Quản lý khám chữa bệnh tại bệnh viện đa khoa khu vực ngọc lặc, huyện ngọc lặc, tỉnh thanh hóa

LỜI CẢM ƠN

Trong quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thiện luận văn, tôi đã nhận
được sự quan tâm, giúp đỡ tận tình của nhiều cá nhân và tập thể. Trước hết,
tôi xin được bày tỏ lòng cảm ơn chân thành của mình tới giảng viên hướng
dẫn, PGS.TS Đinh Đăng Quang, đã tận tình hướng dẫn, chỉ bảo cho tôi trong
suốt quá trình thực hiện luận văn.
Những người vô cùng quan trọng với tôi là gia đình tôi, họ đã động
viên tôi trong suốt quá trình học tập. Tôi xin được dành những lời cảm ơn
sâu sắc về những san sẻ của họ để tôi có thể hoàn thành khóa học của mình.
Xin cảm ơn Ban lãnh đạo và đồng nghiệp Bệnh viện Đa khoa khu vực
Ngọc Lặc đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong quá trình nghiên cứu và thu
thập tài liệu thực hiện luận văn.
Với sự hỗ trợ của nhiều bạn bè và đồng nghiệp, bằng cách trực tiếp
hoặc gián tiếp, mặc dù không được kể đến ở đây nhưng tôi vẫn xin được bày
tỏ sự biết ơn thực sự tới họ. Những sai sót và khuyết điểm trong luận văn là
những yếu điểm mà tôi cần tiếp tục nghiên cứu, học tập và rèn luyện.
Xin Trân trọng cảm ơn!


TÓM TẮT

Tên luận văn: Quản lý khám chữa bệnh tại Bệnh viện Đa khoa khu
vực Ngọc Lặc, huyện Ngọc Lặc, tỉnh Thanh Hóa.
Kết cấu và Nội dung chính của luận văn:
Ngoài phần mở đầu, kết luận và tài liệu tham khảo, nội dung chính của
luận văn gồm 4 chương:
Chương 1: Tổng quan những vấn đề lý luận chung về quản lý khám
chữa bệnh, chỉ ra những điểm thành công của các công trình đã công bố mà
luận văn có thể kế thừa, phát triển, đồng thời chỉ ra những điều còn hạn chế,
những điều chưa được bàn đến nhiều mà luận văn cần tiếp tục nghiên cứu bổ

sung để hình thành nên khung lý luận cơ bản, làm cơ sở cho sự phân tích,
đánh giá thực trạng quản lý khám chữa bệnh tại Bệnh viện Đa khoa khu vực
Ngọc Lặc. Luận văn trình bày các phương pháp nghiên cứu, bao gồm cả
phương pháp luận và phương pháp cụ thể. Luận văn cũng chỉ rõ các phương
pháp đó được sử dụng như thế nào trong quá trình thực hiện luận văn này.
Chương 2: Trên cơ sở lý luận, thực tiễn ở chương 1, luận văn tiến hành
phân tích thực trạng quản lý khám chữa bệnh tại Bệnh viện Đa khoa khu vực
Ngọc Lặc trong 3 năm (từ năm 2015 đến năm 2017), từ đó đánh giá những
thành tựu, hạn chế trong hoạt động của Bệnh viện và chỉ ra nguyên nhân của
những hạn chế đó.
Chương 3: Xuất phát từ những hạn chế trong hoạt động quản lý khám
chữa bệnh tại Bệnh viện Đa khoa khu vực Ngọc Lặc từ năm 2015 đến năm
2017, vận dụng kinh nghiệm thành công của Bệnh viện đa khoa tỉnh Thanh
Hóa, Bệnh viện Hữu Nghị Đa khoa Nghệ An, bệnh viện Đa khoa Ninh Bình,
luận văn đề xuất định hướng, mục tiêu và hệ thống giải pháp nhằm hoàn
thiện quản lý khám chữa bệnh của Bệnh viện Đa khoa khu vực Ngọc Lặc


đến năm 2020 và các năm tiếp theo. Tập trung vào các vấn đề: (i) Lập kế
hoạch chiến lược; (ii) Lập và giám sát kế hoạch ngân sách; (iii) Cải cách
công tác quản lý bệnh viện; (iv) Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực.


DANH SÁCH CHỮ VIẾT TẮT

TT

Từ viết tắt

Nguyên nghĩa

1

NĐ-CP

Nghị định Chính phủ

2

ĐKKV

Đa khoa khu vực

3

NXB

Nhà xuất bản

4

KPA

Kiến thức, thái độ và thực hành

5

KCB

Khám chữa bệnh

6

CBVC

Cán bộ viên chức

7

QĐ-BYT

Quyết định Bộ y tế

8

XN

Xét nghiệm

9

CT-Scanner

Citi Scanner

10

MRI

Magnetic resonange imaging

11

DV

Dịch vụ

12

BVĐK

Bệnh viện đa khoa

13

TW

Trung ương

14

CK

Chuyên khoa

15

QĐ-CT

Quyết định của Chủ tịch

16

PGĐ

Phó Giám đốc

17

QĐ-SYT

Quyết định Sở y tế

18

ATTP

An toàn thực phẩm

19

UBND

Ủy ban nhân dân

20

BGĐ

Ban giám đốc

21

BYT

Bộ y tế

22

GMHS

Gây mê hồi sức

23

CT-BYT

Chỉ thị Bộ y tế

24

TT-BYT

Thông tư Bộ y tế

25

KH-SYT

Kế hoạch Sở y tế

26

CSTĐ

Chiến sỹ thi đua

27

Đ/c

Đồng chí

28

HCQT

Hành chính Quản trị

29

KHTH

Kế hoạch Tổng hợp

30

CP

Cổ phần

31

BHXH

Bảo hiểm xã hội

32

TCKT

Tài chính Kế toán

33

BHYT

Bảo hiểm y tế

34

NQ/TW

Nghị quyết Trung ương


MỤC LỤC
PHẦN MỞ ĐẦU..............................................................................................1
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ KHÁM

