văn hóa - xã hội, an ninh, quốc phòng, không
H
ngừng cải thiện đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân trong xã và làm tròn
TẾ
nghĩa vụ của địa phƣơng với Nhà nƣớc.
N
H
Công chức cấp xã là những ngƣời trực tiếp tiếp xúc với nhân dân hàng ngày,
KI
giải đáp, hƣớng dẫn, tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện theo chủ trƣơng,
Ọ
C
đƣờng lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nƣớc, trực tiếp lắng nghe, giải
H
quyết hoặc kiến nghị lên cấp trên những kiến nghị, ý kiến, nguyện vọng của nhân
ẠI
dân. Vì vậy, chất lƣợng hoạt động của công chức cấp xã ảnh hƣởng trực tiếp đến
N
G
Đ
sức mạnh của hệ thống chính trị ở cơ sở, tác động đến sự nghiệp cách mạng và đổi
mới của Đảng và Nhà nƣớc.
Ư
Ờ
Đất nƣớc ta hiện nay đang bƣớc vào thời kỳ hội nhập sâu rộng cùng với sự
TR
phát triển nhƣ vũ bão của khoa học công nghệ, trong đó phải kể đến cuộc cách
mạng công nghiệp 4.0, sự phát triển của nền kinh tế tri thức, thì việc nâng cao chất
lƣợng đội ngũ công chức cấp xã càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.
Huyện Đakrông là một huyện nghèo miền núi của tỉnh Quảng Trị, huyện có 1
thị trấn và 13 xã. Tính đến cuối năm 2017 toàn huyện có 316 cán bộ công chức,
trong đó có 207 cán bộ công chức là ngƣời dân tộc thiểu số, chiếm 65,5%. Trong
quá trình đổi mới xây dựng địa phƣơng, huyện luôn xác định xây dựng đội ngũ
công chức, là một trong những nhiệm vụ trọng tâm cơ bản, trong nâng cao chất
lƣợng hoạt động hành chính công. Sau khi Nghị quyết TW 5 khóa IX của Đảng
đƣợc ban hành. Huyện đã tập trung kiện toàn đội ngũ công chức toàn huyện nói
1
chung, riêng đội ngũ công chức cấp xã đƣợc tuyển dụng lại, gắn chức danh với bằng
cấp chuyên môn phù hợp, các vị trí chƣa đạt chuẩn thì đƣợc thay thế hoặc cử đi đào
tạo dài hạn phù hợp với chuyên ngành đang đảm nhận.
Tuy đã đƣợc từng bƣớc chuẩn hóa, nhƣng tính chuyên nghiệp của đội ngũ
công chức cấp xã chƣa cao, chƣa đảm bảo đƣợc theo yêu cầu của nền công vụ. Một
bộ phận công chức chƣa phát huy hết năng lực, sở trƣờng của mình trong công tác;
còn thụ động và máy móc; thiếu gƣơng mẫu trong lối sống, sinh hoạt; năng lực chỉ
đạo, điều hành còn hạn chế; chƣa có nhiều sáng kiến, sáng tạo đóng góp cho xã,
huyện; chƣa đáp ứng đƣợc yêu cầu đổi mới…vv. Nên tỷ lệ nghèo đói của huyện còn
U
Ế
rất cao và tốc độ giảm nghèo còn chậm. Đứng trƣớc thực tế đó việc nâng cao chất
H
lƣợng đội ngủ công chức cấp xã là vô cùng quan trọng. Với những lý do đó nên tác
N
H
Quảng Trị ” làm luận văn thạc sĩ của mình.
Ọ
C
KI
2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU
2.1. Mục tiêu chung
TẾ
giả chọn đề tài: “Nâng cao chất lượng công chức cấp xã ở huyện Đakrông - tỉnh
H
Trên cơ sở phân tích, đánh giá thực trạng nâng cao chất lƣợng đội ngũ công
ẠI
chức cấp xã, đề xuất giải pháp nhằm nâng cao chất lƣợng đội ngũ công chức cấp xã
N
G
Đ
tại huyện Đakrông, tỉnh Quảng Trị trong thời gian tới.
2.2. Mục tiêu cụ thể
Ư
Ờ
- Hệ thống hoá những vấn đề lý luận và thực tiễn về nâng cao chất lƣợng đội
TR
ngũ công chức cấp xã.
- Đánh giá thực trạng chất lƣợng đội ngũ công chức cấp xã ở huyện Đakrông,
tỉnh Quảng Trị trong giai đoạn 2015 - 2017.
- Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lƣợng đội ngũ công chức cấp
xã ở huyện Đakrông, tỉnh Quảng Trị.
3. ĐỐI TƢỢNG, PHẠM VI NGHIÊN CỨU
- Đối tƣợng nghiên cứu:
Đối tƣợng nghiên cứu của đề tài là các vấn đề liên quan đến nâng cao chất
lƣợng đội ngũ công chức cấp xã ở huyện Đakrông, tỉnh Quảng Trị.
