Chất lượng công chức cấp xã huyện đam rông, tỉnh lâm đồng

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

BỘ NỘI VỤ

…………/…………

………/………

HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA

BÙI TIẾN VIẾT

CHẤT LƯỢNG CÔNG CHỨC CẤP
XÃ HUYỆN ĐAM RÔNG, TỈNH
LÂM ĐỒNG

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG


LÂM ĐỒNG - NĂM 2017


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

BỘ NỘI VỤ
…
…
…
…
/
…

…
…
…

…
/
…
…

H
Ọ
C
V
I
Ệ
N
H
À
N
H
C
H
Í
N
H
Q
U
Ố
C
G

I
A


BÙI TIẾN
VIẾT

CHẤT LƯỢNG CÔNG CHỨC CẤP XÃ
HUYỆN ĐAM RÔNG, TỈNH LÂM ĐỒNG

LUẬN VĂN THẠC SĨ
QUẢN LÝ CÔNG
Chuyên ngành: Quản lý công
Mã số: 60 34 04 03

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC
TS. NGUYỄN MINH SẢN

LÂM ĐỒNG - NĂM
2017


LỜI CẢM ƠN
Được học tập và rèn luyện tại môi trường Học viện Hành chính
Quốc gia đã cho tác giả những kiến thức bổ ích về chuyên ngành mà tác
giả theo học. Hai năm tại trường là một hành trang kiến thức cho tương
lai sau này để trưởng thành hơn trong cuộc sống, làm việc trong hoạt
động quản lý Nhà nước. Tác giả xin chân thành cảm ơn Ban Giám đốc
Học viện, Quý Thầy Cô của Học viện trong hai năm qua đã quan tâm dạy
dỗ và truyền đạt cho tác giả những kiến thức quý báu.

Trong thời gian tác giả thực hiện luận văn để hoàn thành hai năm
học Cao học tại Học viện và sự nghiên cứu nghiêm túc về đề tài thực
hiện. Tác giả đã được sự quan tâm giúp đỡ và hướng dẫn nhiệt tình của
Tiến sĩ Nguyễn Minh Sản cùng tập thể UBND huyện Đam Rông đã tạo
điều kiện cho tác giả hoàn thành luận văn tốt nghiệp này.
Vì vậy, tác giả xin gửi lời cảm ơn chân thành đến Tiến sĩ Nguyễn
Minh Sản; tập thể cán bộ, công chức huyện Đam Rông đã dành những
tình cảm ấm áp, kinh nghiệm làm việc và hướng dẫn tận tình tác giả thực
hiện luận văn.
Tác giả xin chân thành cảm ơn những Thầy Cô đã có nhiều góp ý
chỉnh sửa cho luận văn của tác giả trong quá trình hoàn thiện luận văn.
Xin chân thành cảm ơn Thầy Cô cùng gia đình, đồng nghiệp, tập
thể lớp HC20.TN6 đã động viên, quan tâm tác giả hoàn thành luận văn.
Trân trọng cảm ơn./.
Lâm Đồng, tháng 03 năm 2017
Học viên thực hiện

Bùi Tiến Viết


LỜI CAM ĐOAN
Tác giả xin cam đoan Luận văn “Chất lượng công chức cấp xã
huyện Đam Rông, tỉnh Lâm Đồng” là công trình nghiên cứu khoa học
của riêng tác giả, chưa từng được công bố, các số liệu trích dẫn trong luận
văn đảm bảo tính tin cậy, chính xác và trung thực, xuất phát từ thực tế
điều tra kỹ năng của đội ngũ công chức cấp xã trên địa bàn huyện Đam
Rông, tỉnh Lâm Đồng. Tác giả hoàn toàn chịu trách nhiệm về lời cam
đoan của mình./.
Tác giả Luận văn

Bùi Tiến Viết


DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

STT

Chữ viết tắt

01

CBCC

02

CNH-HĐH

03

HĐND

04

KT-XH

05

LLCT

06

QLNN

07

THPT

08

UBND

09

XHCN


DANH MỤC BẢNG BIỂU
Số
hiệu
2.1
2.2
2.3
2.4
2.5

Bảng thống kê số lượng
cấp xã huyện Đam Rông
Thống kê trình độ học v
huyện Đam Rông
Thống kê trình độ chuyê

công chức xã huyện Đam
Thống kê trình độ Lý lu
chức xã huyện Đam Rôn
Thống kê trình độ quản
chức xã huyện Đam Rôn


MỤC LỤC
MỞ ĐẦU...........................................................................................................
1.

Lý do chọn đề tài luận văn .........................................................................

2.

Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn ..................................

3.

Mục đích và nhiệm vụ của luận văn ........................................................

4.

Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn ......................................

5.

Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn .................

6.

Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn .................................................

7.