CHỮA BỆNH TẠI CÁC BỆNH VIỆN..........................................................9
1.1. Các khái niệm cơ bản.............................................................9
1.2. Các nguyên, vai trò trong quản lý KCB tại các Bệnh viện..............13
1.3. Nội dung chính trong quản lý chất lượng KCB tại bệnh viện..........17
1.4 Nội dung Quản lý chất lượng KCB đặc biệt là Quản lý chất lượng khám
chữa bệnh theo cơ chế tự chủ................................................20
1.5 Các thành phần cấu thành nên chất lượng dịch vụ KCB theo cơ chế tự chủ23
1.6 Các chỉ tiêu đo lường chất lượng dịch vụ khám chữa bệnh theo cơ chế
tự chủ..............................................................................25
1.7 Kinh nghiệm quản lý khám chữa bệnh tại các bệnh viện lân cận theo cơ
chế tự chủ.........................................................................28
1.7.1. Bệnh viện Đa khoa tỉnh Thanh Hóa....................................28
1.7.2 Bệnh viện Hữu Nghị đa khoa Nghệ An................................30
1.7.3 Bệnh viện Đa khoa Ninh Bình...........................................32
1.8 Những bài học kinh nghiệm có thể rút ra cho bệnh viện ĐKKV Ngọc Lặc...32
CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ KCB TẠI
BỆNH VIỆN ĐKKV NGỌC LẶC, HUYỆN NGỌC LẶC, TỈNH
THANH HÓA.............................................................33
2.1. Giới thiệu khái quát về bệnh viện ĐKKV Ngọc Lặc.....................33
2.1.1. Tình hình địa lý.............................................................33
2.1.2. Đặc điểm kinh tế xã hội..................................................34
2.1.3 Chức năng nhiệm vụ:......................................................35


2.2 Thực trạng về cơ sở vật chất, trang thiết bị hiện có và cơ cấu tổ chức
công tác quản lý KCB tại bệnh viện ĐKKV Ngọc Lặc.................36
2.2.1 Thực trạng về cơ sở vật chất, trang thiết bị hiện có..................36
2.2.2 Cơ cấu tổ chức..............................................................42
2.3. Quá trình thực hiện cơ chế tự chủ tài chính theo Nghị định số
16/2015/NĐ-CP.................................................................47

2.3.1. Chính sách tài chính y tế.................................................47
2.3.2. Chính sách đa dạng hóa các loại hình dịch vụ.......................47
2.3.3. Một số chính sách khác...................................................47
2.3.4 Nội dung quản lý tài chính trong đơn vị sự nghiệp có thu.........48
2.4. Quá trình chuẩn bị về cơ chế tài chính tại bệnh viện ĐKKV Ngọc Lặc. 56
2.4.1. Quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm về thực hiện nhiệm vụ tại bệnh
viện ĐKKV Ngọc Lặc....................................................58
2.4.2 Tài chính bệnh viện ĐKKV Ngọc Lặc qua các năm.................58
2.5. Những yếu tố tạo ảnh hưởng đến công tác tự chủ tại bệnh viện ĐKKV
Ngọc Lặc.........................................................................62
2.5.1. Yếu tố chuyên môn.......................................................62
2.5.2. Đánh giá sự hài lòng của người bệnh khi đến khám và điều trị tại
bệnh viện ĐKKV Ngọc Lặc.............................................67
2.6. Đánh giá chung về năng lực quản lý của Bệnh viện Đa khoa khu
vực Ngọc Lặc....................................................................82
2.6.1.Ưu điểm......................................................................82
2.6.2. Nhược điểm.................................................................83
2.6.3. Nguyên nhân................................................................85
CHƯƠNG 3. GIẢI PHÁP NÂNG CAO NĂNG LỰC QUẢN LÝ KHÁM
CHỮA BỆNH BỆNH VIỆN ĐA KHOA KHU VỰC NGỌC LẶC,
HUYỆN NGỌC LẶC, TỈNH THANH HÓA..............................................87


3.1. Định hướng phát triển ngành Y tế Thanh Hóa - mục tiêu phát triển của
BV Đa khoa khu vực Ngọc Lặc, huyện Ngọc Lặc, tỉnh Thanh Hóa....87
3.1.1. Định hướng phát triển Y tế tỉnh Thanh Hóa..........................87
3.1.2. Mục tiêu phát triển của bệnh viện ĐKKV Ngọc Lặc, huyện Ngọc
Lặc, tỉnh Thanh Hóa......................................................91
3.2. Giải pháp nhằm nâng cao năng lực quản lý khám chữa bệnh tại bệnh
viện ĐKKV Ngọc Lặc.........................................................95

3.2.1. Giải pháp cụ thể............................................................96
3.3. Phương hướng nhiệm vụ đến năm 2020..................................100
3.3.1. Công tác chuyên môn...................................................101
3.3.2. Công tác đào tạo – Nghiên cứu khoa học...........................103
3.3.3. Công tác Dược - vật tư, thiết bị y tế:.................................103
3.3.4. Công tác phòng bệnh và Kiểm soát nhiễm khuẩn :...............104
3.3.5. Công tác hậu cần.........................................................105
3.3.6. Tài chính...................................................................105
3.3.7. Công nghệ thông tin.....................................................105
3.3.8. Công tác Văn hoá văn nghệ - Thể dục thể thao....................105
3.3.9. Công tác thi đua khen thưởng năm...................................106
3.4. Một số kiến nghị...............................................................106
KẾT LUẬN..................................................................................................107
TÀI LIỆU THAM KHẢO