- Phạm vi nghiên cứu của đề tài:
2
+ Phạm vi về không gian: Các xã, thị trấn trên địa bàn huyện Đakrông, tỉnh
Quảng Trị.
+ Phạm vi về thời gian: Số liệu thứ cấp đƣợc thu thập trong 3 năm từ năm
2015 đến năm 2017; Số liệu sơ cấp đƣợc thu thập trong khoảng thời gian từ tháng
11 đến tháng 12 năm 2018.
4. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
4.1. Phương pháp thu thập số liệu thứ cấp sơ cấp ch n m u
i u tra
- Tài liệu, số liệu thứ cấp
Nguồn số liệu thứ cấp liên quan đến đội ngũ công chức cấp xã đƣợc thu thập
U
Ế
từ nguồn số liệu của Phòng Nội vụ huyện, số liệu báo cáo của các xã, niên giám
H
thống kê của tỉnh Quảng Trị, của huyện Đakrông và các tài liệu liên quan khác...
TẾ
Các thông tin liên quan đến cơ sở lý luận về công chức xã đƣợc thu thập từ các
N
H
văn bản quy phạm pháp luật nhƣ: Luật, Nghị định, Thông tƣ, quy định, hƣớng dẫn
KI
về công chức cấp xã, các nghiên cứu và các tài liệu chuyên ngành liên quan.
Ọ
C
- Dữ liệu sơ cấp đƣợc thu thập trên cơ sở tiến hành điều tra, phỏng vấn các
H
công chức, cán bộ quản lý cấp xã và ngƣời dân tại các xã, thị trấn huyện Đakrông
ẠI
về các nội dung liên quan đến vấn đề nâng cao chất lƣợng công chức cấp xã.
N
G
Đ
- Xác định mẫu điều tra:
+ Về đối tƣợng điều tra: Để tiến hành phân tích đánh giá về chất lƣợng đội ngũ
Ư
Ờ
công chức cấp xã trên địa bàn huyện Đakrông, tỉnh Quảng Trị, đề tài đã điều tra
TR
nguồn số liệu sơ cấp bằng phiếu điều tra với 3 đối tƣợng chủ yếu là Công chức cấp
xã; ngƣời dân và cán bộ lãnh đạo chính quyền cấp xã.
+ Phƣơng pháp điều tra chọn mẫu để khảo sát đối với ý kiến ngƣời dân: Với
địa bàn lớn bao gồm nhiều xã, thị trấn và hạn chế về thời gian tác giả không thể
điều tra tất cả các xã. Vì vậy, tác giả tiến hành chọn mẫu 3 xã và 1 thị trấn của
huyện Đakrông đặc trƣng cho vùng địa lý, phát triển kinh tế xã hội của huyện và
tiến hành điều tra theo bảng hỏi đƣợc thiết kế sẵn.
Chọn xã đại diện điều tra: Toàn huyện có 14 xã, thị trấn, tác giả tiến hành điều
tra tại 01 thị trấn và 03 xã đại diện:
3
Thị trấn Đakrông: Là thị trấn, là trung tâm của huyện, nơi tập trung các cơ
quan nhà nƣớc, đại diện khu vực có trình độ phát triển kinh tế xã hội tƣơng đối cao
trong toàn huyện.
Xã Triệu Nguyên: Là xã đại diện khu vực có trình độ phát triển kinh tế xã hội
ở mức cao nhất trong toàn huyện.
Xã Hƣớng Hiệp: Là xã đại diện khu vực có trình độ phát triển kinh tế xã hội ở
mức trung bình trong toàn huyện.
Xã A Vao: Là xã đại diện khu vực có trình độ phát triển kinh tế xã hội ở mức
thấp trong toàn huyện.
U
Ế
Tiêu chí để lựa chọn là những ngƣời dân này thƣờng hay đến làm việc hoặc
H
tiếp xúc nhiều với các cán bộ của xã. Nội dung phỏng vấn là các đánh giá của ngƣời
TẾ
dân về các khía cạnh: Thái độ, tinh thần trách nhiệm với công việc; trình độ chuyên
N
H
môn và công tác tổ chức, quản lý của công chức và những ý kiến đề xuất của ngƣời
KI
dân nhằm nâng cao hơn nữa chất lƣợng đội ngũ công chức cấp xã. Số lƣợng ngƣời
Ọ
C
dân điều tra trên mỗi xã là 25 ngƣời, tổng cộng có 100 mẫu điều tra.