Kết cấu của luận văn .................................................................................
Chương 1

CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHẤT LƯỢNG CÔNG CHỨC CẤP XÃ.................
1.1. Công chức xã ............................................................................................
1.1.1. Khái niệm công chức cấp xã .................................................................
1.1.2. Đặc điểm công chức cấp xã ..................................................................
1.1.3. Vị trí, vai trò của công chức cấp xã ......................................................
1.1.4. Tiêu chuẩn của công chức cấp xã .........................................................
1.1.5. Nhiệm vụ của các chức danh công chức cấp xã ...................................
1.2. Chất lượng công chức xã..........................................................................
1.2.1. Khái niệm chất lượng công chức cấp xã ...............................................
1.2.2 Các tiêu chí đánh giá chất lượng công chức cấp xã. ............................
1.3. Sự cần thiết phải nâng cao chất lượng công chức cấp xã ........................
1.4. Yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng công chức chính quyền cấp xã ..........
1.4.1. Các yếu tố khách quan ..........................................................................
1.4.2. Yếu tố chủ quan .....................................................................................
Tiểu kết chương 1 ............................................................................................

1


Chương 2
THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG CÔNG CHỨC CẤP XÃ HUYỆN ĐAM
RÔNG, TỈNH LÂM ĐỒNG ...........................................................................

2.1. Khái quát về huyện Đam Rông tỉnh Lâm Đồng ......................................
2.1.1. Lịch sử hình thành và điều kiện tự nhiên ..............................................
2.1.2 Khái quát về kinh tế - xã hội ..................................................................
2.2. Phân tích thực trạng chất lượng công chức cấp xã trên địa bàn huyện
Đam Rông, tỉnh Lâm Đồng hiện nay .............................................................
2.2.1. Khái quát về công chức cấp xã huyện Đam Rông ................................
2.2.2. Về phẩm chất của công chức cấp xã huyện Đam Rông ........................
2.2.3. Về trình độ của công chức cấp xã huyện Đam Rông ............................
2.3. Đánh giá chung về thực trạng chất lượng công chức cấp xã huyện Đam
Rông, tỉnh Lâm Đồng ......................................................................................
2.3.1. Kết quả đạt được ...................................................................................
2.3.2. Những hạn chế, yếu kém .......................................................................
2.3.3. Nguyên nhân của những hạn chế ..........................................................
Tiểu kết Chương 2 ...........................................................................................
Chương 3
QUAN ĐIÊM VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CÔNG CHỨC
CẤP XÃ HUYỆN ĐAM RÔNG, TỈNH LÂM ĐỒNG ..................................
3.1. Quan điểm nâng cao chất lượng công chức cấp xã huyện Đam Rông, tỉnh
Lâm Đồng ........................................................................................................
3.1.1. Quan điểm chung về nâng cao chất lượng công chức cấp xã ..............
3.1.2. Quan điểm, định hướng đối với tỉnh Lâm Đồng ...................................
3.1.3. Quan điểm, định hướng đối với huyện Đam Rông ..............................
3.2. Giải pháp nâng cao chất lượng công chức cấp xã huyện Đam Rông, tỉnh
Lâm Đồng

.............
2


3.2.1. Xây dựng đội ngũ công chức cấp xã đáp ứng yêu cầu về phẩm chất

chính trị và phẩm chất đạo đức.......................................................................95
3.2.2. Tiếp tục đổi mới công tác tuyển dụng công chức cấp xã.......................99
3.2.3 Nâng cao chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng công chức cấp xã 100
3.2.4. Bố trí, sử dụng công chức cấp xã hợp lý và thực hiện tốt công tác phân
công công việc cho công chức cấp xã........................................................... 105
3.2.5. Thực hiện việc khen thưởng, kỷ luật công bằng, kịp thời, nghiêm minh
………………………………………………………………………….…..108
3.2.6. Tăng cường hướng dẫn, kiểm tra, giám sát và đánh giá năng thực thi
công vụ của công chức cấp xã.......................................................................109
3.2.7. Đổi mới chính sách tiền lương, chế độ phúc lợi cho công chức cấp xã112
Tiểu kết chương 3..........................................................................................114
KẾT LUẬN................................................................................................... 115
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO...................................................... 118

3


MỞ ĐẦU
1.

Lý do chọn đề tài luận văn

Khi nói về vai trò của đội ngũ cán bộ, công chức, Chủ tịch Hồ
Chí Minh đã khẳng định: “Cán bộ là cái gốc của mọi công việc”, “Muôn
việc thành công hoặc thất bại đều do cán bộ tốt hoặc kém” [23, tr.269].
Nghị quyết Hội nghị lần thứ ba Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X
về “Chiến lược phát triển cán bộ thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện
đại hóa đất nước” cũng khẳng định: “Cán bộ là nhân tố quyết định sự
thành bại của cách mạng gắn liền với vận mệnh của Đảng, của đất nước,
của chế độ, là khâu then chốt trong công tác xây dựng Đảng”. Thực tế