DANH MỤC BẢNG
Bảng 2.1: Cơ cấu cán bộ bệnh viện ĐKKV Ngọc Lặc....................................44
Bảng 2.2. Tổng hợp nguồn thu chi của bệnh viện ĐKKV Ngọc Lặc năm 2017...60
Bảng 2.3. Tổng hợp công tác KCB năm 2015 tại bệnh viện ĐKKV Ngọc Lặc. . .62
Bảng 2.4. Tổng hợp công tác KCB năm 2016 tại bệnh viện ĐKKV Ngọc Lặc. . .64
Bảng 2.5. Tổng hợp công tác KCB năm 2017 tại bệnh viện ĐKKV Ngọc Lặc.....65
Bảng 2.6: Tiếp cận dịch vụ y tế.......................................................................67
Bảng 2.7. Thủ tục hành chính..........................................................................69
Bảng 2.8. sự phục vụ của cán bộ y tế trong bệnh viện....................................71
Bảng 2.9: Kết quả giải quyết công việc của cán bộ y tế bệnh viện................73
Bảng 3.1: Quy mô giường bệnh từ năm 2018 đến năm 2020.........................93
Bảng 3.2. Nhân lực dự kiến từ năm 2018 – 2020 tại bệnh viện ĐKKV Ngọc Lặc.94
Bảng 3.3: Công tác KCB dự kiến từ năm 2018 đến năm 2020 tại bệnh viện
ĐKKV Ngọc Lặc..............................................................................95

Bảng 3.4: Bảng kết quả đạt được theo bộ 83 tiêu chí tại bệnh viện ĐKKV
Ngọc Lặc năm 2017........................................................................101


PHẦN MỞ ĐẦU

1. Cơ sở khoa học và thực tiễn của đề tài:
Trong xu hướng toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế văn hóa thế giới hiện
nay, chất lượng của các hàng hóa, dịch vụ là một trong những tâm điểm của
cộng đồng quốc tế nói chung và của Việt Nam nói riêng. Chăm sóc và bảo vệ
sức khỏe con người là một trong những lĩnh vực cung cấp dịch vụ hàng hóa
đặc biệt liên quan mật thiết đến đời sống con người. Xã hội càng phát triển
nhu cầu về chất lượng của dịch vụ này càng cao. Mỗi bệnh viện, mỗi trung
tâm y tế và các dịch vụ chăm sóc sức khỏe con người đều phải hết sức cố
gắng, tất cả đều phải có những thay đổi quan trọng cả về vật chất và nhân lực
để nâng cao khám chữa bệnh tại cơ sở mình nhằm thỏa mãn tối đa nhu cầu
của bệnh nhân để khẳng định uy tín, tồn tại và phát triển.
Tuy nhiên, cùng với sự phát triển của kinh tế - xã hội, nhu cầu được
chăm sóc sức khoẻ của nhân dân ngày càng tăng lên. Để đáp ứng nhu cầu đó,
đòi hỏi phải phát triển nhanh các dịch vụ y tế dự phòng, y tế chữa trị, mạng
lưới các cơ sở y tế…Tất cả những vấn đề này đòi hỏi phải có giải pháp đồng
bộ, cả về nguồn vốn đầu tư, cũng như chính sách phát triển.
Chính vì vậy, ngày 14 tháng 02 năm 2015 Chính Phủ đã ban hành Nghị
định 16/2015/NĐ-CP t h ay th ế N gh ị đ ị n h 4 3 / 2 0 0 6/ N Đ - C P n g ày 2 5
t h á n g 4 n ă m 2 0 0 6 “Quy định quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm về thực
hiện nhiệm vụ, tổ chức bộ máy, biên chế và tài chính đối với đơn vị sự nghiệp
công lập”. Với mục tiêu: Trao quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm cho đơn vị
sự nghiệp trong việc tổ chức công việc, sắp xếp lại bộ máy, sử dụng lao động
và nguồn lực tài chính để hoàn thành nhiệm vụ được giao; phát huy mọi khả
năng của đơn vị để cung cấp dịch vụ với chất lượng cao cho xã hội; tăng

1


nguồn thu nhằm từng bước giải quyết thu nhập cho người lao động; thực hiện
chủ trương xã hội hoá trong việc cung cấp dịch vụ cho xã hội, huy động sự
đóng góp của cộng đồng xã hội để phát triển các hoạt động sự nghiệp, từng
bước giảm dần bao cấp từ ngân sách nhà nước và thực hiện quyền tự chủ, tự
chịu trách nhiệm đối với đơn vị sự nghiệp, Nhà nước vẫn quan tâm đầu tư để
hoạt động sự nghiệp ngày càng phát triển; bảo đảm cho các đối tượng chính
sách - xã hội, đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó
khăn được cung cấp dịch vụ theo quy định ngày càng tốt hơn.
Cùng chung mục đích ấy, Bệnh viện ĐKKV Ngọc Lặc đang nỗ lực đầu
tư phát triển cơ sở vật chất hiện đại, xây dựng nguồn nhân lực có chuyên môn
lành nghề từng bước xây dựng và khẳng định vị thế của mình trong lòng nhân
dân phía tây tỉnh Thanh Hóa và người dân các vùng lân cận. Mặc dù đã đạt
được những kết quả nhất định, tuy nhiên để có thể theo kịp nhu cầu và phục
vụ được người bệnh tốt hơn nữa thì việc tìm tòi, sáng tạo để chất lượng khám
chữa bệnh tại bệnh viện được tốt hơn là một đòi hỏi cấp thiết. Để góp phần
giải quyết vấn đề này, tác giả đã chọn đề tài: “Quản lý khám chữa bệnh tại
Bệnh viện ĐKKV Ngọc Lặc, huyện Ngọc Lặc, tỉnh Thanh Hóa” làm đề tài
nghiên cứu cho luận văn thạc sĩ của mình.
2. Mục tiêu nghiên cứu
- Hệ thống hóa và làm rõ những vấn đề lý luận chung về quản lý khám
chữa bệnh;
- Phân tích, đánh giá đúng thực trạng công tác quản lý khám chữa bệnh;
nêu lên kết quả đạt được; chỉ ra những hạn chế, tồn tại và nguyên nhân...
- Đưa ra các giải pháp phù hợp, khả thi nhằm nâng cao hiệu quả quản
lý khám chữa bệnh tại Bệnh viện Đa khoa huyện Ngọc Lặc.

