Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả tiết thể dục cho học sinh lớp 5

PHÒNG GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO QUẬN THANH XUÂN

MÃ SKKN

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
ĐỀ TÀI:
BIỆN PHÁP TỔ CHỨC MỘT SỐ TRÒ CHƠI ĐỂ NÂNG CAO HIỆU
QUẢ TIẾT THỂ DỤC CHO HỌC SINH LỚP 5

Lĩnh vực

: T hể dục

Cấp học

: Tiểu học


PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO QUẬN THANH XUÂN
MÃ SKKN

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
BIỆN PHÁP TỔ CHỨC MỘT SỐ TRÒ CHƠI ĐỂ NÂNG CAO HIỆU
QUẢ TIẾT THỂ DỤC CHO HỌC SINH LỚP 5

Giáo viên: Vũ Thanh Thủy
Lĩnh vực : Thể dục
Cấp học : Tiểu học

NĂM HỌC 2016 - 2017

Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả
tiết thể dục cho học sinh lớp 5

A. ĐẶT VẤN ĐỀ
I. Lý do chọn đề tài
“Trẻ em hôm nay thế giới ngày mai”
Đó là khẩu hiệu chung của mọi quốc gia trên thế toàn thế giới, thể hiện
phương châm hoạt động trong sự nghiệp bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em.
Ngày nay, trẻ em Việt Nam đang được sống và học tập dưới một chế độ xã hội
chủ nghĩa ưu việt, được thừa hưởng những thành quả vĩ đại của ông cha ta để lại
trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc, được Đảng và nhân dân ta rất quan
tâm, săn sóc. Họ là những người chủ tương lai của đất nước, sứ mệnh lịch sử
tương lai của cả dân tộc đều trông mong vào thế hệ trẻ. Trong di chúc của Hồ
Chủ Tịch, người cũng đã căn dặn: “ Bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là
một việc làm rất quan trọng và cần thiết...”
Bậc tiểu học là bậc học nền tảng trong chương trình giáo dục phổ thông.
Yêu cầu cấp thiết là hình thành và phát triển nhân cách học sinh với mục tiêu
giáo dục toàn diện (Đức - Trí - Thể - Mĩ).
Vì vậy giáo dục thể chất cho trẻ em là một vấn đề cấp bách, cần thiết trong
chiến lược phát huy nhân tố con người của Đảng và Nhà nước ta, là mục tiêu phấn
đấu của chương trình chăm sóc sức khỏe ban đầu của tổ chức y tế thế giới.
Trẻ em là đối tượng đang trong giai đoạn cần và dễ tác động nhất của hệ
thống giáo dục quốc dân, trẻ em lứa tuổi Tiểu học luôn thu hút mối quan tâm của
toàn xã hội. Nhiều nhà khoa học trong, ngoài ngành đã và đang tìm, cải tiến và
hoàn chỉnh những phương tiện và phương pháp nhằm nâng cao chất lượng chăm
sóc và giáo dục, đảm bảo cho trẻ em được phát triển toàn diện về thể chất và
tinh thần. Những phương pháp “ học mà chơi, chơi mà học” thông qua các trò
chơi hấp dẫn đã một mặt mang đến cho trẻ nhỏ cảm giác mới lạ về thế giới xung
quanh, mặt khác lại là một phương pháp giáo dục thể chất ( GDTC) quan trọng,

đặc biệt là nâng cao khả năng nhanh nhẹn, khéo léo.
Trò chơi vận động gồm nhiều loại hình, việc sử dụng chúng phải phù hợp
với mục đích GDTC. Việc phát triển nhanh nhẹn và khéo léo trong lứa tuổi còn
nhỏ đặc biệt là lứa tuổi tiểu học là vô cùng cần thiết và quan trọng. Bởi ở lứa
tuổi này quá trình thần kinh chiếm ưu thế nên các em sử dụng bài tập đa dạng và
phong phú. Việc nâng cao khả năng nhanh nhẹn và khéo léo còn được coi trọng
bởi nó là cơ sở để phát triển khả năng vận động cho trẻ trong tương lai.
Với mong muốn không ngừng nâng cao chất lượng đào tạo của nhà trường nói
chung và chất lượng của môn giáo dục thể chất nói riêng. Với kiến thức của bản
1/22


Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả
tiết thể dục cho học sinh lớp 5

thân trau dồi trong nhưng năm tháng học tập và rèn luyện cũng như sự giúp đỡ
của bạn bè và đồng nghiệp . Nhất là mong muốn góp phần tạo một giờ học thể
dục sôi nổi, đã thôi thúc tôi đến với sáng kiến: “ Biện pháp tổ chức một số trò
chơi để nâng cao hiệu quả tiết thể dục cho học sinh lớp 5”
II. Mục đích nghiên cứu
Với mục đích tạo một giờ học không bị nhàm chán khi các nội dung lặp đi
lặp lại nhiều lần với tinh thần: “ Học mà chơi - chơi mà học” của các em học
sinh lớp 5, tôi đã ứng dụng một số trò chơi phù hợp với nội dung học để nâng
cao hiệu quả tiết dạy thể dục.
- Tạo cho các em sự say mê, hứng thú trong môn học.
- Giúp các em rèn luyện thân thể tốt, có sức khoẻ đảm bảo trong việc học
tập.
- Sử dụng phương pháp phù hợp với lứa tuổi các em đảm bảo tính vừa
sức, hấp dẫn.
III. Đối tượng nghiên cứu

