chuyên đề tin hoc 11 cau truc lặp theo định hướng phát triển năng lực học sinh

CHUYÊN ĐỀ: CẤU TRÚC LẶP TIN HỌC 11
A. NỘI DUNG CỦA CHUYÊN ĐỀ
1. một số khái niệm:
• Lặp
• Cấu trúc lặp với số lần lặp biết trước
• Cấu trúc lặp với số lần lặp chưa biết trước
2. Một số bài tập thực tế, liên môn áp dụng cho cấu trúc lặp.
B. TỔ CHỨC DẠY HỌC THEO CHUYÊN ĐỀ
I. Mục tiêu:

• Về kiến thức:
o Hiểu nhu cầu của cấu trúc lặp trong biểu diễn thuật toán; o Hiểu cấu trúc lặp
với số lần biết trước, cấu trúc lặp kiểm tra điều kiện trước.
o Mô tả được thuật toán của một số bài toán đơn giản có sử dụng lệnh lặp.
• Về kỹ năng:
o Vận dụng đúng đắn từng loại cấu trúc lặp vào tình huống cụ thể; o Viết đúng
các lệnh lặp với số lần biết trước, lệnh lặp kiểm tra điều kiện trước.
• Về thái độ:
o Giúp hs nâng cao kiến thức về sử dụng NNLT, từ đó thêm yêu thích môn học.
II. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh.
o Chuẩn bị của giáo viên:
 Kế hoạch bài học, bài giảng trên powerpoint.
 Các phiếu học tập sử dụng trong chuyên đề. III. Thiết kế tiến
trình dạy học chuyên đề.
Hoạt động
1. Khởi động

Nội dung
Xem hình ảnh nội dung 1 số bài toán
trên máy chiếu.

2. Hình thành kiến thức

- Bài toán đặt vấn đề
- Cấu trúc câu lệnh lặp pascal

3. Luyện tập
4. Mở rộng

- Tìm cách giải một số bài toán trong
thực tế và liên môn.

- cấu trúc lặp repeat…until…
Sử dụng cấu trúc lặp trong pascal giải
quyết một số bài tập liên môn
IV. Hướng dẫn cụ thể tiến trình lên lớp


1. Hoạt động khởi động
(1) Mục tiêu: Tạo động cơ để học sinh có nhu cầu quan tâm đến các bài toán có
sử dụng cấu trúc lặp trong pascal.
(2) Phương pháp/ kĩ thuật dạy học: cá nhân, thảo luận nhóm.
(3) Phương tiện dạy học: Sgk, projector, máy tính.
(4) Sản phẩm: Hs có nhu cầu tìm hiểu về cấu trúc lặp trong pascal. Nội dung
hoạt động
Giáo viên đặt câu hỏi
Câu trả lời mong đợi từ học sinh
Giáo viên chiếu nội dung của một số Câu trả lời mong đợi từ học sinh
câu hỏi lên bảng yêu cầu hs trả lời * Writeln ( 1);
Writeln ( 2);
Câu 1: Viết câu lệnh in ra màn hình

10 số nguyên dương đầu tiên, viết mỗi Writeln ( 3);
Writeln (4);
số trên 1 dòng?
Writeln( 5); write(ln
(6); Writeln (7);
Writeln (8);
Writeln (9);
Writeln ( 10);

* Câu 2: Viết câu lệnh in ra màn hình
100 số nguyên dương đầu tiên, mỗi số
viết trên 1 dòng?
* Câu 3: Tính giai thừa của số nguyên
dương n bất kì (n<=100)?

GV dẫn dắt vào bài:
Trong thực tế chúng ta gặp nhiều bài
toán mà lời giải cần thực hiện lặp đi
lặp lại 1 thao tác nào đó ví dụ như 2
bài toán trên.
Để giải quyết bài toán thực hiện
lặp đi lặp lại nhiều lần một thao tác
nào đó trong lập trình pascal chúng ta
cần
sử dụng cấu trúc lặp. Vậy cấu trúc lặp
là gì chúng ta

Viết 100 lần thủ tục writeln- rất dài
Sử dụng biếm d1: đếm số chẵn Biến
d2: đếm số lẻ.

