Bài giảng Số học 6 chương 3 bài 4: Rút gọn phân số

MÔN: TOÁN 6
BÀI GIẢNG SỐ HỌC


KIỂM TRA BÀI CU
1. Viết dưới dạng công thức tính chất cơ bản của phân số?
2. Bài tập: Điền số thích hợp vào ô trống:
Đáp số:
a a.m
1. Tính chất: 
với m �Z và m
b b.m

a a:n

b b:n

2. Bài tập:

với

:2

30

42
:2

n �ƯC(a,b)
:3

15
21

5


7
:3

�0


§4. RÚT GỌN PHÂN SỐ
1. Cách rút gọn phân số
Ví dụ 1: xét phân số 12 . Ta thấy 2 là ước chung của 12 và 18
18
:2

:3

2
12
6
 Ta thấy 3 là ước chung của 6 và 9

18
9
3
:2

:3


§4. RÚT GỌN PHÂN SỐ
1. Cách rút gọn phân số
Ví dụ 1: xét phân số
:2

12
.
18

:3

2
12
6


18
9
3
:2

:3

5
Ví dụ 2: Rút gọn phân số
.
10

Ta thấy 5 là ước chung của -5 và 10.
5 (5) : 5 1


10
10 : 5
2


§4. RÚT GỌN PHÂN SỐ

1. Cách rút gọn phân số
12
.
Ví dụ 1: xét phân số
:2

6
9

12

18

18

:3

2


3

:2

:3





5
Ví dụ 2: Rút gọn phân số
10
5 (5) : 5 1

10

10 : 5

2

Qui tắc: (SGK trang 13)
Muốn rút gọn một phân số, ta
chia cả tử và mẫu của phân số
cho một ước chung ( khác 1 và
-1) của chúng.


?1 Rút gọn các phân số sau :

19
18
b)
;
a)
;
57
33

36
c)
.
12


Xét các phân số sau :
2 4
;
;
3
7

16
25

Thế nào là phân số tối
giản?


§4. RÚT GỌN PHÂN SỐ

1. Cách rút gọn phân số
12
.
Ví dụ 1: xét phân số
:2

6
9

12

18

18

:3

2

3

:2

:3





5
Ví dụ 2: Rút gọn phân số
10
5 (5) : 5 1

10

10 : 5

2

Qui tắc: (SGK trang 13)
Muốn rút gọn một phân số, ta
chia cả tử và mẫu của phân số
cho một ước chung ( khác 1 và
-1) của chúng.

2. Thế nào là phân số tối giản?


Xét các phân số sau :
2 4
;
;
3
7

16
25

Thế nào là phân số tối
giản?


§4. RÚT GỌN PHÂN SỐ

1. Cách rút gọn phân số
12
.
Ví dụ 1: xét phân số
:2

6
9

12

18

18

:3

2

3

:2

:3





5
Ví dụ 2: Rút gọn phân số
10
5 (5) : 5 1

10

10 : 5

2

Qui tắc: (SGK trang 13)
Muốn rút gọn một phân số, ta
chia cả tử và mẫu của phân số
cho một ước chung ( khác 1 và
-1) của chúng.

2. Thế nào là phân số tối giản?
Định nghĩa: (SGK trang 14)
Phân số tối giản (hay phân số
không rút gọn được nữa) là
phân số mà tử và mẫu chỉ có
ước chung là 1 và – 1.

?2 Tìm các phân số tối giản trong các phân số sau:
3
A.
6
1
B
B.
4
4
C.
12

9
D
D.
16
14
E.
63


Ở ví dụ 1:

§4. RÚT GỌN PHÂN SỐ
:2

12

18

:3

6
9

2

3

:2
:3
12 12 : 6 2
Vì ƯCLN(12,18) = 6 nên ta có:



Chú y:

18 18 : 6

3

* Khi rút gọn một phân số ta thường rút gọn đến phân số tối giản.
* Muốn rút gọn một phân số đến phân số tối giản ta chia cả tử và
mẫu của phân số cho ƯCLN của chúng.