lịch sử cách mạng đã chứng minh đội ngũ cán bộ, công chức nước ta từng
bước phát triển và trưởng thành trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã
hội, luôn vượt qua thử thách và khó khăn để lãnh đạo cách mạng vững
bước đi lên. Như vậy, vai trò của cán bộ, công chức đặc biệt quan trọng
trong xã hội, là nhân tố quyết định sự thành công hay thất bại của công
cuộc xây dựng đất nước.
Đất nước ta đang tiến hành công cuộc đổi mới toàn diện và sâu
rộng, đặc biệt trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa - hiện đại hóa và
hội nhập quốc tế, đòi hỏi đội ngũ cán bộ, công chức phải ngang tầm, có
đủ đức, đủ tài, có bản lĩnh chính trị, phẩm chất cách mạng, được trang bị
đầy đủ kiến thức đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ quản lý Nhà nước, điều hành
xã hội có hiệu quả, nhất là đội ngũ cán bộ, công chức cấp cơ sở (cán bộ
xã, phường, thị trấn).
Cấp xã (xã, phường, thị trấn) là một cấp trong hệ thống hành chính
bốn cấp của Nhà nước Việt Nam; có vị trí, vai trò đặc biệt quan trọng, là
nền tảng của bộ máy Nhà nước, là chỗ dựa, là công cụ sắc bén để thực
hiện và phát huy quyền làm chủ của nhân dân, làm cơ sở cho chiến lược
4


ổn định và phát triển đất nước, là yếu tố chi phối mạnh mẽ đến đời sống
chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội của cộng đồng dân cư trên địa bàn.
Trong đó, đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã có vai trò rất quan trọng trong
việc thực hiện chức năng làm cầu nối giữa Đảng với nhân dân, giữa công
dân với Nhà nước. Sở dĩ như vậy vì họ là những cán bộ trực tiếp tuyên
truyền, phổ biến, vận động và tổ chức nhân dân thực hiện đường lối, chủ
trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước trên địa bàn dân cư,
giải quyết mọi nhu cầu của dân cư, bảo đảm sự phát triển kinh tế của địa
phương, duy trì trật tự, an ninh, an toàn xã hội trên địa bàn cấp xã. Sự
nghiệp đổi mới đất nước muốn thành công phải tạo sự chuyển biến tích

cực từ cơ sở, mà sự chuyển biến ở cơ sở lại phụ thuộc rất quan trọng ở
chất lượng đội ngũ cán bộ, đặc biệt là CBCC cấp xã.
Huyện Đam Rông, tỉnh Lâm Đồng được thành lập ngày
17/11/2004 theo Quyết định số 189/2004/NĐ-CP của Chính phủ, trên cơ
sở tách và nhập 5 xã vùng sâu, vùng xa của huyện Lâm Hà và 3 xã của
huyện Lạc Dương (Lâm Đồng). Khi mới thành lập, tình hình kinh tế - xã
hội của huyện hết sức khó khăn: hạ tầng cơ sở thấp kém, đời sống vật
chất, tinh thần của nhân dân còn nhiều thiếu thốn, tỷ lệ hộ nghèo cao
(73,2%), trình độ dân trí thấp, điều kiện canh tác lạc hậu... Do yêu cầu
của nhiệm vụ phát triển KT-XH, đảm bảo ổn định an ninh - quốc phòng,
năm 2005 huyện Đam Rông được thành lập trong bối cảnh cán bộ chủ
chốt được điều động từ huyện Lạc Dương, Lâm Hà đến và được “đôn” từ
các xã, thôn lên. Từ một địa bàn vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân
tộc thiểu số, đặc biệt khó khăn của 2 huyện Lạc Dương và Lâm Hà, nên
khi được thành lập, bộ máy tổ chức của huyện mang tính chắp vá, thiếu
đồng bộ, đội ngũ cán bộ vừa thiếu, vừa yếu về trình độ kiến thức, chuyên
môn, nghiệp vụ là một thực tế khách quan.
5


Nhận thức được điều đó, ngay từ ngày đầu được thành lập, Ban
Thường vụ Huyện ủy Đam Rông đặt ra quyết tâm phải kiện toàn, củng cố
hệ thống chính trị ở cơ sở, bằng nhiều biện pháp để nâng cao chất lượng
đội ngũ cán bộ, đảng viên và hoạt động của các tổ chức Đảng, chính
quyền - đoàn thể, thông qua việc tiếp nhận cán bộ trẻ đã qua đào tạo
chính quy, lựa chọn, bổ nhiệm các trí thức trẻ theo Đề án 600 của Chính
phủ, đưa đi đào tạo và đào tạo lại đội ngũ cán bộ công chức xã (đã cử 136
CBCC học lớp trung cấp lý luận chính trị, 293 CBCC học chuyên môn
nghiệp vụ hệ tại chức, 25 CBCC học lớp trung cấp quản lý hành chính...),
tăng cường công tác kiểm tra, hướng dẫn các tổ chức Đảng, chính quyền đoàn thể hoạt động đúng nội quy, quy định, đạt hiệu quả và tạo được uy