2

3. Phương pháp nghiên cứu
a) Cách tiếp cận nghiên cứu
Cơ sở phương pháp luận được sử dụng trong đề tài là chủ nghĩa duy vật
biện chứng và duy vật lịch sử.
Chủ nghĩa duy vật biện chứng được sử dụng để nghiên cứu xem xét
hiện tượng, trạng thái vận động khoa học, khách quan của đối tượng nghiên
cứu. Sử dụng phương pháp này cho thấy mọi sự vật hiện tượng không tồn tại
một cách độc lập, tách rời mà chúng tồn tại trong mối liên hệ phổ biến với các
hiện tượng sự vật xung quanh.
Chủ nghĩa duy vật lịch sử của chủ nghĩa Mác - Lê Nin được sử dụng
nhằm đúc rút những quan điểm, các cơ sở lý luận và các bài học kinh nghiệm
về liên quan đến công tác kiểm tra ở một số nước hoặc cục thuế các tỉnh khác
trong những năm qua.
Sử dụng phương pháp luận duy vật biện chứng và duy vật lịch sử, tác
giả luận văn đã xuất phát từ việc nghiên cứu phạm trù cơ bản của đề tài là
quản lý khám chữa bệnh. Trên cơ sở đó, luận văn tập trung nghiên cứu, phân
tích và đánh giá thực trạng hoạt động khám chữa bệnh để đưa ra giải pháp
phù hợp cho sự phát triển của Bệnh viện đa khoa khu vực Ngọc Lặc.
b) Phương pháp thu thập số liệu
Để tiến hành nghiên cứu, đề tài sử dụng tài liệu thứ cấp được thu thập
bao gồm:
Nguồn dữ liệu bên trong để thực hiện luận văn: Số liệu tại Báo cáo hoạt
đ ộ n g của Bệnh viện Đa khoa khu vực Ngọc Lặc từ năm 2015 đến năm 2017.
Nguồn dữ liệu bên ngoài để thực hiện luận văn: Ngoài ra, luận văn còn sử
dụng các thông tin thu thập được từ các sách, báo và các tài liệu tham khảo có
nội dung liên quan đến công trình nghiên cứu.

3

Quá trình phân tích đánh giá nắm rõ hoạt động quản lý khám chữa bệnh.
Đánh giá được những hạn chế cũng như những mặt đạt được của Bệnh viện
Đa khoa khu vực Ngọc Lặc, từ đó chỉ ra được những nguyên nhân dẫn đến
những hạn chế để đề xuất ra những giải pháp, những kiến nghị có thể nâng cao
hiệu quả khám chữa bệnh tại Bệnh viện Đa khoa khu vực Ngọc Lặc.
- Phương pháp xử lý tài liệu:
Toàn số liệu thu thập được qua các nguồn, trong quá trình thực hiện
Luận văn, tác giả đã loại bỏ những tài liệu, số liệu không có nguồn gốc xuất
xứ rõ ràng hoặc không đáng tin cậy. Bằng phương pháp này, tác giả phân tích
để hệ thống hoá những vấn đề lý luận và thực tiễn, đánh giá tài liệu, quan sát,
kiểm chứng để nghiên cứu, tổng kết, phân tích, đánh giá thực trạng các vấn đề
cần nghiên cứu, xác định rõ những nguyên nhân làm cơ sở đề xuất phương
hướng và giải pháp để nâng cao hiệu quả quản lý khám chữa bệnh tại Bệnh
viện Đa khoa khu vực Ngọc Lặc. Tác giả đã sử dụng các phương pháp sau để
thực hiện luận văn:
- Phương pháp phân tổ thống kê
Phân tổ thống kê là căn cứ vào một (hay một số) tiêu thức nào đó để
phân chia các đơn vị của hiện tượng nghiên cứu thành các tổ có tính chất khác
nhau. Phân tổ là phương pháp cơ bản để tiến hành tổng hợp thống kê. Qua
phân tổ, các đơn vị tổng thể được tập hợp lại thành một số tổ, giữa các tổ có
sự khác nhau rõ rệt, còn trong phạm vi mỗi tổ các đơn vị đều có sự giống
nhau hoặc gần giống nhau về tính chất theo tiêu thức được dùng làm căn cứ
phân tổ. Từ đó, có thể đi sâu tính toán, nghiên cứu các đặc điểm riêng của mỗi
tổ cũng như các đặc điểm chung của tổng thể. Những thông tin thứ cấp sau
khi thu thập được sẽ được phân tổ theo các tiêu chí. Phương pháp phân tổ sẽ
cho tác giả sự nhìn nhận rõ ràng để có được những kết luận chính xác nhất đối
với công tác quản lý khám chữa bệnh tại Bệnh viện Đa khoa khu vực Ngọc Lặc.
4

