KIẾN THỨC, THÁI độ của SINH VIÊN y học dự PHÒNG,TRƯỜNG đại học y hà nội về BIẾN đổi KHÍ hậu và ẢNH HƯỞNG của BIẾN đổi KHÍ hậu đến sức KHOẺ năm 2018

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y HÀ NỘI

BỘ Y TẾ

NGUYỄN THỊ THANH HƯƠNG

KIẾN THỨC, THÁI ĐỘ CỦA SINH VIÊN Y HỌC DỰ PHÒNG,
TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y HÀ NỘI VỀ BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU VÀ ẢNH
HƯỞNG CỦA BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU ĐẾN SỨC KHOẺ NĂM 2018

KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP BÁC SỸ Y KHOA
KHOÁ 2013- 2019


NGUYN TH THANH HNG

KIếN THứC, THáI Độ CủA SINH VIÊN Y HọC Dự PHòNG,
TRƯờNG ĐạI HọC Y Hà NộI Về BIếN ĐổI KHí HậU Và
ảNH HƯởNG CủA BIếN ĐổI KHí HậU ĐếN SứC KHOẻ NĂM
2018

KHO LUN TT NGHIP BC S Y KHOA
KHO 2013 - 2019

H NI 2019

B GIO DC V O TO
B GIO DC V O TO
TRNG I HC Y H NI

B Y T
B Y T


NGUYN TH THANH HNG

KIếN THứC, THáI Độ CủA SINH VIÊN Y HọC Dự PHòNG,
TRƯờNG ĐạI HọC Y Hà NộI Về BIếN ĐổI KHí HậU Và
ảNH HƯởNG CủA BIếN ĐổI KHí HậU ĐếN SứC KHOẻ NĂM
2018

NGUYN TH THANH HNG

KIN THC, THI CA SINH VIấN Y HC D PHềNG,
TRNG I HC Y H NI V BIN I KH HU V NH
HNG CA BIN I KH HU N SC KHO NM 2018

Chuyờn ngnh: Bỏc s Y hc d phũng
Mó ngnh
: 52720103
Ngi hng
dn khoa hc:
PGS.TS
Vn Hin
HNguyn
NI- 2019
KHO LUN TT NGHIP BC S Y KHOA


Chuyên ngành: Bác sỹ Y học dự phòng

Mã ngành

: 52720103

KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP BÁC SỸ Y KHOA
KHOÁ 2013- 2019

Người hướng dẫn khoa học:
PGS.TS Nguyễn Văn Hiến

HÀ NỘI - 2019


LỜI CẢM ƠN
Lời đầu tiên, em xin chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu Trường Đại học Y
Hà Nội; Viện Đào tạo Y học dự phòng và Y tế công cộng; Phòng Quản lý đào tạo
Đại học Trường Đại học Y Hà Nội; Phòng Đào tạo, nghiên cứu khoa học và hợp tác
quốc tế và toàn thể các bạn sinh viên Y học dự phòng đã tạo mọi điều kiện thuận lợi
và giúp đỡ em trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu để em có thể hoàn thành
khoá luận tốt nghiệp này.
Em xin gửi lời cảm ơn chân thành tới PGS.TS.Lê Thị Tài và các thầy cô Bộ
môn Giáo dục sức khoẻ, trường Đại học Y Hà Nội đã nhiệt tình chỉ bảogóp ý, giúp
đỡ và tạo điều kiện tốt nhất cho em trong suốt quá trình thực hiệniến hành nghiên
cứu và hoàn thành khoá luận tốt nghiệp này.ốt nghiệp.
Đặc biệt, với lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc, em xin cảm ơn
PGS.TS.Nguyễn Văn Hiến, người thầy đã tận tâm hướng dẫn, chỉ bảo, truyền đạt
những kinh nghiệm quý báu và động viên em trong suốt quá trình học tập, tiến hành
nghiên cứu và hoàn thành khoá luận tốt nghiệp này.
Cuối cùng, em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới bố mẹ, người thân trong gia
đìnhgia đình và bạn bè đã luôn chia sẻ, động viên, giúp em vượt qua những khó

khăn trong quá trìnhtrinh thực hiện nghiên cứu và hoàn thành khoá luận này.
Khoá luận này không tránh khỏi những thiếu sót, em kính mong nhận được
sự góp ý của thầy cô để khoá luận hoàn thiện hơn.
Một lần nữa, em xin chân thành cảm ơn!
Sinh viên

