Luận văn thạc sĩ: Kiểm sát điều tra các vụ án hình sự có bị can dưới 18 tuổi từ thực tiễn quận Cẩm Lệ, thành phố Đà Nẵng

VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

NGUYỄN THỊ THANH THỦY

KIỂM SÁT ĐIỀU TRA CÁC VỤ ÁN HÌNH SỰ
CÓ BỊ CAN DƯỚI 18 TUỔI TỪ THỰC TIỄN
QUẬN CẨM LỆ, THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG

LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC

HÀ NỘI, năm 2019


VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

NGUYỄN THỊ THANH THỦY

KIỂM SÁT ĐIỀU TRA CÁC VỤ ÁN HÌNH SỰ
CÓ BỊ CAN DƯỚI 18 TUỔI TỪ THỰC TIỄN
QUẬN CẨM LỆ, THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG

Chuyên ngành : Luật Hình sự và Tố tụng Hình sự
Mã số

: 8.38.01.04

LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:

TS. NGUYỄN ĐỨC HẠNH

HÀ NỘI, năm 2019


LỜI CAM ĐOAN
Tôi cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi.
Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn này là trung thực và chưa từng
được ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác.

Tác giả

Nguyễn Thị Thanh Thủy


MỤC LỤC
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
CHƯƠNG 1. NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ KIỂM SÁT ĐIỀU
TRA VỤ ÁN HÌNH SỰ CÓ BỊ CAN DƯỚI 18 TUỔI................................. 9
1.1. Khái niệm, đặc điểm của kiểm sát điều tra vụ án hình sự có bị can
dưới 18 tuổi ....................................................................................................... 9
1.2. Ý nghĩa của việc quy định về kiểm sát điều tra vụ án hình sự có bị can
dưới 18 tuổi ..................................................................................................... 19
CHƯƠNG 2. QUY ĐỊNH CỦA PHÁP LUẬT VỀ KIỂM SÁT ĐIỀU
TRA CÁC VỤ ÁN HÌNH SỰ CÓ BỊ CAN DƯỚI 18 TUỔI VÀ THỰC
TIỄN THI HÀNH TẠI QUẬN CẨM LỆ, THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG...... 22
2.1. Quy định của pháp luật về kiểm sát điều tra vụ án hình sự có bị can
dưới 18 tuổi ..................................................................................................... 22
2.2. Thực tiễn thi hành kiểm sát điều tra vụ án hình sự có bị can dưới 18
tuổi tại quận Cẩm Lệ, thành phố Đà Nẵng...................................................... 45

CHƯƠNG 3. GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT VÀ
NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG KIỂM SÁT ĐIỀU TRA CÁC VỤ ÁN
HÌNH SỰ CÓ BỊ CAN DƯỚI 18 TUỔI ...................................................... 62
3.1. Giải pháp nhằm hoàn thiện pháp luật về thủ tục điều tra các vụ án hình
sự có bị can dưới 18 tuổi ................................................................................. 62
3.2. Giải pháp tổ chức thực hiện nhằm nâng cao hiệu quả kiểm sát điều tra
vụ án hình sự có bị can dưới 18 tuổi ............................................................... 65
KẾT LUẬN .................................................................................................... 72
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO


DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
BLHS

Bộ luật hình sự

BLTTHS

Bộ luật tố tụng hình sự

CQĐT

Cơ quan điều tra

ĐTV

Điều tra viên

KSĐT

Kiểm sát điều tra

KSV

Kiểm sát viên

THQCT

Thực hành quyền công tố

TTHS

Tố tụng hình sự

VKS

Viện kiểm sát

VAHS

Vụ án hình sự


DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1. Số vụ án hình sự có bị can dưới 18 tuổi khởi tố mới trên địa bàn
quận Cẩm Lệ, thành phố Đà Nẵng (2012 – 2018) .......................................... 45
Bảng 2.2. Số bị can dưới 18 tuổi bị Cơ quan điều tra áp dụng biện pháp
ngăn chặn tại quận Cẩm Lệ, thành phố Đà Nẵng (2012-2018) ...................... 52

DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ

Biểu đồ 2.1. Sự tăng giảm số vụ án hình sự có bị can dưới 18 tuổi và số bị can
dưới 18 tuổi từ năm 2012 đến năm 2018 ........................................................ 46
Biểu đồ 2.2. Cơ cấu các tội danh bị can dưới 18 tuổi bị khởi tố từ năm
2012 đến năm 2018 ......................................................................................... 46


MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Người dưới 18 tuổi (người chưa thành niên) là người chưa phát triển
đầy đủ cả về thể chất lẫn tinh thần. Do vậy, khi tham gia tố tụng hình sự đòi
hỏi họ phải luôn được bảo vệ. Ở Việt Nam cũng như hầu hết các quốc gia trên
thế giới, người dưới 18 tuổi khi tham gia tố tụng hình sự luôn được điều chỉnh
bởi các quy định đặc biệt hơn người đã thành niên nhằm mục đích hỗ trợ họ
thực hiện các quyền và nghĩa vụ một cách tốt nhất, không bị ảnh hưởng bởi sự
hạn chế về năng lực nhận thức và điều khiển hành vi của họ. Đối với những bị
can là người chưa thành niên ở các nước có nền tư pháp tiến bộ quy định của
Bộ luật hình sự cũng như tố tụng hình sự đều hướng tới việc bảo vệ lợi ích tốt
nhất cho họ và chủ yếu nhằm mục đích giáo dục, giúp đỡ họ sửa chữa sai lầm,
phát triển lành mạnh, trở thành công dân có ích cho xã hội.
So với Bộ luật hình sự năm 1999 và Bộ luật tố tụng năm 2003 thì Bộ
luật hình sự và Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 đã thay thuật ngữ “người
chưa thành niên“ bằng “người dưới 18 tuổi“ nhằm bảo đảm hoàn thiện hơn về
mặt kỹ thuật lập pháp, bên cạnh đó trong Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015
các chế định điều chỉnh sự tham gia của người dưới 18 tuổi với các tư cách tố
tụng khác nhau là như nhau không phân biệt là bị can, bị cáo hay người bị hại,
người làm chứng... đây là sự tiến bộ, nhân đạo của Bộ luật trên cơ sở các quy
định của luật pháp quốc tế. Tuy nhiên, với hàng loạt các chế định pháp luật
nhằm bảo đảm quyền của người dưới 18 tuổi phạm tội mới có sự thay đổi việc
nhận thức cặn kẽ và áp dụng một cách chính xác trên thực tiễn đời sống pháp
lý vẫn còn có những thách thức, bất cập, hạn chế đòi hỏi phải được nghiên

