Giáo án phát triển năng lực học sinh CON RỒNG CHÁU TIÊN

Ngày 23 tháng 8 năm 2015
Tiết: 01.
Văn bản

HƯỚNG DẪN ĐỌC THÊM: CON RỒNG, CHÁU TIÊN
(Truyền thuyết)
A. Mục tiêu cần đạt.
1. Kiến thức
- Khái niệm thể loại truyền thuyết.
- Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong tác phẩm thuộc thể loại truyền thuyết giai
đoạn đầu.
- Bóng dáng lịch sử thời kì dựng nước của dân tộc ta trong một tác phẩm văn học
dân gian thời kì dựng nước.
2. Kĩ năng
- Đọc diễn cảm văn bản truyền thuyết.
- Nhận ra những sự việc chính của truyện.
- Nhận ra một số chi tiết tưởng tượng kì ảo tiêu biểu trong truyện.
3. Thái độ: Tự hào về nguồn gốc giống nòi, yêu quý nguồn gốc dân tộc.
4. Phát triển các năng lực:
+ Năng lực chung:
- Năng lực tự học
- Năng lực giải quyết vấn đề
- Năng lực hợp tác
- Năng lực giao tiếp
+ Năng lực chuyên biệt:
- Năng lực sáng tạo
- Năng lực giáo tiếp Tiếng Việt.
- Năng lực thưởng thức văn học – cảm thụ thẩm mỹ.
5. Các phương pháp, kỹ thuật dạy học có thể sử dụng.
- Thuyết trình
- Thảo luận nhóm

- Kĩ thuật "Trình bày 1 phút"
- Kỹ thuật động não
B. Chuẩn bị.
1. Tài liệu, phương tiện: SGK, SGV, bảng phụ, tranh ảnh, phiếu học tập.
2. Bài cũ: Kiểm tra việc chuẩn bị của học sinh.

C. Các hoạt động Dạy – Học.
Kh¸m ph¸
- Em biết gì về nguồn gốc của dân tộc ta?
Dân tộc Việt Nam chúng ta cũng được bắt nguồn từ một truyền thuyết xa xăm,
huyền ảo: “Con rồng cháu tiên”, một truyền thuyết tiêu biểu mở đầu cho chuỗi
truyền thuyết về thời đ¹i các Vua Hùng cũng như t.thuyết Việt Nam nói chung.
Truyện có n.dung, ýnghĩa ra sao? Chúng ta cùng tìm hiểu b.học ngày hôm nay.


Hot ng ca thy v trũ
Hot ng 1. Cỏ nhõn
- Phng phỏp, k thut: Thuyt
trỡnh, vn ỏp, động não, tự
nhận thức.
- Nng lc hng ti: giao tip
ting Vit.
- Từ lớp 6 đến lớp 9 chúng ta sẽ
đợc học những bài đọc hiểu
và những bài là hớng dẫn đọc
thêm. Vậy giữa bài đọc hiểu
và bài hớng dẫn đọc thêm
khác nhau nh thế nao?
- Muốn vậy khi đọc ta phải
làm thế nào?

Hot ng 2. Cỏ nhõn, cp ụi chia
s, tho lun nhúm.
K thut: trỡnh by 1 phỳt, c hp
tỏc.
Nng lc hng ti: hp tỏc, giao
tip ting Vit, gii quyt vn .
- Trỡnh by cỏch c vn bn.
- GV hng dn c, c mu. Yờu
cu HS c.
1. Da vo chỳ thớch (*) hóy trỡnh by
nhng hiu bit ca em v truyn
thuyt?