- Phương pháp thống kê mô tả
Luận văn sử dụng phương pháp này cho phép thông qua tất cả các bảng
thống kê về hoạt động của Bệnh viện Đa khoa khu vực Ngọc Lặc để mô
tả thực trạng hoạt động khám chữa bệnh của Bệnh viện từ năm 2015 đến
năm 2017. Các số liệu thống kê là những minh chứng cho những thành
tựu cũng như những hạn chế trong hoạt động khám chữa bệnh của Bệnh
viện trong 3 năm qua. Từ đó luận văn đề xuất những giải phù hợp nâng cao
hiệu quả quản lý khám chữa bệnh.
Bảng thống kê là hình thức biểu hiện các số liệu thống kê một cách có
hệ thống, lôgíc nhằm mô tả cụ thể, rõ ràng các đặc trưng về mặt lượng của các
hiện tượng nghiên cứu. Bảng thống kê được sử dụng trong nghiên cứu này
nhằm giúp cho việc phân tích thống kê được thuận lợi, rõ ràng. Các số liệu đã
thu thập được sắp xếp khoa học trong bảng thống kê có thể giúp so sánh, đối
chiếu, phân tích theo nhiều phương pháp khác nhau nhằm đánh giá bản chất
hiện tượng nghiên cứu. Các loại bảng được sử dụng trong nghiên cứu này bao
gồm cả bảng giản đơn, bảng phân tổ và bảng kết hợp.
- Phương pháp phân tích và tổng hợp
+ Phương pháp phân tích: Luận văn sử dụng phương pháp phân tích
trong cả 3 chương. Sử dụng phương pháp phân tích có nghĩa là mọi vấn đề đặt
ra đều phải trả lời câu hỏi “tại sao”? Điều đó cho phép mọi vấn đề đều được
hiểu một cách thấu đáo, cặn kẽ.
Trong chương 1, để xây dựng khung phân tích của đề tài, luận văn đã
phân tích nội dung rất nhiều tài liệu có liên quan. Từ đó nhận thức và kế thừa
được những thành quả nghiên cứu trong lĩnh vực này, đồng thời thấy được
những nội dung cần tiếp tục nghiên cứu. Ở chương 2, khung lý luận và thực
tiễn đã được sử dụng để phân tích thực trạng hoạt động khám chữa bệnh tại
Bệnh viện Đa khoa khu vực Ngọc Lặc từ năm 2015 đến năm 2017. Phân tích
5

những nhân tố mới ảnh hưởng đến hoạt động khám chữa bệnh và những lý do
áp dụng các giải pháp để nâng cao hiệu quả hoạt động khám chữa bệnh tại
Bệnh viện Đa khoa khu vực Ngọc Lặc.
+ Phương pháp tổng hợp: Trên cơ sở kết quả phân tích, phương pháp
tổng hợp được sử dụng để có được cái nhìn tổng thể về sự vật, hiện tượng.
Ở chương 1, bằng phương pháp tổng hợp, luận văn chỉ ra được những
thành tựu và hạn chế của các công trình nghiên cứu đã có. Đây là cơ sở quan
trọng để luận văn vừa kế thừa được các thành tựu, vừa tránh được sự trùng lặp
trong nghiên cứu.
Trong chương 2, luận văn đã sử dụng phương pháp tổng hợp để đưa ra
những đánh giá khái quát về tình hình khám chữa bệnh tại Bệnh viện Đa khoa
khu vực Ngọc Lặc; chỉ ra những thành tựu, hạn chế và nguyên nhân. Đây là
những căn cứ quan trọng để tác giả đưa ra các quan điểm và các giải pháp ở
chương 3.
Trong chương 3, phương pháp tổng hợp được sử dụng để đảm bảo các
giải pháp đề xuất mang tính hệ thống, đồng bộ, không trùng lặp; đồng thời có
thể thực thi được trong thực tế nhằm nâng cao hiệu quả quản lý khám chữa
bệnh tại Bệnh viện Đa khoa khu vực Ngọc Lặc
- Phương pháp so sánh
Trên cơ sở phân tổ, phương pháp so sánh dùng để so sánh số liệu liên
quan qua thời gian.
So sánh là việc đối chiếu các chỉ tiêu, các hiện tượng kinh tế, xã hội đã
được lượng hoá có cùng một nội dung, tính chất tương tự nhau:
- Biểu hiện bằng số: Số lần hay phần trăm.
- Phương pháp so sánh gồm các dạng:
+ So sánh các nhiệm vụ kế hoạch
+ So sánh qua các giai đoạn khác nhau
6

+ So sánh các đối tượng tương tự.
+ So sánh các yếu tố, hiện tượng cá biệt với trung bình hoặc tiên tiến
- Phương pháp phân tích SWOT
Đây là công cụ hữu ích giúp chúng ta tìm hiểu vấn đề hoặc ra quyết
định trong việc tổ chức, quản lý cũng như trong kinh doanh. Phương pháp này
làm cơ sở cho việc phân tích, đánh giá thực trạng và đề ra giải pháp nhằm
nâng cao hiệu quả quản lý và chất lượng khám chữa bệnh tại Bệnh viện đa
khoa khu vực Ngọc Lặc.
+ Khung phân tích SWOT được đưa vào sử dụng trong quá trình thu
thập tài liệu để xác định chính xác điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách
thức (nguy cơ) đối với Bệnh viện Đa khoa khu vực Ngọc Lặc trong việc thực
hiện nhiệm vụ khám chữa bệnh của mình.
Điểm mạnh (S)

Cơ hội (O)

1…………..

1…………..

2…………..

2…………..

3…………..

3…………..

- Điểm yếu (W)

- Nguy cơ (T)

1…………..

1…………..

2…………..

2…………..

3…………..

3…………..

- Dựa trên cơ sở lý luận của phép duy vật biện chứng và duy vật lịch sử
để xem xét mọi sự vật hay mọi hiện tượng kinh tế - xã hội trong mối quan hệ
biện chứng và trạng thái luôn phát triển và trong mối quan hệ với các sự vật
và hiện tượng kinh tế - xã hội khác.

