ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ điều TRỊ và độc TÍNH của PHÁC đồ LIPO DOX đơn THUẦN TRÊN BỆNH NHÂN UNG THƯ vú tái PHÁT DI căn tại BỆNH VIỆN k

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP THẠC SỸ Y HỌC

ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ ĐIỀU TRỊ VÀ ĐỘC TÍNH
CỦA PHÁC ĐỒ LIPO-DOX ĐƠN THUẦN TRÊN BỆNH
NHÂN UNG THƯ VÚ TÁI PHÁT DI CĂN
TẠI BỆNH VIỆN K

HỌC VIÊN: NGUYỄN THỊ MAI LAN
HƯỚNG DẪN KH: PGS.TS NGUYỄN ĐẠI BÌNH


ĐẶT VẤN ĐỀ
Ung thư vú: vấn đề sức khỏe toàn cầu
– Thế giới (2007): 1,3 tr phụ nữ UTV

465.000 trường hợp tử vong
- Mỹ (2008):

182.460 ca mới mắc, 40.840 ca TV

- VN (2010):

Tỷ lệ mắc UTV 28,1/100.000 (2000: 13,8)
12.533 ca mới mắc (2000: 5538 ca)

• Điều trị UTV: PT, TX, hóa chất, nội tiết, sinh học
• Điều trị tái phát di căn: hóa chất là chủ yếu


ĐẶT VẤN ĐỀ
- Mục tiêu ĐT: nâng cao chất luợng cuộc sống

- Phác đồ HC ít độc tính được ưu tiên
- Thuốc ĐT cơ bản: anthracycline (doxorubicin…), nhiều độc tính (đặc
biệt là độc tính tim)
- Pegylated Liposomal Doxorubicin (PLD): cấu trúc đặc biệt, giảm độc
tính (đặc biệt là độc tính tim)
- Hiện nay: PLD được sử dụng ở Mỹ, Canada...
- 2008: PLD (Lipo-dox), ĐT cho UTV tái phát di căn tại viện K


MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU
1. Đánh giá tỷ lệ đáp ứng và thời gian sống thêm của
phác đồ Lipo-dox đơn thuần trên bệnh nhân UTV tái
phát và hoặc di căn tại viện K (1/2008-9/2010)
2. Đánh giá một số độc tính chủ yếu của phác đồ


TỔNG QUAN
DỊCH TỄ HỌC


YẾU TỐ NGUY CƠ

• Gia đình: có người mắc UTV nguy cơ cao gấp 2-3
• Gen: biến đổi gen BRCA-1, BRCA-2, p53
• Tuổi: càng cao nguy cơ càng tăng
• Nội tiết: thời gian tiếp xúc Estrogen
• Chế độ ăn: nhiều chất béo, rượu
• Môi trường: bức xạ ion hóa

YẾU TỐ TIÊN LƯỢNG

• Tuổi: tuổi trẻ tiên lượng xấu
• Kích thước u: u càng nhỏ tiên lượng càng tốt
• Tình trạng hạch nách: số lượng hạch liên quan chặt chẽ tới

thời gian sống thêm
• Giai đoạn càng muộn tiên lượng càng xấu
• Thể giải phẫu bệnh lý: UTBM thể ống xâm lấn
• Thụ thể nội tiết
• Yếu tố phát triển biểu mô (Her-2/neu)


CHẨN ĐOÁN UTV

1. Chẩn đoán xác định: MBH
2. Chẩn đoán TNM và giai đoạn theo UICC 2002
3. Chẩn đoán mô bệnh học UTBM tuyến vú:
-

Hay gặp UTBM thể xâm lấn (UTBM ống xâm
lấn)


CHẨN ĐOÁN TÁI PHÁT DI CĂN

• Chẩn đoán theo tiêu chuẩn của UICC:
+ Có tiền sử UTV đã ĐT, chẩn đoán tái phát di căn bằng
MBH/TBH
+ Và/có tiền sử ĐT UTV tái phát di căn

+ Thời điểm tính tái phát di căn sau khi kết thúc ĐT ban đầu ≥
6 tháng
• Định nghĩa: UTV tái phát tại chỗ
UTV tái phát tại vùng
UTV di căn xa


Triệu chứng lâm sàng và cận lâm sàng
 Lâm sàng
• Cơ năng: đau, ho, khó thở...
• Toàn thân: gầy sút…
• Thực thể: hạch, dịch MP…


•
•
•
•
•
•
•
•

Cận lâm sàng
Xét nghiệm: TBH, MBH
Chup XQ phổi
Siêu âm
Chụp CLVT bụng, ngực
Chụp MRI
Xạ hình xương

Chụp PET/CT
CA 15.3


ĐIỀU TRỊ

•
•
•
•

•

Các phương pháp ĐT
Tia xạ
Hóa chất
Nội tiết
Sinh học: kháng thể đơn dòng
Điều trị UTV tái phát, di căn
ĐT tái phát
+ Hội chẩn PT, TX
+ Nội tiết
+ Hóa chất
• ĐT di căn
+ Hóa chất: chủ yếu
+ Phác đồ: đơn HC (doxorubicin, PLD, taxan…)
đa HC (TAC, TEC, FEC, FAC…..)