cứu, giải thích và tổng kết một cách cụ thể, thấu đáo.
Cải cách tổ chức và nâng cao chất lượng hoạt động của Viện kiểm sát
1


trong giai đoạn hiện nay là một yêu cầu cấp thiết mà Đảng đã chỉ ra tại Nghị
quyết số 08-NQ/TW ngày 02/01/2002 của Bộ Chính trị “Về một số nhiệm vụ
trọng tâm công tác tư pháp trong thời gian tới” đó là: “Viện kiểm sát nhân dân
các cấp thực hiện tốt chức năng công tố và kiểm sát việc tuân theo pháp luật
trong hoạt động tư pháp” [4] và Nghị quyết số 49-NQ/TW ngày 02/6/2005 của
Bộ Chính trị về “Chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020” xác định: “...tăng
cường nhiệm vụ của công tố trong hoạt động điều tra...” [6]. Đồng thời, tại Đại
hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI, Đảng ta cũng xác định: “Viện kiểm sát được
tổ chức phù hợp với hệ thống tổ chức toà án, bảo đảm tốt hơn các điều kiện để
Viện kiểm sát nhân dân thực hiện hiệu quả chức năng thực hành quyền công tố
và kiểm sát các hoạt động tư pháp; tăng cường trách nhiệm công tố trong hoạt
động điều tra, gắn công tố với hoạt động điều tra...” [15]. Những chủ trương
trên đã được khẳng định trong Hiến pháp năm 2013 (sửa đổi) và Luật tổ chức
Viện kiểm sát nhân dân năm 2014 với hai chức năng của VKSND đó là thực
hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động tư pháp. Như vậy, nâng cao chất
lượng kiểm sát hoạt động tư pháp trong đó có việc nâng cao chất lượng hoạt
động kiểm sát điều tra vụ án hình sự, đặc biệt là những vụ án hình sự có bị
can dưới 18 tuổi là thực hiện chủ chương, đường lối của Đảng và Nhà nước,
qua đó, tạo tiền đề ổn định xã hội, phát triển nền kinh tế và bảo vệ pháp chế
xã hội chủ nghĩa.
Thực tiễn những năm qua cho thấy, VKS không ngừng nâng cao chất
lượng thực hiện chức năng kiểm sát hoạt động tư pháp trong vụ án hình sự có
bị can dưới 18 tuổi. Tuy nhiên, bên cạnh kết quả đạt được, hoạt động của VKS
vẫn còn có những hạn chế như: Vẫn còn tình trạng bắt, tạm giam, tạm giữ
người dưới 18 tuổi chưa đúng; việc tạm giam người dưới 18 tuổi còn được áp

dụng tương đối phổ biến,… nhưng chưa được phát hiện một cách nhanh chóng,
kịp thời để có những kháng nghị, kiến nghị thích hợp. Bên cạnh đó thực tiễn
2


vẫn còn những bất cập như đội ngũ cán bộ tư pháp như Điều tra viên, Kiểm sát
viên, Thẩm phán chưa được đào tạo chuyên sâu về tâm lý học, về khả năng
giao tiếp, làm việc với người dưới 18 tuổi… Đây là những thách thức đòi hỏi
phải có những nghiên cứu để hoàn thiện hơn thủ tục tố tụng đối với người dưới
18 tuổi nói chung và kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong điều tra vụ án có bị
can dưới 18 tuổi nói riêng.
Từ các cơ sở lý luận và thực tiễn trên, học viên lựa chọn đề tài “Kiểm
sát điều tra các vụ án hình sự có bị can dưới 18 tuổi từ thực tiễn quận Cẩm
Lệ, thành phố Đà Nẵng” làm luận văn thạc sĩ là cấp thiết.
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Trong khoa học pháp lý hình sự, chức năng của VKSND trong điều tra
vụ án hình sự và thủ tục tố tụng đối với người dưới 18 tuổi nói chung đã được
một số tác giả trong nước nghiên cứu ở các cấp độ và mức độ khác nhau.
Một số công trình nghiên cứu chuyên sâu về chức năng của VKSND
trong điều tra vụ án hình sự và thủ tục tố tụng đối với dưới 18 tuổi như: luận văn
thạc sỹ Thủ tục tố tụng hình sự đối với những vụ án do người chưa thành niên
thực hiện - Lý luận và thực tiễn của Nguyễn Ngọc Thương (năm 2006), Luận án
tiến sỹ luật học Thủ tục tố tụng đối với người chưa thành niên – một số vấn đề lý
luận và thực tiễn của tác giả Đỗ Thị Phượng (năm 2008), Luận văn thạc sỹ Thủ
tục giải quyết các vụ án đối với người chưa thành niên trên cơ sở số liệu của địa
bàn tỉnh Bình Dương của Võ Huỳnh Ngọc Thủy (năm 2013), luận văn thạc sỹ
Nhiệm vụ, quyền hạn của VKS khi kiểm sát điều tra của Bùi Ngọc Tú (năm
2013), luận văn thạc sỹ Kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong hoạt động tố
tụng đối với bị can, bị cáo là người chưa thành niên của Vũ Thị Anh Đào (
năm 2014), luận văn thạc sỹ Nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm của Kiểm

sát viên trong hoạt động tố tụng đối với người chưa thành niên của Trần
Quỳnh Hoa (năm 2014), luận án tiến sĩ Hoạt động thực hành quyền công tố và
3