7


- Phương pháp nghiên cứu chủ yếu được sử dụng là phương pháp thu
thập số liệu, xử lý số liệu, phân kỳ, thống kê, phân tích, tổng hợp, so sánh và
quy nạp, phân tích SWOT nhằm minh chứng cho các đánh giá. Đồng thời sử
dụng các bảng, biểu.... trong luận văn để tổng hợp các số liệu thu thập đã
được xử lý theo mục tiêu nghiên cứu.
- Nguồn số liệu mà luận văn sử dụng được thu thập từ nguồn số liệu

của các báo cáo kết quả hoạt động Bệnh viện từ năm 2015 đến năm 2017.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu:
Đối tượng nghiên cứu của đề tài là hoạt động quản lý khám chữa bệnh
của Bệnh viện Đa khoa khu vực Ngọc Lặc
Phạm vi nghiên cứu
Về không gian: Đề tài tập trung nghiên cứu công tác quản lý khám
chữa bệnh tại Bệnh viện Đa khoa khu vực Ngọc Lặc.
+ Về thời gian: Đề tài phân tích, đánh giá thực trạng quản lý chất lượng
dịch vụ khám chữa bệnh từ năm 2015 đến năm 2017 để từ đó đưa ra giải
pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý khám chữa bệnh tại bệnh viện ĐKKV
Ngọc Lặc.
5. Cấu trúc luận văn
Ngoài phần mở đầu và phần kết luận, kết cấu của luận văn gồm 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý khám chữa bệnh tại các
bệnh viện.
Chương 2: Thực trạng quản lý khám chữa bệnh tại Bệnh viện ĐKKV
Ng ọc L ặc , h uy ện Ng ọc L ặc , tỉ nh T h anh Hó a.
Chương 3: Giải pháp hoàn thiện công tác quản lý khám chữa bệnh tại
Bệnh viện ĐKKV Ngọc Lặc, huyện Ngọc Lặc, tỉnh Thanh Hóa.

8


CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ
KHÁM CHỮA BỆNH TẠI CÁC BỆNH VIỆN

1.1. Các khái niệm cơ bản
Quản lý là gì? câu hỏi mà bất cứ người học quản lý nào cũng muốn lý
giải. Khái niệm quản lý có tính đa nghĩa, có sự khác biệt giữa nghĩa rộng và

nghĩa hẹp và có sự nhận thức khác nhau theo thời đại, xã hội, nghề nghiệp nên
cho đến nay vẫn chưa có một định nghĩa thống nhất về quản lý. Các trường
phái quản lý học đã đưa ra những định nghĩa về quản lý như sau: Henri Fayol
(1841-1925): Quản lý là dự báo, lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo, điều phối và
kiểm soát “To manage is to forcast and to plan, to organize, to command, to
co-ordinate and to control”. Mary Parker Follet (1868-1933): Quản lý là nghệ
thuật làm cho các công việc được thực hiện bởi mọi người “Management is
getting things done through people.” Harold Koontz (1909-1984): Quản lý là
một nghệ thuật làm cho mọi công việc được thực hiện thông qua các nhóm
người trong một tổ chức chính thức “Management is the art of getting things
done through and with people in formally organized groups”.
Quy trình quản lý bao gồm:
+ Lập kế hoạch quyết định những gì cần phải làm ngày hôm nay, tuần
tới, tháng tới, năm tới, năm năm tiếp theo; việc xác đúng định hướng các mục
tiêu của tổ chức có vai trò đặc biệt quan trọng, nó định hướng và chi phối hoạt
động của toàn bộ hệ thống; nếu mục tiêu đúng sẽ tạo động lực phát triển,
ngược lại mục tiêu sai sẽ dẫn đến thất bại;
+ Tổ chức thực hiện xác định mô hình tổ chức, mô tả công việc, phân
công công việc thích hợp, đào tạo nhân lực; xác định các hoạt động, tiến độ
công việc và điều chỉnh nguồn lực để đạt được mục tiêu đề ra;

9


+ Kiểm tra, giám sát tiến độ so với kế hoạch và đánh giá kết quả thực
hiện. Trong giai đoạn hiện nay, chúng ta cần có nhận thức mới hơn về người
quản lý thông thường và người quản lý hiệu quả.
Từ thực tiễn, có thể đưa ra các tiêu chí đánh giá một người quản lý hiệu
quả như sau:
a) Đổi mới và cải tiến liên tục: làm cho đơn vị trở thành tổ chức đứng

đầu trong lĩnh vực hoạt động, luôn lấy khách hàng làm trung tâm và luôn tìm
cách để thỏa mãn các nhu cầu ngày càng tăng của khách hàng.
b) Xây dựng được một tổ chức hoạt động hiệu quả: Trách nhiệm của
người quản lý là làm cho cả hệ thống tổ chức hoạt động hiệu quả chứ không
phải chỉ có bản thân nhà quản lý làm việc hiệu quả, từ đó sẽ đề cao trách
nhiệm xây dựng hệ thống và tránh quan niệm tuyệt đối hóa vai trò cá nhân
trong tổ chức.
c) Hài hòa lợi ích của bản thân với lợi ích của tổ chức và lợi ích của nhân
viên: Việc sắp xếp thứ tự ưu tiên của các lợi ích trên của các nhà quản lý tạo
nên sự khác biệt giữa các nhà quản lý khi phải đương đầu giải quyết các công
việc có liên quan đến lợi ích.
d) Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực: Nhà quản lý phải biết đào tạo
và sử dụng con người để tạo ra giá trị sức lao động ngày càng cao, tạo môi
trường để mỗi nhân viên đều có cơ hội phát triển. Để sử dụng nhân viên hiệu
quả, người quản lý cần nhận dạng được các giai đoạn phát triển của mỗi nhân
viên trong tổ chức của mình và tác động thích hợp vào mỗi giai đoạn phát
triển của mỗi nhân viên.
* Khái niệm quản lý:
“Quản lý bệnh viện là quá trình lập kế hoạch, tổ chức, hướng dẫn và
kiểm tra những nỗ lực của các thành viên trong bệnh viện và sử dụng các
nguồn lực của bệnh viện để đạt được những mục tiêu cụ thể ”.
10