H
+ Phƣơng pháp điều tra đối với công chức cấp xã: Tác giả tiến hành điều tra
ẠI
khảo sát toàn bộ 161 công chức cấp xã thuộc huyện Đakrông với các nội dung chủ
N
G
Đ
yếu về chất lƣợng đội ngũ công chức nhƣ quy hoạch cán bộ quản lý cấp xã; tuyển
dụng, bổ nhiệm công chức; đào tạo, bồi dƣỡng công chức; quản lý, sử dụng công
Ư
Ờ
chức cấp xã, đánh giá công chức cấp xã...
TR
+ Phƣơng pháp điều tra đối với cán bộ lãnh đạo chính quyền cấp xã: tác giả
chọn ra 30 cán bộ lãnh đạo chính quyền cấp xã (chủ tịch và 2 phó chủ tịch) để điều
tra, nhận xét về sự phù hợp giữa trình độ, năng lực của công chức xã đối với vị trí
đang đảm nhận, về phẩm chất, đạo đức, lối sống, thái độ phục vụ nhân dân.
+ Đồng thời, ngoài ra tác giả còn tiến hành phỏng vấn cán bộ quản lý cấp
huyện về chất lƣợng đội ngũ công chức xã trên địa bàn nghiên cứu. Thông qua tham
khảo ý kiến của các chuyên gia nhƣ lãnh đạo cấp huyện để có thông tin trong quá
trình phân tích và đề xuất giải pháp.
4
4.2. Phương pháp phân tích, tổng hợp và xử lý số liệu
Trên cơ sở các nguồn tài liệu thu thập đƣợc, tác giả tiến hành phân tích, tổng
hợp các nguồn tƣ liệu, số liệu để sử dụng cho việc viết luận văn.
Các số liệu sơ cấp, thứ cấp, trƣớc khi phân tích đƣợc tổng hợp, so sánh ý kiến
đánh giá theo các tiêu thức khác nhau thông qua công cụ phần mềm EXCEL, phần
mềm thống kê SPSS 20.0.
4.3. Phương pháp thống kê mô tả
Để mô tả thực trạng và tình hình biến động về số lƣợng và chất lƣợng đội ngũ
công chức cấp xã theo các chỉ tiêu nghiên cứu: cơ cấu tuổi, giới tính, dân tộc, tôn
Ế
giáo, trình độ học vấn, trình độ chuyên môn,… Từ đó, phân tích những mặt đạt
H
U
đƣợc, hạn chế trong việc thực hiện công việc, chất lƣợng đội ngũ công chức cấp xã
4.4. Phương pháp so sánh
TẾ
của huyện Đakrông, tỉnh Quảng Trị.
ối chiếu
N
H
So sánh, đối chiếu các chỉ số liên quan đến chất lƣợng đội ngũ công chức cấp
KI
xã qua các năm để thấy đƣợc sự thay đổi, tính hiệu quả của các cơ chế, chính sách
Ọ
C
của địa phƣơng và những nỗ lực của các cấp chính quyền trong việc nâng cao chất
H
lƣợng đội ngũ công chức cấp xã ở huyện Đakrông, tỉnh Quảng Trị.
ẠI
4.5. Phương pháp phân tích nhân tố và kiểm ịnh giả thuyết thống kê
Đ
Phƣơng pháp phân tích nhân tố (EFA): Đƣợc sử dụng để phân tích ảnh hƣởng,
N
G
tác động của các nhân tố nghiên cứu đến chất lƣợng đội ngũ công chức cấp xã trên
Ờ
địa bàn huyện Đakrông.
TR
Ư
Phƣơng pháp kiểm định giả thuyết thống kê: Sử dụng phƣơng pháp này nhằm
kiểm định lại các giả thiết đặt ra cho vấn đề nâng cao chất lƣợng đội ngũ công chức
cấp xã trên địa bàn huyện Đakrông.
5. CẤU TRÚC LUẬN VĂN
Ngoài phần Mở đầu, Kết luận, Tài liệu tham khảo, Luận văn đƣợc kết cấu
thành 3 chƣơng:
Chương 1. Cơ sở lý luận và thực tiễn về chất lượng đội ngũ công chức.
Chương 2. Thực trạng chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã của huyện
Đakrông, tỉnh Quảng Trị.
Chương 3. Giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công chức cấp xã
của huyện Đakrông, tỉnh Quảng Trị.
5
PHẦN 2: NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CHẤT LƢỢNG
ĐỘI NGŨ CÔNG CHỨC CẤP XÃ
1.1. Cơ sở lý luận về chất lƣợng đội ngũ công chức
1.1.1. Khái niệm v công chức và công chức cấp xã
Công chức: Ở Việt Nam, khái niệm công chức đƣợc hình thành và thƣờng gắn
liền với sự hình thành và phát triển ngày càng hoàn thiện của nền hành chính nhà
U
Ế
nƣớc.Khái niệm công chức lần đầu tiên đƣợc nêu ra trong Sắc lệnh 76/SL ngày
H
20/5/1950 của Chủ tịch nƣớc Việt Nam dân chủ cộng hòa ban hành Quy chế công
TẾ
chức nhƣ sau: “Những công dân Việt Nam được chính quyền nhân dân tuyển dụng,
N
H
giao giữ một chức vụ thường xuyên trong các cơ quan Chính phủ, ở trong hay ở
KI
ngoài nước, đều là công chức theo Quy chế này, trừ những trường hợp riêng biệt do
Ọ
C
Chính phủ định" (Trích Điều 1, Sắc lệnh số 76/SL ngày 20 tháng 5 năm 1950).
