Nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến việc triển khai thành công hệ thống ERP tại các doanh nghiệp Việt Nam

LỜI CAM ĐOAN
Tôi đã đọc và hiểu về các hành vi vi phạm sự trung thực trong học
thuật. Tôi cam kết bằng danh dự cá nhân rằng, nghiên cứu này do tôi tự thực
hiện và không vi phạm yêu cầu về sự trung thực trong học thuật.

Hà Nội, ngày 19 tháng 9 năm 2018
Xác nhận của giáo viên hướng dẫn

Nghiên cứu sinh

PGS. TS. Hàn Viết Thuận

Dương Thị Hải Phương


LỜI CÁM ƠN
Trước hết, em xin gửi lời cám ơn chân thành và sự tri ân sâu sắc nhất đến
PGS. TS. Hàn Viết Thuận. Em xin cám ơn Thầy đã luôn hỗ trợ cho em về mọi
mặt, động viên, và ủng hộ em vượt qua nhiều khó khăn trong suốt thời gian thực
hiện luận án.
Tôi xin trân trọng cám ơn Ban Giám Hiệu trường Đại học Kinh Tế - Đại
học Huế đã đồng ý và tạo điều kiện thuận lợi để tôi được học tập tại trường Đại
Học Kinh Tế Quốc Dân. Đặc biệt, tôi xin cám ơn các anh/em đồng nghiệp trong
Bộ môn Tin học Kinh tế - Khoa Hệ thống thông tin Kinh Tế - đã luôn giúp đỡ,
gánh vác công việc giúp tôi trong thời gian qua.
Tôi xin trân trọng cám ơn Bộ môn Hệ thống thông tin quản lý, khoa Tin
học Kinh tế, Viện Đào tạo Sau đại học và các phòng ban chức năng của trường
Đại học Kinh tế Quốc Dân đã tạo điều kiện thuận lợi trong thời gian tôi học tập
và nghiên cứu tại trường.
Tôi xin trân trọng cám ơn các tổ chức/doanh nghiệp, các anh/chị/em, bạn bè
đã dành thời gian giúp tôi hoàn thành việc thu thập dữ liệu phục vụ cho quá trình

nghiên cứu.
Cuối cùng, con xin cám ơn ba mẹ và người thân hai bên gia đình cùng bạn
bè đã luôn ủng hộ, tạo điều kiện, chia sẻ khó khăn, thường xuyên động viên con
trong suốt thời gian qua.
Xin trân trọng cám ơn!
Hà Nội, tháng 9 năm 2018
Nghiên cứu sinh

Dương Thị Hải Phương


MỤC LỤC

Trang

LỜI CAM ĐOAN
LỜI CÁM ƠN
MỤC LỤC
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
DANH MỤC CÁC BẢNG
DANH MỤC BIỂU ĐỒ
DANH MỤC HÌNH
PHẦN MỞ ĐẦU..................................................................................................................1
CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG ERP VÀ TÌNH HÌNH ỨNG DỤNG
ERP TRONG HOẠT ĐỘNG CỦA CÁC DOANH NGHIỆP.....................................24
1.1. Định nghĩa về ERP..........................................................................................24
1.2. Mối quan hệ giữa hệ thống ERP và Hệ thống thông tin quản lý...................26
1.3. Lịch sử phát triển của hệ thống ERP...........................................................27
1.4. Kiến trúc của hệ thống ERP..........................................................................29
1.5. Các module cơ bản của hệ thống ERP.........................................................31

1.6. Lập kế hoạch, thiết kế, và triển khai hệ thống ERP........................................36
1.6.1. Quy trình phát triển các hệ thống thông tin truyền thống...............................36
1.6.2. Quy trình phát triển các hệ thống ERP............................................................38
1.7. Tình hình ứng dụng ERP trong hoạt động của các doanh nghiệp trên thế giới ... 51
1.8. Tình hình ứng dụng ERP trong hoạt động của các doanh nghiệp Việt Nam ... 62 KẾT
LUẬN CHƯƠNG 1...........................................................................................................66
CHƯƠNG 2. ĐỀ XUẤT MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU CÁC NHÂN TỐ ẢNH
HƯỞNG ĐẾN VIỆC TRIỂN KHAI THÀNH CÔNG HỆ THỐNG ERP..............67
TẠI CÁC DOANH NGHIỆP VIỆT NAM....................................................................67
2.1. Một số mô hình thường được sử dụng trong nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến
việc triển khai thành công hệ thống ERP trong doanh nghiệp..................................67
2.1.1. Lý thuyết hành động hợp lý.............................................................................67
2.1.2. Lý thuyết hành vi hoạch định..........................................................................68
2.1.3. Mô hình chấp nhận công nghệ.........................................................................69
2.1.4. Mô hình Hệ thống thông tin thành công..........................................................70
2.1.5. Mô hình của Gable và cộng sự........................................................................72
2.1.6. Mô hình đo lường sự thành công của hệ thống ERP mở rộng của Ifinedo........73
2.1.7. Mô hình của Markus và Tanis...........................................................................74


2.1.8. Mô hình đánh giá trước vận hành (ex-ante) hệ thống ERP của Stefanous.........75
2.1.9. So sánh giữa các mô hình................................................................................ 77
2.2. Cơ sở lý luận và thực tiễn đề xuất mô hình nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng
đến việc triển khai thành công hệ thống ERP tại các doanh nghiệp Việt Nam..........81
2.2.1. Sự thành công của việc triển khai hệ thống ERP............................................ 81
2.2.2. Cơ sở lý luận và thực tiễn đề xuất mô hình và các giả thuyết nghiên cứu.....81
2.3. Nghiên cứu định tính.......................................................................................94
2.3.1. Thiết kế nghiên cứu định tính.......................................................................... 94
2.3.2. Thu thập dữ liệu............................................................................................... 94
2.3.3. Phân tích kết quả..............................................................................................95

2.4. Mô hình và các giả thuyết nghiên cứu đề xuất...........................................97
KẾT LUẬN CHƯƠNG 2...............................................................................................100
CHƯƠNG 3. KHẢO SÁT VÀ PHÂN TÍCH CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG
ĐẾN VIỆC TRIỂN KHAI THÀNH CÔNG HỆ THỐNG ERP TẠI CÁC DOANH
NGHIỆP VIỆT NAM.....................................................................................................101
3.1. Thiết kế nghiên cứu định lượng..................................................................101
3.1.1. Phát triển công cụ khảo sát............................................................................101
3.1.2. Phương pháp chọn mẫu và thu thập dữ liệu..................................................103
3.1.3. Phương pháp phân tích dữ liệu......................................................................105
3.2. Kết quả nghiên cứu định lượng...................................................................107
3.2.1. Thống kê mô tả mẫu...................................................................................... 107
3.2.2. Kiểm định mô hình nghiên cứu..................................................................... 111
3.2.3. Bàn luận về kết quả nghiên cứu định lượng..................................................128
3.3. Một số giải pháp, kiến nghị nhằm nâng cao khả năng triển khai thành công hệ
thống ERP tại các doanh nghiệp Việt Nam..............................................................134
3.3.1. Bài học kinh nghiệm......................................................................................134
3.3.2. Giải pháp đề xuất...........................................................................................139
3.3.3. Một số kiến nghị............................................................................................ 143
KẾT LUẬN CHƯƠNG 3...............................................................................................144
KẾT LUẬN.......................................................................................................................145
DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ CÓ LIÊN
QUAN ĐẾN LUẬN ÁN..................................................................................................150
TÀI LIỆU THAM KHẢO..............................................................................................151
PHỤ LỤC..........................................................................................................................164


DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
Stt
1.
2.