Ni dung cn t

- Đọc hiểu: Tìm hiểu chi tiết về
nội dung, nghệ thuật văn bản.
Hớng dẫn đọc thêm: Thông qua
đọc để cảm nhận một cách khái
quát về giá trị nội dung, nghệ
thuật của văn bản.
- Muốn vậy ta phải đặt mình
vào chính nhân vật trong tác
phẩm để hiểu, để cảm, để tái
hiện tâm t tình cảm, suy nghĩ
của nhân vật mà tác giả không
hề trực tiếp nói ra.
2. GV phỏt phiu hc tp yờu cu cỏc I. Hng dn c tỡm hiu chỳ thớch.
cp tho lun v b cc ca vn bn: 1. Hng dn c.

3. GV: Gii thiu bc tranh con Rng
chỏu tiờn.
- HS tho lun: da vo tranh túm tt
cỏc s vic chớnh ca truyn theo th
t trc sau.

2. Chỳ thớch.
- Truyn truyn thuyt:


Là loại truyện dân gian kể về các nhân vật
và sự kiện có liên quan đến lịch sử quá
khứ.
Thường có yếu tố tưởng tượng, kỳ ảo.
Thể hiện thái độ và cách đánh giá của
nhân dân đối với các sự kiện và nhân vật
được kể.
- Bố cục: 3 phần.
P1. Giới thiệu Lạc Long Quân và Âu Cơ.
P2. Cuộc hôn nhân giữa Lạc Long Quân và
Âu Cơ.
P3. Cuộc chia tay của hai người.
- Yêu cầu tóm tắt các ý chính:
+ Lạc Long Quân con trai thần Long nữ
có sức khoẻ vô địch có nhiều phép lạ giúp
dân diệt yêu quái, trồng trọt...
+ Âu Cơ dòng họ thần nông xinh đẹp
tuyệt trần.
+ Lạc Long Quân và Âu Cơ kết duyên vợ
chồng.

+ Âu Cơ sinh bọc trăm trứng nở thành
trăm người con.
+ Lạc Long Quân và Âu Cơ chia tay
nhau hẹn khi có việc thì cùng giúp đỡ.
+ Người con trưởng theo Âu Cơ được tôn
Hoạt động 3. Cá nhân, thảo luận làm vua hiệu là Hùng Vương đặt tên nước
nhóm.
là Văn Lang.
Kĩ thuật: trình bày 1 phút, động II. Tìm hiểu khái quát văn bản.
não, tù nhËn thøc, ph©n
tÝch.
Năng lực hướng tới: hợp tác, giao
tiếp tiếng Việt, năng lực cảm thụ
thẫm mỹ.
1. Hình ảnh Lạc Long Quân và Âu Cơ
được giới thiệu như thế nào? Em có 1. Giới thiệu Lạc Long Quân và Âu Cơ.
nhận xét gì về nguồn gốc của 2 nhân * Lạc Long Quân.
 Nòi Rồng, tài đức vẹn toàn, được nhân
vật Lạc Long Quân và Âu Cơ?
dân yêu quý.
* Âu Cơ.
 Dòng dõi thần tiên, yêu thiên nhiên,
cây cỏ.
 Nguồn gốc cao quý, thiêng liêng.
2. HS thảo luận: Suy nghĩa của em về 2. Cuộc hôn nhân của Lạc Long Quân
cuộc hôn nhân giữa Lạc Long Quân và Âu Cơ.
- Tình duyên kỳ lạ, đẹp đẽ, đó là sự kết
và Âu Cơ?