Kiểm sát điều tra của Viện Kiểm sát nhân dân trong điều tra các vụ ánh hình sự
trên địa bàn thành phố Hà Nội của Nguyễn Quang Thành (năm 2015), luận văn
thạc sỹ Chức năng của Viện Kiểm sát nhân dân trong điều tra vụ án hình sự
mà bị can là người chưa thành niên của Trần Thị Ánh Tuyết (năm 2016).
Về đề tài khoa học có Nguyên tắc nhân đạo trong các quy định của
pháp luật hình sự và pháp luật tố tụng hình sự đối với người chưa thành niên ở
Việt Nam của tập thể tác giả Đại học Quốc gia Hà Nội (năm 2005). Ngoài ra,
còn có những nghiên cứu đề cập đến những vấn đề lý luận chung hoặc nghiên
cứu những đề tài khác nhưng có một số nội dung liên quan đến thủ tục tố tụng
đối với người chưa thành niên như Tăng cường năng lực hệ thống tư pháp
người chưa thành niên tại Việt Nam, thông tin khoa học pháp lý của Viện
nghiên cứu khoa học pháp lý, Bộ Tư pháp (năm 2000); hay Thủ tục điều tra
và xét xử liên quan đến trẻ em và người chưa thành niên: Đánh giá về các thủ
tục nhạy cảm đối với trẻ em của Tòa án nhân dân; công trình Đào tạo kiểm sát
viên làm việc với người chưa thành niên (Sách dự án Danida) của Trường Cao
đẳng Kiểm sát Hà Nội.
Bên cạnh đó, một số tác giả đã công bố các tác phẩm liên quan đến
chức năng của VKSND và thủ tục tố tụng đối với người chưa thành niên như:
Áp dụng các quy định của BLTTHS về thủ tục tố tụng đối với người chưa
thành niên phạm tội của tác giả Nguyễn Đức Mai đăng trên Tạp chí Kiểm sát
số 6 tháng 3 năm 2007; Hoàn thiện các quy định của BLTTHS về việc áp dụng
biện pháp ngăn chặn đối với người chưa thành niên phạm tội của tác giả Mai
Bộ đăng trên Tạp chí Kiểm sát số 6 tháng 3 năm 2007; Vấn đề bảo đảm quyền
bào chữa của người chưa thành niên phạm tội của tác giả Phan Trung Hoài
đăng trên Tạp chí Kiểm sát số 6 tháng 3 năm 2007; Về chức năng, nhiệm vụ

của Viện kiểm sát nhân dân trong điều tra vụ án hình sự của tác giả Phạm
Hồng Quân đăng trên Tạp chí khoa học, ĐH Quốc gia Hà Nội, Luật học số 28
4


năm 2012; Kỹ năng của Kiểm sát viên khi thụ lý, giải quyết các vụ án do
người chưa thành niên phạm tội của tác giả Trần Thị Minh Thư đăng trên Tạp
chí Kiểm sát, Hà Nội số 07, năm 2014.
Những công trình và các bài viết đã nêu trên cho thấy có rất nhiều tác
giả nghiên cứu về chức năng của Viện kiểm sát nhân dân trong giai đoạn điều
tra cũng như thủ tục tố tụng đối với người chưa thành niên nói chung dưới các
góc độ khác nhau. Về chức năng của Viện kiểm sát nhân dân trong điều tra vụ
án hình sự có bị can là người dưới 18 tuổi nói riêng mới được thể hiện trong
một số bài viết nhỏ, chưa được quan tâm nghiên cứu sâu sắc. Đồng thời, hiện
nay, do Bộ luật hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017), Bộ luật tố
tụng hình sự năm 2015 mới có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 01 năm
2018 nên việc áp dụng các thủ tục tố tụng chắc chắn vẫn còn gặp nhiều khó
khăn, vướng mắc. Chính vì vậy, việc nghiên cứu đề tài “Kiểm sát điều tra các
vụ án hình sự có bị can dưới 18 tuổi từ thực tiễn quận Cẩm Lệ, thành phố Đà
Nẵng”, từ đó đưa ra giải pháp hoàn thiện pháp luật tố tụng hình sự và nâng
cao hiệu quả của công tác này là một yêu cầu cấp thiết và đảm bảo tính mới
mẻ trong nghiên cứu khoa học.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu, làm rõ những vấn đề lý luận và quy định của
pháp luật TTHS về kiểm sát điều tra các vụ án hình sự có bị can dưới 18 tuổi
và khảo sát thực trạng áp dụng các quy định này trong quá trình kiểm sát điều
tra, luận văn đưa ra hệ thống giải pháp nhằm hoàn thiện pháp luật và nâng cao
hiệu quả công tác kiểm sát điều tra các vụ án hình sự có bị can dưới 18 tuổi.
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu

- Hệ thống, làm rõ những vấn đề lý luận về kiểm sát điều tra các vụ án
hình sự có bị can dưới 18 tuổi.
5


- Phân tích, làm rõ quy định của pháp luật TTHS và các văn bản pháp
luật liên quan về kiểm sát điều tra các vụ án hình sự có bị can dưới 18 tuổi.
- Làm rõ thực tiễn áp dụng pháp luật TTHS và các văn bản pháp luật
liên quan trong công tác kiểm sát điều tra các vụ án hình sự có bị can dưới 18
tuổi, xác định những hạn chế và nguyên nhân của hạn chế trong công tác này
trên địa bàn quận Cẩm Lệ, thành phố Đà Nẵng.
- Đưa ra giải pháp góp phần hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả
công tác kiểm sát điều tra các vụ án hình sự có bị can dưới 18 tuổi.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cứu
- Luận văn nghiên cứu là những vấn đề lý luận cơ bản thuộc chức năng
kiểm sát hoạt động tư pháp của Viện kiểm sát nhân dân trong điều tra vụ án
hình sự có bị can dưới 18 tuổi
- Luận văn nghiên cứu các hoạt động, phương thức kiểm sát điều tra
nhằm phát hiện vi phạm, biện pháp xử lý khi phát hiện vi phạm đối với các vụ
án có bị can dưới 18 tuổi của Viện kiểm sát
4.2. Phạm vi nghiên cứu
- Về không gian và vấn đề nghiên cứu: Luận văn tập trung nghiên cứu
những vấn đề lý luận, quy định của pháp luật TTHS, các văn bản pháp luật
liên quan đến công tác kiểm sát điều tra của VKS và thực tiễn áp dụng quy
định của pháp luật trong việc kiểm sát điều tra các vụ án hình sự có bị can
dưới 18 tuổi phạm tội trên địa bàn quận Cẩm Lệ, thành phố Đà Nẵng.
- Về thời gian: Luận văn chỉ khảo sát số liệu thực tiễn trong phạm vi từ
năm 2012 đến năm 2018.
5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu

5.1. Cơ sở lý luận
Tác giả nghiên cứu đề tại dựa trên phương pháp luận chủ nghĩa Mác 6


Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh về nhà nước và pháp luật, quan điểm của Đảng
và Nhà nước ta về xây dựng nhà nước pháp quyền, vấn đề cải cách tư pháp, về
chính sách nhân đạo và công tác đấu tranh phòng chống tội phạm và các tội
phạm do người dưới 18 tuổi thực hiện.
5.2. Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp nghiên cứu được sử dụng trong đề tài bao gồm các phương
pháp như: phân tích, tổng hợp, thống kê, tiếp cận, tham khảo và trích dẫn ý
kiến chuyên gia. Các biện pháp này được vận dụng một cách linh hoạt song
vẫn đảm bảo tính gắn kết, quan hệ biện chứng với nhau, qua đó làm sáng tỏ
mục tiêu của đề tài.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn
6.1. Ý nghĩa lý luận
Các kết quả của luận văn có ý nghĩa nhất định về mặt khoa học góp phần
xây dựng một cách nhìn toàn diện về hoạt động của VKS trong kiểm sát điều tra
các VAHS có bị can dưới 18 tuổi, thể hiện vai trò quan trọng của VKS trong
công tác đấu tranh phòng ngừa tội phạm do người dưới 18 tuổi thực hiện.
6.2. Ý nghĩa thực tiễn
Ngoài việc nghiên cứu về mặt lý luận và thực tiễn, luận văn còn nêu ra
một số giải pháp nâng cao hiệu quả cho công tác kiểm sát điều tra các vụ án
hình sự có bị can dưới 18 tuổi nên các kết quả nghiên cứu của luận văn có
thể sử dụng làm tài liệu tham khảo phục vụ nghiên cứu, học tập cũng như
làm tài liệu cho các cán bộ Kiểm sát trong hoạt động nghiệp vụ của mình.
7. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, phần kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, nội
dung luận văn gồm 3 chương:
Chương 1: Một số vấn đề lý luận về kiểm sát điều tra vụ án hình sự có

bị can dưới 18 tuổi
7


Chương 2: Quy định của pháp luật và thực tiễn thi hành kiểm sát điều
tra các vụ án hình sự có bị can dưới 18 tuổi trên địa bàn quận Cẩm Lệ, thành
phố Đà Nẵng
Chương 3: Giải pháp nhằm hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả
kiểm sát điều tra các vụ án hình sự có bị can dưới 18 tuổi

8


CHƯƠNG 1
NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ KIỂM SÁT ĐIỀU TRA
VỤ ÁN HÌNH SỰ CÓ BỊ CAN DƯỚI 18 TUỔI
1.1. Khái niệm, đặc điểm của kiểm sát điều tra vụ án hình sự có bị
can dưới 18 tuổi
1.1.1. Một số khái niệm
* Vụ việc mang tính hình sự: Tội phạm là hành vi nguy hiểm cho xã hội
do cá nhân hoặc pháp nhân thực hiện một cách cố ý hoặc vô ý xâm phạm các
khách thể mà Bộ luật hình sự bảo vệ nên khi một vụ việc xảy ra mà phát hiện
trong đó có chứa đựng hậu quả hoặc hành vi được mô tả trong cấu thành tội
phạm thì vụ việc đó trở thành vụ việc mang tính hình sự.
* Vụ án hình sự: Khái niệm vụ án hình sự được đề cập trong từ điển
Luật học (năm 1999, nhà xuất bản Từ điển Bách khoa) như sau: “Vụ án hình
sự là vụ án có dấu hiệu là tội phạm đã được quy định trong Bộ luật hình sự đã
được cơ quan điều tra ra lệnh khởi tố về hình sự để tiến hành điều tra, truy
tố, xét xử theo các trình tự, thủ tục đã được quy định ở Bộ luật hình sự tố
tụng” [35].

Pháp luật hiện hành không quy định khái niệm thế nào là vụ án hình sự
nhưng căn cứ vào những quy định của BLTTHS năm 2015 thì có thể hiểu: Vụ
án hình sự là vụ việc mang tính hình sự được các cơ quan có thẩm quyền tiến
hành tố tụng quyết định khởi tố vụ án bằng văn bản để tiến hành điều tra.
* Hoạt động điều tra: Khi có vụ việc mang tính hình sự xảy ra các cơ
quan tố tụng có thẩm quyền có trách nhiệm áp dụng các biện pháp do luật
định để tìm kiếm, thu thập, bảo quản, đánh giá, sử dụng các chứng cứ nhằm
xác định có hay không có hành vi phạm tội, cá nhân hay pháp nhân đã thực
hiện hành vi phạm tội,... hoạt động tố tụng này nhằm đưa ra được kết luận
9