Từ
Tiếng Anh
viết tắt
ABAP Advance Business Application
ASP

Programming
Application Service Provider

Tiếng Việt
Ngôn ngữ lập trình ứng dụng nghiệp
vụ chuyên sâu
Nhà cung cấp dịch vụ chạy thuê ứng
dụng

3.

CNTT

4.

CO

5.

CSDL

6.

CRM

Công nghệ thông tin
Controlling

Kiểm soát quản lý
Cơ sở dữ liệu

Customer Relationship

Quản trị quan hệ khách hàng

Management
7.

DDIC

Data Dictionary

Từ điển dữ liệu

8.

DNVN

Doanh nghiệp Việt Nam

9.

Dynpro Dynamic Program

Chương trình động

10. ERP

Enterprise Resource Planning

Hoạch định tài nguyên doanh nghiệp

11. FA

Financial Accounting

Kế toán tài chính

12. GUI

Graphical User Interface

Giao diện người dùng đồ họa

13. HR

Human Resources

Nhân sự

14. HTTT

Hệ thống thông tin

15. LAN

Local Area Network

Mạng cục bộ

16. MIS

Management Information System

Hệ thống thông tin quản lý

17. MM

Materials Management

Quản lý nguyên vật liệu

18. MRP

Material Requirement Planning

Hoạch định nhu cầu nguyên vật liệu

19. PLS

Partial Least Square

Phương pháp bình phương tối thiểu

từng phần

20. PP

Production Planning

Lập kế hoạch sản xuất

21. RFP

Request For Proposal

Hồ sơ mời thầu

22. SaaS

Software as a Service

Phần mềm hướng dịch vụ

23. SD

Sales and Distribution

Bán hàng và Phân phối

24. SEM

Structural Equation Modeling

Mô hình phương trình cấu trúc

25. TAM

Technology Acceptance Model

Mô hình chấp nhận công nghệ

26. TPB

Theory of Planned Behavior

Lý thuyết hành vi hoạch định

27. TRA

Theory of Reasoned Action

Lý thuyết hành động hợp lý


DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 1.

Một số nghiên cứu về các nhân tố ảnh hưởng đến triển khai thành công hệ
thống ERP....................................................................................................10
Bảng 1.1. Một số định nghĩa về ERP...........................................................................24
Bảng 1.2. Thiết kế các HTTT theo phương pháp truyền thống...................................37
Bảng 1.3. Quy trình thiết kế các hệ thống ERP...........................................................38
Bảng 1.4. Các lợi ích về mặt công nghệ và kinh tế của ERP......................................39

Bảng 1.5. Các hoạt động của quy trình lựa chọn hệ thống ERP.................................40
Bảng 1.6. Các yếu tố công nghệ cần xem xét khi lựa chọn hệ thống ERP.................41
Bảng 1.7. Tái cấu trúc - Tùy chỉnh...............................................................................41
Bảng 1.8. So sánh chi tiết giữa tái cấu trúc và tùy chỉnh.............................................42
Bảng 1.9. Các phương án thiết kế hệ thống ERP.........................................................44
Bảng 1.10. Các mô hình hỗ trợ các “thực tiễn tốt nhất”................................................45
Bảng 1.11. Các thành phần thiết kế của SAP ERP........................................................45
Bảng 1.12. Tóm tắt dữ liệu nghiên cứu về ERP qua các năm........................................51
Bảng 1.13. Giá trung bình các dự án ERP tại Việt Nam................................................63
Bảng 2.1. So sánh giữa các mô hình đo lường sự thành công.......................................78
Bảng 2.2. Mô tả các nhân tố trong mô hình HTTT thành công cập nhật.......................82
Bảng 2.3. Các nhân tố thành công của một số dự án ERP ở các DNVN....................84
Bảng 2.4. So sánh các nhân tố thành công trong triển khai hệ thống ERP ở các nước
phát triển và các nước đang phát triển.........................................................89
Bảng 2.5. Các giả thuyết nghiên cứu đề xuất...............................................................93
Bảng 2.6. Kết quả khảo sát ý kiến chuyên gia về tầm quan trọng của các nhân tố ảnh
hưởng đến triển khai thành công hệ thống ERP tại các DNVN..................95
Bảng 2.7. Các giả thuyết nghiên cứu sau khi hiệu chỉnh.............................................98
Bảng 3.1. Thang đo các nhân tố.................................................................................102
Bảng 3.2. Mối liên hệ giữa độ lệch chuẩn σ và chất lượng ước lượng.....................104
Bảng 3.3. Tiêu chuẩn kiểm định sự hội tụ của mô hình định lượng..........................106
Bảng 3.4. Đặc điểm mẫu nghiên cứu.........................................................................108
Bảng 3.5. Hệ số tải của các biến quan sát trong lần chạy đầu tiên............................112
Bảng 3.6. Hệ số tải của các biến quan sát sau khi điều chỉnh...................................113
Bảng 3.7. Giá trị ICR, AVE, và Cronbach alpha........................................................114
Bảng 3.8. Giá trị T-value của các biến quan sát.........................................................115
Bảng 3.9. Giá trị hệ số tải của các biến quan sát trong quan hệ với các nhân tố......117
Bảng 3.10. Tương quan giữa các nhân tố và một số chỉ tiêu thống kê khác...............120
Bảng 3.11. Giá trị R2của các biến phụ thuộc................................................................122
Bảng 3.12. Mức ý nghĩa của các hệ số hồi quy...........................................................122

Bảng 3.13. Tổng hợp kết quả kiểm định mối quan hệ giữa các nhân tố trong mô hình
nghiên cứu..................................................................................................127


DANH MỤC BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 1.1. Lý do triển khai ERP – năm 2015.............................................................52
Biểu đồ 1.2. Lý do triển khai ERP – năm 2014.............................................................52
Biểu đồ 1.3. Danh sách các nhà cung ứng ERP thường xuyên được chọn...................53
Biểu đồ 1.4. Mức độ hài lòng đối với các nhà cung cấp ERP của năm 2015 so với năm
2014...........................................................................................................54
Biểu đồ 1.5. Loại phần mềm ERP được chọn triển khai trong năm 2015 so với năm
2014...........................................................................................................54
Biểu đồ 1.6. Chi phí tiết kiệm từ việc sử dụng ERP điện toán đám mây......................55
Biểu đồ 1.7. Những lý do không triển khai ERP điện toán đám mây...........................55
Biểu đồ 1.8. Mức độ tùy chỉnh hệ thống ERP...............................................................56
Biểu đồ 1.9. Các lý do sử dụng dịch vụ tư vấn ERP.....................................................57
Biểu đồ 1.10.So sánh chi phí triển khai dự án ERP năm 2015 với năm 2014...............58
Biểu đồ 1.11.Các nguyên nhân dẫn đến chi phí vượt quá ngân sách dự kiến................58
Biểu đồ 1.12.Thời gian thực hiện dự án ERP.................................................................59
Biểu đồ 1.13.Những lý do dẫn đến thời gian thực hiện dự án ERP bị kéo dài..............59
Biểu đồ 1.14.Thời gian hoàn vốn....................................................................................60
Biểu đồ 1.15.Ích lợi đạt được khi triển khai ERP...........................................................61
Biểu đồ 1.16.Các loại lợi ích đạt được khi triển khai ERP............................................61
Biểu đồ 1.17.Kết quả triển khai ERP..............................................................................62
Biểu đồ 2.1. So sánh các nhân tố thành công trong triển khai hệ thống ERP ở các nước
phát triển và các nước đang phát triển......................................................90
Biểu đồ 3.1. Các giải pháp ERP được sử dụng............................................................109
Biểu đồ 3.2. Tình trạng thực hiện triển khai ERP.......................................................109
Biểu đồ 3.3. Thời gian sử dụng hệ thống ERP............................................................110
Biểu đồ 3.4. Tình hình sử dụng các module trong các hệ thống ERP........................110

Biểu đồ 3.5. Tần suất sử dụng hệ thống ERP..............................................................111


DANH MỤC HÌNH
Hình 1.

