BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG HOẠT ĐỘNG của tổ CHUYÊN môn NGỮ văn TRƯỜNG THPT THIỆU hóa

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HOÁ

TRƯỜNG THPT THIỆU HÓA

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

TÊN ĐỀ TÀI
BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG HOẠT ĐỘNG
CỦA TỔ CHUYÊN MÔN NGỮ VĂN TRƯỜNG THPT THIỆU HÓA

Người thực hiện: Lê Trọng Vinh
Chức vụ: Tổ trưởng
Đơn vị công tác: Trường THPT Thiệu
Hóa
SKKN thuộc lĩnh vực: Quản Lý

1


MỤC LỤC

ĐỀ MỤC
1. Mở đầu
1.1. Lí do chọn đề tài
12. Mục đích nghiên cứu
1.3. Đối tượng nghiên cứu
1.4. Phương pháp nghiên cứu
1.5. Những điểm mới của SKKN
2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm
2.1. Cở sở lí luận
2.1.1. Vị trí của tổ chuyên môn trong trường trung học

2.1.2. Chức năng tổ chuyên môn
2.1.3. Nhiệm vụ tổ chuyên môn
2.1.4. Sinh hoạt tổ chuyên môn.
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm
2.2.1. Tình hình tổ chuyên môn Ngữ văn trường THPT Thiệu Hóa
2.2.2. Thực trạng hoạt động của tổ chuyên môn
2.2.3. Thống kê thành tích các năm học trước của tổ
2.3. Các giải pháp áp dụng
2.3.1. Tổ chức thảo luận nội dung, xây dựng kế hoạch hoạt động
chuyên môn của tổ
2.3.2. Triển khai các chuyên đề trong tổ chuyên môn
2.3.3. Tổ chức tốt các tiết dự giờ, thao giảng
2.3.4. Tổ chức sinh hoạt tổ chuyên môn
2.3.5. Tổ chuyên môn thảo luận kết quả dạy và học của học kỳ I, và
đưa ra các biện pháp nâng cao chất lượng qua kết quả dạy và học
trong học kỳ II.
2.3.6. Tổ trưởng chuyên môn luôn tự bồi dưỡng năng lực quản lý, tổ
chức, điều hành các buổi sinh hoạt chuyên môn
2.4. Kết quả đạt được sau khi áp dụng các giải pháp
3. Kết luận, kiến nghị
3.1. Kết luận
3.2 Kiến nghị

2

TRANG
1
2
2
2

2
2
2
3
3
4
4
4
5
5
7
8
8
9
10
11
12

12
13
15
15


BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG HOẠT ĐỘNG
CỦA TỔ CHUYÊN MÔN NGỮ VĂN TRƯỜNG THPT THIỆU HÓA
1. PHẦN MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài:
Tổ chuyên môn có chức năng, nhiệm vụ, vai trò rất quan trọng trong
việc triển khai, thực hiện các nhiệm vụ giáo dục của nhà trường. Chất lượng

hoạt động của tổ chuyên môn là đòn bẩy để nâng cao chất lượng giáo dục
của nhà trường. Hoạt động của tổ chuyên môn tốt, thực hiện đầy đủ các
nhiệm vụ như Điều lệ trường trung học đã qui định sẽ góp phần tích cực,
quyết định đến việc nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, đáp ứng được
những yêu cầu mới trong quá trình đổi mới giáo dục.
Thực tế, trong nhà trường cho thấy có tổ chuyên môn hoạt động tích
cực, nhưng vẫn còn một số tổ chuyên môn hoạt động chưa hiệu quả, còn tồn
tại tồn tại hạn chế như: Chất lượng các buổi sinh hoạt của tổ chuyên môn
chưa đạt được những yêu cầu đặt ra, đôi lúc còn mang tính đối phó, hình
thức, nội dung họp sơ sài, chưa làm rõ được trọng tâm trong hoạt động
chuyên môn từng tuần, từng tháng; khi họp ít tập trung, thiếu ý kiến góp ý
xây dựng; tổ chức các chuyên đề chưa hiệu quả, chưa thiết thực...Một bộ
phận giáo viên nhận thức chưa đúng nên chưa tích cực tham gia vào quá
trình sinh hoạt tổ chuyên môn. Chất lượng hồ sơ của tổ chuyên môn và của
một số giáo viên chưa tốt, nội dung sơ sài chiếu lệ, chủ yếu ghi chép về các
sự vụ hành chính.
Vai trò quản lý của tổ trưởng chuyên môn chưa rõ nét. Người tổ
trưởng chưa phát huy hết vai trò “thuyền trưởng” của mình, năng lực quản lí
tổ chuyên môn còn hạn chế, cách quản lý điều hành tổ chuyên môn chưa
khoa học; chưa phân công nhiệm vụ cho giáo viên theo đúng năng lực mà
nhiệm vụ yêu cầu; chưa chủ động xây dựng và thực hiện kế hoạch phù
hợp... ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng sinh hoạt của các tổ chuyên
môn.
3


