Áp dụng pháp luật trong hoạt động kiểm sát điều tra các vụ án hình sự, qua thực tiễn viện kiểm sát nhân dân thành phố hải phòng


KHOA LUẬT





LÊ THỊ BÍCH THỦY



¸P DôNG PH¸P LUËT TRONG
HO¹T §éNG KIÓM S¸T §IÒU TRA C¸C Vô ¸N H×NH Sù,
QUA THùC TIÔN VIÖN KIÓM S¸T NH¢N D¢N THµNH PHè H¶I PHßNG





LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC







HÀ NỘI - 2015


KHOA LUT

Lấ TH BCH THY



áP DụNG PHáP LUậT TRONG
HOạT ĐộNG KIểM SáT ĐIềU TRA CáC Vụ áN HìNH Sự,
QUA THựC TIễN VIệN KIểM SáT NHÂN DÂN THàNH PHố HảI PHòNG

Chuyờn ngnh: Lý lun v lch s Nh nc v Phỏp lut
Mó s: 60 38 01 01



LUN VN THC S LUT HC


Ngi hng dn khoa hc: GS. TS. HONG TH KIM QU




H NI - 2015

LỜI CAM ĐOAN




 


- .


Tôi xin trân trọng cám ơn!






LÊ THỊ BÍCH THỦY





MỤC LỤC

Trang




MỞ ĐẦU 1
Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ ÁP DỤNG PHÁP LUẬT TRONG
HOẠT ĐỘNG KIỂM SÁT ĐIỀU TRA CÁC VỤ ÁN HÌNH SỰ

CỦA VIỆN KIỂM SÁT NHÂN DÂN 7
1.1. Áp dụng pháp luật - khái niệm, đặc điểm cơ bản 7
1.1.1.   7
1.1.2.  13
1.2. Nhận thức chung về hoạt động kiểm sát điều tra các vụ án hình
sự của Viện kiểm sát nhân dân 17
1.2.1.  17
1.2.2.  20
1.3. Áp dụng pháp luật trong hoạt động kiểm sát điều tra các vụ án
hình sự của Viện kiểm sát nhân dân 26
1.3.1. 
 26
1.3.2. 
 27
1.4. Các giai đoạn và nội dung áp dụng pháp luật trong hoạt động
kiểm sát điều tra các vụ án hình sự 32
1.4.1. 
 32
1.4.2. 
 36
1.5. Các yếu tố tác động đến và đảm bảo áp dụng pháp luật trong
hoạt động kiểm sát điều tra các vụ án hình sự 42

1.5.1.            
  
 42
1.5.2. 
 43
 48
Chƣơng 2: THỰC TRẠNG ÁP DỤNG PHÁP LUẬT TRONG HOẠT

ĐỘNG KIỂM SÁT ĐIỀU TRA CÁC VỤ ÁN HÌNH SỰ CỦA
VIỆN KIỂM SÁT NHÂN DÂN THÀNH PHỐ HẢI PHÒNG 49
2.1. Đặc điểm về chính trị, kinh tế, xã hội và công tác xây dựng đội
ngũ cán bộ, kiểm sát viên của Viện kiểm sát nhân dân thành phố
Hải phòng 49
2.2. Tình hình tội phạm những năm gần đây ở thành phố Hải Phòng 53
2.3. Kết quả áp dụng pháp luật trong hoạt động kiểm sát điều tra các
vụ án hình sự của Viện kiểm sát nhân dân thành phố Hải Phòng 58
2.3.1.  58
2.3.2. 
ng 67
2.3.3. 
 69
2.4. Đánh giá những ƣu điểm và hạn chế chủ yếu và nguyên nhân của
chúng về áp dụng pháp luật trong hoạt động kiểm sát điều tra các
vụ án hình sự của Viện kiểm sát nhân dân thành phố Hải Phòng 71
2.4.1. 
  71
2.4.2. 