tín đối với quần chúng nhân dân.
Tuy nhiên, trên thực tế, vẫn tồn tại nhiều bất cập, đó là đứng
trước yêu cầu nhiệm vụ mới đội ngũ CBCC cấp xã còn bộc lộ nhiều yếu
kém về phẩm chất, năng lực còn thấp. Do vậy, việc xem xét đánh giá một
cách khách quan, toàn diện thực trạng đội ngũ CBCC cấp xã và đưa ra
một hệ thống giải pháp có tính khả thi nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ
CBCC cấp xã của huyện Đam Rông, tỉnh Lâm Đồng có đủ phẩm chất,
trình độ năng lực để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị trong giai
đoạn hiện nay là yêu cầu cấp bách. Nhận thức được tầm quan trọng của
vấn đề trên, em lựa chọn đề tài “Nâng cao chất lượng đội ngũ CC cấp
xã của huyện Đam Rông, tỉnh Lâm Đồng” làm luận văn tốt nghiệp
chương trình Thạc sĩ Quản lý công, niên khóa 2015 - 2017.
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn
Vấn đề “Chất lượng đội ngũ CBCC” đã có rất nhiều tác giả
trong và ngoài nước nghiên cứu ở nhiều góc độ khác nhau, cụ thể các
công trình nghiên cứu có liên quan như sau:
6


-

Cuốn sách “Cơ sở lý luận và thực tiễn xây dựng đội ngũ

CBCC” do TS. Thang Văn Phúc và TS. Nguyễn Minh Phương (đồng chủ
biên), NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2005. Trong cuốn sách này, các
tác giả đã nêu ra những cơ sở lý luận về xây dựng CBCC theo yêu cầu
xây dựng Nhà nước pháp quyền của dân, do dân và vì dân. Phân tích sâu
sắc về khái niệm của CBCC; nêu ra các văn bản pháp luật về CBCC; thể
chế quản lý CBCC; phân tích tất yếu khách quan của việc xây dựng đội
ngũ CBCC đáp ứng yêu cầu xây dựng Nhà nước pháp quyền Xã hội chủ

nghĩa; phân tích vị trí, vai trò của đội ngũ công chức trong xây dựng Nhà
nước pháp quyền Xã hội chủ nghĩa của dân, do dân, vì dân và sự cần 3
thiết phải xây dựng đội ngũ CBCC trong sạch, vững mạnh; những khó
khăn, thách thức đối với việc xây dựng đội ngũ CBCC. Ngoài ra, trong
cuốn sách này các tác giả còn nêu ra thực trạng đội ngũ CBCC và thể chế
quản lý CBCC ở Việt Nam hiện nay qua các giai đoạn như: Giai đoạn từ
năm 1945 - 1954; Giai đoạn từ năm 1954 - 1975; Giai đoạn từ năm 1975
-

1986; Giai đoạn từ năm 1986 - hiện nay. Sau khi đánh giá chung những

ưu điểm chủ yếu, những hạn chế và nguyên nhân về thực trạng đội ngũ
CBCC ở Việt Nam hiện nay các tác giả còn đưa ra những kinh nghiệm
xây dựng CBCC của một số nước trên thế giới để vận dụng kinh nghiệm
các nước vào việc xây dựng đội ngũ CBCC ở Việt Nam.[Tài liệu tham
khảo số 26]
-

Cuốn sách “Luận cứ khoa học cho việc nâng cao chất lượng

đội ngũ cán bộ trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất
nước” do PGS.TS Nguyễn Phú Trọng và PGS.TS Trần Xuân Sầm (đồng
chủ biên), NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2003. Cuốn sách này đã luận
chứng sâu sắc về vị trí, vai trò và yêu cầu khách quan cấp bách của việc
nâng cao chất lượng đội ngũ CBCC. Mỗi chế độ xã hội muốn đứng vững
7


và phát triển đều phải được xây dựng nên bởi những con người hết lòng
trung thành với chế độ, có trí tuệ và năng lực. Trong xã hội ngày nay, đó