chính xác nhằm đề nghị VKS truy tố các đối tượng ra trước Tòa án để xét xử
gọi là hoạt động điều tra.
* Giai đoạn điều tra: Quá trình giải quyết vụ án hình sự hay còn gọi là
quá trình tố tụng hình sự từ khi có tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi
tố đến khi có bản án kết tội của Tòa án có hiệu lực pháp luật phải trải qua
nhiều giai đoạn tố tụng hình sự khác nhau. Mặc dù còn có nhiều quan điểm
khác nhau về các giai đoạn của tố tụng hình sự, nhưng chúng tôi đồng tình với
quan điểm cho rằng tố tụng hình sự có bốn giai đoạn là: Khởi tố, Điều tra,
Truy tố và Xét xử. Trong đó giai đoạn điều tra có thể hiểu theo hai nghĩa:
- Giai đoạn điều tra theo nghĩa hẹp được hiểu là một giai đoạn của tố
tụng hình sự, giai đoạn này có thời điểm bắt đầu từ ngay sau khi cơ quan tiến
hành tố tụng hình sự có thẩm quyền ra quyết định khởi tố vụ án hình sự và kết
thúc bằng việc cơ quan có thẩm quyền ban hành bản kết luận điều tra và
chuyển hồ sơ đến Viện kiểm sát đề nghị Viện kiểm sát truy tố bị can ra trước
Tòa án để xét xử hoặc kết thúc khi có quyết định đình chỉ vụ án hình sự của
cơ quan có thẩm quyền.
- Giai đoạn điều tra theo nghĩa rộng được hiểu là một giai đoạn của tố
tụng hình sự bao gồm giai đoạn khởi tố và giai đoạn điều tra theo nghĩa hẹp

nêu trên. Trong đó giai đoạn khởi tố bắt đầu từ khi có tố giác, tin báo về tội
phạm, kiến nghị khởi tố (có nguồn tin) và kết thúc khi có quyết định khởi tố
vụ án của cơ quan có thẩm quyền hoặc có quyết định đình chỉ việc giải quyết
nguồn tin.
Mặc dù giai đoạn điều tra được nhận định là giai đoạn tố tụng hình sự
thứ hai sau khi khởi tố vụ án hình sự, tuy nhiên, ngay từ khi tiếp nhận tin báo,
tố giác tội phạm và kiến nghị khởi tố, các cơ quan tiến hành tố tụng có thẩm
quyền đã tiến hành các biện pháp nghiệp vụ được quy định trong BLTTHS
như lấy lời khai, khám nghiệm hiện trường, khám nghiệm tử thi... để xác
10


minh, thu thập, củng cố chứng cứ, xác định có hay không có đầy đủ các dấu
hiệu tội phạm và người có lỗi trong việc thực hiện tội phạm tội. Các hoạt
động đó phải có sự kiểm sát của Viện kiểm sát để bảo đảm tính có căn cứ,
đúng pháp luật và để làm cơ sở cho việc có hay không việc ra quyết định khởi
tố vụ án hình sự và tiến hành một số biện pháp tố tụng của Cơ quan điều tra.
Với những nhận thức trên đây thì giai đoạn điều tra mà luận văn sẽ nghiên
cứu và đề cập dưới đây là giai đoạn điều tra theo nghĩa rộng được bắt đầu kể
từ khi có tin báo, tố giác tội phạm và kiến nghị khởi tố và kết thúc khi cơ quan
có thẩm quyền tố tụng kết thúc điều tra chuyển hồ sơ đến Viện kiểm sát để đề
nghị truy tố hoặc kết thúc khi có quyết định đình chỉ vụ án của cơ quan có
thẩm quyền nhằm đảm bảo tính toàn diện của công tác điều tra vụ án hình sự.
* Bị can: BLTTHS đưa ra khái niệm về bị can tại Điều 60, theo đó: “Bị
can là người hoặc pháp nhân bị khởi tố về hình sự. Quyền và nghĩa vụ của bị
can là pháp nhân được thực hiện thông qua người đại diện theo pháp luật của
pháp nhân theo quy định của Bộ luật này” [28].
* Cách xác định tuổi của bị can: Tuổi của bị can được tính theo cách
tính tuổi của người bị buộc tội được quy định tại Điều 417 BLTTHS và Điều
6 Thông tư liên tịch số 06/2018/TTLT-VKSNDTC-TANDTC-BCA-BTPBLĐTBXH ngày 21 tháng 12 năm 2018 về phối hợp thực hiện một số quy

định của BLTTHS về thủ tục tố tụng đối với người dưới 18 tuổi đó là: do cơ
quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng thực hiện theo quy định của pháp luật.
Việc xác định tuổi của bị can căn cứ vào một trong các giấy tờ, tài liệu về
nhân thân như giấy chứng sinh, giấy khai sinh, chứng minh nhân dân, thẻ căn
cước công dân, sổ hộ khẩu hoặc hộ chiếu.
- Trường hợp đã áp dụng các biện pháp hợp pháp mà vẫn không xác
định được chính xác thì ngày, tháng, năm sinh của họ được xác định theo quy
định tại khoản 2 Điều 417 BLTTHS:
11


“a) Trường hợp xác định được tháng nhưng không xác định được ngày
thì lấy ngày cuối cùng của tháng đó làm ngày sinh.
b) Trường hợp xác định được quý nhưng không xác định được ngày,
tháng thì lấy ngày cuối cùng của tháng cuối cùng trong quý đó làm ngày,
tháng sinh.
c) Trường hợp xác định được nửa của năm nhưng không xác định được
ngày, tháng thì lấy ngày cuối cùng của tháng cuối cùng trong nửa năm đó làm
ngày, tháng sinh.
d) Trường hợp xác định được năm nhưng không xác định được ngày,
tháng thì lấy ngày cuối cùng của tháng cuối cùng trong năm đó làm ngày, tháng
sinh” [28].
- Trường hợp không xác định được năm sinh thì phải tiến hành giám
định để xác định tuổi. Trường hợp kết quả giám định tuổi chỉ xác định được
khoảng độ tuổi của người bị buộc tội, người bị hại thì cơ quan có thẩm quyền
tiến hành tố tụng, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng lấy tuổi thấp nhất
trong khoảng độ tuổi đã xác định được để xác định tuổi của họ.
* Bị can dưới 18 tuổi: Dựa trên khái niệm về bị can và cách tính tuổi bị
can thì có thể đưa ra khái niệm: Bị can dưới 18 tuổi là người bị khởi tố về
hình sự mà tuổi của họ được xác định hoặc tính theo quy định tại Điều 417 Bộ