Xuất phát từ thực trạng trên, với nhiệm vụ là tổ trưởng chuyên môn,
tôi xin được đề xuất: “Biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động của Tổ
chuyên môn Ngữ văn trường THPT Thiệu Hóa”, góp phần nâng cao chất
lượng trong sinh hoạt tổ chuyên môn, góp phần nâng cao chất lượng giáo

dục chung của nhà trường.
1.2. Mục đích nghiên cứu:
Đưa ra những biện pháp hiệu quả, khoa học nhằm nâng cao chất
lượng hoạt động của tổ chuyên môn Ngữ văn, góp phần vào nâng cao chất
lượng chuyên môn của nhà trường, của ngành giáo dục.
1.3. Đối tượng nghiên cứu:
Đối tượng tập trung nghiên cứu là tổ chuyên môn Ngữ văn trường
THPT Thiệu Hóa – huyện Thiệu Hóa – Thanh Hóa.
1.4. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp thực nghiệm thông qua các buổi sinh hoạt chuyên môn
và hoạt động của tổ chuyên môn Ngữ văn trong năm học.
- Phương pháp thống kê số liệu chất lượng giáo dục qua các năm.
- Phương pháp so sánh, phương pháp tổng hợp...
1.5. Những điểm mới của SKKN
- Thực hiện một số biện pháp sinh hoạt tổ chuyên môn có hiệu quả.
- Các thành viên trong tổ nhận thức được việc tham gia sinh hoạt tổ
chuyên môn để nâng cao chuyên môn nghiệp vụ của chính bản thân.
- Tổ trưởng có thêm kinh nghiệm quản lí, điều hành hoạt động tổ
chuyên môn hiệu quả giúp chuyên môn của tổ được nâng lên.
2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm
2.1. Cơ sở lí luận
2.1.1. Vị trí của tổ chuyên môn trong trường trung học.
Theo Điều lệ trường trung học cơ sở, trường trung học phổ thông và
trường phổ thông có nhiều cấp học ban hành theo Quyết định số
07/2007/QĐ - BGD&ĐT ngày 02/4/2007 của Bộ GD&ĐT đã quy định về vị
trí của tổ chuyên môn trong nhà trường:
4


Tổ chuyên môn là một bộ phận cấu thành trong trong bộ máy tổ chức,

quản lý của trường THPT. Trong trường, các tổ, nhóm chuyên môn có mối
quan hệ hợp tác với nhau, phối hợp các các bộ phận nghiệp vụ khác và các
tổ chức Đảng, đoàn thể trong nhà trường nhằm thực hiện chiến lược phát
triển của nhà trường, chương trình giáo dục và các hoạt động giáo dục và
các hoạt động khác hướng tới mục tiêu giáo dục.
Tổ chuyên môn là nơi triển khai các mặt hoạt động của nhà trường,
trong đó trọng tâm là hoạt động giáo dục và dạy học; là đầu mối quản lý mà
Hiệu trưởng nhất thiết phải tập trung dựa vào đó để quản lý nhà trường trên
nhiều phương diện, nhưng cơ bản nhất là hoạt động giáo dục dạy học; Là
nơi tập hợp, đoàn kết, tìm hiểu tâm tư, tình cảm và những khó khăn trong
đời sống của giáo viên, giúp đỡ GV hoàn thành tốt nhiệm vụ.
2.1.2. Chức năng tổ chuyên môn.
Giúp Hiệu trưởng điều hành các hoạt động nghiệp vụ chuyên môn
liên quan đến dạy và học.
Trực tiếp quản lý giáo viên trong tổ theo nhiệm vụ quy định. Tổ
chuyên môn là đầu mối để Hiệu trưởng quản lý nhiều mặt, nhưng chủ yếu
vẫn là hoạt động chuyên môn, tức là hoạt động dạy học trong trường.
2.1.3. Nhiệm vụ tổ chuyên môn.
Nhiệm vụ của tổ chuyên môn quy định theo Điều lệ trường THCS,
THPT ban hành theo Quyết định số 07.2007.QĐ-BGD&ĐT ngày 02.4.2007
của Bộ Giáo dục và Đào tạo:
Điều 16. Tổ chuyên môn có những nhiệm vụ sau: Xây dựng kế hoạch
hoạt động chung của tổ, hướng dẫn xây dựng và quản lý kế hoạch cá nhân
của tổ viên theo kế hoạch giáo dục, phân phối chương trình môn học của
Bộ Giáo dục và Đào tạo và kế hoạch năm học của nhà trường. Tổ chức bồi
dưỡng chuyên môn và nghiệp vụ; tham gia đánh giá, xếp loại các thành
viên của tổ theo các quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Đề xuất khen
thưởng, kỷ luật đối với giáo viên. Tổ chuyên môn sinh hoạt hai tuần một
lần.
5

2.1.4. Sinh hoạt tổ chuyên môn.
Sinh hoạt tổ chuyên môn là một hoạt động không thể thiếu trong hoạt
động của nhà trường; là dịp để trao đổi chuyên môn góp phần nâng cao chất
lượng dạy học. Thông qua sinh hoạt tổ chuyên môn sẽ xuất hiện nhiều ý
tưởng. Do vậy, tổ trưởng cần tạo điều kiện để giáo viên nói lên ý tưởng,
kinh nghiệm của mình. Nội dung sinh hoạt tổ chuyên môn cần đa dạng,
phong phú, có thay đổi và phải có chuẩn bị trước về nội dung và cách thức
tổ chức thực hiện.
Việc sinh hoạt tổ chuyên môn thực hiện theo định kì quy định trong
Điều lệ trường THCS, THPT (2 tuần/lần. Thời gian do Hiệu trưởng quy
định và tuỳ yêu cầu về tính chất, nội dung công việc).
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm
2.2.1. Tình hình tổ chuyên môn Ngữ văn trường THPT Thiệu Hóa
- Thông tin chung về tổ Ngữ văn
T
T
1
2
3
4
5
6
7
8
9