H
Cùng với sự phát triển của đất nƣớc và nền hành chính nƣớc nhà, khái niệm
ẠI
công chức đã dần đƣợc quy định cụ thể hơn, chi tiết hơn. Tuy nhiên, các khái niệm
Đ
này vẫn chƣa phân định rõ ràng ai là cán bộ, ai là công chức.
N
G
Đến năm 2008, Quốc hội nƣớc Cộng hoà XHCN Việt Nam đã thông qua Luật
Ờ
Cán bộ, công chức số 22/2008/QH12. Đây là bƣớc tiến mới, mang tính cách mạng
TR
Ư
về cải cách chế độ công vụ, công chức, thể chế hoá quan điểm, đƣờng lối của Đảng
về công tác cán bộ, đáp ứng yêu cầu xây dựng Nhà nƣớc pháp quyền XHCN của
nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân.
Điều 4, Khoản 2 Luật Cán bộ, công chức 2008, xác định: “Công chức là công
dân Việt Nam, được tuyển dụng, bổ nhiệm vào ngạch, chức vụ, chức danh trong cơ
quan của Đảng cộng sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội ở Trung
ương, cấp tỉnh, cấp huyện; trong cơ quan, thuộc đơn vị Quân đội nhân dân mà không
phải là sỹ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân quốc phòng; trong cơ quan
đơn vị thuộc công an nhân dân mà không phải là sỹ quan, hạ sỹ quan chuyên nghiệp
và trong bộ máy lãnh đạo, quản lý của đơn vị sự nghiệp công lập của Đảng Cộng sản
6
Việt Nam, Nhà nước, tổ chức Chính trị - xã hội (sau đây gọi chung là đơn vị công
lập) trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước; đối với công chức trong
bộ máy lãnh đạo, quản lý của đơn vị sự nghiệp công lập thì lương được bảo đảm từ
quỹ lương của đơn vị sự nghiệp công lập theo quy định của pháp luật”. [16]
Công chức cấp xã: Khái niệm công chức cấp xã đƣợc quy định tại Khoản 3,
Điều 4, Luật cán bộ, công chức 2008: “Công chức cấp xã là công dân Việt Nam
được tuyển dụng giữ một chức danh chuyên môn, nghiệp vụ thuộc Ủy ban nhân dân
cấp xã, trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước”. [16]
Cụ thể, tại điều 61 chƣơng V của Luật Luật Cán bộ, công chức đƣợc Quốc hội
U
Ế
thông qua ngày 13/11/2008 có quy định 7 chức danh là công chức cấp xã gồm:
H
Trƣởng công an; Chỉ huy trƣởng quân sự; Văn phòng - Thống kê; Địa chính - xây
TẾ
dựng - đô thị và môi trƣờng; Tài chính - kế toán; Tƣ pháp - hộ tịch; Văn hóa - xã
N
H
hội. Ngoài ra, công chức cấp xã còn bao gồm cả cán bộ, công chức đƣợc luân
ặc iểm của công chức cấp xã
Ọ
C
1.1.2. Vai trò
KI
chuyển, điều động, biệt phái về cấp xã.[16]
H
1.1.2.1. Vai trò của công chức cấp xã
ẠI
Cán bộ, công chức cấp xã là một bộ phận không thể thiếu trong đội ngũ cán
N
G
Đ
bộ, công chức của nƣớc ta. Mọi hoạt động của chính quyền cơ sở đều do công chức
cấp xã thực hiện. Vai trò của đội ngũ công chức cấp xã thể hiện:
Ư
Ờ
Là nguồn nhân lực quan trọng có vai trò quyết định trong việc nâng cao hiệu
TR
quả hoạt động của bộ máy hành chính nhà nƣớc, đƣa các chính sách và thực hiện
đƣờng lối, chính sách của Đảng, Nhà nƣớc trở thành thực tiễn và tiếp thu nguyện
vọng của nhân dân, nắm bắt đƣợc những yêu cầu của thực tiễn của cuộc sống để
phản ánh kịp thời với cấp trên, là một trong những nguồn lực quan trọng trong việc
thực hiện công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nƣớc. [18]
Đội ngũ công chức cấp xã có vị trí, vai trò quyết định trong việc triển khai tổ
chức thực hiện thắng lợi các chủ trƣơng, đƣờng lối của Đảng, chính sách pháp luật
của Nhà nƣớc tại cơ sở. Thông qua họ mà ý Đảng, lòng dân tạo thành một khối
thống nhất, làm cho Đảng, Nhà nƣớc “ăn sâu, bám rễ” trong quần chúng nhân dân,
củng cố niềm tin của nhân dân với Đảng và Nhà nƣớc. Nhƣ vậy, chủ trƣơng đƣờng
7
lối của Đảng, chính sách pháp luật có đi vào cuộc sống, trở thành hiện thực sinh
động hay không, tùy thuộc phần lớn vào sự tuyên truyền và tổ chức vận động nhân
dân của đội ngũ công chức cấp xã.