Kiểm tra lần lượt dãy số trên số nào
chia hết cho 2 tăng d1 lên 1 ngược lại
tăng d2.


2. Hình thành kiến thức.
(1) Hs hiểu được các dạng bài toán tin có sử dụng cấu trúc lặp. Hiểu được cấu
trúc lặp trong pascal.
(2) Phương pháp/ kĩ thuật: đàm thoại, phát hiện mối liên hệ các bài toán với cấu
trúc lặp trong pascal.
(3) Hình thức tổ chức hoạt động: làm việc cá nhân, thảo luận nhóm.
(4) Phương tiện dạy học: sgk, máy chiếu, máy tính.
(5) Kết quả hs biết khái niệm về bài toán lặp, về cấu trúc lặp trong pascal, vận
dụng được câu lệnh pascal giải một số bài toán tin, toán học. Nội dung hoạt
động
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Yêu cầu học sinh làm việc với sgk, trao Hs làm việc cá nhân, trao đổi kết
đổi với bạn trong nhóm về
quả với các bạn trong lớp.
1.
Bài toán lặp
2.
Cấu trúc lặp với số lần biết
trước for
…do…
3.
Cấu trúc lặp với số lần chưa
biết trước while ….do….
Gv. Tổ chức cho các nhóm báo cáo Gv.

Tổng kết lại kiến thức (ghi cụ thể nội
dung trên slide) 1. Lặp.
2.
Cấu trúc lặp với số lần biết
trước: for…do..
3.
Cấu trúc lặp với số lần chưa
biết trước while…do…
Giáo viên tổng kết lại kiến thức (ghi cụ
thể trên slide) 1. Lặp:
Học sinh lắng nghe, ghi chép, cập
Bài toán 1: Tính tổng
nhật vào sản phẩm học tập của mình
S1= 1+1/2 + … + 1/100
Ý tưởng
Khởi tạo S1:=0;
Lần 1: S1:=S1+1


Lần 2: S1:=S1+1/2
Lần 3: S1:=S1+1/3
…
Lần 100: S1:=S1+1/100 Công
thức tổng quát:
s1:=0,

s1:=s1+1/i (1 ≤i≤ 100)

Với cách giải bài toán 1 việc cộng thêm
vào S1 một phân số 1/i (1≤i≤100) dừng

khi i= 100  số lần lặp đã biết trước 100
lần.
Điều kiện dừng bài toán 1: i=100 Bài
toán 2: tính tổng sau với a nguyên
dương với 1000000>a>2.
1
1
1
1
s2   
 .... ..... a a1 a2
a N

Cho đến khi 1/(a+N) < 0.0001
=> Cách giải:
Xuất phát: S : = 1/a;
Tiếp theo: S : = S + 1/
(a+N)
Với N = 1, 2, 3, 4
Điều kiện dừng:
Bt2: 1/(a+N) < 0,0001 việc
cộng sẽ dừng lại
=> số lần lặp chưa biết trước.
Trong lập trình, để thực hiện những thao
tác được thực hiện lặp đi lặp lại nhiều
lần ta sử dụng cấu trúc lặp.
NNLT nào cũng cung cấp một số câu
Học sinh lắng nghe, ghi chép, cập
lệnh để mô tả các cấu trúc lặp như trên.
nhật vào sản phẩm học tập của mình

Lặp thường có 2 loại:
Lặp với số lần biết trước;
Lặp với số lần không biết
trước. 2. Lặp với số lần biết
trước và câu lệnh FOR - DO
Trong Pascal có 2 loại câu lệnh lặp có
số lần biết trước: lặp dạng tiến và lặp


dạng lùi.
Lặp dạng tiến:


FOR <bien_dem>:= <gia_tri_dau> TO
<gia_tri_cuoi> DO <cau_lenh>
Lặp dạng lùi:
FOR <bien_dem>:= <gia_tri_cuoi>
DOWNTO
<gia_tri_dau>
DO
<cau_lenh>
Trong đó:
- bien_dem thường là biến kiểu số
nguyên.
- gia_tri_dau, gia_tri_cuoi: là các
biểu thức cùng kiểu với biến đếm.
gia_tri_dau phải nhỏ hơn hay
bằng gia_tri_cuoi. - Ở dạng lặp
tiến: bien_dem tự tăng dần từ
gia_tri_dau đến gia_tri_cuoi.