§4. RÚT GỌN PHÂN SỐ
Em có nhận xét gì về giá trị tuyệt đối của tử và giá trị tuyệt đối
của mẫu trong các phân số sau đây?

2 1 9
; ;
3 4 16
5
Ở ví dụ 2: Để rút gọn
ta có thể làm như sau:
10
5 1
5
1


Do đó
10
2
10 2
Lưu y:

a
* Phân số
là tối giản nếu a và b là hai số nguyên tố cùng nhau.
b
5
5
* Ở ví dụ 2 để rút gọn phân số 10 ta có thể rút gọn phân số
rồi đặt
10

dấu “ – ” ở tử của phân số nhận được.

Thảo luận nhóm 5 phút tìm cách trả lời các câu hỏi sau. Sau đó tìm một con số
may mắn cho đội, mỗi câu trả lời đúng đội bạn sẽ nhận được 3 điểm. Nếu lật
trúng vào ô may mắn đội bạn sẽ nhận được 2 điểm mà không phải trả lời câu hỏi
nào. Trả lời đúng tên chủ đề của bông hoa sẽ nhận được 4 điểm ( có câu hỏi phụ
trong phần này, đội nào trả lời đúng câu hỏi phụ sẽ dành được thêm 4 điểm nữa).
Kết thúc trò chơi đội nào có tổng số điểm cao nhất sẽ chiến thắng.

2

Bài 15 SGK trang 15
Câu
Rút
gọnhỏi
cácphụ:
phân số sau:

 63
22
b) ” ;là gì?
) chí
; thì nên
- “ aCó
81
55

25 mình
20
- Bản
thân

em
nghĩ
d)
;
c)
;
75
 140
đã có
“Chí” chưa?

CO

3
4

1

NÊN

8

5

CHI

7

6

THI

Con số may mắn:


Bài 15 SGK trang 15 : Rút gọn các phân số sau :
22
a)
55

Đáp án
22
22 : 11
2
a)


55
55 : 11
5


Chúc
mừng đội
bạn

Con số may
mắn

Bài 15 SGK trang 15 : Rút gọn các phân số sau :
63
b)
81

Đáp án
 63
 63 : 9
 7
b)


81
81 : 9
9


Con số
may mắn

Chúc mừng
đội bạn


Bài 15 SGK trang 15 : Rút gọn các phân số sau :
20
c)
140

Đáp án

20
20 : 20
1
1
c)



 140  140 : 20
 7
7


Con số
may mắn

Chúc mừng
đội bạn


Bài 15 SGK trang 15 : Rút gọn các phân số sau :
25
d)
75

Đáp án
25
 25 : (  25)
1
d)



75
 75 : (  25)
3


Chúc
mừng đội
bạn

Con số may
mắn


Bài 16 SGK trang 15 : Bộ răng đầy đủ của một người
trưởng thành có 32 chiếc trong đó có 8 răng cửa, 4 răng
nanh, 8 răng cối nhỏ và 12 răng hàm. Hỏi mỗi loại răng
chiếm mấy phần của tổng số răng ? (Viết dưới dạng phân
số tối giản
Giải
Răng cửa chiếm 8  1 (tổng số răng)
32
4
4
1
Răng nanh

(tổng số răng)
32

8
8
1

Răng cối nhỏ
32
4 (tổng số răng)

Răng hàm

12
3

32
8

(tổng số răng)


- Muốn rút gọn một phân số, ta chia cả tử và mẫu của phân số cho
một ước chung ( khác 1 và -1) của chúng.

Qua bài học này

- Phân số tối giản (hay phân số không rút gọn được nữa) là phân
chúng
tachung
cần ghi
nhớ
số mà tử và mẫu chỉ

có ước
là 1 và
– 1.

điều gì?


- Học thuộc quy tắc rút gọn phân số, định nghĩa phân
số tối giản.
- Làm bài tập 17; 18; 19; 20 SGK trang 15.
- Tiết sau luyện tập.