là những CBCC, những người trực tiếp phục vụ chế độ của dân, do dân
và vì dân. Họ là người đại diện cho nhà nước để xây dựng và thực thi các
chủ trương, chính sách. Họ là nhân tố có tính quyết định đối với sự phát
triển của mỗi quốc gia. Việt Nam giờ đây đang trong thời kỳ đổi mới, đẩy
mạnh CNH-HĐH đất nước, những thay đổi về KT-XH đang đặt ra nhiều
vấn đề cần giải quyết. Một mặt, phải huy động mọi tiềm năng để đưa đất
nước trở thành một nước công nghiệp theo hướng hiện đại, có nền kinh tế
phát triển, đời sống của nhân dân được nâng cao; mặt khác, lại phải luôn
tỉnh táo, cảnh giác để hướng sự phát triển này không đi chệch mục tiêu xã
hội chủ nghĩa. Chủ tịch Hồ Chí Minh từng nói: “Muốn xây dựng chủ
nghĩa xã hội, trước hết phải có con người xã hội chủ nghĩa”. Cán bộ,
công nhân viên chức là những người gánh trên vai trọng trách nặng nề
của đất nước, vì vậy họ phải thực sự là những “con người xã hội chủ
nghĩa”. Ngay từ khi Đảng ta ra đời, vấn đề CBCC đã được coi là mối
quan tâm hàng đầu và ngày càng được chú trọng. Những năm gần đây,
Đảng và Nhà nước ta đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách về vấn đề
công chức, cán bộ nhằm củng cố, đổi mới, phát triển và nâng cao chất
lượng của đội ngũ này. Tuy nhiên, muốn đưa ra được những chủ trương,
chính sách đúng đắn và thực hiện một cách có hiệu quả, thì cùng với việc
tăng cường công tác tổng kết thực tiễn cần nắm thật vững lý luận, đi sâu
vào bản chất của khái niệm, thấy được những nét đặc thù và vai trò của
CBCC Việt Nam qua từng giai đoạn cách mạng, đồng thời nhận rõ những
thuận lợi cũng như khó khăn mà giai đoạn phát triển mới đang đặt ra,
cũng như yêu cầu cấp bách về việc nâng cao chất lượng đối với đội ngũ
CBCC hiện nay… Cuốn sách này đã góp phần lý giải, hệ thống hóa các
8


căn cứ khoa học của việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, đặc biệt là
đội ngũ lãnh đạo chủ chốt các cấp, từ đó đưa ra những kiến nghị về

phương hướng, giải pháp nhằm củng cố, phát triển đội ngũ này cả về chất
lượng, số lượng và cơ cấu cho phù hợp với yêu cầu hiện nay. [Tài liệu
tham khảo số 27]
-

Luận án Tiến sĩ, đề tài “Hoàn thiện việc xây dựng đội ngũ công

chức hành chính nhà nước chuyên nghiệp ở Việt Nam” của Nghiên cứu
sinh Chu Xuân Khánh, năm 2010, Học viện Chính trị - Hành chính quốc
gia Hồ Chí Minh. Nội dung luận án tác giả chủ yếu đề cập đến những
quan niệm về công chức Nhà nước một số quốc gia khác nhau, làm cơ sở
cho việc phân tích, so sánh với thực tiễn ở Việt Nam, từ đó góp phần vào
việc hệ thống hóa cơ sở lý luận về đội ngũ công chức hành chính Nhà
nước và tính chuyên nghiệp của đội ngũ này. Luận án đưa ra quan niệm
về tính chuyên nghiệp của đội ngũ công chức hành chính Nhà nước,
những biểu hiện của tính chuyên nghiệp và hệ thống chuẩn mực của đội
ngũ công chức hành chính nhà nước chuyên nghiệp. Tác giả đã hệ thống
lại quá trình hình thành và phát triển của đội ngũ công chức ở Việt Nam
qua các giai đoạn cách mạng; phân tích đánh giá thực trạng về xây dựng
và phát triển đội ngũ công chức hành chính Nhà nước ở Việt Nam trên cơ
sở đó rút ra các nguyên nhân cản trở việc xây dựng đội ngũ công chức
hành chính Nhà nước. Đồng thời, tác giả đã nêu một số giải pháp nhằm
xây dựng đội ngũ công chức hành chính Nhà nước chuyên nghiệp ở Việt
Nam, phục vụ cho công cuộc cải cách hành chính Nhà nước. [Tài liệu
tham khảo số 28]
-

Nguyễn Minh Sản, “Pháp luật về cán bộ, công chức chính

quyền cấp xã ở Việt Nam hiện nay - Những vấn đề lý luận và thực tiễn”.

Nxb. Chính trị - Hành chính, Hà Nội, 2009. Trong sách chuyên khảo này,
9


tác giả đã xây dựng cơ sở lý luận hoàn thiện pháp luật về công chức,
chính quyền cấp xã thông qua việc làm rõ khái niệm, đặc điểm, vị trí, vai
trò của cán bộ, công chức chính quyền cấp xã; khái niệm, đặc điểm, nội
dung và vai trò của pháp luật về cán bộ, công chức chính quyền cấp xã;
yêu cầu của nhà nước pháp quyền đối với hoàn thiện pháp luật về cán bộ,
công chức chính quyền cấp xã; kinh nghiệm hoàn thiện pháp luật về cán
bộ, công chức chính quyền cấp xã của một số nước trên thế giới. Trên cơ
sở đó, đánh giá thực trạng pháp luật về cán bộ, công chức chính quyền
cấp xã và đề xuất quan điểm phương hướng hoàn thiện pháp luật về cán
bộ, công chức chính quyền cấp xã ở Việt Nam.[Tài liệu tham khảo số 29]
-