Họ Tên

Năm

Trình

Đảng

Chức

Giáo viên

Độ
Thạc sĩ
Đại học
Đại học
Đại học
Thạc sĩ
Đại học
Đại học
Đại học
Thạc sĩ

viên
x
x
x
x
x
x
x
x

vụ
TT.CM
TP.CM

giỏi tỉnh

Lê Trọng Vinh
Hoàng Ngọc Anh
Phạm Thị Quyên
Đào Đức Vinh
Nguyễn Thị Hường
Lê Ngọc Dũng
Vũ Thị Hương
Hoàng Thu Trang
Đinh Thị Thu

sinh
1979
1978
1973
1976
1976
1978
1981
1986
1984

X
X

- Nhìn chung, đội ngũ giáo viên nhà tổ ổn định, có sức khỏe, có phẩm
chất đạo đức, chuyên môn tốt, có kinh nghiệm trong công tác giảng dạy,
nhiều thành tích đã được ghi nhận, có uy tín với học sinh và nhân dân địa
phương.
2.2.2. Thực trạng hoạt động của tổ chuyên môn
Những năm gần đây, Sở GD&ĐT Thanh Hóa có những chuyên đề tập
huấn để nâng cao chất lượng sinh hoạt tổ chuyên môn trong trường THPT.
6


Vì vậy, sinh hoạt tổ chuyên môn trong nhà trường THPT Thiệu Hóa nói
chung và tổ chuyên môn Ngữ Văn đã có nhiều thay đổi theo chiều hướng
tích cực.
Tuy nhiên bên cạnh đó hoạt động của tổ chuyên môn còn tồn tại
những hạn chế như: sinh hoạt chuyên môn hai lần trong một tháng chưa
được thực hiện thường xuyên do số tiết học trong ngày gần như đều 5 tiết
trên buổi học, hoặc các công việc đột xuất của nhà trường. Nếu có tổ chức
họp tổ chuyên môn thì thời gian rất ngắn, khoảng 30 đến 45 phút nên không
giải quyết được công việc một cách hiệu quả.
Sinh hoạt tổ chuyên môn còn mang tính hành chính, chưa tập chung
vào sinh hoạt chuyên môn. Các thành viên tổ đi họp cho có mặt, chưa tham
gia ý kiến sôi nổi. Khi bàn về vấn đề thuộc chuyên môn như bài dạy,
phương pháp dạy thì tham gia ý kiến mang tính chiếu lệ, không có đóng góp
bổ ích về mặt chuyên môn. Trong các kỳ thao giảng, dự giờ và nhận xét
đánh giá chưa mang tính xây dựng chuyên môn, còn mang tính cá nhân dẫn
đến kết quả buổi sinh hoạt chuyên môn chưa cao.
Tổ trưởng chuyên môn chưa thể hiện hết vai trò của mình. Tổ trưởng
còn cả nể, chỉ đạo chưa kiên quyết. Các cuộc họp chuẩn bị nội dung chưa
chu đáo. Nội dung họp chỉ là triển khai các kế hoạch tháng, năm tuần

của nhà trường, lịch kiểm tra, ký duyệt hồ sơ giaó án và một số việc khác.
Từ thực trạng trên dẫn đến kết quả hoạt động tổ chuyên môn trong
công tác giáo dục dạy và học chưa cao.
2.2.3. Thống kê thành tích các năm học trước của tổ:
- Về giảng dạy và thi đua của giáo viên:
T

Họ Tên

2015-2016

2016-2017

T

1
2
3

Lê Trọng Vinh
Hoàng Ngọc Anh
Phạm Thị Quyên

Giảng

Danh

Giảng dạy

Thi đua

dạy
Giỏi
Giỏi
Khá

hiệu
CSTĐ
LĐTT
LĐTT

Giỏi
Giỏi
Giỏi

CSTĐ
CSTĐ
LĐTT

7


4
5
6
7
8
9

Đào Đức Vinh

Nguyễn Thị Hường
Lê Ngọc Dũng
Vũ Thị Hương
Hoàng Thu Trang
Đinh Thị Thu

TB
Giỏi
Giỏi
TB
TB
TB

HTNV
LĐTT
LĐTT
LĐTT
HTNV
HTNV

Khá
Giỏi
Giỏi
Khá
Khá
Khá

LĐTT
LĐTT
LĐTT

LĐTT
LĐTT
LĐTT

Năm 2015 – 2016: 4 giáo viên giỏi cấp trường, 1 giáo viên Khá, 4
giáo viên TB. Thi đua: 1 giáo viên đạt danh hiệu CSTĐCS, 5 giáo viên
LĐTT, 3 giáo viên hoàn thành nhiệm vụ
Năm học 2016 – 2017 : 5 giáo viên giỏi cấp trường, 4 giáo viên khá.
Thi đua: 2 giáo viên đạt danh hiệu CSTĐCS. 7 giáo viên LĐTT
- Về nghiên cứu khoa học:
T