Nguyễn Thị Thanh Hương



CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
_____***_____
LỜI CAM ĐOAN
Kính gửi: - Phòng Quản lý Đào tạo Đại học, Trường Đại học Y Hà Nội
- Viện đào tạo Y học dự phòng và Y tế công cộng
- Phòng Đào tạo, Nghiên cứu khoa học và Hợp tác quốc tế, Viện đào
tạo Y học dự phòng và Y tế công cộng
- Hội đồng chấm khoá luận tốt nghiệp
Tên em là: Nguyễn Thị Thanh Hương
Sinh viên tổ 30, lớp Y6H – Y học dự phòng, Trường Đại học Y Hà Nội
Em xin cam đoan đây là nghiên cứu được tiến hành nghiêm túc, trung thực. Kết quả
nghiên cứu chưa từng được công bố trong công trình nghiên cứu, tạp chí khoa học,
tài liệu nào.
Em xin chân thành cảm ơn!
Hà Nội, ngày

tháng

năm

2019
Sinh viên

Nguyễn Thị Thanh Hương



DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

ABPM
BĐKH
COP
ĐTNC
IPCC
YHDP
YHLS
YTCC
YTDP

Hội đồng Y học dự phòng Hoa Kỳ,
Biến đổi khí hậu
Hội nghị Liên hiệp quốc về biến đổi khí hậu
Đối tượng nghiên cứu
Uỷ ban Liên chính phủ về Biến đổi khí hậu
Y học dự phòng
Y học lâm sàng
Y tế công cộng
Y tế dự phòng

WHO

Tổ chức y tế thế giới

YTDP

Y tế dự phòng

ABPM
BĐKH
WHO

Hội đồng Y học dự phòng Hoa Kỳ,
Biến đổi khí hậu
Tổ chức y tế thế giới

COP
IPCC
YHDP
YHLS
YTCC
YTDP

Hội nghị Liên hiệp quốc về biến đổi khí hậu
Uỷ ban Liên chính phủ về Biến đổi khí hậu
Y học dự phòng
Y học lâm sàng
Y tế công cộng
Y tế dự phòng

MỤC LỤC

ĐẶT VẤN ĐỀ..................................................................................................................11
Chương 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU............................................................................33
1.1. Đại cương về biến đổi khí hậu................................................................................33
1.1.1. Một số khái niệm....................................................................................................33
1.1.2. Nguyên nhân gây biến đổi khí hậu..................................................................44
1.2. Biểu hiện của biến đổi khí hậu...............................................................................66
1.3. Các tác động tiềm tàng của biến đối khí hậu đối với nước ta ....................77
1.3.1. Tác động của nước biển dâng............................................................................77
1.3.2. Tác động của sự nóng lên toàn c ầu ................................................................88
1.3.3. Tác động của các hiện tượng khí hậu cực đoan và thiên tai.................99
1.3.4. Tác động của biến đổi khí hậu đối với tài nguyên nước........................99
1.4. Ảnh hưởng của biến đổi khí hậu đến sức khoẻ...............................................99
1.5. Một số nghiên cứu kiến thức, thái độ về biến đổi khí hậu và ảnh hưởng
của biến đổi khí hậu đến sức khoẻ trên thế giới và ở Việt Nam.................1111
1.5.1. Một số nghiên cứu trên thế giới.................................................................1111
1.5.2. Một số nghiên cứu tại Việt Nam.................................................................1212
1.6. Một số thông tin chung về Viện Đào tạo Y học dự phòng và Y tế công
cộng, Trường Đại học Y Hà Nội và hệ đào tạo chính quy bác sĩ y học dự
phòng...................................................................................................................................... 1313
1.6.1. Một số thông tin về Viện Đào tạo Y học Dự phòng và Y tế công cộng.
............................................................................................................................................... 1313
1.6.2. Một số thông tin cơ bản về hệ đào tạo chính quy Bác sỹ Y học dự phòng
............................................................................................................................................... 1414
Chương 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU........................1616
2.1. Đối tượng nghiên cứu..............................................................................................1616
2.2. Phương pháp nghiên cứu.......................................................................................1616

2.2.1. Thời gian và địa điểm nghiên cứu..............................................................1616
2.2.2. Thiết kế nghiên cứu.........................................................................................1616
2.2.3. Cỡ mẫu và phương pháp chọn mẫu..........................................................1616
2.2.4. Biến số và chỉ số nghiên cứu........................................................................1717
2.2.5. Công cụ và quy trình thu thập số liệu.......................................................2121
2.2.6. Phương pháp phân tích và một số tiêu chuẩn sử dụng trong nghiên
cứu....................................................................................................................................... 2121
2.2.7. Sai số và cách khắc phục................................................................................2222
2.2.8. Đạo đức nghiên cứu..........................................................................................2323
Chương 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU....................................................................2424
3.1. Một số đặc điểm về đối tượng nghiên cứu...................................................2424
3.2. Kiến thức của sinh viên về biến đổi khí hậu và ảnh hưởng của bi ến đổi
khí hậu đến sức khoẻ......................................................................................................2626
3.3. Thái độ của sinh viên về biến đổi khí hậu và ảnh hưởng của bi ến đổi
khí hậu đến sức khoẻ......................................................................................................3535
3.4. Một số yếu tố liên quan đến kiến thức, thái độ của sinh viên về biến đổi
khí hậu và ảnh hưởng của biến đổi khí hậu đến sức khoẻ............................3939
Chương 4: BÀN LUẬN.............................................................................................4242
4.1. Kiến thức, thái độ của sinh viên về biến đổi khí hậu và ảnh hưởng của
biến đổi khí hậu đến sức khoẻ...................................................................................4242
4.1.1. Kiến thức của sinh viên về biến đổi khí hậu và ảnh hưởng của biến
đổi khí hậu đến sức khoẻ..........................................................................................4242
4.1.2. Thái độ của sinh viên về biến đổi khí hậu và ảnh hưởng của biến
đổi khí hậu đến sức khoẻ..........................................................................................4747
4.2. Một số yếu tố liên quan đến kiến thức, thái độ của sinh viên về biến đổi
khí hậu và ảnh hưởng của biến đổi khí hậu đến sức khoẻ............................4848
4.2.1. Một số yếu tố liên quan đến kiến thức...................................................4848
4.2.1. Một số yếu tố liên quan đến thái độ.........................................................4848
4.3. Hạn chế của nghiên cứu.........................................................................................4949