Quy trình nghiên cứu.....................................................................................5

Hình 2.

Mô hình nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến triển khai hệ thống ERP ở
Việt Nam......................................................................................................22

Hình 1.1.

Tổng quan về hệ thống ERP........................................................................26

Hình 1.2.

Sự tương tác giữa ERP và MIS...................................................................27

Hình 1.3.

Quá trình phát triển của hệ thống ERP........................................................28

Hình 1.4.

Kiến trúc Client - Server ba tầng.................................................................30

Hình 1.5.

Kiến trúc Client - Server ba tầng của SAP ERP.........................................31

Hình 1.6.

Tổng quan về các module trong hệ thống SAP ERP..................................34

Hình 1.7.

Dữ liệu chính – Dữ liệu khách hàng............................................................46

Hình 1.8.

Giao dịch bán hàng......................................................................................47

Hình 1.9.

Các hệ thống báo cáo...................................................................................47

Hình 2.1.

Mô hình lý thuyết hành động hợp lý (TRA)...............................................68

Hình 2.2.

Mô hình lý thuyết hành vi hoạch định (TPB)..............................................69

Hình 2.3.

Mô hình chấp nhập công nghệ (TAM)........................................................70

Hình 2.4.

Mô hình HTTT thành công gốc...................................................................71

Hình 2.5.

Mô hình HTTT thành công cập nhật...........................................................71

Hình 2.6.

Mô hình của Gable và cộng sự....................................................................72

Hình 2.7.

Mô hình đo lường sự thành công của hệ thống ERP mở rộng của Ifinedo

Hình 2.8.

(2006)...........................................................................................................73
Chu trình triển khai HTTT của Markus và Tanis (2000)............................74

Hình 2.9.

Các giai đoạn chính của vòng đời của hệ thống ERP.................................76

Hình 2.10. Mô hình HTTT thành công cập nhật của DeLone & McLean trong bối cảnh
ứng dụng ERP..............................................................................................83
Hình 2.11. Ảnh hưởng của các biến “Sự hỗ trợ và quyết tâm của lãnh đạo cấp cao”,
“Tái cấu trúc quy trình kinh doanh”, “Đào tạo người dùng”, “Năng lực

nhóm triển khai dự án ERP”, và “Sự phối hợp và giao tiếp giữa các phòng
ban” đến Sự thành công của việc triển khai hệ thống ERP.........................87
Hình 2.12. Ảnh hưởng của “Phương pháp quản trị thay đổi” và “Quản lý dự án” đến
sự thành công của việc triển khai hệ thống ERP.........................................88
Hình 2.13. Ảnh hưởng của “Nền văn hóa quốc gia” đến sự thành công của việc triển
khai hệ thống ERP.......................................................................................91
Hình 2.14. Ảnh hưởng của “Tái cấu trúc quy trình kinh doanh” và “Đào tạo người
dùng” đến dự thỏa mãn của người dùng đối với hệ thống ERP..................91


Hình 2.15. Mô hình nghiên cứu đề xuất........................................................................92
Hình 2.16. Mô hình nghiên cứu sau khi hiệu chỉnh......................................................97
Hình 3.1.

Mô hình cấu trúc........................................................................................121

Hình 3.2.

Mô hình nghiên cứu đã kiểm định về “các nhân tố ảnh hưởng đến triển
khai thành công hệ thống ERP tại các DNVN”.........................................128


1
0

PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài

ERP (Enterprise Resource Planning) là thuật ngữ được Gartner Group of
Standford, CT, USA sử dụng từ những năm đầu của thập niên 70 của thế kỉ trước

nhằm mô tả một hệ thống phần mềm doanh nghiệp được hình thành và phát triển từ
những hệ thống quản lý và kiểm soát kinh doanh giúp doanh nghiệp hoạch định và
quản lý các nguồn lực bên trong và bên ngoài doanh nghiệp. “Nếu mua một hệ thống
ERP thì doanh nghiệp sẽ nhận được cùng một lúc 3 sản phẩm: ý tưởng quản lý,
chương trình phần mềm, và phương tiện kết nối để xây dựng mạng máy tính tích
hợp. Với hệ thống phần mềm thống nhất, đa năng, quán xuyến mọi lĩnh vực hoạt
động từ kế hoạch hóa, thống kê, kiểm toán, phân tích, và điều hành, ERP giúp theo
dõi và quản lý thông suốt, tăng tính năng động, đảm bảo cho doanh nghiệp phản ứng
kịp thời trước những thay đổi liên tục của môi trường bên ngoài. Một đặc điểm nổi
bật nữa của ERP là ERP là một hệ thống phần mềm sống có thể mở rộng và phát
triển theo thời gian cũng như theo từng loại hình doanh nghiệp mà không làm ảnh
hưởng đến cấu trúc của chương trình” (EVN CPC, 2012). Với những tính năng ưu
việt đó, ERP đã được công nhận là một trong những phần mềm kinh doanh quan
trọng nhất trong thời đại mới (Davenport, 1998). Các báo cáo công nghiệp cho thấy
có đến 30.000 công ty trên toàn thế giới đã triển khai hệ thống ERP (Mabert và cộng
sự, 2001), và việc triển khai thành công ERP đã giúp cho các doanh nghiệp tiết kiệm chi
phí, tăng cường khả năng cạnh tranh, đem lại cho doanh nghiệp nhiều lợi ích lâu dài
trong kinh doanh cũng như tiêu chuẩn hóa quy trình kinh doanh trên toàn doanh nghiệp.
Do đó, triển khai ERP thường được xem như là một thành phần của quá trình tái cấu
trúc quy trình kinh doanh và dự án chuyển đổi tổ chức (Botta-Genoulaz & Millet,
2006). Theo trích dẫn của Kalling (2003), có đến 180 tỷ USD được đầu tư
cho ERP
trên toàn cầu vào năm 2010. Các chi phí liên quan đến việc triển khai ERP là rất cao
(Hayes và cộng sự, 2001). Tổng chi phí triển khai ERP cho một công ty vừa là 10-50
triệu USD (Mabert và cộng sự, 2000) và 300-500 triệu USD cho các tập đoàn quốc tế
lớn (Kumar & Van Hillegersberg, 2000). Mặc dù đầu tư cho ERP là lớn như vậy, nhiều
công ty lại thất bại trong việc tối đa hóa lợi ích khi ứng dụng ERP cũng như phải đối
mặt với nhiều vấn đề khác khi triển khai ERP. Về tỷ lệ thất bại trong triển khai ERP,
cũng đã có những ước tính rất khác nhau trong các nghiên cứu (Velcu, 2007). Barker và
Frolick (2003) cho rằng 50% dự án triển khai ERP là thất bại. Hong và Kim (2002)