C
C
ôK
hP
h
nM

ủgụhá
cưc
tc ơh
hụt n1.1: Mô hình về quản lý bệnh viện
Hình
ểi gt
(Nguồn: Khoa học tổ êchức
và quản lý một số vấn đề lý luận và thực tiễn,
h
qupểNXB thống kê Hà Nội – 1999)
uh
Quản lý bệnh viện
ả áqlà cách thức để hướng bệnh viện đi theo quĩ đạo đã
định sẵn hay nói cáchn pukhác là đạt được mục tiêu của bệnh viện. Trong đó
ả
phương pháp quản lý bệnh
l n viện là vấn đề quan trọng nhất để hướng khách thể
ý
quản lý tới mục tiêu chung.
l
* Khái niệm về khám
ý bệnh: Khám bệnh là việc hỏi bệnh, khai thác tiền
sử bệnh, thăm khám thực thể, khi cần thiết thì chỉ định làm xét nghiệm cận
lâm sàng, thăm dò chức năng để chẩn đoán và chỉ định phương pháp điều trị
phù hợp đã được công nhận.
(Nguồn: Luật khám chữa bệnh 2009)
* Khái niệm về chữa bệnh: Chữa bệnh là việc sử dụng phương pháp
chuyên môn kỹ thuật đã được công nhận và thuốc đã được phép lưu hành
để cấp cứu, điều trị, chăm sóc, phục hồi chức năng cho người bệnh.
(Nguồn: Luật khám chữa bệnh 2009)

* Dịch vụ khám chữa bệnh (KCB) là một hoạt động hay
lợi ích do các cơ sở y tế được cấp phép cung cấp cho khách
hàng (bệnh nhân). Dịch vụ khám chữa bệnh có tính vô hình và
không chuyển giao quyền sở hữu được.
11


* Các đặc tính của dịch vụ khám chữa bệnh:
- Tính không thể tách rời (Inseparability): Quá trình cung cấp và tiêu
dùng dịch vụ KCB xảy ra đồng thời. Bệnh viện và khách hàng phải tiếp xúc
với nhau để cung cấp và sử dụng dịch vụ. Đối với dịch vụ KCB, bác sĩ không
thể tiến hành khám bệnh nếu thiếu bệnh nhân.
- Tính chất không đồng nhất (Variability):
Dịch vụ khám chữa bệnh không được cung cấp hàng loạt và tập trung như
sản xuất hàng hóa. Do vậy, nhà cung cấp khó có thể kiểm tra hàng hóa theo
các tiêu chuẩn chất lượng đồng nhất. Mặt khác, việc cung cấp dịch vụ KCB
hình thành dựa trên sự tiếp xúc giữa các y bác sĩ và bệnh nhân cho nên sự cảm
nhận về chất lượng của dịch vụ KCB của bệnh nhân bị chịu tác động rất lớn
vào thái độ, kỹ năng của y bác sĩ đó. Trong khi đó, thái độ và sự nhiệt tình của
y bác sĩ ở các thời điểm khác nhau thì có thể sẽ khác nhau. Do vậy bệnh viện
sẽ khó có thể đảm bảo tính đồng đều về chất lượng dịch vụ mà mình cung
cấp. Dịch vụ KCB có càng nhiều người tham gia vào quá trình cung cấp thì
mức độ đồng đều về chất lượng dịch vụ đó càng khó đảm bảo.
- Vô hình (Intangibility):
Dịch vụ KCB không có hình hài, kích thước, màu sắc cụ thể. Bằng giác
quan thông thường, khách hàng không thể nhận biết được chất lượng của dịch
vụ trước khi mua.
- Không lưu trữ được (Perishability):
Dịch vụ KCB chỉ tồn tại ở thời gian mà nó được cung cấp. Do vậy, các
nhà cung cấp dịch vụ KCB không thể sản xuất hàng loạt để lưu trữ như hàng

hóa được.
* Các loại dịch vụ khám chữa bệnh

12


- Khám lâm sàng: Khám nội, khám ngoại, khám răng – hàm - mặt, khám
Tai – mũi - họng, khám da liễu, khám phụ khoa…
- Siêu âm: Siêu âm vú, siêu âm tim, siêu âm ổ bụng…
- Chụp X-quang: Lồng ngực, phổi, xương, cột sống…
- Thăm dò chức năng: Điện não đồ, điện tâm đồ
- Xét nghiệm: Máu, nước tiểu, tế bào…
- Nội soi: Dạ dày, họng, cổ tử cung…
- Chụp CT: Cột sống, lồng ngực, não…
- Phẫu thuật
- Điều trị nội trú, ngoại trú
- Dịch vụ điều dưỡng
* Chất lượng dịch vụ khám chữa bệnh là khả năng của các dịch vụ khám
chữa bệnh đáp ứng các nhu cầu của khách hàng - người bệnh, thỏa mãn nhu
cầu của khách hàng và các bên có liên quan. Do vậy, chất lượng dịch vụ KCB
được xác định bởi khách hàng, như khách hàng mong muốn. Trong khi đó nhu
cầu của khách hàng luôn luôn biến động nên chất lượng dịch vụ khám chữa
bệnh cũng luôn luôn biến động theo thời gian, không gian, điều kiện sử dụng
từ phía khách hàng, từ các yêu cầu mang tính pháp chế, nhu cầu của cộng
đồng xã hội.
1.2. Các nguyên, vai trò trong quản lý KCB tại các Bệnh viện
Theo thông tư số: 19/2013/TT-BYT ngày 12/7/2013 thì các nguyên tắc,
vai trò trong việc quản lý chất lượng KCB tại các bệnh viện được thể hiện qua
8 vai trò chính sau:
* Xây dựng kế hoạch, chương trình bảo đảm và cải tiến chất lượng

trong bệnh viện:

13


- Bệnh viện xây dựng, ban hành, phổ biến mục tiêu chất lượng để nhân viên
y tế, người bệnh và cộng đồng được biết. Mục tiêu chất lượng phù hợp với chính
sách, pháp luật liên quan đến chất lượng và nguồn lực của bệnh viện.
- Bệnh viện xây dựng, phê duyệt kế hoạch và lập chương trình bảo đảm,
cải tiến chất lượng thông qua việc xác định các vấn đề ưu tiên. Nội dung của
kế hoạch chất lượng được lồng ghép vào kế hoạch hoạt động hằng năm và 5
năm, phù hợp với nguồn lực của bệnh viện.
* Duy trì quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về bệnh viện
- Bệnh viện bảo đảm các điều kiện để được cấp giấy phép hoạt động theo
lộ trình quy định tại Nghị định số 87/2011/NĐ-CP ngày 27 tháng 9 năm 2011
của Chính phủ.
- Bệnh viện đã được cấp giấy phép có trách nhiệm tiếp tục duy trì các
hoạt động để bảo đảm đáp ứng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia và các điều kiện
khác do Bộ Y tế quy định.
* Xây dựng chỉ số chất lượng, cơ sở dữ liệu và đo lường chất lượng
bệnh viện.
- Xây dựng bộ chỉ số chất lượng bệnh viện dựa trên hướng dẫn của Bộ Y tế
và tham khảo các bộ chỉ số chất lượng bệnh viện trong nước hoặc nước ngoài.
- Thực hiện đo lường chỉ số chất lượng trong bệnh viện.
- Tổ chức thu thập, quản lý, lưu trữ, khai thác và sử dụng dữ liệu liên
quan đến chất lượng bệnh viện.
- Lồng ghép báo cáo chất lượng vào báo cáo hoạt động chung của bệnh viện.
- Ứng dụng công nghệ thông tin để xây dựng cơ sở dữ liệu, phân tích, xử
lý thông tin liên quan đến quản lý chất lượng bệnh viện.
* Tổ chức triển khai các quy định, hướng dẫn chuyên môn trong

khám bệnh, chữa bệnh

14


- Tổ chức triển khai thực hiện các quy định, hướng dẫn chuyên môn do
Bộ Y tế và bệnh viện ban hành, bao gồm hướng dẫn chẩn đoán và điều trị,
hướng dẫn quy trình kỹ thuật, hướng dẫn quy trình chăm sóc và các văn bản
hướng dẫn chuyên môn khác.
- Tổ chức triển khai thực hiện kiểm định chất lượng nhằm đánh giá việc
thực hiện các quy định, hướng dẫn chuyên môn của bệnh viện; tiến hành phân
tích có hệ thống chất lượng chẩn đoán, điều trị, chăm sóc người bệnh, bao
gồm các quy trình kỹ thuật lâm sàng, cận lâm sàng sử dụng trong chẩn đoán,
điều trị, chăm sóc người bệnh.
*) Triển khai các biện pháp bảo đảm an toàn người bệnh và nhân
viên y tế
- Thiết lập chương trình và xây dựng các quy định cụ thể bảo đảm an
toàn người bệnh và nhân viên y tế với các nội dung chủ yếu sau:
+ Xác định chính xác người bệnh, tránh nhầm lẫn khi cung cấp dịch vụ;
+ An toàn phẫu thuật, thủ thuật;
+ An toàn trong sử dụng thuốc;
+ Phòng và kiểm soát nhiễm khuẩn bệnh viện;
+ Phòng ngừa rủi ro, sai sót do trao đổi, truyền đạt thông tin sai lệch giữa
các nhân viên y tế;
+ Phòng ngừa người bệnh bị ngã;
+ An toàn trong sử dụng trang thiết bị y tế.
- Bảo đảm môi trường làm việc an toàn cho người bệnh, khách thăm và
nhân viên y tế; tránh tai nạn, rủi ro, phơi nhiễm nghề nghiệp.
- Thiết lập hệ thống thu thập, báo cáo sai sót chuyên môn, sự cố y khoa tại
các khoa lâm sàng và toàn bệnh viện, bao gồm báo cáo bắt buộc và tự nguyện.

15


- Xây dựng quy trình đánh giá sai sót chuyên môn, sự cố y khoa để xác
định nguyên nhân gốc, nguyên nhân có tính hệ thống và nguyên nhân chủ
quan của nhân viên y tế; đánh giá các rủi ro tiềm ẩn có thể xảy ra.
- Xử lý sai sót chuyên môn, sự cố y khoa và có các hành động khắc phục
đối với nguyên nhân gốc, nguyên nhân có tính hệ thống và nguyên nhân chủ
quan để giảm thiểu sai sót, sự cố và phòng ngừa rủi ro.
*) Áp dụng bộ tiêu chuẩn quản lý chất lượng bệnh viện
- Bệnh viện căn cứ vào các bộ tiêu chí, tiêu chuẩn quản lý chất lượng do
Bộ Y tế ban hành hoặc thừa nhận để lựa chọn bộ tiêu chí, tiêu chuẩn phù hợp
và triển khai áp dụng tại bệnh viện.
- Quy trình triển khai áp dụng bộ tiêu chí, tiêu chuẩn quản lý chất lượng
được thực hiện theo hướng dẫn của cơ quan ban hành bộ tiêu chí, tiêu chuẩn
đó hoặc tổ chức chứng nhận chất lượng.
- Sau khi bệnh viện được cấp giấy chứng nhận chất lượng cần tiếp tục
duy trì và cải tiến chất lượng.
* Đánh giá chất lượng bệnh viện
- Triển khai thực hiện đánh giá chất lượng nội bộ của bệnh viện dựa trên bộ
tiêu chí, tiêu chuẩn quản lý chất lượng do Bộ Y tế ban hành hoặc thừa nhận.
- Đánh giá hiệu quả áp dụng các tiêu chí, tiêu chuẩn, mô hình, phương
pháp về quản lý chất lượng tại bệnh viện để đưa ra quyết định lựa chọn tiêu
chí, tiêu chuẩn, mô hình, phương pháp phù hợp.
- Bệnh viện thực hiện lấy ý kiến thăm dò và đánh giá sự hài lòng của
người bệnh, người nhà người bệnh, nhân viên y tế thường xuyên ít nhất là 03
tháng một lần, làm cơ sở cho việc cải tiến nâng cao chất lượng phục vụ người
bệnh và sự hài lòng của nhân viên y tế.
- Bệnh viện xây dựng các báo cáo chất lượng và tự công bố báo cáo chất

lượng theo hướng dẫn của Bộ Y tế.
16