KẾT LUẬN..................................................................................................................5151
Error! Hyperlink reference not valid.1. Kiến thức, thái độ về biến đổi khí hậu và
ảnh hưởng của biến đổi khí hậu đến sức khoẻ của sinh viên Y học dự phòng,
trường Đại học Y Hà Nội năm 2018.......................................................................51
Error! Hyperlink reference not valid.2. Một số yếu tố liên quan đến kiến thức và
thái độ của đối tượng nghiên cứu về BĐKH và ảnh hưởng của BĐKH đến sức
khoẻ........................................................................................................................ 52
KHUYẾN NGHỊ...........................................................................................................5353
Error! Hyperlink reference not valid.1. Đối với Viện Đào tạo Y học Dự
phòng và Y tế công cộng.......................................................................................................53
Error! Hyperlink reference not valid.2. Đối với sinh viên Y học dự phòng
......................................................................................................................................................... 53
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC 1
PHỤ LỤC 2
ĐẶT VẤN ĐỀ.....................................................................................................................1
Chương 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU...............................................................................3
1.1. Đại cương về biến đổi khí hậu...................................................................................3
1.1.1. Một số khái niệm.......................................................................................................3
1.1.2. Nguyên nhân gây biến đổi khí hậu.....................................................................4
1.2. Biểu hiện của biến đổi khí hậu..................................................................................6
1.3. Các tác động tiềm tàng của biến đối khí hậu đối với nước ta .......................7
1.3.1. Tác động của nước biển dâng..............................................................................7
1.3.2. Tác động của sự nóng lên toàn c ầu ..................................................................8
1.3.3. Tác động của các hiện tượng khí hậu cực đoan và thiên tai...................9
1.3.4. Tác động của biến đổi khí hậu đối với tài nguyên nước..........................9
1.4. Ảnh hưởng của biến đổi khí hậu đến sức khoẻ...............................................10
1.5. Một số nghiên cứu kiến thức, thái độ về biến đổi khí hậu và ảnh hưởng

của biến đổi khí hậu đến sức khoẻ trên thế giới và ở Việt Nam.......................11


1.5.1. Một số nghiên cứu trên thế giới......................................................................11
1.5.2. Một số nghiên cứu tại Việt Nam......................................................................12
1.6. Một số thông tin chung về Viện Đào tạo Y học dự phòng và Y t ế công
cộng, Trường Đại học Y Hà Nội và sinh viên hệ đào tạo chính quy bác sĩ y
học dự phòng của Viện.........................................................................................................13
1.6.1. Một số thông tin về Viện Đào tạo Y học Dự phòng và Y tế công cộng.
..................................................................................................................................................... 13
1.6.2. Một số thông tin cơ bản về sinh viên hệ đào tạo chính quy Bác sỹ Y
học dự phòng........................................................................................................................14
Chương 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.............................15
2.1. Đối tượng nghiên cứu...................................................................................................15
2.2. Phương pháp nghiên cứu............................................................................................15
2.2.1. Thời gian và địa điểm nghiên cứu....................................................................15
2.2.2. Thiết kế nghiên cứu...............................................................................................15
2.2.3. Cỡ mẫu và phương pháp chọn mẫu...............................................................15
2.2.4. Biến số và chỉ số nghiên cứu..............................................................................16
2.2.5. Công cụ và quy trình thu thập số liệu............................................................18
2.2.6. Phương pháp phân tích và một số tiêu chuẩn sử dụng trong ngh iên
cứu............................................................................................................................................. 19
2.2.7. Sai số và cách khắc phục.....................................................................................20
2.2.8. Đạo đức nghiên cứu...............................................................................................20
Chương 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU.........................................................................21
3.1. Một số đặc điểm về đối tượng nghiên cứu.........................................................21
3.2. Kiến thức của sinh viên về biến đổi khí hậu và ảnh hưởng của bi ến đ ổi
khí hậu đến sức khoẻ...........................................................................................................23
3.3. Thái độ của sinh viên về biến đổi khí hậu và ảnh hưởng của bi ến đ ổi
khí hậu đến sức khoẻ...........................................................................................................32

3.4. Một số yếu tố liên quan đến kiến thức, thái độ của sinh viên v ề BĐKH
và ảnh hưởng của BĐKH đến sức khoẻ........................................................................36