Họ Tên

2015-2016

2016-2017

T
1
2
3
4
5
6
7
8
9

Lê Trọng Vinh

Hoàng Ngọc Anh
Phạm Thị Quyên
Đào Đức Vinh
Nguyễn Thị Hường
Lê Ngọc Dũng
Vũ Thị Hương
Hoàng Thu Trang
Đinh Thị Thu
- Về phía học sinh:

Loại
A
A
B
B
B
B
B
B
B

Cấp
Trường
Trường
Trường
Trường
Trường
Trường
Trường
Trường

Trường

Loại
C
A
A
B
B
A
C
B
B

Cấp
Tỉnh
Trường
Trường
Trường
Trường
Trường
Tỉnh
Trường
Trường

+ Năm học 2015 – 2016: Đội tuyển học sinh giỏi tỉnh môn văn lớp 12
đạt 3 giải (1 giải ba, 2 giải khuyến khích)
+ Năm học 2016- 2017: Đội tuyển học sinh giỏi tỉnh môn văn lớp 12
đạt 4 giải (1 giải nhì, 1 giải ba, 2 giải khuyến khích).
- Về tổ chuyên môn: Tổ tiên tiến
2.3. Các giải pháp áp dụng

2.3.1. Tổ chức thảo luận nội dung, xây dựng kế hoạch hoạt động
chuyên môn của tổ

8


Thảo luận, xây dựng kế hoạch hoạt động chuyên môn của tổ đầu năm
học có vai trò rất quan trọng. Đề ra các mục tiêu, chỉ tiêu phấn đấu của tổ
trong năm học cũng như tạo ra sự thống nhất các thành viên trong tổ về thực
hiện toàn bộ nội dung, kế hoạch, chương trình hoạt động của tổ trong năm.
* Học tập của học sinh
- Về chỉ tiêu phấn đấu:
+ Học sinh lên lớp cuối năm: 100%.
+ Tỉ lệ đậu tốt nghiệp THPT Quốc gia cuối năm: 97% trở lên.
+ Học sinh giỏi cấp tỉnh: 4 đến 5 em. (80- 100%)
* Giáo dục chính trị, tư tưởng, đạo đức học sinh:
- Tổ chức tốt việc giáo dục nhân cách, kỹ năng sống, mối quan hệ
thầy trò, quan hệ bạn bè, tốt chức tốt phong trào: “Xây dựng trường học
thân thiện, học sinh tích cực”.
- Hạnh kiểm:
+ Tốt – khá: 95% trở lên
+ Không có học sinh Yếu – Kém về hạnh kiểm
* Giảng dạy:
- 100% tổ viên đều đạt danh hiệu LĐTT trở lên (có 2 -3 giáo viên đạt
danh hiệu CSTĐ)
- Giáo viên lên lớp có đầy đủ giáo án và giáo án chất. Quan tâm cụ
thể đối tượng học Yếu – Kém. Có giáo án dạy bồi dưỡng.
- Sử dụng giáo án điện tử ít nhất 8 tiết/ năm đối với mỗi giáo viên.
- Tổ chức kiểm tra, nhận xét, đánh giá hai tuần một lần về các quy
định thực hiện chuyên môn.

- Thực hiện các quy định về chuyên môn như: Hồ sơ sổ sách, giáo án,
đổi mới phương pháp dạy học. Tổ chức kiểm tra hồ sơ sổ sách – Giáo án,
lịch báo giảng, thực hiện chương trình theo PPCT.
- Giáo viên dự giờ đồng nghiệp 8 tiết/mỗi giáo viên/ năm. Thao giảng
4 tiết/năm/giáo viên.

9


- Tổ chức trao đổi, đánh giá rút kinh nghiệm giờ dạy về đổi mới
phương pháp dạy học.
- Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng học sinh Giỏi, phụ đạo học sinh Yếu
– Kém.
* Đổi mới PPDH và phương pháp kiểm tra đánh gía học sinh.
- Đổi mới phương pháp dạy học
+ Sử dụng các PPDH phát huy tích cực, hứng thú sáng tạo trong học
tập của học sinh và vai trò chủ đạo của giáo viên.
+ Thiết kế bài giảng khoa học, thực hiện hợp lý các hoạt động giáo
viên và học sinh: Hệ thống câu hỏi phù hợp với đối tượng, dẫn dắt gợi mở
vấn đề, kiến thức có trọng tâm, theo chuẩn kiến thức, kỹ năng.
+ Tổ chức các chuyên đề đổi mới PPDH nâng cao chất lượng dạy
học, chú ý đối tượng học sinh yếu kém.
+ Tổ chức dạy học theo năng lực của học sinh dựa trên chuẩn kiến
thức, kỹ năng của chương trình giáo dục phổ thông cấp THPT.
+ Tăng cường sử dụng hợp lý công nghệ thông tin (CNTT) trong đổi
mới phương pháp giảng dạy, khuyến khích giáo viên sọan bài giảng điện tử
để giảng dạy; khai thác tối đa các thiết bị dạy học, phương tiện nghe nhìn;
chú trọng liên hệ thực tế trong giảng dạy phù hợp với nội dung từng bài
học..
- Đổi mới việc kiểm tra đánh giá học sinh:

+ Thực hiện đúng quy định của Quy chế đánh giá, xếp loại học sinh
THPT do Bộ GD&ĐT ban hành; tổ chức đủ số lần kiểm tra thường xuyên,
kiểm tra định kỳ, kiểm tra học kỳ.
+ Tổ chức bồi dưỡng giáo viên về kĩ năng lập ma trận, ra đề, soạn đáp
án và chấm bài thi, kiểm tra bằng hình thức tự luận bám sát chuẩn kiến thức,
kĩ năng của Chương trình giáo dục phổ thông (GDPT) với 4 cấp độ: Nhận
Biết, thông hiểu, vận dụng, vận dụng sáng tạo
* Công tác phụ đạo học sinh Yếu kém.

10


- Có kế hoạch quan tâm học sinh yếu kém trong từng tiết dạy, hệ
thống câu hỏi phù hợp với đối tượng.
- Tổ chức phụ đạo học sinh Yếu kém ngay từ đầu năm học.
- Phấn đấu giảm tỷ lệ học sinh Yếu kém không quá 5%.
2.3.2. Triển khai các chuyên đề trong tổ chuyên môn.
- Đây là nội dung sinh hoạt thường xuyên và rất cần thiết, các chuyên
đề cần tập trung vào những đề tài như đổi mới phương pháp giảng dạy, rèn
luyện các kỹ năng bộ môn, dạy các bài khó, ứng dụng CNTT trong dạy học,
sử dụng thiết bị dạy học, làm mới đồ dùng dạy học, đổi mới kiểm tra đánh
giá, bồi dưỡng học sinh giỏi, phụ đạo học sinh yếu, v.v. Tránh những chuyên
đề nặng về lý luận mà việc triển khai trong thực tế còn khó khăn.
- Việc triển khai các chuyên đề cần được thực hiện có kế hoạch, được
tổ chức, được kiểm tra, đánh giá thì mới có chất lượng và hiệu quả tốt. Sau
khi xác định được các chuyên đề, việc triển khai gồm các bước:
+ Phân công cá nhân chuẩn bị chuyên đề;
+ Tổ trưởng duyệt bản thảo;
+ Báo cáo chuyên đề ở tổ, nhóm, các tổ viên góp ý, phản biện;
+ Cá nhân phụ trách hoàn thiện chuyên đề;

+ Nhân bản cho toàn thể tổ viên áp dụng và lưu hồ sơ để áp dụng
nhiều năm
- Khi trao đổi, thảo luận ở tổ cần làm rõ những vấn đề tế nhị. Khi thực
hienenj đổi mới phương pháp dạy học cần nhận thức đúng đắn, đầy đủ về
dạy học tích cực. Tránh hiểu sai lầm, thuyết trình là không tích cực, chỉ có
tổ chức dạy học theo nhóm mới là tích cực. Vấn đề là làm sao để học sinh
suy nghĩ nhiều hơn, hành động nhiều hơn, hợp tác nhiều hơn, bày tỏ ý kiến
nhiều hơn.
Chuyên đề về ứng dụng CNTT trong dạy học cần quan tâm đến hiệu
quả: Sử dụng CNTT đến mức độ nào trong bài giảng cụ thể ?. Kết hợp giữa
viết bảng và trình chiếu trên màn hình như thế nào để đạt hiệu quả? Điều
quan trọng là, trong mỗi tiết dạy, giáo viên biết lựa chọn phương pháp thích
11


hợp, biết kết hợp các phương pháp hiện đại với các phương pháp truyền
thống tùy thuộc vào từng bài giảng, không nên lạm dụng phương pháp nào.
2.3.3. Tổ chức tốt các tiết dự giờ, thao giảng
Nâng cao chất lượng giờ dạy là khát vọng của các giáo viên, tổ
chuyên môn và nhà trường. Điều này được thực hiện qua nhiều biện pháp
khác nhau. Kỹ năng sư phạm của giáo viên có ảnh hưởng lớn đến việc chất
lượng giờ dạy. Ở các buổi sinh hoạt tổ có thể trao đổi, góp ý, giúp nhau sửa
chữa những tồi tại, những nhược điểm như phong cách lên lớp, ngôn ngữ
diễn đạt, trình bày bảng của giáo viên, v.v. Hoạt động này nhằm hoàn thiện
kỹ năng sư phạm cho giáo viên.
Dự giờ là hoạt động quan trọng đối với việc phát triển chuyên môn
của mỗi giáo viên. Dự giờ sẽ giúp cho giáo viên được dự giờ chủ động, tích
cực hơn trong bài giảng của mình. Dù thế nào đi nữa thì mỗi khi có người
đến dự giờ, các giáo viên đều chuẩn bị bài kĩ hơn, đôi khi còn có sự trao đổi
về bài dạy trước khi lên lớp, đây là một việc làm hết sức có ý nghĩa đối với