- Tìm hiểu nghiên cứu phân phối chương trình, sách giáo khoa, nội dung
điều chỉnh của Bộ và thực tiễn giảng dạy môn thể dục cấp tiểu học.
- Tìm hiểu đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi.
- Ứng dụng một số trò chơi phù hợp với nội dung giờ học.
- Học sinh lớp 5A trong trường tiểu học.
IV. Thời gian nghiên cứu
Từ tháng 9/2016 đến tháng 3/2017. Thời gian giảng dạy trong các tiết học
chính khóa.

2/22


Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả
tiết thể dục cho học sinh lớp 5

B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. Cơ sở lí luận
Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm đến mục tiêu giáo dục toàn diện cho
thế hệ trẻ. Trong đó, trí dục, đức dục được coi là những vấn đề hệ trọng nhằm
giáo dục hình thành nhân cách người học sinh - sinh viên - người chủ tương lai
của đất nước, những người lao động phát triển cao về trí tuệ, cường tráng về thể
chất, phong phú về tinh thần, trong sáng về đạo đức.
Sức khoẻ là vấn đề quan trọng và được đặt lên hàng đầu của toàn nhân
loại. Tập luyện TDTT đề rèn luyện sức khoẻ là thiết yếu trong sinh hoạt hàng
ngày. Đất nước càng phát triển bao nhiều thì sự quan tâm đến phong trào tập
luyện TDTT càng lớn bấy nhiêu. Trên thế giới, hàng năm tổ chức rất nhiều giải
đấu TDTT, cùng với nó là sự đầu tư về công sức, tiền của và niềm khát khao
chiến thắng tất cả đều có mục tiêu lớn nhất là sức khoẻ.
Ở Việt Nam chúng ta, vấn đề giáo dục thể chất đang được Đảng và Nhà
nước hết sức quan tâm mà cụ thể là các trường học khi xây dựng đều có nhà thể

chất, tạo điều kiện thuận lợi cho việc học thể dục của các em đạt hiệu quả tốt.
Trong chương trình thể dục của tiểu học được học một tuần 2 tiết với các nội
dung cơ bản đó là:
+ Đội hình đội ngũ
+ Bài thể dục phát triển chung
+ Bài tập rèn luyện tư thế và kỹ năng vận động cơ bản
+ Trò chơi vận động
Đó là lượng vận động đủ giúp các em cân bằng giữa cơ thể và điều kiện
sinh hoạt, góp phần làm cho cơ thể phát triển toàn diện, cân đối, tạo cơ sở tốt để
nâng cao sức khoẻ, khả năng học tập, vui chơi... GDTC trong trường tiểu học là
nền tảng cho các em làm quen với tập luyện TDTT sau này và nó phải được đặt
lên hàng đầu trong bậc tiểu.
II. Thực trạng
Trong quá trình giảng dạy môn thể dục ở trường tôi thấy có những thuận
lợi và khó khăn sau:
1. Thuận lợi và khó khăn:
a. Thuận lợi:
- Các em đang tuổi phát triển nên rất thích vận động.
- Xã hội ngày càng phát triển nên các gia đình rất thích cho con em mình
được tập luyện thể dục thể thao.
- Ban giám hiệu nhà trường đánh giá cao tầm quan trọng của môn thể dục
đối với học sinh tiểu học nên rất quan tâm và tạo điều kiện tốt nhất cho môn học.
3/22


Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả
tiết thể dục cho học sinh lớp 5

b. Khó khăn:
- Do lứa tuổi nhỏ nên các em rất hiếu động nên sự tập chung chú ý chưa

cao, nhất là tâm lý đang học trong lớp được ra ngoài sân vận động.
- Các em học sinh chưa hiểu được tác dụng của từng nội dung bài học đến
sự phát triển của cơ thể.
2. Thực trạng giảng dạy môn thể dục ở trường Tiểu học
Qua quá trình công tác, bản thân tôi đã được dự giờ rất nhiều, đồng
nghiệp dạy thể dục trong trường, trò chuyện và tiếp xúc với đồng nghiệp ở các
trường khác qua đó tôi cũng rút ra nhiều bài học cho bản thân và tôi có suy nghĩ
làm sao để nâng cao chất lượng môn học này hơn nữa.
Từ đầu năm học tôi đã chú ý nghiên cứu các biện để tổ chức một số trò
chơi để tiết dạy có chất lượng hơn, học sinh học hứng thú hơn và thích học bộ
môn thể dục.
Tìm hiểu sự ham thích học, luyện tập thể dục qua các trò chơi: Thông qua
các trò chơi các em được gì? trong mục tiêu của tiết dạy:
a) Khởi động thư giãn.
b) Luyện tập các động tác đã học.
c) Thư giãn cuối giờ.
d) Rèn kỹ năng, kỹ xảo, giáo dục truyền thống.
Qua quá trình giảng dạy tôi đã tìm tòi ra rất nhiều trò chơi, nhất là những
trò chơi dân gian do ông cha ta để lại, tự sáng tạo các trò chơi mới, hoặc cải biến
những trò chơi tương tự khi những trò chơi đã biết không phù hợp tiết dạy.
Ngay đầu năm học tôi đã khảo sát học sinh lớp 5A tham gia trò chơi trong
chương trình học và đạt được kết quả như sau:
Nội dung
Lớp 5A(45)
Số lượng
%
Chơi đúng luật, nhiệt tình tham gia chơi
38
84,4
Chơi chưa đúng luật, chưa chủ động tham gia chơi