luật tố tụng hình sự mà chưa đủ 18 tuổi.
* Khái niệm kiểm sát điều tra vụ án hình sự:
Khoản 1 Điều 4 Luật tổ chức Viện KSND năm 2014 quy định: “Kiểm
sát hoạt động tư pháp được hiểu là hoạt động của Viện kiểm sát nhân dân để
kiểm sát tính hợp pháp của các hành vi, quyết định của cơ quan, tổ chức, cá
nhân trong hoạt động tư pháp, được thực hiện ngay từ khi tiếp nhận và giải
quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố và trong suốt quá trình
giải quyết vụ án hình sự; trong việc giải quyết vụ án hành chính, vụ việc dân
12


sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh, thương mại, lao động; việc thi hành án,
việc giải quyết khiếu nại, tố cáo trong hoạt động tư pháp; các hoạt động tư
pháp khác theo quy định của pháp luật” [27].
Điều 15 Luật tổ chức Viện KSND năm 2014 và Điều 166 BLTTHS
năm 2015 tiếp tục cụ thể hóa nhiệm vụ, quyền hạn của Viện kiểm sát nhân
dân khi kiểm sát điều tra vụ án hình sự: Kiểm sát việc tuân theo pháp luật
trong việc khởi tố, điều tra và lập hồ sơ vụ án của Cơ quan điều tra, cơ quan
được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra; Kiểm sát hoạt động
tố tụng hình sự của người tham gia tố tụng; yêu cầu, kiến nghị cơ quan, tổ
chức, cá nhân có thẩm quyền xử lý nghiêm minh người tham gia tố tụng vi
phạm pháp luật; Giải quyết tranh chấp về thẩm quyền điều tra; Yêu cầu Cơ
quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều
tra cung cấp tài liệu liên quan để kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong việc
khởi tố, điều tra khi cần thiết; Kiến nghị, yêu cầu Cơ quan điều tra, cơ quan
được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra khắc phục vi phạm
trong việc khởi tố, điều tra; Yêu cầu Thủ trưởng Cơ quan điều tra, cơ quan
được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra thay đổi Điều tra
viên, cán bộ điều tra, xử lý nghiêm minh Điều tra viên, cán bộ điều tra vi
phạm pháp luật trong hoạt động tố tụng; Kiến nghị cơ quan, tổ chức hữu quan

áp dụng biện pháp phòng ngừa tội phạm và vi phạm pháp luật; Thực hiện
nhiệm vụ, quyền hạn khác trong kiểm sát điều tra vụ án hình sự theo quy định
của Bộ luật tố tụng hình sự.
Như vậy, có thể đưa ra khái niệm: Kiểm sát điều tra vụ án hình sự là hoạt
động của Viện kiểm sát nhân dân để kiểm sát tính hợp pháp của các hành vi,
quyết định của Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số
hoạt động điều tra, của người tiến hành tố tụng, kiểm sát việc chấp hành pháp
luật của người tham gia tố tụng trong hoạt động điều tra vụ án hình sự.
13


* Khái niệm kiểm sát điều tra vụ án hình sự có bị can dưới 18 tuổi
Kiểm sát điều tra các VAHS là hoạt động của VKSND kiểm sát việc
tuân theo pháp luật của các chủ thể tham gia quan hệ pháp luật tố tụng hình sự
phát sinh trong giai đoạn điều tra, nhằm đảm bảo cho quá trình điều tra vụ án
được thực hiện theo đúng quy định của pháp luật, bảo đảm việc điều tra phải
khách quan, toàn diện, đầy đủ, chính xác; những vi phạm pháp luật trong quá
trình điều tra phải được phát hiện, khắc phục kịp thời và xử lý nghiêm minh.
Trên cơ sở các khái niệm đã đề cập trên đây, có thể đưa ra khái niệm
kiểm sát điều tra vụ án hình sự có bị can dưới 18 tuổi như sau: “Kiểm sát điều
tra vụ án hình sự có bị can dưới 18 tuổi là hoạt động của Viện kiểm sát nhân
dân để kiểm sát tính hợp pháp của các hành vi, quyết định của Cơ quan điều
tra, Cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra, của
người tiến hành tố tụng kể từ thời điểm có nguồn tin về tội phạm đến khi có
kết luận điều tra và hồ sơ được chuyển đến Viện kiểm sát để đề nghị truy tố
đối với bị can là người từ đủ 14 tuổi đến dưới 18 tuổi”.
* Mối quan hệ giữa kiểm sát điều tra vụ án hình sự và thực hành quyền
công tố trong giai đoạn điều tra vụ án hình sự
Thực hành quyền công tố là hoạt động của Viện kiểm sát nhân dân trong
tố tụng hình sự để thực hiện việc buộc tội của Nhà nước đối với người phạm

tội, được thực hiện ngay từ khi giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến
nghị khởi tố và trong suốt quá trình khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử vụ án hình
sự. Chức năng thực hành quyền công tố của Viện kiểm sát có quan hệ mật
thiết, gắn bó hữu cơ và tác động qua lại với chức năng kiểm sát hoạt động tư
pháp trong đó có kiểm sát điều tra các vụ án hình sự. Theo đó, thực hiện chức
năng này làm cơ sở, nền tảng cho thực hiện chức năng kia và ngược lại. Mối
quan hệ giữa kiểm sát điều tra vụ án hình sự và thực hành quyền công tố trong
giai đoạn điều tra vụ án hình sự được thể hiện ở các mặt sau:
14