THUỐC LIPO-DOX

• Hoạt chất: Pegylate liposomal doxorubicin


Dược động học
T 1/2

Cmax
mg/lít

CL
ml/ph
út

50

73,9 giờ

26,8

0,025

50

30 phút

5,9

422

Liều

mg/m²da

Lipo-dox

Doxorubicin
thông thường

Dạng thuốc


Cơ chế tác dụng
Chỉ định
• UTVdi căn có nguy cơ cao về bệnh tim
• UT buồng trứng tái phát di căn
• Kaposi´Sarcoma ở BN AIDS
Chống chỉ định
BN mẫn cảm với các thành phần của thuốc
Liều lượng
• 50mg/m2da
• Chu kỳ 4 tuần
Liều tích luỹ tối đa cho phép
2360mg/m2da (Doxorubicin: 550mg/m2 da)



Độc tính
• Tim: giảm LVEF, suy tim ứ huyết
• Ức chế tủy xương
• Buồn nôn
• Nôn

• Viêm miệng
• Độc tính da…


ĐỐI TƯỢNG
BN ung thư vú tái phát và/di căn điều trị phác đồ
Lipo-dox đơn thuần tại bệnh viện K, từ tháng
1/2008 đến tháng 9/2010


 Tiêu chuẩn chọn
• BN có tiền sử chẩn đoán UTV
• BN UTV tái phát và/di căn chưa ĐT hoặc đã ĐT hóa chất
• Chẩn đoán xác định tái phát và/di căn (TBH/MBH/CĐHA)
• MBH: UTBM tuyến vú
• Có tổn thương đích
• ECOG ≤ 2
• XN cơ bản trong giới hạn cho phép ĐT hóa chất
• ĐT 3 đến 6 đợt Lipo-dox
• Không mắc UT thứ 2
• Hồ sơ đủ thông tin


Tiêu chuẩn loại trừ
• BN điều trị Lipo-dox kết hợp HC khác
• BN dị ứng với Lipo-dox
• BN đã dùng tới liều giới hạn cho phép của
anthracycline
• BN có bệnh lý tim mạch kèm theo

PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• Mô tả hồi cứu
• Công thức tính cỡ mẫu

n=Z

2
1−α / 2

p (1 − p )
ε2p

Trong đó:
n
cỡ mẫu cần cho nghiên cứu
α
xác suất sai lầm loại I
Z1-α /2 giá trị thu được từ bảng Z ứng với = 0,05
P
ε

tỷ lệ đáp ứng hóa chất từ nghiên cứu trước (p=0,33)
hệ số chính xác tương đối được chọn là 0,4

• Chọn mẫu: 51 BN đủ tiêu chuẩn nghiên cứu
• Thu thập thông tin theo mẫu bệnh án nghiên cứu thống nhất

CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
 Thu thập thông tin về ĐT ban đầu và ĐT hóa chất
cho tái phát di căn trước đó
• Chẩn đoán xác định
• Chẩn đoán giai đoạn
• Chẩn đoán mô bệnh học
• Hóa mô miễn dịch: ER, PR, Her-2/neu
• Phương pháp ĐT ban đầu: PT, TX, HC, nội tiết
• Số lần đã ĐT hóa chất
• Các phác đồ HC đã điều trị


 Thu thập thông tin về ĐT Lipo-dox

 Lâm sàng

• Toàn thân: ghi nhận chỉ số toàn trạng ECOG
• Cơ năng: ghi nhận triệu chứng đau, ho, khó thở…
• Thực thể: ghi nhận vị trí, kích thước, tính chất các tổn thương (u,
hạch…)
 Cận lâm sàng
• Ghi nhận các tổn thương : xác định vị trí, số lượng, đo kích thước
các tổn thương (thành ngực, hạch, phổi, gan..) thông qua các
phương pháp CĐHA
• XQ phổi, Siêu âm, Chụp CLVT, Chụp MRI, Xạ hình xương


 Điều trị Lipo-dox đơn thuần
• Liều 50 mg/m²da
• Số đợt ĐT: 3- 6 đợt

• ĐT cụ thể:
• Liều < 90mg: pha Lipo-dox với 250ml HTN 5%
• Liều > 90mg: pha Lipo-dox với 500ml HTN 5%
• Tốc độ truyền: 1mg/phút, sau đó tăng dần, kết thúc truyền
khoảng 1h.
• Trước sau truyền: chống nôn, corticoid
• Sau mỗi đợt ĐT, BN được khám lại, làm XN máu đánh giá
LS và theo dõi độc tính của thuốc


ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ
Bao gồm: đánh giá đáp ứng, thời gian sống thêm và độc tính
 Đánh giá đáp ứng
 Thời điểm đánh giá: sau 3 đợt, 6 đợt
 Phương pháp đánh giá
• Thu thập thông tin về LS, CLS như trước ĐT
• So sánh kích thước tổn thương trước sau ĐT
• Đánh giá đáp ứng theo tiêu chuẩn RECIST
 Chỉ số đánh giá
• Đáp ứng hoàn toàn, một phần, bệnh ổn định, tiến triển
• Đáp ứng: hoàn toàn và một phần
• Không đáp ứng: bệnh ổn định và tiến triển