7
15,6
Tích cực tự giác tham gia chơi
38
84,4
Chưa tích cực tự giác tham gia chơi
7
15,4
Rèn khả năng phản xạ, sự tập trung chú ý, nhanh nhẹn
36
80
khéo léo
Khả năng phản xạ, sự tập chung chú ý, nhanh nhẹn
9
20
khéo léo chưa cao
Biết phối hợp với bạn, đoàn kết giúp đỡ lẫn nhau
37
82,2
Chưa đoàn kết giúp đỡ lẫn nhau
8
17,8
III. Biện pháp tiến hành để giải quyết vấn đề

4/22


Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả
tiết thể dục cho học sinh lớp 5

Từ những thực trạng trên bản thân tôi xin trình bày một số biện pháp như
sau:
1. Điều tra đặc điểm tâm sinh lí lứa tuổi

Để có cơ sở khoa học cho việc lựa chọn các bài tập trò chơi vào tiết dạy
thể dục chúng ta cần tìm hiểu một số đặc điểm cơ bản về tâm sinh lý của lứa tuổi
này có liên quan tới việc tập luyện TDTT nói chung và với việc phát triển sức
mạnh tốc độ nói riêng.
- Đặc điểm về sinh lý ở lứa tuổi học sinh lớp 5
Ở tuổi này, cơ thể đang phát triển mạnh, ngày càng hoàn thiên về tâm sinh
lí. Hành động của các em tương đối chủ động và có tính mục đích hơn kì
trước.
Ở tuổi này là giai đoạn các em luôn muốn thể hiện mình là "người lớn"
nên mọi hành động của các em đều bắt chước người lớn. Chính điều này đã tạo
ra động lực cho các em hưng phấn trong quá trình hoạt động, khám phá và tìm
hiểu thế giới xung quanh.
Do quá trình hưng phấn và ức chế của các em thăng bằng hơn nên đã kéo
dài được thời gian tập trung chú ý, quá trình nhận thức của các em cũng được
nâng cao rõ rệt. Các em có thể nhận thức được cái hay, cái đẹp của sự vật, cái
đúng, cái sai của một vấn đề một cách bản chất hơn. Tuy nhiên, những nhận
thức này còn có tỷ lệ chuẩn mực chưa cao và độ sâu sắc chưa đạt mức của người
trưởng thành.
Nắm vững được đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi của các em để sử dụng các
đối sách giảng dạy huấn luyện hợp lý là tiền đề của sự nâng cao hiệu quả giảng
dạy huấn luyện của các giáo viên .
2. Phương pháp tổ chức giáo viên
2.1. Công tác chuẩn bị của giáo viên trước khi lên lớp:
Trong quá trình giảng dạy môn Thể dục ở trường tiểu học công tác chuẩn
bị của giáo viên trước khi lên lớp cũng góp phần giúp tiết học được sinh động
hơn, giúp học sinh hứng thú hơn trong tập luyện. Muốn vậy giáo viên cần chú ý

và thực hiện tốt một số điểm sau:
- Để giảng dạy một tiết Thể dục được tốt hơn thì ngoài nghiên cứu kế
hoạch bài soạn và tập lại động tác thì sân tập, dụng cụ cũng đóng vai trò hết sức
quan trọng cho một giờ học Thể dục. Vì vậy trước khi lên lớp giáo viên cần phải
chuẩn bị sân tập, dụng cụ trước khi giờ học theo yêu cầu của kế hoạch bài soạn.
Kiểm tra lại sân tập, dụng cụ nếu không được an toàn thì phải sửa chữa và
bổ sung kịp thời. Mặt khác, người giáo viên cần phải chọn vị trí tập cho học sinh
5/22


Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả
tiết thể dục cho học sinh lớp 5

một cách phù hợp như: tránh ánh nắng chiếu vào mặt học sinh, sân tập phải đảm
bảo sạch và an toàn …
Ví dụ: Khi chơi trò chơi “Ném bóng trúng đích”. Giáo viên cần chuẩn bị
trước những dụng cụ như bóng nhựa, sọt, …hay sân tập luyện còn cát bụi, đá thì
giáo viên cần vệ sinh ngay (tưới sân, lượm đá) để bảo vệ an toàn cho các em tập
luyện, tránh phản tác dụng khi tập luyện Thể dục.
- Cũng như các môn học khác, bao giờ giáo viên cũng phải có kế hoạch cụ
thể, là giáo án mà ở đây muốn chọn được trò chơi phù hợp để đưa vào tiết dạy,
trước tiên giáo viên cần tìm hiểu và nắm được:
2.2. Xác định rõ mục tiêu bài dạy:
Lượng kiến thức theo yêu cầu trong tiết dạy đó ít hay nhiều, yêu cầu về
lượng vận động trong tiết dạy ra sao, các dạng vận động đó là dạng nào (tay,
chân, toàn thân...)
2.3. Sân bãi dụng cụ:
Chú ý điều kiện sân tập: bằng phẳng, rộng, thoáng, tiếng ồn không làm
ảnh hưởng xung quanh hay ngược lại.
Một tiết dạy thời lượng cho phép 40 phút như vậy khi phân phối thời gian