Công chức cấp xã là một bộ phận trong đội ngũ cán bộ công chức nhà nƣớc có
số lƣợng lớn và vai trò rất quan trọng trong việc đảm bảo hiệu lực, hiệu quả của bộ
máy nhà nƣớc nói chung và chính quyền cấp cơ sở nói riêng. Bởi vì họ là những
ngƣời trực tiếp gắn bó với địa phƣơng, am hiểu tâm tƣ, nguyện vọng của ngƣời dân
địa phƣơng, đồng thời là ngƣời đại diện cho nhân dân trong việc cung cấp thông tin
cho các cán bộ lãnh đạo để đƣa ra quyết định quản lý khoa học, đúng đắn.
U
Ế
Công chức cấp xã cũng là những ngƣời trực tiếp hòa giải những xung đột, mâu
H
thuẫn tranh chấp trong nội bộ nhân dân, hiện thực hóa quyền làm chủ cơ sở của
TẾ
nhân dân... Vì vậy, trình độ và phẩm chất của đội ngũ này có ảnh hƣởng rất lớn đến
N
H
sự vận hành liên tục và hiệu quả của bộ máy nhà nƣớc. Và thực tế cũng chứng
KI
minh: Nơi nào quan tâm đầy đủ và làm tốt công tác cán bộ, có đội ngũ cán bộ cơ sở
Ọ
C
vững mạnh thì nơi ấy tình hình chính trị xã hội ổn định, kinh tế văn hóa phát triển,
H
quốc phòng, an ninh đƣợc giữ vững, mọi chủ trƣơng chính sách của Đảng đƣợc
ẠI
triển khai có hiệu quả. Ngƣợc lại, ở đâu đội ngũ công chức cấp xã không đƣợc quan
N
G
Đ
tâm, để xảy ra tình trạng tham nhũng, của quyền, hách dịch thì nơi đó tình hình địa
phƣơng gặp nhiều khó khăn, phức tạp, dễ bị kẻ xấu lợi dụng.
Ư
Ờ
1.1.2.2. Đặc điểm của công chức cấp xã:
TR
Công chức cấp xã là một bộ phận của đội ngũ công chức đƣợc tạo nên từ
tuyển dụng. Do các tổ chức hành chính nhà nƣớc có cấu trúc thứ bậc, thực hiện các
chức năng đa dạng, phức tạp nên công chức cấp xã cũng có những đặc trƣng cơ bản
giống các đối tƣợng công chức khác, đó là:
Công chức là nhân tố chủ yếu, nhân tố hàng đầu đóng góp vào sự tồn tại, phát
triển của cơ quan, tổ chức. Đồng thời họ chịu sự ràng buộc theo những nguyên tắc
và khuôn khổ nhất định do tổ chức đặt ra;
Công chức mang tính Đảng, tính giai cấp rõ rệt và sản phẩm của họ là các
quyết định quản lý; Công chức là những ngƣời đƣợc hƣởng lƣơng từ ngân sách nhà
nƣớc; là chủ thể của nền công vụ, là những ngƣời thực thi công vụ và đƣợc Nhà
8
nƣớc đảm bảo các điều kiện cần thiết, quyền lợi chính đáng để có khả năng và yên
tâm thực thi công vụ;
Đội ngũ công chức hoạt động mang tính chất ổn định, ít chịu biến động nhằm
duy trì tính ổn định, liên tục của nền hành chính; họ đƣợc bảo hộ bằng quy định
“biên chế nhà nƣớc”.
Bên cạnh những đặc điểm chung giống nhƣ công chức khác, do đặc thù hoạt
động của đội ngũ công chức cấp xã nên đội ngũ này có những đặc điểm đặc thù:
+ Hầu hết đội ngũ công chức xã, phƣờng, thị trấn đều là ngƣời địa phƣơng,
sinh sống tại địa phƣơng, có quan hệ dòng tộc và gắn bó với ngƣời dân tại địa
U
Ế
phƣơng đó. Công chức chính quyền cấp xã là những ngƣời xuất phát từ cơ sở, họ
H
vừa trực tiếp tham gia lao động sản xuất, vừa là ngƣời đại diện cho nhân dân thực
TẾ
hiện chức năng quản lý nhà nƣớc, giải quyết các công việc của nhà nƣớc. Do vậy,
N
H
xét ở khía cạnh nào đó, công chức cấp xã bị chi phối, ảnh hƣởng rất nhiều bởi
KI
những phong tục tập quán làng quê, những nét văn hóa bản sắc riêng đặc thù của địa
Ọ
C
phƣơng, của dòng họ.