Chương 4: BÀN LUẬN..................................................................................................39
4.1. Kiến thức, thái độ của sinh viên về biến đổi khí hậu và ảnh hưởng của
biến đổi khí hậu đến sức khoẻ.........................................................................................39
4.1.1. Kiến thức của sinh viên về BĐKH và ảnh hưởng của BĐKH đến s ức
khoẻ.......................................................................................................................................... 39
4.1.2. Thái độ của sinh viên về BĐKH và ảnh hưởng của BĐKH đến sức kh oẻ
..................................................................................................................................................... 44
4.2. Một số yếu tố liên quan đến kiến thức, thái độ của sinh viên v ề BĐKH
và ảnh hưởng của BĐKH đến sức khoẻ........................................................................45
4.2.1. Một số yếu tố liên quan đến kiến thức.........................................................45
4.2.1. Một số yếu tố liên quan đến thái độ..............................................................45
4.3. Hạn chế của nghiên cứu..............................................................................................46
KẾT LUẬN........................................................................................................................48
KHUYẾN NGHỊ................................................................................................................50
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC
ĐẶT VẤN ĐỀ.....................................................................................................................................
Chương 1..............................................................................................................................................
TỔNG QUAN TÀI LIỆU....................................................................................................................
1.1. Đại cương về biến đổi khí hậu......................................................................................
1.1.1. Một số khái niệm...........................................................................................
1.1.2. Nguyên nhân gây biến đổi khí hậu..........................................................
1.2. Biểu hiện của biến đổi khí hậu.....................................................................................
1.3. Các tác động tiềm tàng của biến đối khí hậu đối với nước ta ..........................
1.3.1. Tác động của nước biển dâng...................................................................
1.3.2. Tác động của sự nóng lên toàn c ầu........................................................

1.3.3. Tác động của các hiện tượng khí hậu cực đoan và thiên tai..........
1.3.4. Tác động của biến đổi khí hậu đối với tài nguyên nước.................
1.4. Ảnh hưởng của biến đổi khí hậu đến sức khoẻ.....................................................


1.4. Một số nghiên cứukiến thức, thái độ về biến đổi khí h ậu và ảnh hưởng
của biến đổi khí hậu đến sức khoẻ trên thế giới và ở Việt Nam............................
1.4.1. Một số nghiên cứu trên thế giới..............................................................
1.4.2. Một số nghiên cứu tại Việt Nam...............................................................
1.5. Một số thông tin chung về Viện Đào tạo Y học dự phòng và Y t ế công
cộng, Trường Đại học Y Hà Nội và sinh viên hệ đào tạo chính quy bác sĩ y
học dự phòng của Viện..............................................................................................................
1.5.1. Một số thông tin về Viện Đào tạo Y học Dự phòng và Y tế công
cộng.................................................................................................................................
1.5.2. Một số thông tin cơ bản về sinh viên hệ đào tạo chính quy Bác
sỹ Y học dự phòng......................................................................................................
Chương 2..............................................................................................................................................
ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU................................................................
2.1. Đối tượng nghiên cứu........................................................................................................
2.2. Phương pháp nghiên cứu..................................................................................................
2.2.1. Thời gian và địa điểm nghiên cứu............................................................
2.2.2. Thiết kế nghiên cứu......................................................................................
2.2.3. Cỡ mẫu và phương pháp chọn mẫu........................................................
2.2.4. Biến số và chỉ số nghiên cứu.....................................................................
2.2.5. Công cụ và quy trình thu thập số liệu.....................................................
2.2.6. Phương pháp phân tích và một số tiêu chuẩn s ử dụng trong
nghiên cứu....................................................................................................................
2.2.7. Sai số và cách khắc phục.............................................................................
2.2.8. Đạo đức nghiên cứu.................................................................................22
Chương 3.........................................................................................................................................23

KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU............................................................................................................23
3.1. Một số đặc điểm về đối tượng nghiên cứu.........................................................23
3.2. Kiến thức của sinh viên về biến đổi khí hậu và ảnh hưởng của bi ến đ ổi
khí hậu đến sức khoẻ...........................................................................................................25