 74
 76
Chƣơng 3: QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP ĐẢM BẢO CHẤT LƢỢNG
ÁP DỤNG PHÁP LUẬT TRONG HOẠT ĐỘNG KIỂM SÁT
ĐIỀU TRA CÁC VỤ ÁN HÌNH SỰ 77

3.1. Quan điểm đảm bảo chất lƣợng áp dụng pháp luật trong hoạt
động kiểm sát điều tra các vụ án hình sự 77
3.1.1. 
 


 77
3.1.2. 

  
 79
3.1.3. 
             

 79
3.1.4. 
 79
3.2. Giải pháp đảm bảo chất lƣợng áp dụng pháp luật trong hoạt động
kiểm sát điều tra các vụ án hình sự của Viện kiểm sát nhân dân 80
3.2.1.  81
3.2.2.        
 94
3.2.3. 
 97
3.2.4. 

 100
3.2.5. 
             
 101
 105
KẾT LUẬN LUẬN VĂN 106
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 107

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT

ADPL:

BLHS:

BLTTHS:

:

TAND:

VKSND:


1
MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

trong 
 . : “Viện kiểm sát nhân
dân thực hành quyền công tố, kiểm sát hoạt động tư pháp”. 


 trong  






                
ng








  




2





 





      




 
  "Áp dụng pháp luật trong hoạt
động kiểm sát điều tra các vụ án hình sự, qua thực tiễn Viện kiểm sát nhân dân
thành phố Hải phòng “



2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
V





3
+ Các công trình về thực hiện pháp luật, áp dụng pháp luật, có các công
trình khoa học của các tác giả sau đây:
Thực hiện pháp luật và cơ chế thực hiện pháp luật ở
Việt Nam, 
Giáo trình Lý luận chung về nhà
nước và pháp luật
, Thực hiện pháp luật của cá nhân, công dân
trong bối cảnh xây dựng nhà nước pháp quyền ở nước ta hiện nay

Thực hiện pháp luật và áp dụng pháp luật ở
Việt nam
+ Các công trình khoa học về áp dụng pháp luật trong hoạt động kiểm sát
điều tra các vụ án hình sự
- Cơ sở lý luận và thực tiễn của thu thập, đánh giá chứng cứ

trong giai đoạn điều tra vụ án hình sự

- Áp dụng pháp luật trong giai đoạn điều tra các vụ án ma
túy ở Việt Nam
- Nâng cao Chất lượng áp dụng pháp luật trong kiểm sát điều
tra các vụ án hình sự của VKSND tỉnh Bắc Ninh

- Quyền và trách nhiệm của kiểm sát viên trong hoạt động kiểm
sát việc khám nghiệm hiện trường, 
- Áp dụng căn cứ không khởi tố vụ án hình sự và phạm vi
áp dụng quyết định không khởi tố vụ án hình sự
- Thủ tục rút gọn trong các giai đoạn tố tụng

-    Khám nghiệm hiện trường trong hoạt động điều tra
hình sự

4
- Quy định tách vụ án trong pháp luật tố tụng hình sự
và thực tiễn áp dụng
- Viện Kiểm sát hay Viện Công tố?
(39)/2007.
- - Những điều cần hiểu về bắt người,
tạm giữ, tạm giam… đúng pháp luật
- Hoàn thiện một số quy định của pháp luật có liên quan
tới phân loại tội phạm
- Nhiệm vụ quyền hạn của các cơ quan khác được giao nhiệm
vụ tiến hành một số hoạt động điều tra
- Một số vấn đề lý luận về biện pháp ngăn chặn trong tố
tụng hình sự
- Bắt người trong tố tụng hình sự Việt Nam








3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn
3.1. Mục đích





3.2. Nhiệm vụ
- 


5
- 

-        

4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của luận văn
4.1. Đối tượng nghiên cứu
- 
 
- 

4.2. Phạm vi nghiên cứu







5. Cơ sở lý luận và phƣơng pháp nghiên cứu của luận văn
- 




 
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn
      


.