tinh của con người, thiên nhiên, sông núi.
- Âu Cơ sinh bọc trăm trứng, nở trăm con
 Kỳ lạ, hoang đường.
 Giải thích nguồn gốc của dân tộc Việt
Nam, tất cả đều anh em ruột thịt, cha rồng
GV: Toàn thể dân tộc Việt Nam từ mẹ tiên.
miền xuôi đến miền ngược, từ vùng
núi cao hay hải đảo xa xôi đều gọi là
đồng bào, tất cả là con rồng cháu tiên.
Vì vậy mà ngày nay và cả mãi mãi
mai sau chúng ta sẽ được tự hào biết
bao với hai chữ "đồng bào" thiêng
liêng và cao quý.
3. Em có cảm nhận như thế nào về
nguồn gốc cao quý đó của chúng ta? - HS tự bộc lộ.
Qua đó thể hiện ý nguyện gì của ông  Thể hiện ý nguyện đoàn kết, thống nhất
cha ta?
trong cộng đồng người Việt.
3. Cuộc chia tay của Lạc Long Quân và
- HS thảo luận:
Âu Cơ.
4. Sau khi những người con khôn lớn,  Đáp ứng nhu cầu phát triển đất nước,
Lạc Long Quân và Âu Cơ đã làm gì? mở mang bờ cõi.
 Giải thích tục nối ngôi của các triều đại
Vì sao họ làm như vậy?
GV: Đây chính là yếu tố sự thật lịch vua Hùng.
sử. Dân tộc ta có các triều đại vua
Hùng, có đền Hùng Vương ở Phong
Châu, Phú Thọ, có ngày dỗ tổ mùng
mười tháng ba.

Hoạt động 5. Cá nhân.
Kĩ thuật: trình bày 1 phút, động III. Tổng kết.
não.
1. Nghệ thuật.
Năng lực hướng tới: giao tiếp tiếng - Phương thức tự sự.
Việt.
- Nhiều chi tiết tưởng tượng, kỳ ảo.
1. Nêu nghệ thuật đặc sắc và nội dung 2. Nội dung.
của truyện?
- Giải thích, suy tôn nguồn gốc giống nòi.
- Ý nguyện đoàn kết, thống nhất cộng
Hoạt động 5: Cá nhân, thảo luận.
đồng của người Việt.
Kĩ thuật: trình bày 1 phút, động IV. Luyện tập.
não, thuyết trình.
- HS thảo luận.
Năng lực hướng tới: giao tiếp tiếng +, Tự hào về nguồn gốc, truyền thống dân
Việt, cảm thụ thẫm mỹ.
tộc, yêu quý, thân ái với mọi người.
- Yêu cầu HS thảo luận:
+, Các thời đại vua Hùng, đền thờ Hùng
- Truyền thuyết "Con Rồng cháu Vương ở Phong Châu, Phú Thọ. Dỗ tổ
Tiên" bồi đắp cho em những tình cảm Hùng Vương hàng năm …
nào?


- Truyn ó phn ỏnh s tht lch s
no ca nc ta thi quỏ kh?
- Nghe.
- Nh vậy từ lúc nãy đến giờ cô

trò chúng ta đã đi vào tìm
hiểu cách đọc toàn bộ văn
bản. Qua ngôn ngữ đọc bớc
đầu các em đã bớc đầu cảm
nhận đợc một cách khái quát
nhất về nội dung và nghệ
thuật của văn bản Điều đó
chứng việc đọc của chúng ta
đã đem lại hiệu quả.
- Qua tiết học này chúng ta
rút ra đợc lu ý gì khi đọc
thêm một văn bản tự sự?

- Đọc là một cách khám phá văn
bản, ta phải biết cách đọc, đọc
diễn cảm, đọc làm sống dậy
hình tợng nhân vật, đọc để tái
hiện tình cảm nhân vật, tái hiện
cảnh tợng diễn ra trong tác phẩm,
có khi phải đọc và suy ngẫm, tởng tợng. Thì qua đọc mới hiểu
đợc nội dung nghệ thuật của văn
bản.
- Vi vn bn t s: c- hiu tỏc phm
truyn phi nm c ct truyn, s phỏt
trin ca ct truyn, cỏc hỡnh tng nhõn
vt, dng ý ca ngi k chuyn... hiu
Hng dn hc nh.
c ý ngha ca truyn. Cũn vi vn bn
- GV cng c kin thc ton bi.
truyn thuyt cũn hiu c ý ngha ca

- Lm bi tp SGK.
- Chun b bi: HDT: Bỏnh chng, nhng chi tit hoang ng, k o m
nhõn dõn ta gi gm trong cõu chuyn.
bỏnh giy.