3.3. Thái độ của sinh viên về biến đổi khí hậu và ảnh hưởng của bi ến đ ổi
khí hậu đến sức khoẻ...........................................................................................................34
3.4. Một số yếu tố liên quan đến kiến thức, thái độ của sinh viên v ề BĐKH
và ảnh hưởng của BĐKH đến sức khoẻ........................................................................38
Chương 4.........................................................................................................................................41
BÀN LUẬN...................................................................................................................................... 41
4.1. Kiến thức, thái độ của sinh viên về biến đổi khí hậu và ảnh hưởng của
biến đổi khí hậu đến sức khoẻ.........................................................................................41
4.1.1. Kiến thức của sinh viên về BĐKH và ảnh hưởng của BĐKH đ ến
sức khoẻ...................................................................................................................41
4.1.2. Thái độ của sinh viên về BĐKH và ảnh hưởng của BĐKH đ ến
sức khoẻ...................................................................................................................46
4.2. Một số yếu tố liên quan đến kiến thức, thái độ của sinh viên v ề BĐKH
và ảnh hưởng của BĐKH đến sức khoẻ........................................................................47
4.2.1. Một số yếu tố liên quan đến kiến thức............................................47
4.2.1. Một số yếu tố liên quan đến thái độ.................................................47
4.3. Hạn chế của nghiên cứu..............................................................................................48
KẾT LUẬN.......................................................................................................................................50
1. Kiến thức, thái độ về biến đổi khí hậu và ảnh hưởng của biến đổi khí h ậu
đến sức khoẻ của sinh viên Y học dự phòng, trường Đại học Y Hà Nội năm
2018.............................................................................................................................................. 50
2. Một số yếu tố liên quan đến kiến thức và thái độ của đối tượng nghiên
cứu về BĐKH và ảnh hưởng của BĐKH đến sức khoẻ...........................................51
KHUYẾN NGHỊ.............................................................................................................................. 52

1. Đối với Viện Đào tạo Y học Dự phòng và Y tế công cộng, Trường Đại học Y
Hà Nội.......................................................................................................................................... 52
2. Đối với sinh viên Y học dự phòng................................................................................52
TÀI LIỆU THAM KHẢO..............................................................................................................53
PHỤ LỤC 1...................................................................................................................................... 56


PHỤ LỤC 2...................................................................................................................................... 66
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

5

DANH MỤC BẢNG 10
ĐẶT VẤN ĐỀ.................................................................................................................................. 1
Chương 1.......................................................................................................................................... 3
TỔNG QUAN TÀI LIỆU................................................................................................................3
1.1. Đại cương về biến đổi khí hậu...................................................................................3
1.1.1. Một số khái niệm.........................................................................................3
1.1.2. Nguyên nhân gây biến đổi khí hậu........................................................4
- Thay đổi dòng nước, nhiệt độ của biển và đại dương: Đại dương bao ph ủ
71% bề mặt trái đất và trong hơn 200 năm qua đã hấp thụ 20-30% lượng
phát thải tích tụ toàn cầu của CO 2. Tuần hoàn của đại dương đóng vai trò
trung tâm trong điều hoà khí hậu bởi sự vận chuy ển nhiệt, CO 2, O2,... Vì vậy,
sự thay đổi các dòng hải lưu có thể ảnh hưởng đến khí hậu thông qua s ự
chuyển động CO2 vào khí quyển. Thêm vào đó, sự ấm lên của đại dương do
hấp thụ 80% lượng nhiệt bổ sung cho hệ thống khí hậu hơn 200 năm qua
tác động đến các hiện tượng thời tiết cực đoan và quần thể sinh vật bi ển.
Nhiệt độ đại dương gia tăng liên tục trong ba thập kỷ gần đây và năm 2018
là năm nóng kỷ lục của các đại dương. Các quan sát và mô hình đều cho th ấy
thay đổi nền nhiệt của đại dương ảnh hưởng trực tiếp đến khí quyển, làm

tăng tần suất bão, lốc, lũ lụt và sạt lở ven biển. Phần trăm các c ơn bão m ạnh
nhất tăng từ 20% giai đoạn năm 1970-1974 lên 35% vào giai đoạn năm
2000-2004 [15], [16], [17].....................................................................................................5
1.1.2.2. Nguyên nhân do con người gây ra biến đổi khí hậu...................................5
Các hoạt động của con người là nguyên nhân chủ yếu gây ra bi ến đ ổi khí
hậu, mà nguyên nhân sâu xa là sự phát thải khí nhà kính (CO 2, CH4, N2O, HFCs
và SF6) [9]. Kể từ thời kỳ tiền công nghiệp (khoảng những năm 1750), con
người đã ngày càng phát thải nhiều khí nhà kính, ch ủ y ếu là do tăng tr ưởng


kinh tế và dân số, khiến nồng độ khí nhà kính tăng cao chưa từng có trong
800.000 năm qua. Từ năm 1750 đến năm 2011, 40% lượng khí CO 2 do con
người tạo ra vẫn còn trong khí quyển, khoảng 30% do đại dương hấp thụ
gây axit hoá đại dương, phần còn lại được tích trong đất và th ực v ật. L ượng
khí CO2 do con người tạo ra trong 40 năm qua bằng 50% lượng khí CO 2 do
con người tạo ra từ năm 1750 đến năm 2011 và tăng cao nhất vào giai đo ạn
2000-2010. Trong đóm quá trình công nghiệp và đốt nhiên liệu hoá th ạch
đóng góp khoảng 78% tổng lượng phát thải khí nhà kính trong giai đoạn
1970-2010 [18]..........................................................................................................................5
Một số nguyên nhân cụ thể làm tăng lượng khí nhà kính:.......................................6
+ Rừng tự nhiên bị khai thác, tàn phá quá mức, làm cho lá ph ổi của c ả trái
đất bị tổn thương, thu hẹp nên sự hấp thu khí CO2 giảm đi..................................6
+ Các loại hóa chất, nguyên vật liệu, chất thải, rác th ải, khí th ải từ s ản xu ất
công nghiệp, nông nghiệp, chế biến thực phẩm, giao thông, sinh hoạt hàng
ngày… không được xử lý đúng mức, đã gây ra ô nhiễm môi trường và góp
phần tạo ra biến đổi khí hậu diễn ra nhanh hơn........................................................6
1.2. Biểu hiện của biến đổi khí hậu..................................................................................6
1.3. Các tác động tiềm tàng của biến đối khí hậu đối với nước ta .......................7
1.3.1. Tác động của nước biển dâng.................................................................7
1.3.2. Tác động của sự nóng lên toàn c ầu......................................................8