H
+ Sản phẩm hoạt động của công chức cấp xã là các quyết định quản lý hành
ẠI
chính có tác động sâu rộng đến đời sống kinh tế, xã hội và cục diện địa phƣơng.Vì
N
G
Đ
vậy đòi hỏi ngƣời công chức phải có trình độ hiểu biết sâu rộng, có kỹ năng làm
việc thuần thục trên lĩnh vực mà họ đảm nhiệm.
Ư
Ờ
+ Công chức cấp xã của cả nƣớc hiện nay rất đông, tuy nhiên về chất lƣợng lại
TR
rất yếu, độ tuổi tƣơng đối già. Hơn nữa, trình độ chuyên môn, năng lực quản lý của
đội ngũ chủ chốt chính quyền cơ sở chƣa đồng đều, chƣa đáp ứng đƣợc yêu cầu
quản lý nhà nƣớc ở chính quyền cơ sở. Đây là một trong những nguyên nhân dẫn
đến hiệu quả giải quyết công việc của đội ngũ công chức cấp xã chƣa cao.
1.1.3. Chức trách tiêu chuẩn của công chức cấp xã
1.1.3.1. Chức trách [2]
Công chức xã, phƣờng, thị trấn (xã, phƣờng, thị trấn sau đây gọi chung là cấp
xã) làm công tác chuyên môn thuộc biên chế của Ủy ban nhân dân cấp xã, có trách
nhiệm tham mƣu, giúp Ủy ban nhân dân cấp xã thực hiện chức năng quản lý nhà
9
nƣớc về lĩnh vực công tác đƣợc phân công và thực hiện các nhiệm vụ khác do Chủ
tịch Ủy ban nhân dân cấp xã giao.
1.1.3.2. Tiêu chuẩn của công chức cấp xã
1.1.3.2.1. Tiêu chuẩn chung: [3]
+ Có tinh thần yêu nƣớc sâu sắc, kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ
nghĩa xã hội; có năng lực và tổ chức vận động nhân dân thực hiện có kết quả đƣờng
lối của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nƣớc;
+ Cần kiệm liêm chính, chí công vô tƣ, công tâm, thạo việc, tận tuỵ với dân.
Không tham nhũng và kiên quyết đấu tranh chống tham nhũng. Có ý thức tổ chức
U
Ế
kỷ luật trong công tác. Trung thực, không cơ hội, gắn bó mật thiết với nhân dân,
H
đƣợc nhân dân tín nhiệm;
TẾ
+ Có trình độ hiểu biết về lý luận chính trị, quan điểm, đƣờng lối của Đảng,
N
H
chính sách và pháp luật của Nhà nƣớc; có trình độ văn hoá, chuyên môn, đủ năng
Ọ
C
1.1.3.2.2. Tiêu chuẩn cụ thể: [4]
KI
lực và sức khoẻ để làm việc có hiệu quả đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ đƣợc giao.
H
Là công chức làm công tác chuyên môn thuộc UBND cấp xã; có trách nhiệm
ẠI
giúp UBND cấp xã quản lý Nhà nƣớc về lĩnh vực công tác (Tài chính, Tƣ pháp, Địa
N
G
Đ
chính, Văn phòng, Văn hoá - Xã hội, Công an, Quân sự) và thực hiện các nhiệm vụ
khác do Chủ tịch UBND cấp xã giao. Hiện nay, tiêu chuẩn đối với CBCC cấp xã
Ư
Ờ
đƣợc quy định tại Nghị định 114/2003/NĐ-CP ngày 10/10/2003 về CBCC cấp xã;
TR
Nghị định 112/2011/NĐ-CP ngày 05/12/2011 của Chính phủ về CBCC xã, phƣờng,
thị trấn và Quyết định 04/2004/QĐ-BNV ngày 16/01/2004 và Thông tƣ
06/2012/TT-BNV ngày 30/10/2012 của Bộ Nội vụ hƣớng dẫn về chức trách, tiêu
chuẩn cụ thể, nhiệm vụ và tuyển dụng công chức xã, phƣờng, thị trấn. Theo đó, độ
tuổi: đủ 18 tuổi trở lên; có trình độ học vấn tốt nghiệp THPT; sau khi đƣợc tuyển
dụng phải đƣợc bồi dƣỡng LLCT với trình độ tƣơng đƣơng sơ cấp trở lên. Có trình
độ chuyên môn nghiệp vụ từ trung cấp trở lên (ở vùng đồng bằng).