cho phép tổ chức trò chơi, giáo viên cần lưu ý sao cho hợp lý (phần này còn lệ
thuộc vào mục đích của trò chơi). Ngoài ra cần chú ý đến thời gian vào buổi nào
(ảnh hưởng của thời tiết)
2.4. Phân loại trò chơi phù hợp với nội dung tiết dạy:
- Tùy theo tính chất vận động của từng bài, giáo viên nên chọn trò chơi
cho phù hợp với nội dung học.
- Có hai dạng trò chơi: Trò chơi động và trò chơi tĩnh.
+ Trò chơi động: Dạng trò chơi đòi hỏi vận động toàn thân và được thay
đổi vị trí của người chơi.
+ Trò chơi tĩnh: là trò chơi chỉ vận động một bộ phận của cơ thể, và không
thay đổi vị trí của người chơi.
- Theo mục đích của trò chơi: Tất cả các trò chơi đều có một mục đích
chung là giúp cho người chơi thư giãn, song trò chơi trong tiết dạy thể dục còn
có mục đích riêng:
+ Là một bài tập khởi động, làm nóng các bộ phận cơ thể liên quan mạnh
đến bài tập ở phần tiếp theo.
+ Là một bài tập luyện: Thông qua trò chơi học sinh được tập luyện thêm
các động tác, các kiến thức mới được học hoặc ôn luyện những kiến thức đã học
những tiết trước.
6/22


Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả
tiết thể dục cho học sinh lớp 5

+ Là bài tập củng cố: Thông qua trò chơi học sinh được củng cố lại những
kiến thức đã được học.
Theo thời gian trong tiết dạy: Chơi vào đầu giờ, giữa giờ hoặc cuối giờ.
Như vậy căn cứ vào mục tiêu của bài thì chọn trò chơi theo mục đích.
- Nếu trò chơi là một bài tập khởi động: Thì thường được tổ chức vào đầu

giờ.
+ Loại trò chơi này ta nên chọn để áp dụng vào những tiết dạy mà sự
luyện tập của học sinh là sự vận động mạnh các cơ bắp và các khớp cơ. Tất
nhiên vào đầu giờ học bao giờ giáo viên cũng cho học sinh khởi động toàn
diện, song bài tập như thế có thể một số học sinh thực hiện còn hời hợt, thì sự
khởi động đó chưa đạt yêu cầu, nhất là các tiết học vào đầu buổi sáng khi các
em sau một đêm ngủ các cơ bắp nghỉ, cơ thể còn mệt mỏi uể oải.Nếu giáo viên
cho tổ chức trò chơi sau khi thực hiện bài tập khởi động, các em sẽ thấy thoải
mái, hưng phấn hẳn lên. Khởi động có chất lượng hơn, thì vào bài tập luyện có
sự vận động mạnh các em sẽ thấy dễ dàng và còn tránh được các tai nạn như
trật khớp, đau cơ bắp sau khi tập luyện. Do đó ta chọn trò chơi động là chủ
yếu. Theo tính chất vận động của tiết dạy mà chọn nội dung trò chơi cho phù
hợp với sự vận động đó. Có thể thay đổi trò chơi cũ thành trò chơi mới nhưng
phù hợp với nội dung bài.
Ví dụ:
- Bài 47: Phối hợp chạy và bật nhảy. ( SGV Thể dục lớp 5, trang 118).
Giáo viên cho học sinh chơi trò chơi “Nhảy đúng, nhảy nhanh” hoặc trò
chơi “Nhảy ô tiếp sức”. Trò chơi này giúp cho học sinh vui chơi, khởi động một
cách tích cực hơn đồng thời tạo sự hưng phấn khi tập luyện và là bài tập bổ trợ
cho nội dung học tiếp theo “Phối hợp chạy và bật nhảy” .
Hình 1 : Nhảy đúng, nhảy nhanh.

Hình 1
7/22


Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả
tiết thể dục cho học sinh lớp 5

Hình 2 : Nhảy ô tiếp sức.

Hình 2
- Bài 3: Đội hình đội ngũ - Trò chơi “Chạy tiếp sức” ( SGV Thể dục lớp
5, trang 45).
Nội dung tập hợp hàng dọc hàng ngang, dóng hàng, điểm số: Có thể thay trò
“Chạy tiếp sức” bằng trò chơi “Thi xếp hàng nhanh”.
Qua trò chơi này giúp học sinh tập tích cực hơn kĩ năng tập hợp hàng, tác phong
kỉ luật, nhanh nhẹn, khẩn trương.
Hình3: Thi xếp hàng nhanh.