ước tính tỷ lệ không thành công là 75%. Scott và Vessey (2002) lại ước tính tỷ lệ thất
bại cao tới 90%. Các nghiên cứu khác cho thấy nhu cầu


hiện tại cho ERP đang phát triển ngày càng nhanh, nhưng có rất ít những câu chuyện
thành công (Hong và Kim, 2002). Scott và Vessey (2002) cho rằng 90% các dự án SAP
R/3 thường đưa vào vận hành muộn hơn so với kế hoạch.
Ở Việt Nam, không ít doanh nghiệp cũng đã và đang triển khai hệ thống ERP
trong hoạt động. Thực tế cũng đã chứng minh được “những tính năng ưu việt mà hệ
thống ERP mang lại, nhiều doanh nghiệp đã triển khai thành công và việc ứng dụng ERP
mang lại cho doanh nghiệp nhiều lợi ích trước mắt và cả về lâu dài” như công ty cổ
phần Savimex, công ty cổ phần Giấy Sài Gòn, công ty cổ phần Đồng Tâm, công ty cổ
phần sữa Việt Nam VinaMilk, … (Như Đăng, 2010). Cụ thể, “sau 8 tháng vận hành
ERP trên toàn công ty, Vinamilk đã có thể sơ bộ kết luận về hiệu quả ứng dụng. Hệ
thống giúp công ty thực hiện chặt chẽ, tránh được rủi ro trong công tác kế toán; với sự
phân cấp, phân quyền rõ ràng, công tác tài chính – kế toán thuận lợi hơn nhiều so với
trước đây. Các khâu quản lý kho hàng, phân phối, điều hành doanh nghiệp, quan hệ
khách hàng và sản xuất đã được công ty quản lý tốt hơn, giảm đáng kể rủi ro; giữa bán
hàng và phân phối có sự nhịp nhàng, uyển chuyển hơn; các chức năng theo dõi đều
tiến hành theo thời gian thực. Trình độ nhân viên công nghệ thông tin (CNTT) tại
Vinamilk đã được nâng cao hơn so với trước. Hạ tầng CNTT được kiện toàn, đồng bộ,
chuẩn hoá và củng cố”, và “hệ thống đã đáp ứng tốt nhu cầu của người sử dụng. Việc
quản lý trở nên tập trung, xuyên suốt, có sự thừa hưởng và kịp thời” (Nguyễn Như
Dũng, 2007); hay, việc khởi động dự án ERP Oracle EBS từ giữa năm 2006 đã giúp
doanh thu công ty Giấy Sài Gòn năm 2007 tăng 102% so với năm 2006, đưa tốc độ
tăng trưởng bình quân lên mức 64%/năm trong vòng 6 năm, hệ thống phân phối lên
đến 45000 điểm bán lẻ, và đưa Giấy Sài Gòn trở thành doanh nghiệp ngành giấy đầu
tiên trong nước ứng dụng thành công hệ thống phần mềm quản trị với quy trình tiên
tiến của thế giới (Kinh nghiệm ứng dụng ERP thành công tại Giấy Sài Gòn, 2008).
Tuy nhiên, cho đến nay, hầu hết các giải pháp ERP nổi tiếng (SAP, Oracle, …) đều được

phát triển bởi các nhà cung cấp ở Mỹ hoặc ở Châu Âu. Những hệ thống này chứa đựng
những suy nghĩ kiểu phương Tây, và do đó có thể không phù hợp với các phong tục tập
quán, các giá trị, và các chuẩn mực của các nước đang phát triển. Một phân tích về
khách hàng trên website của ba nhà cung cấp ERP lớn nhất (www.sap.com,
www.oracle.com, và www.peoplesoft.com) đã chỉ ra rằng chưa đến 7% trong tổng số các
gói ERP đã được triển khai được thực hiện ở các nước đang phát triển. Tại sao tỉ lệ ứng
dụng ERP ở các nước đang phát triển lại thấp như vậy? Nghiên cứu của Rajapakse và
Seddon (2005) đã đưa ra bốn nguyên nhân cơ bản cho vấn đề này. Đó là: (1) chi phí ban
đầu cho việc triển khai ERP vượt quá khả năng của hầu hết các tổ chức; (2) văn


hóa quốc gia của các nước đang phát triển không phù hợp với các nền văn hóa được áp
đặt trong các giải pháp ERP; (3) tốc độ ứng dụng ERP ở các nước đang phát triển bị ảnh
hưởng nghiêm trọng bởi sự thiếu thông tin, thiếu nhận thức và nguồn nhân lực được
đào tạo bài bản về ERP, bởi các dự án không thành công, và những vấn đề không chắc
chắn khác đến từ phía các nhà cung cấp; (4) việc cắt giảm nhân viên khi triển khai
ERP tạo ra những mâu thuẫn giữa việc triển khai ERP với chuẩn mực văn hóa trong thị
trường lao động ở các nước đang phát triển. Là một nước đang phát triển nằm trong khu
vực Châu Á, do đó, Việt Nam cũng phải đối mặt với những thách thức trên khi triển khai
hệ thống ERP. Số lượng các doanh nghiệp Việt Nam (DNVN) ứng dụng ERP còn khá
khiêm tốn. Theo kết quả khảo sát thì chỉ có 15% trong tổng số 4751 doanh nghiệp tham
gia khảo sát có ứng dụng giải pháp ERP trong hoạt động của mình (Cục TMĐT và
CNTT, 2015). Hầu hết các doanh nghiệp này, trong quá trình triển khai ERP vào chiến
lược kinh doanh của mình, đều triển khai chưa thành công, gặp không ít khó khăn, phần
lớn các doanh nghiệp chỉ dừng lại ở mức độ kiểm soát, rất ít doanh nghiệp có thể vận
dụng tính năng kế hoạch hóa. Rất nhiều doanh nghiệp cảm thấy “bị gượng ép khi đầu tư
dự án ERP”.
Triển khai ERP thành công hay thất bại liên quan mật thiết với cách thức thực
hiện của các công ty. Quy trình triển khai ERP có thể khác nhau ở mỗi công ty và
những khác biệt này có thể là do mục tiêu, phạm vi, hoặc sự sẵn có của các nguồn lực.

Tuy nhiên, trong số những khác biệt trong mỗi quy trình triển khai đó luôn có một số
điểm quan trọng chung ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả triển khai hệ thống ERP. Những
điểm quan trọng này được xem như là những nhân tố thành công chính (Laudon &
Laudon, 1998). Các nhân tố thành công được định nghĩa là “một số khía cạnh chính mà
việc triển khai phải đi đúng theo đó thì kết quả triển khai mới thành công được”
(Rockhart, 1979). Việc hiểu được các nhân tố thành công cho triển khai hệ thống ERP sẽ
đem lại một số chỉ dẫn về các nhân tố cần được chú ý để giúp quy trình triển khai đạt
được sự thành công. Các nhân tố thành công chính có thể là rủi ro và cũng có thể là cơ
hội tùy thuộc vào cách thức tổ chức đối mặt với chúng ra sao. Trên thế giới, đã có nhiều
nghiên cứu về ERP nói chung và nghiên cứu về các nhân tố ảnh hưởng đến triển khai hệ
thống ERP nói riêng. Tuy nhiên, số lượng nghiên cứu về vấn đề này ở Việt Nam còn
chưa nhiều. Các đề tài chủ yếu mới chỉ tập trung vào việc mô tả, phân biệt khái niệm
về ERP, đúc kết các kinh nghiệm triển khai ERP, các nguyên nhân dẫn đến thành công
hay thất bại trong quá trình triển khai ERP tại một số doanh nghiệp. Hầu hết các nghiên
cứu chưa tập trung vào việc khảo sát thực nghiệm tại môi trường Việt Nam khi ứng
dụng ERP, chưa áp dụng các phương pháp nghiên cứu


chuyên dụng khi nghiên cứu về triển khai hệ thống ERP để từ đó có thể xác định những
nhân tố ảnh hưởng đến việc triển khai thành công một hệ thống ERP trong doanh
nghiệp, có thể kiểm soát được mức độ tác động của các nhân tố để tăng khả năng triển
khai thành công hệ thống ERP trong môi trường Việt Nam. Đặc biệt, hầu như không
xuất hiện các nghiên cứu về xác định mối quan hệ giữa các nhân tố chính ảnh hưởng đến
triển khai thành công hệ thống ERP. Điều này cho thấy còn khoảng trống trong nghiên
cứu về vấn đề này tại môi trường Việt Nam.
Xuất phát từ những lý do trên, đề tài “Nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến
việc triển khai thành công hệ thống ERP tại các doanh nghiệp Việt Nam” được chọn
triển khai thực hiện.