Tiêu chuẩn cụ thể của từng chức danh (phụ lục 2: TIÊU CHUẨN CỦA CÔNG
CHỨC CẤP XÃ)
10
1.2. Các tiêu chí đánh giá nâng cao chất lƣợng đội ngũ công chức cấp xã
1.2.1. Khái niệm chất lượng ội ngũ công chức cấp xã
Chất lƣợng là một phạm trù phức tạp và có nhiều cách tiếp cận khác nhau.
Theo từ điển Tiếng Việt thì “Chất lƣợng là cái tạo nên phẩm chất, giá trị của một
con ngƣời, sự vật, sự việc”. [12, tr 44)
Theo Tổ chức Quốc tế về Tiêu chuẩn hóa, trong tiêu chuẩn ISO 8402:2000
(Quality Management and Quality Assurance), trong dự thảo DIS 9000:2000 đã đƣa
ra định nghĩa nhƣ sau: “Chất lƣợng là tập hợp các đặc tính của một thực thể (đối
tƣợng) tạo cho thực thể (đối tƣợng) có khả năng thỏa mãn những nhu cầu đã nêu ra
U
Ế
hoặc nhu cầu tiềm ẩn”.
H
Trong mỗi lĩnh vực khác nhau với mục đích khác nhau có nhiều quan điểm về
TẾ
chất lƣợng khác nhau.
N
H
Việc đánh giá chất lƣợng đội ngũ cán bộ chính quyền cấp xã cần yêu cầu hiểu
KI
đúng nhƣ thế nào là chất lƣợng đội ngũ cán bộ. Chất lƣợng của đội ngũ cán bộ đƣợc
Ọ
C
xem xét dƣới nhiều cách nhìn khác nhau:
H
+ Chất lƣợng của đội ngũ cán bộ đƣợc thể hiện thông qua hoạt động của bộ
Đ
ẠI
máy chính quyền cấp xã, ở việc nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của chính
N
G
quyền cấp xã.
+ Chất lƣợng của đội ngũ cán bộ đƣợc đánh giá dƣới góc độ phẩm chất đạo
Ư
Ờ
đức, trình độ năng lực và khả năng hoàn thành nhiệm vụ đƣợc giao cũng nhƣ hiệu
TR
quả công tác của họ.
+ Chất lƣợng của đội ngũ cán bộ là chỉ tiêu tổng hợp chất lƣợng của từng cán
bộ. Đối với đội ngũ cán bộ chính quyền cấp xã, muốn xác định chất lƣợng cao hay
thấp ngoài việc đánh giá phẩm chất đạo đức phải có hàng loạt chỉ tiêu đánh giá trình
độ năng lực và sự tín nhiệm của nhân dân địa phƣơng, sức khỏe để thực hiện nhiệm
vụ. Nhƣ các lớp đào tạo bồi dƣỡng huấn luyện; bằng cấp (ngoại ngữ, tin học) về
quản lý nhà nƣớc, chuyên môn, kỹ thuật, pháp luật...; độ tuổi; thâm niên công tác...
+ Chất lƣợng của đội ngũ cán bộ còn đƣợc đánh giá dƣới góc độ khả năng
thích ứng, xử lý các tình huống phát sinh của ngƣời cán bộ, công chức đối với công
vụ đƣợc giao.
11
Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI đã xác định: “Chất lƣợng của
cán bộ là sự thống nhất giữa phẩm chất chính trị và năng lực công tác, thể hiện ở kết
quả hoàn thành nhiệm vụ” [10].
Từ những góc độ khác nhau nêu trên, có thể đƣa ra khái niệm chất lƣợng đội
ngũ cán bộ công chức cấp xã nhƣ sau: Chất lượng cán bộ, công chức cấp xã là một
hệ thống những phẩm chất, giá trị được kết cấu như một chỉnh thể toàn diện được
thể hiện qua phẩm chất chính trị, phẩm chất đạo đức, trình độ năng lực, thực hiện
có hiệu quả nhiệm vụ được giao của mỗi cán bộ, công chức và cơ cấu, số lượng, độ
tuổi, thành phần của cả đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã.