Bài báo “Xây dựng đội ngũ cán bộ người dân tộc thiểu số

(DTTS) ở Lâm Đồng”. Trong nội dung bài báo tác giả đưa ra tổng quan
về tình hình đồng bào dân tộc thiểu số, chất lượng cán bộ người DTTS
trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng, quan điểm của các cấp chính quyền tỉnh Lâm
Đồng về chính sách đối với cán bộ người DTTS. Mặc dù, chất lượng
của cán bộ người DTTS còn nhiều hạn chế về số lượng và chất lượng
nhưng tác giả chưa đưa ra một số giải pháp cụ thể để nâng cao chất lượng
cán bộ người DTTS tỉnh Lâm Đồng trong thời gian tới khá sát với tình
hình thực tế của tỉnh. [Tài liệu tham khảo số 30]
-

Bài báo “Đam Rông đổi mới, nâng cao chất lượng hệ thống

chính trị” Với nội dung chính là từ một huyện nghèo của tỉnh Lâm Đồng,
ngay từ khi thành lập đã có nhiều khó khăn về tổ chức bộ máy về nhân
lực. Nhận thức được tầm quan trọng của chính quyền cơ sở, huyện Đam
Rông đã kiện toàn, cũng cố hệ thống chính trị ở cơ sở bằng nhiều biện
pháp sát với thực tiễn của huyện. Sau 10 năm thực hiện, bên cạnh, nhiều
chuyển biến tích cực về trình độ, năng lực, ý thức trách nhiệm của CBCC,
chính quyền cơ sở vẫn bộc lộ một số mặt hạn chế, tồn tại cần khắc phục.
10


Tuy nhiên bài viết không đưa ra những biện pháp cụ thể là gì. [Tài liệu
tham khảo số 31]
Tình hình nghiên cứu trên đây cho thấy, các công trình khoa học,
đề tài nghiên cứu, luận văn, sách chuyên khảo đều đã tiếp cận ở nhiều nội
dung cụ thể khác nhau để giải quyết tốt mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu
đề ra. Trong chừng mực nhất định, các nghiên cứu trên đây đã góp phần
làm sáng tỏ một số vấn đề lý luận và thực tiễn quan trọng về chất lượng
công chức cấp xã ở Việt Nam trong tình hình mới.
Tuy vậy, cho đến nay chưa có công trình nào nghiên cứu một
cách toàn diện, chuyên biệt và có hệ thống về “Chất lượng công chức
cấp xã huyện Đam Rông, tỉnh Lâm Đồng”. Luận văn là công trình khoa
học đầu tiên nghiên cứu một cách toàn diện, chuyên biệt và có hệ thống
về vấn đề này dưới góc độ của khoa học quản lý công. Với kết quả nghiên
cứu của luận văn, hy vọng sẽ góp phần khắc phục trình trạng nêu trên.
3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn
Mục đích nghiên cứu của luận văn nhằm đề xuất giải pháp nâng
cao chất lượng của công chức cấp xã của huyện Đam Rông, tỉnh Lâm
Đồng trong những năm tiếp theo đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ đặt ra trong
tình hình mới.
Để thực hiện mục đích trên đây, luận văn có 3 nhiệm vụ chủ yếu:

Hệ thống hóa cơ sở lý luận về nâng cao chất lượng đội ngũ công
chức cấp xã;
Phân tích thực trạng nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp
xã huyện Đam Rông, tỉnh Lâm Đồng, qua đó xác định ưu điểm, những
vấn đề còn tồn tại của hoạt động này.
Đề xuất các phương hướng, giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đội
ngũ công chức cấp xã của huyện Đam Rông, tỉnh Lâm Đồng.
11


4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn
Đối tượng: chất lượng công chức cấp xã huyện Đam Rông, tỉnh
Lâm Đồng.
Phạm vi nghiên cứu:
Phạm vi về nội dung, nghiên cứu chất lượng của 7 chức danh
công chức sau: Trưởng Công an; Chỉ huy trưởng Quân sự; Văn phòng thống kê; Địa chính - nông nghiệp - xây dựng và môi trường (đối với xã);
Tài chính - kế toán; Tư pháp - hộ tịch; Văn hoá - xã hội.
Phạm vi nghiên cứu về không gian: Gồm chất lượng công chức
cấp xã của 8 xã thuộc huyện Đam Rông, tỉnh Lâm Đồng.
Phạm vi về thời gian: Từ năm 2011 đến nay.
5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận
văn
-