2. Mục tiêu nghiên cứu của luận án

• Mục tiêu tổng quát: Trên cơ sở nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế và đánh giá thực trạng
việc ứng dụng ERP trong nước, luận án hướng đến việc xác định các nhân tố chính ảnh
hưởng đến việc triển khai thành công hệ thống ERP trong các DNVN nhằm nâng cao
tính khả thi và hiệu quả của lĩnh vực này.
•

Mục tiêu cụ thể:


Nghiên cứu các tài liệu trong và ngoài nước có liên quan đến triển khai hệ thống
ERP nói chung và các nhân tố ảnh hưởng đến triển khai thành công hệ thống ERP
nói riêng để xác định khoảng trống nghiên cứu cho đề tài luận án.



Đánh giá thực trạng ứng dụng ERP trong hoạt động của các doanh nghiệp Việt
Nam trong giai đoạn hiện nay.



Nghiên cứu các mô hình/khung lý thuyết đã được vận dụng trong các nghiên cứu
về các nhân tố ảnh hưởng đến việc triển khai thành công hệ thống ERP trên thế
giới và các bài học kinh nghiệm rút ra cho Việt Nam.



Đề xuất và kiểm định mô hình nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến việc triển
khai thành công hệ thống ERP trong các điều kiện cụ thể của các DNVN.



Đề xuất một số giải pháp nhằm tăng cường khả năng thành công, giảm thiểu các
rủi ro trong quá trình triển khai hệ thống ERP trong các DNVN.

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
•

Đối tượng nghiên cứu:


Chủ thể nghiên cứu: hệ thống ERP và các nhân tố ảnh hưởng đến việc triển khai
thành công hệ thống ERP trong các DNVN.



•

Khách thể nghiên cứu: các cá nhân đang sử dụng hệ thống ERP tại các DNVN.
Phạm vi nghiên cứu:



Về mặt không gian: nghiên cứu thực tiễn thực hiện tại một số doanh nghiệp
đang triển khai hệ thống ERP ở Việt Nam.



Về mặt thời gian: dữ liệu sơ cấp phục vụ cho nghiên cứu được tiến hành thu thập
từ ngày 01/08/2016 đến ngày 30/09/2017.

4. Phương pháp nghiên cứu
4.1. Quy trình nghiên cứu
Trong bản luận án này, quy trình nghiên cứu được thực hiện theo ba giai đoạn
như ở Hình 1.
1. Xác định vấn đề nghiên cứu

Giai đoạn 1

2. Tổng quan tài liệu nghiên cứu
3. Đề xuất mô hình nghiên cứu
4. Khảo sát ý kiến chuyên gia

Giai đoạn 2
5. Hoàn thiện mô hình nghiên cứu và phiếu khảo sát
6. Khảo sát chính thức

Giai đoạn 3

7. Phân tích dữ liệu
8. Bàn luận & Đề xuất giải pháp, kiến nghị

Hình 1. Quy trình nghiên cứu
•

Giai đoạn 1: bao gồm các công việc sau:


Xác định vấn đề nghiên cứu.



Tổng quan các tài liệu nghiên cứu một cách chi tiết và toàn diện để có thể hiểu
sâu hơn các vấn đề liên quan đến nghiên cứu và xác định các khoảng trống trong
các nghiên cứu hiện tại.




Đề xuất mô hình nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến việc triển khai thành
công hệ thống ERP tại các DNVN cùng với thang đo các nhân tố trong mô hình
nghiên cứu trên cơ sở phân tích, tổng hợp các nghiên cứu cũng như khảo sát một
số trường hợp cụ thể ở Việt Nam đã triển khai thành công giải pháp ERP.

• Giai đoạn 2: kiểm tra ban đầu tính hợp lệ của mô hình nghiên cứu trong bối cảnh các
DNVN – việc kiểm tra được thực hiện bằng phương pháp khảo sát chuyên sâu thông
qua phiếu khảo sát kết hợp với phỏng vấn qua điện thoại để khảo sát ý kiến của một số
chuyên gia triển khai ERP ở các DNVN. Kết quả phân tích dữ liệu khảo sát chuyên sâu
là cơ sở để điều chỉnh mô hình nghiên cứu cho phù hợp. Trên cơ sở đó, bảng câu hỏi để
phục vụ cho nghiên cứu định lượng cũng được hoàn thiện.
• Giai đoạn 3: khảo sát và phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến việc triển khai thành công hệ
thống ERP tại các DNVN – bảng câu hỏi được gửi đến các đối tượng khảo sát để thu
thập dữ liệu, dữ liệu sau khi thu thập sẽ được kiểm tra để đảm bảo tính hợp lệ, sau đó sẽ
được xử lý và phân tích để thực hiện các kiểm định cần thiết và đề xuất một số giải
pháp, kiến nghị dựa theo các kết quả thu được.
Trong bản luận án vận dụng đồng thời cả phương pháp nghiên cứu định tính và
phương pháp nghiên cứu định lượng.
Các phương pháp nghiên cứu định tính được sử dụng để nghiên cứu tổng quan
về các mô hình, các lý thuyết liên quan đến việc nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến
triển khai thành công hệ thống ERP cũng như khảo sát thực trạng của việc ứng dụng
ERP hiện nay tại các doanh nghiệp. Bên cạnh đó, nghiên cứu cũng áp dụng phương

pháp khảo sát chuyên sâu thông qua phiếu khảo sát kết hợp với phỏng vấn qua điện
thoại để khảo sát ý kiến của một số nhà cung ứng, một số nhà tư vấn, và người dùng
ERP ở một số doanh nghiệp đã triển khai thành công hệ thống ERP ở Việt Nam. Kết quả
của nghiên cứu định tính là một trong những căn cứ để giúp xác định được khung lý
thuyết phù hợp cho việc nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến việc triển khai thành
công hệ thống ERP trong bối cảnh các DNVN, và cũng là căn cứ để giúp kiểm tra ban
đầu tính phù hợp của mô hình trong khung cảnh mới (các doanh nghiệp ở Việt Nam).
Nghiên cứu định lượng sử dụng trong việc điều tra khảo sát dữ liệu thứ cấp và
dữ liệu sơ cấp.


4.2. Phương pháp thu thập dữ liệu
Nghiên cứu sử dụng cả dữ liệu thứ cấp và dữ liệu sơ cấp. Cụ thể như sau:
• Dữ liệu thứ cấp: sử dụng các báo cáo thống kê của Cục Thương mại điện tử và Công nghệ
thông tin, công ty tư vấn Panorama, … về tình hình ứng dụng giải pháp
hoạt động của các doanh nghiệp trên thế giới cũng như ở Việt Nam.

ERP trong

• Dữ liệu sơ cấp: được thu thập thông qua phương pháp khảo sát bằng bảng hỏi. Một số vấn
đề liên quan đến phương pháp này được thiết kế như sau:


Mẫu và tổng thể mẫu: tổng thể mẫu nghiên cứu là toàn thể cá nhân có sử dụng hệ
thống ERP trong tất cả DNVN có ứng dụng giải pháp ERP. Tuy nhiên, khó có thể
có danh sách tất cả các doanh nghiệp có sử dụng giải pháp ERP nên nghiên cứu
áp dụng phương pháp chọn mẫu thuận tiện trên cơ sở chọn ra một số cá nhân
thuộc một số doanh nghiệp. Dữ liệu được thu thập thông qua bảng câu hỏi. Bảng
câu hỏi được gửi trực tiếp, hoặc dưới hình thức e-mail, hoặc thông qua các
website, diễn đàn ERP … đến các đối tượng điều tra.