U
Ế
Chất lƣợng đội ngũ công chức cấp xã đƣợc thể hiện thông qua hoạt động của
H
bộ máy chính quyền cấp xã ở việc nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của
TẾ
chính quyền xã, thị trấn. Do đó, để nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động quản lý
N
H
nhà nƣớc của UBND cấp xã cần thiết phải nâng cao chất lƣợng của đội ngũ công
KI
chức cấp xã trên tất cả các mặt nhƣ: phẩm chất đạo đức, trình độ năng lực và khả
Ọ
C
năng hoàn thành nhiệm vụ, trình độ năng lực, sự tín nhiệm của nhân dân, khả năng
H
thích ứng, xử lý các tình huống phát sinh của ngƣời công chức đối với công vụ
ẠI
đƣợc giao,…
N
G
Đ
1.2.2. Khái niệm nâng cao chất lượng ội ngũ công chức cấp xã
Nâng cao chất lƣợng đội ngũ công chức cấp xã là tổng thể các hình thức,
Ư
Ờ
phƣơng pháp, chính sách và biện pháp nhằm hoàn thiện và nâng cao chất lƣợng
TR
từng công chức đáp ứng đòi hỏi về nguồn nhân lực cho sự phát triển kinh tế- xã hội
trong từng giai đoạn phát triển.
Việc nâng cao chất lƣợng đội ngũ công chức cấp xã sẽ góp phần làm tăng ý
thức, trách nhiệm lao động, góp phần làm tăng năng suất lao động xã hội. Nâng cao
chất lƣợng đội ngũ công chức cấp xã có vai trò đặc biệt quan trọng trong tiến trình
phát triển kinh tế xã hội của địa phƣơng. Để phát triển nhanh, bền vững mỗi địa
phƣơng cần hết sức quan tâm đến chính sách phát huy tối đa năng lực của công
chức thông qua nâng cao chất lƣợng đội ngũ công chức của mình nhƣ: đào tạo, đào
tạo lại, chăm sóc sức khỏe cả về vật chất, tinh thần, có chính sách đãi ngộ nhân tài
hợp lý, rèn luyện tác phong công nghiệp,....
12
Nhƣ vậy, nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp xã chính là việc hoàn
thiện những điểm còn thiếu sót, chưa hợp lý trong số lượng, cơ cấu lao động của
đội ngũ công chức cấp xã, đồng thời cải thiện những mặt còn yếu kém trong năng
lực, phẩm chất của đội ngũ công chức sao cho quy mô, tỷ trọng công chức vừa đủ,
tận dụng tối đa năng suất lao động, không thừa, không thiếu và trình độ của người
công chức thì đáp ứng tốt yêu cầu của từng vị trí, kết hợp với đó là việc cải thiện
môi trường làm việc, đảm bảo cho sức khỏe, tinh thần của người công chức luôn
được duy trì ở trạng thái tốt nhất, để họ có thể phục vụ hết mình vì công việc.
Để đánh giá chính xác về chất lƣợng của đội ngũ công chức cấp xã phải đánh
U
Ế
giá trên quan điểm là một đội ngũ công chức cấp xã mang tính tổng thể, cụ thể là:
H
+ Chất lƣợng đội ngũ công chức đƣợc xem xét thông qua các tiêu chí đánh giá
TẾ
nhƣ: thể lực; trí lực (trình độ học vấn, trình độ chuyên môn kỹ thuật, phƣơng pháp,
N
H
kỹ năng làm việc, trình độ tin học, ngoại ngữ…); tâm lực (phẩm chất chính trị, đạo
KI
đức công vụ, tác phong làm việc, văn hóa ứng xử và sự tín nhiệm…).
Ọ
C
+ Chất lƣợng đội ngũ công chức cấp xã là sức mạnh của tất cả các thành viên
H
trong đội ngũ đặt trong mối quan hệ tác động qua lại tạo nên sức mạnh tập thể đƣợc
ẠI
xem xét cả về mặt số lƣợng, chất lƣợng và cơ cấu hay thể hiện tính linh hoạt, phù
N
G
Đ
hợp, tính liên kết và sự phối hợp chặt chẽ, thống nhất cả về ý chí lẫn hành động,
đem lại hiệu quả, đáp ứng đƣợc yêu cầu đặt ra và đạt đƣợc mục tiêu của tổ chức.
Ư
Ờ
Sức mạnh tập thể thông qua sự tác động tƣơng hỗ của các thành viên tạo nên sức
TR
mạnh lớn hơn sức mạnh của các thành viên đơn lẻ trong tổ chức.
Chất lƣợng đội ngũ công chức cấp xã đƣợc nâng cao biểu hiện ở các khía
cạnh sau:
Thứ nhất là chất lƣợng hoạt động công vụ của đội ngũ công chức cấp xã tăng
(tức hiệu suất công việc của công chức cấp xã đƣợc nâng cao), các nhiệm vụ mà cấp
trên giao luôn hoàn thành tốt.
Thứ hai là trình độ chuyên môn, nghiệp vụ của đội ngũ công chức cấp xã ngày
càng đƣợc nâng cao và đảm bảo phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của vị trí chức
danh đảm nhiệm. Đồng thời, khả năng tiếp thu đƣợc những kiến thức về kinh tế thị
trƣờng, kiến thức về pháp luật, kiến thức về quản lý nhà nƣớc, ngoại ngữ và tin
13