Hình 3
8/22


Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả
tiết thể dục cho học sinh lớp 5

- Nếu trò chơi là bài tập luyện:
Theo yêu cầu của chương trình học ở lớp 5 thì loại trò chơi này chiếm đa
số các tiết. Trong đó còn số ít tiết giáo viên tự chọn trò chơi.
Trò chơi này giúp học sinh luyện tập kiến thức với tinh thần tự nguyện tự
giác, nên giáo viên phải chọn đúng trò chơi để đưa vào các tiết dạy thì tác dụng
luyện tập sẽ được đạt hiệu quả cao.
Tuy nhiên cần phải chú ý một số điểm sau:
- Đặc điểm tâm sinh lí của học sinh: Ở lứa tuổi tiểu học cơ thể chưa phát triển
hoàn chỉnh nên không thể lựa chọn trò chơi đòi hỏi phải dùng nhiều sức mạnh,
trò chơi có qui tắc phức tạp và khi tổ chức trò chơi cần lưu ý số lượng học sinh
nam, học sinh nữ, học sinh có sức khỏe yếu... Vì vậy cần chọn trò chơi, tổ chức
chơi cho phù hợp và hấp dẫn .
- Địa điểm, sân tập, dụng cụ: Giáo viên cần lưu ý số lượng học sinh tham gia,

cấu trúc nội dung trò chơi, hình thức tổ chức chơi.
- Thời gian và hoàn cảnh: Thời gian chơi quyết định tới cách lựa chọn trò chơi,
mặt khác trò chơi chịu ảnh hưởng trực tiếp vào điều kiện hoàn cảnh (nắng, mưa
…) cụ thể để giáo viên chọn lựa các hình thức tổ chức và loại trò chơi cần thiết.
Có như vậy giáo viên tổ chức giảng dạy theo hướng phân hóa đối tượng
học sinh một cách tốt hơn.
Ví dụ:
Trò chơi “Chạy tiếp sức” mà trong chương trình đã giới thiệu chỉ dùng
luyện chạy nhanh và chỉ vận dụng một vài tiết còn lại giáo viên phải tự chọn.
Cho nên giáo viên cần tìm các trò chơi phù hợp với tiết dạy.
+ Trò chơi 1: “Nhanh lên bạn ơi!” (Hình 4)
Trò chơi này rèn luyện cho học sinh tố chất nhanh nhẹn, linh hoạt và cách
tổ chức phối hợp giữa các bạn trong nhóm. Trò chơi này có nhiều hình thức tổ
chức khác nhau (hàng ngang, vòng tròn, tam giác …) tùy số lượng học sinh, sân
bãi, dụng cụ.

a

b
Hình 4

9/22

c


Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả
tiết thể dục cho học sinh lớp 5

+ Trò chơi 2: (Hình 5) Vẽ 2 vạch giới hạn cách nhau 10m, ở chính giữa 2 vạch

giới hạn vẽ một vòng tròn có đường kính 0,5m và để một vật nào đó bất kì
(khăn, mẩu gỗ…). Khi bất đầu chơi, giáo viên gọi tên số nào thì hai em số đó
chạy lên giành lấy vật trong vòng tròn, khi người của đội bạn đã cầm vật thì
người cùng số phải chạy đuổi theo giành lấy lại vật bằng cách vỗ nhẹ vào người
bạn. Trong trường hợp này người cầm vật sẽ thua, còn nếu người cầm vật chạy
qua vạch giới hạn thì là người thắng cuộc. Sau đó vật để lại trong vòng tròn, trò
chơi lại tiếp tục như thế cho đến người cuối cùng của hai đội.
Với trò chơi trên giáo viên có thể tự đặt tên và hướng dẫn các em chơi, có
thể chọn trò chơi nhẹ nhàng hơn.
Đây là trò chơi hoàn thiện bài tập chạy nhanh.

x
x
x
x
x
x

10m

x
x
x
x
x
x

Hình 5
Ngoài ra trong quá trình giảng dạy một số nội dung chúng ta có thể sử
dụng trò chơi để giúp cho các em tập luyện được tích cực, tự giác hơn.

- Nếu trò chơi có tính thư giãn đơn thuần: thì thường được tổ chức vào cuối giờ.
Chỉ áp dụng cho những tiết dạy mà giáo viên đã cho các em học sinh luyện tập
nhiều lần, đảm bảo được yêu cầu của bài. Nếu tiết dạy đòi hỏi lượng vận động
lớn, giáo viên cho luyện nhiều, lúc các em đã thấm mệt. Giáo viên nên tổ chức
trò chơi tĩnh, chủ yếu để các em lấy tinh thần vui vẻ thoải mái, trường hợp này
có thể áp dụng cho các tiết luyện tập chạy . Thời gian tổ chức các trò chơi này
khoảng từ 5-7 phút cuối giờ.
Ví dụ1: Trò chơi diệt con vật có hại H.6
Tập hợp lớp thành đội hình hàng ngang hay vòng tròn quay mặt vào tâm.
- Khi giáo viên gọi tên những con vật có ích như :trâu, bò ,lợn, gà….thì tất
cả học sinh im lặng. Nếu em nào hô diệt thì phải hát hoặc múa 1 bài .
- Khi giáo viên gọi tên những con vật hại như: ruồi, muỗi, gián ,kiến…thì
tất cả học sinh hô to là “Diệt Diệt Diệt” và tay giả làm động tác đập ruồi , muỗi
10/22


Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả
tiết thể dục cho học sinh lớp 5

Mục đích: Rèn luyện sự tập chung chú ý và tính phản xạ nhanh của học
sinh.