Thiết kế bảng câu hỏi: bảng câu hỏi được thiết kế dựa trên sự kế thừa các kết
quả nghiên cứu trước về các nhân tố ảnh hưởng đến triển khai thành công hệ
thống ERP trong doanh nghiệp, và được thiết kế lại để phù hợp với đặc điểm
của đối tượng nghiên cứu với những nội dung chính sau:
- Phần 1: nhận định của cá nhân về vai trò của các nhân tố chính ảnh hưởng
đến việc triển khai thành công hệ thống ERP.
- Phần 2: thông tin cá nhân của các đối tượng điều tra (giới tính, tuổi, trình độ học
vấn, thâm niên công tác, giải pháp ERP đang sử dụng, thời gian sử dụng hệ
thống ERP, …).

4.3. Phương pháp xử lý và phân tích dữ liệu
Nghiên cứu tập trung vào các phân tích sau:
• Phân tích thống kê mô tả: nhằm xác định đặc điểm chung, xu hướng của mẫu nghiên cứu.
• Phương pháp bình phương nhỏ nhất từng phần PLS: nhằm kiểm định độ phù hợp tổng thể
của mô hình nghiên cứu cũng như kiểm định các giả thuyết nghiên cứu về các nhân tố
ảnh hưởng đến việc triển khai thành công hệ thống ERP tại các DNVN.
Các kĩ thuật trên được tiến hành bằng phần mềm phân tích và xử lý số liệu
VisualPLS kết hợp với phần mềm SPSS.


5. Những đóng góp mới của luận án
Luận án đã đạt được một số kết quả sau đây:
Một là, luận án đã đánh giá được thực trạng ứng dụng ERP trong hoạt động của
các doanh nghiệp ở Việt Nam.
Hai là, luận án đã hệ thống hóa được một số mô hình/khung lý thuyết thường
được ứng dụng trong nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến việc triển khai thành công
hệ thống thông tin (HTTT) nói chung và hệ thống ERP nói riêng, từ đó xác định được

khung lý thuyết phù hợp cho việc nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến việc triển
khai thành công hệ thống ERP trong bối cảnh các DNVN.
Ba là, luận án đã đề xuất được mô hình nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến
việc triển khai thành công hệ thống ERP trong các doanh nghiệp tại môi trường Việt
Nam – mô hình này không những cho biết các nhân tố có ảnh hưởng đến việc triển
khai thành công hệ thống ERP ở các DNVN mà còn cho biết mối quan hệ giữa các
nhân tố cũng như mức độ tác động của mỗi nhân tố đối với việc triển khai thành công
hệ thống ERP. Đây là một mô hình lý thuyết mới, có thể lấy làm cơ sở cho các nghiên
cứu về ERP nói chung và nghiên cứu triển khai ERP nói riêng trong các DNVN
Bốn là, luận án đã đề xuất được một số giải pháp nhằm tăng khả năng thành
công, giảm thiểu rủi ro trong quá trình triển khai hệ thống ERP ở các DNVN. Cụ thể:
•

Giải pháp cho các doanh nghiệp đang và sẽ triển khai hệ thống ERP trong các
hoạt động nhằm tăng cường khả năng thành công và giảm thiểu rủi ro trong quá
trình triển khai hệ thống ERP.

•

Giải pháp cho các công ty phần mềm đang và sẽ triển khai hệ thống ERP và các
nhà cung cấp/tư vấn ERP cho các DNVN trong việc chuẩn bị một số chiến lược
để khắc phục những khác biệt giữa sản phẩm ERP của mình với các công ty triển
khai ERP ở Việt Nam nói riêng và các nước đang phát triển nói chung.

6. Kết cấu của luận án
Ngoài phần mở đầu, kết luận, phụ lục, nội dung chính của luận án được chia
làm 3 chương như sau:
Chương 1. Tổng quan về hệ thống ERP và tình hình ứng dụng ERP trong
hoạt động của các doanh nghiệp

Chương này trình bày một số vấn đề liên quan đến hệ thống ERP như khái niệm
về hệ thống ERP, lịch sử phát triển, kiến trúc của hệ thống ERP, các phương án thiết kế
và triển khai hệ thống ERP, ... và thực trạng ứng dụng ERP trong hoạt động của các
doanh nghiệp trên thế giới cũng như ở Việt Nam.
Chương 2. Đề xuất mô hình nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến việc
triển khai thành công hệ thống ERP tại các doanh nghiệp Việt Nam
Phần đầu của chương này trình bày đặc điểm của các mô hình/khung lý thuyết
thường được sử dụng trong nghiên cứu triển khai hệ thống ERP nói chung và nghiên cứu
các nhân tố ảnh hưởng đến việc triển khai thành công hệ thống ERP nói riêng. Trên cơ
sở đó, trình bày cơ sở lý luận và thực tiễn cho việc đề xuất mô hình và các giả thuyết
nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến việc triển khai thành công hệ thống ERP tại các
DNVN. Phần cuối của chương này trình bày các kết quả phân tích định tính cho việc
kiểm thử mô hình và các giả thuyết nghiên cứu đã đề xuất.
Chương 3. Khảo sát và phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến việc triển
khai thành công hệ thống ERP tại các doanh nghiệp Việt Nam
Trên cơ sở mô hình và các giả thuyết nghiên cứu đã đề xuất ở chương 2,
chương này trình bày các nội dung liên quan đến nghiên cứu định lượng để kiểm định
mô hình và các giả thuyết nghiên cứu – từ thiết kế nghiên cứu cho đến phân tích kết
quả nghiên cứu. Bàn luận kết quả nghiên cứu và đề xuất một số giải pháp, kiến nghị để
nâng cao khả năng triển khai thành công hệ thống ERP tại các DNVN cũng được trình
bày chi tiết trong chương này.

7. Tổng quan tình hình nghiên cứu
7.1. Các nghiên cứu trên thế giới
Cho đến nay, trên thế giới đã có rất nhiều nghiên cứu liên quan đến ERP. Chẳng
hạn, theo tổng kết của Moon (2007), chỉ từ năm 2000 đến 05/2006 đã có 313 nghiên
cứu về ERP được đăng tải trên các tạp chí. Trong đó, có đến 135 bài nghiên cứu về triển
khai hệ thống ERP (chiếm hơn 40% các bài nghiên cứu về ERP). Các nghiên cứu về
triển khai ERP thường tập trung vào các hướng nghiên cứu sau:

•

Nghiên cứu tình huống: tập trung vào khảo sát kinh nghiệm triển khai hệ thống
ERP tại một/một số công ty.

•

Nghiên cứu các nhân tố thành công chính: xác định các nhân tố chủ yếu dẫn đến
sự thành công hay thất bại của dự án ERP – đây là một trong những


19

hướng nghiên cứu quan trọng nhất của nghiên cứu triển khai ERP (Kamhawi,
2007).
•

Nghiên cứu quản trị thay đổi: giải thích lý do quản trị thay đổi có vai trò quan
trọng trong triển khai ERP, hoặc đề xuất phương pháp để quản trị thay đổi đạt hiệu
quả, các bài học kinh nghiệm và các chiến lược để quản trị thay đổi.

•

Nghiên cứu các giai đoạn cần chú trọng: xem xét từng giai đoạn riêng biệt trong
quá trình triển khai hệ thống (lựa chọn hệ thống, tùy chỉnh hệ thống, …).

•

Nghiên cứu các vấn đề về văn hóa: tập trung so sánh sự giống và khác nhau giữa
văn hóa của các quốc gia trong triển khai ERP và sự tác động của nó tới sự thành

công của dự án ERP.