mỗi giáo viên. Khi có người đến dự giờ, lớp học cũng diễn ra sôi nổi hơn, ý
thức học tập của học sinh tốt hơn, đây là điều kiện tốt nhất để giáo viên phát
huy tính sáng tạo của học sinh. Việc dự giờ còn giúp cho giáo viên đi dự giờ
học tập, rút kinh nghiệm từ tiết dạy của đồng nghiệp, thông qua việc xử lí
tình huống của đồng nghiệp, giáo viên sẽ khắc phục được những thiếu sót
trong quá trình giảng dạy...
Tổ chuyên môn cần tăng cường quản lý, định hướng tổ chức dự giờ,
thao giảng coi đây là biện pháp quan trọng để nâng cao chất lượng giờ
dạy ... Tổ chức thao giảng phải có ít nhất 2/3 thành viên của tổ, nhóm tham
dự, phải có mục tiêu, rút ra được những kinh nghiệm. Dự giờ rồi đánh giá,
rút kinh nghiệm giờ dạy là việc làm thường xuyên của tổ chuyên môn, nếu
được tổ chức tốt sẽ xóa bỏ được tình trạng còn có giáo viên chưa tự giác,
tích cực dự giờ đồng nghiệp hoặc tâm lí cho rằng đi dự giờ là kiểm tra tiết
dạy của giáo viên. Cần tránh dự giờ để đối phó nhằm đạt chỉ tiêu số lượng

12


theo quy định. Nên tăng cường các tiết dạy mẫu và quan tâm dự giờ các tiết
ôn tập, trả bài cho học sinh.
Khi đánh giá, rút kinh nghiệm các tiết dạy cần thẳng thắn, chân tình
với tinh thần giúp nhau cùng tiến bộ, phải đánh giá thực chất, nêu ra được
những điểm mạnh, những hạn chế của người dạy về kiến thức, kỹ năng, thái
độ, về nội dung, phương pháp, phong cách.
2.3.4. Tổ chức sinh hoạt tổ chuyên môn.
*Chuẩn bị của tổ trưởng:
Để chuẩn bị cho cuộc họp tổ chuyên môn đạt kết quả tốt, trước cuộc
họp, tổ trưởng chuyên môn có nhiệm vụ tổng kết hoạt động công tác tổ
trong tháng qua một cách cụ thể rút ra được những mặt mạnh, những nhược
điểm, có bài học kinh nghiệm cần khắc phục, những công tác thường xuyên,

đột xuất. Sau đó tổ trưởng chuyên môn đề ra dự thảo kế hoạch hoạt động
của tháng này dựa trên kế hoạch hoạt động tháng của nhà trường.
* Phát biểu của GV:
Khi tổ trưởng trình bày, tổ viên chú ý lắng nghe, ghi chép vào sổ hội
họp của mình. Khi tổ trưởng trình bày xong thì tổ trưởng yêu cầu từng giáo
viên phát biểu ý kiến.
Sau khi các thành viên trong tổ góp ý, tổ trưởng tóm tắt lại, lấy ý kiến
thống nhất bổ sung vào biên bản tổ và đó là nghị quyết của tổ, mọi thành
viên trong tổ phải có nhiệm vụ thực hiện. Tránh tình trạng họp tổ mà tổ
trưởng đưa ra ý kiến một chiều, áp đặt, không thảo luận mà bắt mọi thành
viên phải thực hiện.
Khi phân công công viêc tổ trưởng phải công bằng, hợp lí, tương đối
phù hợp với điều kiện hoàn cảnh, năng lực, sở trường, biết khơi dậy lòng
nhiệt tình, sở thích và mặt mạnh của từng thành viên, biết khuyến khích kịp
thời những việc làm được, phê bình góp ý những việc chưa làm được.
2.3.5. Tổ chuyên môn thảo luận kết quả dạy và học của học kỳ I,
và đưa ra các biện pháp nâng cao chất lượng qua kết quả dạy và học
trong học kỳ II.
13


- Đánh giá kết quả học kì 1, những mặt được và chưa được.
- Đưa ra các biện pháp khắc phục để nâng cao chất lượng dạy và học
kì 2.
+ Thiết kế bài giảng khoa học sắp xếp hợp lý các hoạt động giáo viên
và học sinh. Hệ thống câu hỏi phù hợp với đối tượng, dẫn dắt gợi mở học
sinh tìm hiểu, khám phá kiến thức, có trọng tâm, theo chuẩn kiến thức,
chuẩn kỹ năng chú ý bồi dưỡng năng lực tư duy độc lập, vận dụng sáng kiến
thức đã học.
+ Thường xuyên kiểm tra việc chuẩn bị bài của các em vào đầu giờ

học, có kế hoạch xử phạt, ghi tên phê bình xếp loại trong sổ đầu bài đối học
sinh không chuẩn bị bài.
+ Thường xuyên phối hợp với giáo viên chủ nhiệm để quản lý tổ chức
việc học phụ đạo yếu kém.
2.3.6. Tổ trưởng chuyên môn luôn tự bồi dưỡng năng lực quản lý,
tổ chức, điều hành các buổi sinh hoạt chuyên môn.
- Thực tế cho thấy một buổi sinh hoạt chuyên môn thành công hay
không phụ thuộc rất nhiều vào năng lực chuyên môn, khả năng điều hành
của người tổ trưởng.
- Thường xuyên theo dõi, kiểm tra đánh giá và tổ chức giải quyết,
quản lí những việc liên quan đến chuyên môn theo phạm vi, nhiệm vụ và
chức năng của mình một cách nhanh chóng, chính xác và khách quan.
- Người tổ trưởng luôn tiên phong, đi đầu trong việc nắm vững các
phương pháp dạy học, quyết đoán trong lựa chọn hình thức tổ chức dạy một
bài khó trong chương trình để giáo viên trong tổ thừa nhận và đồng lòng
thực hiện.
2.4. Kết quả đạt được sau khi áp dụng các giải pháp:
Sau khi thực hiện các biện pháp như vừa trình bày ở trên, hoạt động
của tổ chuyên môn Ngữ văn, và kết quả dạy học của tổ chuyên môn đã có
nhiều chuyển biến tích cực, cụ thể như sau:

14


- Hoạt động của tổ chuyên môn ngày càng có chất lượng hơn, không
còn mang tính chất giải quyết sự vụ, công việc hành chính đơn thuần, mà
tập trung chủ yếu sinh hoạt chuyên môn để nâng cao chất lượng dạy – học.
- Có kế hoạch khoa học, tổ chuyên môn chủ động chỉ đạo và thực
hiện các nhiệm vụ đặt ra một cách thuận lợi.
- Chất lượng dạy học của trường ngày càng được nâng cao và củng cố

vững chắc.
- Tổ chuyên môn dựa vào kế hoạch và chỉ đạo của Ban giám hiệu nhà
trường đã xây dựng đảm bảo đầy đủ các loại kế hoạch của tổ, triển khai thực
hiện đảm bảo chỉ tiêu giao như chất lượng tay nghề giáo viên được nâng lên
về cả nhận thức và phương pháp dạy học đổi mới, qua các tiết dạy điển
hình, qua thao giảng mỗi giáo viên đều nhìn nhận ra rõ những gì là ưu điểm,
những gì còn là hạn chế của đồng nghiệp để từ đó nghiệm vào chính bản
thân mình.
- Kết quả đạt được của hai năm học sau áp dụng sáng kiến kinh
nghiệm 2017- 2018 và 2018 – 2019.
Về phía giáo viên
T

Họ Tên

2017-2018

2018-2019

T

1
2
3
4
5
6
7
8
9

Lê Trọng Vinh
Hoàng Ngọc Anh
Phạm Thị Quyên
Đào Đức Vinh
Nguyễn Thị Hường
Lê Ngọc Dũng
Vũ Thị Hương
Hoàng Thu Trang
Đinh Thị Thu

Giảng dạy

Danh

Giảng dạy

Thi đua

Giỏi
Giỏi tỉnh
Giỏi
Giỏi
Giỏi
Giỏi
Giỏi
Khá
Khá

hiệu

CSTĐ-BK
CSTĐ
LĐTT
LĐTT
LĐTT
LĐTT
LĐTT
LĐTT
LĐTT

Giỏi
Giỏi
Giỏi
Giỏi
Giỏi
Giỏi
Giỏi
Giỏi
Giỏi

CSTĐ-BK
CSTĐ
LĐTT
LĐTT
LĐTT
LĐTT
LĐTT
LĐTT
LĐTT

- Năm học 2017 -2018: thành tích nổi bật

15


+ Giáo viên: Hoàng Ngọc Anh – Giáo viên giỏi tỉnh. Đạt danh hiệu
Chiến sĩ thi đua cơ sở
+ Giáo viên: Lê Trọng Vinh – Giỏi cấp trường. Danh hiệu Chiến sĩ thi
đua cơ sở. Được tặng bằng khen của Bộ trưởng GD&ĐT vì có thành tích
xuất sắc ôn luyện đội tuyển học sinh giỏi tỉnh.
- Năm học 2018 – 2019: Thành tích nổi bật
+ Giáo viên: Lê Trọng Vinh – đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở.
Được đề nghị tặng bằng khen của Chủ tịch UBND tỉnh vì có thành tích xuất
sắc ôn luyện đội tuyển học sinh giỏi tỉnh.
+ Giáo viên: Hoàng Ngọc Anh - Danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở.
Được tặng giấy khen của Giám đốc sở giáo dục
- Về nghiên cứu khoa học:

T

Họ Tên

2017-2018

2018-2019

T
1
2
3

4
5
6
7
8
9

Lê Trọng Vinh
Hoàng Ngọc Anh
Phạm Thị Quyên
Đào Đức Vinh
Nguyễn Thị Hường
Lê Ngọc Dũng
Vũ Thị Hương
Hoàng Thu Trang
Đinh Thị Thu

Loại
Cấp
Loại
C
Tỉnh
C
A
Trường
C
B
Tỉnh
A
A

Trường
A
A
Trường
A
A
Trường
C
C
Tỉnh
A
A
Trường
A
A
Trường
A
(Sáng kiến kinh nghiệm)

Cấp
Tỉnh
Tỉnh
Trường
Trường
Trường
Tỉnh
Tỉnh
Trường
Trường

- Về phía học sinh:
+ Năm học 2017 – 2018: Đội tuyển học sinh giỏi tỉnh môn văn lớp 11
đạt 5 giải (1 giải ba, 3 giải ba, 1 khuyến khích)
+ Năm học 2018- 2019: Đội tuyển học sinh giỏi tỉnh môn văn lớp 11
đạt 5 giải (3 giải nhì, 1 giải ba, 1 giải khuyến khích). Xếp thứ 2 trong tỉnh.
- Về tổ chuyên môn: Được tặng giấy khen Tập thể xuất sắc năm học
2018-2019
3. Kết luận, kiến nghị
16