- Nếu chức năng kiểm sát điều tra vụ án hình sự được thực hiện một
cách hiệu quả, tức là Viện kiểm sát kiểm sát chặt chẽ tính có căn cứ và tính
hợp pháp của các quyết định tố tụng của Cơ quan điều tra thì công tác phê
chuẩn hoặc không phê chuẩn việc áp dụng, thay đổi, huỷ bỏ các biện pháp
ngăn chặn; phê chuẩn hoặc không phê chuẩn các quyết định tố tụng khác của
CQĐT sẽ chính xác, đúng pháp luật. Trong trường hợp các quyết định tố tụng
của Cơ quan điều tra có căn cứ và hợp pháp thì Viện kiểm sát sẽ quyết định
phê chuẩn để thi hành, ngược lại nếu xét các quyết định đó không có cơ sở
pháp lý, Viện kiểm sát sẽ quyết định không phê chuẩn hoặc ban hành quyết
định huỷ bỏ các quyết định này, đồng thời yêu cầu Cơ quan điều tra chấm dứt
ngay các hoạt động tố tụng không có căn cứ pháp luật.
- Công tác kiểm sát điều tra vụ án hình sự chặt chẽ sẽ làm tiền đề cho
hoạt động thực hành quyền công tố được thực hiện một cách chính xác. Đồng
thời, khi Viện kiểm sát thực hiện chức năng thực hành quyền công tố trong
giai đoạn điều tra các vụ án hình sự thì hoạt động kiểm sát điều tra cũng hình
thành. Ví dụ, khi Viện kiểm sát phê chuẩn lệnh bắt bị can để tạm giam của Cơ
quan điều tra thì làm phát sinh hoạt động kiểm sát việc tuân theo pháp luật
trong việc bắt bị can để tạm giam của Cơ quan điều tra nhằm bảo đảm việc
bắt bị can phải có lệnh và quyết định phê chuẩn của Viện kiểm sát, đồng thời

bảo đảm thời hạn tạm giam đúng theo quy định của pháp luật.
Thực hành quyền công tố và kiểm sát điều tra các vụ án hình sự được
tiến hành song song tồn tại từ khi khởi tố cho đến khi kết thúc việc điều tra.
Hai lĩnh vực này có chức năng hoàn toàn độc lập nhưng có tác động qua lại
với nhau. Theo đó, chức năng thực hành quyền công tố có kết quả tốt sẽ hỗ
trợ đắc lực cho quá trình kiểm sát điều tra, cũng như tạo điều kiện cho kiểm
sát điều tra các vụ án hình sự tiếp cận các biện pháp điều tra, qua đó kịp thời
phát hiện các vi phạm pháp luật về tố tụng để yêu cầu Cơ quan điều tra khắc
15


phục. Cũng như vậy, kiểm sát điều tra các vụ án hình sự chất lượng sẽ tạo tiền
đề cho công tác thực hành quyền công tố trong giai đoạn điều tra phát huy tối
đa hiệu quả, đảm bảo việc khởi tố, yêu cầu khởi tố, quyết định áp dụng, thay
đổi, hủy bỏ các biện pháp ngăn chặn, huỷ các quyết định trái pháp luật của Cơ
quan điều tra có căn cứ, đúng pháp luật.
Những phân tích trên chứng tỏ chức năng thực hành quyền công tố và
kiểm sát điều tra các vụ án hình sự phải được tiến hành song song và hỗ trợ
lẫn nhau nhằm phát huy tốt nhất nguyên tắc bảo vệ quyền con người, không
để bất kỳ người nào bị bắt giữ, khởi tố trái pháp luật, không để lọt tội và
không làm oan người vô tội, đảm bảo cho việc truy cứu trách nhiệm hình sự
đối với người phạm tội đúng pháp luật và có căn cứ, đảm bảo việc tiến hành
điều tra phải khách quan, toàn diện, chính xác và đúng pháp luật; kịp thời phát
hiện những vi phạm pháp luật trong quá trình điều tra và yêu cầu khắc phục .
1.1.2. Đặc điểm của kiểm sát điều tra các vụ án hình sự có bị can
dưới 18 tuổi
Hoạt động kiểm sát điều tra các vụ án hình sự có bản chất là kiểm tra
tính có căn cứ và tính hợp pháp các hoạt động tố tụng hình sự của Cơ quan
điều tra và các cơ quan khác được giao tiến hành một số hoạt động điều tra vụ
án hình sự nhằm bảo đảm việc điều tra đúng người, đúng tội, đúng pháp luật,

không để lọt tội phạm và không làm oan người vô tội. Do đó, ngoài những đặc
điểm chung của kiểm sát điều tra các vụ án hình sự thì kiểm sát điều tra vụ án
hình sự có bị can dưới 18 tuổi còn có các đặc điểm riêng biệt được thể hiện
như sau:
- Về phạm vi của kiểm sát điều tra vụ án hình sự nói chung và phạm vi
của kiểm sát điều tra vụ án hình sự có bị can dưới 18 tuổi nói riêng được xác
định bắt đầu từ khi có tội phạm xảy ra hoặc phát hiện được dấu hiệu của tội
phạm cho tới khi vụ án được kết thúc điều tra bằng bản kết luận điều tra của
16


cơ quan có thẩm quyền chuyển cho Viện kiểm sát đề nghị truy tố hoặc khi Cơ
quan điều tra ra quyết định đình chỉ điều tra vụ án hoặc khi vụ việc mang tính
hình sự được đình chỉ việc giải quyết nguồn tin. Theo quy định tại Điều 230
Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 thì ngoài các trường hợp như đối với các vụ
án hình sự thông thường, CQĐT còn ra quyết định đình chỉ điều tra vụ án có
bị can dưới 18 tuổi khi có trường hợp thuộc khoản 2 Điều 91 Bộ luật hình sự
năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017).
- Chủ thể tiến hành kiểm sát điều tra vụ án hình sự có bị can dưới 18 tuổi là
Viện Kiểm sát nhân dân bao gồm Viện trưởng, Phó Viện trưởng, Kiểm sát viên,
Kiểm tra viên VKSND các cấp. Kiểm sát viên, Kiểm tra viên khi được phân công
kiểm sát việc giải quyết nguồn tin, kiểm sát điều tra vụ án hình sự có bị can dưới
18 tuổi. Những chủ thể này phải đảm bảo các điều kiện “là người đã được đào
tạo hoặc có kinh nghiệm điều tra, truy tố, xét xử vụ án liên quan đến người
dưới 18 tuổi, có hiểu biết cần thiết về tâm lý học, khoa học giáo dục đối với
người dưới 18 tuổi” [28] được quy định tại Điều 415 BLTTHS năm 2015 và
Điều 5 Thông tư liên tịch số 06/2018/TTLT-VKSNDTC-TANDTC-BCA-BTPBLĐTBXH ngày 21 tháng 12 năm 2018.
- Nội dung của kiểm sát điều tra vụ án hình sự có bị can dưới 18 tuổi
của VKSND là kiểm tra, giám sát và điều chỉnh mọi hoạt động tố tụng của cơ
quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng và các chủ thể khác có liên