Bảng 1 tổng hợp một số nghiên cứu về các nhân tố chính ảnh hưởng đến sự
thành công của quá trình triển khai hệ thống ERP trong thời gian qua.
Bảng 1. Một số nghiên cứu về các nhân tố ảnh hưởng đến triển khai thành công
hệ thống ERP
Tác giả

Năm

Blerta Abazi
2016
Chaushi; Agron
Chaushi; &
Zamir Dika

“Critical success
factors in ERP

Cách tiếp cận
& Phương
pháp
nghiên cứu
- Tổng quan các nghiên
cứu liên quan đến các

Kết quả
(Nhân tố ảnh
hưởng
đến triển khai ERP)

Cung cấp một danh
sách toàn diện hơn về

implementation”

nhân tố ảnh hưởng đến

10 nhân tố chính ảnh

triển khai thành công hệ

hưởng đến việc triển

Nghiên cứu

thống ERP tại các doanh khai thành công hệ
nghiệp.

thống ERP, giúp các

- Tiến hành chọn và

doanh nghiệp có thể

phân tích sâu 22 nghiên

dễ dàng vận dụng để

cứu sử dụng phương

nâng cao khả năng

pháp tổng hợp gộp

triển khai thành công.

(meta-synthesis method) 10 nhân tố đó là: (1)
trong nghiên cứu định

có hiểu biết sâu về

tính.

doanh nghiệp và các

HTTT cũ, (2) có
chiến lược rõ ràng, (3)
có sự tài trợ của quản
lý cấp cao, (4) có
phương pháp quản lý
quy trình và dự án phù


Tác giả

Năm

Nghiên cứu

Cách tiếp cận

& Phương
pháp
nghiên cứu

Kết quả
(Nhân tố ảnh
hưởng
đến triển khai ERP)
hợp để thực hiện tái
cấu trúc quy trình kinh
doanh, (5) nắm được
các phương pháp quản
trị thay đổi hiện đại,
(6) nhóm triển khai dự án
có chuyên môn giỏi và
kỹ năng tốt,
(7) thiết lập được các thủ
tục rõ ràng trong khâu
nhập dữ liệu vào, (8)
thực hiện đào tạo và
hợp lý hóa việc giao
tiếp giữa các phòng
ban, (9) thiết lập các
thang đo hiệu quả
công việc, (10) quyết
định phương
thức triển khai.

Ahmad Saleh
Shatat

2015

“Critical Success

- Trên cơ sở tổng quan và

Có 10 nhân tố chính

Factors in Enterprise

phân tích các nhân tố ảnh ảnh hưởng đến việc

Resource Planning

hưởng đến việc triển khai triển khai thành công

(ERP) System
Implementation: An

thành công hệ thống ERP của một hệ thống ERP.
trong các nghiên cứu liên

Exploratory Study in quan, xác định ra 20
Oman”

Đó là: Sự hỗ trợ của
quản lý cấp cao, sự

nhân tố ảnh hưởng đến

tham gia của người

việc triển khai thành

dùng, mục tiêu rõ

công hệ thống ERP.

ràng, hoạch định

- Sử dụng phương pháp

chiến lược CNTT, đào

khảo sát bằng bảng hỏi ,

tạo và huấn luyện

bảng hỏi được gửi đến

người dùng, sự hỗ trợ

35 doanh nghiệp ứng

của nhà cung cấp, khả

dụng ERP ở Oman, kết

năng làm việc nhóm,

quả thu về được 19 bảng

người phụ trách dự án,

hỏi hợp lệ.

phương pháp giám sát
và đánh giá hiệu quả


Tác giả

Năm

Cách tiếp cận
& Phương
pháp
nghiên cứu

Nghiên cứu

Kết quả
(Nhân tố ảnh
hưởng
đến triển khai ERP)
thực hiện, tập huấn về
quy trình kinh doanh
mới.

Hooshang M. 2014
Beheshti; Bruce
K. Blaylock;

“Selection and
critical success

- Phương pháp nghiên
cứu trường hợp được sử

factors in successful dụng để phân tích,

Mục tiêu rõ ràng, đào
tạo và huấn luyện
người dùng, sự giao

Dale A.

ERP

nghiên cứu thực hiện tại

tiếp giữa các phòng

Henderson; &

implementation”

6 doanh nghiệp sản xuất

ban, và sự tham gia

trong các lĩnh vực khác

của người dùng là các

nhau ở Virginia.

nhân tố quan trọng

- Nghiên cứu sử dụng

nhất ảnh hưởng đến

James G. Lollar

phương pháp thu thập dữ việc triển khai thành
liệu bán cấu trúc thông

công hệ thống ERP.

qua phỏng vấn và bảng
hỏi.
Yasar Akca &
Gokhan Ozer

2014

“Diffusion of
Innovation Theory

and an
Implementation on

- Dựa trên Lý thuyết phổ Việc sử dụng lý thuyết
biến sự đổi mới của
phổ biến sự đổi mới
Roger (2003).

để xác định các nhân

- Sử dụng phương pháp

tố ảnh hưởng đến việc

Enterprise Resource điều tra bằng bảng hỏi –

triển khai thành công

Planning Systems”

gửi qua email.

hệ thống ERP là hoàn

- Phân tích dữ liệu: sử

toàn phù hợp. Theo đó,

dụng phần mềm SPSS.

sự thành công của triển
khai hệ thống ERP phụ
thuộc vào các nhân tố:
TQM, sự hỗ trợ của
quản lý cấp cao, đào
tạo người dùng, áp lực
cạnh tranh, tính bất
định của môi trường
kinh doanh, và ích lợi
cảm nhận.

Simona Sternad 2013
& Samo Bobek

“Impacts of TAMbased external

- Dựa trên mô hình
TAM.

- 3 nhân tố: Đặc điểm
cá nhân và kỹ năng về

factors on ERP

- Sử dụng phương pháp

máy tính, đặc điểm về

acceptance”

điều tra bằng bảng hỏi,

công nghệ - hệ thống,


Tác giả

Năm

Nghiên cứu

Zainal Arifin
Hasibuan; &

2012

“Priority of Key
Success Factors

Gede Rasben

(KSFS) on

Dantes

Cách tiếp cận
& Phương
pháp
nghiên cứu
293 bảng hỏi được gửi

đến 44 công ty có sử
dụng ERP ở Slovenia.
- Phương pháp phân tích
dữ liệu: sử dụng kỹ thuật
PLS trong phần mềm
Smart PLS 2.0.

Kết quả
(Nhân tố ảnh
hưởng
đến triển khai ERP)
và đặc điểm hoạt động
của tổ chức ảnh
hưởng trực tiếp đến
tính dễ sử dụng cảm
nhận và ích lợi cảm
nhận của việc sử dụng
hệ thống ERP;
- Kỹ thuật SEM hoàn
toàn phù hợp để kiểm
định sự phù hợp tổng
thể của mô hình
nghiên cứu cũng như
xác định mối quan hệ
giữa các nhân tố.

- Trên cơ sở tổng hợp
các kết quả của các

- Sự thành công của

việc triển khai 1 hệ

nghiên cứu trước về các

thống ERP được đo

Enterprise Resource nhân tố ảnh hưởng đến
Planning System

triển khai ERP.

Implementation Life - Sử dụng kết hợp
Cycle”

lường bởi 5 nhóm
nhân tố: chất lượng hệ
thống (system

phương pháp phỏng vấn

quality), chất lượng

và phương pháp điều tra

thông tin (information

bằng bảng hỏi (740 bảng quanlity), chất lượng
hỏi được gửi đến 74

dịch vụ (service

công ty đã & đang sử

quality), tác động

dụng ERP) để thu thập

chiến thuật (tactical

dữ liệu.

impact), tác động
chiến lược (strategic
impact).