Phương pháp luận: Đề tài được thực hiện trên cơ sở vận dụng

chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử; tư tưởng Hồ
Chí Minh; quan điểm, đường lối, Nghị quyết, Chỉ thị của Đảng về cán bộ
và chất lượng, năng lực đội ngũ cán bộ, công chức nói chung; chất lượng,
năng lực đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã nói riêng và kế thừa, vận dụng

có chọn lọc những kết quả của các tác giả đã nghiên cứu về vấn đề này.
-

Phương pháp nghiên cứu:

Phương pháp thu thập tài liệu: Đây là phương pháp truyền thống
được sử dụng trong phần lớn các nghiên cứu. Các nguồn tài liệu cần thu
thập tương đối đa dạng, phong phú bao gồm các tài liệu đã được xuất bản,
tài liệu của cơ quan lưu trữ, tài liệu trên Internet.
Phương pháp phân tích, tổng hợp, so sánh: Nhìn chung, các tài
liệu về nâng cao chất lượng CBCC đều viết một cách khái quát, có nhiều
nguồn số liệu khác nhau…Do đó, cần phải có sự chọn lọc tư liệu để tổng
12


hợp thành các dữ liệu mang tính khái quát hóa. Đồng thời, khi sử dụng
phương pháp so sánh, bản chất của sự việc sẽ được làm rõ và người
nghiên cứu có cơ sở để phân tích thực trạng, nhận xét và đánh giá, định
hướng xây dựng giải pháp nâng cao chất lượng công chức cấp xã huyện
Đam Rông, tỉnh Lâm Đồng.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn
+

Về lý luận:

-

Làm rõ hơn cơ sở lý luận và thực tiễn về nâng cao chất lượng

đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã. Đặc biệt nêu bật những cơ sở khách

quan để xây dựng đội ngũ công chức cấp xã thuộc huyện Đam Rông, tỉnh
Lâm Đồng đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.
-

Đánh giá đúng thực trạng chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức

cấp xã thuộc huyện Đam Rông, tỉnh Lâm Đồng. Đánh giá đúng mặt
mạnh, hạn chế và nguyên nhân của những hạn chế, từ đó làm tiền đề để
xây dựng và nâng cao hơn nữa chất lượng đội ngũ công chức cấp xã
thuộc huyện Đam Rông, tỉnh Lâm Đồng.
-

Đề xuất những giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ công

chức cấp xã trong giai đoạn hiện nay.
+

Về thực tiễn:

-

Những kết luận và những giải pháp rút ra từ Đề tài có thể giúp

cấp ủy Đảng, chính quyền của huyện trong công tác xây dựng, hoạch định
chính sách và quy hoạch đào tạo cán bộ, công chức cấp xã thuộc huyện
Đam Rông, tỉnh Lâm Đồng.
-

Đề tài có thể dùng làm tài liệu tham khảo cho việc nghiên cứu

và giảng dạy ở Trung tâm bồi dưỡng chính trị huyện hoặc tài liệu tham
khảo cho những ai quan tâm đến nội dung này.

13


-

Đề tài có thể sử dụng làm tài liệu tham khảo cho các đề tài

nghiên cứu liên quan sau này.
7. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, luận
văn được chia làm 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về chất lượng công chức cấp xã
Chương 2: Thực trạng chất lượng công chức cấp xã huyện Đam
Rông, tỉnh Lâm Đồng
Chương 3: Phương hướng và giải pháp nâng cao chất lượng công
chức cấp xã huyện Đam Rông, tỉnh Lâm Đồng

14


Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHẤT LƯỢNG CÔNG CHỨC CẤP XÃ
1.1. Công chức xã
1.1.1. Khái niệm công chức cấp xã
Các hoạt động thuộc chức năng công vụ do các công chức của bộ
máy hành chính Nhà nước thực hiện, đó cũng chính là lý do chủ yếu khi
nói đến công vụ, các học giả và các nhà hoạt động thực tiễn luôn đề cấp

đến đội ngũ công chức. Mặc dù hiện nay quan điểm và phạm vi công
chức ở mỗi quốc gia có khác nhau. Có nhiều nơi hiểu công chức theo
nghĩa rất rộng như ở Pháp là bao gồm tất cả những thành viên trong bộ
máy hành chính Nhà nước, tất cả những người tham gia làm các dịch vụ
công; hay hẹp hơn như tại Anh: công chức là những người thay mặt Nhà
nước giải quyết công việc công, nhất là tại Trung ương, cho nên phạm vi
công chức thu hẹp hơn nhiều.
Ở nước ta, khái niệm công chức được hình thành, gắn với sự phát
triển của nền hành chính Nhà nước, có thể đi qua nhiều giai đoạn khác
nhau:
Theo Sắc lệnh 76/SL ngày 20/5/1950 của Chủ tịch nước Việt
Nam Dân chủ Cộng hòa thì: “Công chức là những công dân Việt Nam
được chính quyền nhân dân tuyển để giữ một chức vụ thường xuyên trong
các cơ quan Chính phủ, ở trong hay ngoài nước đều là công chức theo
quy chế này, trừ trường hợp riêng biệt do Chính phủ quy định”. Như vậy,
phạm vi công chức rất hẹp, chỉ là những người được tuyển dụng giữ một
chức vụ thường xuyên trong các cơ quan Chính phủ, không bao gồm
những người làm trong các cơ quan, đơn vị sự nghiệp, các cơ quan Tòa
án, Viện kiểm sát…