1.3.3. Tác động của các hiện tượng khí hậu cực đoan và thiên tai........9
1.3.4. Tác động của biến đổi khí hậu đối với tài nguyên nước..............9
1.4. Ảnh hưởng của biến đổi khí hậu đến sức khoẻ...............................................10
1.4. Một số nghiên cứukiến thức, thái độ về biến đổi khí h ậu và ảnh hưởng
của biến đổi khí hậu đến sức khoẻ trên thế giới và ở Việt Nam.......................11
1.4.1. Một số nghiên cứu trên thế giới.........................................................11
1.4.2. Một số nghiên cứu tại Việt Nam..........................................................12


1.5. Một số thông tin chung về Viện Đào tạo Y học dự phòng và Y t ế công
cộng, Trường Đại học Y Hà Nội và sinh viên hệ đào tạo chính quy bác sĩ y
học dự phòng của Viện.........................................................................................................13
1.5.1. Một số thông tin về Viện Đào tạo Y học Dự phòng và Y tế công
cộng...........................................................................................................................13
1.5.2. Một số thông tin cơ bản về sinh viên hệ đào tạo chính quy Bác
sỹ Y học dự phòng.................................................................................................14
Chương 2.........................................................................................................................................16
ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU...........................................................16
2.1. Đối tượng nghiên cứu...................................................................................................16
2.2. Phương pháp nghiên cứu............................................................................................16
2.2.1. Thời gian và địa điểm nghiên cứu.......................................................16
2.2.2. Thiết kế nghiên cứu.................................................................................16
2.2.3. Cỡ mẫu và phương pháp chọn mẫu...................................................16
2.2.4. Biến số và chỉ số nghiên cứu................................................................17
2.2.5. Công cụ và quy trình thu thập số liệu................................................19
2.2.6. Phương pháp phân tích và một số tiêu chuẩn s ử dụng trong
nghiên cứu...............................................................................................................20
2.2.7. Sai số và cách khắc phục........................................................................21
2.2.8. Đạo đức nghiên cứu.................................................................................22
Chương 3.........................................................................................................................................23

KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU............................................................................................................23
3.1. Một số đặc điểm về đối tượng nghiên cứu.........................................................23
3.2. Kiến thức của sinh viên về biến đổi khí hậu và ảnh hưởng của bi ến đ ổi
khí hậu đến sức khoẻ...........................................................................................................25
3.3. Thái độ của sinh viên về biến đổi khí hậu và ảnh hưởng của bi ến đ ổi
khí hậu đến sức khoẻ...........................................................................................................34
3.4. Một số yếu tố liên quan đến kiến thức, thái độ của sinh viên v ề BĐKH
và ảnh hưởng của BĐKH đến sức khoẻ........................................................................38


Chương 4.........................................................................................................................................41
BÀN LUẬN...................................................................................................................................... 41
4.1. Kiến thức, thái độ của sinh viên về biến đổi khí hậu và ảnh hưởng của
biến đổi khí hậu đến sức khoẻ.........................................................................................41
4.1.1. Kiến thức của sinh viên về BĐKH và ảnh hưởng của BĐKH đ ến
sức khoẻ...................................................................................................................41
4.1.2. Thái độ của sinh viên về BĐKH và ảnh hưởng của BĐKH đ ến
sức khoẻ...................................................................................................................46
4.2. Một số yếu tố liên quan đến kiến thức, thái độ của sinh viên v ề BĐKH
và ảnh hưởng của BĐKH đến sức khoẻ........................................................................47
4.2.1. Một số yếu tố liên quan đến kiến thức............................................47
4.2.1. Một số yếu tố liên quan đến thái độ.................................................47
4.3. Hạn chế của nghiên cứu..............................................................................................48
KẾT LUẬN.......................................................................................................................................50
1. Kiến thức, thái độ về biến đổi khí hậu và ảnh hưởng của biến đổi khí h ậu
đến sức khoẻ của sinh viên Y học dự phòng, trường Đại học Y Hà Nội năm
2018:................................................................................................................................................. 50
2. Một số yếu tố liên quan đến kiến thức và thái độ của đối tượng nghiên
cứu về BĐKH và ảnh hưởng của BĐKH đến sức khoẻ...........................................51
KHUYẾN NGHỊ.............................................................................................................................. 52