Hình 6
Ví dụ 2: Trò chơi làm theo hiệu lệnh H.7
Tập hợp lớp thành đội hình hàng ngang hay vòng tròn quay mặt vào tâm
sân.
- Khi giáo viên gọi tên những con vật biết bay:chim, ong, bướm,…thì tất
cả học sinh phải làm động tác giả như bay.
- Khi giáo viên gọi tên những con vật không biết bay:trâu, bò, lợn …thì
tất cả im lặng không làm động tác giả bay, nếu em nào làm động tác giả bay thi

phải hát hoặc múa 1 bài.
Mục đích: Rèn luyện sự tập chung chú ý và khả năng phản xạ nhanh của
học sinh.

Hình 7
Ví dụ 3: Bài 50: Bật cao - Trò chơi “Chuyền nhanh, nhảy nhanh” ( SGV
Thể dục lớp 5, trang 122).
Phần mở đầu: Sau khi khởi tôi đã sử dụng trò chơi “ Nhảy đúng nhảy
nhanh” trò chơi này giúp cho học sinh vui chơi, khởi động một cách tích cực
hơn đồng thời tạo sự hưng phấn khi tập luyện và là bài tập bổ trợ cho nội dung
học tiếp theo “Bật cao”.
Phần cơ bản: Sau khi học sinh tập xong phần bật cao tôi đưa trò chơi

11/22


Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả
tiết thể dục cho học sinh lớp 5

“ Lăn bóng bằng tay” thay cho trò chơi “Chuyền nhanh, nhảy nhanh”. vì nội
dung bật cao đã sử dụng nhiều đến sức bật của chân và trò chơi “Chuyền nhanh,
nhảy nhanh” cũng lại sử dụng chủ yếu sức bật của chân. Để tránh sự nhàm chán
cho học sinh tôi thay trò chơi “ Lăn bóng bằng tay” nhằm giúp các em tham gia
chơi tích cực hơn đồng thời qua tiết học giúp các em được vận động đều các bộ
phận của cơ thể như chân, tay.

12/22


Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả

tiết thể dục cho học sinh lớp 5

13/22


Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả
tiết thể dục cho học sinh lớp 5

KẾ HOẠCH BÀI DẠY
Môn: Thể dục
Bài 50: BẬT CAO
TRÒ CHƠI “LĂN BÓNG BẰNG TAY”
I.

MỤC TIÊU

1. Nội dung:
- Tiếp tục ôn bật cao.
- Chơi trò chơi “ Lăn bóng bằng tay”
2. Yêu cầu:
a. Kiến thức:
- HS nắm được cách lấy đà.
- HS biết cách thực hiện và phối hợp được động tác chạy đà - bật cao.
- HS biết cách chơi và tham gia chơi được trò chơi.
b. Kỹ năng:
- HS thực hiện tương đối đúng động tác bật cao tại chỗ.
- HS thực hiện tương đối đúng kĩ thuật phối hợp chạy đà - bật cao.
- HS biết cách chơi và tham gia chơi chủ động, đúng luật, sôi nổi.
- Thông qua trò chơi rèn luyện sự nhanh nhẹn, khéo léo, giáo dục tinh thần
tập thể.

c. Thái độ :
- HS tập luyện nghiêm túc, tích cực, có ý thức tự giác và kỉ luật cao.
- Rèn tính đoàn kết giúp đỡ nhau trong tập luyện.
II. ĐỊA ĐIỂM, PHƯƠNG TIỆN
1. Địa điểm:
- Nhà thể chất đảm bảo vệ sinh an toàn tập luyện.
2. Phương tiện:
- 1 Còi.
- 1 đài.
- Dụng cụ treo bóng.
- 4 quả bóng rổ.
- Thảm chơi trò chơi “ Nhảy đúng nhảy nhanh”
- Kẻ sân phục vụ cho tiết học và trò chơi.

14/22


Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả
tiết thể dục cho học sinh lớp 5

III. NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP LÊN LỚP
Nội dung

Định lượng
TG

I. Phần mở đầu:

Phương pháp tổ chức

SL

5-7'

- Đội hình nhận lớp 4 hàng
ngang

- Cán sự tập trung lớp, báo cáo sĩ
số. GV nhận lớp, phổ biến nội
dung yêu cầu giờ học.
- Khởi động:
+ Đứng tại chỗ giậm chân vỗ tay
và hát theo nhạc.

1L

0 0

0 0 0

0 0

0 0 0

0 0

0 0 0

0 0

0 0 0
GV

1L

+ Xoay các khớp cổ tay, cổ chân,
khớp gối, vai, hông.