15


Sau một thời gian dài (từ đầu thập kỷ 60 đến cuối thập kỷ 80 của
thế kỷ 20), ở nước ta gần như “không tồn tại khái niệm công chức” mà
thay vào đó là khái niệm “Cán bộ, công nhân viên chức nhà nước” chung
chung không phân biệt công chức và viên chức.
Đến năm 1990, do yêu cầu khách quan của tiến trình cải cách nền
hành chính Nhà nước và đòi hỏi phải chuẩn hóa đội ngũ cho phù hợp với
thông lệ quốc tế, thuật ngữ và khái niệm này được quy định tại Nghị định

số 169/HĐBT ngày 25/5/1991 như sau: “Công dân Việt Nam được tuyển
dụng và bổ nhiệm giữ một công vụ thường xuyên trong một công sở của
Nhà nước ở Trung ương hay địa phương, ở trong nước hay ngoài nước
được xếp vào một ngạch, hưởng lương do ngân sách nhà nước gọi là
công chức”. Tuy nhiên, tại Điều 2 Nghị định này quy định những đối
tượng là công chức và không phải là công chức thì lại có một số đối
tượng như: công an, những người làm công tác nghiên cứu khoa học, nhà
báo, nghệ sỹ, giáo viên… chưa được xếp vào loại nào.
Tháng 2 năm 1998, Pháp lệnh Cán bộ, công chức được Ủy ban
Thường vụ Quốc hội khóa X ban hành. Điều 1 của Pháp lệnh quy định:
“Cán bộ, công chức quy định tại Pháp lệnh này là công dân Việt Nam
trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước”. Quy định này
khẳng định quan điểm và nhận thức mới về đội ngũ cán bộ, công chức
trong giai đoạn hiện nay nhưng vẫn chưa có sự phân biệt rõ ràng giữa cán
bộ với công chức.
Để tạo điều kiện thuận lợi cho công tác quản lý cũng như nhằm
phân biệt rõ ràng thuật ngữ “cán bộ”, “công chức”, Quốc hội nước Cộng
hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã ban hành Luật cán bộ, công chức ngày
13/11/2008. Khoản 2, Điều 4 của Luật này quy định: “Công chức là công
dân Việt Nam, được tuyển dụng, bổ nhiệm vào ngạch, chức vụ, chức danh
16


trong cơ quan Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã
hội ở Trung ương, cấp tỉnh, cấp huyện, xã; trong cơ quan, đơn vị thuộc
Quân đội nhân dân mà không phải là sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên nghiệp
và trong bộ máy lãnh đạo, quản lý của đơn vị sự nghiệp công lập của
Đảng Cộng sản Việt Nam (sau đây gọi là đơn vị sự nghiệp công lập),
trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách Nhà nước; đối với công
chức trong bộ máy lãnh đạo, quản lý đơn vị sự nghiệp công lập thì lương

được đảm bảo từ quỹ lương của đơn vị sự nghiệp công lập theo quy định
của pháp luật”.
Như vậy, ở Việt Nam hiện nay công chức cấp xã đã được xác
định rõ ràng về địa vị pháp lý là công dân Việt Nam được tuyển dụng giữ
một chức danh chuyên môn nghiệp vụ thuộc Ủy ban nhân dân cấp xã,
trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách Nhà nước.
Là những chức danh chuyên môn được tuyển dụng nhằm thực
hiện chức năng, nhiệm vụ theo quy định của pháp luật, phục vụ cho công
tác quản lý Nhà nước của chính quyền cấp xã. Theo quy định tại Khoản 3,
Điều 4 Luật Cán bộ công chức năm 2008 “… Công chức cấp xã là công
dân Việt Nam được tuyển dụng giữ một chức danh chuyên môn, nghiệp vụ
thuộc Ủy ban nhân dân cấp xã, trong biên chế và hưởng lương từ ngân
sách nhà nước”. Công chức cấp xã làm công tác chuyên môn thuộc biên
chế của UBND cấp xã, có trách nhiệm tham mưu, giúp UBND cấp xã
thực hiện chức năng quản lý Nhà nước về lĩnh vực công tác được phân
công và thực hiện các nhiệm vụ khác do Chủ tịch UBND cấp xã giao.
1.1.2. Đặc điểm công chức cấp xã
Từ quan niệm về công chức cấp xã trên đây, có thể nhận thấy
công chức cấp xã cũng có những đặc điểm pháp luật chung là: Phải là
17