1. Đối với Viện Đào tạo Y học Dự phòng và Y tế công cộng, Trường Đại học Y
Hà Nội:......................................................................................................................................... 52
2. Đối với sinh viên Y học dự phòng:..............................................................................52
TÀI LIỆU THAM KHẢO..............................................................................................................53
PHỤ LỤC 1...................................................................................................................................... 56
PHỤ LỤC 2...................................................................................................................................... 66
C



DANH MỤC BẢN
Bảng 3.1. Thông tin chung về đối tượng nghiên cứu...............................................16
Bảng 3.2. Đặc điểm nơi sinh sống của đối tượng nghiên cứu..................................17
Bảng 3.3. Tỷ lệ sinh viên đã nghe nói đến BĐKH, ảnh hưởng của BĐKH đến sức
khoẻ và nguồn cung cấp thông tin...........................................................................18
Bảng 3.4. Ý kiến của sinh viên về nguyên nhân gây BĐKH.......................................19
Bảng 3.5. Ý kiến của sinh viên về ảnh hưởng của BĐKH đến sức khoẻ và nguyên
nhân khiến BĐKH ảnh hưởng đến sức khoẻ............................................................21
Bảng 3.6. Thái độ của sinh viên về BĐKH và ảnh hưởng của BĐKH đến sức khoẻ...24
Bảng 3.7. Mô hình hồi quy đa biến các yếu tố liên quan đến kiến thức của sinh viên
về BĐKH và ảnh hưởng của BĐKH đến sức khoẻ.....................................................25
Bảng 3.8. Mô hình hồi quy đa biến các yếu tố liên quan đến thái độ của sinh viên về
BĐKH và ảnh hưởng của BĐKH đến sức khoẻ..........................................................26
YBảng 3.1. Thông tin chung về đối tượng nghiên cứu.........................................2424

Bảng 3.2. Tỷ lệ sinh viên đã từng nghe nói đến BĐKH, ảnh hưởng của BĐKH đến
sức khoẻ và nguồn cung cấp thông tin................................................2626
Bảng 3.3. Ý kiến của sinh viên về nguyên nhân gây BĐKH...............................2727
Bảng 3.4. Ý kiến của sinh viên về ảnh hưởng của BĐKH đến sức khoẻ và nguyên
nhân khiến BĐKH ảnh hưởng đến sức khoẻ......................................3131

Bảng 3.5. Ý kiến của sinh viên về phòng chống ảnh hưởng của BĐKH đến sức khoẻ
............................................................................................................................. 3434
Bảng 3.6. Thái độ của sinh viên về BĐKH và ảnh hưởng của BĐKH đến sức khoẻ. 3535
Bảng 3.7. Tỷ lệ sinh viên có điểm kiến thức và thái độ đạt so với điểm mong đợi
............................................................................................................................. 3838
Bảng 3.8. Một số yếu tố liên quan đến kiến thức của sinh viên về BĐKH và ảnh
hưởng của BĐKH đến sức khoẻ.........................................................3939
Bảng 3.9. Một số yếu tố liên quan đến thái độ của sinh viên về BĐKH và ảnh hưởng
của BĐKH đến sức khoẻ....................................................................4040


Bảng 3.1. Thông tin chung về đối tượng nghiên cứu...........................................2123

Bảng 3.2. Tỷ lệ sinh viên đã từng nghe nói đến BĐKH, ảnh hưởng của BĐKH đến
sức khoẻ và nguồn cung cấp thông tin.................................................................2325
Bảng 3.3. Ý kiến của sinh viên về nguyên nhân gây BĐKH...............................2426
Bảng 3.4. Ý kiến của sinh viên về ảnh hưởng của BĐKH đến sức khoẻ và nguyên
nhân khiến BĐKH ảnh hưởng đến sức khoẻ........................................................2830
Bảng 3.5. Ý kiến của sinh viên về phòng chống ảnh hưởng của BĐKH đến sức khoẻ
............................................................................................................................. 3133
Bảng 3.6. Thái độ của sinh viên về BĐKH và ảnh hưởng của BĐKH đến sức khoẻ
............................................................................................................................. 3234
Bảng 3.7. Điểm trung bình kiến thức và thái độ của sinh viên theo khối.............3436
Bảng 3.8. Tỷ lệ sinh viên có điểm kiến thức và thái độ đạt so với điểm mong đợi
............................................................................................................................. 3537
Bảng 3.9. Một số yếu tố liên quan đến kiến thức của sinh viên về BĐKH và ảnh
hưởng của BĐKH đến sức khoẻ..........................................................................3638
Bảng 3.10. Một số yếu tố liên quan đến thái độ của sinh viên về BĐKH và ảnh
hưởng của BĐKH đến sức khoẻ..........................................................................3739