2x8n

- Đội hình khởi động
0 0
0 0
0 0

0

0 0
0

0 0

0 0 0

0 0

0 0 0

GV

CS

- Cán sự hướng dẫn lớp thực
hiện khởi động.
- Chơi trò chơi “Nhảy đúng nhảy
nhanh”.

1-2L

- GV điều khiển học sinh
chơi trò chơi.
- HS chơi theo đội hình 4
hàng dọc

- Yêu cầu: HS biết cách chơi và
tham gia chơi đúng luật.

15/22


Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả
tiết thể dục cho học sinh lớp 5

25-28’

- Đội hình kiểm tra

II. Phần cơ bản:

0 0

1. Kiểm tra bài cũ

0

0 0

0 0

- HS thực hiên động tác bật cao
tại chỗ.

0 0

0 0 0

0 0

- HS thực hiên phối hợp chạy đà
bật cao.

0 0 0
0 0 0

GV
1-2L

- GV gọi 2 HS lên thực hiện
động tác.
- HS nhận xét, GV nhận xét.

- HS lên làm mẫu lại động
tác bật cao tại chỗ với bóng.

GV cùng HS quan sát nhận
1- 2L xét.

2. Ôn bật cao tại chỗ với bóng.

GV nhấn mạnh yêu cầu đông
tác.

- Yêu cầu: HS thực hiện được
động tác bật cao tại chỗ.

- GV điều khiển HS tập.
- Đội hình tập 4 hàng dọc.
3- 4L - Cán sự điều khiển tổ tập.
GV quan sát sửa sai.

1-2L

3. Ôn phối hợp chạy đà bật cao
- Yêu cầu: HS thực hiện được
động tác phối hợp chạy đà bật
cao.

- GV phân tích lại kĩ thuật
động tác nhấn mạnh yêu cầu
động tác.

1L

CB

XP GH1 GH2

1,5m 5m

2-3L
1L

16/22

2m 3m

- Chia tổ tập luyện do cán sự
điều khiển. GV quan sát sửa sai
cho học sinh.
- Thi đua giữa các tổ: GV
làm trọng tài cho. Sau mỗi
đợt thực hiện, GV cho HS
nhận xét đánh giá.


Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả
tiết thể dục cho học sinh lớp 5

6- 8’
4. Chơi trò chơi: “ Lăn bóng bằng
tay”

2-3L

- Yêu cầu: HS biết cách chơi và
tham gia được chơi đúng luật.
III. Phần kết thúc:

- GV nêu tên trò chơi, hướng
dẫn cách chơi, chọn đội chơi
thử. Tổ chức cho HS chơi. Tổ
chức thi đấu.
- Đội hình chơi 4 hàng dọc.

4- 6’

Đội hình thả lỏng
0 0

- Thả lỏng: Lắc cổ tay cổ chân.

0

0 0

0 0

Giáo viên cùng học sinh nhận xét
đánh giá giờ học.

0 0

- Dặn dò xuống lớp.

0 0

0 0 0
0 0 0
0 0 0

GV
Đội hình xuống lớp
0 0

0

0 0

0 0 0

0 0

0 0 0

0 0

0 0 0
GV

17/22

0 0


Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả
tiết thể dục cho học sinh lớp 5

C: KẾT LUẬN
1. Kết quả đạt được:
Qua điều tra các lớp học do tôi trực tiếp giảng dạy đến giữa kì II tôi thấy
kết quả lớp 5A áp dụng một số trò chơi phù hợp với nội dung học đã giúp các
em tham gia chơi trò chơi tốt hơn tăng lên rõ diệt cụ thể như sau: Chơi đúng
luật, nhiệt tình tham gia chơi, tích cực tự giác tham gia chơi, rèn khả năng phản
xạ, sự tập chung chú ý, nhanh nhẹn khéo léo, biết phối hợp với bạn, đoàn kết
giúp đỡ lẫn nhau trong tập luyện.
Nội dung
Lớp 5A(45)
Số lượng
%
Chơi đúng luật, nhiệt tình tham gia chơi
45
100
Chơi chưa đúng luật, chưa chủ động tham gia chơi
0
0
Tích cực tự giác tham gia chơi
43
96
Chưa tích cực tự giác tham gia chơi
2
4

Rèn khả năng phản xạ, sự tập chung chú ý, nhanh
43
96
nhẹn khéo léo
Khả năng phản xạ, sự tập chung chú ý, nhanh nhẹn
2
4
khéo léo chưa cao
Biết phối hợp với bạn, đoàn kết giúp đỡ lẫn nhau
42
93,3
Chưa đoàn kết giúp đỡ lẫn nhau
3
6,6
2. Bài học kinh nghiệm:
2.1. Trong các tiết dạy thể dục, giáo viên biết lựa chọn và tổ chức trò chơi
hợp lý sẽ có tác dụng lớn trong việc luyện tập thể lực một cách toàn diện cho
học sinh gây được hứng thú học cho học sinh và hứng thú dạy cho giáo viên. Từ
đó nâng cao chất lượng dạy và học.
2.2. Giáo dục truyền thống đạo đức lối sống, tính tổ chức kỷ luật, tính
đoàn kết, giúp đỡ nhau trong học tập và rèn luyện cho các em học sinh.
2.3. Qua những trò chơi hợp lý giáo viên tận dụng được thời gian tiết dạy
để học sinh “chơi mà học”
2.4. Giáo viên không mất nhiều công sức, thời gian tìm tòi các trò chơi
này mà chỉ cần chú ý suy nghĩ và sáng tạo làm thế nào để các em học sinh
vui chơi bổ ích có tính tổ chức, tính giáo dục đặc biệt tăng chất lượng tiết học
lên.
3. Kết luận và khuyến nghị:
Môn thể dục được coi là môn năng khiếu, song không phải ai có năng
khiếu thể dục thể thao là đã có một sức khỏe tốt mà đòi hỏi phải có sự tập luyện