quan trong quá trình điều tra các vụ án hình sự trên cơ sở các quyền yêu cầu
các cơ quan có thẩm quyều cung cấp hồ sơ, trực tiếp xác minh tin báo, xác
minh vi phạm... Cụ thể trong quá trình kiểm sát điều tra vụ án hình sự có bị
can dưới 18 tuổi cần phải thực hiện đúng nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm
theo quy định tại các Điều 41, 42, 43, các quy định khác của Bộ luật tố tụng
hình sự về điều tra, Thông tư liên tịch số 06/2018/TTLT-VKSNDTC-TANDTCBCA-BTP-BLĐTBXH ngày 21 tháng 12 năm 2018 hướng dẫn phối hợp thực
17


hiện một số quy định của Bộ luật tố tụng hình sự về thủ tục tố tụng đối với người
dưới 18 tuổi và Quy chế tạm thời Công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát
việc khởi tố, điều tra và truy tố ban hành kèm theo Quyết định số 03/QĐVKSTC ngày 29 tháng 12 năm 2017 của Viện kiểm sát nhân dân tối cao và
các quy định pháp luật khác có liên quan.
Trong đó, cần tập trung kiểm sát các nội dung như tính có căn cứ của
các hành vi, quyết định tố tụng của CQĐT, người tiến hành tố tụng và các chủ
thể khác có liên quan như việc áp dụng các biện pháp ngăn chặn, biện pháp
cưỡng chế, thời hạn áp dụng biện pháp ngăn chặn tạm giam, quyết định giao
người dưới 18 tuổi để giám sát, thủ tục lấy lời khai người bị buộc tội, hỏi
cung bị can dưới 18 tuổi,... do các hành vi, quyết định này được quy định có
tính đặc thù, khi áp dụng đối với người bị buộc tội dưới 18 tuổi phải đáp ứng
các điều kiện nghiêm ngặt hơn. Bên cạnh đó, khi tiến hành kiểm sát các
VAHS có bị can dưới 18 tuổi phải lưu ý việc tuân theo pháp luật của cơ quan
tiến hành tố tụng về đảm bảo việc tham gia tố tụng của người đại diện, người
bào chữa, người trợ giúp pháp lý của người dưới 18 tuổi, đảm bảo các nguyên
tắc tiến hành tố tụng các VAHS có bị can dưới 18 tuổi, đảm bảo những vấn đề
cần được xác định khi tiến hành tố tụng đối với bị can dưới 18 tuổi như tuổi,
mức độ nhận thức, điều kiện sống, giáo dục, nguyên nhân phạm tội,...
- Hậu quả pháp lý của hoạt động kiểm sát điều tra vụ án hình sự có bị
can dưới 18 tuổi đó là khi Viện kiểm sát phát hiện vi phạm thì tùy theo tính
chất, mức độ của vi phạm mà Viện kiểm sát ban hành kiến nghị hoặc kháng

nghị. Đặc biệt, thông qua việc kiểm sát điều tra vụ án hình sự có bị can dưới
18 tuổi, Viện kiểm sát cần phát huy khả năng tổng hợp nguyên nhân phát sinh
tội phạm để ban hành kiến nghị đối với cơ quan hữu quan có trách nhiệm giáo
dục, quản lý người dưới 18 tuổi nhằm góp phần hạn chế và phòng ngừa tội
phạm do người dưới 18 tuổi thực hiện.
18


- Đối tượng của kiểm sát điều tra vụ án hình sự có bị can dưới 18 tuổi là
các hành vi, quyết định của các cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng,
người có thẩm quyền tiến hành tố tụng, người tham gia tố tụng và các chủ thể
khác có liên quan trong quá trình điều tra vụ án hình sự có bị can từ đủ 14 tuổi
đến chưa đủ 18 tuổi. Trong đó, cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng là cơ
quan điều tra và Cơ quan khác được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt
động điều tra như: Hải quan, Kiểm Lâm, Bộ đội biên phòng, Cảnh sát biển,
Kiểm ngư, các cơ quan không phải cơ quan điều tra trong lực lượng Công an
nhân dân và Quân đội nhân dân khi thực hiện nhiệm vụ mà phát hiện tội phạm
1.2. Ý nghĩa của việc quy định về kiểm sát điều tra vụ án hình sự có
bị can dưới 18 tuổi
1.2.1. Ý nghĩa chính trị
Quá trình thực hiện chức năng kiểm sát điều tra vụ án hình sự có bị
can dưới 18 tuổi của Viện kiểm sát nhân dân không chỉ góp phần đảm bảo
nguyên tắc pháp chế xã hội chủ nghĩa, đảm bảo cho quá trình tố tụng hình sự
được thực hiện một cách đúng luật, đúng trình tự theo quy định, mà còn góp
phần đảm bảo quyền con người, đặc biệt quyền của người dưới 18 tuổi phạm
tội trong tố tụng hình sự.
1.2.2. Ý nghĩa pháp lý
Kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong tố tụng hình sự là một nguyên
tắc cơ bản của BLTTHS. Quá trình VKSND thực hiện chức năng kiểm sát điều
tra vụ án hình sự có bị can dưới 18 tuổi quyết định việc buộc tội, phát hiện vi

phạm pháp luật nhằm bảo đảm mọi hành vi phạm tội, người phạm tội, vi phạm
pháp luật đều phải được phát hiện và xử lý kịp thời, nghiêm minh, đồng thời có
tác động tích cực đến chất lượng hoạt động điều tra, truy tố của các cơ quan
tiến hành tố tụng, bảo đảm cho việc xác định sự thật khách quan của vụ án,
không để lọt tội phạm và người phạm tội, không làm oan người vô tội.
19