3.1. Kết luận
Trong hoạt động của tổ chuyên môn, vai trò của người tổ trưởng đặc
biệt quan trọng. Vì vậy, tổ trưởng chuyên môn cần trau dồi năng lực chuyên
môn, năng lực quản lý, điều hành tốt thì sẽ nâng cao chất lượng hoạt động
của tổ chuyên môn mình phụ trách.
Việc vận dụng sáng kiến kinh nghiệm của tôi trong hai năm học vừa
qua đã có mặt tích cực giúp hoạt động tổ hoàn thành các mục tiêu đề ra
trong kế hoạch chuyên môn. Giúp cho thành viên tổ luôn năng động sáng
tạo trong các mặt hoạt động chuyên môn cũng như ý thức kỷ luật sinh hoạt
tổ chuyên môn cao. Xây dựng được một tập thể tổ chuyên môn vững mạnh.
3.2 Kiến nghị
* Đối với ban giám hiệu nhà trường
Ban giám hiệu cần tổ chức các chuyên đề nhằm năng cao chất lượng
sinh hoạt tổ chuyên môn cho các tổ trưởng. Tổ chức đi tham quan, học hỏi
các trường bạn về cách tổ chức hoạt động tổ chuyên môn.
Để nâng cao hoạt động tổ chuyên môn trong nhà trường thì ngoài sự
nổ lực cố gắng của tổ chuyên môn, Ban Giám hiệu Nhà trường cần khen
thưởng, động viên khích lệ kịp thời những giáo viên có nhiều thành tích cao
trong chuyên môn như bồi dưỡng học sinh giỏi tỉnh và giáo viên giỏi tỉnh.

Bên cạnh việc kiểm tra kế hoạch, biên bản sinh hoạt tổ, Ban giám
hiệu nhà trường cần tham dự sinh hoạt chuyên môn trực tiếp cùng với tổ
chuyên môn để có những góp ý thiết thực.
* Đối với giáo viên
Thực hiện tốt nhiệm vụ của giáo viên được quy định trong Luật Giáo
dục. Thực hiện đúng, đủ và tốt quy chế chuyên môn của trường, kế hoạch
chuyên môn và những quy định của tổ chuyên môn.
Cần ý thức tốt việc tham gia sinh hoạt tổ chuyên môn là quá trình học
hỏi, trau dồi kỹ năng, phương pháp dạy học, góp phần phát huy năng lực
bản thân.

17


Trên đây là một số kinh nghiệm trong tổ chức nâng cao sinh hoạt tổ
chuyên môn. Tôi mong được các đồng nghiệp nhận xét và góp ý để đề tài
của tôi thêm hoàn thiện hơn.
Tôi xin cam đoan trên đây là sáng kiến kinh nghiệm của bản thân tôi.
XÁC NHẬN CỦA ĐƠN VỊ

Thanh Hóa, ngày 25 tháng 5 năm 2019
Người viết sáng kiến

LÊ TRỌNG VINH

BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG HOẠT ĐỘNG
CỦA TỔ CHUYÊN MÔN NGỮ VĂN TRƯỜNG THPT THIỆU HÓA

PHỤ LỤC
18

KÝ HIỆU
THCS
THPT
PPDH
CNTT
KTĐG
KTKN
HTNV
LĐTT
CSTĐ CS
SKKN
GDPT

NỘI DUNG
Trung học cơ sở
Trung học phổ thông
Phương phám dạy học
Công nghệ thông tin
Kiểm tra đánh giá
Kiến thức kỹ năng
Hoàn thành nhiệm vụ
Lao động tiên tiến
Chiến sĩ thi đua cơ sở
Sáng kiến kinh nghiệm
Giáo dục phổ thông

GV
BK

Giáo viên
Bằng khen

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Điều lệ trường trung học cơ sở, trường trung học phổ thông và trường
phổ thông có nhiều cấp học, ban hành kèm theo Quyết định số 07/2007/QĐBGD&ĐT ngày 02.4.2007 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo.
2. Quy định về tiêu chuẩn đánh giá chất lượng trường THPT ban hành kèm
theo Quyết định số 80/2008/QĐ-BGDĐT ngày 30.12.2008 của Bộ trưởng
Bộ Giáo dục và Đào tạo.

19


3. Các báo cáo tổng kết của trường THPT Thiệu Hóa các năm học 20152016; 2016-2017; 2017-2018; 2018 - 2019.
4. Nguyễn Thi Thu Hà, Bài thu hoạch lớp Tổ trưởng chuyên môn trường
THCS.
5. Tài liệu tập huấn chuyên đề Nâng cao chất lượng sinh hoạt tổ chuyên
môn của Sở giáo dục và đào tạo Thanh Hóa
6. Nguyễn Ngọc Sơn, Công tác quản lý tổ chuyên môn trong trường THCS.
7. Bùi Minh Thương, Quản lý hoạt động tổ chuyên môn của người tổ
trưởng.
8. Trần văn cường, Nâng cao chất lượng hoạt dộng của Tổ chuyên môn

20