hợp lý thường xuyên. Tùy thuộc vào tâm lý lứa tuổi, sự phát triển về mặt sinh
học mà có kế hoạch luyện tập hợp lý. Nếu giáo viên giảng dạy mà không chú ý
18/22


Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả
tiết thể dục cho học sinh lớp 5

thì kết quả giáo dục sẽ ngược lại. Áp dụng sáng kiến này tôi thấy mang lại hiệu
quả rõ rệt trong việc phát triển trò chơi trong tiết dạy cho học sinh, giáo dục cho
các em tinh thần đoàn kết gắn bó, giúp đỡ lẫn nhau cùng học tập - tập luyện.
Giúp cho học sinh hứng thú hơn và chịu đựng được lượng vận động lớn, khắc
phục khó khăn, chống lại mệt mỏi hồi phục nhanh chóng sau một giờ tập, buổi
tập. Làm cho các em luôn tích cực hăng say và hiểu rõ được kỹ năng vận động,
phương pháp tập luyện của một giờ học, một buổi học. Nâng cao hiệu quả phát
triển toàn diện về đức, trí, thể, mĩ trong nhà trường. Theo đúng chủ trương
đường lối của Đảng và Nhà nước trong việc giáo dục và đào tạo thế hệ trẻ hôm
nay. Mặt khác nó còn góp phần thúc đẩy các phong trào học tập của nhà trường
lên cao hơn nữa. Đây mới chỉ là quan điểm của tôi qua quá trình giảng dạy và
huấn luyện, vì vậy sẽ còn những thiếu sót nhất định. Rất mong được sự đóng
góp ý kiến chân thành của các đồng nghiệp để sáng kiến được hoàn chỉnh và có
tính ứng dụng cao hơn nữa.
Trên đây là đề tài sáng kiến kinh nghiệm của tôi. Rất mong được sự đóng
góp của đồng nghiệp, các cấp lãnh đạo để bản sáng kiến được hoàn thiện hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn !

XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG
ĐƠN VỊ

Hà Nội, ngày

tháng
năm 2017
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của
mình viết, không sao chép nội dung
của người khác.
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của

19/22


Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả
tiết thể dục cho học sinh lớp 5

-

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
GDTC: Giáo dục thể chất
TDTT: Thể dục thể thao
PPCT: Phân phối chương trình
CB: Chuẩn bị
XP: Xuất phát
GH: Giới hạn
GV: Giáo viên
HS: Học sinh
CS: Cán sự
H.1: Hình 1
SGV: Sách giáo viên


Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả

tiết thể dục cho học sinh lớp 5

PHỤ LỤC
A. ĐẶT VẤN ĐỀ....................................................................................................
1
I. Lý do chọn đề tài .................................................................................................
1
II. Mục đích yêu cầu : .............................................................................................
2
III. Đối tượng nghiên cứu: ......................................................................................
2
IV. Thời gian nghiên cứu: .......................................................................................
2
B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ ...................................................................................
3
I. Cơ sở lí luận: .......................................................................................................
3
II. Thực trạng: .........................................................................................................
3
1. Thuận
lợi
và
khó
khăn:
......................................................................................................................
2. Thực trạng giảng dạy môn thể dục ở trường Tiểu học……………….....
3. III. Biện pháp tiến hành để giải quyết vấn đề
3.1. Điều tra đặc điểm tâm sinh lý lúa tuổi .............................................................
5
3.2. Phương pháp tổ chức giáo viên .......................................................................

5
C: KẾT LUẬN.......................................................................................................
21
1. Kết quả đạt được:..............................................................................................
21
2. Bài học kinh nghiệm..........................................................................................
21
3. Kết luận và khuyến nghị: ..................................................................................
21
3.1. Kết luận: ...........................................................................................................
21


Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả
tiết thể dục cho học sinh lớp 5

TÀI LIỆU THAM KHẢO
- Sách giáo viên thể dục lớp 1 của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
- Sách giáo viên thể dục lớp 2 của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
- Sách giáo viên thể dục lớp 3 của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
- Sách giáo viên thể dục lớp 4 của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
- Sách giáo viên thể dục lớp 5 của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
- Phương pháp dạy học thể dục và trò chơi vận động cho học sinh tiểu
học, nhà xuất bản Giáo dục – nhà xuất bản Đại học sư phạm.