DANH MỤC BIỂU ĐỒ

Biểu đồ 3.1. Tỷ lệ sinh viên trả lời đúng về biểu hiện của BĐKH........................28
Biểu đồ 3.2. Tỷ lệ sinh viên trả lời đúng về ảnh hưởng của BĐKH đến đời
sống................................................................................................................................................... 29
Biểu đồ 3.3. Ý kiến của sinh viên về loại bệnh chịu ảnh hưởng của BĐKH .....30
Biểu đồ 3.4. Tỷ lệ sinh viên trả lời đúng các bệnh lây nhiễm liên quan đến
BĐKH................................................................................................................................................ 32
Biểu đồ 3.5. Tỷ lệ sinh viên trả lời đúng các bệnh không lây liên quan đến
BĐKH................................................................................................................................................ 33
Biểu đồ 3.6. Điểm trung bình kiến thức và thái độ của sinh viên theo khối .....37
Biểu đồ 3.1. Tỷ lệ sinh viên trả lời đúng về biểu hiện của BĐKH...................2527
Biểu đồ 3.2. Tỷ lệ sinh viên trả lời đúng về ảnh hưởng của BĐKH đến đời
sống............................................................................................................................................. 2628
Biểu đồ 3.3. Ý kiến của sinh viên về loại bệnh chịu ảnh hưởng của BĐKH 2729
Biểu đồ 3.4. Tỷ lệ sinh viên trả lời đúng các bệnh lây nhiễm liên quan đến BĐKH
....................................................................................................................................................... 2931
Biểu đồ 3.5. Tỷ lệ sinh viên trả lời đúng các bệnh không lây liên quan đến BĐ KH
....................................................................................................................................................... 3032
Biểu đồ 3.1. Ý kiến của sinh viên về biểu hiện của BĐKH.........................................................20
Biểu đồ 3.2. Sự đồng ý của sinh viên đối với các ảnh hưởng của BĐKH..................................20
Biểu đồ 3.3. Sự đồng ý của sinh viên đối với các bệnh truyền nhiễm liên quan đ ến BĐKH . 22
Biểu đồ 3.4. Sự đồng ý của sinh viên đối với các bệnh không lây liên quan đ ến BĐKH.........22
Biểu đồ 3.5. Phân loại điểm kiến thức của sinh viên về BĐKH và ảnh h ưởng c ủa BĐKH đ ến
sức khoẻ............................................................................................................................................. 23


1

ĐẶT VẤN ĐỀ
Biến đổi khí hậu (BĐKH) là thách thức lớn nhất của thế kỷ XXI mà con
người đang phải đối mặt, trở thànhlà mối quan tâm hàng đầu của nhiều quốc gia
trên thế giới. Năm 1992, tại Hội nghị thượng đỉnh Trái Đất ở Rio de Janeiro, Công
ước Khung của Liên Hợp Quốc về Biến đổi khí hậu đã được thành lập với 150 quốc
gia thành viên [1]. Từ năm 1995 đến nay, Hội nghị thượng đỉnh Liên hợp quốc về
biến đổi khí hậu (COP) được tổ chức hàng năm giữa các bên của Công ước. Hội
nghị COP21 được tổ chức vào tháng 12/2015 tại Paris, Pháp được cho làxem như
tạo ra bước ngoặt lịch sử trong việc ứng phó với BĐKH toàn cầu - . Đó là lần đầu
tiên 195 nước tham gia Công ước đã đi đến một thoả thuận, buộc tất cả các nước cắt
giảm lượng khí nhà kính nhằm giữ mức tăng nhiệt độ toàn cầu trong thế kỷ XXI
dưới 2°C.
Biến đổi khí hậu kéo theo hàng loạt mối đe doạ đến môi trường, hệ sinh thái
và ảnh hưởng đến cuộc sống của toàn xã hội. Nhiều nơi trên thế giới đã phải hứng
chịu những hiện tượng thời tiết cực đoan và thiên tai, là hậu quả của BĐKH như
nắng nóng dữ dội, lũ lụt, hạn hán, sóng thần, nước biển dâng, xâm nhập mặn,... gây
ảnh hưởng trực tiếp và gián tiếp đến mọi mặt của đời sống xã hội, trong đó có sức
khoẻ con người. BĐKH tác động trực tiếp có thể làm con người dễ mắc các bệnh
tim mạch, nhiễm khuẩn đường hô hấp trên, viêm phổi, hen, tâm thần… khi thời tiết
thay đổi, nhất là khi quá nóng hoặc quá lạnh. Về tác động gián tiếp, BĐKH có thể
làm tăng tỷ lệ mắc một số bệnh truyền nhiễm như sốt rét, sốt xuất huyết, viêm não
Nhật Bản… do làm tăng tốc độ sinh trưởng và phát triển của các vector truyền bệnh
hoặc vật chủ mang bệnh [2]. Thêm vào đó, các thảm hoạ thiên nhiên xảy ra do tác
động của BĐKH như lũ lụt, hạn hán, động đất, sóng thần,... có thể trực tiếp gây tử
vong, thương tích và gâydẫn đến ô nhiễm nước, thiếu nước sạch, không đảm bảo an
ninh lương thực và môi trường sống, làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiêu chảy, suy dinh
dưỡng và các dịch bệnh khác. Theo dự báo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), từ