- Ở dạng lặp lùi: bien_dem tự giảm
dần từ gia_tri_cuoi đến
gia_tri_dau.
- Tương ứng với mỗi giá trị của
bien_dem, câu lệnh sau DO thực
Học sinh lắng nghe, ghi chép, cập
hiện 1 lần. Ví dụ bt1:
nhật vào sản phẩm học tập của mình
S1:=0;
For i:=1 to 100 do s1:=s1+1/ i;
3. Lặp với số lần chưa biết trước và
câu
lệnh WHILE - DO
Cú pháp:
WHILE <dieu_kien> DO <cau_lenh>
Trong đó:
- dieu_kien: là biểu thức quan hệ
hoặc logic;
- cau_lẹnh: là một câu lệnh trong
NNLT Pascal. Ý nghĩa:
Khi dieu_kien còn đúng thì còn thực
hiện cau_lenh sau DO, sau đó quay lại
kiểm tra dieu_kien.
Ví dụ: bt2:
S2:=1/a;
n:=1;
while 1/(a+n) >= 0.0001 do


begin s2:=s2+1/(a+i); n:=n+1; end;

3. Luyện tập – vận dụng
(1) Hs phân biệt được dạng bài sử dụng cấu trúc lặp biết trước số lần lặp và
không biết trước số lần lặp.
(2) phương pháp/ kĩ thuật dạy học: cá nhân, thảo luận nhóm.
(3) phương tiện dạy học: máy chiếu, máy tính, nam châm, giấy a0,
(4) sản phẩm của học sinh: nêu được ý tưởng giải, viết được cấu trúc lặp giải 1
số bài toán tin đơn giản.
Nội dung hoạt động
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của hóc sinh
Gv yêu cầu hs viết chương trình hoàn Hs làm việc nhóm (4 nhóm) dán các
chỉnh cho bài toán 1 và bài toán 2 ở sản phẩm lên bảng theo danh mục
trên
phân loại trên khổi giấy a0
Hs làm việc nhóm
Hs theo dõi và cùng chia sẻ kiên thức,
Gv quan sát giúp đở học sinh khi cần
phảncủa
biện,..
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động
học sinh
nhóm trình
dùng bày
namsựchâm
ghi sản
Gv chiếu nội dung chương trình btvd1 Hs traoCác
đổi nhóm,
so sánh

Gv tổ chức cho học sinh báo cáo sản phẩm lên bảng cử đại diện báo cáo,
và btvd2 lên bảng có sử dụng cấu trúc trên khổ
giấy a0
phẩm,
đánh
giá,
hỗ
trợ
học
sinh.
các nhóm còn lại trao đổi.
lặp không biết trước số lần lặp:
repeat…until…
Gv:
thêmsonội
bài tập yêu
Gv: yêu
cầuchiếu
học sinh
sánhdung
sự khác
Học
làmlênviệc
cầu cấu
các trúc
nhóm
dụng 2 cấu trúcĐại
lặpdiện
mỗisinh
nhóm

bảngtheo
báo nhóm,
cáo, đại
nhau giữa
lặpápwhile
nhóm
lên báo cáo,
tổng sau:
dán khổdiện
a0 lê
bảng.
…do.. Tính
và repeat…until…
T=1+1/3+1/5+…+1/n với là là số
nguyên dương lẻ.
4. Hoạt động tìm tòi mở rộng
(1) Giúp học sinh cú nhu cầu mở rộng thêm kiến thức
(2) Phương pháp/ kĩ thuật: làm việc cá nhân, nhóm
(3) Phương tiện dạy học: sgk, máy tính, máy chiếu
(4) Sản phẩm: học sinh báo cáo kết quả về quá trình tìm hiểu của mình
Gv tổ chức cho hs báo cáo
Gv đánh giá và hỗ trợ học sinh.