6
7. Kết cấu của luận văn


Chương 1: 
.
Chương 2. 
.
Chương 3. 
             
.

7
Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ ÁP DỤNG PHÁP LUẬT TRONG HOẠT ĐỘNG
KIỂM SÁT ĐIỀU TRA CÁC VỤ ÁN HÌNH SỰ CỦA
VIỆN KIỂM SÁT NHÂN DÂN

1.1. Áp dụng pháp luật - khái niệm, đặc điểm cơ bản
1.1.1. Áp dụng pháp luật – một trong những hình thức thực hiện pháp luật
trong  
 trong
 



 

          





      
Thực hiện pháp luật là một quá trình hoạt động có mục đích làm
cho những quy định của pháp luật đi vào cuộc sống, trở thành những hành vi
thực tế hợp pháp của các chủ thể pháp luật [21].
 



    

8











              












“các biện pháp tổ chức thực hiện pháp luật phải
đáp ứng những nguyên tắc cơ bản của quyền con người, không được tuỳ tiện
hoặc ngẫu nhiên, mà phải tuân theo các tiêu chuẩn đã định” [5].

               


9



 


 [46









             






 

          

 [20].



10
  


 
:
M

              

-
 [29].
- Các hình thức thực hiện pháp luật




 [8:
- Tuân thủ pháp luật, còn gọi là tuân theo pháp luật (xử sự thụ động), là một
hình thức thực hiện pháp luật, trong đó các chủ thể pháp luật kiềm chế không tiến
hành những hoạt động mà pháp luật ngăn cấm.



 
 


- Thi hành pháp luật, còn gọi là chấp hành pháp luật, là một hình thức thực
hiện pháp luật, trong đó các chủ thể pháp luật thực hiện nghĩa vụ pháp lý của mình
bằng hành động tích cực trên cơ sở quy định pháp luật.

11







- Sử dụng pháp luật, là một hình thức thực hiện pháp luật, trong đó các chủ
thể pháp luật thực hiện quyền chủ thể đối với những hành vi mà pháp luật cho phép.




 vv 


 




.

 
 
               





12
- Áp dụng pháp luật, là một hình thức thực hiện pháp luật, trong đó nhà
nước thông qua các cơ quan có thẩm quyền hoặc nhà chức trách tổ chức cho các
chủ thể pháp luật thực hiện những quy định của pháp luật, hoặc tự mình căn cứ vào
các quy định của pháp luật ra các quyết định áp dụng pháp luật trong những
trường hợp cụ thể, làm phát sinh, thay đổi, đình chỉ hoặc chấm dứt những quan hệ
pháp luật cụ thể của đời sống xã hội.



        





 




- Mối quan hệ giữa các hình thức thực hiện pháp luật:


 




o
 [16].

13
1.1.2. Đặc điểm cơ bản của áp dụng pháp luật

 
t 


ng.
- ADPL thể hiện tính quyền lực Nhà nước, tính tổ chức và sự tuân thủ
những thủ tục pháp luật nhất định








 









- ADPL là hoạt động có tính sáng tạo



14

 c

      



l


 


ng.



 


 


 



             
 



15
- ADPL phải tuân theo thủ tục chặt chẽ do pháp luật quy định


                


  

                
 





n, trong

 [29].




t
ch


 [8


 

16
 


- ADPL hoạt động điều chỉnh có tính chất cá biệt








 
 


- Các trường hợp cần tiến hành áp dụng pháp luật

Trƣờng hợp 1: Khi 
        
theo


              







17


 s 




, 

C 




 [15

.
1.2. Nhận thức chung về hoạt động kiểm sát điều tra các vụ án hình sự
của Viện kiểm sát nhân dân
1.2.1. Khái niệm, bản chất pháp lý của điều tra vụ án hình sự


 “Viện kiểm sát nhân
dân thực hành quyền công tố, kiểm sát hoạt động tư pháp”.

 
 




18






Khái niệm điều tra vụ án hình sự

 [13].








:
B
    
             

              
 [2].




.
 