DonHee
Lee; Sang M.

2010

“The effect of
Organizational

- Dựa trên mô hình
TAM, bổ sung vào nhân

- Sự hỗ trợ của tổ
chức có ảnh hưởng

Lee; David L.

Support on ERP

tố “Sự hỗ trợ của tổ

trực tiếp và cùng

Olson;

Implementation”

chức”.

chiều đến Lợi ích cảm

& Soong Hwan

- Sử dụng phương pháp

nhận và tính dễ sử

Chung

điều tra bằng bảng hỏi,

dụng cảm nhận – là

700 bảng hỏi được gửi

hai nhân tố quan trọng

Tác giả

Năm

Nghiên cứu

Cách tiếp cận
& Phương
pháp
nghiên cứu
đến người dùng ERP

Kết quả
(Nhân tố ảnh
hưởng
đến triển khai ERP)
quyết định đến việc

trong các SME có triển

triển khai ERP

khai ERP tại Hàn Quốc.

- TAM là mô hình lý
thuyết tốt có thể sử
dụng trong nghiên cứu
giải thích mức độ hài

lòng của người dùng
đối với hệ thống ERP.

Kee-Young
Kwahk &

2010

Hyunchul Ahn

“Moderating effects - Tổng hợp các kết quả
Sự khác biệt về địa lý
of localization
nghiên cứu trước về triển và văn hóa có thể điều
differences on ERP

khai ERP để xác định

tiết mối quan hệ giữa

use: A socio-

các nhân tố ảnh hưởng

thái độ hướng tới sự

technical systems
perpective”

đến triển khai thành công thay đổi và ích lợi

ERP.

cảm nhận đối với việc

- Dữ liệu được thu thập

sử dụng ERP.

trên 2 nhóm doanh
nghiệp khác nhau về giải
pháp ERP sử dụng: giải
pháp ERP nội địa (283)
& giải pháp ERP nước
ngoài (292).
- Phương pháp phân tích
dữ liệu: sử dụng kỹ thuật
PLS trong phần mềm
PLS-Graph 3.0.
Chung B.;
Skibniewski

2009

M.; & Kwak Y.

“Developing ERP
Systems Success
Model for the

công kết hợp với các

công hệ thống ERP

Construction

nguyên tắc cơ bản trong

trong ngành công

quản lý dự án.

nghiệp xây dựng.

Industry”
Zabjek D.;
Kovacic A.; &
Stemberger M.
I.

2009

- Dựa trên mô hình TAM - Đề xuất được mô
và mô hình HTTT thành hình triển khai thành

“The influence of
business process

Trên cơ sở tổng quan
Sự hỗ trợ của quản lý
một số nghiên cứu về các cấp cao, quản trị thay

management and

nhân tố ảnh hưởng đến

some other CSFs on triển khai thành công hệ

đổi, và quản trị quy
trình kinh doanh là 3

successful ERP

thống ERP, tác giả tiến

nhân tố rất quan trọng,

implementation”

hành kiểm định ảnh

có ảnh hưởng tích cực


Tác giả

Năm

Kee-Young
Kwahk & Jae-

2008

Nam Lee

Nghiên cứu

Cách tiếp cận
Kết quả
& Phương
(Nhân tố ảnh
pháp
hưởng
nghiên cứu
đến triển khai ERP)
hưởng của các nhân tố
đến triển khai thành
Quản trị quy trình kinh
công hệ thống ERP.
doanh, sự hỗ trợ của
quản lý cấp cao, và quản
trị thay đổi đến sự thành
công của dự án triển khai
hệ thống ERP.
Tác giả sử dụng phương
pháp điều tra thực
nghiệm kết hợp với cách
tiếp cận xác nhận sử
dụng mô hình SEM.

“The role of

- Kết hợp mô hình TAM
readiness for change với lý thuyết hành vi
in ERP

“Sự sẵn sàng đổi mới”
có ảnh hưởng trực tiếp

hoạch định TPB.

& cùng chiều đến “sự

implementation:

- Sử dụng phương pháp

dễ sử dụng cảm nhận”

Theorical bases and

điều tra bằng bảng hỏi,

và “ích lợi cảm nhận”,

empirical validation” 350 bảng hỏi được gửi

bản thân “sự sẵn sàng

đến các nhân viên có sử

đổi mới” lại chịu sự

dụng ERP tại 72 doanh

tác động trực tiếp và

nghiệp ở Hàn Quốc.

cùng chiều của “năng
lực cá nhận” và “sự áp
đặt của tổ chức”.

Jiwat Ram &
Paula M.C.
Swatman

2008

“Enterprise
Resource Planning

- Sử dụng kết hợp các lý - Quản lý dự án và
thuyết, mô hình: thuyết Huấn luyện & đào tạo

Innovation Process:

phổ biến sự đổi mới của

là các nhân tố chính

Towards

Rogers, Mô hình triển

ảnh hưởng đến triển

Development of an

khai HTTT của Kwon

khai thành công hệ

và Zmud, mô hình

thống ERP.

Integrated
Framework for

HTTT thành công của

Successful Adoption DeLone & McLean.
and
Implementation”
Jayaraman &
Bhatti

2007 “The critical success Sử dụng hướng tiếp cận

Quản lý dự án, tái cấu

factors for the

theo 2 bước:

trúc quy trình kinh

acquisition and

- Tổng quan 19 bài báo

doanh, đào tạo người


Tác giả

Năm

Cách tiếp cận
& Phương
pháp
nghiên cứu
về các nhân tố ảnh
hưởng đến triển khai
ERP từ năm 1998 đến
năm 2003 và liệt kê ra 12
nhân tố chính ảnh hưởng
đến triển khai thành công
hệ thống ERP.
- Khảo sát và phân tích ý
kiến đánh giá của 53

người dùng hệ thống
ERP ở một số doanh
nghiệp tại Úc.

Kết quả
(Nhân tố ảnh
hưởng
đến triển khai ERP)
dùng, quản trị thay
đổi, sự hỗ trợ của
quản lý cấp cao, giao
tiếp hiệu quả, nhóm
làm việc, sự tham gia
của người dùng, sự
tham gia của các
chuyên gia tư vấn, và
các mục tiêu rõ ràng
là các nhân tố quan
trọng ảnh hưởng đến
triển khai thành công
hệ thống ERP.

“Determination of
critical success

Trên cơ sở 14 nhân tố
được chọn ra từ danh

Cả 14 nhân tố (hỗ trợ
của quản lý cấp cao,

factors in

sách các nhân tố được

tái cấu trúc quy trình

implementing an

xác định từ 9 bài báo

kinh doanh, quản lý

Nghiên cứu
implementation of
ERP systems”

Garcia-Sanchez 2007
& Perez-Bernal

ERP system: A field nghiên cứu về các nhân
study in Mexican
enterprises”

tố ảnh hưởng đến triển

dự án, giám đốc dự
án, sự tham gia của

khai thành công hệ thống người dùng, đào tạo

ERP, các tác giả tiến

và hỗ trợ người dùng,

hành khảo sát 48 doanh

chuyên gia tư vấn bên

nghiệp ở khu đô thị

ngoài, kế hoạch quản

Guadalajara ở Meehico

trị thay đổi, giải pháp

sử dụng phương pháp

ERP lựa chọn, tầm

điều tra bằng bảng hỏi.

nhìn và kế hoạch kinh
doanh tương ứng, sự
thuận lợi cho những
thay đổi trong cơ cấu
tổ chức ở hệ thống cũ
và hạ tầng CNTT,
giao tiếp, đội dự án
ERP, kiểm thử và các

giải pháp giải quyết
các vấn đề phát sinh)
đều có ảnh hưởng lớn